ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 460.
Zaterdag 10 April 1920
5e Jaargang
TWEEDE BLAD
Yan den Wachttoren.
Frankrijk en Nederland.
Er ia tijdens den oorlog bij allen
in oas land respeet geweest voor
Frankrijk. Het kesfi den oorlog
zeker niet gewild en gezocht; bet
moest zich verdedigen tegen den
geweldigen vloed der Duitsche
troepen, die aanvankelijk zelfs Parijs
dichtbij naderde. Het heeft met
kracht en geestdrift dien aanval
afgeslagen. Het verslapte, ontaarde
volk hadden we niet tot zulke groote
daden in staat geacht. Het bleek
geen ondergaand volk te zijn. Wij
kenden het slechts uit enkele rea
listische romannetjes en oordeelden
alleen uaar de Parysche pretwereld.
Minder eerbied konden we echter
hebben voor het zegevierende
Frankijjk. Tijdens den oorlog heeft
het den wilden haat en woede be
dwongen. 9e Fransehe soldaat
behield zijn goed humeur en heeft
geen wraak genomen om Duitsche
gruwelen. Maar by de vredesondert
haudelingen kwam de haat tot
uitbarsting. Toen ontbrak het aan
edelmoedigheid en ridderlijkheid
jegens den vijand. Clemeneeau was
oumeedoogend en wreed tegen de
verslagenen, maar hij had daarbij
de Fransehe natie achter zich'. Zjju
macht was het juist, dat zijn sterke
wil ook de volkswil was.
Onze goede verstandhouding'tegen-
over het land, dat in goeden smaak
en manieren en mode eeuwenlang
ons is voorgegaan, is er in de
oorlogsjaren niet op verbeterd. Ook
in Frankrijk heeft men in ons den
slillen bondgenoot der Duitschers
gezien en meermalen onsvrienden-,
diensten aan dien vijand verweten.
In '16 is een maandblad uitgekomen
„Frasce-Hollande", om de oude
vriendschap tusschen de beide
landen te dienen en de wederzgd-
sehe belangen te verdedigen.
Wjj oaVvirgan dezer dagen pas
het... Novembernummer 1 De oude
postwagen had nog geen vier maan
den noodig, om van Parijs ia Neder
land te komen. Bedoelt de redactie
wellicht, dat men verbeterde ver
houdingen tusschen de beide landen
maar aan den ttjd meet overlaten?
Inderdaad is de stemmiBg al wat
welwillender jegens ocs geworden
ondanks de weigering om den ex-
keizer uit te leveren.
In dit tijdschrift vonden wa een
paar antwoorden over de vraag naar
üe houdiog van Nederland lydeas
den oorlog. Gastave Coher, onder
luitenant, oorlogsgewonde, ridder
van* het Legioen van Eer, gedeco
reerd met het Oerlogskruis, oud-
hoogleeraar te Amsterdam, thans
aan de universiteit te Straatsburg,
zoo wordt kjj aangekondigd, hsefc
wel vrienden van Frankrijk in ons
land gevonden, maar het volk in
zjjn geheel acht hij geen vriend.
Hjj waaFdeort de goede diensten
door ous bewezen aan Fransehe
kindoren, vluchtelinge», krggs
gevangenen, gewonden enz. Hij
prijst „De Telegramf, maar de
andere kranten vergoodden de
Duitsche kracht, of vreesden de
Duitsche wraak of... wiideu graag
in Belg;» verkocht worden en ver
grootten daarom de Duitsche sue-
oessen bovenmatig en voerden eeu
lastercampagne tijdens de vredes.
onderhandelingen tegen Frankrijk
en de geallieerden en hielden geen
rekening met het recht, dat „het
aangevallen en vermoorde Frankrijk
had, om waarborgen te eisehen
tegen zijn wreeden aanvaller". De
grief van Prof. Cohen is, dat onze
bladen neutraal, zeer neutraal, te
neutraal zijn geweest. Hjj eindigt
zijn artikel met een: Leve het
bevriende Holland I maar bedoelt
daar bljjkbaar het bevriende deel
der Hollanders mee.
