ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
litiijiirtiriiln.
No. 826.
Dinsdag 24 December 1918.
4e Jaargang.
voor het nummer van 31 Dec.
a.s. worden geplaatst ad 35 ets.
bij vooruitbetaling.
Officieel.
Vrijdag 27 December as. uitrei
van Brood- en Melkkaarten, in de
gewone lokalen.
Raadso verzicht.
Middagzitting (vervolg) en Avond
zitting van 17 Dec. 1918 Hat zoo
los daarheen geworpen gezegde van
den heer Schuitenmaker „Ik wenseh
van de gemeente geen weeshuis
gemaakt te zien" had een diepe
betaekanis, na de uitvoerige uit
eenzetting van den heer Dalmeijer
wat hij meende, dat zoo spoedig
mogelijk onder gemeentelijk beheer
gesteld moest worden. De heer
Dalmeijer had om, de volgende za
ken genoemd:
le Tegen de ongebreidelde uit
buiting door handelaren in levens
middelen eigen voorziening
eigen w.nkeis eigen productie.
2e. gemeentelijke groenteteeling
Be. gemeentelijke varkensmesterij
4e. gemeentelijke melkvoorziomng;
5e. gemeentelijke beschikbaarstelling
van toebereide spijzen op groote
schaal6 5. gemeentelijke wasscherij.
Als we ons tot enkele dezer pun
ten in het kort bepalen van is 't
niet, omdat de andere door den b :er
Dalmeijer genoemde zaken geen
aandacht verdienen, doch omdat
deze niet zoo zeer specifiek sociaal
democratische programpunten zijn.
Eén idee van den heer Dalmeijer
was ons uit hot hart gegrepen n.l.
de instelling van een permanente
commissie uit den raad, die B. en
W. ten allen tijde ter zijde zal staan
in alle esonomische zaken, die voor
de ontwikkeling en uitbreiding van
onze gemeente van belang geacht
kunnen worden. Wij willen zelfs
vorder gaan en zoodanige „econo
mische commissie" niet alleen laten
bestaan uit raadsleden. Zonder nu
nog te willen twijfe'en of men in
onzen raadi voldoende krachten vindt,
die in zoodanige „economische com
missie" met voldoende algemeene
kennis, al g rmeen inzicht ea gezag
leiding zouden kunnen geven en
den vereischten invloed op het col
lege van B. en W. zouden kunnen
uitoefenen, zoo achten wij zoodanige
commissie eorst dan recht nuttig,
indien daarin zija vertegenwoordigd
alle voornaamste takken van handel
industrie, landoouw, scheepvaart,vis
scherij e.a. en zonder nu in het aller
minst van onzen vroedschap een ver
zameling van specialiteiten in iedere
branche te maken zijn het juist de
vooraanstaande mannen in deze
branches, die in onzen raad ontbre
ken. Men begrijpe ons niet ver
keerd. We zouden niet gaarne z:en
dat in den raad niet vertegenwoor
digd was, het voortbrengend, het
produceei end, het arbeidend deel der
gemeente, zoomin a,s wo die in de
„economische commissie" zouden
willen missen, doeh daarnaast of
liever daarboven of in de eerste
plaatst zouden we willen zien het
leidend element, dat de plannen
ontwikkelt. Tegen een samenstelling
yan raad of economische commissie
uit in hoofdzaak vertegenwoordigers
van het voortbrengend,produceerend
en arbeidend deel der bevolking, zou
den wij nog grooter bezwaren hebben.
