ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Einde van den Zomertijd
vooruitbetaling
No 508.
Zaterdag 25 September 1920
Jaargang
Abonnementsprys i fl.per 3 maanden, franco per peet f 1.15
voor bet Buitenland fl.45. Abonnementen worden aangekomen
aas het Bureau en bij de Agenten, Tot piaatsiDg van adverten-
tiëa van Buiten de gemeente VELSEN in dit blad is uitsluitend
gerechtigd bet Advertentiebureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN,
Advertent! ën uiteriyk in te zenden WOENSDAG tot 9 uur v.m.
en VRIJBAG tot 4 uur n.m.
Verschijnt W o^ngdags m Zaterdags
Uitgave van da NaaasL Yen» Uitgevers M|j. „IlaaaHou"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. V. Brukkery Siajewel, Wülemspleia 11, Uk aid es
Telefoon 153
Denkt er om morgenavond uw klokken één uur
achteruit te zetten.
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLE.CN II, op te
geven. De Administratie,
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 15 cent per regel.
OFFICIEEL.
MILITIE.
Oiderzoek betreffende
voorgeoefendheid.
Se Burgemeester van Velsen
maakt bekend, dat op Dinsdag 9
November as. zal aanvangen bet
onderzoek tot bet verwerven van
het bewijs betreffende het voldoen
aan de eisehea van voorgeoefend
heid, bedoeld in art. 70 der Militiewet.
Het bezit van dat bewijs geefc in
geval van toewijzing aan de Infanterie,
de Vesting-Artillerie cf de Genie
troepen (uitgezonderd telegrafisten
en telephonisten) aar.spraak op eeu
twee maanden korteren eerste-oefe
ningstijd; voorts geeft bet bewijs
aanspraak op Inlijving bij bet korps
en in bet garnizoen ter keuze van
den dienstplichtige, voor zoover hij
voor zoodanige ialij ving geschikt is
en deze met de belangen van den
dienst is overeen te brengen.
Bedoelde eiscben z(jn vastgesteld
bij Koniskljjk besluit van 17 Juui
1912 (Staaisbiadno. 188Inlichtingen
omtrent deze eisthen zijn te verkrij
gen ter secretarie dezer gemeente.
Het onderzoek zal, zoo noodig, op
twee of meer dagen, volgende op
genoemden datum, worden voort
gezet.
Het wordt gehouden in de volgende
garnizoensplaat senAmsterdam, Den
Helder, 's Gravenbage, Goriuchem,
Breda, Venlo, Arnhem, Kampen,
Leeuwarden, Assen, en Utrecht.
Aan het onderzoek kunnen deel
nemen de lotelingeu, die bestemd
zijn om voor de lichting van bet
volgend jaar bg de miiitie te worden
ingelijfd.
De lotelirgsn, die aan het onder
zoek weeschen deel te nemen, moe
ten zich vóór 10 October as. aan
melden bg den Burgemeester der
gemeente, voor welke zg hebben
geloot.
Zg moeten bg de aanmelding
opgeven in welke gemeente zg aan
bet onderzoek wenscben deel te
nemen.
Z|, die niet verbigf houden in
de gemeente, waar zg aan het
onderzoek wenscben deel te nemen,
moeten bovendien te kennen geven,
of zg gedurende het onderzoek voor
Rgksrekening legering en voeding
wenscben te genieten.
Aan de lotelingen, die zich voor
het jonderzoek aanmelden, wordt,
voor zooveel zg ter inigving bestemd
zgn, later bericht gezonden van de
plaats (localiteit), waar en van het
tgdstip, waarop zg zich voor deel
neming aan het onderzoek moeten
vervoegen.
Velsen, 19 September 1920.
de Burgemeester voornoemd,
RIJKENS.
MILITIE.
Voorkeur omtrent de
inigving.
De Burgemeester van Veisea
maakt bekend; dat de loteliegea
dezer gemeente, lichting 1921, die
huu wenschen met betrekkiag tot
de inigving niet. bg des Keurings
raad of op andere bg de geldende
voorscferften bepaalde wgze hebbeD
kenbaar gemaakt, alsnog vóór 10
October a.s., van deze wensehe»
ter secretarie dezer gemeente kun
nen doen biykea.
Velsen, 19 September 1920.
De Burgemeester voornoemd,
RIJKENS.
Tan dou Wachttoren,
Psychische keuring voor
beroepsgesehiktheid.
De lezers moeten zich niat laten
afschrikken door deze geleerde term.
