ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Wat keef! ie pitstatiei neleerfl
vooruitbetaling
No 513.
Woeasdag 13 October I95IÖ
5$ Jaargang
V er schijnt W oensdags en Zaterdag»
In dit nummer begint onze nieuwe feuilleton „Het
meisje van hiernemst," naar bet Engelsch
van Buby M. Ayres, in boekvorm uitgegeven door den
uitgever W. de Haan te Utrecht en aldaar compleet
verkrijgbaar ad f 1.50.
Driiige&d verioak
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adress NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WLLLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
slechts 15 cent per regel.
OFFICIEEL,
Verkiezing kamer van koop
handel en fabrieken.
Van (taiü Wachttoren.
Plaatselijk Niraws.
Uit de Gemeente.
SPOKT.
IJMUIDER COURANT
Abonnementsprgsi fl.per 3 maanden, franco per pest f 1.15
voor het Buitenland fl.45. AbOHnementen worden aangenomen
aan bet Bureau en bg de Agenten. Tot plaatsing van adverten-
tiën van Buiten de gemeente VELSEN in dit blad is uitsluitend
gerechtigd bet Advertentiebureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterigk in te zenden WOENSBAG tot 9 uur v.m.
en VRIJDAG tot 4 uur ».m.
Uitgave van de Naami, Venn. Uitgevers Mg. Haaiden"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. Y. Drukkerij Siajewel, WiUemsplei» 11, IJnaniden
Telefoon 153
Ingezonde mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties vanl t. enm. 5regels
f 1—, iedere regel meer 29 ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 5
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend by vooruitbe
taling, van 1 t. en m, 5 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. By niet contante
betaling worden de gewone prezen berekend. Advertenties „adres bur. v d.
blad" 10 ets. extravoor bezorging van op .advertenties ingekomen brieven
woidt 10 ets. in rekening gebracht. - Bovenstaande regelprjjzen worden met
5 ets, verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen.
Burgemeester ea Wethouders van
Velsen maken bekend, dat op Don
derdag, 18 November 1920, des
voormiddags van 10 tot 1 uur, t e a
r&adhuize dezer gemeente,
za'l plaats hebbes een verkiezing
van v^f leden van de kamer van
koophandel en fabrieken te
Yelsm, wegens periodieke aftreding
van de feeerea J. C. S is, M. J. Esze-
rink.Th. Depen, A. F. 6 Biiekmann
en J, H. Ucger.
Da stembureax houden zitting
voor de afdeeling Velsen c a. in het
gemeentehuis,
voor de afdeeling Santpoort in
het dienstgebouw (voormalige
Eeeretarie),
voor de afdeeling IJmuiden e a. in
het dienstgebouw aldaar,
voor de afdeeling Veiseroord c.a. in
het dienstgebouw aldaar.
Be stemming geschiedt bij osge-
teeke&de briefjes, waartoe met het
zegel der gemeente gewaarmerkte
stembriefjes, ten mi&ste acht dagen
vóór des dag d»r verkiezing, door
dea Burgemeester aan da kiasge
rc chtigden worden toegezonden,
welke stembriefjes door de kiazars
thuis kuanea worden iugevuli.
Ben kiezer, die z|ja stembriefje
verloren of er geen ontvangen heeft,
wordt gelegenheid verichaft om e«
aas het stembureau een te bekomea.
Het opeaen der stembriefjes ge
schiedt dadelijk cè, afloop der ver
kiezing, in het gemeentehuis.
Van onwaarde zjja briefje?, welke
üist zjjn gewaarmerkt met het zegel
der gemeente, welke onderteekead,
weke niet duidelijk een persoon
aanwezen, of waarbij of waaraan
audere stembriefjes zija ingesloten
of vastgehecht.
Velsen, 7 Oct. 1920.
Burgemeester enWethouders voorn.,
de Burgemeester,
RIJ KENS,
de Secretaris,
Th. J. WIJNOLDY DAN1ÊLS.
De wereldbehoefte
aan energie.
Be jonge hoogleeraar Brender a
Brandis heeft eenige merkwaardige
beschouwingen gegeven over het
gevaar, dat de wereld gebrek zal
krijgen aan de energie, die de zo»
ons toch in zoo rijke mate schenkt.
