Umuider Courant.
2e BLAD.
17 AUGUSTUS 1918.
Zie voor de bons ommezijde van
deze pagina.
AGENDA.
ZATERDAG.
Bioscoop, Cycloop, 8 uur.
ZONDAG.
Bioscoop, 3, 5 en 8 uur.
Badpaviljoen „Noordzee", Matiné
en Concert.
MAANDAG.
Bioscoop, Cycloop, 5 en 8 uur.
Nutsspaarbank, Helmstraat 9, 7-9
uur.
Boaz-bank, Visseringstraat 12, 7-9
uur.
DINSDAG.
Openings-Cabaret- en Specialitei
ten Voorstelling, Cycloop, 8 uur.
WOENSDAG.
Verkooping van weiland, tuin
grond en Bouwterreinen door Nota
ris Boerlage, Hotel De Zon, Bever
wijk, 1 uur.
Predikbeurten.
Zondag a.s.
IJMUIDEN.
Ned. Herv. Kerk.
10 uur: Ds. Creutzberg.
uurdezelfde.
Dropsgss. Gem. afd. Prof. Bond.
lOVs uur: D3. F. C. M. Boenders,
Voorganger der Afdee-
ling Haarlem van den
Ned. Protestantenbond.
Geref» Kerk.
10 uur: Ds. Bos van Steenwpk.
5 uur dezelfde.
VELSEROORD.
10 uur: Ds. Dijk van Sloterweg
(Haarl.meer.)
5 uur: dezelfde.
VELSEN.
WIJKEROOG.
10 uur: de heer P. Vermeulen.
5 uurdezelfde.
SANTPOORT.
10 uur: Geen dienst.
3 uurDr. G. A. van den Bergh
van Eysinga. Gal. S 27
„Met Christus bekleed".
Doopsbediening.
Evangelisatie.
10 uur: Dr. J. Weener vau Haar
lem. H. Avondmaal.
Uit de Provincie.
ORGELBESPELING.
in de groote of St. Bavokerk te
Haarlem, op Dinsdag 20 Aug. .1918,
des nam. van 23 uur door
den heer George Robert
Programma
1. Choralvorspiele J. S. Bach
a. Nun komm'der Heiden Heiland.
b. Nun freut t uch lieben Christen
[G'mein
2. Fuga g kl.t J. S. Bach.
3. Concert d kl.t G. F. Eündel.
Andante-Air-Adagio Fuga
4. Romanze J. Rheinberger.
5. Adagio uit de 2de Sonate
C. F. Hendriks Jr.
6. Grand Choeur al!a Haendel
Alex. Guilmant.
Uit het Land
Door het Rotterdamsch Gemengd
Zangkoor „de Post" wordt ter her
denking van het 15-jarig bestaan
der vereeniging een Nationale Zang
wedstrijd gehouden voor mannen en
gemengde koren in Nederland op 26
en 27 April en 3,4 en 11 Mei 1919.
waaronder een afdeeling van uitne-
mendheid. Het secretariaat is ge
vestigd Bellevoystraat 52, Rotter
dam.
meuws.
IJMUIDEN.
De Sociaaldemocraten en de Hoof
delijke Omslag.
De Donderdagavond belegde open
bare vergadering van de S. D. A. P.
waarin de heer W. Landaweerd,
wethouder dezer gemeente, zou
spreken over den Hoofdelij ken Om
slag in de gemeente Velsen had
slechts weinig menseben getrokken.
De Voorzitter der afdeeling van
de S. D. A. P. de heer de Groot
heette de aanwezigen welkom en
betreurde de geringe opkomst. Hij
zegt, dat inderdaad de belastingdruk
voor dan middenstand zeer zwaar
wordt en o.m. bij verleden jaar met
ruim 70 procent is verhoogd.
Hij deelt mede, dat de heer Mr.
