ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 446.
vooruitbetaling
Zaterdag 21 Februari 1920
5e Jaargang
AbonnementsprijsSO ets., per 3 maanden, franco per
post 95 ets., voor ket Buitenland f 1.29. Abonnementen
worden aangenomen aan ket Bnrean an b{j de Agenten
Tot plaatsing Tan adrertentiSn van bniten de gemeente
VELSEN in dit blad ie uitsluitend gerechtigd het
Advertentiebureau P. F. C. B O B L S E, IJMUIDEN.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Uitgave van de Naaasl. Venn. Uitgevers Mij. «Ilmnidec''
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. Y. Drukkerij Sinjewel, "Willemspleis 11, IJmuiden
Telefoon 163
ADVERTENTIÊN van 1reg6ls f 1ledereregel
meer 20 sts. Kleine advertentiën en familieberichten
10 ets per regel bfj vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deelingen 26 sts. per regel. Advertentie. _>ntrasten
tegen zeer billijk tarief. Advertentiêr n i t e 1 5 k io
te zesden WOENSDAG eu ZATER>/ '3 tot v sa
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
OFFICIEEL.
Burgerlijke Stand.
De ambtenaar van den Burger
leken Stand der gemeente Velsea
brengt b|J deze ter algemeeae ken
uis de navolgende beschikking van
den heer kOfflcier van Justitie bij
de Arroudi99emoutB-Reektbank te
Haarlem:
De Officier v. Justitie te Haarlem
Gelet op het verzoek vau Jacob
Gomes, geboren te Helder, 2 Mei
1885, vau beroep machinist bij de
American Petroleum Compaiy,wo
nende te Rotterdam en vau Katha
rina Maria Hoogerdugn, geboren te
Waterval in Transvaal, Z.-Afrika,
8 Februari 1896, zonder beroep,
wonende te IJmuiden, om uit hoofde
vau de aanstaande uitlandigheid
van verzoeker Jacob Gomes en niet
spoedig terugkeer in feet Koninkrijk
der Nederlanden, dispensatie te
verleonen van de afkondiging van
feua aanstaand te Yelsea te vol
trekken huweljjk en van den
Wrtteijk voorgeschreven termijn
wachttijd.
Overwegende dat hem Offieier,
vermelde reden gewichtig vooikomt.
Verleent aan gemelden Jsceb
Gomes en gemelde Katbarina Ma
ria Hoogerduijn, aanstaande echte
lieden, dispensatie van de afkosdi
ging vaa hun aanstaand huwelijk,
alsmede van den wettelijk voor
geschreven wachttijd.
Parket Haarlem, 17 Febr. 1920
De Officier van Justitie,
(get) HOYER.
Bedoeld huwelijk zal woeden vol
trokken op Maandag, 23 Feb uari
1920, des namiidags te 3 uur.
Velsen, 18 Februari 1920.
De Ambtenaar van d-n
Burgerlijken Stand voornoemd,
TH. J. WIJNOLDY DANIÊLS.
BEKENDMAKING.
Stuwadoorswet.
Commissie voor den Havenarbeid.
Burgemeester en Wethouders van
Yelsen maken bekend, dat de door
hen vastgestelde kiezerslijsten voor
de bovengenoemde commissie voor
een ieder ter inzage zQn nederge-
legd en t*-gen betaling der kosten
verkrijgbaar zijn.
VelseD, 16 Februari 1920.
Bu-gt meester en Wethouders voorn.
De Burgemeester,
H. VER LOREN VAN THBMAAT.
De Secretaris,
TH. J. WIJNOLDY DANIÊLS.
Onze Politie.
Wij hebben ernstig overwogen
of w$ zouden schrijven wat ons ter
oore kwam over den ontevreden
geest onder 't politiecorps. Want
wij zjja van meening dat wij, waar
dit kan en mogelijk is, het gezag
moeten steunen en verdedigen. Maar
dan moeten wij ook ten allen tjj de
ep dit gezag kunnen rekenen. In
ons lasd vooral heeft het politiecorps
wel den steun vau de goedgezinden,
ook van de goedgezinde pers, noodig.
