ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 411.
Woensdag 22 October 1919
4e Jaargang
Abonnementsprijs80 ets., per 3 maanden, franco per
post 95 ets., voor het Bnitenland f1.25. Abonnementen
worden aangenomen aan het Bureau en bij de Agenten
Tot plaatsing van adrertentiën van balten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd hei
Advertentiebureau P. F. C. R O E L 8 E, IJMUIDKN.
Yer schijnt Woensdags en Zaterdags
Uitgave van du Naasai. Yetm. Uitgevers K$, „Ilmaidtn"
ABRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. Y. Drukkerij Sinjewel, "Willemsplein 11, IJmuiden
Telefoon 153
ADVERTENTIÉN van 16 regels 76 «ts, iedere regel
meer 15 ets. Klaine* advertentiön en familieberichten
10 ets per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deelingen 25 ets. per regel. Advertentieeontrasten
tegen zeer billik tarief. Advertenties uiterlijk in
te zendes WOENSDAG en ZATERDAG tot S aar v.sa,
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
Yooruitbetaling
slechts 10 cent per regel.
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Yan den Wachttoren.
Alleen steenkool kan de
wereld redden!
De diresteur der maatschappij
tot ontginning van steeukolanvelden
Prof. de Voojjs heeft een bslagwek-
kende studie geschreven over het
steenkoolvra&gstuk. De korte inhoud
is deze. De welvaart der wereld
rast op de steenkool, door den oorlog
is ds steenkoolproduetie sterk ach
teruitgegaan, er moeten dus meer
steenkolen geproduceerd worden.
Wat makkelijker gezegd dan ge
daan is!
De geheele industrie en het wereld
transport hebben steenkool brood-
noodig. Ook jjzer, waarvan alle
machines en transportmiddelen ver
vaardigd worden, kan zonder kool
niet voortgebracht worden. In de
laatste halve eeuw is de koleupio-
ductie euorm gestegen. Ds wereld
productie bedroeg m 50 70 millioen
ton, in 70 220 millioeu, in 1S00
765 millioen en in 10 1150 millioen.
Deze ejjfers beteekenen meer klee
ding, voedsel, woningen, besehaviugs-
beheeften. De verdere ontwikkeling
der teehuiek, die ia staat moet
Btsllen, aldoor meer eu tevens goed-
koeper te fabrieeeren en de msnach
van zwaron liohameigken arbeid
ontheffen zal, hangt af van een
stjjgende kolenprodnetie. Iu 14 en
15 is deze productie aanzienlijk ge
daald. Van 15 tot 18 is er herstel.
In 19 echter weer eea sterke daling.
Frankrijk hoeft door vernieling van
versebilleude mjjnen eon groot deel
zijner koleuproductie verloren. In
Belg liep deze productie onder de
Daitsc'aers sterk tsrug. De mijn
werkers spanden zich niet bjjzonder
in, om den vijanden kalen te ver
schaffen en de Belgische industrie
ging hoe langer hoe meer stilliggen.
Da oorlog onttrok vooral in Duitsch-
laad veel werkkrachten aan de
mijnen. Ea door sociale oorzaken
trad daarna nog een verontrustende
daling van het productiepeil ia. Zoo
toont dit jaar een sterke bedreiging
voor de industrieöle ontwikkeling
door den kolennood. De beste
kolenafzettingen zjjn uitgeputar
is roofbouw ln de mijnen gepleegd
en de ontsluiting van nieuwe ge
deelten is niet voorbereid en aange
vangen.
Wij hebben hier een klare en
eenvoudige beschouwing van hat
wereldprobleem van den kolennood,
Deze nood is een der voornaamste
oorzaken van de duurte en het pro-
dnctiegebrek. Er werken thans in
Eagelnnd 1200000 en in Buitsehland
800000 man in de mtynenom de
productie weer op peil te krjjgeu
en te doen stjjgen is coedig, dat er
meer haifden komen, hetzg men de
mfynen gaat soeialiseeren of onder
de oude verhoudingen blijft leven.
Volgens Prof. de Voojjs meet het
aantal mijnwerkers in Engeland en
Dnitsehl&nd met de helft vermeer
derd worden. Dat is geen kleinig
heid. Deze honderdduizenden mas
ten het vak leeren, maar ze moeten
ook met hun gezinnen in bekoor
lijke woningen onder dak worden
gebracht. Dat zal zoe mogelijk
spooöig moeten gebeuren. Voor
dien tijd toch zal er blijven oen
verminderde wereldproductie aap
steenkolen en stilstand en remming
der technische ontwikkeling.
