luizen te bestrgden en het succes
was buitengewoon. Dadelijk kwam
de epidemie tot staan. Terwijl
vroeger van de legers meer man
schappen verloren werden door de
vlekiyphus dan door sabel of kogel,
zijn er thans in dezen oorlog ver
bazend weinig slachtoffers van de
vlektyphus geweest.
Het werk, wat wg dus te doen
hebben, is bestrijding der luizen,
doch eerst vertellen wij wat van
deze dieren zelf.
De kleerenluis is de voornaamste
overbrenger van de vlektyphus.
Zij zuigt het bloed van den lijder
op, steekt een gezond persoon en
brengt zoodoende de smetstof in
het bloed van de laatste, die dan
eveneens ziek wordt. Zooals de naam
reeds zegt, leeft deze luis in de
kleeren. Komt er onraad, kleedt
men zich b.v. uit, dan houdt zij op
met zuigen en trekt zich in de
kleeren terug. Wie zich dus niet
al te haastig ontkleedt, zal op zijn
lichaam geen kleerenluizen vinden
en is deze dus heel gemakkelijk
kwijt, wanneer hij direct naar een
ander vertrek loopt en daar schoon
ondergoed aantrekt en zich ffnk
wascht. De luizen zijn ongelooflijk
vlug en het is vaak toeval, dat men
ze te zien krijgt. By voorkeur hou
den zg zich op in de halskragen
van de onderkleeren en in plooien
en zoomen van het hemd, waar zij
haar eieren of neten leggen. Een
enkele maal maken zij de eieren
vast aan de haren van de borst en
van den oksel, Daardoor kan het
gebeuren, dat iemand, die zich ver
schoond heeft, enkele dagen later
toch weer last krggt, omdat die
eieren uitgekomen waren. Hot is
dus het allerbeste om zich eenige
dagen (oegeD) achter elkaar te ver
schoonen en te wasschen. Die raad
is gemakkelijk op te volgen door
menschen, die goed voorzien zijn
van onderkleeren. De meester, die
last van kleerluizen hsbben, zijn al
big, wanneer zg zich eens in de
veertien dagen kunnen versenoonen.
Deze kuunen zich dan wenden tot
den gemeentelgken ontsmetiings-
dienst, waarop wg straks terug
komen.
Als de luizen eenmaal weg zgn
is het zaak te zorgen, dat zg niet
mooi LOl Ug AUULlu.il. TTPJUUL/V,i iuiiartiiJ
veel kleerluizen heeft gehad, wil
dit zeggen, dat de levensvoorwaar
den voor die dieren bgzonder gun
stig waren. Het komt er aus op aan
de levensvoorwaarden onmogelijk
te maken. Het is een feit, dat de
kleerenluis op een zindelijk lichaam
zich niet vermenigvuldigt en heel
spoedig sterft en dit geeft ons de
raadgeving in de penWeest
zindel ij k op uw lichaam
tn kleeren; bezoekt de badin
richtingen (doch alleen wanneer gij
geen kleerluizen meer hebt) en laat
frissche lucht en zon in uw woning
toe. De luis houdt alleen van muffe
lucht en verdraagt geen zon.
Eerst de luizen kwijt raken en
dan zorgen, dat zg niet meer terug
komen. We komeu nu tot het derde
punt. De luizen moeten gedood
worden.
Wanneer de kleerenluis het, ruim
genomen, twintig dagen buitenden
meBSct moet steileD, sterft zij. Het
linnengoed, dat men met de kleeren
luizen twintig dagen afzonderlijk
heeft bewaard, is na dien tijd zon
der ongedierte. Practisch is dat be
waren niet altijd mogelgk en ook
niet noodig. Het is heel wat een
voudiger, de vuile onderkleeren da-
delg k ia een ketel met kokend
water te doen en even door te laten
koken. Alies is dan beslist dood,
Het kan zijn, dat een enkele luis
op den vloer gevallen is, of dat
oieren daar zija terecht gekomf-n.
De plaats met warm water en
zeep schrobben en mvn is ook die
kwgt.