Wat nu de door den heer Dalmeijer
naar voren gebrachte punten door
ons boven genoemd, betreft, diene
men in de eerste plaats onderscheid
te maken tussehen de verlangens,
die voortspruiten uit den tegenwoor-
digen crisistoestand en de wenschen,
die ook bij een terugkeer van het
normale leven hunne urgentie van
een sociaal-democratisch standpunt
beschouwd, blijven behouden. Tot
de eerste kunnen we gerust de eer
ste Vijf punten rekenen, waarvan,
het eerste zeker ieders volkomen
instemming zal wegdragen. De heer
Dalmeijer sprak vau de ongebreidel
de uitbuiting van den handel in
levensmiddelen, en het verwonderde
ons nog, dat hij niet zei, de meer
dan schandelijke uitbuiting. Wat in
de laatste vier jaar door een groot
deel onzer landgenooten is gepleegd
tegenover het overige greote deel
strekt ohze natie tot sshande. We
bedoelen hiermede de schandelijke
uitvoerhandel, de smokkelhandel en
de kettinghandel. Nog een reeks van
jaren zullen deze parasieten voort
woekeren, wat men daartegen ook
doet, omdat, met name btj den uit
voerhandel, de machthebbenden in
den lande er veeltijds bij geïnte
resseerd zijn. Krachtige maatregelen
daartegen zullen we ten zeerste
toejuichen.
Iets anders is 't of we als ide
normale omstandigheden eeniger-
mate zullen zijn teruggekeerd, ons
opnieuw in het knellend pak van
een gemeentelijke distributie zullen
steken. We moeten daar ronduit
gezegd, niets van hebben.
We wenschen niet geuniförmd
gekleed, bedeeld en gerantsoeneerd
te worden. We wenschen het leven
onder rijks-provinciale, en gemeen
telijke suppoosten niet te bevorde
ren. De Centrale voedingsplaatsen,
we kunnen ons niet voorstelen,
dat ze zelfs door den arbeidersstand
göweuscht worden, indien, wat men
hoopt en ook niet zal uitblijven de
levensvoorwaarden van den arbei
denden stand zoodanig verbeterd
zijn, dat iedere ordelijk en huishou
delijk aangelegde vrouw haar eigen
potje zal kunnen koken. Dat is toch
haar trots, en laten we 't maar
zeggen, de bekoring van hot huis
lijke. We voelen er niets voor de ge
meenschap ten opzichte van het
voedingvrasgstuk in twee categoriën
te verdelen, ambtenaren en consu
inenten. We worden al veel te veel
beambtenaard, faesuppoost. We heb
ben reeds veel te veel dictators in
iederen tak van bedrijf die een vrijen
vlucht slechts belemmeren eq alles
op zijn elf en dertigsien doen. We
hopen op terugkeer van vrijen han
del, vrije beweging, concurrentie,
initiatief.
De stichting van eon gemeente
lijke wasscherij juigt zeker ieder
toe, zooals we die zouden toejuichen
van een gemeentelijke badinrichting
en zwemplaats-, Doeh met den heer
Schuitenmaker zijn zeker velen het
eens. „Geen Weeshuis van een ge
meente maken".
Thans een enkel woord over de
Bioscoop. Geprotesteerd werd tegen
de vertooning van sensatie-films o.m.
„De Inbraak by Begeer" die ook
hier, naar medegedeeld werd, voor
kinderen was afgedraaid. Men
vroeg of de B.oseoopconimissie haar
taak wel naar bebooren vervulde
en of zij wel van tijd tot tijd rap
port uitbracht. De heer Blom
wenschte uitbreiding van ce Bios
coopcommissie met eenige hoog
staande dames. Een uitnemend
id' Onderwijzeressen met ervaring.
Ontwikkelde moeders, kunnen best
beoordeelen, welke films voor kin
deren geschikt zijn.
Tegen het voorstel van B. en W.
inzake de officieële raadsverslag-
geving heeft de raad zich unaniem
verzet, niet omdat het proefverslag
niet goed was, doch omdat men die
functie niet wenschte op te dragen
aan een gemeenteambtenaar. O.i.
een juist standpunt. De raad be
ijvert zich voor een goede salaries
ring der ambtenaren en beambten
in dienst van de gemeente, by een
wettelijk vastgestelden arbeidsduur.
