ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN Per Mr Daar Usland. vooruitbetaling No. 499. Woensdag 25 Augustus 1920 5@ Jaargang Abonnementsprys i f 1.per 3 maanden, franco per post f 1.15 voor het Buitenland fl,45. Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de Agenten. Tot plaatsing van adverten- tiëa van Buiten de gemeente VELSEN in dit" blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentiebureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN. Advertent)ën uiterlijk in te zenden WOENSDAG tot 9 uur v.m. en YRIJBAG tot 4 uur js.ih. Y er schijnt Woensdags en Zaterdags Uitgave van de Naafeal, Vena. Uitgevers d\L „IlMcidei:" ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: N. V. Brukkery Siajewel, Willemspleia 11, IJmciden Telefoon 158 Dringend verdoek om bij verhuizing het oude en het nieuwe adreB, NIET aan den looper, doch aan ons bureau WILLEMSPLEIN 11, op te geven, De Administratie. Kleine advertenties en familieberichten kosten bij slechts 15 cent per regel. bakkery te mogen uitbreiden door hen is toegestaan. Velsen, 18 Aug. 1920. Burgemeester eaWelhouders voorn., de Burgemeester, RIJKENS. de Secretaris, Th. J. WIJNOLDY BAN1ÊLS. VAN IJMUIDEN NAAR HAARLEM. Vertrek IJmuiden: 6.32*, 8.16, 9 57*, 10 42, 11 57*, 1 00, 1.39*. 2.47, 4 05, 5.19, 6.12, 8.13, 9.23, 10 48. Aankomst. Velsen: 6.38*, 8 22, 10 03, 10 48, 12.03,1 06,1.45t, 2.53, 4.11, 5 25, 6.18, 8.19, 9.29, 10,54 Aafekomst Haarlem: 7 02*, 8.56, 10 83,11 20,12.37*, 1 33, 2.15f 3.20, 4.45, 6.03, 6.45, 8.48, 9,57, 11 18. VAN HAARLEM NAAR IJMUIDEN. Vertrek Haarlem: 5 34*, 6.33*, 7 21, 8 26*, 9.02, 10.35,11 49*, 1.40, 2 51, 4 38, 6.10, 8.28, 9 49, 11.08. Aankomst Veisen: 5.56*, 6 57*, 7.44, 8.36*, 9,26,11 01, 12.18*, 2.04 3.17, 4.58, 6.30, 8.40, 10.12, li 27. Aankomst IJmuiden: 6 06*, 7.07*, 7.55, 8 43*, 9 87,11.15, 12 29*, 2.15, 3 28, 5.10, 6.40, 8 59, 10 22. 11.87. Niet cp Zon- en Feestdagen. f Alleen tot en met 11 September en niet op Zon- en Feestdagen. Officieel. Hinderwet. Burgemeester en wethouders der gemeente Velsen brengen ter open bare kensis dat het ver3cek van J. Bruinooge te Santpoort om op het perceel, kadastraal bekend Gr- meente Velse», Sectie F No. 1980, plaatselijk gemerktB oemenda*le«h? straatweg A No, 84, zijne biood Burgelijke Stand. Bureau uren op 81 Augustus 1920 (Verjaardag van H. M, de Koningin.) Be ambtenaar van den burgerlgken stand te Velsen maakt bekesd, dat op SI Augustus a.s. hat bureau va» den burgerlijken stand op verzoek van belanghebbenden tot hot doen van overijlden «aangiften zaljworden geopend tussehen 9en 10 uur voormiddags, indien de verzoeker aantoont, dat met de te verrichten werkzaamheden niet tot den vol genden dag kan worden gtwaekt. VelseB, 23 Augustus 1920. Be ambtenaar van oen burg. stand in de gemeente Vel-en. H. VAN DER MEER Ysm dan Wachttoren, Revolutie op het gebied van ORderwijs. Men zou e*n revelatie lij bet aanzetten van een motor kunnen vergelijken. Het begint heftig en luidruchtig, om vac te schrikken, msar daa volgt de regelmatige en gelijkmatige beweging, waardoor de motor zijn diensten bewijst. Zoo kunnen we de revolutionaire bewe gingen, ock het Bolsjewisme als eon wilde aanloop beschouwen, die maat kort duurt en waaria rustiger ge- gebruik der aizoo opgewekte kracht volgt. Er Is een groot vemhil tus sckê-n de revolutie in haar uitbar sting en in haar nawerking. Op het gebied van het onderwijs is veel veranderd maar ook veel verouderd, dat noehtavs is gebleven Metf zal eens op onze scaoolinrich- tiag en onderwijsmethodes neerzien, zoosh vrij op de scholen van ruim een eeuw geleden. Er is bij de schooljeugd vijandschap, een stil en ook wel eens ee» openlijk verzet tegen de school. Dat ligt voor een deel aan de jeugd, m&ar de school heeft er ock schuld aan. In Der Neue Anfang, een bl&fll van Buitsche scholieren wordt de school vergeleken by een oud, verschimmeld, keihard brood. „Wij haten die school, zooals ze nu