Wi] raeenen ditmaal echter ons
ongenoegen over de politie wel te
moeten kenbaar maken.
Hiermede steunen wjj het hoogste
gezag in onze gemeente, dat van
lurgemeester en Wethouders en
den gemeenteraad.
Wat toch is het geval Er is weer
een algeheele salarisherziening voor
de ambtenaren en werklieden der
gemeente in bewerking. Zooals be
tend. is die aanhangig bij het ge
organiseerd overleg.
Na kwam ons ter core, dat B. en
W. niet zoo ver willen gaan als de
eischen der organisaties.
Zjj moeten een voorstel bjj den
raad Willen indienen, dat nogal
sterk afwijkt van wat in de Com
missies voor georganiseerd overleg
besloten werd.
Hierdoor nu moet een zeer onte
vreden geest in het politiecorps ge
komen zijn, naar men ons zeide
zijn vele politiemannen zser boos
en willen zjj zoo spoedig mogelijk
van hier gaan.
Nu willen w(j het volgende op
merken. Wij willen geen oordeel
uitspreken over de looskwestie,
omdat wij dit niet kuasen, daar
wij er niets van weten. Maar dit
willen wij zeggen, dat de toestand
hier nog niet zoo is voor de politie
mannen, dat zij esn ontevreden
geest in seel het corps zaaien. Er
zijn mensehan, die intellectuelen
arbeid verrichten, dia minder vor-
dienen dan zij. Wij hebbrn er vroeger
al eecs opgewezen, dat de hoofJ
agenten in onze gemeente en zelfs
wel gewone agenten méé' verdienen
dan menige predikant.
De politiemannen hebben verleden
jaar een nitkeering in eens gehad,
zij zagen den 8 ungea arbeidsdag
ingevoerd en kregen voor de ge
maakte overuren een aardige cent
uitbetaald. Dat ze bij de salaris
herziening néér zullen krijgen, ::s
zoo goed als zeker. Wast al hebben
B. en W. een voorstel ingediend,
de raad besluit.
Daarom is het zéér bstreurens
waardig dat de politie ru al, tog
róór dat er iets besloten is, onte
vrede* is eo t» hoop loopt. Het
is zóó, dat wij ernstige tekortko
mingen aan de poli ie durven ver
wijten. W(J zullen ze bi&r Diet no©
men, mas.r zullen gaarne bij den
Burgemet ster of Commisaris met
bewezen komen.
Dit kan zoo ni t blijven. Wij
moeten op ons politiecorps volkomen
kunnen vertrouwen. Doch met een
stel octsyreden agenten zri niemand
zich veilig gevoelen. Staking door
politiemannen achten wij ten sene
male ongeoorloofd, zaifs het partij
stellen In een stakicg.
Het behoort te zijn zooals in Rot
terdam, waar het politiecorps ver-
outwaa'digd is over hot optreden
vau ééa hunner mannen, die b(j
een twist tusschen twee stakende
havenarbeiders niet optrad, maar
een stakerabureau opbelde.
Als de agenten hier al ontevreden
zijn, vóór er nog iets gedrukt is en
vóór er iets in den raad gesproken
is, willen wjj onze sterke antipathie
hiertegen niet onder den dekminte'
hcuden, maar die openlik uitspreken
en zeggen dat het maar 't beste is
dat zulke politiemannen dadelijk
ophoepelen.
W{j z(jn overtuigd dat alle wel
denkende burgers dit met ons
eeus zijn.
Van den Wachttoren.
Drankleed en drankstrijd
Sprekende cijfers zeggen gewoon
lijk toch niet veel en worden boven
dien onmiddellijk vergeten. Een
sobere, ware beschrijving vau een
deine schermutseling maakt dieper
indruk dan alle cijfers over de ge
sneuvelden, de iavalieden, devluch-
elingen en de gevangenen. Daarom
geven we ook maar niet de cijfers
vau het toenemende alcoholisme.