Het geldt een betrekke!gk eenvon
dige zaak en het geldt ook nuc
zaak. De staat laat een onderzoek
instellen naar de lichamsiyke ge
sth.kiheid o&zer joagens voor den
kiggsdienst. E?o m esten zgn op de
goedkeuring in dit geval niet bijster
gesttld maar ia hun nopjes mei
afkeuring en ze verheugen zich in
spataderen, p atvoeten, smalle borst
kas, waarom ze geen uniform
bekoeven aan te trekken. Naar de
gersteigke geschiktheid voor den
krggsdienst wordt »iet gevraagd
Joxgese, die aooit het onderscheid
tm-seben links ea rechts zulle»
leeren,zeeuwacht!geen schrikachtige
jongens, die zich ongelukkig zullen
voelen iu de kazerne en onder de
hardheid van den oorlog zouden
bezwgkeu of hun verstand verliezen,
worden evenwel goedgekeurd, als
hun lichaam maar iu orde is.
Ook bg asdere beroepen wordt
weinig of niet gelet op de geeste ijke
geschiktheid. Iemand kaa sterk als
een beer en ksap als een professor
zgn en toch niet deugen voor een
betrekking, die voortdurende oplet
tesdhsid eu groote nauwgezetheid
vereischt.
Een jongen, die zich makkeigk
laat bepraten en bg zga makkers
altijd achteraan komt, niet in te'
is en zich licht laat overduvelen,
moet geen agent va» politie worden.
Ook moet de joagen, die over eiken
steen stroffait, op de fiets in zgn
verbouwereerdheid vaak verkeerd
uitwgkt en aityd zg» tyd vergeet,
niet bij spoor of tram gaan. Er zgn
ook vaatjes buskruit onder jongens
en meisjes, die bg een kleine vonk
tot uitbarsting komen en opspatte»,
als huns geigken hun een stroo
breedte in den weg leggen cn een
hoofd van vuur krijgen en mokken
en mopperen, als hun meerderen
hun maar ecu kleine aanmerking
maken; belast hun nooit met werk,
waarby beleefdheid en gedulc
tegenover het publiek vereischt
wordt. Achter het loket zullen ze
eens onuitstaanbaar zgn en het
publiek eu ziehzeif het leven ver
gallen.
De mensch kan zich veranderen
en verbeteren en een enkele maa
ontmoet men iemand, waarvan men
verklaartIk ken hem haast niet
meer, hg is een ander mensch
gewordenMaar als regel behoudt
(ie mensch vrijwel zijn heele leven
zgn eigen persoonlgkheid met all-
deugden en gebreken. Daarom is
het aan te bevelen, dat. men ock
een onderzoek instelt, of iemand
ssychisch geschikt is voor sommige
beroepen. Het Anasterdarasche ge
meentebestuur stelt voor een psy-
ehisih-techuisch laboratorium op te
richten, ook om te keuren ten
opzichte vaa de p'ychiscfee beroeps
geschiktheid vau hen, die indie-st
der gemeente aangesteld wenscben
te worden in beroepo-a, waarvoor
een zoodasige keuring noodzakeigk
is te achten, geiyk het geval is
m«t de functies van wagenbestuur
der vaia de tram, wsehter aan het
schakelbord in de tlictrjsche cen
trale, politie agent, telefoniste es
brandweerman.
Deze keurisg zal niet makkeigk
te doen zgn Platvoeten zgn mak-
kelgker te onderkennen dan ver
geetachtigheid. Zöifs bg de lishaams-
keurir g worden vergis3irgen begaan;
de piyekiscke keuring zal sog veel
aandachtiger verricht mo9ten wor
den. De zielkunde geeft reeds e- nig
methoden eu manieren, om aan
wezigheid of afwezigheid vaa
bepaalde eigenschappen te consta-
teeren. Om helder en ving denken,
gevatheid en opmerkzaamheid vsst
te stellen worde» b.v. dergeigke
vs-gen gedaan: Wxt merkt ge o\
bg het volgende geval?
„Toen ook de laatste man g wa'len
was, trok de troep zich terug." Of
dit andere. „De rentenier liep met
de handen op den rug in zgn tuin
en las de kraut." War.neer de lezers
het malle van deze gevallen niet
bis nen drie seconden ontdekt hebben
raden we hea aa», om geen machinist
cf wagenbestuurder te worden, maar
zelf liever als rentenier met de
hadden op den rug en een mooi
boek in de ha*d i» den tuin te
gaan kuieren. We komen eens kyken.
Burgerigke lichaams
oefeningen.