Zooals men ziet, is de bestrgdicg
der kleerenluis heel eenvoudig en
vereischt geen materiaa1, dat buiten
het bereik der meeste menschen
ligt. Wij kunnen dan ook niet ver
onderstellen, dat er in heel Velsen
iemand zou zijn, die voldoende on-
deikleederen hetft, die in dezen tijd
niet zijn uiterste best zou doen,
zichzelf en zgn gezin en daarmede
de geheele gemeenschap, te bewaren
voor eene zoo ernstige ziekte, als
de vlektyphus is. Te meer, omdat
het geen geld en zeer weinig
moeite kost. Er zgn echter huisge
zinnen, waar zoowat aan alles ge
brek is en daarom heefc de gemeente
san ieder, die last heeft van kleer
luizen, de gelegenheid opengesteld
daarvan af te komen. Op werkdagen
en des morgers van 9—10 u. kan
men zich aanmelden aan de zieken
barak te Velseroord, Rijksstraatweg,
voorzien van eene versehooDing en
van zoo mogelgk andere bovenklee-
ren. Men krggt dan denzelfden dag
nog al het goed terug. Het is ver
keerd naar een badinrichting te
gaan, vóór dat men naar de barak
gaat. Wanneer men d6 badinrichting
bezoekt, wanneer men luizen heeft,
zou men allicht in het vertrek luizen
of eieren achterlaten, wat weer
gevaar voor anderen ;beteekent.
Eerst wanneer men de dieren kwgt
is. mag men de badinrichtingen
bezoeken. De beste manier om er
geen last van te hebben is, zooals
gezegd, zindelijkheid op lichaam,
kleeren en huis. Omdat de luis zich
zoo snel vermenigvuldigt op een
onzindelijk lichaam i3 het noodza
kelijk zich d.kwij's te baden en
wasschen erz. De enkele luis die
er als bij toeval, op een zindelgk
lichaam terecht komt, gaat gauw
dood. Om de kans ze te ikrijgen
zoo gering mogelgk te doen zijn,
verdient het aaabeveling de hals
kraag van de kleedirgstukken nauw
te makeD, de mouwen met een vei*
ligheidepeld dicht te maken om de
polsen en de broekspijpen te voor
zien van fietsveer6n.
Vooral a's men op bszoek gaat
bg zieken, waarvan men niet weet
wat bun scheelt, ia dat zeer aan te
bevelen.
Als voorzorgsmaatregel ligt het in
het voornemen, de onzindelijke
kinderen op de scholen door eene
verpleegster grondig to doen roini
gen, terwgi ook Biaipplaatsen onz.
zuilen worden bezocht. Op deze
wijze zal zoowat alles gedaan zgn
om eene epidemie te voorkomen.
Het spreekt van zelf, dat de mede
werking van het publiek daarbij
een eerste vereischte is. Hebben
wg die, dan behoeven wg ons niet
ongerust te maken over eene epi
demie. De medewerking van de
autoriteiten staat vast. Het publiek
moet de re^t doen. De vlektyphus
zooals ze in ens land thans optreedt,
is wel niet zoo ernstig als zg in
Rusland b. v. was, maar ieder, die
er aan sterft, is er ééa te veel.
tv uuuuox nucü oeaenkt, dat men op
eenvoudige wijze als boven omschre
ven het gebeurde had kunnen
voorkomen.
De Gezondheidscommissie.
Ingezonden.
Mijnheer de Redacteur
Aangenaam zou het mg wezen
indien U onderstaande regelen in
Uw blad zou willen opnemen. Bij
voorbaat mij a dank.
„Wat is het met Patrimonium"?
Als men de laatste tijd eens in
gezelschap raakt, of op reis is, dnn
hoort men ook allicht hoo er aller
wege toch een enorm tekort aan
woningen is, al pratend en luiste
rend hoort men b.v. zooveel woni -
gen worden ia Den Haag g >bouwd,
zooveel te Amsterdam, en zooveel
daar, en zooveel daar enz. enz., en
daar mooie en daar weer goede en
daar weer slechte, kortom mooi en
leelijkaangrandede woningbouwerij
En aldus reizende hooide onderge
teekende het hier bovengestelde:
„Wat is het met Patrimonium".
En hiermede werd in dit geval niet
bedoeld de Vereenigmg Patrimo
nium" hier of elders, als zoodanig,
maar werd bedoeld, de Woning
bouw „Patrimonium" te IJmuide:-.
Een en ander in verband met het
gezegde in ,de raadszitting van
September j 1. en in verband mut
een bericht in de IJmuider Courant
in het Januari-nummer, waarin ge
wag werd gemaakt van ongeregeld
heden bij den woningbouw alhier,
hetwelk na veel wikken en wegen
dan ook niet anders kon zgn dan
woningen van Patrimonium ;alhi r,
en naar hetgeen het publiek wist
te vertellen was daar nogal heel
iets ergs gebeurd, want de aanne
mer mocht niet meer op het werk
komen, het werd door een ander
afgemaakt, en de aannemer kreeg
zijn termijnen niet nitbetaald, en
zoo van alles en rog wat, want er
was reusachtig geknoeid, slechte
materialen, slechte specie, slecht
hout, in een woord alles slecht,
en alles knoeiwerk.