De accijns van gedistilleerd brengt
na den wapenstilstand vele miili-
oenen meer op. Men moet met zijn
conclusies uit deze cijfers echter
voorzichtig zijn. De accijns is V6el
hooger es bovendien is er weer
uitvoer vas gedistilleerd. Tech is
hst wel zsker, dat ook hetbinnen-
endseh gebruik is toegenomes. Het
aantal proces verbalen naar aanlei
ding van alcoholdeiicten wordt groo-
ter. Juist het tegendeel zou men
verwachten, nu de gouden tijd der
smokkelaars voorbij is en duiaes den
na de mobilisatie weer tot daa ada-
enden arbeid geroepen zijn.
De oorzaken van het groeiende
alcoholgebruik zijn meerderen. Men
wijst op de verkorting van den
arbeidsduur, waardoor velen meer
tijd hebben gekregen, om in den
kroeg te zitten. Daartegenover staat
echter het feit, dat er niet dooi de
arbeiders met den kortsten, maar
met den langsten arbeidsduur het
meest gedronken wordt. Vau meer
invloed is ongetwijfeld de looss
verhooging. Toch moet men ook aan
dezen factor niet te veel waarde
heehten. Er worden in sommige vak
ken zeer hooge loonen verdiend.
Van een weelde der arbeidende
klasse in het algemeen mag eehter
allerminst, gesproken worden. De
evecskosten zijn ongeveer tweemaal
hooger dan voor '14; sommige ar
tikelen zijn een weinig in prijs ge
daald; anderen worden echter nog
steeds stagende. In doorsnee geno
men zjjn de loonen echter nog niet
verdubbeld. De arbeidende klasse
;n haar geheel is eer achteruit dan
vooruit gegaan. Bovendien kan men
hier dezelfde opmerking maken, *1b
oij arbeidsduur. Het zijn niet de
übsiders met de hoogste loonen,
die het meest drioken.
Er moeten dus fee'angrjjker rede-
nan zjja voor da verergering van
het drankkwaad. Er is meer drank
te krijgende rautsaeneering is
opg-h»v?n. De gelegenheid maakt
den dief en ook den di inker. De
wapenstilstand he ft een gevoel van
opluchting gegeven, meer betgsvoel
dan de opluchting, Die grootere op
gewektheid maakt luchtig, doet ver
langen naar ex* ra genot, brengt er
toe een borrel meer te nemen. Deze
geestelijke factor is eehter niet al
gemeen en zeker weer verzwakt.
Nu komt almeer het besef, dat we
moeilijke tijden gehad hebben, maar
niet minder moeilijke tjjden tege
moet gaan. We zijn er nog niet 1
De voorspelling van Treub in het
begin van den ooriog, dat dr vrede
eerst een paar jaar vas sehijnbloei
zon brengen, maar dan de malaise
zou komen, dreigt verwerkelijkt te
worden. De vrede heeft ons allen
een groote ontgoccheling gebracht.
Oas geloof in de overwinnaars is
verdwenen. Zoo vaak hebben we
onszelf getroost met de gedachte,
dat er uit dien vreeselij ken oorlogs
tijd toch wel wat goads zou voort
komen. Waar blijft echter dat goede?
Dat maakt moedeloos en onverschil'
lig. Wat batea inspanning, zuinig
heid, als de druk der tijden toch niet
verlicht wordt, wat het ijveren voor
hervormingen en idealen, als de
wereld bij alle veranderingen toch
even slecht blijft, als ze was)
Die stemming doet ook naar den
alcohol grijpen. Het kan alles immers
toch niet schelen I De alcohol doet
vergeten, geeft een genoegelijk ge
voel, ook al is voor genoegelijkheid
in het geheel geen reden. Hjj is de
zorgverdrijver van ouds. Nuchter
heeft men de ellende van den oor
logstijd moeten doormaken, waarom
zou men niet naar het middel grij
pen, dat de tegenwoordige en ko
mende ellende wel niet verwijdert
maar toeh niet doet vergeten. Dit
alles wordt door de meesten niet
bewust doorvoeld en doordacht. Zoo
iets gebeurt met een stemming
slechts door engelen. De slechte
stemming, de onverschilligheid is
er echter en doet het alcoholgebruik
toenemen.