Wellicht verwijt de lezer oas,
dat wij geen rekening hondss met
zijn vulkachel, die nn al eanige
winters eerder lesgkachel moeht
heeten. Ook dezen winter is er
weinig kans op zwarte brandstof
voor verwarming. Wij hebben te
dsen met hen, die moeten sukkelen
met een turf kaeheltje, dat bij vorst
onvoldoende verwarmt, maar deze
nood bet6ekent toch niets bij het
gebrek aau kolen in clj verheid en
verkeersmiddelen. Da huisbrand
vraagt maar een zeer klein deeltje
van de geheele kolenprodnetie. De
sehoorsteenen mosten rooken, maar
allereerst van fabrieken ea loeomo
lieven en de pjjpen der stoombooten.
Er dienen dus meer zwarte diaman
ten nit de aarde gehaald te worden,
zullen wij van de crisis van dezen
tüd verlost worden.
Plaatselijk Nieuws,
IJMUIDEN.
Bij den te Zaandam door de
VereüüigingHulsvlijtgehouden zang
en declamatiewedstrijd, werd de 8e
prjjs, voor declamatie, een ziiveran
medaille, behaald door mej. C. Ka
nekan, alhier, leerlinge van mej. J.
Krnger.
De duurte.
Boor de IJmuider Bastuurders-
bond alhier is aan de Commissie
ter bestrijding van de duurte der
Levensmiddelen onderstaand schrij
ven gericht:
Mijne Heerea,
Oadergafceekenden, resp. Voorzit
ter en Secretaris van den IJmuider
Bestuurdersbond, waarbij aange
sloten pl.ai. 1400 leden, meest
hoofden van gezinnen, achton het
maer dan noodzakelijk dat er ook
in onze gemeente positieve maat
regelen worden genomen welke in
voor de consumenten guastigen zin
prgsregelead kunnen werken.
j^aar wij evenwel niet gaarne
mogelijke plannen U werztjds zouden
willen knrsen of onnoodige kritiek
aoudeD willen uitoefenen lijkt hot
ons wal gewenscht een bespreking
ter zake met U te mogen hebben,
gaarne tijd en plaats aan U over
latende.
Wjj vertrouwen dat hetgroota be
lang vaa een bespreking ook Uwer-
ztjds zal worden ingezien.
Voor de Haarlemsehe Recht
bank werd f 10 boete of 10 dagen
hechtenis gerequireerd tegen Q S.,
kantoorbediende en S. Z., visehhan-
delaar, heiden alhier, die SI Jan.
van dit jaar piketpalen en planken
hadden weggenomen van het duin-
terrein der militaire stelling alhier.
Zij hadden het hout als brandstel
willen gebruiken, zelden zij.
Op 28 Januari 1919 vond de
directeur van de N.V. Maatschappij
„Be Nijverheid" alhier op den zolder
van het gebopw, waarin die Maat-
sehappjj gevestigd is, den werkman
W. V. die op dat oogenblik in de
smederij beboerde te zgn, la gebukte
houding staan over twee koperen
machine potten, die sedert eenigen
tQd uit het magazijn vermist werden.
Verdacht van diefstal van deze
potten die te zamen een waarde
van f 60 hadden, had V. zich Don
derdagmiddag voor de Rechtbank
moeten verantwoorden.
Hij was echter niet verschenen.
m verstek werd f 15 boete of 10
dagen hechtenis tegen hem geëischt.
15 April 1918 overleed te
IJmuideu d6 eoiffmr A. v.R., wiens
nalatenschap in 3taat van faillis
sement was verkUard. Verschillen
de goederen uit den winkel werden
in kasten opgeborgen en die kasten
door den kantonrechter verzegeld.
De overledene had zijn verloofde,
J. v. R. te IJmuideu b$ testamen
taire beschikking als universeel
erfgename aangewezenen het meisje
alsook haar moeder, mej. M. v. R.—P.
op zijn sterfbed laten beloeven, dat
zg uit de opbrengst van de nalaten
schap zijn schulden zeuden betalen.
Deze beid3 vrouwen hadden in
deze belonen aanleiding gevonden
op verschillende tijdstippen in 't
eind van Mei en begin Jnnl 1918
uit de verzegelde kasten goederen
weg te nemen, sj bg de Wed. E.
T.—G. te verbergen en daarna te
verkoopea.
Zij en de broeder van het
meisje, die ook wel goederen uit
da kasten bg de wed. T. bracht,
maar thans niet verschenen was
hadden zich nu Donderdagmiddag
te verantwoorden ter wederrechte
lijk onttrekken van goederen aan
een faillieten boedel.