De privaat-docent aan de Gronin
ger hoogeschool Emili Bonlankomt
er tegen op, dat wjj met de Det
achers vereenzelvigd worden. Hjj is
ook in Duitsckland geweest en vond
daar liefde en eerbied voor de sabel.
De Hollanders zjjn echter koud voor
de schoonheden van het militairisme
zjj zijn daarvoor te verstandig en
te vredelievend. Zo zjj n dan ook een
heel ander volk ais de Duitschers.
Dat toont de heer Boulan op deze
vermakelijke manier aan.
Wanneer men een Duitscher en
een Nederlander drie dagen lang in
een pot kookt, zal men toch nog
twee verschillende soepen krjjgen.
Wjj zouden de proef liever niet
genomen zien en vooral niet graag
tot proef dienen, hoe trots we er
ook op zouden zijn, dat de heer
Boulan zelfs flan nog den Nederlan
der in ons proefde!
Hy pryst ons land verder, omdat
hy er twintig jaar gewoond en nog
geen uur van verveling gekend heeft.
Daardoor is hy zeker van een voor
beschikte harmonie tusschea Fran
sehen en Hollanders.
Het vroolijke, levendige Groaiugen
heeft dan ook wel iets van een klein
Parys!
Gemeenteraad.
Vergadering van 6 April 1920.
Vervolg.
Het voorstel tot aankoop van het
perceel Kerkweg K 3 van den heer
H. van Zanten voor dea prys van
f 3000, welke aankoop B. ea W.
zeer gewenscht achten met het oog
op een eveatueele uitbreiding van
het raadhuis, wordt goedgekeurd.
De heer Sluiters maakt bezwaar
tegen het verleenen van f 100 t9n
behoeve van een openluektdemon
stratie der jymnastiek. Met het oog
op den fiaanc ëalen toestand is spr.
tegen deze uitgave.
De heer T u s e n i u s sluit zich
hierby aan.
De beer Landeweert verdedigt
het voorstel en wgst op het nut
van zaik een demonstratie.
Het crediet wordt met 7—6 stem
men verleend. Tegen de heeren
Langendyk, Netscher, Eandgraaf,
NgsseD, Sluiters en Tusenius.
De wyzigiug der verordening tot
regeling vaa de wijze van uitbeta
ling der jaarwedden van de oader-
wyzers aan de openbare lagere scho
len en tot regeling van de inhouding
dier jaarwedden bij verlof tot af
wezigheid wordt goedgekeurd. Even
zoo de wyzigiDg der verordening
inzake de inning van eenige ge
meentelgke ontvangsten en wyzi-
ging raadsbesluit om een tydeiyke
geldleening aan te gaan.
De fiaaneieela beslatten worden
goedgekeurd,
Bg het adres vaa de afd. Ken-
nemerlacd van den Bond van Ned.
onderwijzers inzake de schoolvoe-
ding zegt de heer Landeweert
het beter te achten dat de school
arts een beslissing neemt op advies
van het o aderwij zend personeel.
De heer Laan zegt dankbaar te
zyn dat althans één lid van 't col
lege niet meegaat met het afwijzend
prae advies van B. en W. Spreker
acht school voeding voor vele kin
deren, vooral nu de mailaise in
IJmuiden zoo groot is, nog wel dege-
lijk noodig. Spreker acht-het echter
met dei wethouder ook beter geen
commissie te benoemen, maar de
beslissing te laten aan den school
arts in overleg met de onderwgzers.
9e voorzitter zegt zich wel
met het standpunt van den heer
Landeweert te kunnen vereenigen.
In dezeu zin wordt dan de beslis
sing genomen.
