ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
vooruitbetaling
No 408.
Zaterdag 11 October 1919
4e Jaargang
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Dit nummer bestaat
uit 3 bladen
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel
Dringend verxoek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons hujean
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
81
Van den Wachttoren.
Pl&üteeiijk Nieuwe,
iJMUIDER COURANT
Abonnementsprijs 80 ets., per 8 maanden, franco per
post 96 ets., voor het Buitenland f 1.26. Abonnementen
worden aangenomen aan het Bnreas en bij d» Agenten
Tot plaatsing van advertentiBn van bnlten de gemeente
VELSEN In dit blad is altsluitend gerechtigd het
Advertentiebureau P. F. C. R O E L S E, IJMUiDEN.
Uitgave vsn de Naanai. Veen Uitgevers 14fc „ILsssjden"
ADRES YOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. Y. Drukkerij Siniewel, "Willemsplein 11, IJmuiden
Telefoon 153
ADVERTENTIES vsg i'a regels ?5 et®. Iedere regel
meer ló ets. Kleine advertentiën en familieberichten
10 sts per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deelingen 25 sts. per regel. Advertentiecontr&sten
tegen zeer billijk tarief. Ad verten trien u i t e r 1 8 k in
te a«nd«H "WOBNSBAS en ZATERDAG tot ssr
rsw3^®aaaakt¥«s32s«
EERSTE BLAD.
Hat bes uit genomen op initiatief
van den R L Middenstandsbond
„Da Hanze", om ook ia onze ge
meeute naast en misschien in over
leg met andere commissies de
duuttebeetrQdiBg ter hand te nemen
juichen wjj zeer toe al zal menig
een met een sshampar gebaar de
schouders epha'en en meenen, dat
door bg dea middenstand oraduurte-
bestrgding aan te kloppen, men
bij den duivel te beeht gaat.
Natuuriyk ra t het niet te ont
kennen, dat er door den midden
stand, den winkflier, oorlogswinst
is gemaakt, doch we mogen niet
voorbijzien, dat dit, laten we hei
dan ecaar noemen, dit kwaad, in
alle lagen der maatschappij is door
gedrongen en wat erger ia, tot op
heden door velen wordt bestendigd.
Eu daar vooral komt het thans sp
aan.
De middenstand er alleen en nit-
sluitend' voor verantwoordelijk te
Btelieu gaat z»ker te ver. De oor
zaak dat het juist den winkelier is,
die in het algemeen als den schui
d'ga Viiudit maatschappelijk kwaad
wordt aangemerkt komt ongetwij
feld, omdat hfj het is, die direct met
dan consument te maken heeft,
terwijl de werkelijke badrtj vsr, veelal
althans, de g-ootbaadelav, achter
dan winkelier staat endezrnvoort-
dringt op d u weg die leiden moet
tot eea catartróphe. Ter Piastre©-
ring hiervan geven we de winst
cijfers van enkele confectiefabri-
kuten te Almelo over de jareu
1913 1918/19
f 6000 f 144000
6000
25000
16000
143000
137000
92000
Dat evenwrl vela winkeliers gebukt
gaan osder dei tegenwoordigen toe
stand en zoowel fl laatiöel ais moreel
de schadelijke gevolgen er van onder
vinden wil er bij de groote menigte
ulet in, doch zal, wQ betwijfelen
het niet, b{j em grondige bestu
deering van bet dunrtevraagstuk
voor den dag komen. Maar dan moet
de winkelstand niet blijven wachten
en toaziea dosh medewerken om
klasrheid te brengen in de juiste
verkonding tussehen eonsument,
kleinen groothandelaar.
Daarom juichen wy het toe, dit
„De Hanze", dit voor den midden
stand bij uitnemendheid belangrijke
vraagstuk het ft ingeluid.
DA andere wiakeliersvereenigin
gen of bonden niet op een afstand
blgven, doeh daadwerkelijk toonen,
dat zjj begrijpen het groote belang,
dat er voor den winkelstand mede
gemoeid is.
De bodemlooze put.
Zelfs het rijke Engeland verkeert
in zeer ernstige flnastieele moei ijk-
beden en men ziet er zwart naar
de ministers van leger en marine,
die van bezuinigen nog niet willen
weten en buitengewone eischen aan
de schatkist blijden stelle-. Ook
oos laad heeft eoor den oorlog eeD
zeer zware ichuldeaiast gekregen
en cok wij hebben twee dure mi
nisters, die op oen groot deel van
'aRijks inkomsten beslag leggen.
