ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Bericht aan adverteerders
Iels Mr am hwlbii.
vooruitbetaling
No. 437.
Woensdag 24 Januari 1920
5e Jaargang
Abonnementsprijs80 ets., per S maanden, franco per
post 96 ets., voor het Buitenland f 1.26. Abonnementen
worden aangenomen aan feet Bure&n sn bjj de Agenten
Tot plaatsing van adrertentiSn tb» boften de gemeente
VELSEN in dit blad ls uitsluitend gerechtigd hei
Airerlentteburean P. F. C. R 0 1 L S E, IJMUIDEN.
Verschijnt Woensdags ©n Zaterdags
Uitgave van ds Nasjal. Venn. Uitgevers Mij. ,Iiassidfcs"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. Y. Drukkerij Siujewel, Willemsplein 11, IJmuiden
Telefoon 153
ABVERTENTltN van 1—6 regels 76 ets. Iedere regel
meer 16 «te. Kleine advertentiön en familieberichten
10 ets per regel bjj vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deelingen 36 ets, per regel. Ad verten tieeoutraeten
tegen zeer billik tarief. AdvarteotiSn n i t e r i k in
te e«®ö*o WOENSDAG en SATER®A9 tot 9 Kar v.*.
Wegens de verplichte invoering van den vrijen Zaterdagmiddag
moet onze courant deB Zaterdags vroeger klaar zijn en kunnen
wij voor advertenties, later ingezonden dan Vrijdagmiddag
4 uur, geen zekerheid geven, dat deze nog in het nummer
van Zaterdag worden opgenomen, De Administratie
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
Dringend verzoek
om bij verhuizing bet oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Officiéél.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders d®r
Gemeente Yelsen, brengon ter open
bare kennis dat het verzoek van
de N.V. Bioscoop- on Schouwburg
„Thalia" te Amsterdam om op het
p -.reeel, kadastraal bekend Gemeente
Veben, afdeeling IJmuiden, Sectie 1
No 499, te mogen oprichten een
schouwburg en plaatsing daarin vau
drie eleotromotoren respeciieveljjk
6, 1/8 en 1/16 P. K. door hen is
toegestaan.
Velsen, den 17 Januari 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
de Burgemeester,
H. YER LOREN TAN THEMAAT.
de Secretaris,
Th. J. WIJNOLY DANI8LS.
jaar veel gunstiger. En nu komt bj)
de snelle toename der bevolking
deze sterke daling. Van boven de
80 op 26. Wij voor ons viaden dit
verschijnsel verontrustend, omdat
wij voor een deel de gevolgen
er van zien vau zekere propaganda,
die hier de laatste jarig krachtig
Met hoofd opsteekt en dia niet sterk
genoeg te veroordeelen is.
Het sterftecijfer geeft meer reden
tot blijdschap. Was het verleden
jaar, door de griepepidemie, voor
onze gemeente zeer hoog, n.1.13.7,
in 1919 zijn we weer tot het prach
tige cijfer van 8 8 per 1000 gekomen.
Ook in voorgaande jaren hadden
we in ditopziebt steeds mooie cijfers,
n.l. van 1918 tot 1917 resp. 11, 9,
8 2, 9.8 en 8 6 per 1000 zielen.
We hebben eehter in 1919 de 20
procent overschot niet gehaald en
dat is, behalve in 1918 in de an
dere genoemde jaren nog niet voor
gekomen.
Hopen we dat dit 6en volgend jaar
beter is.
Wij willen weer eens enkele
opmerkingen maken over onze be
volkingscijfers, vooral waar wij dit
verleden jaar niet hebben gedaan.
Da jaren 1917 en 1918 waren
niet erg gunstig geweest, wat betreft
d-sn vooruitgang van het aantal
zielen. Deze bedroeg in 1917 662
zielen en in 1918 slechts 622. In
1918 vestigden zich slechts 160
menscuen meer dan er vertrokken
en het aantal sterften was meer
dan da helft van de geboortes. En
voor deze jaren hadden wij schit
terende in dit opzicht gehad.
Gelukkig hetf: 1919 z ch beter
gehouden. Er hebben zich verleden
jaar 889 meer personen gevestigd
dan er vertrokken. Er werden 467
meer geboren, dan er stierven, zoo
dat onze bevolking vermeerderde
met 1856 zielen. Een mooi getal,
waardoor we de 28 000 naderen.
Nog een paar jaar zoo en we kalen
de 30 000.
