ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Adver teeren
doet verkoopen
vooruitbetaling
No. 462.
Zaterdag 17 April 1920
5e Jaargang
AbonnementsprQs80 «te., per 3 maanden, franco per
post 95 ets., voor het Buitenland f 1.25. Abonnementen
worden aangenomen aan het Bureau en bil de Agenten
Tot plaatsing van advertentlBn ran balten de gemeente
VELSEN ln dit blad ls uitsluitend gerechtigd hei
Advertentiebureau P. F. C. R O 1 L 8 E, IJMLIBEN
Verschijnt ^Woensdags en Zaterdags
Uitgav® van da Naaml. Venn, Uitgevers MQ „IJfMnMen"
ABRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. V. Drukkerij Sinjewel, Willemsplei* 11, IJmnide»
Telefoon 153
ADV1RTENTIÊN van 16 regels 1 1.Iedere regel
meer 20 ets. Kleine advertentiën en familieberichten
10 ets per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden mede-
deeiingen 25 ets. per regel. Advertentieeontraeten
tegen seer billijk tarief. Advertenties n i t e r 1 ij k in
te zenden WOENSDAG en ZATÏRBAG tol 9 ssr v.s»
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
OEF1CIEEL.
Militie.
Eerste zitting van den Militieraad.
De Burgemeester van Velsen
brengt bij dezen het lavolgende ter
kennis.
In de eerste zittieg van den Mili
tieraad wordt iu het algemeen uit
spraak gedaan omtrent:
a. vrijstelling van den dieast
wegens eigen vrQwilligen dienst ea
wegens broederdienst
b. uitsluitend van den dienst.
Voor zooveel betreft vrijstelling
van den dienst wegens aanwezigheid
vau in hetzefde jaar geboren broeders
doet de Militieraad eerst uitspraak
iu zjjn tweede zitting welke later
zal worden bekend gemaakt.
De ingeschrevenen dezer gemeente
voor de lichting van heb volgend
jaar, die vrijstelling wegen eigen
vrijwilliger! dienst of wegens broeder
dienst hebben aangevraagd zullen
in de gelegenheid worden gesteld
desgewenscht die aanvraag toe te
lichten of te doen toelichten en ver
volgens de uitspraak hieromtrent
van den Militieraad te vernemen
op Maandag 28 April e.k., te 9 uur
uur voormiddags, te Haarlem in het
gebouw „den Doelen"Gasthuisstraat
De uitspraak zal voorts door oh-
dergeteekende schriftelijk ter kennis
worden gebracht van de inge
schrevene, die aanvraag om vrQ-
Btelling deed.
In de eerste zitting vau den Mili
tieraad heeft geen geneeskundig ou
derzoek p'aats; zulks geschiedt in
een zitting van den Keuriugsraad,
welke zal wordea gehouden op een
«ader bekend te makea tijdstip.
De aandacht wordt nog gevestigd
op onderstaande bepalingen:
Tegen de uitspraak vau den
Militieraad omtrent vrjjstelliüg cf
uitsluiting kan binnen tien dagen,
te rekenen van den dag, waarop
die uitspraak is geschied, bij Gede
puteerde Staten der provincie
bezwaar worden ingebracht door
den Militiecommissaris en door:
le. den ingeschrevene, wien de
uitspraak geldt, of door zjjn vader,
moeder, voogd of curator.
2e. elk der overige voor de ge
meente ingeschrevenen of doorzijn
vader, moeder, voogd of curator.
HQ of zjj, die bezwaren inbrengt,
levert het daartoe strekkend ver
zoekschrift, dat behoorlek met rede
nen omkleed moet zQn, in ter secre
tarie dezer gemeente. Vaa de
inlevering wordt een bewQs van
ontvangst uitgereikt.
Bezwaarschriften, niet ingericht
of niet ingeleverd op de hierboven
aangegeven wjjze, kunnen geen
gevolg hebben.