Millioenen zijn noodig voor sociale
hervormingen, voor onderwijs, voor
woningbouw en andere vredesdoel
einden, maar de minister vau oor
log ga&t voort met buitengewone
oorlogseredietsn aan te vragen. En
nu heet hij nog wel e,?n zuinige
minister en heeft hij de buitenge
wone uitgaven reeds riet onaan
zienlijk beperkt; het is zefs zijn
plan te beginnen met 1920 geen
buitengewone credieten in verband
mtt de tijdsomstandigheden meer
aan te vragen. Het doet ons wel
wat danken aan de goede voorne
mens van menigen student, die
vader om een extra geldzending
vraagt onder de belofte, dat hij
verder met zijn gewone toelagen
zal pogen rond te komen.
Nog veel grooter zouden de mi
litaire uitgaven worden, als gene
raal Snijders zijn zin kreeg. Hg
verwacht het einde vaa het oor
logen niet van den Volkerenbond
en vindt het dwaasheid, dat de kleine
s'.aten zich zouden ontwapenen,
terwijl de groote rijken hun strijd
macht in stand houden. De kleinen
worden zoo machteloos overgeleverd
aan de willekeur der grooten en hun
zelfstandigheid eu onafhankelijkheid
blijven slechts in schijn bestaan.
Zou dat anders zijn, indien wij
een tweemaal gr ooter leger en vloot
bezaten? Hebben de groote vech
tersbazen zich in den oorlog veel
bekommerd om ons recht eu onze
vrijaeia? Znuden Duit?chland en
Engeland uit respect voor onze man
netjes ons buiten de" oorlog gela
ten hebben Er ie allo reden, om
onze weermacht tot de kleinst mo
gelijke afmetingen te beperken en
niet te groot te gaan doen, zooals
Generaal Snijders wil. Hij eischt
vernieuwing van een groot deel van
het verouderd oorlogsmateriaal, aan
vulling der onvoldoende reserve-
voorradeo, aanschaffing van moderne
oorlogswapenen, herziening van het
vestingstelsel. Hi) stuurt geen be
grooting in bij die eischen. Ze zou
ia de milliirden loopen. Het leger
moet volgens hem hervormd wor
den naar de beginselen van den
tegeswoordigen tijd, bewapening en
uitrusting overeeDkomstigde eischen
der moderne oorlogsvoering.
Kreeg hij zijn zin, dan zouden
we tegenover de strijdmacht der
groote mogendheden nog niets be
teekenen; wy kunnen nu eenmaal
geen mil ioenenleger vormtn en onze
vloot blijft tegenover de vloten der
groote mogendheden toch niets dan
een handjevol notedoppen.
Zullen we met onze weermacht
in de richting van ontwapening of
in de richting der ontwikkeling van
de moderne oorlogsvoering? Het
beslissende antwoord moet nu ge
geven worden. Het is thans de tijd
daarvoor. Er wordt wel gepraat over
een komende ooi log maar voorloo-
pig is Europa toch meegevochten;
in de eerste halve eeuw is het niet
in staat de wereld uog eens in vuur
en vlam te zetten. Bovendien leeft
de idee van den Volkerenbond met
de beiefte van ontwapening nu nog
in de publieke opiuie. Niet tijdens
een oorlog of in een tjjd van oor
logsspanning maar na een oorlog
heefs Iet ideaal van ontwapening
althans kans op gedeeltelijke ver
wezenlijking. Ed einderijk dwingt
de fluactieeie positie van qds land
tot de grootste beperking der on
productieve uitgaven vcor leger en
vloot. Een soldaat moet niet alleen
gekleed, gevoed en gekuif-v* st wor
den, maar bovendien woidt bij voor
ettelijke maanden aan nuttigen ar
beid onttrokken. Er zijn positieve
uitgaven maar ook ongerekende
verliezen san den militairen dienst
verborden. Leger en vioct kosten
meer dan de milloecen, die ervoor
op do begreotirg stsan en hetgeen
daarbjj nog als buitengewone ere
dieten wordt aargavraagd.