Een opmerkelijk verschijnsel is
echter, dat het aantal geboorten de
laatste 2 jaren zoo snel is afgenomen.
We hadden Bteedfl znlke gunstige
cijfers, n.l. 82.7 in 1913, 84.6 in
1914. 80 in 1915, 80 in 1916, 81.2
in 1917.
Dan komt opeens een sterke
daling in 1918, n.l. 27.3. En in 1919
neemt deze daling toe en komen
we op 86 per 1000.
In 1918 zonden we kunnen den
ken aan do omstandigheden door
den oorlog. Maar in 1919 kan deze
omstandigheid niet gelden. De al-
gemocno toestand toch was in dit
Y&a den Wachttoren.
De veelbesroken enveloppe.
De enveloppe met inhoud dient
vaak als welkom geschenk voor een
jubilaris, die het niet al te breed
heeft. De inhoud is dan gewoonijjk
een brief, waarvan de Ned. Bank
de afzender is, oen kort, prozaïsch
episteltje, dat echter geld wa&dis
Öe enveloppe set inhoud komt
echter nog in een ander verband
voor. Wanneer men een of ander
gunst wil ontvangen, een eoasent
of leverantie wil loskrijgen van het
Rijk, dan most men zonder een
woord te spreken een enveloppe
met inhoud op de tafel van den
hooggeplaatste neerleggen. Die en
veloppe heeft tooveikracht, maakt
toeschietelijk en minzaam, en geeft
zekerheid van een dikke winst. Wie
met den Haag zaken wil doen,
begint met een rijksdaalder te geven
aan den portier, tien gulden aan
den bode, vijf en twintig aan den
klerk en deponeert ten slotte de
enveloppe mat inhoud op de tafel
voor den hoofd-ambtecaar. Zoo zijn
da Haagsche manieren volgens de
publieke opinie. Er zijn gelukkig
nog wel eerlijke mannen van invloed,
die hun positie niet misbruiken,
maar dat het in den Haag toch niet
altijd zuiver toegaat, blijkt ook uit
het rapport van de Crisis-Erquefce-
Commissle. Over het aannemen van
giften wordt daarin het volgende
vciteld.
D8 heer H. was secretaris vau de
Rijkscommissie van Toezicht op d»
Vleesehvoorziening. Hij werd ge
prezen om zijn jjver eQ toewijding.
Zjjn meerderen en de firma's, die
zich tot hem moesten wendeif,
waren vol lof over zjjn activiteit
en bereidwilligheid.
Een dier firma's heeft den heer
H. na afloop van zijn werkzaam
heden een deuceur van f 1000
gegeven. Een deuceur is een fooi
boven den rjjkadaalder. Deze fooi
kreeg de keer H. wegens zjjn
betoonde welwillendheid. Als secre
taris had hjj dit geld niet willen
aannemen maar schertsend gezegd:
Waaneer iemand mij zijn erken
telijkheid wil betooneD, kan bij het
doen, als ik van de Rijkscommissie
los ban. Hij bewees du3 welwillend
heid op credietl Geheel afkeerig
van contante betaling voor d t
artikel was bij eehter niet. Eens
heeft hij een bedrag onder enveloppe
iu ontvangst gekomen. Een douceur
tje van f 200. Waarvoor hij deze
gift gekregen heeft, kan hij zich
niet meer herinneren. Er is nog
meer. De heer H. heeft familie, die
een drukker jj drjjft, waarin hij zeif
eenigszina geldelijk geïnteresseerd
is. Zijn welwillendheid strekte z ch
oek over deze drukkerij uit. Hij gaf
den exporteurs, dio bij hem kwamen
sm consent voor vleeaehuitvoer,
den wenk hun drukwerk door deze
firma te laten leveren. Deze druk
kerij heeft hem uit erken telijkheid
voor zjjn tusscheckomst na het
eindigen van de export-periode een
schrijf bureau ten geschenke gegeven.
Het ware beter geweest, indien
de heer H. w&t minder aan wel
willendheid had geleden. Met minder
vriendelijkheid en meer strenge
eerljjkheid zon hij den staat beter
gediend hebben. Dat hjj zich zou
hebben laten omkoopen, valt niet
te bewijzen. Maar rerecht eindigt
het rapport over des».. zaak met een
scherpe afkeuring van het aannemen
van giften. Er is oorlogswinst maar
er zijn ook ooricgsfooien gemaakt..
Geen draai om de ooren.