Bskl. zeiden te msenen, tot de
door haar gepleegde daden gerech
tigd tezjje, omdat zij den overledene
beloofd hadden, zjjn schulden te
betalen. Bovendien wees de moeier
er op, dat de kasten hoewel verze
geld, een flink eind konden worden
opengemaakt.
De wed. T., als getuige gehoord,
verklaarde niet geweten te hebben,
dat do door haar voor bekl. bewaarde
goederea uit een faillieten boedel
afkomstig waren.
Het O.M. zeide ia zjjn requisitoir,
dat de gepleegde feiten buitenge
woon veel overeenkomst vertoonden
met diefstal en eisehte tegen elk
der drie beklaagden 6 maanden
gevangenisstraf. H.D.
Alhier is op 67-jarigen leeftijd
overleden de heer S. P. van Dorp,
rustend hoofj eener Chr. Sohoolte
Haarlem. In de Kenn. Editie worden
zeer waardeerende woorden aan
hsm gewjjd.
Da vorige week is alhier over
leden da heerA.G. Meeuwenoord Jr.
bekead reeder alhier. De heer Meeu-
wenoord is zeker een der baanbre
kers geweest van het Visschertj-
bedrijf te IJmuiden en heeft tot
bijna iu zijn laatste levensdagen
een werkzaam aandeel gehad in
Vis3cherlj-ondernemingeii. Vanaf
zijn prilste jeugd IJmuidenaar, heeft
hg het wel en weê van once woon
plaats mede gemaakt.
In hem verliest de Visseherg een
kundig en werkzaam man.
- De heer L. J. van der Weijden,
reeder alhier is door de Argentijnsche
regeering benoemd tot directeur van
het opterichte Staatsvisseherg-be-
drgf.
Zaterdag is een 16 jarige knaap
van Velseroord in de Vissohersbaven
gevallen en verdronken. Het lgkis
na eenige aren opgevlseht.
De heeren Kegzer, Sngders,
Goeman en Kamminga hebben voor
ds zending eea bedrag van f 1000
bgeen gebracht.
Door het Comité voor Winter-
lezingen alhier zgn de volgende
lezingen georganiseerd: 28 October
Dr. A. H. de Harfcog van Amsterdam
„ChristiaanScience"*; 80 November
Ds. J. B. Netelenbos van Middelburg:
„Wereld, Kerk en Christendom": 11
DecemberDs. P. Stegenga van Am
sterdam: „Goethe's Faust"; 26 Fe
bruari Dr. H. T. Oberman van Heem
stede: Een Zweedïch boek ea een
oude vraag.
Voor de Itzlng in Januari moet
nog een spreker gevonden worden.
Christelijke watenschap.
VELSEN.
Vrgdsgavoud hield da nieuw
opgerichte vereeniging tegen de
duurte „Kermeaserland" eene open
bare vergadering, waar de heer
Goedhart uit Haarlem weer als
spreker optrad met in hoofdzaak
dezelfde rede, als verleden week,
zoodat we daarover maar niet in
bQ zonderheden zullen treden. Alleen
zij vermeld, dat hg frappante staal
tjes meedeelde vaa woekerwinsten,
behaald door fabrikanten, grossiers
en ook winkeliers.
Bg het einde van den oorlog
daalden de prijzen eenigszins, door
dat de kettinghandelaars vele arti
kelen loslieten, maar weldra rezen
de prgzen weer schrikbarend, zoodat
de levensstandaard, die in December
'18 verhoogd was met 76.2 p.et.,
in Maart '19 weer geklommen was
tot 82.9 p.et en in Juni tot 98.9 p.ct.
Hieraan moeten de bnrgera zelve
een einde maken door het oprichten
van vereenigingen en hiermede zgn
al mooie resultaten bereikt. Mochten
winkeliers, grossiers en fabrikanten,
alsmede groothandelaars geen mede
werking willes verleenen, dan zal
de groote Nederlandsehe vereeniging
tot bostrgding der duurte overgaan
tot den krassen maatregel zelve de
zaken in het groot te gaan doen.
Ze zal dan ter beschikking krjjgen
een kapitaal van 15 miilioen gulden,
hiervan is ze verzekerd, maar dit
zal alleen in laatste instantie ge
schieden. Het voorloopig bestuur
heefc een afgevaardigde gezonden
naar het eongres te Utrecht, waar
van thans een verslag wordt uit
gebracht. Er waren daar afdeelingen
vertegenwoordigd, die boven de
2000 laden telden.