is. Zij moet verdwijnen, omdat wij niet willen, dat de paedagogiek (opvoedkunde) nog langer het ijzer zijn zal, waarmede men# in onze hersenen en zielen de banen brandt, waarlangs wij veilig geolied en ver velend door het leve» gleden. Bat is onbekookte taal, maar halfgare id»6u knauec door het vuur van den hervormingsijver eet- en fcruikb&ar worden. Het begin van den vooruitgang bestaat vaak uit onmogelijkheden en malligheden. In zijn artikeireeks: Uit d<n Rus- si6chep Heilstaat vertelt B:. H. P. Schim van der Loefi, vroeger pre dikant der Eoilandsche gemeente ta Petersburg, wat ket Bolsjewisme voor het onderwas gedaan heeft. De schooi is gedemocratiseerd. Be consequentie daarvan is... krank zinnigneid. Zoo mag men het tech wel noemen, dat in den schoolraad naast het onderwijzend personeel ook portiers en werkvrouwen stem hebben. In naam de- ijheid hebben de ieeriÏBgtn het rfeht gekregen, om te bepale», welke klasse zij willen volgen. Aan de organisatie der lecrlingea wordt de beslissing opgedragen over het ontslag der leeraren. Wij zouden d*ze laatste» maatregel niet wh.en overnemen, maar toch is hij niet zoo gek, als men geneigd is te meenen. In de praktiyk zouden de leerlingen deze m&sbt niet zoo spoedig misbruiken. Be ernst komt gewoonlijk met de verantwoordelijkheid. En leeraren, die volstrekt ongeschikt zijn en waarmee nu het eene geslecht leerlingen na ket andere opgescaeept zit, zouden das kus ontslag krijgen. De invoering der vereenvoudigde spelling en het onderricht ia banden arbeid zij a ingevoerd. Zelfs op de kerkelijke scholen is het godsdienst onderwijs streng verboden. Hier ziet men weer de Bolsjewisten als de vijanden der vrijheid. Zo wille» zelf v/ij zij», maar gunnen die anderen niet. Se eoeducatie (gemoesschap- pelijke opvoeding van jongens en meisjes) is ingevoerd, maar niet de praktijk werd. daarbij geen rekening gehouden. Men plaatste de helft der leerlingen van een meisjescteool naar ee* jongensschool over en omge keerd, hoewel de leerplannen Diet overeen kwamen ee het onderwijs daardoor in de war liep. Alle schoolgelden werden afge schaft; het valt. in de Bolsjewisten zeker te prijzen, dat zij het onder wijs voor ieder teegaake.ijk maken en voor de voiksoctwikkeiiug, die is Rusland zoozeer op ae-kter is, veel goeds doen. Zoo zijn een groot aantal avondcursussen ingericht, waarin lezen en schrijven ender wezen wordt. Ook da professoren moeten hun colleges voor halfcnt- wrkkeiden pasklaar maken. Het alge meen peil der volksontwikkeling wordt er door gebaat maar, merkt Br. Schim van aer Lo.ff op, te*» koste der Wetenschap. Maar oven- ais anderen erkent hii, dat de Bois- jowiki groote zorg aas het Volks onderwijs wijden. Over het aigemee» worde» zij ook door tegenstanders geprezen als onderwijshervormers. Baarbij hebben ze tenn volk, zooals uit bovenstaande opsommiBg ubjjkt, ook veel onbe- kooks voorgezet. De man voor de klasse heeft ket ia Rusland niet makkelijker gekregen. Het gezag zijner positie is v/jjwel veidweneD; hg zal het moeten doen met het gezag van zyn karakter en tact Bat is een. ideaal, maar zoolang ook de Russische jeugd wel niet uit ideaalkinderen zal bestaan, is dat eerste gezag onmisbaar. Be school radenmet leerlingen, die zelf bepalen in welke klasse zij thuia hooren e* die hun leeraren kunnen ontslaan, bestaan niet uit kinderen, die pas de bewaarsehcol verlaten hebbes, maar uit de oudere jeugd. Ook aan gymnasiasten en hoogere burger schol eren zouden we echter deze macht niet willen verleenen. Naast deze bezwaren is daar nog het ver bod van godsdientsonderwgs zelfs voor kerkelijke scholen. Bat is revolutie maar in ichter- waartsche richting. De vrflkeid van gedachte i» op de middeleeuwen mat veel strijd door den modernen tijd gewonnen. De Bolsjewistische macht hebbers passen echter de middel- 6euwsehe leuze toe: Wiea bat rijk is, diens godsdienst (hier ongeloof) zal keeTssh9E. De Russische volkskracht is als een