Gelukkig zitten de drankbestrij
ders n;et stil. Er is voor hen werk
aan den winkel en zij toosea lust
en ijver, om dat werk aai te vatte?.
Zjj zijn roeriger dan ze in lang
geweest zijn. Van dit kwaad althans
willen ze de wereld bevrijden. Er
is iu het leger onder de Blauwe
Vaan strijdlust. De Vaaa wordt
hooggehouden en nieuwe strijders
stioomen tot hua gelederen toe.
Overal komt vervroeging van het
sluitingsuur en toepassing van het
tapverbod voor bepaalde tijden aan
de orde. Er is belangste-liag voor
het wetsontwerp, dat in onzen staat
het beginsel der Plaatselijke Keuze
althans ten opzichte van sterken
drank wil toepassen. Een groot
aantal vereecigingen betuigt daar
voor sympathie. De welgeslaagde
Blauwe Week var het vorige jaar
zai herhaald worden. Voor of op
den dag van behandeling van hat
ontwerp Rutgeis zal in den Haag
een greote landelijke betooging
worden gehouden. Voorloopig ia a's
d.».tum 5 April, de tweede Paasehdag
vastgesteld. Zoo slaan d8 onthou
ders cp den grooten trom. Bat is
ook voor hun leger het sein tot den
aanval. Heugelijk is het, dat men-
schen van de meest uiteenloopende
kleur en richting hier met elkaar
optrekken. Zoo is het ontwerp
Plaatselijke Keuze ook door verte
genwoordigers van vijf politieke
partijen ingediend. Het geldt hier
niet een partij8t;jjd maar ejn strijd
van allen tegi-n een kwaad, dat
allen bedreigt.
Waarom het drukken
zoo duur is.
Wanneer de pijjsstggirg nog een
bee'je voortduurt, zullen Jan L. Kos
ter en Gutenberg niet meer om de eer
van de uitvinding der boekdrukkunst
behoeven te streden. Het tjjdroo-
veüde schrijven zal het dan van het
snelle drukken gaan winnen. Iedere
vereeniging, die een programmatje
moet laten drukken, schrikt van de
rekening en iedere vader, die voor
zijn jarig kind een book wil koopen,
merkt, dat bjj thans voor een gulden
niets meer kan krijgen. Er zijn voor
deze staging der drukkosten meer
dere redenen. Voor een deel vaa het
werk was vroeger een drukkerij
een bedelbedrjjf. De concurrentie
maakte ket haast niet mogelijk, om
zoo te leveren, dat er nog wat aan
verdiend werd. Door een zeer bjj
zonder contract tusschen werkge
vers en we:kaemers, waardoor winst
en loonen gegarandeerd worden,
zjjn verschillende tarieven voor het
drukwerk verbeterd. Een verbs
tering, die het publiek moet betalen
Bovendien doet zich in bijna geen
enkel bsdijjf de werking van de
loon&stjjg ng op den prjjs zoo sterk
voelen als juist hier. Bij h6t druk
werk betaalt men meer arbeidsloon
dan materiaal. Toch heeft de duurte
dezer grondstoffen, papier, inkt enz
ook invloed. De paplerprjjs is zon
derling heen en weer geschommeld
In den loop der oorlogsjaren steeg
hg voortdurend; na den wapen
stilstand hield de schaarsehte op en
daalde de prijs. Maar in den laatsten
tjjd is er weer een aanzienlijke
stijging.
