ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
vooruitbetaling
No 476
Zaterdag 5 Juni 1920
5# Jaargang
Abonnementsprijs: 80 «te., per 3 maanden, franco per
post 95 ets., voor bet Buitenleed f 1.26. Abonnementen
worden a^ngf-ncmen aan feet Bureau er fe|j ds Agenten
Tot plasteiBji' Tan advertentie» vsn bnitea de gemeeate
VELSEN ia dit blad it uitsluitend gereehtigd het
Advertentiebureau P, F. C. B O ILSE, TJMUJDEN.
Verschijnt Woensdags es Zaterdags
Uitgave» vs» de Naawl. Yenn, Uitgevers Mij „Ifauufon"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. Y. Prukkery Sic je wel, "Willemspieir 11, IJaanidei
Telefoon 153
ABYERTENTliN vas 1regels f 1.Iedere regel
meer 20 ets. Kleine advertentie» en familieberichte»
10 «ts per regel bij vooruitbetaling. Ingezonden made-
deelingen Si ets. per regel, Advertentiesontraeten
tegen see? billijk tarief, Ad verten tl ga a i t e r 1 k is
te- smêm W0lN8.fi'3 as ZATSRMö? t-ot S v.ss.
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
EERSTE BLAD,
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
es het nieuwe adres, NIET san
dea looper, doch aan ons bureau
WILLEM8PLIIN 11, op
geven.
Dt Administratie.
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 10 cent per regel.
Officiéél.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Velsen brengen ter open
bare kennis dat ter Gemeente
secretarie ter inzage ligt een verzoek
met bijlagen van de Maatschappij
tot Detailverkoop van Petroleum om
vergunning tot oprichting van een
bergplaats voor petroleum en ben
zine op op het perceel kadastraal
bekend Gemeente Velsen afdeeling
Ij8nuld8Q Sectie M. No. 2547.
Op Woensdag, den 16 Juni 1920,
des voormidd&gs te elf uren, zal
ten Gemeentehuize gelegenheid be
staan om bezwaren tegen dit
verzoek in te brengen en deze mon
deling en schriftelijk toe te lichten
Zoowel de verzoeker als zij, die
bezwaren hebbes, kunnen gedurende
drie dagen voor het bovenver
melde tijdstip op de secretarie der
Gemeente kennis nemen van
de ter zake ingekomen schrifturen.
Voorts wordt er aan herinnerd,
dat volgens de bestaande jurispru
dentie niet tot het beroep gerechtigd
zijn zij, die niet overeenkomstig
artikel 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of een of meer
zijner leden zijn verschenen, teneinde
hunne bezwaren m o n d e 1 i n g toe
te lichten.
Velsen, 2 Juni 1920.
Burgemeester enWelhouders voorn.,
de Burgemeester,
RÏJKENS.
de Secretaris,
J. KOSTELIJK. L. S.
zijn verschenen, teneinde hunne
bezwaren mondeling toe te lichten.
Yelse®, 3 Juni 1920.
burgemeester enWethouders voorn.,
de Burgemeester,
RIJKENS.
de Secretaris,
J. KOSTELIJK. L. S.
Schietoefeningen
Be burgemeester van V eisen
maakt bekend, dat navolgende
schietoefeningen (losse schoten) met
ranonnen zullen worden gehouden
te wetenvan het fort Sp&aradam
Noord op 4 Juni a. s. vau des voor
middags 6 tot 12 uur en van het
i:ort Spaaradam—Zuid op 8 Jun'
d. a. v. van des voormiddag 8 tot
12 uur.
Velsen, 1 Juni 1920.
Be burgemeester voornoemd,
RIJKENS.
de Secretaris,
J. KOSTELIJK L. S.
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders der
gemeente Velsen brengen ter open
bare kennis dat ter Gemeente-se
cretarie ter inzage ligt een verzoek
met bijlagen vaa de N. V. tot aan
neming van eleetrotecfenische ec
loodgieterswerken, voorheen G. Fris
Jr. te Zaandam om vergunning-tot
oprichting van een loodgieterswerk-
plaats, cp het percoel kadastraa
bekend Gemeente Velsen, afdeeling
IJmuidea Sectie I No. 399, plaat
selgk bekend Prins Hendrikstraat
C No. 12 en 12rd.