Tot gymnastiekonderwyzer aan de
openbare lagere scholen, tevens
leeraar in de gymnastiek aan de
Vissekeryschool wordt benoemd de
heer J. H. Doderer te IJmuiden. Mede
op de voordracht stonden de heeren
C. P. Nieuwenweg te Beveiwyk en
J. Stellingwerf te Leeuwarden.
By de benoeming van vaccinat6urs
zegt de heer Sluiters zich hier
tegen te verklaren. Indertyd besloot
de rand tot nanstelling van een ge-
meenteiyke geneeskundige, op voor
waarde dat deze ook de vaccinatie
zon verrichten. Nu hebben we van
middag al een politie-arts aangesteld,
thans zullen we weer vaecinateurs
gaan benoemen. Wat is de gemeen-
teiyke geneeskundige nu eigeniyk.?
Spreker zou dit wel eens willen
weten.
De Voorzitter zegt dat de
vaccinatie reeds aan de voorgestelde
doktoren opgedragen is. Spr. meent
dat de Gezondheidcommissie van
meening is dat den gemeentelijke
Geneeskundige reeds te veel is op
gedragen-
De heer Netscher zegt dat als
de voorzitter uit de school klapt,
deze 'tgoed moet doen. Spr. zegt
te meenen dat de Gezondheidscom
missie van oordeel was dat er veel
te weinig omschreven was in de
instructie voor den gemeenteiyke
Geneeskundige.
9e heer H e s 1 i n g a herinnert
eraan dat hij al vroeger naar de
inctructie vroeg Wanneer zal deze
nu behandeld worden. In de volgen
de vergadering?
De Voorzitter zegt dit wel
te kunnen toezeggen.
Voorgesteld wordt deze benoe
mingen aan te houden, welk voor
stel aangenomen wordt.
Bg het voors'el tot aanstelling
van makelaars zegt de heer Net
scher te meenen dat deze heeren
wel eens misbruik maken van hun
bevoegdheid. Ook wonen verschil
lende makelaars, die hier benoemd
zyn, niet meer in de gemeente.
Het voorstel van B. en W., dat
de aanstelliog yan makelaars moet
beperkt blyven tot die vakken,
welke voor de gemeente Velsen
van belang zga, wordt aangenomen.
Benoemd wordt tot makelaar in
roerende goederen J. Bontenbal te
Ve'seroord. De aanstelling van C
en P. Heere worden uitgebreid tot
het vak meubilair en die van K. A.
Visser tot de vakken roerende goe
deren, verzekeringen, trediefcen en
hypotheken.
Op het verzoek vau W. A, Teune
te Velseroord, om benoemd te wor
den tot makelaar in tabak, sigaren
en sigaretten wordt afwijzend be
schikt.
De Voorzitter houdt de rond
vraag.
De heer Sluiters wgst op het
vervoer van de vraehtautomobielen.
Deze worden steeds zwaarder gela
den en onze huidige woningbouw
kan or niet tegen. Spreker vraagt
of hiervoor geen maximum snelheid
bepaald kan worden.
De Voorzitter zegt dat ze aan
de bestaande maximum-snelheid
onderworpen zyn.
De heer Sluiters vraagt of dan
geen maximum-gewicht vastgesteld
kan worden.
De Voorzitter zegt dat is vast
gesteld, n.l. 8000 E.G.
De heer Davidson vraagt wan
neer de uitbreidibg der Bioscoop
commissie nu tot stand komt en
voorts verwgdering van een steen
by de Corverelaan.
De heer Netscher zegt het pers-
commun que gelezen te hebben
van het onderhoud, dat de heer
Landeweert had met den Minister
van Oaderwys. Dat gaf blgkbaar
hoopvol nieuws. Kan de wethouder
er nog iets over mededeelen?
De heer Landeweert zegt dat
B. en W. pas bericht hebben ont
vangen, waarin hen geadviseerd
werd bet beroep by de Kroon in
te trekken en om dan een adres
aan de Koningin te richten met
verzoek om de meerdere bedragen
dan die van de Rijksregeling terug
te mogen ontvangen, volgens art.
35 der wet. We zullen dan voor
1919 het teveel betaalde niet be
hoeven terug te geven. Voor 1920
zullen de onderwyzers-salarissen
waarschyniyk verhoogd worden,
zoodat de moeiiykheden dan van
zelf vervallen.
