ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 441.
Woensdag 4 Februari 1920
5e Jaargang
TWEEDE BLAD
AGENDA.
YIS8CHER1J.
IJMUIDER COURANT
WOENSDAG.
Geref. Kerk, IJmuiden. Le
ziDg Dr. H. Kaajan vaa Rotterdam:
„Wat duakt u vau den Christus?",
8 uur.
DONDERDAG.
Gebouw voor Chr. Belan
gen, Velsen. Lezing Ds. Eggink
„Zwitsersehe Romans", 7 30 uur.
Gebouw R.K. Volksbond,
Wijkeroog. Jaarvergadering
Drankweer-Comité. Tooneel ,,'t Spre
kend portret vau oome Toon", 8 uur.
Staatsvisschershavenbedrtjf
Verschenen z|jn de jaarverslagen
over 1917 en 1918 in eene uitgave
over ket visscherjj bedrijf alkier.
We ontleenen daaraan nog het
volgende
A. De Vischkandel.
Het aantal kooplieden, dat hier
geregeld versehe visck en gedeelte
lik daarbij ook karing en zoutevisch
kocht, bedroeg op 31 December van
1918 en 1917 190 en 144, tegen
204, 173, 164, 146, 145, 141, 143
138, 147, 139 en 140 in de jaren
1916 tot 1906.
Hierbjj zijn buiten beschouwing
gelaten die handelaren, welke hetz|J
over het geheele jaar voor een be
drag beneden 1 100.— kochten,
hetzij min of meer geregeld alleen
de veilingen van haring en zoute
visck bezochten.
Het aantal der tot 31 December
1916 ingeschreven kooplieden was
bij den aanvang van het verslagjaar
1817 met 77 verminderd, doch in
den loop van het jaar weder met
17 vermeerderd. Voor het verslag
jaar 1918 bedroeg de vermindering
17, de vermeerdering 63.
De belangrijke vermindering in
het eerste verslagjaar was het gevolg
vau den zeer ongunstigen toestand
voor den visoahandel in het algemeen
ia verband met verschillende maat
regelen door de oorlogvoerende mo
gendheden ten opzichte van den
vischexport genomen. Ook het jaar
1918 was niet gunstig voor de ont
wikkeling van den visehhatdel.
Wel kon een deel van den alhier
gevestigJen handel nog belacg'ijke
zaken deen, doch bij de grooto be
perkiug vau de vrijheid van haade!
bestond geene g legenheid tot ves
tigiüg vaa nieuwe zaken, terwijl
de algeruecne ongaustigen toestand
uiteraard aauleiJitig gaf tot het uit
vallen van eén groot aantal kleinere
handelaren, die financieel niet sterk
genoeg waren, om aan de velerlei
moeilijkheden het hoofd te bieden
Bij den aanving van 1916 waren
de In het ve s ag over 1916 ver
melde contracten, betnffmde de
vischt xport door de Reedersvereeni
ging, alhier, met de Eugelsche ec
Daitsche Regeering gesloten, nog
van kracht.
Dientengevolge werd aanvankelijk
ongeveer een derde gedeelte van
den aan veer voor den export naar
Engeland en een even groot dee
voor den txport naar Duitschland
beschikbaar gesteld. De levering
naar beide landen geschiedde vol
gens vastgestelde prijzen. Zoowel
naar Engeland, als naar Duitschland
werd de export geregeld door de
daartoe door de betrokken Regee
ringcu in bet leven geroepen lichamen
Het Eugelsche „Fish Bureau" had
de verzending der visch zelf ter
hand genomen, zoodat de hier ge
vestigde exporthandelaren daarvan
geen enkel voordeel konden trekken
De Dultsche Algemeene Import
en Export Mg. gewoonlijk als Al
gimex aangeduid had daarentegen
een overeenkomst met een zeven-
tiental der grootste exporteurs al
hier gesloten, waarbij bepaald was,
dat de verzending vau de visch
door bemiddeling van die exporteurs
zou geschieden.
Aangezien voor deze verzendmg
69E betrekkelijk hooge vergoeding
was bepaald konden de vischhan-
dalaren, die voor bedoelden export
waren aangewezen, nog betrekkelijk
aooge winsten behalen.
Onder deze omstandigheden was
dus van een vrijen exporthandel
geen sprake meer, nu hetEngelsch
Fish-Bureau zelf de voor genoemd
land bestemde visch verzond, voor
verzending naar Duitschland kwam
alleen de groep exporteurs in aan
merking, welke door de Algimex
daartoe was aangewezen.
Deze verzending welke tegen een
vaste vergoeding en dus in loon
dienst geschiedde, miste het karak
ter van exporthandel.