Het zou van groote inconsequentie
getuigd hebben indien men thans
aan een ambtenaar der gemeente
een arbeid had opgedragen, die de
hem bezorgde vrije uren in den
avond en wellicht een stuk van de
nachtrust moeten kosten. Boven
dien zou zoodanig ambtenaar, reeds
in het bezit van een behoorlijk in
komen, bevoordeeld kunnen eon-
curreeren tegen beroepsjournalisten
of andere verslaggevers. Dat ook
deze voor die taak berekend zijn, be
wijzen de warme woorden van waar-
deering door den heer Landeweerd
gebracht aan den heer Roelse voor
zijn welverzorgde verslagen, zonder
dat deze zich van de thans zoo hoog
geroemde stenografie had kunnen
bedienen.
Gemeenteraad.
Vergadering van 17 December 1918
(Vervolg)
Te 7 uur werd de vergadering
heropend. De heer Vooren was nu
aanwezig, de heer Hoogland afwezig.
Bij post 183, kosten van openbare
vermakelijkheden, vraagt de heer
Blom of de Bioscoopcommissie ook
rapport uitbrengt. Er worden hier
nog wel eens draken opgevoerd,
waarvan spreker gelooft dat zij scha
delijk zijn voor de jeugd, die er
veel komt.
De heer Netscher zeide dezen
zomer eens binnengegaan te zgn
in de Witte Bioscoop te Amsterdam.
Daar werd de inbraak ougesr
vertoond. Alle boefjes en a.s. boeven
van de hoofdstad waren daar bijeen.
De film was pracutig, maar wie
niets van inbreken kent, kon het
daar leeren. Spreker was echter
gerust en dachtwij hebben een
Bioscoopcommissie en zullen dezen
film zekör niet in IJmuiden krijgen.
Een paar weken later werd hij ech
ter ook hier yextoond.
De Voorzitter: Waren er
ook kinderen bij
De heer Schilling: Ja, alle
voorstellingen van 's avonds worden
ook voor de kinderen vertoond.
De heer Blom: Zou 't niet dien
stig zijn de Commissie met een paar
vrouwen uit te breiden Een moeder
ziet scherp in deze dingen.
De heer Vermeulen kent den
fiilm, door dsn heer Netscher ge
noemd, niet, maar wat hij er van
hoorde was voor spreker voldoende
om hem zelfs voor de volwassenen
te verbieden.
Spreker gelooft echter niet dat
de schuld hij de Bioscoopcommissie
ligt. Er bestaat n.l. overleg tussehen
de verschillende commissies. Wel
licht is deze film elders goedgekeurd,
en daarom hier ook. Spreker zou
willen dat de Burgemeester overleg
pleegde met de Commissie en dat
haar bevoegdheid uitgebreid werd
voor alle stukken, ook voor vol
wassenen.
De Voorzitter: Dat is een
moeilijke zaak. Wg komen daar
mede op het terrein van de tooneel-
eritiek, waarop de Burgemeesters
zeer voorzichtig zijn.
De heer Schilling stelt ver
trouwen ia de Bioscoopcommissie,
vooral in de beide hoofdonderwijzers.
Spreker heeft wellicht een anderen
kijk op de opvoeding dan zij, maar
er zijn vele stukken, die op 't kantje
af zijn om voor kinderen van 4—12
jaar afgedraaid te worden. Spreker
zou voor kinderen geschiedenissen
als klein Duimpje en natuuropnamen
willen vertoonen.
De Voorzitter is het met dit
laatste volkomen eens en zal er met
de Commissie over spreken.
By de ontvangsten wordt post 10,
uitkeering door het Gasbedrijf aan
de gemeente, verhoogd tot f 29208.04.
Post 16, Hoofdelijke omslag, ge
raamd ©p f576000, wordt vastge
steld op f 505.210.70.