De heer Netscher vraagt nog
eens hoe het staat met de onteige
ning voor de wegverbreeding te
Santpoort,
9e heer Dunnebier zegt dat
de eigenaren nu worden aangeschre
ven.
De heer Netscher: Het deeg
gaat dus rjjzen, al is 't langzaam.
Spreker zal er een volgende maal
neg eens naar vragen.
De.heer Heslinga wystook op
het rgden der zware auto's en vraagt
of het bekend is dat in de nieuwe
hulzen der Woningbouwverenigin
gen de plafonds daardoor instorten.
De heer Dnnnebier zegt een
onderzoek toe.
De heer Langendyk wijst op
personen, die tegen hun aanslag
in den Hoofdelijke Omslag gerecla
meerd hebben, maar niet gehoord
zyn door de raadscommissie.
De Voorzitter zegt onderzoek
toe.
De heer Ny&sen herinnert aan
de afsluiting van het Wyk aan Zeëer
voetpad.
De V o o r z i 11 e r verwacht daar
toe een verzoek.
Hierna gaat de raad in geheime
zitting, ter afdoening van eenige
zaken.
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN.
De Bazar in Christe1yke
Belangen.
't Spijt ons wei, dat we by de
vereeniging „'t Mosterdzaadje" als
mosterd na don maaltgd komen met
een enkel woord over den gehouden
bazar. Want als hetgeen we nu
neerschrgven onder de oogen van
onze lezeressen en lezers komt,
behoort de bazar reeds tot het ver
leden en moeten we daarom tot
onzen grootea Bpyt het woord vaa
aanbeveling om die mooie bazar te
gaan bezoeken in de pen houden,
omdat ze de spreekwoordeiyk ge
worden mosterd na den maaltyd
zou zyn.
Moeten we dus de aanbeveling
achterwege latei), een woord van
warme bewondering over hetgeen
op dien bazar is tentoongespreid
geworden, moge dan nog eea plaats
vinden.
Een bazar van dezen aard moet
men eigeniyk direct vóór of by de
opening bezoeken en bezichtigen,
want komt men enkele uren later,
dan zyn reeds zooveel bressen ge
schoten in de wallen van de geex-
poseerde goederen en vertoonen zich
reeds zooveel hiaten, door de koop-
lastige bezoekers eu in hoofdzaak
bezoeksters aangebracht in en tus
schen de door hen en haar begeerde
goederen, dat slechts zeer vaardige
handen, die de kunst vau etaleeren
verstaan, het vermoeden kunnen
wekken, dat er eigenlijk nog niets
verkocht is en dat men juist het
mooiste, het meest geschikte voor
U bewaard heeft, al komt ge ook
iets later. Die vaaid ge, kunstige
handen zyn op deze expositie van
liefdegaven aanwezig.
Dat getuigde de smaakvolle
ensceneering van de tallooze, ontel
baar en onnoemeiyk vele geschen
ken en biyken van huisviyt met
groote toewgding en geduld ver
vaardigd.
De zaal keurig gedecoreerd met
langs de wanden fleurige tapgten
en geurende bloemversieringen.
Langs toonbanken met duizen
derlei voorwerpen voor luxe en
hui8hondeiyk gebruik; de onmis
bare attributen voor elke fancy-fair
of bazarde spreien en 4e canapé's
en stoeikussens, het een nog fraaier
en degeiyker dan bet andereeen
Amsterdamsehe Byenkorf in het
klein, dcch veel gezelliger, intiemer
nog meer tot koopen nopend.
En de knusse hoekjes waren niet
vergeten. Het gezellige theeinterienr
en het verfrissching biedende limo
nadetentje en de vermaken voor
de jeugd, letteriyk aan alles was
gedacht en het geheel ademde de
geest van samenwerking en liefde
voor een mooi ideaal, zoo noodig,
zoo brood noodig in dezen tyd van
verwording en verwildering.
