ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Bericht aan adverteerders
Birpieistersteusiiiiei
vooruitbetaling
No 451.
Woensdag 10 Maart 1920
5e Jaargang
teg
Abonn^mentsprys80 ets., per 8 maanden, franco per
post 96 ets., voor het Buitenland f 1.26. Abonnementen
worden aangenomen aan het Bnrea» «n b$ ce Agenten
Tot plaatsing ras advertentiëm tsb bnitea de gemetste
VELSEN ia dit blad ie nitelnitend gerechtigd het
Advertentiebureau P. F. C. R O K L 8 E, ÏJKUÏDEN.
Verschijnt Woensdags en Zaterdags
Uitgave van de Naaml. Venn. Uitgevers My. „JJs£8ïdea'
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. V. Drukkerij Sinjewei, Willemsplein 11, IJmnide*
Telefoon 163
ABVERTENTlEN va» 1—6 regels f 1.Iedere regel
meer 20 ets. Kleine advertentiën en familieberichten
10 ets per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deelingen 26 ets. per regel. Advertentiecontraeten
tegen zeer billgk tarief. Advertentiën uiterlijk in
te renden WOENSDAG ec ZATERBAS co! f aar v.ra.
Wegens de verplichte invoering van den vrijen Zaterdagmiddag
moet onze courant des Zaterdags vroeger klaar zijn en kunnen
wij voor advertenties, later ingezonden dan Vrijdagmiddag
4 uur, geen zekerheid geven, dat deze nog in het nummer
van Zaterdag worden opgenomen, De Administratie
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN II op te
geven. De Administratie.
Het zal b^ meenigeen onzer lezers
eeuige verwondering hebben gewekt,
dat Het voorstel van den heer Dal-
metjer om adhaesie te betuigen aan
hetSehager adres aan de regeering
door onzen raad is verworpen, zij
het dan met de luttele meerderheid
van dén stem. Zooala gemeld, werd
in het Sehager adres verzoeht de
gemeente medezeggingsehap te ge
ven bg de benoeming van een Bur
gemeester. Wat, vragen we ons af,
kan daar tegen zij u? Steekhoudende
motieven van de tegenstemmers,
zooals we die wel hoorden van de
véórstemmers, werden dan ook niet
naar voren gebraeht.
We vermoeden, dat het meeren-
deel der tegestemmers gedacht zal
hebben: n't Geeft ons immers took
niets, of we het vragen. De regea-
ring zal haar bevoegdheid niet prijs
geven".
Daar is misschien wel iets van
aa»doch is dat een reden om een
inderdaad ongewenschte toestand te
bevestigen. Immers neen. En zou de
Regeeriug geen rekening hebben
gehouden met het verzoek, indien
dit b{jv. eens ondersteund ware
geworden door een groote meerder
heid van de ruim 1100 gemeenten
in ons laud. Io ieder geval: Baat
het niet, schaden deed het zeker
niet en het zou de Regeering de
overtuiging hebben kunnen bij
brengen dat de Staatsburgers, in
woners van een gemeente, het
Rtjhsvoogdijsysteem uit den tyd
begonnen te achten.
Wy kunnen niet iezieD, dat er
eenig ander bezwaar tegen is dan
eenige rompslomp aan of kosten
gepaard zouden gaan met een be
noemingemethode als de volgende
De Regeerlag maakt In het Staats-
biad bekend, in welke gemeenten
de Burgemeesters zetel vacant is
of komt. De groote pers zjrgt dan
wel voor bekendheid over heel den
lande. De minister van Binnenland-
sche Zaken zendt een lQst der solli
citanten aan het Gemeentebestuur
waar de plaats open komt of is en
schrijft véór dat de gemeente daar
uit een voordracht make van min
stens drie persone», om aan de
Kroon eea benoeming te vragen uit
da ingediende voordracht. Op de
voordracht zouden komen, die solli
citanten, die de meeste stemmen
op zich hebben vsreenigd en stem
gerechtigd zouden alleen zyn, die
voor den gemeenteraad het stem
recht bezitten. Het deelnemen aan
de stemming is evenals bjj de andere
verkiezingen verplichtend. De diverse
politieke vereenigingen in de ge
meente, waar de vacature is, zouden
zeer zeker wel zorgen, dat de kiezers
met de candidates ia kennis wer
den gebracht; althans met hem,
dien men het liefst verkozen zou
zien en zou de kennismaking niet
persoonlgk kunnen geschieden, dan
zouden toch omtrent de antecedenten
capaciteiten, politieke gevoelens,
bekwaamheden en bedoelingen van
de sollicitant voldoende gegevens
verstrekt kunnen worden om de
keuze niet al te moeiiyk te maken.