9e troonrede kondigt aan maat
regelen tot sterking van de weer
kracht gepaard met vermindering
van des persoonlijken en geldeigken
druk vau den militairen dienst. Dat
maakt op het eerste gezicht een
wonderigken indruk. Het is, alsof
een moeder haar huisgeisooten ge
lnkkig maakt met het vooruitzicht:
We zulien voortaan beter en lek
kerder eten en ik heb mioder huis
houdgeld noodig. Nou breekt raya
klompzal wellicht een kamerlid
gedacht hebbesde gedachten kiezen
niet aityd een pariemestairen vorm.
Maar dan is het een Kamerlid, die
niet goed op de hoogte Is. Want de
blaclen hebben kort geleden gemeld,
dat aan het departement van onder -
wgs een wetsontwerp in voorbe
reiding is met het doel, om alle
jo£ga mannen van 15 tot 19 jaar
te verplichten aan liehaamsoefenia
gen doel te nemen. Deze oefeningen
zullen een zuiver bnrgeriyk karakter
dragen en zich zoo na mogeigk
aansluiten bg de oefeningen, welke
thans bestaande sport- en gym
nastiekvereenigingen beoogen. Zij
zullen belangrykevruchten afwerpen
voor ons leger en tevens de per
soouigk militaire lasten aaamerkeiyk
verminderen.
Nu is het raadsel opgeiost 1 Op
de komende begrooting voor ouder
wgs, zoo is al bekend, zullen
millioenen staan noodig voor de
burgerigke oefeningen voor knapen.
Na deze voorbereiding zal de dienst
tgd eesigszins verkort kunnen
worden en bezuinigingen op de oor
logsbegrooting aangebracht. Slechts
de algemeeae ignen van het plan
der regeering zgn bekend; er hang
veel af van de wgze, waarop heli
nader zal worden uitgewerkt. Zal
het worden sport- eu gymnastiek-
piisht voor onze jongeren of voor-
bereidisg voor den militairen dienst,
waarby stokken da geweren ver
vangen? Een burger vecht toch
mst een knuppel en een soldaat met
Ǥn geweer. Zal men het voorrecht
van de® verkorten diensttyd. deel
achtig wordeE, wanneer men zyu
ichzawi burgerlgk voldoende ge
oefend heeft en tea bewijze daarvan
een diploma kan toonen of zal de
diensttyd voor allen korter worden?
Deze oefeuplicht van 15 tot 19
aar is wa&riyk geen kleinigheid. Het
?.y» juist de leerjaren, waarin de
meeste jongelui geen uur knHHe»
missen en ze zullen gedwoagea wor
den minstens twee uren ia dc? week
een soort bewaarschool voor de ka
zerne door te loopea. Wat beieekend
burgerlijk? Nist eadar leiding vau
een man iu uniform? Gees oefeaing,
die direct met den wapenhandel in
verb.md staat Zonder militaire
tucht ta discipline? De meeste jon
gelui zullea aan deze gedwongen
oefeningen het land hebben en er
zal weinig van terecht komen, ia-
dien do macht en de middelen, om
te straffen, ontbreken.
Deze oefeciegen zulle* wel hoofd-
zakeiyk bestaan uit sport en gym-
sastiek, voor zooverre ze iater
waarde hebben voor de opleiding
tot soldaat. Ze zullea dus den ia
druk maken vau soldatenspel zoader
uniform en uitrusting. Hst doel, om
ons volk tot een soldatenvolk te
m&ksD, zal zeker niet bereikt wor
den. Het Nederlaadsshe bloed is »u
eenmaal geen soldatenbloed. Gaest
diift voor het leger is aan de volks
massa geheel vreemd en ds tegen
zin tegen militaire» dieast zal ver
meerderd worden door oefeningen,
waartoe men haast als kind al ge
dwongen wo-dt dsel te nemea. Man
zal er veelal een „potje van maken.
Veel tyd ea geld zullen vermorst
worden, zondor dat het beoogde doel
wordt bereikt.
Hebben de oefeningen weltfhct,
da» zou daardoor in veie jo»ge har
ten het vuur vau de» militairen
geest ontbranden e* deze gevaar
lijke geest, die een volk bereidwillig
ja, met vreugde een oorlog doet aan
vaarden, moeten we niet sterke»,
maar uitdryvea,
De militairs uitgaven zullen er
niet door verminderen; ze zulle*
slechts verplaatst worden op een
andere begrootisg. En al werd de
feiteiyk militaire diensttyd er met
twee maasden door vermiuderd, dan
zon het nog geen verlichting zyH
van de persooniyke militaire lasten.