Iü het begin van den zomer van
1917 werden eenige wijzigingen in
deze regeling aangebracht.
In verbat d toch met de toene
mende schaarste aan voedingsmid
delen in ons land ontstond steeds
grootere vraag naar vis6h in het
binnenland.
Voor een deel werd aan deze
vraag reeds zooveel mogelijk voldaan
door de distributie vau visch tegen
lage prijzen van Regeeringswege,
waartoe de geheele aanvoer van
bepaalde vischvoorten voor levering
aan de gemeentebesturen beschik
baar werd gesteld, doeh voor een
ander deel moest in de behoefte
aan visch worden voorzien door den
vrijen handel, die de vischsoorten
leverde, welke buiten de distributie
vielen.
Ten einde dezen handel nu in de
gelegenheid te stellen tot inkoop
van de voor zjjn binnenlandse!»
debiet benoodigde viseb, werd be
paald, dat geen visch voor export
beschikbaar mocht worden gesteld,
dan nadat ds binnenlandsche handel,
door den inkoop van visch tot z.g
grensprijzen, in zjjn behoefte had
voorzisa.
E?n gevo'g van deze regeling was,
dat de oxport naar Engeland en
Duitschland zeer beperkt werd. Elk
dezer lauden ontving nu voortaan
de helft van da voor den export
beschikbare hoeveelheid visch, welk
deel in den regei slechts een gering
pa centage van den geheelen aan
voer vormde.
Deze regeling is van kr&sht ge-
blovsa tot September 1917, toen de
Eagelsche Regeericg tot opzegging
van de overeer&omst, door baar
m6t deReedersvereenigisg gesloten
overging.
Hierdoor werd de toes and op de
markt weder be'angrijk gewijzigd
Het voor den expo t beschikbare
deel werd nu uits.uitend naar
Duitschland gezonden.
Het liet zich eehter aanzien, dat
de Eugelsche Regeericg hiermede
geen g6iioigen zou nemen en dat
van hare zijde maatregelen zouden
genomen worden, om den visehex
port naar Duitschland te b.-letten
IntuBschen was de aanvoer van
visch gaandeweg zeer verminderd
Het gebrek aan kolen en de toene
mende onveiligheid ter zee hadden
reeds aanleiding gegeven tot her
haalde stoornissen in het voor
naamste onderdeel van hetvissche
r|jbedr|jf alhier n.l. de stoomtreil
visscherij.
De uitoefening van deze visseher|
was dientengevolge in den loop van
1917 meer en meer beperkt en in
het laatst van het jaar nagenoeg
onmogelijk geworden.
Toen in November bleek, dat b|
enkele reeders plannen bestonden
om hunne schepen naar Engeland
over ta brengen, teneinde van nit
havens aan de westkust van En
geland de visscherij te gaan uit
oefenen, waartoe z|j eene overeen
komst met de Engelsehe Regeericg
hadden gesloten en bovendien ern
stig gevaar bleek te bestaan, dat,
in verband met den visehexport
naar Duitschland van Eagelsche
zjjde maatregelen genomen zouden
worden tot het opbrengen van onze
stoom vis,schersvsa» tuigen, besloot
de Regeering tot het uitvaren van
d6ze vaartuigen te verbieden, zoodat
de geheele stoomtreilvloot stil kwam
te liggen.
Yan dit oogenblik af tot het einde
van den oorlog werd de visscherij,
behalve gedurende eenige weken in
April en Mei van 1918, toen met
toestemming van de Regeering een
vergeefsche poging tot hervatting
van de stoomtreilvisscherij werd
gewaagd, uitsluitend uitgeoefend
door da kustvisscherBvloot, waar
onder ruim ees zestigtal sleepboot-
treilers, door 6en groot aantal zeil-
oggers en enkele zeilbeugers Dien
tengevolge werd de aanvoer van
visch zeer beperkt.
De vraag uit ons lard nam ïn-
tusschen, in verband met den stij
genden voedselcood, voortdurend
toe, zoodat de i xport naarBuitseh-
and, welke door de belanghebbende
groep van exporteurs zooveel moge
'ijk gaande werd gehouden, b|j ge
brek aan beschikbare hoeveelheden
meer en meer ging verloopen.
Bovendien was van Eugelsche
zijde te kensen gegeven,- dat de
vissche:|j> voor zoover die nog werd
uitgeoefend, alleen ongemoeid zou
worden gelaten, wanneer geen ver
gunning meer tot uitvoer van visch
naar de Centrale Rijken zou worden
verleend.
Zoowel met het oog op de hou
ding van de Engelsche in deze
aangelegenheid, als op de steeds
toenemende behoefte aan visch voor
onze eigen bevolking, bes'oot de
Regeeriug ten slotte allen uitvoer
van visch te verbieden.