Ik als aannemer van bovenbe
doeld werk, dacht, het is toch
intressant zoo'n knoeierd van een
aannemer, en wel merkende dat
de onschuldige, onbevoegde
en onkundige Rechters mg niet
kenden gooide ik ook e6ns een
boontje in de pot, en vroeg: „maar
is daar dan geen toezicht bij dat
werk?" wist hierop niemand een
afdoend antwoord te geven. De een
zeide er zijn vier opzichters, een
ander weer van zes, enz. enz. Daarop
vroeg, ik „Wie is die aannemer
ja dat was een vreemde, een uit
Gelderland, maar het was een echte
knoeierd.
Ik ging maar weer door met lezen
in de H.P. waar het stukje, hoe
Frankrgk in 1815 zijn oorlogskos
ten betaalde mij nogal boeide, in
middels voelde ik mij toch minder
aangenaam, omtrent het gesprokene
van de knoeierg bg den woningbouw
„Patrimonium" daar ik persoonlgk
dan toch die knoeierd van een aan
nemer was. Nu wil ik langs dezen
weg tot de geachte lezers van de
IJmuider Courant (misschien wel
medereizigers van dien ochtend?)
niet u it voeiig vertellen wat er wel
en wat er niet is geschiedt inzake
de woningbouw „Patrimonium" te
IJmuiden.
Daai ik dit wil overlaten aan de
daarvoor benoomde raadscommissie
die naar ik hoop! zeer spoedig met
hun rrpport voor den dag zal komen
en dan ook, in een glashelder
betoog zal uiteenzetten waterwel
en wat er niet is gebeurd, inzake
„Woningbouw Patrimonium" te
IJmuiden, en dan tevens nader en
niet mind r d u i d e 1 ij k zal aantoo
nee, wat er voor verkeerds is ge
schied, en wie van dat verkeerds
de sehuld treft. Inmiddels wil ik de
geachte lezers van de IJmuider
Courant en wie het verder door
doze of geene van hooren of zeggen
mag te weten komen, dat ik ais
aannemer nog wel dagelijks, voor
zoover ik tiet verhindert ben, zelf
alle dagen op het werk kom,
ook dat ik dat werk indien ik niet
plotseling sterf wel degelgk zal af
maker), en voor de betaling van de
termijnen (alhoewel deze m.ee-
rendeels verbazend lang
wegblijver) toch nog niet zoo
ongerust ben, en dat dengene die
ZlCh Ongcraot, o VUi den zj gr.n.
kuooierg van een aannemer, dit te
vroeg hebben gedaan, en weer an
deren die zich er m verlustigen, in
de pech, die dezen vreemden aan
nemer hier heeft, zulks ook te vroeg
deden, als aannemer heb ik oen
practrk van 17 jaren achter mij,
en in dat tgisverloop meermalen
kennis gemaakt met storm eri
onweer dienaangaande.
En verder kan ik de geachte
lezers mededeelen, dat wat er in-
deze ook gezwamt, of gekletst wordt,
er niet geknoeid is, aan het
werk of met de materialen
aan dea woningbouw „Patrimonium"
alhier, en de ongerechtigheden de
welke daar mochten zijn gepleegd
biervan treft mij nog blaam nog
schuld, integendeel, kan de stich
ting Patrimonium mij dankbaar zijn
dat ik hun vroegtijdig heb gewezen
op verkeerde dingen en constructies,
doch deze heeft die in eersten aan
vang ook terzijde gelegd, want als
een aannemer wat zegt of voorstelt,
dan heeft die aannemer niets
meer of niöts minder dan
eigenbelang op het oog, zoo worden
tenminste in bet algemeen de aan
nemers beoordeeld, daar een archi
tect met veel minder kennis en
veel minder ervaring toch in de
meeste gevallen jbeter wordt geloofd
dan de aannem r in kwestie.
Inmiddels hoop ik datdegeaohte
raadscommissie maar zeer spoedig
met hun rapport uit den hoek komt
dat zal misschien een meer juist eren
kijk op de dingen geven.
U mijnheer de Redactenr dankend
voor de groote en wel willen ie plaats
ruimte voor dit stuk, heb ik de eer
mij aan de geachte lezers voor te
stellen als G. Vreeman Aannemer
van de woningbouw „Patrimonium"
te IJmuiden.
