ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
vooruitbetaling
Nieuwe Posttarieven.
Zoo waar als...
No. 420.
Zaterdag 22 November 1919
5e Jaargang
Abonnementsprys80 ets., per 3 maanden, franeo per
post 95 ets., voor bet Buitenland f 1.25. Abonnementen
worden aangenomen aan bet Bureau en h|J de Agenten
Tot plaatsing ran adrerteotiBu ran bniten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het
Advertentiebureau P. F. C. E O E L S E, IJMUIDEST.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Uitgave van de Naaial. Venn Uitgevers Mij, „WiBEidfin"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. V. Drukkerij Sinjewel, Willemsplein 11, IJmuiden
Telefoon 153
ADVERTENTIEN van 1—6 regels 76 ets. Iedere regel
meer 15 «te. Kleine advertentiën en familieberichten
10 ets per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deelingen 25 ets, per regel. Advertentiecontraeten
tegen aeer billijk tarief. Advertentiën a 11 e r 15 k iu
te zenden WG2NSDA0 en ZATERDAG tot 9 asr v.st.
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
en bet nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Bij het verzenden van Uw
brieven of briefkaarten denke
U aan de nieuwe tarieven,
brief 77« ct., briefkaart 5 ct.
OFFICIEEL.
Openbare Vergadering
AGENDA
1. Ingekomen stokken en mede-
deelingen.
2. Wijziging en aasvulling der al-
gemeene politieverordening en
vaststelling verordening krach
tens de artt. 437 en 488 ter
Strafwetboek.
3. Wijziging der verordening op de
heffing van leges ter seoretarie
enz.
4. Idem der verordening op de
heffing van precariorechten.
5. Vaststeliing-opnieuw der ver
ordening op de heffing van op
centen op de hoofdsom der per-
soneele belasting.
6 Vaststelling verordeningen op
de heifirg en invordering van
schoolgeld voor de visseherij-
scheal.
7. Kostenberekening iczake de
straatverlichting.
8. Vaststelling rooilijn voor den
Stationsweg ea de Kalverstraat
te Velseroord.
9. Voorstel van het lid J. A. Dal-
raejjer inzake de pensionneering
der wethouders.
10. Voorstel van de leden F. C. J.
Netscher, J. E. Sluiters en J.
van der Steen inzake toeken
ning van vacatiegeld voor de
bijwoning der vergaderingen van
raadscommissiëa.
11. Crediet voor de opmaking der
kiezerslijst in verband met de
invoering van het vrouwenkies
recht.
12. Adressen:
a. van G. Traan, hulptelegr&af-
en telefoonkantoorhoudster te
Santpoort om vergoeding voor
de behandeling van meer tele-
grammen dan b|j reglement is
bepaald
b. van Velsen's Ziekenfonds om
subsidie voor 1919;
c. van de Vereeniging „Velsen's
Burgerwacht" om subsidie voor
1920;
d. van de afdeeling Velsen van
den Ned. R.-K. Bond van per
soneel ia dienst van openbare
liekamen en bedrijven St.Pau
las, inzake vaste aanstelling
van J. Jasperse als werkman
bij de waterleiding.
13. Verleening van eervol ontslag
aan den len opzichter van het
bouw- en woningtoezicht J.
Sehooleman.
14. Benoeming van een lid van het
Schaalarmbeatnur.
15. Belastingzaken.
Voor eenige dagen trad ik in één
der hoofdplaatsen van ons land een
restauratie van den eersten rang
binnen. Ik wensehte, alvorens met
den trein weder naar mjjn „Heimath"
terug te keeren, den inwendigen
mensoh te versterken. Het uur
daarvoor was eigenlek nog wat
vroeg, die3 waren de geservetteerde
talels en tafeltjes nog onbezet. In
het andere deel der za&l zaten eeni
ge gesten hun koffie met slagroom
te slurpen.
Tegen het buffet stond een niet
oude, ook niet-jonge kelner. Bleek
zooa's alle kemers zjjn, vanwege
den langen staantyd en de smook-
lncht. Het haar keurig in twee helf
ten geplakt, bewerkt als met. Erdal.
Do oogen verstald weg ii. ge
dachten vér weg, naar ik meende.
Ik hing mijn jas en hoed aan den
kapstok en toen ik bepeinsde, dat
een kleintje koffis mat slagroom wel
zon smaken, onder het maagstree-
lend genot van een studie van de
spyska&rt, waarait de bruin gepa
neerde snitsel, de malsch gebraden
cotelet, de goudkleurige ommelet je
tegengeurdeD, kwam de bleeke kel
ner mij reeds een geurig kopje
mokka brengeD, waarbij hij mij met
een veelzeggonden blik aanzag.