Toen in April 1918 een slacht
verbod werd uitgevaardigd en een
langdurige vleeschlooze tijd daarop
volgde, bleek de vischaanvoer trou
wens ten eene male onvoldoende,
om aan de dringende vraag naar
visch van onze bevolking te voldoen
Dientengevolge ontstond een zeer
levendige handel in het binnenland,
waarvan de hier gevestigde viseh-
bauael voordeel trok,
Aangezien de vraag voortdurend
toenam en de aanvoer gaandeweg
verminderde, stegen de prijzen tot
een buitengewoon hoog peil, wat
den handel van verschillende koop
lieden en voornamelijk van die met
minder koopkrachtige klanten zeer
bemoeilijkte.
Deze toestand duurde voort tot
in het jaar van 1918.
De Yereeniging van Reeders alhier
had intusschen pogingen in bet werk
gesteld, om, in het belang van de
visseherg, weder gelegenheid tot
uitvoer van vissh naar Duitschland
te verkrijgen.
Daartoe werden door de Neder-
landsche Uitvoer M|j. met de Engel
sche Regeering onderhandelingen
gevoerd, welke leidden tot eene
overeenkomst, waarbij o. m. bepaald
werd, dat maandelijks eene hoeveel
heid van hoogstens 417,000 K.G
visch naar Duitschland kon worden
verzonden.
Inmiddels was de wapenstilstand
gesloten en daardoor de gelegenheid
geopend tot hervatting van de
Btoomtreil visscherij
Hoewel in het laatst van 1918
nog niet veel wijziging in den toe
stand kwam, werden de vooruit
zichten voor den exporthandel door
de bovengenoemde omstandigheden
meer bemoedigend.
De in normale omstandigheden
zoo bloeiende exporthandel op België
kon gedurende beide verslagjaren
in het geheel niet worden uitge
oefend, wegens de sluiting der gren
zen van dat land voor den invoer
van visch door den vrrjen handel.
Door dezen maatregel werd de
talrijke groep van handelaren, die
gewoon waren consignatiehaadel op
de Belgische markten te drijven en
daarin een goed bestaan vonden,
zeer getroffen.
In de binnenlandsche visehvoor-
ziening van Regeeringswege werden
ia den aanvang van 1917 belang
rijke wijzigingen gebracht.
De oprichting van de Nederland-
sche Uitvoer Mg. had tot gevolg,
dat de uitgifte van consenten voor
den uitvoer van visch aan dit
lichaam werd opgedragen, zoodat de
Rijkscommissie van Toezicht op de
Zeevischvereenigirg van deze taak
ontheven werd.
la verband hiermede kwam ook
de belangrijke opbrengst der eon-
sentrechten, waaruit de kosten van
de binnenlandsche vischvoorziening
tot dusver waren bestreden, ten
bate van de Ned. Uitvoer Mij.
Taneinde de genoemde Rijkscom-
mtssie echter in stc&t te stellen
tot den aankoop van de voor de
bienenlaadkche volksvoeding be-
noodigde visch tegen de geldende
marktprijzen en de beschikbaar
stelling dier visch tegen sterk ver
laagde prijzen, stelde de Regeering
een belangrijk crediet ten behoeve
van de vlschvoorzienisgbeschikbaar.
Na eenige maanden werd boven
dien de Rijkscommissie opgeheven
en in plaats daarvan e6n Rps
kantoor voor Yiseh ingesteld.
Aanvankelijk bleef de distributie
van de z g. regeeringsviseh op
dezelfde wijze geschieden als in 1916.
De geheele aanvoer van bepaalde
vischsoorten werd n.l. tegen lage
prijzen voor de gemeentebesturen
beschikbaar gesteld.
Deze besturen korden naar ver-
kiezing de visch betrekken door
bemiddeling vaa het Centraal Bureau
voor den afzet vaa visscherij-
producten te Amsterdam, of van
den alhier gevestigden handel.
Aangezien de meeste gemeente
besturen bij voorkeur vaa de dien
sten vaa genoemd Bureau gebruik
maakten en derhalve de handel
weinig gelegenheid kreeg tot levering
van regeeriugsviscb, namen de
klachten van de zijde der kas
iaren over becadeeling door het
Centraal Bureau steeds toe.
Hiertoe werkte bovendien de zeer
ongunstige toestand voor een groot
deel van de binnenlandsche kan
delaren in sterke mate mede.
(Wordt vervolgd).
- Indertijd maakten wij er mel
ding van, dat reen in het visscher|j-
bedrijf met de aloude gewoonte
tracht te breken, om Bteiken drank
of bier aan boord mede te nemen
Een proef te Katwjjk in 1919
genomen om een alcoholvrije siroop
in te voeren waarvan zoowe
limonade als een eoort bessensap
b|j meelspijzen wordt gemaakt is
geslaagd.