Heliema, die in de protestvergadering
tegen de hoog© belasting, de leiding
heefr, gehad, is uitgenoodigd tot
gedachtenwisseling, doch dat deze
bericht heeft, aau die uitnoodiging
geen gehoor te kunnen geven, omdat
hij den schijn niet wil wekken, als
zoude alleen de S. D. raadsfractie
de ©enig schuldige zou zijn van de
belastingopdrijving.
De beer Landeweerd het woord
nemende, zegt dat deze vergadering
een uitvloeisel is van de gehouden
protestvsrgadering. Dat protest heeft
groote verbazing gewekt bij de
Sociaal-democraten.
Onze oppositie gaat tegen het hou
den van een vergadering van genoo-
digden die dus voor anderen niet
toegankelijk was waarin de han
delingen der raadsleden aan felle
kritiek werden onderworpen en de
vertrouwensmannen van do burgerij
werden afgebroken. Spreker, die de
protest vergadering niet heeft kunnen
bijwonen zal bij zijn besprek mg het
verslag in „De Gids" volgen, dat
hem het meest getrouw en het uit
voerigst voor komt.
Hij leest daarin, dat den heer
Sluiters, raadshd, geen gelegenheid
werd gegeven iets van het gespro
kene te weerleggen en meent, dat
deze wijze van stemming kweeken
tegen een gemeesbestuur afkeuring
verdient. Mr. Heliema heeft, zegt de
heer Landeweerd, de meening ge
wekt en waar deze reeds aanwezig
was, versterkt, dat door het ge
meentebestuur roekeloos met het
geld gesmeten wordt en niet de
noodige zuinigheid is betracht. Hij
haalde o.m. als voorbeeld aan de
dure exploitatie van de Gemeente
lijke Visscherijschool, waaraan te
veel en te duur personeel is ver
bonden. Spreker ontkent zulks.
De school, die in een be paalde
behoefte voorziet, voldoet thans aan
moderne ©ischen en kan op groote
successen wijzen. De school kost
den gemeente slechts f 4000.per
jaar. De overige onkosten worden
gedekt door Provinciale en rijkssub
sidies. Spreker vergelijkt deze kos
ten met die van de politie en van
die van Openbare "Werken, weike
wel grootscheeps, doch inderdaad
goed zijn ingericht. Ook de sa
larissen aan de gas- en waterbe
dlijven zijn niet te hoog, in ver
gelijking met andere gemeenten.
Het levensffiiddelenbedrijf kost
wel veel geld, doch zeker niet meer
dan in andere gemeentens.
In 1917 was het nadeelig saldo van
dat bedrijf f 73.000; over 1918 zal
dit zeker f 100.000 zijn. Bij Haar
lem o.a. vergeleken is dit naar ver
houding der gemeenten niet te veel.
Veel daarvan komt der kleine bur
gerij ten goede. Zoo worden de
porties eten van de Centrale keu
ken voor 12 ets aau de arbeidende
bovolking verstrekt, ofschoon ze der
gemeente op 25 cents komen. Een
belangrijke post is ook, dat de ge
meente één tiende moet bijpassen
op de door het rijk gedistribueerde
goederen. De school voeding en school-
kleeding kost der gemeente f 10.000.
Volgens een verslag van den Bond
van Ned. Onderwijzers werd in 1916
door alle gemeenten in ons land
voor sGhoolvoeding en kleeding
rechtstreeks, dus buiten subsidies
aan particuliere instellingen f 99.000,
toegekend. Het zijn inderdaad de
crisis-uitgaven, die het gemeentelijk
budget zoo verhoogd hebben. De
duurtetceslagen aan de ambtenaren
en werklieden hebben f 12 000 meer
gekost dan aanvankelijk was uitge
trokken. De salarissen der onder
wijzers hebben eenige verhooging
Wekeiijksch Marktbericht.
In de week van 8 Aug. 1918 tot 15 Aug. 1918 waren de aanvoeren
en prijzen als volgt:
Trawl- en Beugviseh.