Bij post 18, belasting op tooneel-
verteoningen, meent de heer Brink
dat de Verordening niet wordt toe
past zooals het behoort. Lezingen
als die van den Protestantenhond
worden ook belast.
De Voorzitter heeft aange
raden hierover te schrijven, dan zal
hij deze zaak onderzoeken.
De heer Blom meent, dat er
ook met twee maten gemeten wordt,
voor de lezingen in het gebouw
voor Chr. Belangen behoeft niet te
worden betaald.
De Voorzitter stelt als post
18a voor een straatbelastiDg met
een geraamde opbrengst vau f 10 000.
De heer Vermeulen is daar
tegen en ook andere leden verzetten
zich.
De Voorzitter wil dan den
Hoofdelijken Omslag met' f 10000
verhoogen.
Goedgevonden. Da Hoofdelijke
Omslag wordt dus gebracht op
f515.210.70.
De Voorzitter zegt, dat het
hier niet bij zal blijven, maar dat
reeds toegestane verhoogingen ook
uit den Hoofdelijken Omslag gevon
den zullen moeten worden.
Post 53a, bijdrage uit de oorlogs-
winstbelasting wordt vastgesteld
op f78000.
De begroeting is hiermede afge
handeld. Daar verschillende cijfers
nog gewijzigd moeten worden, zal
de vaststelling later plaats hebben.
Aan de orde is de Begrooting
voor het bedrijf Openbare Werken.
De heer Netscher zegt dat voor
gesteld wordt den ambtenaar A. de
Bruijn te bevorderen tot commies
en hem er nog een adjunct-sommies
bij te geven. Tegelijk wordt voor-
gestold hem als verslaggever der
raadsvergaderingen aan te stellen.
Hoe rijmt men dit tezamen?
Be Voorzitter: Wij mogen niet
beschikken over den vrijen tijd der
ambtenaren. Als deze zoo ijverig is
ons ook de raadsverslagen te leve
ren, kunnen wij dit niet beletten.
De heer Schilling zegt dat
hij vóór den 8-urigen arbeidsdag is,
maar niet opdat men 8 uur werkt
en dan nog 8 uur heeft om er wat
bij te verdienen. 'tGaat niet om
den ijver, maar 't gaat om de dub
beltjes. Deze ambtenaar was vroe
ger ook secretaris van het Werk
lozenfonds, doeh moest daarvoor
wegens drukke werkzaamheden be
danken.
De Voorzitter: Laten wij deze
zaak straks bespreken bij het be
treffende voorstel.
Da heer Blom vraagt of aan
schaffing van 4 nieuwe rijwielen
voor dezen dienst noodig is.
De heer Vermeulen: Beslist
noodig.
De begrooting wordt" vastgesteld
op f243.318.84.
Bij de begrooting van het Bedrijf
Reinigings- en ontsmettingsdienst
vraagt de heer Netscher of de
menschen, die tuintjes op Meershoef
hebben gehuurd, ook gratis wat
compost van de gemeente kunnen
krijgen.
De heer Vermeulen zegt dat
dit niet kan.
De heer Bosman vraagt inlich
tingen over de aanstelling van een
voorman by dezen dienst. Spreker
meent dat daarbij iemand is achter-
uitgesteld, die zeer geschikt was
en verstand van paarden had.Voorts
heeft spreker het over iemand, die
opgeleid was voor den ontsmettings-
dienst, doch die niet is aangesteld,
wat voor dezen persoon schade be-
teekende.
De heer Vermeulen zegt dat
eerstgenoemde niet tijdelijk is aan
gesteld als voorman.
De heer Bosman zegt dat de
man is aangesteld geworden door
den Directeur. Hij heeft met een
pet met rooden band door de ge
meente gereden en bevelen uitge
deeld. Als dit niet in orde is, moesten
B. en W. den Directeur daarop
wijzen. Het tweede feit is ook juist.