De R. H. W. Fabrieken, te Leiden
hebben gedurende de haringteelt
(MeiNovembei) in dit jaar voor
f8000 siioop geleverd, dat is onge
veer een derde van wat de Kat
wijksche visschers gewoonlijk aan
bier medenemen.
Maar nu is de pr|js van het bier
gedaald, terw|jl tegel(jkeit|jd de
industriesuiker duurder is geworden
Met gevolg zal zjjn, dat in 1920 de
reeder z|jn volk bier zal medegeven
inpl&ats van limonade omdat het
goedfcoopsr is.
En daar de visschers geen ander
vloeibaar genotmiddel meekrijgen
op hun reis, zal bier weer overal
voor gebruikt worden ook over
de rijst en zoo leeren de 18-jarige
jongmaatjes al bier drinken.
Naar ens ter oore komt, stelt de
directie van bovengenoemde fabrie
ken pogingen in het werk, om de
suiker, voor de bereiding harer
siroop gebruikt, tegen den prjjs van
gewone consumptiesuiker te doen
)erekenen, waardoor de siroop ver
kocht kan worden tegen denzelfdea
prijs, waarvoor bier wordt geleverd.
De Raad vaa scheepvaart deed
uitspraak beteffende de stranding
van het stoomviesehersvaaituig
„De Plejaden" Y.M 44.
De Raad is van oordeel, dat de
ramp te w|jten is aan de zorge-
oosheid vau den schipper.
Volgens het gegist bestek b|j da
afvaart en volgens koers en afge-
egden afstand moest „De Plejaden"
om 6 uur in ds onmiddellijke nabij
heid van Haaks-vuursehip zijn.
Toen de schipper het vuurschip niet
zag en evenmin het licht van Kijk
duin, dat daar ter plaatse zichtbaar
is, had hij hieruit moeten afleiden,
öf dat hij elders stond, mogelijk
dieht b|j de kust, of dat het licht
wel zeer slecht wasIn beide ge
vallen had h|j vaart moeten min
deren en, in plaats van de wacht
over te laten aan twee matrozen,
op de brug moeten blijven. Boven
dien had h|j, waar als gezegd de
kust wellicht zeer nab|j was, niet
mogen verzuimen om half 7 te
ooden.
Was de schipper aan dek geble
ven, bad bij vaart geminderd en
om half 7 gelood, dan was de ramp
niet gebeurd—ook al omdat h|j(
scherp uitkokend, allicht het schijn
sel vau het licht van Kijkduin t|jdig
had gezien, dat hij immeis gewaar
werd, zoodra het sehipop de kust
was geloopen.
De Raad moet den schipper der
halve een disciplinaire straf op
leggen b|j de strafmant wil de
Raad rekening houden met het feit,
dat de schipper bewijzen van beleid
heefc gegeven bij het vlot brengen
van het schip en het maken van
een noodroer.
Terzake vermeldt straft de Raad
den schipper met een maand
schorsing.
Uit Cuxhaven komt een merk
waardig bericht. Vliegtuigen die
boven de Noordzee zweefden hebben
ontdekt, dat er groote scholen ha
ring en sprot zwommen in de rich
ting van den mond der Elbe. De
visschers weten nu waar en wanneer
ze hun netten moeten uitwerpen.
Het kan een ware revolutie wor
den in de visscherij en een behoor
lijke reeder|j zal met haar Behepen
een vliegmachine mee moeten zen
den, die de weg wijst naar de goede
plekjes.
Uit Brest wordt gemeld dat scholen
bruinvisschen zoo'n schade in de
sardinenvisscherjj hebben aangericht
aan de Bretonsche kust dat de
visschers aan het ministerie van
Marine hebben verzocht om in elke
visschers'naven een watervliegtuig
te stationeeren, toegerust met bom
men van een ontplefiflngsgebied van
100 meter doorsnee, teneinde deze
besadeelaars van de visscherij op te
ruimen.
Het eind is missehien dat men
in 't geheel geen schepen meer ge
bruikt, maar de netten vastbindt
aan den staart van een vliegmachine
die dan meteen den buit naar huis
sleept.
De Visscher|j-Or. meldt dat
op de etaatsbegrooting voor 1921
een flink bedrag zal worden gebracht
voor de stichting en den bouw van
een kweekschool voor vakleetaren
in het schippers- en visscherij-
onderwtjs. Deze kweekschool zal
gebouwd worden op het nog open
terrein aan het droogbak te Am
sterdam. Aan de kweekschool wordt
verhonden de na bestaande Am-