Voor zoover omtrent een en
ander nadere inlichtingen worden
geweascht, vervoege men ziek ter
gemeente-secretarie, op een werkdag,
tusschen 9 en 12 uur voormiddags.
Velsen, den 15 April 1920.
De Burgemeester voornoemd,
H. VER LOREN VAN THEMAAT.
Yan den Wachttoren.
De Padvin.derjj.
Vooral onder de stadsjongens zijn
er velen, die in khaki met een
ronden viltea hoed op en een rugzak
en eenige teekenen van bun waar
digheid aan den arm of op de borst
in troepen uittrekken en urenlang
in het vrQe veld rondzwerven. Is
het een spelen met den verderf ijken
militairistlschen geest? Moeten we
de bekoring van uniform en gelid
niet tegengaan? Na den gruwelijker»
ernst van den oorlog moet het
soldaatje spelen maar voor goed uit
dea tijd zijn. Oppervlakkig be
schouwd ljjkt de Padvinderij inder
daad een nahperQ van het soldaten
leven. Het ware zeker beter, waaneer
het ook zelfs den schQn van dit
kwaad vermeed. Maar meer dan een
schijn van soldaterij zit er toch ook
niet in. Het leert den jongens, om
zich vrij en frank in de natuur te
bewegen, urenlang rond te zwerven,
zich in allerlei moeilijkheden te
redden. Het hardt ze tegen ver
moeienissen en moeilijkheden. Het
leert hen ook gehoorzamen en
elkander verdragen. Slechts zelden
lukt het een troepje jongens een
heelen dag zonder ruzie samen te
zijn. Bij de padvinders wordt de
eendracht slechts zelden veistoord.
De leiders of de oudere jougers
onderdrukken humeurigheid en
kribbigheid en bazigheid. Bovendien
wordt voortdurend op het eergevoel
der jongens een beroep gedaan, om
behulpzaam, ridderlijk en eerlijk te
zijn. Het rooken wordt tegengegaan;
den jongens geleerd thuis ook eens
een handje uit te steken. Het werkt al
paedagogisch, dat ze door veel bekijks
en vaak spotternQ en plagerQ door
de wereld huu weg moeten vinden
Menige padvinder, die zich vroeger
in zjjn vrijen tijd verveelde en
lastig was, geniet nu urenlang op
een gezonde en prettige wQze van
lan ge zwei f toch ten met zijn makkers.
Laat men uniform en tucht liever
beschouwen als gymnastiek dan als
soldaterQ en de zaak is gezond.
Prof. Wynands Fraccken sprak
de vorige wetk voor de Ver. van
Wijsbegeerte over de betcektnis
van het spel. Spelen beduidt veel
meer dan tijdverdrijf. Spel ie ont
spanning tot herstel van krachten
maar tQ het kind vooral ook het
tegendeel, een uitweg van overmaat
aan levenskracht. Spel is ook een
vooroefening en proefneming voor
het latere leven. Het geestelijke en
zedelgker leven wordt door het spel
gesterkt; het kind leert ipelende
wilskracat, volharding, zelfoeheer-
86hirg, oplettendheid en doorzicht.
4e f-chepp-onde verbeeldingskracht
speelt bij het kinderspel eon grootec
rol en de fantasie wordt door het
spel gewekt. Bovendien gaat het
spel samen met een gevoel van
genoegen.
Zoo vormt op allerlei wQze het
spel het kind voor' het latere leven.
Daarom zQn de kinderjaren ook
vooral de speeljaren. Maar daarom
is het ook van groot belang, wat
spel het kind doet.
Hoe oordeelt nu Prof. Wyuands
Franckeu over het spel der Pad
vinders? Zeer gunstig. Het spel
heeft ook sociale factoren. Het kind
leert met anderen spelen, dus met
anderen omgaan, anderen helpen,
van anderen afhangen. "Wij zien het
daarom niet graag, dat een kind
alleen zoet en stil met zichzelf zit
te spelen. Immers we vreezen, dat
zulk eeu kind zich later onder de
menschen niet makkelQk zal be
wegen.