Op Donderdag, den 17 Juni 1920,
des voormiddag» te elf uren, zal ten
Gemeentehuize gelegenheid bestaan
om bezwaren tegen dit verzoek
in te brengen en deze mondeling
en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker als zij, die
bezwaren hebben, kunnen gedurende
drie dagen voor het bovenvermelde
tijdstip op de Secretarie der Gemeente
kennis nemen van de ter zake
ingekomen schrifturen.
Voorts wordt er aan herinnerd, dat
volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep gerechtigd zijn zjj,
die niet overeenkomstig artikel 7
der Hinderwet voor het Gemeente
bestuur of een of meer zijner leden
Een Openbare Leeszaal
Reeds een pagr jaar bestcat in
onze gemeente de Vereeeigisg Open-
bare Leeszaal en Bibliotheek. Deze
is indertijd opgericht op initiatief
van het Centraal Drankweer-ComUé,
hetwelk uit 7jjj.ii midden eensub-eom-
missie voor deze zaak had benoemd.
Na eea paar jaar van voorberei
ding is de Vereaaiging eu zoover
dat het doel barer oprichting, 1.1.
de stichting van den Leeszaal en
Bibliotheek, wil verwezenlijken. Wij
dachten dat iedere n dit zou toe-
ju:che-d, omdat er in dit cpzehtin
onze g-meente nog zooveel te doen
is. Dat er raadsleden zouden zijn,
lie bezwaar zouden hebben tegen
het toekösnen van subsidie uit de
gemeentekas, wij hadden het niet
gedacht. Immers zonder subsidie
kan men zulk een instituut niet be
staau. Van da Rijksubsidie is men
dan ook z -ke", daarvoor bestaat
een vaste regelicg. Voorwaarden
voor deze Rjj fessubsidie is echter,
dat ook de gemeente subsidie ver
leent.
Do gemeenteraad ker ft nu onlangs
de subsidieaanvraag der Vereeniging
voor eenigen lijd aangehouden.
W(j g~looves dat verscheidende
leden hiertoe medehielpen met het
oog op den fiiaotieölen toestand
der gemeeste. Wellicht, zoeals de
fafer Vermeulen zeide, dat met twee
msanden het aspect eonigzins rui
mer zal zija.
Er waren ook besliste tegen-
tauders van het toekennen vaa sub
sidie. Do heer Langendijk was hun
woorvoerder. Ea in haar Raadsover-
ziebt schreef onze collega, het R. K.
N. blad voor IJmuideD, het volgend®
„Ten slotte de subsidiëerisg der
Openrare Leeszaal. Nooit of tenim-
mer kan een Kathcliekdie strunen
ga. ijk de heer Langend ijk zeer tere cat
liet u tkomen. Ouze principen en
onze ervaringen op dat gebied be
palen onze weigerende houding,
waar wij geen geld kunnen votee
ren voor gelegenheden des kwaads,
als daar zija openbare leeszalen,
waaraan ook zij zich willen vergas
ten, die overeenkomstig de theo-
riën van „Het Volk" boeken als
„de Hel" vaa Barbusse geen porno
grafie achten, 'omdat dergelijke
boeken „Kunstwerk" zgn en „kunst"
alle pornogrsfie uitteraad uitsluit.
Daartoe zal oaze leeszaal zeer
waarschijnlijk wel nooit komen.
Maar de geest dier theorieën is er
en vroeg of laat moet die ook op
de keuze der boeken zijn invloed
doen gelden, 't Is slechts een kwetsie
van bestuursverandering."