Toen Ds. L. W. Erdman, de voor
zitter van de Jougemannenveree-
niging te IJmuiden, Woensdag
middag te half drie de bazar opende
met een harteiyke en van groote
waardeeriug voor de betoonde
liefderyke medewerking getuigende
toespraak, toen herinnerde hy met
een bondig woord aan de moeiiyke
tjjden, die we doorleven, moeiiyk
niet alleen in stoflelgken, doch nog
meer in moreelen zin. In enkele
treffende woorden schetste hij het
groote nut van het te stichten eigen
gebouw voor de Jongemannen van
Christeljjken aanleg en gemoed,
waarvoor deze bazar een derhoek-
steenen moest hybrengen. Hoe
barteiyk klonk zyn dank aan allen,
die meer en minder, ieder naar
vermogen, tyd en werkkracht had
den saamgewerkt tot het samen
stellen van dezen keurigen bazar.
Wg weten wat de voorbereiding
daartoe vordert en sluiten ons
daarom gaarne by die dankwoorden
aan en hopen, dat de resultaten
van dezen bazar niet minder groot
mogen zyn, dan de onvolprezen
moeite en opofferingen zyn geweest,
die het comité zich voor de samen
stelling heeft willen getroosten.
By Kon. besluit van 1 dezer
is aan den heer A. A. Mussert al
hier, op zyn verzoek eervol ontslag
verleend als iBgenieur van den
Rykswaterstaat 3e klasse.
In een aan den aanlegsteiger
van de booten van Gebr. Goedkoop
liggende vischmotorbotter ontstond
Woensdagmorgen brand, doordien
men te dicht met vuur bg het ben
zinereservoir was gekomen, waar
men naar een lek zocht.
Ondanks, dat men water in over
vloed had, brandde toch een groot
deel vaa het schip uit. Ook de
brandweer was nog aangerukt, doch
behoefde geen hulp meer te ver
leenen.
Woensdagavond a.s. houdt de
Geref. Vereenigiig voor Drankbe-
sfcrgding alhier, in samenwerking
met de afd. Patrimonium een open
bare vergadering in de Nieuwe
Willem Barendsz,
Als spreker zal optreden de heer
W. F. C. Scheps van 's-Gravenhage.
Wie nu eens een goed spreker wil
gaan hooreD, wone deze vergadering
bij, want de heer Scheps, ofschoon
nog jong, is bekend als een vurig
en geestdriftig spreker.
Donderdag stonden naar de
Kenn. Ed. beriGbt, voor de Haar-
lemsehe rechtbank terecht de 26-
jarige schipper 0. T. L. en E. M.
beiden ajjromstig uit Hamburg en
beschuldigd van diefstal van 15
balen koffie.
In het begin van dit jaar waren
ze met het schip Gartendorfer uit
Hamburg vertrokken. Bjj Egmond
aan zee werd van uit eenige lichters
een party koffie en wol ingeladen
en naar IJmuiden vervoerd. Deze
lading bekoorde toe aan de Duitsche
regeering.
Op 12 Febr. ontmoette L. ineen
café A. v. P., wonende te IJmuiden.
Deze informeerde cf er niets te koop
was. (Hy was reeds naar Egmond
geweest en had daar de lichters ge
zien Hy wist nu spoedig wat hy
weten wilde en kwam in den nacht
van 20 op 21 Febr. met den zoon
van Rper vlet naar de Gartendorfer
A&nvankeiyk weigerden L. en M.
volgens hunne verklaringen
koffie af te geven, doch toen hm
een hand met Hollandsche bank
biljetten werd getoond, onder de
verklaring, hoeveel dit in Dnitsch
geld was, bezweken ze voor de ver
leiding en verkochten 16 balen
koffie, behoorende tot de lading, voor
f 285.
De koffie werd per vlet wegge
voerd.
Beide beklaagden bekenden.
Treurige levensomstandigheden
hadden hen tot deze daad gebraeht.
Het O.M. achtte hier vele ver
zachtende omstandigheden aanwezig
en vroeg daarom de milde straf van
6 maanden gevangenisstraf, met
aftrek van voorarrest.
De verdediger mr. Bakhuizen °v
d. Brink, wees op de droeve om
standigheden, waarin de beklaagden
verkeerden. L. had gedurende 4
jaren in de loepgraven gelegen.