De oefeningen der Padvinders,
zoo de Leidsche geleerde, wekken
gevoelens van sympathie, van aan
passing, samenwerking en hulp
betoon, alsmede tucht, orde ea regel,
moed en ondernemingsgeest.
Dat is g6en geringe lof en inder
daad bemerken de meeste ouders
een goeden invloed by hun jongens,
die de Padvinderskiel aantrekken.
De Padvinderij kan hen helpen, om
later ook hun pad door het leven
te vinden. Aanvankelijk is er een
beetje grootdoenerij bij een jongens
achtige trots en branieachtigheid
om het mooie pakje. Maar dat duurt
niet laag. Huw uniform heeft een
goede beteekenis. Ze leert hen
saamhoorlgheid. Bovendien is de
khakikleedipg beter tegsa de zwerf
tochten bestand dan het beste Zon-
dzgsshe pakje. Wapenen hooren er
bij deze uniform gelukkig Diet.
Be scheepvaart.
De oorlogstijd is voor allen een
leertjjd iu economie geweest. WQ
hebben nog nooit zooveel over maat
schappelijke onderwerpen gesproken
en gedacht. Zoo hebbea wo leeren
inzien hoe alle landen van elkander
afhanger, elkander noodig hebben,
en zonder ruilverkeer in deu ergsten
nood vervallen. Ook hebben vooral
wij Nederlanders met veel belang
stelling de drukte in onze havens
en met veel vrees het steeds da
lende cijfer van in- en uitgaande
schepen gevolgd. Als er maar weer
wat over de zee komr, zijn we
gauw de mi' ère te boven 1 Zoo
heette net telkens weer. Inderdaad
begon de schaarschte spoedig af te
nemen, toen uit alle landen e»
werelddeelen groots schepen weer
Rotterdam, IJmuiden en andere
belangrijke havens binnenvielen.
De zeeweg is wel de voornaambte
weg voor den internationalen handel.
De duurte, die bleef tn zelfs nog
steeg, is voor een groot deel een
gevolg van de zeer hooge vracht
prijzen. Volgens den heer B. Nier-
stiasz zjjn de vrachtprijzen duur
door de daling in de waarde van
het geld, de hoogere looaen, de
duurdere steenkool, de hooge kosten
van het aanschaffen van materiaal
enz. Ook wijst hij er op, dat de
grondstoffen tegenwoordig niet altijd
van de meest nabQzijede vindplaat
sen naar de werkplaatsen gebracht
worden. Zoo kwam dezer dagen het
eerste schip steenkool uit Zuid-
Afrika in ons land brengen 1 De nog
steeds heerschende kolennood in
Europa en de enorme prQzen van
het zwarte goud maken het mogelijk,
dat Zuid-Afrikaansche steeckool in
ons land gekocht wordt. Maar dat
kost natuurlijk veel geld. Met be
minnelijke bescheidenheid zwQgtde
heer Nierstrasz over de groote
winsten der reeders ais een der
factoren der hooge vrachtprijzen.
HQ is vau meening, dut wij die
hooge prQzen wel zu len houden.
Wel wordt het tekort in toanenmaat
snel ingehaald', maar er moet veel
kapitaal in schepen gestoken worden
en men zal met dea aanbouw op
houden, als de winsten gaan dalen.
Er is ook in den oorlogsjaren veel
gebouwd op Nederlandsche werven
eu nog is daar voortdurend veel
werk aan den winkel. Voor een deel
werken de scheepsbouwmeesters
voor het buitenland, maar ook onze
eigen handelsvloot groeit sterk Ze
is volgens gegevens van het week
blad In- en Uitvoer het vorige jaar
met 27 schepen van ruim 132009
toD inhoud toegenomen. In aanbouw
zQn er thans 158 schepen met ruim
700000 ton. De scheepvaartmaat-
sch&ppQen beleven dan ook een
gouden tQd; over het algemeen geldt
dat niet van de maatschappQen,
wier vloot grootendeels nit zeil
schepen bestaat.