Gelderland is van ouds geweesi
het gewest der papierindustrie; de
papierfabriek te Velsen, een der
grootste, zeer modern ingerichte
ter wereld, is van later tijd. In het
begin van lt was het Blap in de
Geideriche papierindustrie. De druk
kers verwachtten prijsverlaging en
wachtten daarom met hun orders.
)e meestan hadden nog wol voor
raden, om te werken. Bovendien
werd er Duitseh papier ingevoerd
zoo goedkoop, dat onze industrie
er niet tegen eoncurreeren kon.
Zelfs Scandinavië en Finland voer
den bij oas in. Daardoor waren de
eerste drie maanden van 19 voor
onze papierindustrie bepaald slecht.
Toen kwam er verandering. De
drukkers raakten door hun ouden
voorraden heen. De Duitscheis be
gonnen het gevaar, om leeggekoeht
te worden, in te zien ea verdub
belden en verdrievoudigden de prij
zen voor uitvoer. Bovendien dreigde
er ia Duitschlasd papiereooi. De
papierindustrie zal daar ook wel
jjden onder kolennood enz. Onze
papierindustrie begon daardoor weer
op te leven. Hoogere arbeidsloonen
ea duurdere grondstoffen, verkorting
van den arbeidsduur, dure brand-
sti ffen enz, veroozaakten stijging
van den prijs, Daarom wordt ge
vreesd, dat deze stijging niet abnor
maal zal bikken, maar vas blij venden
aard. Wellicht worden de prijzen
wel weer even duur als in de oor-
ogsjaren, zoo niet hooger.
Er is niet de minste kans, dat
het drukken ooit weer zoo goedkoop
wordt als voor den oorlog, ook in
dit opzicht komt de goedkocpe, oude
tjjd noo.t weer terug.
Deze duurte is te betreuren, om
dat zij het geestelijke leven, in het
bijzonder de volksontwikkeling
schaadt. Prullectuur met een groote
oplaag kan nog vrij goedkoop aan
geboden worden. Goedkoopr uitgave
van degeijjken geestelijken kont is
au echter vrijwel onmogelijk. Ook
is het jammer, dat verschillende
organen, die een of andere geestelijke
stroomicg onder ons volk dieneD,
maar een kleine oplaag hebben, den
strjjd moeten opgeven. Finantieel
hadden ze ook al een moeiijjk be
staan, maar thans kunnen ze on
mogelijk blijven bestaan.
Dat er nog enorm op papier en
drukken bespaard zou kunnen wor
den, is duidelijk aan een i6der, die
bedenkt, hoeveel papier bij in kan
den en onder oogen krijgt, dat voor
hem ia het geheel geen waarde en
bet ekenis heeft. Maar er zjjn ook
tijdschriften en bladen, wier uitgave
ophoudt en die men gaarne zou
bljjven lezen. Het prachtige streven
naar de uitgave van geede en goed
koope boeken wordt ook door de
hooge drukkosten en papierprijzen
zeer tegengewerkt.
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN.
Naar aanleiding van onzeberich
ten over het Hoogovenbedrijf schrijft
men ons van zeer bevoegde zijde:
Voor het Hoogovenbedrijf is op
de terreinen van het Rijk in uit
voering een zeehaven ter diepte
van 9 M. onder N.A.P. waarvoor
een grondverzet van 1V» millicen M'
welk zand naar Amsterdam wordt
vervoerd om aldaar te dienen voor
ophooging van bouwterreinen der
gemeente.
Deze zeehaven zal later een on
derdeel van de sluiswerken uitma
ken en de kosten daarvan zullen
dan door het Rijk werden terug
betaald, terwijl de uitvoering onder
Rykstof zicht plaats heeft.
Verder is door het Hoogovenbe
drijf aanbesteed het maken van een
spoorwegemplacement, waartoe ook
de Rjjksgronden moeten worden
doorsnedendeze spoorweg zal loo
pen van de hoofdlijn nabij den Ko
ningsweg naar een pnnt gelegen
in de voormalige Breesaap, in de
nabijheid van Bljjenhoeve.