Hoogachtend U aller Dn.
G. Vreeman.
Nu of nooit.
Er zit levenskracht inonsIJmui-
deB. De rasechte plaatsgenooten
behoeven zich het gehucht maar te
herinneren, zooals het was voor 40
jaar, bestaande uit een paar sluis-
woningen en eenige barakken, een
zaam tusschen de duinen.
Ze hebben het hooren groeien,
en ouderen onder ons en bewonderd
de mannen, die met onwrikbare
energie en taai geduld zich vooruit
w erkten en als resultaat van koppig
volhouden, IJmuiden zagen ontwik,
kelen tot een der eerste visschers-
plaatsen van het vaste land.
Tot geestelijke verheffing werden
intusschen maar weinig middelen
aangewend; de jacht naar geel me
taal verstikte eiken drang daartoe.
Als rustpunten van het gewoel
naar stoffelijken welvaart staat het
werk der stichters van Muziek-,
Tooneel- en Sportvereenigingen, dis
d8 vruchtbaarheid der arbeid ver
hoogden door hun zorgen voor ge
zonde geestelgke en liehamelgke
ontwikkeling.
Van wat al moeilijkheden aan
dergelgke oprichtingen verbonden,
kunnen zij U niet verhalen. Wat
een moeite om aan de benoodigde
geldmiddelen te komen.
Hun streven werd beloond door
toenemende qualiteit in de uitvoe
ringen en hun succes bepaalde zich
tot eeu verhoogde belangstelling
van buiten.
Maar toch hoeveel afbreuk aan
goede prestaties van vereenigingen
werd te niet gedaan door gebrek
aan omlgstingen een treurig milieu.
Een gevoel van eerbied bekroop
me dan ook telkenmale, als ik de
leiders wanhop g zag wurmen, om
na zorgvuldige oefening tot een
dragelgke openbiro vartooning te
geraken.
Zoo kom ik dan eindelijk tot de
oorzaak vsn mijn geschrijf: de lo-
caliteiten jammer.
Waar in do wereld vindt men
toestanden als hier op het gebied
van zaken? Wgs mg nog een stad
of dorp, waar men tot stikkons toe
opgepakt zit in een pgpanlade of
hooikist met ba'ustrade, na vooraf
wee te zgn geworden door de
„smell" van een niet nader te
omschrgven gelegenheid. Toon mij
andere zalen, waar de pianist al-
een tgger achter zijn instrument
gekromd li^t; de ba-s ot scheef
trekt en de violisten elkaar de
oogen uitpikkenwaar men ten
slotte vastgeperst, sterveusbanauwd
de menschen bewondert, die op
het zoogenaamde .tooneel, verkleumd
willen vertolken en in da pauze
zich aan kc ffi a of warme groc
zoeken te verkwikbon tot de bittere
weikelijkhaid worden teruggeroepen
door oen onbeschrijflijk bruin vocht
of lauwig. Slap zoutzuur. Zum
kot zen.
„Ik weet, waar jo heen wil,"
boor ik sommigen zeggen, Jo wilt
een zaa1, waar je zitten kunt en
ook je neus snuiten en waar je
gespierde lach de dame naast je
niet hindert en waar je door ande
ren reeds twictig maal verbruikte
lucht niet behoeft in te ademen,
maar dat is vecht-m tegen wind
molens waarde li er, we hebben
bet al meer geproboard."
Ik roep zulke pessimisten toe:
„Dan is het verkeerd aangevat,
Mijne Heereu!" Een gebouw als
door mij bedoeld, bescheiden des
noods opgezet, doch beantwoordend
aan de eischen van goeden smaak,
voldoende ruimte en beperkte com
fort, heeft levensvatbaarheid.
Het kan zoodanig worden inge
richt dat ook vertoonen mogelijk
is van films met erkende opvoe
Jende waa'de, te beoordelen doo;
een commissie van twee of drie
leden, waaronder b.v. een kunste-
oaar, een dokter en paedagoog.
Tot de laatsten reken ik niet een
onderwijzer uit zekere categorie,
die zooals ik onlangs zag een jongeD
aan de hand naar buiten nam en
vlak voor de schooldeur met het
tront naar buiten een plasje liet doen,
zijede zulke fi'ms een kwetsing voor
een ieders estethisch gevoel.
IJmuidenaren, er ligt een terreiD
open, waarop goed werk kan wor
den verricht.
Het vereisehte kapitaal worde
gevormd door aandeelen of3d4%
obligaties, verdeeld in stukken van
f 1000.—, f 500.—, f 250.— f 100
en f50.—, al of met aflosbaar, met
n nte garantie van een groep ka-
pitaa'krachtige personen.