Reeds voor den oorlog heeft men
wel eens gevraagd, of niet vrij spoedig
de voorraad steenkool in de aarde,
de brandstof, die ons de warmte
der zon van vroegere eeuwen her-
geeit, uitgeput zal zQn. Wat daa?
Boor den oorlog is er reeds dadelijk
eea gebrek aan brandstof ontstaan,
dat is aan de kracht, de energie,
die de machines driifi. Be moderne
maatschappij heeft da behoefte aas
energie sterk verhoogd. Vroeger
gebruikte meu voor verlichting olie
of kaarsen, voor verwarming voor
namelijk hout ea turf, het verkeer
gebeurde door paarden of zeilsche
pen, in landbouw ea industrie was
de gespierde arm van den werker
de bron van de drijfkracht.
Be mensch haalde toen de be-
notdigde energie direct van de zoa.
Raapolie, de vetkaars, het hout,
het voedsel van den werker enz.
zijn allen p odueten, die gegroeid zijn
door de zos is Met heden. Bat
woord natuurlijk ia zeer ruimsn
zin te nemen.
Toen is gakomea het nieuwe tg d
perk van stoom, petroleum, gas en
olectrieiteit. De machine maakt
spierarbeid voor een groot deei over
bodig. Be spierarbeid kan teg*n de
machine Biet concurreren. Volgaas
prof. Breader a Brandis zijn de kosten
van menscheigke spierkracht 200
maal hooger dan van m»8kinal«n
arbeid.
De bros, waaruit we thass o»ze
energie iaAen, is de olie en de kool,
waarin de zoaneeuergie van veie
eeuwen gciede» bewaani i>. De
mijnen en oliebrosne# zjja dus voor
de mensehheid een prachtige spaar
pot vas. kracht. Maar er gaat af en
komt niat bij. Se spaarpot zsl na
zekerea tgd leeg z\jn. We mieten
daarom zoo zuinig mogelijk met
dsze opgespaarde energie zfja. De
watesschip houdt zich daarom ern
stig bezig met het vraagstuk der
brandstof besparis g. Ook moet de
vorm van energie gekozen worden
met het oog op het doel. Electr citeit
is voordeedger verlichting da» gas,
maar gas voordeliger warmtebron
da* electriciteit. Brandstof kan be
spaard worden door het benutte»
der witte steenkool, de kracht der
watervallen en men hoopt nog steeds
de energie van de zee, de blauwe
steenkool te leeren aanwenden. Maar
eenszal de opgespaarde zoane-snergie
verbruikt zijn. Wat dan? Be zon
zendt eiken dag onberekenbaar rjjke
stroomen kracht naar de aarde. Be
d&gelijbsche hoeveelheid zonae
warmte der Afrikaansche woestijoee
heet ongeveer gelijk te zjjn aaa 17
maal de totale jaarlijksehe productie
van alle steenkolenmijnen der aarde.
Het is nu maar de kunst, die
kracht vast te leggen. Bat de
measchheid haar nooit zal leeren,
zouden we niet graag durven bewe
ren. De nood zal ook hier weivin-
dingiijk maken. Wanneer de opgs
gaarde zonne energie in de aarde
verteerd is, zal de wetenschap ons
wel geleerd hebben, om de kracht,
die eiken dag in zoo groote mate
van de zon vloeit, te benutten.
Anders zou de beschaving eindigen
op het oogssblik dar uit de schach
ten der uitgeputte mijnen de ia&rgte
steenkool omhoog gebracht zal zijn.
Ban zal ons het hoofd wel niet
meer zeer doen 1 Maar in menig
geleerd hoofd zal eerst wel zeer
gedacht moeten worden, voordat
deze grootste van alle uitvindingen
gedaan zal zjjn, waarmee eea nieuw
tijdvak van onbegrensde mogelijk
heden voor de mecsckheid zal zijn
aangebroken.
De kunst, om rijk te worden.
Vooral in de oorlogsjaren met hun
geweldige schommelingen ea ver»
ra3sisgea in het maatschappelijke
leven is menigeen onverwacht rijk
gewordes, maar ook menigeen arm.
Éigen verdiepte, eigen schuld? Et
was niets geniaals ie, om te profi
teere* van enorme prijsstijging in
zjjn eigen zaak. Maar evenmin was
het gevolg van domheid, als men
door geheel oevoorsieae belemme
ringen geheel aan lager wal geraakte.