Het door Uwen beriehtgever be
doelde „haven'jeK ia vt aaoedelijk
at waarvan de uitvoering onlangs
s opgedragen aan de fl ma den
Jreejen van den 3 :nt en dat gebgen
is nabij de spoorwegbrug; dit
haventje is echter niet ten dienste
van hei Hoogoveabedrijf doek is een
onderdeel vaa het werkterrein voor
den bouw der nieuwe sluis; dit
werkterrein zal zich vandaar tot
Velserbesch ongeveer uitstrekken;
de sluis zelve komt zooals bokesd
s een weinig ten westen van Vel-
serbossh.
Het is mogelijk dat ook de Hoog
ovens Dabij de spoorwegbrug een
aanlegplaats zullen noodig hebben,
daaromtrent is echter nog niets
bepaald.
Het traktement vaa den pre
dikant der Geref. Kerk alhier is
door den kerkeraad met f 500 ver-
ïoogd geworden.
- Naast de Bioscoc-p- en Schouw
burgzaal, die aan de Neptunu?straat
jebouwd wordt, zal een zaal komen,
waarin gelegenheid zal zijn voor
dansen en waar ook een koffiekamer
komt. Dit perceel is gelogen aan
de Neptunusstraat ea de van der
i^llstraat.
Ook dit werk is opgedragen aan
de heeren Lindhout en de Waard
alhier.
- Als scriba der Geref. Kerk
alhier is tbans opgetreden de heer
G. van Rkgn.
Het winkelhuis, hoek Anna-
straat en Adrianastraat, bewoond
door den heer Spijker, zal worden
vergroot door betrekking van het
naastgelegen perceel in de Adriana
straat.
Het werk is opgedragen aan de
firma P. Heere en Zu. alhier.
Voor de Geref. Vereeniging
voor Drankbestrijding, afdeellng
IJmuiden, hoopt Vrijdagavond
a.s. in de Geref. Kerk alhier als
spreker op te treden Ds. 0. R. Kniper
van Haarlem. Het onderwerp van
den spreker is„leder Gereformeerde
drankbestrijder."
Dinsdagavond was de Qeref. Kerk
aan de Wilhelminakade stampvol,
zóó vol, dat velen in de looppaden
moesten staan. Dien avond trad
voor de gemeente op de heer H.
Louwerse, gewezen R. K. Priester
in België, thans toegelaten tot den
Diemt des Woords in de Geref.
Kerken van Nederland en werkzaam
in het Evangelisatiewerk der Geref.
Kerken te Brusse', Gent en andere
steden in België. De heer Ds. Lou-
werse vertelde van de leidingen
Gods in zjjn leven, waarnaar met
groote aandacht werd geluisterd.
Ds. Boffiaga sprak een slotwoord.
Een collecte voor het werk van
Ds. Louwerse bracht f 862.80 op.
De Maatschappij Hera zal voor
haar arbeiders een schaftlokaal
openen. Het gebouwtje staat al reeds
op de Trawierkade.
De exploitatie van dit schaftlokaal
is opgedragen aan de Vereeniging,
die ook de Kcffitwagen inde viseh
hal beheert.
WQ verwijzen naar de in dit
blad voorkomende advertentie, be
treffende de samenkomst, a.B. Zon
dag te houden door een neger-evan
gelist. Daar het niet veel voorkomt,
dat een zwarte in Nederland als
spreker optreedt, vertrouwen wij,
dat velen deze samenkomst zullen
bijzoeken.
VELSEROORD.
Wat een troostelooze aanblik
biedt thars de overzijde van het
Noordzeekanaal alhier. Het is daar
eeu en al verwoesting en vernieling,
alles ten behoeve van de verbree
ding van het Noordzeekanaal en de
werken voor het Hoogovenbedrijf.
IJMUIDER COURANT