Onder het genot daarvan, zonder
te zien nog schrapend op het glazen
slagroomsehaaltje, was juist mjjn
keuze gevallen, beter gezegd, einde
lijk gedecideerd op een zalmnnyo-
naiso, toen de kelner vlug deleege
kcffleboel ruimde en nog voor ik
mijn verlangen had uitgesproken,
een verrukkelijke mayonaise voor
diende, waaruit de ora-jekleurige
zalm mi) toeblonk onder een goud-
ge Me sauce, die oog en gehemelte
verrukte. Ik genoot van deze Lucul
lische weelde, nog verhoogd toen
mij ongevraagd doch jnist begeerd
eea schuimend goudgeel glaasje
Pils gebracht werd. Toen ik wilde
nazien, hoeveel tijd mij nog restte
vóór hel vertrok van den trein, had
de bleeke kelner een spoorboekje
terzijde van mjjn bord gelegd en met
een rood streepje den trein aange
duid, waarmede ik vertrekken moest.
Mijn verwondering nam geduehte
afmetingen aan. Noch ik, noch de
bleeke kelner htd één woord ge
sproken en op al m|jn onuitgespro
ken wensehen, was ik bediend, als
of ik ze tienvoudig had herhaald.
De verrassing zou nog grooter wor
den. De bleeke kelner die mij steeds,
ik had dit steelegewijze opgemerkt,
aandachtig had aangezien, legde
zwijgend de rekening voor mg neer.
Totaal f 1.75. Daarna begaf bij zich
naar de kassa en bracht mij twee
bankjes van tien en een zilverbon
van f 1.op een nikkelen schaal
terug, terwijl hij het bankbiljet van
i 25.dat ik, zonder dat hij het
gezien kon hebben, uit mijn porte
feuille had gehaald, rustig in zijn
vestzak stak. Alleen in dit geval had
zijn voorziende geest hem bedrogen.
Ik had gemeend hem een kwartje
te geven; hij, telepaatte van f 2.25.
Dit was het eenige geval, waarin
de seance miBlukte.
Toen ik om opheldering vroeg,
deelde de bleeke kelner mij mede,
dat dit het telepathisch tarief was.
Htj was Baalhhnj, de beroemde
nachfolger van Rubini en Jacsini.
Dit verhaaltje is zoo waar., als
de telepathie.
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN.
VARIA.
„Llefdesmanceuvre s."
Voor den oorlog werden in den
volksmond, niet alleen buiten doch
ook binnen het groote Dnitsche rijk,
deDuitschersin twee soorten wezens
verdeeld. De eene helfc waren „Herrn
Von Zus zu Zoo"; de andere helft
waren grasmaaiers. Met andere woor
den in Duitschland was de eene
helft van het mer.sehdom blauw-
bJcedig; de andere helft minder
waardig. Menige grol is daarop ver
kocht en menig klnchtspel heeft
aan deze getypeerde tegenstelling
zijn ontstaan te danken. Ook het
Daitsche militairismo is een dank
baar onderwerp geweest voor de
eigen kluchtspelschrijvers.
Het programma voor da uitvoering
van Varia leverde voor beide het
bewijs. Behalve d?«ils mens6h min
derwaardige oppasser Sehrender, zjjn
alle titularissen „Herin von Zus zu
Zoo" en de meiskes „jungfrauen"
en de pas komende kijken eadet
reeds „jonker". Tot de schrijver in
cluis van dit weinig geestige blij
spel is Hern Freiherr von Schlieht.
In dit blijspel is echter minder
aandscht geschonken aan de tegen
stelling der standen, dan aan het
overdreven militairisme. Het succes
er mede bereikt is dan ook minder
gelegen in de geestige opzet, dan
wel in de te loven uitbeelding.
De Voorzitter deelde bjj den aan
vang mede, dat in hoofdzaak jongere
krachten zonden optreden en men
daarmede verzocht werd wel reke
ning te willen houden. We willen
dit gaarne doen en met een „ma
noeuvre van liefde" de mantel
spreiden over de kleine onvolkomen
heden. De jongeren hadden een
krachtigen steun in de meer-beproef-
den, ais de Majoor, de doktor en
de overste. Toch toonden enkelen,
dat zij behalve het blanweooknog
tooneelbloed hadden. We denken
daarbij in de eerste plaats aan Eili
en aan Koert. ZQ beiden gaven hun
rollen zeer goed W6der en droegen
met Dr. von Osten wel het meest
b^, hat grappige op den voorgrond
te brengen. De „Majoor" was uit
stekend.