motor met veel lawaai es gepuf en geplof aangezet, na eenigen tjjd komt de kalms, statige beweging en dan zullen kosteloos onderwijs, soe ducatie, volksontwikkeling, vereen voudigde spelling, handenarbeid, invloed der lesriingea op de school- zaken euz. overblijven. Ook tegen over het Bolsjewisme zal de tijd wel als een zeef werkeB, zuiverend ve>wydere#d het verkeerde en be houdend het waardevolle. We geloo- ves.niet in de toekomst van het Bolsjewisme, maar het nageslacht zal er anders over oordetlea dan wy thans kunaen doen. Wij zien het als een oiweermet storm en hagelslag, schrikaanjagend en vernielend. Na het onweer echter zegt men gewoonlijk: Dat is een vaifrisschisg geweest. Alles is ver kwikt, de nainur schijnt verjongd en met lentekraeht gaat alles weer groeien. Het afmattende heete weer heeft dan ook plaats gemaakt voor een frissc'ne koelte, wa&rbjj het een lust is aan te pakken en te werken. Plaatselijk Ni#uws. IJMUIDEN Groote plannen. Osze collega, ket R.K. Nieuwsblad, neemt het bericht in de plaatselijke bladen over den bouw eener R.K, Kerk en Meisjesschool minstens zeer voor barig. Yan de dtfioitieve plaenen is volstrekt sog geen sprake en de bouw der kerk zal nog wel 10 jaar duren, zegt het blad. Wij willen onze collega opmerken dat door B. en W. reeds vergunning is verleend voor den bouw der school, waarvoor de placnes zij ingediend. Wij hebben trouwens den architect genoemd. Voorts schreven wij dat er later een R.K. Kerk komt ea onze collega spreekt dit niet tegen. Tenslotte wijzen wij er op dat het bericht van de plaatselijke bladen alleen ia de IJmuider Courant verschee». Waarom verzwijgt onze collega des naam van ons blad? Maandagmorgen is hier tus- scbentijds binnen gekomen bet Hospitaal Kerkschip „De Hoep", dat cp zee ee» ernstig defect asn bet roer had gekregeD. Centraal Administratie Bureau veor het YisscherQbedryf en aanverwante vakken. In de Maandagmiddag gehouden Algemeens Yergadaring van het C. A. B. werden definitief tot be stuursleden gekozen; voor het me taalbedrijf de heer S. van der Veen voor den viscbhandel de heer A F. C, hekman; voor de reederij de heer Joh. Poldermanvoor de beide overige nog te bezetten bestuurs zetels werden benoemd do heeren A.J. Yeltbamp en E. J. Keizer. Tot leden van de* Raad van toe zicht op het C. A. B. werden gekozen de heerea W. J. v&s Rooij (Centrale Bond), A. Kiijger (Cter. Rond), A. Blom (Syad. Bond), D. Wiegman (R. K. Bond) R. J. vau Dijk (Raad van Arbeid), C. Gouda (Viscbhandel), en J. M. Barneveld (Reederij), Tot leden vaa de Financiële Com missie worden gekozen de heeren J. C. Slis, J. F. Kiert q en F. H. Luchsinger. Tot Secretaris—Penningmeester va* het C. A. B. wordt als eandidaat vaa het voorloopig bestuur gekozen de heer F.P.Vermeulen. Het aan deze functie te verbinden salaris zal sader worden vastgeteld, na overleg met de FiaaïciQle Com missie. Muziek. Wy hebben dezen zomer siet veel mooie, warme dagen gebai e* daarom hebben we waar- 4. De heele bemanning maakt een uitstekende indruk, *ietforsch, maar wel gezond; goede Scandinavische typen en zeer vriendeiyk. Wij vragen »eo naar land te mogen in de vlet mat acht roeiers, die de lading aanvoert over de bran ding, maar dat mogen ze helaas niet toestaan, omdat ods eigen vaartuig niet is ingeklaard. „Gat med your egen boatthe waves er very veiy lithen 1", zegt hij langzaam e* vriendelijk lacher d, maar dat lijkt ons toch een gewaagd experi ment! Ea zoo beminnelijk mogelijk beduiden we den mar, dat wjj in ons ranke bootje onfeilbaar zulle» verongelukken in zjjn „lithen wa ves". Waa*op we hoozen en afsteken. De baai is vol vogels, vooral pape gaaiduikertjes. Driftig trappelend met de roode poo jas vliegen deze op, met druk wiekgeklapper op het water, zich moeizaam van de zee losmakend. Hun verontwaardiging is intusschen volstrekt niet in over eenstemming met de bonte streepen, waarmee hun gezicht als een Indiaan is beschilderd Weer aan boord