De heer Sluiters zegt de ver
gadering wegens huiselijke omstan
digheden te moeten verlaten.
De heer Schilling vraagt of
genoemde man overbodig dienst
heeft gedaan als voorman. Is deze
man gepasseerd, en is de tegen
woordige minder geschikt?
De heer Vermeulen zegt dat
er nooit aan B. en W. is gevraagd
of deze man als voorman dienst
kon doen. Het gebeurt meer dat
de Directeuren iemand aanwijzen
om korterof langer als voorman
dienst te doen.
De vroegere zoowel als de tegen
woordige Directeur achten den
huidigan voorman het meest ge
schikt.
De heer Bosman vindt het
merkwaardig dat deze juist benoemd
is kort voor de ander uit dienst
kwam.
De heer Schilling zegt dit te
weten dat een voorman niet iemand
moet zijn, dien de werklieden met
een vloek ontvangen en dien zij te
water zouden willen loopen. Spreker
heeft geen verstand van paarden,
maar hij is het met den heer Bosman
volkomen eens.
De begrooting wordt vastgesteld
op f 107.723.51.
Bij de begrooting van het Gasbe
drijf vraagt de heer Landeweerd
of het voorstel om het salaris van
den Directeur en den Directeur der
Waterleiding met f 500 te ver
hoogen, naar de salariscommissie
moet. Aldus, wordt besloten.
De begrooting wordt vastgesteld,
evenals die van de waterleiding.
Bij de begrooting van het levens-
middelenbedrijf vraagt de heer Blom
waarom het soort eten, der centrale
keuken altoos hetzelfde is. Er is
nooit eens geen soep of wat anders.
De keuken is er nu en kan veel
gosds doen. Is 't niet mogelijk dit
ook hier te bereiken? 't Lijkt wel
alsof men 't hier slecht wil houden,
of de zaak gesaboteerd wordt. Is't
niet mogelijk hen, die daar de schuld
van zijn. op zij te zetten.
De heer D a 1 m e ij e r wgst er op
dat het Kon. Nat. Steuncomité de
verliezen op d9 porties eten der
Centr. Keukens voor 75 procent voor
zijn rekening wil nemen.
Spreker vraagt of er een bepaalde
reden voor aangegeven kan worden
dat de laatste twee maanden het
aantal porties is teruggegaan van
ruim 2000 tot 500
De Voorzitter erkent dat de
Centrale Keuken op deze wijze niet
voldoende gecontroleerd wordt. Ech
ter heeft spreker liever dat deze
debatten worden gehouden, als de
heer Handgraaf er is.
De heer Schuitenmaker: Die
weet er ook niets van.
De Voorzitter. De keuken is
hier klein. Spreker gelooft dat er
met kleine kracht ontzaglijk veel is
bereikt.
De heer Schuitenmaker: Als
er een krachtig hoofd aan 't Levens-
middelenbsdrijf stond, zou 't wel
beter gaan.
De heer Blom kan maar niet
begrijpen waarom 't eten hier zoo
slecht is. 't Schijnt stelselmatig zoo
gehouden te zijn. waarom hier geen
varkensmesterij opgericht, zooals te
Schiedam?
De heer Van T u y 11Dat is
niet zoo gemakkelijk.
De heer Blom: Gaat u maar in
Schiedam kijken, waar mijn party-
genoot de Bruin wethouder is.
Spreker begrijpt nog niet, dat de
arbeiders in IJmuiden alles zoo kalm
opnemen.
De heer Van T u y 11 bedoelde
dat de varkensmesterij hier niet zoo
gemakkelgk zal gaan. In Schiedam
zyn vele fabrieken, die afval geven.
Als we de varkens hier met visch-
afval zouden voeren, zal het spek
er naar gaan smaken.
De begrooting wordt vastgesteld
op f 1.139.000.
iJMUIDER COURANT
Middagzitting 17 Deoember I9S8.