De Kroon krggt dan in ieder geval
de heus tusschen drie gegadigden,
waarvan men overtuigd is, dat eeH
zeer groote meerderheid de benoe
ming van harte zou toejuichen,
indien by de in te dienen voordracht
tevens het aantal op den sollicitant
uitgebrachte stemmes werd vermeld.
In waarheid, we zien niet in', welke
overwegende bezwaren tegen zoo
danige benoembaarheid kunnen
worden ingebracht. Vrees, dat deze
of gene politieke richting den door
slag zal geven behoeft niet over
wegand te zgn. 'cis immers lang
niet zeker, dat een geestverwant
van de sterkste politieke party in
eene gemeente zal solliciteeren naar
het burgemeestersambt. Zóé schit
terend de positie (fiaautieel ge
sproken) vaa een burgemeester niet.
Wy zouden de benoembaarheid,
noch het opmaken van de voordracht
uitsluitend aan de competentie van
den gemeenteraad zien toegewezen
en deelen in dit opzicht volkomen
de meening van den voorzitter van
den raad. Beide toch zouden sterk
btïavloed worden door de politieke
constellatie van den raad, die aan
schommeling onderhevig is en on-
tegenzeggeiyk zou da positie van
een burgemeester in den raad ver
zwakken indien hij onder politiekeu
invloed benoemd of gekozen werd
en die invloed in tegenovergestelde
richting werd geleid;, d. w. z. dat
de positie van een burgemeester,
die op uitdrukkelijk verlasgen van
een, laat oas zeggen uiterst vrijzin
nige raadsmeerderheid, benoemd
werd, bij de eerste de beste nieuwe
raadsverkiezing eenrechtschemeer
derheid tegenover zich kreeg, alles
behalve aangenaam of gewenscht
zou zyn.
We willea nu niet zeggen dat
het adres van den Sehager raad
zoover gaat om een bepaalde
methode voor de benoeming van
burgemej6ters aan te wyzen; doch
onmiskenbaar heeft het de bedoeling,
dat een gemeente maar niet voet
stoots den hoogsten functionaris
heeft te aanvaarden, dien de Regee
riug aauwy st, zonder voorkennis en
niet zeldzaam tegen den wensch
der bevolking. Het was hierop, dat
de heer Dalmeyer met nadruk de
aandacht vestigde en daarom in een
warm pleidooi voorstelde het Sehager
adres te steunen. Verder wilde hij
ook niet gaan en zijn standpunt als
raadslid en ingezetene kwam ons
volkomen juist voor. Onne wflze
raad stemde het voorstel evenwel af.
Van den Wachttoren.
De proefneming op het] Fort
bjj Spijkerboor.
Een straf moet onaangenaam zyn
anders zon ze herhaling van het
verkeerde Immers eerder uitlokken
dan verhinderen. Maar noodeloes
hard mag de straf niet zyn. Toch
is de strafrechtpleging van den staat
dat in menig opzicht wel. Waarom
moet de gevangene een nummerplaat
dragen, verbergt men buiten de cel
zgn gezicht met een kap, wordt hy
van bezoekers door een traliehek
gescheiden gehouden, is het teem
verboden in zijn eel het portret van
zyn moeder, vrouw of kind te
hebben, houdt m6Q hem stelselmatig
buiten de natuur, laat men hem
luchten" tusschen hoogo muren met
ijzeren star gen boven zijn hoofd
enz. enz, f De man wordt er niet
beter van, eer het tegendeel. Men
kwelt en plaagt hem ermee; ket
zyn maatregelen, ingegeven door
wraakzucht maar ni8t door het
streven, den misdadiger tot een
maatschappeiyk bruikbaar menscb
te maken.
Ook de militaire strafrechtpleging
is nog weinig humaan. Op het Fort
te Spijkerboor wordt echter tegen
woordig een meer paedagogische
strafmetïbde toegepast. Men moet
vooral bij de militaire gevangenen
goed onderscheiden. Er zyn dienst
weigeraars onder, die niet door
misdadige neigingen maar door trouw
aau hun geweten geleid zyn. Er zga
onhaudeibaren onder, die zich niet
kunnen wenaea en scbikkeu in de
kazerrsetucht, k aar in het, vrije
burgerleven nieuüaüd lastig vallen
en kalm hun gang gaan. Er zijn ook
wel verkeerde elementen onder,
drankzuchtigen, vechtersbazen, dief-
achtigen. Het is zeker noodig deze
mannen niet over deze fde kam te
scheren. Scheiding tusschen schapen
en bokken is ook gewerischt. Er zyu
er onder, die a'leen als militair ni-st
dsugeD, maar ook bepaald crimineels
naturen, afgezien van uniform of
blauwe kiel.