Zonder vooraf een gedetailleerd
plan over te leggen, doch uitslui
tend om de mogelijkheid tot het
stichten van een concertzaal aan
te toonen, noodig ik allereerst drin
gend alle kunstliefhebbers, die willen
meewerken tot het tot stand bren
gen van een dergelgke nuttige stich
ting, om hun sympathie te betuigen
aan het bureau van dit blad onder
het motto „Possumus".
Ik verzoek hen tevens, om ern
stig gemeende opgave voor welk
bedrag zg in het kapitaal zouden
willen deelnemen en onder welke
voorwaarde.
Een en ander wordt desgewenscht
door mij op eerewoord strikt geheim
gehouden, terwijl ik mg voor op
merkingen en details bij voorbaat
verplicht gevoel.
Indien over eenige weken uit
door mij verzamelde egfers en ge
gevens, de mogelgkheid van het
plan blgke, stel ik de uitvoering in
handen van personen, die de zaak
boven twgfel tot een goed einde
zullen leiden.
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN.
In de vergadering der Tweede
Kamer van 5] Februari had de heer
J. ter Laan, in verband met de oor-
logswinstbelasting, gewezen op de
visschers te IJmuiden, die vroeger
veel geld verdienden, doeh die in
1917 en 1918 zeer slechte tgden
doormaakten. De spreker was van
meecing dat de grens, door deoor-
logswinstbelastic g vcorge schreven
voor deze menschen niet moest
gelden en gaf den Minister eenige
wet ken vau^ belanghebbenden is
overweging.
Da Minister vanj Financién heeft
daarop Dinsdag j.l. geantwoord dat
bg een opzetteigk uitgelokt arrest
van den Hoogen Raad van 7 Febr.
1918 is uitgemaakt, dat de inkom
sten dezer visschers vallen onder
de eorlogswinstbelasting en niet
onder inkomsten nit arbeid.
De Minister verklaarde dat aan
den anderen kant echter wel reke
ning gehouden wordt met de ver
mindering van inkomsten in de ja
ren na 1916. Door Minister Treub
is een circulaire aan de directeuren
der directe belastingen gericht, waar
in wordt gezegd dat vermindering
van inkomsten, ook al is die lager
dan f 1000, in rekeniDg moet wor
den gebracht als verlies, geleden ia
1916.
De in het Noordzeekanaal
gezonken Engelsehe si oomdrifter
3aif-y, behoorende bg de jmgnve-
gtrefbtiiie, is mat behulp van een
ook gelicht en in de haringhaven
aan den grond gezet voor voorloopige
reparatie. Het onderzoek heeft als
tameigk zeker uitgewezen, dat het
houten schip door de gsgang lek
geschuurd is.
Gp den wegens onbestuur
baarheid uit zee alhier teruggekeer
den moiorschoener Steenwgk6rdiep
is namens'een aantal Heldersche
vletterlieden beslag doen leggen voor
f 30.000. Zg hebben het schip den
28 Januari j.l. toen het nabg de
Haaksgronden gestrand was hulp
veileend en gedeeltelijk gelost, doch
konden het toen over het hulploon
niet eens worden.
VI88CHERIJ.
De Raad voor de scheepvaart
ta Amsterdam heeft uitspraak ge-
iaan betreffende het met man en
mu's vergaan van bet stoomvis-
schersvaaituig Pax IJM. 416.
Op grond van de ten dierste
staande gegevens neemt de raad aan,
dat de stenmdrifter Pax IJM. 416
tusschen 16 en 24 December 1918
op de Noordzee is vergaan en dat
alle 11 opvarenden daarbg het leven
hebben verloren.
Of de ramp veroorzaakt is door
ontploffing van mijnen dan wel ge
volg is van stormweer, vermag de
Raad bij gebrek aan nadere gege
vens niet vast testellen.
In de algemeene vergadering
van aandeelhouders der N. V. Vis-
sbherg Maatschappij Batavia geves
tigd te IJmuiden, directie A. Daa-
men Jr., werden de balans en de
verlies- en winstrekening over 1918
(le boekjaar) goedgekeurd en het
dividend vastgesteld op 5 pet.
Arbeidsbeurs Yelsen.
Als werkloos ingeschreven op 10
Febr. 1919:
17 timmerlieden, 14 metselaars, 0
v oeger, 1 stratenmaker, 7 schilders
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
tut iu morg ca beon ietn moois
POSSUMWS.