De stem van generaal Snydors
behoort tot het verleden; het is
weer het oude geiuid Wilt eij den
vrede, bereid u ten oorlog! Wij
moeten het met den tegenoverge
stelde leuze doenWilt gij den vrede
en de welvaart en bet herstel,
bereid u Diet ten oorlog 1
Het was een eenvoudig, on^eleero
maar verstandig man, die opmerkte:
Het geld aan da gemeente beteal
ik altijd graag. Daar koopen ze ten
minste geen kanoenen en bommeD
voor. Men krjjgt waar voor zijn
geld en goede waar ook. Stel je
f.ine voor, dat er geen wegen of
alleen particuliere, dat zijn modder
wegen, waren. Nu kan men overal
latga goed onderhouden wegen
komen. Stel je eens voor, datje
zelf moest zorgen veor het onderwijs
der kinderen; wie zou een huis
onderwijzer kunnea betalen en wat
zen or van ter» chtkomen, als eenige
menschsn samen een meester met
de kinderen in een of ander vertrek
plaatste. Stel je voor, dat men
waterleiding en eleetriech licht
moest missen. Particuliere maat
schappij en zouden er ook voorkunneD
zorgen, maar men kwam dan zeker
niet beter en goedkooper uit. Stel
je eens voor, dat we de politie
misten 1 De ageDt lijkt wel een
wandelende rentenier. Hjj maakt
misschien geen tien verbalen in een
jaar en dan nog van weinig be
teekenis. Maar de politie is als de
bliksemafleider, die schynba&r nut
teloes cp het d&k staat, maar inder
daad kwaad voorkomt. En wat zon
ervan de distributie terecht gekomen
zijn zonder tuescbenkomst der ge
meente? Nu hebben we al honderduit
geklaagd, maar dan waren we-
wauhopig geweest. Hoe zouden
verschillende nattige vereenigingen
hf-t kunnen bolwerkeD, als de
gemeente niet steunde? Armemen-
sehen kan men toch niet laten
omkomen, bet zyn toch ook men-
sehrb als zij het zonder tusschen-
komst der gemeente van hun mede-
menscben moes'en hebben, zouden
velen hunner er echter allernood
lottigtet aan toe zjjnnu is er
armenzorg voor hen, die door kerk
of familie niet geholpen worden.
Rioleering en reinigingsdienst zijn
voor de volksgezondheid van de
grootste waarde. Straatverlichting
dient d8 veiligheid en het gemak,
maar de openbare zedelijkheid niet
minder. Als ik alle goede diensten
naga, die de gemeente ons voort
durend bewijst, dan moet ik zeggen,
eindigde deze zeldzame en verstan
dige man, dat de rekening me niet
tegenvalt, dat ze biliyk is en dat
geld betaal ik graag.
Wanneer zal deze zeldzame
redeneering niet meer zeldzaam sijs
en wjj allen even verstandig worden?
IJMUIDEN.
In de duurtesommissie van
d>-u Midd^nstatdf-biad „De Hanze"
heeft ook zitting genomen cie heer
Joh. P. Klaassen te IJmuiden,
De Chr. Zangvereniging „L~oft
den Heer" alhier, directeur de heer
P. de Ni bei te Haarlem, geeft Vrij
dag 24 October a. s. eon uitvoering
in de Ned. Herv. Kerk.
Med-werking verlesnen Mevrouw
VetterHendriks alhior, sop-aan,
de heer J. Vetter, alhier, viool en
de beer J. E. Faik siiier, orgelbege
leiding.
Het koor zal o a de nummers
uitvoeren, waarmede zjj cp Hemel
vaartsdag op den wedstrijd te Am
sterdam den len prijs heeft ge
wonnen.
Aan den heer C. Le nheer
alhier is opgedragen het bouwan
van een woonhuis in de Huigens-
straat voor rekening van den heer
W. Ras teNieuwediep bh het ver-
borwen van h<t perceel Willems
plein 5 tot winkelhuis.
Voor het machinisten-examen,
diploma A. zijn te 's Gravenhage
geslaagd de beeren R. Klein en W.
J. Lubbers van hier.
In het pand hoek Anistelstr.
en Wi.Iemsple n zal een filiaal van
de Hanzeback gevestigd worden.
De verbouwing zal plaats hebben
onder arcbiPetuur van don archi
tect SeSlmeger te Amsterdam.
Het bestuur van d« scholen
der Ned. Herv. Gemeente heeft de
uitbreiding der Insingerschool met 4
lokalen, waarvoor laagst» inschrij
vers waren de heeren Homburg
Kramer alhier met f65566, niet ge
gund.
Besloten is nu tot het bijbouwen
van twee lokalen en dit te doen
geschieden in eigen beheer.
Arbsidegeschillcci.