Te Spijkerboor tracht men den
mensen in den gevangene te leeren
kennen en bet goede in hem te
vinden. Dit fart is geen bergplaats
voer gevaarlijke elementen. De
gevangenen worden niet bewaakt
met gummistok, revolver en gewesr.
Wat hen zou kunnen vernederen,
wordt vermeden. Men omringt hen
met eea sfeer vaa gemoedelijkheid
en huis8iykheid. De oppassers doen
oog iets anders dau oppassen dat
ze niet wegloopen. Zjj aiju in hun
correspondentie niet beperkt. De
kapitein directeur gaat vaderlijk met
hen om en geuft hen goeden raad
en steunt hen door vertrouwen. Alle
genoegens worden hun niet ont
houden. Zg mogen soms lichtbeelden
zieu, straks komen er te Spyker-
boor bioscoopvoorstellingen van leer
zame film3. Be straf wordt zooveel
mogelgk op verbetering gericht.
De netelige kwestie der dienst
weigering laten we thaas rusten,
maar zoolang er een leger is, moet
er orde en tucht wezen en zullen
er dus ook wel overtreders bljjvan.
Het is toe te juichen, dat men nu
emdelgk eens een proef neemt met
de nieuwere wyza van straffen, die
vooral opvoedkundige doeleinden
nastreeft en daarom ook meer hu
mane middelen toepast. De kerken
hebben nu al zoolang weergalmd
van de liefde die het verlorene
zoekt, dat die liefde eindelijk wel
aan het werk mag gaan. Het
schoone woord i De Liefde overwint
alles! zal ook wel in menig geval
van verstoktheid en onverschillig
heid by misdadigers waar blijken te
zyn. Het tegenwoordige stelsel van
straffen is olie in het vuur gooien;
men denke slechts aan het groote
aantal recidivisten. De nieuwe,
meer humane strafmethode zal
water in het vuur zyn. Slaagt de
proefneming te Spijkerboor, dan kan
men ook in de gewone gevangenissen
eindeiyk met zachtheid, vertrouwen,
vriendeiykheid te werk gaan^zoodat
ze hun ouden naam „verbeWrhuis"
ten volle verdienen.
Ook de staat moet bedenken, dat
het kwaad niet door kwaad maar
door goed overwonnen moet en kan
worden.
De slaaf van de telefoon.
Er worden eiken dag heel wat
vloeken niet door maar wei tegen
de telefoon gssproken. Het is eiseh
des tijds, dat men ean telefoon in
zyn kantoor, werkplaats of zelfs
huiskamer heeft. Aan den tijd ge
hoorzaamt tenslotte iedereen. Waar
om ook niet? Een telefoon is immers
een groot gemak en bespaart veel
moeite en tijd. Bg die uitspraken
beginnen echter sommige mensehen
als ketters te vloeken. Een groot
gemak I Ea besparing van tyd Om
de vgf minuten kan men naar dat
vermaledyde ding loopen om aller
lei pietluttigheden. Geen oogeublik
kan mos rustig doorwerken. Den
healen dag immers klinkt dat sar
rende bellen. Eu terwijl men razend
is, moet men geduldig luisteren en
vriendelijk antwoorden ook nog.
De telefoon voor'ziet niet in een
iangevoelde behoefte maar men laat
zich aansluiten, omdat iedereen het
ook doet en men niet voor achter-
Ijjk wil doorgaan. Een paar dagen
heeft men er aardigheid ir, is het
san soort speelgoed. Dan wordt het
vervelend, smorgens vroeg al opge
beld te worden door een vriend,
met wien men den vorigen avosd
prettig uit is geweest en die nu
komt vragen, of m^n goed geslapen
heeft. Dan komt, eee nieuw beiletje
een klant melden, die a&o een order
herinnert, eea reiziger, die belet
vraagt, de slager met vriendeiyk
verzoek moeder de vrouw te vragen,
of hij maar runderlappen zal sturee,
daar hy op hot oogenblik geen rol
lade beeft, het dochtertje vaa een
kennis, die siets doet dan gichelen
en ook niets te zeggen heeft maar
alleen ooms stem hooren wil enz enz.
Vauaf negen uur eiken morgen tot
twaa f eu vaa twee tot zeven.
Woedeed brult men eindeiyk zij»
Hallo's, staat te trappelen voor het
toestel maar dwingt toch zyn stem
weer tot een miuzamen toon. Eu
men gaat zuehtend voor een minuut
of vgf aau het werk met de gedachte,
dat de duivel die telefoon uitge
vonden heeft.