We zijn van hem, vooral in dit
genre, niet anders gewend. De
„Overste" vonden we er een met
militaire allures van een oud-
Schnttarij-commandant. Luitenant
Von Winterstein was een weinig
te serieus en van zoo'n eerste-
Lnitenant „Von Winterstein" zou
wat meer karikatuur niet geschaad
hebben. Over het algemeen was het,
de Majoor uitgezonderd, een Buitsch
militair stuk, in nuchtere Holland-
sehe sty 1. De Babyloniën-specialiteit,
Dr. von Osten, gaf een mooi type,
waarom veel en harteiyk gelaehen
is. Tante Cscilia was een draakje,
in figuuriyken en letterlijken zin.
Hier heeft, dunkt ons, de regie
gefaald. Zy deed meer denken aan
een kaartlegster of waarzegster, dan
aan een lid der familie van „Herrn
von" en „jungfrauen". Ze deed in
dit milieu niet grappig of geestig
aan, doch ietwat bespottelijk. O
haar spel viel niet aan te merken.
Leontine zal by Ijverige studie
wel wat rustiger en kalmer op het
tooneel worden en daar zal haar
spel by winnen. Van de „Vrouw-
Overstö", die het regiment onder
haar duim heeft, hadden we gaarnë
wat meer gelaatsexpressie gezien.
Zg klemiooade keel goed, doch op
het gezicht was de stemming van
het gemoed niet terug te vinden.
Zoo by elkaar genomen een zeer
goede uitvoering, waarin we met
genoegen kennis hebben gemaakt
met eenige veel b8loovende krachten,
di9 zich masr trouw moeten spie
gelen aan de oudgedienden.
Als commercieël leider van
het te Velp opgerichte Valuta-syn
dicaat is benoemd de hr. B. Schuure-
ma te Velsen en tot lid van het
bestuur de heer R. de Boer alhier,
beiden commissaris van deVisscherg
Exploitatie My. „De Unie" alhier.
Vanwege het Comité voor
Winterlezingenhad Donderdagavond
de tweede lezing plaats in het ge
bouw voor Christ. Belangen, dat
stampvol was.
Spreker was Ds. J. B. Netelenbos
van Middelburg, die tot onderwerp
bad„Wereld, Kerk en Christen
dom".
Spreker begoamet te zeggen dat
een Latynseh spreekwoord zegt:
„Wie goed onderscheidt, leert goed".
Daarom wilde hy beginnen met te
onderscheiden wat men onder wereld
kerk en christendom verstaat. Men
kan deze drie begrippen opvatten
in gnnstigen en ongunstigen zin.
De wereld 'o.v. als de goederen der
beschaving of als de wereld, die
volgens den Christen in het booze
ligt. By kerk is't eenvoudigst© „de
vergadering der geloovigen" en ook
het beste, maar de kerk als hiër
archie heeft voor ons iets onsym
pathieks. Het christendom als „den
christelijken godsdienst" trekt aan,
maar het officieele christendom,
zooals het meest is, stoot af.
Spreker wil deze begrippen op
vatten in den goeden zin. De wereld
als eultuur. Er is voor spreker geen
8tryd tusschen christendom en
cultuur. Jezus vergeleek het Konink-
ryk Gods met den zuurdesem, die
het deeg doortrekt; zoo ook moet
het geloof de wereld vervullen. Toch
heeft het Christendom nimmer
zuivere eultuur gebracht. Wie vol
komen consequent wil leven, kan
dit niet in deze wereld.
Wy knoeien met het beginsel
der Bergrede. De zelfverloochening
is wereld vijandig. Verloochening in
een klooster bedoelt Jezus niet,
maar midden in het leven. Het
christendom heeft iets dat eultuur-
vyandig is. Maar is het dan niet
geschikt voor deze wereld, vraagt
spreker. Ja, want het Woord is
vleesch geworden en Jezus is een
Hoofd en Heer van allen, niet alleen
van die Hem aanbangen. Aan het
begin der wereld lezen we van een
paradys, van een wereld, die nog
niet in het hoozs ligt, aan 't einde
lezen we van de Godsstad, de vol
komen christelijke cultuur. En daar-
tusschen ligt de voorstelling van de
zoo zwakke christenheid.