Men sehrjlft ons: Woensdag j.l.
heeft een vergadering plaatsgehad,
uitgeschreven door de „IJmuider
Federatie" van Transportarbeiders
ende Christelijke Traasportarbeiders-
organisatie, welke toegankelijk was
voor de stakers bg de Firma Volker
Bos. Ean elftal modern georgani
seerde stakers woonden deze ver
gadering by 1 De Besturen dier
organisaties hebben die stakers
kennis doen nemen van de volledige
correspondentie welke door hun in
verband met deze actie wis gevoerd,
zoowel met het Bestuur der Afdeeling
„IJmuiden" van den Ccntralen
Bond van Transportarbeiders, als
met de Firma Volker Bos, en
brachten een uitgebreid, mede door
oen der stakers onderschreven ver
slag uit van eea door hun met
▼ertegen woordigors der Firma Volker
Bos gehouden conferentie.
Een en ander werd gedaan ten
einde de stakers in de gelegenheid
te stellen, om met voile kennis van
zaken de handelingen dezer Besturen
te kunnen beoordeelen. Het resultaat
daarvan is geweest dat alle aan
wezige modern georganiseerden
openlik erkenden die handelingen
verkeerd te hebben beoordeeld, en
daarin niet alleen niets verkeerds
te zien, doeh veeleer iets wat op
waardeering aanspraak zou mogen
maken.
Zij verklaarden thans spjjt te
hebben mede te hebben gedaan aan
het aannemen van een motie waarin
die handelingen warden afgekeurd
en veroordeeld, en de strekking dier
motie niet te hebben begrepen.
Een behooriyke rehabilitatie dus
voor die Bestureri.
a twsed» d&k «oor d«
Misschersh«v$>n>
Tensinde in het gtbrek aan dok-
ruimte voor visscherijscbepen in da
Yisschershaven van IJmuiden te
vrorzien is door het rijk te Titl
aangekocht ean dok vaa 70 Meter
lengte, waarin 2 schepen geiyk
gedokt kunnea worden.
VELSEFOOBD,
Ia de Donderdagavond ge
houden vergadering van de afdeeling
der Nat. Chr. Geh Oath. Vereenigieg
werd besloten toe te treden als lid
van de Laataarnplaafjeavereeuiging
en om eens per maand lichtbeelden-
avonden voor kinderen te geven.
Ook werd basloten deze cf vol
gende maand een openbare vergade
ring te houden.
De secretaris deed a's afgevaar
digde vers'ag van de Prov. vergade
ring te Hilversum.
Eenige dames- en heerenleden
gaven zich op voor huisbezoek. De
afdeeling won dezen avond weer
een nieuw lid.
De Oetober-eollecte voor bet
Bouwfonds der Ned. Herv. Gemeente
in de Herv. Kerk heeft f 16 46 op
gebracht.
- Tot leeraren by het Herhaiings-
oaderwijs alhier zgn benoemd d«
heeren K, Veuger en T. Oortman.
- B. en W. hebben het leggen
der eieetriiehe installatie in de in
aanbouw synde gemeenteiyke be
waarschool alhier opgedragen aan
de heeren Post en van Deslen te
Velsea voor f 820
VELSEN.
De Harmonie St. Caeciiia al
hier, directeur de heer Dame», zal
morgen (Zondcg) avond ia het ge
bouw van den R.-K. Volksbond op
Wykerocg een concert geven, ter
gelegenheid vin het éénj arig bestaan.
Het concert, dat door de dames
Anny van Geelen en Leiy Smit
wordt gegeven en waarvan een deel
der opbrengst ten goede komt [aan
de Commissie tot stichting van een
Witte Kruisgebouw te Velseroord,
zal Woeasdag S3 October plaats
hebben in Hotel De Prins.
Inplaats van mej Lize Deegenaar
van Wifjk aan Duin zal mej. Bali
Boon (viool) van IJmuiden hare
medewerking verleenen.
SANTPOORT.
Dinsdagmorgen brak da as
van een met stroo beladen wagen
aan den Kennemerweg alhier, met
dit gevolg dat een groot gedeelte
van het stroo op den weg terecht
kwam. Het duurde een geruimrn
tijd, voordat de lading op een ander
voertuig was overgeladen.
De heer J. G. M. van "Walsem
albier slaagde vcor het propaedeu-
tisch examen in de geneeskunde.
De heer K. van de biljartclub
Krgt op Tijd wist in een spansenden
wedetrjjd tegen den heer Z. lid van
„de Kistaejeboom" te Heemstede
de overwinnaar te ztyn.
De stand was 1000-940 caram
boles. De str(jd werd gespeeld in
het café de Kastanji boom te Heem
stede.
Ds heer, die lieh Vrydag door
ophanging in een tuindersehuurtje
van het leven had beroofd, is Maan
dag op het kerkhof „de Bleien"