Het gaat echter nog erger worden.
Er zijn kleine vrij goedkoops toe
stelletjes voor draadlooze telefonie
uitgevonden, die men in zyn zak
kau meedragen. Das is men geen
oogenb ik veilig. Op een wandeling,
in de slaapkamer, op de W.C., zelfs
overal zal men het zonderlinge, oa
wezeniyke stemgeluid hooren, dat
dwingt tot luisteren en tot ani
woorden. Men moet wel, want onder
de honderd berichten, die niets be-
teekenen, is er een van belang.
Ieder zal zoo'n toestelletje evenals
een horloge in zyn zak dragen en
men zal nooit en nergens meer al
leen zijn en de menschenwereld
kunnen ontvluchten. Maar wellicht
leeren we ook ouze persoonlijkheid
splitsen in een werk-ik en een te
lefoon-ik. Als deze dan de eerste
maar met rust wil laten.
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN,
Be Haarlemsche rechtbank
veroordeelde J. C. K., vischknecht
alhier en R. T., vischknecht te Vei
seroord, wegens diefstal van visch,
ieder tot f 20 boete of 10 dagen
hechtenis.
De heer D. Selling, onderwyzer
aan de Chr. School in de Keizer
Wilhelmstraat, zal hedenavond
in het Gebouw voor Christ.
Belangen een Vertelavond met licht
beelden houden ten bate der in de
Paaschweek te honden bazaar voor
een eigen gebouw der Chr. Jonge
Mannen Vereeniging.
Voor den dienst in Ned.-Indié
is bestemd de heer J. G. van Viersen
hier, als adspiraut-politieopziener
by de algemeens politie.
Tot onderwijzeres aan de In-
singer School der Ned. Herv. Gem.
alhier is, wegeas uitbreiding van het
aantal lokalen, met ingaug van 1
Mei a s. benotmd Mej. C. J. Dal-
huysen te Katwgk aan Zee.
De heer W. ten Boom, véór
de komst van Ds. Erdmau eenigeu
tyd hulpprediker by de Ned. Herv.
Gemeente alhier, thans predikant te
Made en Drimmelen (N.Br.) ontving
dezer dagen een beroep naar Zuilen.
Het bouwen van een winkel
huis met bovenverdieping te Am
stelveen, voor rekening van deN.V.
El8ctricche Installatie My. v.h. Van
Vrede en Bais alhier, is opgedragen
aan den heer Kower aldaar voor
f 19950.
De vergadering van de Anti-
Rev. KiesvereeuigiBg op Vrydag a s.
is wegers ziekte van de spreekster
uitgesteld,
De schipper en twee knechts
van een een Rijnaak, bestemd voor
de Vereenigde Steenkolenhandel zyn
gearresteerd onder verdenking van
steenkolen te hebbeu verkocht aau
06& paar opkoopers te Zaandam.
In de gehouden jaarvergade
ring van de Doopsgezinde Gemeente
alhier zy& tot bestuursleden geko
zen in de vacatnren P. fiais en J.
Vrger, de heer A. J. Veltkamp en
Mej. J. M. Kremer.
VELSEROORD.
Vrijdagavond hield de afd. van
den Chr. Nat. Werkmansbond haar
eerste jaarvergadering in het lokaal
by de Herv. Kerk.
Be zaal was feesteiyk versierd
met green en bloemen. De voorzitter
de heer A. Lentz, opende en hoopte
dat de afd. ook in 't tweede jaar
flink zou mogen werken.
Gesproken werd door Ds. J. C
Helders vaa hier, die naar aanleiding
van de geiykenis van den Verloren
Zson er op wees dat in het geestelijke
het maatscfaappeiyke begrepen is.
Al eischt 'iedere maatschappelijke
kwestie onze ctudie, in het zQn by
den Vader is toch de oplossing van
alle vragen.
Uit het verslag van den Secre
taris, de heer D. Bruyn, bleek dat
het ledental toenam van 28 tot 47,
dat er een fonds Hulp in Nood en
een Brandstoffdnvereeniging was
opgericht. De penningmeesteif de
heer H. Forch, kon een batig saldo
van f 47 vermelden.
Ds. Helders bracht de geiukwen
schen van den Burgemeester over,
die beloofd had tegenwoordig te
zullen zyn, doch verhinderd was
De avond werd verder doorge
bracht met voordrachten en zang
Het kerkkoor verleende eok na weer
zijn gewaardeerde medewerking.
De tweede voorzitter, de heer
G. Voet, sprak een slotwoord en
eindigde deze welgeslaagde verga
dering, waarna de Avondzang door
allen genongen werd.