Het zijn volstrekt niet alleen de
pintere, vooruitziende kooplui ge
weest, die oorlogswinst maakten e*
volstrekt geen onvoorzichtige of
kortzichtige rijke», die zoo goed ais
alles verloren door de Rmses. Het
maatfcfcappelijke leven heeft meer
dan ooit het karakter van het
ganzenbord gekregen. Be dool en
de put vallen wel eens den slimsteu
en de pot den sufstes ten de l.
Maar soms is de kunst, om rij*
ta worden, zoo iets als het ei van
Columbus. De Italiaan Ponzi, die
als eea arme landverhuizer naar
Amerika vertrok, heeft ia buiten
gewoon korten tijd miliioenen weten
bjjeea te vergaren. Zgn idee is
doodeenvoudig. M*n moet er maar
cp komen. Bij maakte gebruik van
het groote koersverschil van het
geld der verschillende lauden. Hg
kocht internationaal reply coupons,
papiertj-s, die meu bg een britf
«aar het buitenland iuslait en welke
daar icgr wisseld kan worden tegen
eea postzegel. Daar mede voerde
hg allerlei transacties uit, waardoor
hg groote winsten maakte uit het
koersverschil. Zoo vermenigvuldigde
hg zga aanvankeigk kleis vermogen
zoo vaak, als hg verkoos
Nu is 'tij eea der dollar koningen
Of iedereen sist z^a voorbeeld
zon kunnen volgen en dus de heele
wereld niet zoo uit millionairs zou
kunnen bestaan Da Amerikaansche
regeerug zal er wel een siofej»
voor g6stokea hebben e* de heer
Ponzi net op tgd de buit binnen
gehaald hebben.
Het eigenaardige van het geval
is, dat hg in Amerika vrgwel ge
minacht word'. Wis millioene» weet
te haler» uit staal, olie, graas, katoen,
wordt hoogelgk grëerd, maar deze
slimme Italiaan, die toch ook binnen
de grenzen der wet een weg tot
rgkdom wist te vinden, heet eea
winderig heer, een onbelangwekkend
Itaiiaaotje, met de tosg van een
papegaai en de ziel vaa een aap.
Slechts eea jaar geleden was 1
bediende ia de keuken va* een
hotel en nu is hg een der rgksten
der rgken. Dat dergeigke groote
schommelisgen In vermogen en
groote contrasten van armbede en
rgkdom niet goed en rechtvaardig
zgn, kan een kind begrgpsn. Se
vroegere hotelknecht is su in zga
Luilekkerland, wat toch eigenlijk
niets dan een paradgs voor vaikens,
die ook liefst liggende bg den trog
zich dik eten. En tegenover deze
rgkdommen van enkelen staat de
armoe der velen. Als een lid eener
familie driekwart vaa den koek
opeet, krggen de anderen niet vee
meer dan een klein dobbelsteentje.
En gewoonigk ziet men, dat de
kinderen van hen, dl6 plotseling xgk
werden, de weelde daarvan nog
minder kunnen dragen dan hun
ouders zeil. Het is vaak: zoo ge
wonnen, zoo geronnea. Ponzi is
gelukkig geweest; het is echter de
vraag, of het ook inderdaad zgn
geluk is.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
IJMUIBIN
Het Kiescollege der Ned. Herv.
Gemeente alhier heoft Maandag
avond voor de vacature Bs. Creutz-
berg een niöuw zestal gemaakt,
bestaande uit D.i, J. J. Creutzberg
te Hees, Dal G. W. Goedhart te
Windetheim, Ds. J. J, Gouverneur
te Zierikzee, Br. Th L. Haitjoma
te Apeldoorn, Ds. W. H. H. Midden
dorp te Ommelandeïwgk ea D3. J. 3.
v. d. Wall te Breda.
De heer S. Reidsma, le onder-
wgzer aan de Chr. School in de
Keizer Wilhelmstraat alhier, is
benoemd bg het gouvernements-
onderwgs in Ned. Indië.
Be heer Reidsma w»s hier vele
jaren onderwgzer geweest, teen hg
eea benoeming tot hoofd der Ohr.
School in Mgoaheerenland aannam.
Na daar eeaige jaren te zga ge
weest, kw&m hg hier weer in z^n
oude functie terug. Hg was eea
bekwaam en. zeer geacht onder-
wijzer, die hier zeker noode gemist
zai worden.