gekomen halen wij des middags niet zonder moeite de boot weer scheep met de bezaan giek en gaan we maar weer eens visschen. We zien de bekende rots poort in zee staan, treffend geljjkend op onze goede Haarlemmerpoort maardoor Vulcanus en Neptunus geschapen. De vangst echter is zóó treurig, dat we maar weer onver wijld terugkeere* saar oazt-n vorge visshgrond. Iumiddels is het in de kajuit een lieve herrie geworden door ons toe doen. Op de „verhooging" (tusschen bank en kooien) liggen kleerea, blik ken met kaak es melk, foloartikele», bescauit, scheer- en oergerij, et qaet- teu, touw, boter en med crjnen in bonte w&nord6 tegen elkaar, voor bet slingeren Dat de goede schipper niet razend is geworden, is wavi^jk aiet onze verdienste 1 Nu eens morsen we per ongelok met formaliae, zoo dat de ruimte vergeven is van daa staak. De patrijspoorten moeten das fluks worden opengezet-, maar daa loopt het lekwater van de reddinge boot weer »*ar binnen en druipt in de soep. Dan weer maken we den kok wanhoopig door al zijn potten en pannen met levende zeediertjes vol te klisteren. Aan de zolderliag baagen tai van kopscelei ten te drogen va* wolf en hoozemoad. W(j prae- pareerden deze n. 1., alsmede de hersenen van een paar andere vis schen, wat niet meevalt ais het schip slingert, zonder eesig gerief als omgekeerde visekmanden. By Ingolfsköfdi dan hebben we nog cenige heeriyke dagen doorge bracht, 's nachts vlsschende, overdag dry vend of ten anker al naar de wind is. Goddeiyk is zoo'n avond voor de IJslandsche knst, als we langzaam het water doorklieven, vast aan de kor liggende. De zon schijnt helder, maar nooit brandend. Uit de machine kamer klinkt een deunend gezang; op het plankier daarvióór staat de oudste stoker en houdt onzei braven kok voor den gek. Hg is e?n jongeling vanonder cle dertig, reeds geheel xaslcoofdig e» met een zeldzame boeventronie, heelemaal zwart vaa kolengruis. Zga lied vaa „m'n lokkie opzg" klinkt als een anachronisme. Met overheerlpkeu galgeahumor vertelt bij, hoe je hem, telkens als hg weer aaa boord komt, „wal op zyn feoofd kas zetten zonder dat er wat uit zgn broekzakken rolt". Zgn vrouw heefc hü „het boech ingestuurd"; nu gaat hij met een ander trouwen, en hy vraagt zich su ernst'g af, cf pat gebeuren moet met een deukhoed dan wel ia een „vijf-kop",zooals hy den deftigea cylinder betitelt. Er keerseht aan boord een eigenaar dige stemming, die je toch maar nergens zoo vindt als op zee. Ean paar matrozen hangen licht gezouten seharreB, scholletjes en roggen in het want te drogen voor-eigen ge bruik ook krimp-gesneden zeewol ven, die weldra als tralievensters indrogen. Overal hasgea deze dieres in het rond, aan de staggen, giekeD, stangen rijen zich de schrompelige wolven ;&ls riffen van zeekoeien. Wg zitten met z'n tweeën inde luwte va* de boot, blootshoofds en hebben ee* kleinen jjshaai onder bande*. Op beide oogen, precies in het midden, zit wonderiyke parasiet vastgehecht, die zich daar voedt met de hoornhuid. In de maag ee* massa snavels van genuttigde iaktvisschen. Deze haaien brachten tydess den oorlog Qick geld op; het vleesch is dan jook blank als sneeuw; maar nu zyn ze waarde loost?) en daarom snjjden we hem aan reepen voor de meeuwen, die ons in trospen vergezellen. O, die voge s! Ze zijn de charme, de luister van onze reis geweest. Wy, niet veel meer gewoon dan de tamme grgze-en kokmeeuwtjes van onze grachten hebben de oogen uitgekeken naar die flinke, wilde vogels van het hooge Noordeü. Hoofdzakelijk ziju het groote man telmeeuwen en jagers(skua), die mat elkaar wedy veren in kracht en be hendigheid. De jagers viiegea snel als valken en duiken als eenden, maar za kunnen niet vanuit groote hoogte „stooten" op hun buit (gelijk de kleine vlugge rissa's, die z «h pglsnel, kop-vooruit, laten vallen, even vaart minderen vlak bg het water en dan daarin verdwijnen.) Zy heeten zoo naar hua jagen achter andere zeevogels aan, die dan uit