Over het algemeen komt de be
manning onzer handelsvloot uit
Groningen en voooral Friesland.
Volgens Dr. G, te Lintum hebben
de Friezen reeds in everouden tQden
een grooten rol bQ de scheepvaart
gespeeld. Nog altQd levert Friesland
de beste zeelui. Speciaal de Wadden
eilanden zQn de kweekplaatsen van
stuurlui en kapiteins. Vau de twaalf
zeevaartscholen ln Nederland aQn
er dan ook acht in het Noorden.
Alle waddeneilanden behalve Ame
land hebben er een. Het echte ras
vau zeevaarders gedijt het best,
waar men aan alle kanten door de
zee omringd is. Zoo heeft het geo
grafische karakter van Frieschlaad
vooral van de eilanden sterk mee
gewerkt om de Friezen tot een volk
van zeevaarders te maken. Met het
stoere, kalme, vasthoudende karak
ter der Friezen is het zeemansleven
in overeenstemming. De zee is een
uitsteker de leerschool in kordaat
heid en kracat; maar haar lessen
moeten vaak duur betaald worden.
De Puznle.
De Zeer geleerde Heer GrabQnis
een regelmatig, dankbaar en daar
door zeer gewaardeerd lezer der
raadsoverzichten en hadde de redac
tie van de IJmuider Courant, zooals
gebrukelQk te doen is, doch zeker
onwillekeurig verzuimd, ons met
het ingezonden schrQvea van den
heer GrabQu terstond in kennis ge
steld, wQ waren nog vroeger dan
thans in de gelegenheid geweest,
den heer Grabijn te verzekeren, dat
wQ niets persoonlQks tegen hem
bedoeld ook niet gezegd hebben,
doch dat wQ evenals in al onze
bespiegelingen slechts een greep uit
bQzondere raadsbesprekingen deden,
waarbQ ditmaal de gemeentearts
genoemd werd.
We hebben ons daarbQ zorgvuldig
onthouden van beoordeeiicgen over
de wQze en de mate der werkzaam
heden van den heer GrabQu als
zoodanig en we kunnen niet ont-
veiezen den indruk gekregen te
hebben, dat de fiolen des toorns van
den heer GrabQn over een verkeerd
en onschuldig hoofd zijn uitgegoten
on dat onder dien douche had moeten
staan, uiet de oadergeteekende, doch
het raadslid, dat zoo Qverig streed
tegen da voorstellen van B. enW.
om den gemeentearts te ontlasten
van de vaccinatie.
Had van de tafel vaa B. en W.
slechts een klein gedeelte van het
thans door den heer GrabQn gepu
bliceerde „Oratio pro Domo" als
toelichting op de door hen ingediende
voorstellen gekloaker», vermoedelQk
had de onverkwikkelQke discussie
over de werkzaamheden van den
gemeentearts achterwege kunnen
blQven en zouden wQ geen aanlei
ding gevonden hebben, die in ons
raadsoverzicht op de ons eigen wijze
aan te roeren. Als wQ meenen hier
mede den Heer Grabijn recht te
hebben gedaan en wQ hem name» s
de ingezetenen onzen dank hebben
gebracht voor de uiteenzetting van
deu zwaren taak die op de schou
ders van den gemeentearts rust,
een toslichting, die hQ zeker nolens
volens zelve heeft moeten geven,
omdat ze niet kwam van de zQde,
waarvan ze verwacht mocht worden,
daar verwachten wQ van den Heer
GrabQn, als eerlQk en ontwikkeld
man, dat hQ erkenne, dat niet den
raadsoverzichtschrQver zQn toorn
heeft gegolden, doch de discussies
van oningewijden in den raad over
de porté van zQn ambt.