Wij willen hierby alleen dit op
merken dat wij onze collega raden eens
te lezen de rede, door den tegen-
woordigen Minister van onderwijs,
Br. de Visser, gehouden b|j de be-
feandeJicg van het wetsontwerp tot
subiditëriBg van Openbare Leesza
len in de Tweede Kamer. Wij had
den hel voorrecht persoonlijk die
rede te hooren en wij vergeten die
niet licht. In heel die rede kwam
uit het kooge Protestantsche begin
sel van vrijheid en Br. de Visser
leeft er met zijn rede zeker veel
toe bijgedragen dat het voorstel
toen aar genomen werd.
Maar wjj willen er ook op wijzen
dat het Rijk ook de R K. Openbare
Leeszalen fLiaueitëi steunt. Wan
neer nu onze R K. raadslede» tegen
het subsidie aan de Openbare Lees
zaal stemmen en er komt hier eens
een R. K. Leeszaal, verwachte# zij
dan dar de 18 ciet-R, K. raadslede»
grif vóór subsidie aan de Roomsehs
eetzaal zuilen stemmes Eo zender
subsidie van d9 gemeente zuilen
zij het moeilijk kunnen doen.
Het is toch wel zeer sterk, als
onze collega de Openbare Leeszaal
een gelegenheid des kwaads durft
noemen. Daartegen willen wij krach
tig opkomen. Aan het geven van
subsidie zij» voorwaarden verbon
dea. Ea die voorwaarden moeten
worden nageleefd.
Nu wij het toch over de Leeszaal
hebben, wille» wij nog enkele ding8»
opmarben over de laatste vergade
ring der Vereecigiflg, die wtj niet.
hebben bijgewoond, maar waarvan
wg uit ons blad ea mondeling 't
ces en ander vernamen, Wij zouden
den hden da» willen radaa in het
bestuur mensehen te kiezen met
aigemeene ontwikkeling en minstens
met eenige kennis van litteratuur.
Het is onzin, daarbjj te vragen of
de arbeidersorganisaties wel vol
doende in 't bestuur vertegenwoor
digd zjjn.
Wij kennen arbeidersleidera, die
geen fatsoenlijk Nederlandse» kna-
nen schrijven, elk. epistel van hen
krioelt van fouten. Dat is geen ver
wijt, aaa hun adres, doch een gebrek
in hun ontwikkeling. Zulke men-
schen, die weinig tijd hebben om
op de hoogte te blijven vau onze
letterkunde, zija ten eesenmale
osgeschikt om in het bestuur van
een Openbare leeszaal te zitten.
Wil men een arbeider i« 't bestuur
nemen, best, maar dan zij'ter reu,
die onze taal behoorlijk kent, die
goed belezen is en op de hoogte is
van wat de beste binnea- en bui-
tenlandsche auteurs gever, die ook
wat van tijdschriften weet, hetgeen
iets anders is dan spoarweglectuur.
Werkelijk, wfi zouden 't betreu
ren als de Vereenigiag bij de
bestuursverkiezing al begos met
fouten te maken. Daarom hopen
wjj dat vooral de leiding in energieke
handen zal komen, cat een begaat a
man of vrouw aan 't hoofd zal
komen te staan.
Van den Wachttoren,
De
Engelsch-Bataviersche
Vereenigieg.
Er is een vereenigisg opgericht,
om toenadering en vriendschap tus
sehöB Engelscfeen en Nederlanders
aan te kweeke». Hoe meer zulke
vereeniginge», des te beter. Mis
verstas d en onkunde doen ook
tusschen de volkeren niets dan
kwaad, En vooral in de oorlogsjaren
is er zuk een scheiding tussehen
vele volkeren gekomen, dat zij elkan
der thans niet begrjjpe». Wij hebben
geen oorlog gevoerd tegen de Engel
scheD, maa» wij hebben wel van
hen te lijden gehad. In den wereld
oorlog, die ook voor het goed recht
en de vrijheid der kleine state»
gevoerd werd, heeft onze kleine
staat ondervonden, dat ook in de
internationale politiek de daden nie
ültyd met de woorden kloppea. Op
di' eerste veig&dering van de Anglo-
fctavian Socialy, zoo isdsEagelsahe
zeide Sir Walter Townley,
(W fcij van de Nederiandsche regee
ring steeds d8 grootst mogelijke
voorkomendheid had ondervonden,
r.l was hg als gezant wel eens ver
plicht geweest, haar minder aange-
isaajö mededeelingen te doen. Bat
„minder aangenaam* is zeker zeer
leefd en diplomatiek gezegd 1
'"Maar we hebbes ais onzijdige»
u der. oorlog al spoedig allerlei
onrecht en ongena&mhedes vergeten,
die we van beide partijen in den
f.-oilog moesten ondervinden. Onzs
't en boosheid hebben niet I mg
;»uuurd; we waren toch te big,
doc a ies zoo goed voor ons afliep.