Thans moest hg voor zyn invalide
vader en 8 broers en zusters den
kost verdienen. Bekl. M. is gehuwd
eu heeft 2 kinderen. Zgn gezin heeft
door ondervoeding veel geleden.
Pleiter achtte het voorts van zeer
groot belang, ook met het oog op
hun pbpsieke gesteldheid, dat de
bekl. onmiddeliyk iu vrijheid zouden
worden gesteld. Hy verzocht de
rechtbank daarover onmiddeliyk
uitspraak te doen.
Beslist werd daarna, dat de uit
spraak hedenmiddag zal plaats
hebBen.
De beide koopers van boven
bedoelde party keffie waren J. H. R.,
48 j., caféhouder ea A. v. P., beiden
te IJmuiden.
R. verklaarde niet te hebben
geweten, dat de koffie door misdrijf
was verkregea. v. P. was by hem
gekomen met de mededeeling, dat
hij keffie te koop wist. Hy bracht
een monster mede, dat R. naar
Amsterdam bracht en de party
daarop verkocht.
v. P. had gezegd de keffie van
den kapitein van het echip te heb
ben gekocht.
VELSEROORD.
Eenige maanden geleden be
stuurde J. P. K. op den weg van
Velsen naar IJmuiden een bespan
nen voertuig. Ter hoogte van de
„Hocge berg" reed hem een vracht
auto achterop. Bekl. had dus naar
rechts behooren uit te wyken, om
de vrachtauto te laten passeeren.
Hg deed dit echter niet, ondanks
de vele signalen, die gegeven wer
den. Alet gevolg was datdevracht-
au torn ij een poging om er langs
te ryden, in den wegkant bleef
steken en een tweede auto in volle
vaart er boven op reed. De laatste
bekwam belangrijke schade.
Bekl. ontkende,
Het O.M. vorderde tegen dezen
onvriendeiyken m'nheer 1100 boete
of 20 dagen hechtenis.
'n Peulschiltjel...
In het verslag der vergadering
van de Nat. Chr. Geh. Onth. Ver-
eeniging stond dat des middags
sprak Ds. M. G. Gerritsen van Pur-
merend. Dit moet zijn Pnrmeiland.
De einde 1919 opgerichte Gem.
Zaïsgvereeniging „Polyhymnia" al
hier, Directeur de heer J. W. Erbrink,
geeft a.s. Zondagavond haar eerste
uitvoering in de Concertzaal Tivoli.
Medewerking verleenen het Kwar
tet en Dubbelkwartet, gevormd uit
het koor en de heer C. Zwanenburg,
harmonica-virtuoos alhier.
Nader meldt men ons dat de
alhier gebonden collecte voor het
Uitbouwplan van den Bond vaa
Jongelingsvereenigingen op Gerefor
meerden grondslag f 115.75 heeft
opgebracht.
VELSEN.
Door het Centraal Drankweër-
Comilé in deze gemeente is aan den
gemeenteraad het volgende adres
gericht
Onlangs heeft de heer Netscher
in uwe vergadering er de aandacht
op gevestigd, dat door den bouw
der nieuwe sluis te IJmuiden de
laatste vergunning aldaar zal ver
dwijnen. De heer Netscher heeft
toen gevraagd of het niet mogeiyk
is de Breesaap droog te leggen,
vooral nu daar straks door dt ves
tiging van het Hoogovenbedryf tal
van arbeiders zullen komen wonen.
Wy behoeven zeker niet te zeg
gen, dat w|j deze vraag van den
heer Netscher ten zeerste onder
steunen. In onze laatste vergadering
is besloten uwen raad te verzoeken
gebrnik te maken van de bevoegd
heid, hem verleend in art. 7, eerste
lid initio en Se der Drankwet om
den Breesaap en dat deel van
Wykeroog, waar zich het Hoogoven
bedryf zal uitstrekken, te willen
droogleggen.
Waar zulk een drooglegging ech
ter verloven daarbuiten laat, ver
zoeken wy nwen raad, om het
verrijzen van vele bierhuizen in
IJMUIDER COURANT