Gelukkig zijn niet alle menseheu,
zelfs niet alle raadsleden geleerd
en met de pen vaardig als de heer
GrabQn. Ware dit wel het geval
en zonden alle raadsleden en in
openbare raad besproken personen,
die den raadsoverzichtschrQver stof
tot zQn overzicht verschaffen, de
redactie met zoo lQvige iDgezonden
stukken overladen en zouden allen
het ontleedmes zoo forsch durven
hanteeren om dan onsehuldigen
overzichtschrQver regelmatig in
mootjes te kerven, d»n had de re
dactie van de Courant geen betaalde
medewerkers meer noodig en zou
men elk overzichtschrQver zoodanig
aderlaten, dat zQa laatste druppeltje
oorspronkelQk bleed in drukinkt kon
worden omgezet.
WQ hebben ons niet laten ver
lokken in den „ossheuseheu" sehrQf-
trant vaa den heer GrabQu te ver
vallen. De heer GrabQn weet te goed,
dat ons zulks niet moeilijk zou val
len, doch vermoedelQk omdat hier
een klein misverstand heerseht en
de heer GrabQn ten onrechte heeft
gemeend uit het raadsovereieht te
moeten lezm een kritiek op de om
vang van zQs werk, terwQl het,
zocals hem bij rustiger lezing en
overweging zal blQken, niet anders
te kunnen zQn, dan een humoristisch-
critiseh zestal regels op ein raads-
diseussie, welke wQ wel kunnen en
durven beoordeelen, daar willen wQ
de scherpe pen gaarne vooralsnog
het onderspit doen delven voor het
vlQmend ontleedmes.
Voor alle voorlichting houden wQ
ons ten zeerste aanbevolen en indien
de Heer GrabQu door middel van
de pers dan ingezetenen den grooten
dienst wil bewQzen over bQv. school-
hygiëne e. a. iets meer mede te
deelen, dan zullen ons zQne des
kundige adviezen en berichte» ten
hoogste welkom zQn en hQ voorbaat
op hoogen prQs gesteld worden.
Maar als hQ een raadsoverzicht wil
lezen, dat niet anders is dan een
duf resumé v&n eeu nog muffer
raadsverslag, dan geve hQ de
redactie in overweging een nog
suffer overzichtschrQver aan te
stellen.
Da naam „Directeur" van den ge-
meentelQken geneeskundigen dienst
is natuurlijk de „rooda lap" niet
geweest, die op den Heer GrabQn
heeft ingewerkt.
DE OVERZICHTSCHRIJVER.
Ingezonden.
Buiten renntwoordalijkheid T&n daRedftotia.
MQnheer de Redaeteurl
Nu ik lees, dat het Thalia-theater
eerstdaags voor het publiek geopend
wordt, komen er in mQn leeken-brein
eenige vragen op, die wellicht U,
of een der welwillende lezers, zal
willen beantwoorden.
Behoort aan eau bioscoop- en
schouwburgzaal geen hrandvrQe
noodtrap aan den buitenkant van
het gebouw?
Ik kan iets dergelijks aan onzen
nieuwen schouwburg niet ontdekken,
of heeft men vergeten, deze veilig
heidsmaatregel voor het publiek te
nemen
Is wellicht het houten trapje aan
de buitenzQde als noodtrap bedoeld;
ls hout tegenwoordig brandvrQ?
Niet envermakelQk lQkt mQ, dat
da deur, die naar de strsat voert,
aan de zQkant van het gebouw naar
binnen open gaat.
Ik hoop echter van harte, dat er
voldoende maatregelen getrr Tan zQn
voor de veiligheid van de b zoekers,
en dat mQn onwetendhe'in deze
aangelegenheden, mQ die niet heb
ben doen ontdekken.
Met dank voor de plaatsing,
Toekomstig Schouwburg
bezoeker.
Be Courant moet toch vol.