Aan de firma J. J. Tjaden, in
grondboringen alhier, is door den
cgkswaterstaat opgedragen het ver
richten va« eeaige diepboringen voor
bodemonderzoek, ter plaatse van de
toeleidiagskanalen voor d? nieuwe
sluis werken alhier.
YXLSEROORD.
êe heer A. Stoorvoge1, adjunct-
boekhouder bg het Gasbedrjjf alhier,
die onlangs slaagde voor de acte
M. O. Boekhouden, is met icgang
van I december a.s. benoemd tot
tijJelgk ad uuet aecouQtant bg den
dienst der Directe Belastingen te
Tilburg.
VELSEN.
Voor het examen Vige- en
Ordeotfesingen is te Amsterdam
geslaagd de heer W. F. van Aaastel
te Wjjkeroog.
Iu de week van 26 September
tot 2 October »g« ia ooza gemeente
1 g-iv&l van roodvonk es 1 geval
van diphteritis voorgekomen.
SANTPOORT.
Voor het machinisten-examen,
diploma is in den Haag geslaagd
de heer J. Hendriks van hier.
Ia hars laatste vergadering
besprak de Gezondheidscommissie
op nieuw de middelen, die haar ten
dienste staan om op te komen tegen
besluiten van Gedeputeerde Staten
tot onbewoonbaarverklaring van
woninge», indiea daarbg volgens
hare overtuiging de Volkshuisves
ting ea derhalve de Volksgezond
heid, wordt benadeeld. Zij besloot
om, wanneer een zoodanig geval
zich weer mocht voordoen, aan het
Gemeentebestuur in overweging te
geven van dat besluit in hooger
beroep te gaan bg de Kroon en om
den Hoofdinspecteur van de Volks
huisvesting hiervan in keunis te
stellen. De commissie betwgtelde,
of zg zelve zon worden, aangemerkt
als voldoende belanghebbende om
een beroep op de Kroon krachtens
art. 166 der Provinciale» Wet van
1850 te kunnen doen.
Aangezien nog steeds wordt ge
klaagd over stank, afkomende van
de beek te Santpoort besloot de
commissie een onderzoek vaa het
water dier beek te doen instellen
op dvle verschillende pusten ten
einde op deze wijze de herkomst
der stank met meer zekerheid te
kunnen aanwgzen.
Naar aasleiding vaa eenige aan
vragen om vergunning tot het hou-
des van varkens en mesthopen
binnen het bebouwde deei der gc-
gemesnte, waaromtrent een var-
zoek om advies van B. en W. was
OKfcvanges, ondervond de commissie
de moeiigkbeid om ock in dit opzicht
de belangen der volksgezondheid
voldoende te behartigen en tevens
niet meer dan heogst soodzakeigk
is de private belangen der burgers
te benadeelen.
Omtrest eea concept-verordening
tot regeling van de* ontsmettings
disast, aan haar met verzoek om
advies door B. en W. toegezonden,
besloot de commissie aan dit college
eenige wgzigingea in overweging
te geven, voonsameigk betrekklig
ke'obe&da op de verhouding tusschen
den direeteur vaa dies dienst en
den gemeentelgkes geneeskundige.
Voorts besloot de commissie aas
het gemeentebestuur te verzoeken
een register aan te leggen en bg te
houden van alle woaingea, waarvan
door het Bouw- en Woningtoezicht
of door de Gezondheidscommissie
gebreken zgn geconstateerd, die in
het belang der Volksgezondheid
verbeterd moet&n worden of aan
leiding kunnen geven tot onbewoon-
baarverklarisg en het publiek in de
gelegenheid te stellen dit register
te raadplege». Hierbg ging de com
missie uit vaa de overweging, dat
meermalen woningen door verkoop
in andere handen overgaan, terwgi
de nisuwe eigenaars vóór den ver
koop onbekend zgn met de aan die
woningen geconstateerde gebreke»,
waarvan de verbetsiing, soms kort
nadat zg de naar husse meening
voordeelige koop hebben gesloten,
door een aanschrgving van het ge
meentebestuur wordt gevorderd.
Dat in een zoodanig geval het
afdwingen der noodzakelijke verbe
teringen dikwgis veel moeite kost,
ligt voor de hand. Bekendheid met
de gebreken zou derhalve ten gevolge
hebben, dat slechte woningen minder
vlot vat eigenaar zoude» wisselen
ea vóór eea eventueelen verkoop
eerder uit eigsa beweging zouden
worde» verbeterd, hetgeen te* goede
zou komen aau de Volkshuisvesting,
derhalve ook aan de volksgezond
heid.