Nadat de afgevaardigde zgn ver
slag had uitgebracht, deelde het
voorloopig bestuur mede, dat het
reeds van versohiilende zgden aan
biedingen had ontvangen. Van de
eleetrlsehe schoesmakerg te Alk
maar was bericht ingekomen, dat
eg schoenwerk wilde repareeren
voer f3 4 f3.25, tarwgl een repa
rateur uit Velsen eene aanbieding
had voor f 3.50 per paar, zoodat de
leden der vereeniging aanstonds
f2 per paar kunnen bezuinigen,
geen kleinigheid voorwaar!
Nieuwe schoenen van 1ste kwali
teit en van elegant model zullen
verkrijgbaar zgn voor f 14, terwgi
men ruime keuze zal hebbenende
verkooper geen risico beloopen zal.
Wanneer men met een geschikte
lokaliteit klaar kan kernen, dan
zullen binnenkort manufacturen
verkrijgbaar worden gesteld voor
prgzen, die 50 p.et. lager zgn dan
de tegenwoordig gevraagde.
Goede baggerturf is aangeboden
voer f 9 50 de 1000 franco aan het
statiën.
Goede aardappelen waren reeds
aangeboden voer f4 per H.L., maar
die aanbiedingen zgn ingetrokken
door de verhoogde vrachtprgzen
der speren.
Goed spek zal weldra verkrggbaar
zgn voor fl.lö per pend, fruit
15 cent per kilogram, stoofappelen
en peren voor 11 cent, gesmolten
inndvet veer 80 cent per pond,
koffie voor f 1, thee voor f 1.08,
easao voor fl.20, rood» kool voor
4 cent per kilogram.
Ziedaar eenige staaltjes van
prezen!
Menige huismoeder zal versteld
staan over znlke prijzen en gloeien
van verontwaardiging, als ze die
vergelgkt met de prgzen, die tegen
woordig van haar gevraagd worden.
We twgfelen er dan ook niet aan,
of het aantal leden der jrereeniging,
dat nn reeds over de 100 bedraagt,
zal weldra enorm aangroeien en
dan zullen velen, die tot nu toe
woekerwinsten geëischt hebben,
hunne klanten verliezen.
De keer Goedhart beweerde, dat
hem door een schoenmaker verze
kerd was, dat er door reparateurs
van schoenwerk weekloonen van
60 ft 70 gulden gemaakt werden.
Als de Vereeniging nn ingaat op de
ontvangen aanbieding van den repa
rateur te Velsen, dan sullen de
anderen waarsehgnlgk vela klanten
verliezen.
Door cft Vereeniging is eene oom-
missie benoemd, die controle zal
houden over alles wat aan de leden
geleverd wordt.
Er is nn een definitief bestnnr
gekozen. Drie leden, die met de
dageigksche leiding belast zgn, wo
nen te Beverwgk, 2 te IJmniden
en 2 te Velsen.
Bovendien zgn er nog in ver
schillende afdeelingen correspon
denten aangesteld, bg wien men
zich als lid kan opgeven tegen eene
betaling van 50 eent.
Binnen seer korten tgd zal het
bestnnr zorgen, dat de zaak in
elkaar gezet is, zoodat de leden, op
vertoon van hun lidmaatschapskaart
vau de lage prgzen zullen profi toeren
Het ligt nu op den weg der nering
doenden, dat ze zich zoo spoedig
mogeigk met ket bestnnr in ver
binding stellen, om als leverancier
in aanmerking te komen. Van een
matige winst kannen ze dan ver
zekerd zgn.
Het kon nabg het spoorstation
alhier 's avonds erg donker zgn,
zoodat men nauwigks den weg kon
zien. Thans is vlak bg het station
een groote booglamp aangebracht
en is de weg daardoor goed ver
licht. Een flinke verbetering
23 Januari van dit jaar hadden
P. J. S., opperman en H. P. P.,
metselaar, belden te Beverwgk en
beiden vader van een gezin met
vier kinderen geen brandstof meer
in hais. zg gingen daarom maar
twee eikenboomea zagen op ket
terrein van de erven Del Court van
Krimpen alhier. Toen zg de boomen
vervoerden, werden zg door een
bosehwachter aangebonden.
Zg bekenden.
Tegen beiden eisehte ket O.M.
een voorwaardeigke gevangenisstraf
van dén week met een preeftgd
van één jaar.
In de Vrg dagavond ten raad-
huize gehouden vergadering van
het Werklieden gerecht is tot voor
zitter herbenoemd da keer 3. van
Splunter.
In de vacature van plaatsver-
IJ MUIDER COURANT