Geachte Redactie.
Beleefd verzoek ik U onderstaand
stukje in uw veelgelezen blad te
mogen plaatsen, waarvoor lk U
beleefd dank zeg.
In onze gemeente komen tegen
woordig weinig gebeurtenissen voor,
welke van belangrQken aard zQn,
Malle Gevallen.
't Was na veel wikken ea wegen
beslist, m'n oudste moest en zou
onderwQzer worden. De bengel is
er voor geschikt. HQ is verwaand
en eigenwijs. Bovendien heeft bQ
een zeer sterk ontwikkelden paeda-
gogischan aanleg, om bQ de zusjes
ea broertjes de grootste christelQke
en maatscbappelQken deugd, n.J.
tevredenheid, aan te kweeken bij
de verdeeling van een of andere
lekkernij.
Tot eensklaps de van veal opvoed
kundige wijsheid getuigende adver
tentie van den Bond van Nederl.
OndcrwQzers aan mQn schoone
verwachting wreed den bodem
insloeg. Sedert zijn maanden ver-
loopen in welken tQd ik op infor
matie ging bij alle bekeDde vak
bonden, om eeus te hooren wat mQn
veelbelovende spruit dan wél moet
worden.
BQ timmerlieden en metselaars,
bQ typografen; verplegers, bakkers
en slagers, bQ dokters, tooneelepelers
doodgravers en domia&'s, bQ politie
agenten, apothekers, tramconduct.,
en aansprekers, 't was overal het
zelfde liedje, „doodjakkeren voor'n
hongerloon" En mocht ik anders
verwachten Is er een beroep waar
van de beoefenaars oveituigd zQn,
dat ze naar behooren worden be
loond f
Tot ik ten eind9 raad op ver
kenning ging bQ den Nederl. Bond
vas Bondsbestunrders. De gesala-
riësrde hoofdbestuurder, tevens ge
salarieerd hoofdbestuurder van den
Glasblazersbond 'n beetje opgebla
zen, wat kan komen door z'n vroe-
ger8n werkkring of door z'n dubbel
salaris, was een en al bemianelQk-
heid en ontviBg me waardig. Toen
ik hem had verteld waarom
ik mQn zoon voor het onderwijs had
bestemd, er nog aantoevoegende dat
er een goede kop op den jongen
zat, zei deze keer zeer gedicideerd
„Uw zoon moet vakbeBtuurder
worden". HQ is er voor geknipt en
die goeie kop, prachtig, prachtig,
vraagt jiU het maar aan mQn
medestrQder, Loü de Visser in den
Haag.
en derhalve is het voor den betrok
ken redacteur dan ook veelal moei-
lQk de courant vol te plaatsen» met
degelQk en voor den geackten lezer
werkelQk interessant nieuws.
Zoo las ik Woensdagavond in
Uw blad een artikel met opschrift
„Het Nieuwste". Met zeer veel be
langstelling las ik dit artikeltje en
wel dit „Be Post op de flets".
En wat zoo indrukwekkend en
opzienbarend voor onze gemeente
moet zQn geweest. Een brievenbs-
steller, wiens eigen flets één dagje
onklaar was, had voor dien dag de
fhts van zQne vrouw gebruikt,
waarop een zitbankje voor een kind
was bevestigd.
Op dit zitbankje had onze facteur
een pakje, 't welk hem ter bezorging
was toevertrouwd, geplaatst.
Thans is het eigen rQwiel van
onzen betrokken brievenbesteller
terug eu zal dit wondernieuws n,l.
Be Post op de damesfiets met een
zitbankje, waarop een pakje; niet
meer gezien worden.
Ziehier waarde lezersHet nieuw
ste in onze gemeente „De Post op
de flets".
Maar ik zeg maar Be Courant
moet took vol; en in slappen tQd
is het ook niet alles redacteur van
een conrant te zQn.
Een vriend van de Post.
IJMUIDER COURANT