Het is zeker va» belang, dat we
roet onzen groeten buur over de
vee goede nuaijes zijn en dat wjj
eikaar waardeeren. Daartoe nu kan
deze Erg. Bat Ver. zeker mede
werken.
Maar vindt me» den naam niet
■r ge»aardig. Er stroomt wel is waar
Batavierenbloed door onze aderen
er, onze jongens mogen daarom erg
graag op een plank in een sloot
ronddtibteren, maar wri heetan toeh
geen Batavieren meer. Alsbesehaafde
m ontwikkelde Batavieren heeten
wij HolUnd&rs of Nederlanders. Ook
au Ie» de meeste Ëngelschen niet
/eten, wie met de Batarians bedoeld
rwde». Al die oude rassenkwesties
eeren we op school en vergeten wij
m het leven. Wij staan bij de
ngelfchen bekend als the Dutch.
Bat klinkt erg Suifcfch en vooral
ia de oorlogsjaren vergaten vele
ngelsehen, dat er een grens loopt
tusschen Nederland en Duitiafeland.
n Eogelscbman west niet veel
van vreemde talen en aardijkskun
dige onderscheidingen en komt er
daardoor licht toe ook the Dutch
tot de Hu.riBen te rekenen. Erg
izierig is dat voor onze laïd-
genooten in Engeland tijdens dsa
oorlog Biet geweest. Het sehijst nu,
d'at om da eigenaardige leeljjke
klank vau het woord Dutch de
si- uwe vereeeigiag ons alleen a's
Batavieren wil kermen. Het is ees
beetje klein. Gelukkig lijden wij
niet aan natioaalisme, acdsrs zouden
w^ de nieuwe vereenigisg, die zich
oazen wares naam schaamt, willen
boycotten.
De eerste vergadering was niet
erg enthousiast. Hollanders ea En
geisehen zijn beidefi-nog al nuchter
en koel. Ons temperament is als de
zeelucht, wat koel. Wij keam n niet
aen iucerlrjken gloed vaa Zuidelijke
volkeren. Óf as we warm vooreen
zaak zijn, tossen we dit toch zoo
weinig mogelijk. Een aanwezige
verzekert, dat op deze vergadering
«jen ieder den gloed in hei aller
onderste kelderijs van zijn hart
wist te verbergen. Geestdriftig ging
het ér dus uiet toe, maar ordelijk
ker wel. Er is geen gevaar, dat
het in deze vereetiging osordeiijk
zal toegaan. Er zija toch niet miader
dan 16 voorzitters, n.l. twee prest
deïsten eu veertien vice presidenten
Die zullen de 125 leden wei in
bedwang kunnen houder, zelfs i.
zija Batavieren nog al erg vrijheids
lievend en dus lastige kerels.
Maar hadden onze Batavieren,
om de gevoeligheid aan onzen kant
te ontzie», niet moeten eisehen, dat
ook de naam Eogelschen niet werd
gebruikt. Men had dan de vereeni-
ging Anglo Sax'tan Batavian Society
feunnen doopen. Onzerzijds mag er
in het werk der vereesiging we
meer kloekheid en fierheid betrach';
worden dan bij de keuze of het
aanvaarden van den naam.