Vanwege de Geref. Jong. Ver
eeniging alkier wordt morgen
Donderdag avond in de Geref.
Kerk een vergadering gehouden,
waarin als spreker zal optreden Ds
J. C. Rnllmann van Utrecht met
het onderwerp: „De communistische
heilstaat". Een actueel onderwerp,
dat zeker velen zullen gaan hooren.
De heer A. Taanmao, Hooft
der Chr. School alhier, heeft tot
herstel van gezondheid 4 maasden
verlof gekregen.
Tot tydeiyk onderwyzer aan deze
school is benoemd de heer Rieuwerts
te Den Helder.
Malle gevallen.
De Hollander is een allermalst
verschgnsel op onze planeet. Ziet
hy een politieman die z'a plicht
doet, dat ayd gt ie „akelige, beroer
de dienstk'opper, die je bent", eu
'n plichtverzakende agent snauwt
ie toe „zeg, donk jij, dat ik daar
voor m'n belastingdubbeltjes offer"
In Holland is een agent geen
bengdenswaardig schepsel, behalve
dan dat hy beter betaald wordt, dan
een schoolmeester, wat echter zoo
gek niet meer lijkt nu een agent
tot de „paedagoog (opvoeder) der
gemeenschap" is gepromoveerd. Ic-
tusscheD, alle goede geesten bewa
res OBS voor een plichtsgetrouwe
politie. Stel je voor, dat in onzen,
van wetten en verordeningetjes be
nauwenden tgd, een 30-tal plichts
getrouwe politieagenten onze woon
plaats onveilig maken. Zon één nor
maal mensch het by ons uithouden?
Natunriyk niet. Stel je voor,datje
a jongste zoon, beneden 14 jaar,
geen paar sigaren kunt laten halen,
omdat een gemeenteiyke verorde
ning zulks verbiedt en je het je
oudste, die als je hem om sigaren
van een dubbeltje stuurt ze van 8
eenten koopt om vas de gemaakte
smets sigaretjes te koopen, niet
durft toevertrouwen; dat je je deur
mat waarop de hond vaa j9 buur
man wat heeft g6daan niet dnrfc
uitkloppen voor het middernachtelijk
uur; dat je je kleide nog sehool-
gaanden dochter geen pakje durft
aten bezorgen waarom een te haas
tig gebakerde klant al driemaal
heeft opgebeld, jnisttoen js bediende
door de politie in verhoor genomen
werd omdat hij den vorigen avond
hst meisje waarmede hg een vrjjage
op touw wil zetten na 9 uur aan
een stuiver eau de eolo? e heeft
geholpen om haar vadt", diebg een
overtreding der draokwet in zyn
verlofzaak en de daaruit voort
vloeiende woorden- en vuistwisse
ling met de politie, in onmacht is
gevallen weer in het prettige leven
terug te roepen.
Nogmaals, alle goede geesten
bewaren ons voor een plichtsgetrouw
politiecorps. Want, bedreigt de ma
laria onze provincie, dus ook onze
gemeente binnen zes jaron met
totale onbewoonbaarheid, 'n plichts
getrouws politie ontvolkt onze goede
woonplaats absoluut zeker binnen
één jaar. De eene helft van onze
burgers achter slot en grendel, de
andere helft, voorzoover ze niet
bgtyds eei goed heenkomen hebben
gezocht, in Meerenberg.
Vanwege de afd. der Nat. Chr.
Geh. Onth. Vereealging hebben mor
gen, Donderdagavond, weer licht-
beeldensamenkomsten plaats in het
lokaal by de Herv. Kerk. Des avonds
zes uur voor de kinderen en te 8
uur voor grooteren.
VELSEN.
De Haarlemsche rechtbank
veroordeelde F. H., ry wielhersteller
alhier en P. H., timmermansleerling
alhier, wegens diefstal door twee
vereonigde personen, de eerste tot
f 10 beete of een weQk tuchtschool,
de tweede tot f 3 boete of een week
tuchtschool.
Ds. A. B. W. M. Kok predikant
bjj den Geref. Kerk alhier, ontving
een beroep naar Oosterend op Texel.
De Chr. Joigelings Vereeniging
„Philadelphia" alhier hield Maandag
avond haar jaarvergadering in het
Lokaal voor Chr. Belangen. Ondanks
het zeer slechte weer was het lo
kaal goed bezet.
De voorzitter, de heer L. Broeze
sprak een openingswoord en zeide
dankbaar te zyn dat de Vereeniging,
die eenige moeilijke jaren achte
IJMUIDER COURANT