133
Tarbot
225
90
41
Griet
141
84
2116
Groote Tong
per stuk
1 75
0 69
19062
Middel
137
0 54
8006
Kleine
0 78
0 28
58
Groote Schol
per kist van 50 K.G.
115
54
205
Middel
50
90
44
1152
Zet
84
89
2196
Kleine
20 -
10
5
Bot
17 11 11 50
52
42
522
Schar
33
14
Tongschar
2640
Rog
per 20 stuks.
34
13
25
Vleet
per stuk
3
9
Groote Roode Poon
92
76
6
Middel
i) 50
99
64
30
Kleine
69
40
278
Pieterman Poontjes
10 50
7
236
Groote Schelvisch
50
82
45
888
Middel
80
45
603
Kleinmidd.
li >1 a 50
66
29
1048
Kleine
26
20
1887
Kabeljauw
per stuk
9 40
2 40
151
Gullen
per kist van 50 K.G.
69
20
23
Leng
per stuk
6 50
0 73
Heilbot
348
Wijting
per kist van 50 K.G.
16 70
15-
19
Koolvisch
p«r stuk
3 87
3
Horsmakreel
per kist van 50 K.G.
Makreel
i- ?5 ii 50
Haring
Zalm
per stuk
Steur
Levende Kabeljauw
Levende Leng
Heilbot
Gr. lev. Schelvisch per 15 stuks
Md.
25
KL md.
„40
KL lev.
Ton
Noordzee Zontftviseh
Kabeljauw
Schelvisch
Gedurende de week van 8 Aug. tot en met 14 Ang. kwamen alhier
de volgende vaartuigen binnen1
motorloggers, 48 zeilloggers, Osloe-
pen, 1
kotter 1 haringlogger en 238 kustvisschers.
De
besommingen waren als
volgtmotorloggers
van
f 1573,
zeilloggers v. f433—4850; de kotter f 852.haringlogger f 13002.—
terwijl de kustvisschers f 243 043 besomden.
I)e aanvoer
bestond uit 405850 K.G. trawlviscb, 121
kantjes driif-
netvisch en 57 ton zoutevisch.
De totale omzet bedroeg f 359.822.90.
ondergaan. Het steuncomité vraagt
aan de gemeente belangrijke offers,
ofschoon de uitkeeringen inderdaad
niet hoog zijn.
Bovendien brengt de gemeente
een belangrijk offer voor de arbeiders
aan de haringhaven, waardoor een
groot aantal wt-rkloozen is te werk
gesteld. De duurtetoeslagen eischteD
in 1917 f 17.000 en zullen over 1918
f 38.000 bedragen.
Voorts ging het protest van den
heer Heliema, zegt spreker, in het
bijzonder togen het minimumloon
der gemeentewerklieden van f 21.—;
doch dit kost aan de gemeente
slechts f 248.per week. Wat het
protest tegen de veelvuldige en dure
woningbouw betreft, spreker zegt,
dat de protesteerende heeren biijk
hebben gegeven daar geen snars
van te weten. In 1916 waren in
deze gemeente reeds 300 gezinnen
in dubbalwoningen gevestigdvele
woningen werden onbewoonbaar
verklaard en nog veel meer kwamen
daar voor in aanmerking, doehkon
men daartoe niet overgaan, omdat
er geen betere woningen waren
dit aantal bedroeg in 1916 reeds
350. Voorts waren voor 2000 per
sonen, die hier arbeiden geen wo
ningen te verkrijgen, zoodat inder
daad de bouw van 600 woningen
nog slechts in een klein gedeelte
van den nood voorziet. De pogingen
van het gemeentebestuur om mede
werking van de industrieëlen, voor
den woningbouw voor hunne arbei
ders, hadden geen resultaat, ofschoon
zij er toch de meest belanghebben
den bij waren. Bovendien dient er
op gewezen, dat het Rijk 75 procent
van de meerkosten draagt en de
gemeente slechts 25 procent.