angst hun prooi weer uitbraken. Maar wie hier ook het slachtoff-.r van mogen zgn, niet de groote mantelmeeuwen, die sinds de visth- arend bgna is uitgeroeid, de heer- sc'aers zgn geworden over den buit dezer wateren. Met de halze* be- geerig vooruit gestoken komen zy aanvliegen in breede vlucht en pikken de prooi op zonder hun vaart te staken. Ziet hen duiken naar een homp visth een tweede, een derde fel er boven op als hamer slagen op een aanbeeld. Wij slin geren een eind darm tusschen de golveneen een skua rist het 'wag en maakt zich uit de voeten. Maar een groote mantelmeeuw heeft het gezienhy kryscht zijn woedende oorlogskreet en schiet toe als de stormwind. Hjj heeft het voordeel van de geringere belasting, komt onder den jager en krygt een eind ingewand te pakken. Deze laatste schiet naar boven, loodrecht en hasgt een oogenfclik als een vlieger tegen het zwerk. Yan alle kanten schieten nu vogels toe, en dan tuimelt een vei ward klHwea te water van we melende vleugels, gierige 'bekken, rukkend, scheurend met snavelhou- wen iu wild, opgewonden ge schreeuw. Het is een schouwspel van groote schoonheid in al zyn ongetemde woestheid, een levend spel van kleuren op de zachte tinten van lucht en water. Hoe heel anders weer zyn de teedere rissa's, die vol vertrouwen op de verschansing komen zitten, saeeuwwit van kop en borst. Ze laten zich tot vlakby naderen op de verschaasiug zittende en pikken den lever op, waarmede we ze voeren. Als we daags liggen te dry ven op een armlengte afstands poseeren ze voor ons kiektoestal en tot loon krijgen ze een heolen lever van den hoozemond I Het vreugdegeluid, dat nu cpsüjgt, is onbeschryfelgk. Dan zetten ze zich behagelgk neer in zee en wassehea de bloedroods bekjes schoon. Maar wee deze zachtaardige diertjes, als hu* een zwarte elsenaar te na komt, een kleiaer soort jager, niet veel grooter dan een duif. Scherp en ze ker vliegt deze, als een toreavalk, op de spitse vlerken en de ruitvor mige staart, scherp toegesneden als met een mes. Dit kliene vogeltje is de schrik van alle meeuwen, zelfs van den geduchten mantelaar, dien hy hardnekkig najaagt, ver van zgn genootea, tot het dier in doodsangst zijn visch aaa den feilen vervolger atstaat. De elseaaar is veel onver- sehrokkener en roofzuchtiger daa zyn groote verwant; gelukkig zgn ze vry zeldzaamslechts eenmaal zagen wy een vlucht zeezwaluwen, die doodsbenauwd hoog in de lucht trachtten te ontkomen aan twee van die zwarte roovers. Allengs wordt nu de toon van het licht iets matter, maar donker is het nooit in deze streken des zomers. De zon gaat voor weinige uren onder achter de bergen, en over de matelooze droefheid van het doode sneeuwveld vóór oas spant zich een koepel van liefeiyke rose wolkjes. Een enkele rustlooze storm vogel zweeft nog over de stille watervlakte. Zie, daar wordt mon zelf stil van. Dit is de majesteit van den poolnacht, die de ontdekkings reizigers onweerstaanbaar moet heb ben aangetrokken tot hun yzige tochten. Reeds ziet men het licht naar rechts verplaatsen de zons ondergang gaat vloeiend is een zonsopgasg over; een nieuwe,stra lende dag rjjt zich aas de vorige en voert weer nieuwe levenskracht toe aan deze wyde wateren, die er gansch een donkeren winter op teren. Slot volgt. IJMUIDER COURANT Ingezonde mcdedeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m. 5 regels f 1.—, iedere regel meer SO ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 5 regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichten zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend by vooruitbe taling, van 1 t. en m. 5 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante betaling worden de gewone prezen berekend. Advertenties „adres bur. v. d. blad" 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven woidt 10 ets. in rekening gebracht. - Bovenstaande regelpryzen worden met 5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1920 | | pagina 1