Het berouw
en de tandenborstel.
Het berouw komt altijd, de tan
dbnborstel bijna altijd te laat. Eers
a het gebit al slecht geworden is,
begint menigeen pas feet te borstelen,
ïe tandarts zon veel kwaad oa pijn
kunnen voorkomen, indien hij tijdig
werd geraadpleegd. Maar dsmeesten
brengen hem eerst een bezoek, ala
ze eenige nachten niet geslapen
hebben en half gek zijn van de pjjn.
En er zijn er, die dan op de» stoep
nog terugkeeres, omdat hun de moed
in de schoenen zinkt.
fiat een slecht gebit leelijk staat
n eu ea dan uren van erge pjjn
bezorgt, weet ieder, snaar ket heeft
nog veel meer op zjja debet. Dr. A.
van Hasselt heeft een rede gekoudea
over sehooltandverzorging. Hij wees
daarin op het nadeel, dat een slecht
gebit doet aan den s'gemoenec
gezondheidstoestand. Vele» zijD Ja"
renlang maaglijders geweest, omdat
sij hun mo»d verwaarloosden Be
moad is eea broedplaats van ziekte
verwekkende organismen. Niemand
wil van een vuil bord eten, maar
men de»kt er niet aa», dat het eten
vaak eea proses van vervuiling
doo: maakt in de mond, voordat het
in de maag komt. Ook wees Br. v.
Hasselt erop, dat ees leelijk gebit
afbreuk doet aan de kans by sol-
leitatifs. Hij, die een „afgebrand
dorp" vertoon i, als hij zijn mond
opent of lispelt, vindt gewoonlijk
geen genade. Een slecht gebit is
ook schade voor de beurs.
Als het eten onvoldoende gekauwd
wordt, doet het toek niet alle sut.
ïaardoor gaat in ©uitschland ieder
aar vcor ees waarde van 645
millioea Mark verloren en in Eoge-
aud vooa 100 aaillioea po*d. Deze
cijfers van Br. v. Hasselt zjj» na
tuurlpk eea ruwe schatting. Tand
bederf komt volgess hem bg 90pCt.
der menschheid voor. Dit behoefde
nk-t zoo te z^n iedere slechte tand
of kies is neiss gezond geweest. Het
begin vaa het kwaad was een heel
klein aangestoken plekje, waarop
geen acht geslagen werd. De tandarts
moet zelf reeds op bewaarschool-
riEderen toezicht koudes. Br. v.
Hasselt wil echooltandartsen, die
geregeld tweemaal per jaar de mon
den inspecteeren en behandelen.
Het is iets nieuws en zal niet da
delijk is gang vinden. Maar een
reizend museum, zal het publiek
hetgroote kwaad vaa ket tandbederf
leeren inzien. Ben kwaad, dat zoo
gauw mogelijk, dus bij ket kind
reeds bestreden moet worden,
Vrouwenkiesrecht, gee:
vrouwenpolitiek.
Be vrouwen zullen in ons land
eenige jaren het kiesrecht bezeten
hebbe», voordat ze ket kunnen ge
bruiken. Tusscheatijdsche verkie
zingen kennen we niet meer. Alleen
by de periodieke verkiezingen komen
de kiezers in actie. De vrouwen
hebben daardoor gelegeaheid, om
ziek over het gebruik va* het voor
haar nieuwe recht te bezinnen en
zich pclitiek voor te bereiden. Dat
doen ze in oas land ook, Is meerdere
veroenigingen hebbes zg zich aan
eengeslotenze vergaderen e» stu
deeren ijverig. Allerlei vraagstukke»,
die het vrcuwer leven betreffen,
zijn aan de orde. Zu len de vrouwen
ook nieuwe en afzonderlijke partijen
gaan vormen? Het buitenland geeft
ons waarschyslijk ook voor ons
land het antwoord. Baar hebben de
vrouwen zich meestal by de be<
staande politieke partyen aangeeb
tea en in die partge» zich voors
voor de belas gen van vrouw, kind
e» gezinsleven gespannen.