Ten slotte besloot de comnrssic
aan de geneeskundige te verzoeke»
om hunne medewerking te verleenen
tot het bestrijden van brsmettelgke
baardziekten en om, naar aanleiding
vaa eön pjar gevalle», waarvan de
commissie in kennis was gesteld,
een waarschnwing te zende» aan
de kappers, bg wie de ïgders aan
deze ziekten zich in de» regel late»
scheren.
(In spreekwoorden),
AAN DE RE&EEKING.
De kruik gaat te water, zoolang
tot ze breekt.
Eea kinderhand is gauwer gevuld,
dan een leege maag.
Wat gg niet wilt dat u geschiedt,
doe zulk ook een ander aiet.
Honger is niet mear de beste saus,
honger is een scherp zwaard.
Die wind zaait, zal storm oogsten.
Veel belooven eu weinig gevea,
doe» alleen gtkken in vreugde leven.
Als 't tg verloopt, moeten de
bakens verzet.
AAN DE BEAMBTEN.
Met groote heeren is 't kwaad
kersea eten.
Beter een half ei, dan eea ledige
dop.
Beter hard geblazen, dan de mond
gebrand.
Vrinden i* den nood, honderd ia
eea lood.
AAN DE LEIDEBS.
Beter ééa vogel in de hand, dan
tien in de lucht.
't zgn niet alle koks, die lange
messe» dragen.
Die zga broek (I) verbrand, naoet
op de blaren zitten.
Den een z'a brood, dtn ander
z'n dood.
AAN DE PEBS.
le beste stuurlui staan aa» wal.
VOETBAL.
Toen Stormvogels zieh om twee
uur ouder de goede leiding van
scheidsrechter Va» der Moer op
stelde, bleek ons, dat Van Höaert
nog steeds op het appèl ontbrak es
Bakker niet verschene» was. Gelok-
kig wilde ees supporter invallen.
R. F. C. is compleet en stelt zich
als volgt op
Vaa Vliet,
Van der Wal, Trapman,
v. Strgen, Blaauboer, Waarts,
Mussert, Bessiagshoff, Hofsteede,
Bijl, Formency.
Het Stormvogels team ziet er As
volgt nit
Vreaegoor,
Koster, Korver,
Sprokkreeff, Bliikhoff Jr., Groeneveld
Sckarff, Keesman, BlinkhcffSr,
SaoekB, N. N.
Het begia ia eea wederzgdsch
krachtverkennen. R. F. C., dat er het
eerst 1» is, diingt stevig op, maar
stuit op de solide Stormvogels-ver
dediging, waar Korver, maar vooral
ook Sprokkreeff, direet goed op dreef
zgn. Waar R. F. C. van de» wiad
afspeelt, keert zij herhaaldeigk terug
maar is met schieten niet erg ge-
vaarigk, zoodat Vrenegoor het voor-
loopig vrij gemakksigk heeft.
Ook Stormvogels probeert eens
het R. F. C.-doel te naderen. Kees
man en Sehaiff gaan er goed samen
spelend van door. De voorzet van
laatstgenoemde wordt echter keurig
door Blaauboer onderschept. Storm
vogels komt nogmaals terug. N. N.
geeft een mooien voorzet, dien
Keesman juist langs de pial kopt.
De Rotterdammers zgn dan weer
aan het woord. A's Koster een bal
hoog wegtrapt, kopt Mussert den bal
prachtig voor 't doel, waar Ben-
ningshoff, die een goede partg speelt,
een goede kans krijgt. Op 't juiste
moment treedt Sprokkre' ff als de
redder op. Het spel wordt naar de
andere helft verplaatst. Snoeks pas
seert Van Strgen en Van dsr Wal
en zet dan voor. Niemand is echter
present, zoodat sen prachtkans om
den oazekerea Van Vliet te pas-
seeren verloren gaat. Bgna heefE
R. F. C. dan succcs, als plotseling
Hotstede alleen voor Vrenegoor
komt te staan. Hg schiet echter
keihard over de lat. R. F. C. is su
werkoigk stukken sterker. Groene
veld, hoe goed hg zich ook weert,
wordt nog al eens gepasseerd. Als
Musseit prachtig voorzet, kopt Bgi