De waterleiding is duur, maar
goed opgezet en kost f 600.000
De voorbereidingen zijn kostbaar
geweest, ook al door de uitgestrekt
heid der gemeente. Het te kort op
de waterleiding bedroeg in 1917
f 21.000 en zal over 1918 f28.000
bedragen. Deze bedragen wordeo
echter gedekt door de winsten van
het gasbedrijf en drukken dus niet
op de gemeentekas. Tegen hun zin,
doch omdat het niet anders kon,
zijn de Soe.-democraten van hun
principe afgestapt, om op die wijze
de winst van het gasbedrijf aan te
wenden, in stede van ze te benutten
tot prijsverlaging van het produd.
Het protest tegi n da nieuwe ver
ordening op de H. O. is niet ge
motiveerd. Het nieuwe ontwerp
van den Burgemeester zou den mid
denstand nog meer gedrukt hebben.
Toch zullen de 9 voorstellers van
de H. O. met het oog op de kri
tieke toestanden eenige concessies
doen, met name, wat de vrijstelling
van 25 procent van het inkomen
uit arbeid betreft; Tot veel verdere
concess es zal deze raadsfractie met
bereid gevonden worden.
Spreker zegt, dat wegens de moei
lijke fiaanciëele omstandigheden
voorloopig is afgezien van den bouw
van gemeentelijke bewaarscholen
en een gemeentelijk ziekenhuis, of
schoon beide hoog noodig zijn. De
heer Landeweerd concludeert, dat
de aanval van het protestcomité
onbillijk is en het onrecht is de ver
hoogde uitgaven aan het gemeente
bestuur te wijten. Hij maakt er
het comité een verwijt van, dat het
in gebreke is gebleven, de middelen
tot versterking van de gemeente-
flnanciëa aan te wijzen en dat het
niet genoeg beseft heeft dat het
stilleggen van de trawlervloot een
onoverkomelijke ramp voor de ge
meente is geworden, Als middelen
tot versterking onzer ffqancien
wenscht spreker te noemen een
straatbelastingherziening van de
opcenten bij dePersoneele belasting;
de stichting van een gemeentelijk
grondbedrijf, dat 20000 gulden zou
opleveren en de instelling van op
centen op de dividend- en tantieme-
belasting.
Daarna neemt de heer Schilling
het woord. Hij zegt, dat de protest
vergadering wel degelijk heeft ge
golden de S.D.A.P. te treffen. Wel
waren alle andere raadsleden uit
genoodigd (Dit is niet juist. Ver
slaggever.) doch de Sociaal-Democra
tische leden niet. Als men de S.D.
er een verwijt van maakt, de ar
beiders geen belasting te doen be
talen van hun tegenwoordige inko
mens, dan zullen de S.D. er wel voor
zorgen, dat bij terugkeer der nor
male tijden, de arbeiders voldoende
verdienen, om ook belastingplichtig
te zijn. Hij wraakt het ten zeerste
in de arbeiders, dat zij hebben me
degedaan aan het bekende protest,
omdat juist de nieuwe HO.in hun
belang is. Hij zegt, dat oen uitge
breids correspondentie is gevoerd
om de readers en industrieelen te
bewegen tot steun aan dewerkloo-
zen in het visseherij bedrijf. De rea
ders hebben zich verscholen aehter
de artikelen in he-t Volk over de
minderwaardigheid van de trawler-
vloot, waardoor zij gedupeerd zijn
geworden. En dat terwijl bij een on
derzoek bleek, dat vaa de 150 traw
lers er 81 ia onzeewaardigen toestand
verkeerden, zegt spreker. ®e oorlog
alleen ia de oorzaak van de verhoog
de uitgaven, zonder de oerlogsuit-
gaven zou bet r«eg wal gerold heb-
oen. De raad zal zich van dat pro
test weinig aantrekken, meent hij.