Indertijd, heeft de slageircutaire
heel wat beroering teweeg gebracht
in de Amsterd&nssehe onderwijzers
wereld Nu konden immers de bru
tale jongens dreigen: Je doet me
lekker niks! en de ouders, die het
licht voor hun kinderen opnemen
bij het geringste tikje of kneepje
op hoogo beeuen naar de autori
teiten gaan, om hun beklag over
den meester te doen. Meesters heb
ben wel eens minder aangename
gesprekken met de oudera over de
lieve jeugd en de laataten zouden
nu met een beroep op de slagcircu-
laire hem kunnen sommeereaYan
mfin kinderen blijf je af!
Toen het slagverbod in de in
structie voor het onderwijzend per
soneel te Amsterdam werd opge
nomen, is er heel wat voor en tegen
lichamelijk straffen geschreven.
Nellie van Koi heeft eens deze een
voudige stelling verdedigd: Als men
boos is, moet men niet slaan en als
men niet boos is, doet men het
vanzelf niet! Yele onderwijzers en
opvoeders zijn het daarmee niet
96ES. Wij zjjn vooral in den l&atsten
tijd uit de wel eens al te zachtzin
nige periode der opvoedkunde over
gegaan naar wat straffere en sterkere
methoden, om het kind te leeren
gehoorzamen. Dit is geen terugkeer
tot vroegere ruwheid en wreed
heid, waaronder ook het kind wel
geleden beeft, maar men ziet in,
dat liefde en zachtheid niet altijd
behoeven samen te gaan.
Zoo lezen wij in het laatste num
mer van het Schoolblad een ver
dediging van lichamelijke straffen
door den heer K. Hoogland. Hij
keurt elke lichamelijke straf af, die
onteerend werkt. Een klap behoeft
echter de goede verstandhouding
tusschen onderwijzer en kind niet
te storen. Lichamelijke straf mag
echter Diet zwaar zijn, zooals in
drift wel eens het geval is. Aan
deze straf zjjn drie groote vocrdeelen
verbondenze dnurt kort, ze volgt
direct op het misdrijf en ze werkt
afschrikwekkend.
Slagverbod is niet to handhaven
en wordt toch niet nageleefd. Het
aantal onderwijzers, die nog nooit
een lichamelijke straf tot dienden,
ia klein. Om de betrekking nog niet
meer zenuwslopend te maken,
moet de onderwijzer wei eens een
lichamelijke strsf toedienen. De on*
derwjszer moet de ba&s zjjn; is hjj
het eenmaal, dan kas hg vrjjhedea
geven. Zoo verdedigt da heer Hoog
land de lichamelijke straf
Tegenover de voordeelen staan
echter ernstige nadeelea. In verre
weg de meeste gevallen zal Ge on
derwijzer eenigen tijd, nadat hij ge
slagen heeft, min of ineer sterk het
gevoel bebben, dat een andere straf
toch beter ware geweest. Een slag
wordt meestal uit nijdigheid en boos
heid gegeven. Bjj kalm overleg zal
de slag meestal nagelaten werden
en daarom loopt hg, dis slaat ia op
winding sn haast, licht, gevaar, on
rechtvaardig te straffen. In elk ge
val moet een slag slechts by hooge
uitzondering toegediend worden
dikwjjls slaan verhardt en heeft geen
ander effect, dan dat h3t den jongen
doet, morren en mokken. Be onder
wijzer, die slaat, geeft zichzelf een
brevet v. onvermogen, van onvermo
gen n.l., om mat zedelijke middelen
zijn prestige te handhaven. Nu is
er onderscheid tusschen slaan en
siaae. Een klein kneepje, een tikje
is vaak niet daa een kleine ver
maning, om op te letten, om een of
andere verkeerde gewoonte sa te
laten. Ban is er geen rede», om van
liehameijjfce straf te spreken. In
enkele gevallen moet een jongen
vaak oerit de lichamelijke meerder
heid van den onderwijzer gevoelen,
om z^n geestelijke meerderheid te
erkennen. Wij zcuden daarom deze
straf niet onvoorwaardelijk willen
afkeuren, maar haar wegens de na
doelen eraan verbonden, toch slechts
zeer zelden toepassen.