Het Christendom heeft dus geen
zuivere cultuar. De kerstening der
wereld door de gemeente heeft tot
gevolg dat veel van de wereld in
de gemeente. Spreker noemt het
Neo-Flatonisme, de plichtenleer van
Ci6ero, de organisatievorm der kerk
in de middeleeuwen. Spreker gaat
hierop uitvoerig in en schetst de
eenheid in die eenwen van Rome.
Maar daaraan kleefden groote leem
tes en fouten. De renaissance brak
eerst die eenhe'd, waar in de elite;
veel sterker werd die verbreking
door de Hervorming. Maar ook do
Hervorming bracht geen zaivere
cultnur. Er zijn drie klipper), waarop
het Protestantisme strandde, n.l. de
Middeleeuwsche scholastiek, de
denkwyze van het intellectualisme,
vooral by Calvy», aansluitend by
Thomas van A quinoten tweede
de zucht naar wereldheerschappij
en ten derde omdat zij de wereld
niet gekenterd heeft daar ze niet
in alle landen doordrong. De inzin
king na de HervormiDg werd nu
geschetst, het naturalisme (Rous-
senn,) het moralisme (Kant,) de
revolutie.
In de 19e eeuw kwam de roman
tiek, die een Christen-wgsgeer op
leverde (Schleiermacher,) terwyi
Novalis haar profeet was. Maar de
romantiek voerde vaak naar Rome.
In Rome kwam het modernisme
op, maar dit werd door het Vaticaan
krachtig onderdrukt.
Na een korte pauze kwam spreker
tot den nieuwen tgd met zyn ver
schillende stroomingen, als rationa
lisme, liberalisme en als vervolg op
de romantiek de nieuwe litteratuur.
Het Christendom kwam tot herle
ving door het Réveil, van Franaeh-
Zwitsehersche oorsprong, met als
vader onzen dichter Bilderdtjk. Dit
réveil stelde zich tegenover de
wetenschap en bedoelde alleen zielen
te winnen voor Jezus. Nieolaas Beets
bracht het weer in de zuivere banen
terug.
Daarna kwam het politieke chris
tendom voornameiyk uitkomend in
den schoolstrijd.
Komende tot den wereldoorlog
memoreerde spreker de inzinking,
de opkomst van het Bolsjewisme
met alle ontkenning van godsdienst.
Toch is er in de cultuur-moede
wereld verlangen naar religie. De
christenen hebben nog een taak te
vervullen in deze wereld. Gestreefd
moet worden naar een christelijke
cultuur, vry van egoistisehe motieven
Dit is heel moeiiyk, want Rome
steunt de bezittenden, het kapitaal
en de Protestantsche kerken volgen
dit voorbeeld na. Toch wil spreker
ook waarschuwen voor het Chris-
teiyk bolsjewisme.
Er is geen zuiver christelijke
cultuur, waar ook geen zaivere
ebristel|jke kerk. Overal vermengt
zich de wereld in haar. Absolnte
waarheid is niet ia haar. Wy
moeten niet alleen de zonden der
wereld, maar ook die van kerk en
christendom willen zien. Wy mogen
niet oordeelen, wie met ons den
éénen naam van Jezus Christus
aanroepen. Als Jezu3 hier was, zon
hy onze christelijke instellingen,
onze kerk, vereordeelen. Spreker
vindt het een eigenaardige hebbeiyk-
heid van christenen, die de wereld
veroordeelen, terwyi ze de wereld
in hun hart en hun kring omdragen.
Hoe dwaas is het, het gaan naar
concert of schouwburg te veroor
deelen (al weet spreker dat er
satanische muziek en satanische
tooneelspeelknnst is), terwijl men
zelf de wereld in huis en hart
toelaat.
Een groote factor voor een zaivere
cultnur is de waarde der persoon
lijkheid. De sociale belangen rekenen
alleen met klassen, zoo ook de kerk.
Ckristua alleen leert den z|jnen het
geheim der zelfhandhaving. Daarom
moet het ideaal zyn persooniyk te
weten het eigendom van Christus
te zyn. Dit weten alleen is een
kracht in de wereld. Velen zullen
zeggen dit te weten, maar spreker
IJMUIDER COURANT
van den Gemeenteraad van Velsen, op
Dtnedag 25 Nov. 1919, dea namiddags
I1/, uur tan gemeentehuize.