Immers doze vermindering zal bg
lange na niet opwegen tegen den
nieuwen persoonleken last van den
verplichte» vooroefeatyd van vier
ja»r.
Zoo kunnen we in dit plan geen
enkel voordeel zien. Wg zgu voor
stander van licha&ms oefening, mits
deze niet verplicht is en ook niet
tot doel heeft onze militaire kracht
te dienen. En dit ligt in het plan
der regeering, afgezien van de ver
dere uitwerking daarvan.
Plaatselijk Nieuws»
IJMUIDEN
Na geruimen tyd van groote slapte
in het visscherybedryf alhier, door
dien het overgroots meerendeel der
stoomtrawlers ging of bleef opleggen
wegens den enormen steenkoolprys
en de trawlloggexs alle voor de
haringvisschery zgn uitgerust en
vertrokken, mede doordien expor'
van versche visch naar Duitsehland
niet mogeiyk was door den lagen
markenkoers en door het verbod
van invoer van pekelharing, teige
volge waarvan alhier ia het reedery-
08 visscherljbsdigf groote werkloos
heid heerschte, is sedert eakele
weken een groote, zg het daa ook
ïsiaas tgdeigke verandering inge-
tredan ea komt saea in het haven-
traasport- es visehbedrijf handen
te kort, ondanks de uurloosen
varieeren ven een gulden tot een
gulden vijftig en hooger.
leze bniteogewose bedryvigheid
wordt veroorzaakt door het dit j sar
vry vroeg binnen vallen van een
deel van do Eageiscke stoomharing-
vloot, die de versch-haringvissshery
uitoefent. Doordien de invoer van
deze versche en licht gezouten haring
k Duitschi&ad niet verboden is,
ontstond direct een levendige *xport
en werden voor deze vischsoorten,
zoowel versch als licht gezouten
Z6er hooge pryzen besteed, veel
looger dan in Etrgelsche havens
gemaakt konden worden, waar sedert
21 Augastna de gouvernement.?-
micimuaiprgs v&a 10 shilling per
mand is vervallen en de pryzen
zakten tot. 6 a 6 shilling, terwyi
hier te IJmuiden in den beginne
va® 14 tot 16 gulden psr mand
betaald werd. Wel daalden spoedig
deze buitengewoon hooge pryzes
toen aanvoeren van 10 tot 15 duizend
manden per dag aan^de orde kwamen,
doch bleven de IJmuider prgzen
toch nog aanmerkeiyk hooger dan
de Engeisehe. Tot laat in den avond
werd tegen hoog overloen gewerkt
en de H. S. M. had meerdere dagen
vaa een vervoer van 70 tot 80
wagons vcor export. De losse arbeiders
maken weekloonen, dis by gepaste
zuinigheid nog een appeltje voor
den dorst kannen opleveren of voor
achterstand kannen worden aange
wend. Er is wat men noemt leven,
veel leven in de vischbrouwery,
wat geheel IJmuiden ten goede komt
We vreezes nu, dat de georgani
seerde arbeiders bezig zyu de kip
met de gouden tieren te slaehteu.
De opvarenden der Eagelsche ha
ringschepen waren altyd gewoos
geweest zelf hun schepen te lossen.
Daaraan hebben de georganiseerde
havenarbeiders, misschien Biet go-
heel ten onrechte een eind weten
te maken.
De Esgelschen kunnen nu na
aankomst gaan wandelen, winkelen
en niet minder borrelen. De IJmuider
havenarbeiders hebben de lossing
der schepen overgenomen niet dan
met groote* tegeizin der Engelsehe
reeders, gezagvoerders en zeelieden
zelf. Het spreekt van zelf, dat die
aiet geriüge loslooaea van de be
sommiugen afgaan en dat deze kosten
alleen gedragen kunnen worden bij
goede pryzen. Nochtans zijn deEu-
gelsehe haringschepen om dezen
maatregel niet weggebleven. Doch
thaas doen de georganiseerde haven
arbeiders weder een aanslag op het
Engelsehe bedryf, waarvan de vrees
niet ongewettigd is, dat de Eogel
sche drifters wel eens konden weg
blijven of naar een andere haven
omzagen waar ze minder moeilgk-
hsden zullen ondervinden, ja waar
men he» met open armen zal
ontvangen. De moderne bond van
haven- en transportarbeiders heeft
n.l. onder de gezagvoeders der En
gelsehe haringschepen en stoom
trawlers, waarvan voor de ysvoor-
ziening den laatsten tyd regelmatig
schepen te IJmuiden markten, de
onderstaande circulaire doen ver
spreiden.