Zeer waarschijnlijk zal ook in ons
land hetzelfde geschieden. De poli
tieke profeten verwachten van ket
vrouwenkiesrecht in ons land een
versterkisg der christeiyke paitgen
De Roomschen zya al bezig de
vrouwen in te lyven en te oefenen
a's aieuwe troepen in hun leger
Christeiyk-historisehen en antirevo
Malle Gevallen.
Het is ieder mea&eh verboden
snachts burengerucht te siaken.
n tal van plaatsen mag men
s avonds na elf uur niet op straat
zingen.
En 't is goed, want de nacht is
er om te slapen. Dan is hst de
rusttyd. voor den menssh. Wie zal
er nu ia den nacht muziek op straat
gaan msken Men zou u voor gek
verklaren.
De tijden verasderea echter. We
hebben nu anto's, ook vracht
auto's, Ea nu is er in onze ge
meente ieftand (of iemand vaa
buiten,) die iederen nacht met zoo'n
geweldig sehikel heel Yelseroord.
opschrikt en missehiea ook Velsen
en IJmuidea. Laatst, ztgen wy
ssachts 2 uur nit ons raam en
zagen toe» den kanjer gaan, met
cog een aanhangwagen er achteraan.
Zoo'n gevaart8 boldert over de
straten en maakt ieder wakker.
Burengerucht kaa man dit niet
noemen, wast honderden messehen
worden in hun zoete slaap opge
schrikt.
Men klaagt er over en moppert
overdag over deze aieuwste wegen-
plagen.
Maar dit schijnt te mogen.
Daarvoor leven we in de twin
tigste eeuw!
utionairen zullen ook ongetwgfeld
ma» e» vrouw vereenigen in dezelfde
partyen. Het woord van Marx zal
voor den politieken stryd wel aan-
gevcld worden en het zal luiden:
Arbeiders en arbeidsters, vsreenigt
u! De anders vryzinnige politieke
partyen zullen ook wel eenige
vrouweiyke hulptroepen krijgen.
Maar in ons land met zyn vele
'roepen en groepjes zullen er toeh
ook wel een paar afgevaardigden
van politieke vrouwelijke party en
komen. Verl invloed en eea lange
toekomst sefery ven we hu» niet toe.
Hoe meer de wetgever het nog
tegenover ae vrouw bestaande on
recht wegneemt, des te mi»der zin
zullen zulke vrouwenpartjjen hebben
en zoo zsl op den duur in de parle
menten het verschil tusschen man
en vrouw alleea in kleeding, uiterlijk
ea temperament zich openbaren,
maar sist in een speciale richting.
Be vrouwen zu'lan ook kerkelijk,
liberaal of sociaaldemokraat zijn,
zooals thans de mannen onderschei
den woeden. Zulks is odk te hopen,
want ons politiek leven is toch al
te veel versplinterd en van het
goede van politieke partyen hebben
we meer dan genoeg.
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIBEN.
Voor den Haarlemscfeen kan
tonrechter had zich te verantwoorden
P. v. d. H., stoker, alhier aan boord
van visschersvaartuige», thans gede
tineerd uit anderen hoofde. Hy had
zich op 16 April van dit jaar
's morgens om kwartier over zeven
al in kennelijken staat van
dronkenschap pp de» openbaren
weg bevoaden.
Beklaagde beloofde beterschap. Hjj
„hoopte, dat het nu niet meer zou
voorkomen".
Zouden de heeren my anders aiet
eens een jaar voorwaardeiyk of zoo
kunnen geven? vroeg hy. Dan kan
ik het zoo eens probeeren!
De Ambtenaar vond f 16 boete of
15 dagen hechtenis een meer ge
schikte straf.
Be te Amsterdam gehouden
jaariyksehe algemeene vergadering
der N.V. Industrieele Maatschappij
„Hera" te IJmuiden, heeft na voor
lezing van het jaarverslag, op
IJMUIDER COURANT