Hij betreurt 't nog, dat op d« lyst
van het protest-eomité de naam van
den heer R. de Boer voorkomt, die
als hij niet op fatsoenlijke wijze uit
den raad gejaagd was er nog in zou
zitten en tosh mede de waterlei
ding heeft balpen stichten.
Yaa de gelegenheid tot vragen
illen maakt do heer Janzen ge
bruik, door er op te wijzen, dat
als alle gemeenten in ons land (plas
minus 1200) voor schoolklas-ding en
voeding tezamen f 99 000 hebben
itoerd, dat is nog lang geen
per gemeente, de gemeente
Uit de zaal wordt daarop de op
merking gemaakt, dat de post
99.000 voor 1916 geldt, toen Vel-
sn nog slechts f300.uittrok.
De heer Schuitenmaker merkt op,
at de naam van den heer R. de
Boer niet voorkomt bij de namen
var», de leden van het protest-comité.
Daarna wordt de vergadering ge-
Inbraak. Gisterennacht is in
een schuur van W. P. S. in de
8reesaap ingebroken. Vermist wor
den een rijwiel en eenige koperen
gewichten.
VELSEROORD.
Vele menschen meenden met in
brekers te doen te hebben en stel
den een onderzoek in.
Wat het geweest is, hebben wy
nog niet vernomen.
Ook te IJmuiden is de slag waar
genomen.
Ned. Herv. Kerk.
10 uur: de heer T. Doevendans van
IJmuiden.
Qeref, Kerk.
Nad. Herv. Kerk.
10 uurde heer F. G. Beekman,
adj.-directeur der Stads
zending te Amsterdam.
Oud-Geref. Gemeente.
(Gebouw voor Chr. Belangen).
91/» uur: Leeskerk.
5 uurhetzelfde.
Geref. Kerk.
Ned. Hsrv. Kerk.
J
Kis
ten.
Stuks.
Hoog
Laag-
ste
ste
Aanvoeren.
prijs.
prijs.
per 50 K.G,
77 77
97 77
77 77
77 IJ II 77
77 77 77 71
11 11
j> n 50
ii 50
1 42
p. kist van 50 K.G.
ii ii ii 50
50
11 11 11 u 51
ii it ii i)
ii ii ii 50
a a a 50
77 77
-
n 50
71 IJ
77 77
--
77 77
H
- -
77 7)
- -
Diefstal. Aangifte is gedaan,
dat van den logeer IJ.M. 305 een
barometer is gastolen. De dader M.
K. van hier is aangehouden en be
kende óók nog een binocle gestolen
te hebben.
Paardevleesch in beslag genomen.
In de stal van B. aan den Rijks
straatweg is 38 K.G. verseh paar
devleesch in beslag genomen. Het
vleesch is naar het keuringslokaal
vervoerd.
Aangehouden. Vier jongens van
Velseroord, W., V., H. en B. zijn
aangehouden wegens diefstal van
een belangrgka partij fijne visch
ten nadeele van de Mij. Nordseo
alhier. Als heler van d:e partij is
aangehouden van D. uit Haarlem.
Genoemde jongens hebben indertijd
ook ingebroken bij den heer B. te
Velsen.
Ontslag. Bij Kon. Besluit van
13 dezer is aan den heer W. R.
Barneveld, directeur van het post
en telegraafkantoor alhier, op zijn
verzoek met ingang van 1 Oct.
eervol ontslag verleend.
Eigenaardige slag. Woensdag
avond kwart óver elven werden vele
inenschen uit den slaap opgeschrikt
door een vreemden slag. Wij waren
nog aan den arbeid en meenden dat
er beneden in huis heel wat om
viel.
Bouwvakarbeiders. Gisteravond
hield de afd. Velsen en Omstreken
der Landelijke Federatie van Bouw
vakarbeiders een openbare vergade
ring in de zaal van den heer Bak
ker, waar de heer C. de Clerk, voor
zitter-propagandist der Federatie,
sprak over„Het standpunt der On
afhankelijke Vakbeweging."