„The organization of Transport
Labourers at IJmuiden, where In
Boatmen and Pilot Assotiation
„Vischploeg" has been taken up,
oblige all the Captains of the
steamtrawlers and other fishing
boats to take a boatman at IJmui
den en arrival at fixid prices for
the following reasons:
IJmuiden has a regular associ
ation of Boatmen, who also are
Iemand over wien je jezelf als
opvoeder h«bt opgeworpen haeft zich
schandelgk misdragen en in tegen
woordigheid van zyn slachtoffer lees
je hem gedccht de les, om, zoodra
je woerdenvloed opgedroogd is, je
tct het slachtoffer te wenden, en
deze met veel vertooa too te ssauwsn:
maar pak jg je ws?, want wat hg
as,» jou heeft misdaan, heb jg op
duizenden van je modernensehen
toegepast. By jou vergeleken is hij
een engel van goadheid en fatsoen.
Waarop het slachtoffer beschaamd
afdruipt ea de engel van goedheid
e» fatsoen zich opblaast tot een
achtenswaardig mensch.
Misschien is het waar, dat Volk-
opvoeding wel eens lynrecht in stryd
is met volksopvoeding.
Malle Gevallen.
düi#g service as harbour Pilot.
Those men are dsy and night
time always disponibel, and want
to get payment for that, as it
is unfair if there is only inado
use of them ly stormy weather
or dense fog, when is dangerous
to ester the Haibour without
Boatman or Harbour Pilot. They
only charge for Boatman assistance
for bringing the ships in and out
Fi. 6. (six guilders) for herringdrif
ters and Fi. 12.— (twelve guilders)
for steamtrawlers. When in the
future the Captains dent take a
boatman, the harbour labourers
will refase to discharge the ships
or to transport the fish".
Hieruit zien we dus Biet alleen,
dat de Engelsehe gezagvoerders mat
het mes op de keel bedreigd wor
den gebruik te maken van boot
mans- cn loodsdiessten, doch dat
de moderne bond voorschriften geeft
voor de rgksvisschershave», waartoe
zijn bestuurders naar we meenen de
bevoegdheid niet bezitte». Doch ook
al zoudea zy zich daartoe het recht
kutnen aasmatigea; indien de Engel
sche reeders dit geterroriseer moede
hun schepen elders laten markten,
dan zullen de gevolgen voor de
have»- en transportarbeiders zeer
ernstig zgn e» we twgfelen cf de
werklieden in het visscherybedryf,
ook al zg* ze is de* bond georga
niseerd i* dit geval achter kutu
bestuur staan ea of zy zulle* wei
geren de schepen te losse* of de
visch te transporteeres, als de En
gelsehe gezagvoerders weigeren van
de hu* opgedrongen e* meest niet
begeerde bootsman- en loodsdienstc*
gebruik te maken. We twyfelen er
ook aan of het meerendeel der werk
lieden wel weet, wat hun met deze
in de Engelsehe taal verspreide cir
culaire boven het hoofd hangt, n.l.
de derving gedurende eenlgen tgd
van ruime weekloone*. Men moge
bedenken, dat wie het onderste nit
de kas wil hebben op het deksel
dieat te passen.
De heer P, Bart zal aan de
Hadleystraat voor eigen rekesing
twee woonhuizen bouwen.
SANTPOORT.
G. v. B., wonende te Jan Gy-
zenvaart heeft ep 23 Juli gejaagd
op een terrein naby de H. IJ. S. M
zonder verlof van den eigenaar te
hebbes. Aldus werd Van B. in de
dagvaarding ten laste gelegd.
Voor den Haarlemschea Kanton
rechter ontkende beklaagde echter.
De veldwachter A. verklaarde, op
den morgen van meer genoemden
dag, 3 schoten te hebben hoeren
vallen en op het geluid afgaande
trof hg Van B. aan met ee» geweer
en 3 (nog warme) konyiseu.. Alto-
malen bewezen tegen van B. Hg
had bovendien nog een poging ge
daan om te ontvluchten.
iJMUIDER COURANT
Ingezonde mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m. 5 regels
f 1.iedere regel meer 89 ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 6
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichte»
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend 'dij vooruitbe
taling, van 1 t. en m. 6 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. Bi] niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend. Advertenties „adres bur. v. d.
blad" 10 ets. extravoor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
woidt 10 ets. in rekening gebracht. - Bovenstaande regeSprpzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van huiten de gemeente Velsen.
Een woord van waarcohuwing aan de
Haven- en Transportarbeiders.