Als goede lichamelijke straffen
noemt do heer Hoogland een tik in
de geopende hand en voor ernstige
gevallen 't beproefde recapt op 't
verlengde van den rug. Dit is keel
netjes uitgedrukt 1 Terecht wil hij,
dat het hoofd van den leerling voor
den onderwijzer taboe zal zjjn Een
draai om de ooren, die wat hard
aankomt, kan slecht zijn voor het
gehoor. Ook wordt in dejongenswe-
reld een k'ap tegen het hoofd even
als bij wilde volkeren als onteerend
beschouwd. Wellicht zit de schande
ook wel in de meerdere gevoelig
heid I Het benedeneinde vzn den
rug kent wel, het verlengstuk
daarentegen geen eeltlaag. Wjj zon
den dus wel voor opheffing der
slagcirculaire zijn, maar lichamelijke
straffen toch alleen met voorzich
tigheid en alleen in bijzondere uit
zonderingsgevallen toegepast wen-
schen te zien. Een onderwijzer, die
alleen met harde hand een heele
klas er onder moet houden is een
beul of hij is een verloren man.
Het perceel, thans bewoond door
den heer fcrtijer, zal er bjj aange
trokken worden.
De Januari collecte voor de
Ia- en Uitwendige Zending in de
Herv. Kerk heeft Zondagmorgen
f 5.16' opgebracht.
De afdeeling der Nat. Cnr. Geb.
Oath. Vereeniginging belegt morgen
Donderdagavond weer lichtbeelden-
samenkomsten. Eerst te 5 uur voor
de kinderen, daarna te 8 uur voor
de grooteron.
Des avonds zal er ook worden
gesproken en zullen voordrachten
en zwjgeuamers ten beste worden
gegeven.
Het berichtje in ons blad van
1.1. Zaterdag over de collecte voor
de noodlijdenden in Oostenrijk en
Hongarije behofft in zooverre aan
vulling, dat we Eog moeten ver
melden, dat in het bedrag vaa
f311.30' is begrepen een boib vau
f 29.opgebracht door personeel
es kinderen van de Chr. School
alhier.
YELSEN.
De Gymnastiekvereeaiging
Sparta geeft a.s. Zondag 25 Januari
haar jaarlijkscfee uitvoering in het
gebouw Concordia. Aanvang half
zeves.
Het Centraal Stembureau heeft
Dinsdagmorgen in de vacature R.
Brink tot lid van den gemeenteraad
gekozen verklaard de heer R. Laan
te IJmuiden.
SANTPOORT.
De heer P. Nieuwenhuyzen,
arts aan het Prov. Ziekenhuis alhier,
komt sis no. 2 voor op de voordracht
voor de benoeming van een pro
sector-bacterioloog bij de gemeente
ziekenhuizen te Rotterdam.
SPORT,
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN.
De werkman A. K. alhier, in
dienst bjj een vischhandei&ar, heeft
het ongeluk gehad van een wagen
te vallen. Na door Br. Ratten te
zjjn verbonden is hjj naar hst ge
sticht Joannes de Deo te Haarlem
gebracht.
VELSEROORD.
De Manufacturenzaak van de
firma Meijer aan den Willemsbeek-
weg zal alweer vergroot werden.
Verslag Buitengewone Algemeens
Vergadering der IJ. V. V. „Storm
vogels", gehouden op 15 Januari
1920, des avonds 8 uur in Hotel
Willem Barendrz.
Te ruim 8 uur opent de voor
zitter met een kort welkomstwoord
de vergadering. Aanwezig blijken
te zijn 81 leden.
Notulen der vorige A.Y. worden
onveranderd goedgekeurd en een
woord van dank wordt gebracht
aas den 8sn secretaris voor zjjn
uitgebreid verslag.
De voorzitter stelt thans aan de
orde de verkiezing van twee leden
voor de elftalcommissie. Door het
bestuur en deze commissie worden
candidaat gesteld de heeren Scharpff
en J. v. d. Veer, terwjjl uit de
vergadering alsnog eandidaat worden
gesteld de heeren: J. Kool, J. v.
Leeuwen, G. Bremerkamp en C. Vis
ser Hzn.
Bjj de eerste stemming worden
gekozen de heeren Scharpff en J. v.
d. Veer.
Be heer Nujjess stelt thans voor
om bjj een le en 2e vacature in de
elftalcommissie deze plaatsen respec
tievelijk te doen innemen door den
aanvoerder van het 2e en Se elftal
en eerst bjj een Se vacature eene
vergadering bjjeen te roepen. De
heeren Deutekom en Yan Straten
opperen bezwaren tegen dit voorstel,
daar aij van oordeel zjjn, dat deze
aanvoerders niet onpartijdig kunnen
oordeelen.
De voorzitter wjjst er op, dat
IJMUIDER COURANT
