ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Mo. 7.
Woensdag 24 November I92Ö
6e Jaargang
i
Officiéél.
Communiqué Duurtecommissie
In de afgeloopen week van 15
Nov. tot en met 19 November '20
gedistribueerd
#47, el wit katoen, 190 el geel
katoe», 20 p. kousen, 1217, el keper,
262 stnks thee- en handdoeke»,
47 el poolbont, 98 stuks wollen
dekens, 41 sloopen, 132 klosjes garen
25 stukken band, 29 knotten sajet,
82 molton dekens, 8277» «1 flanel,
1297, el grsslimen, 92 pantalons, 29
htrnaen, 18 f 1 cheviot,15 7ielkaiser-
liBBïB, 97, el badstof, 85 st. rokken,
166'/, el molton, 12 stuks tafel- en
bedden lakens, 28 paar sokken, 29
hemden, 82 stuks borstrokkeu en
2 schorten.
Aangekomen is een partij Leid
sche wollen dekens, vanaf f 12 tot
f 17 per «tuk, flanellen damesrok
ken, goedkoopen thee- en hand
doeken, zuiver wollen keerea pan-
talons, keeren borstrokken, dames
en kinder borstrokkeu, en een partj
zuiver wol cheviot.
De eerstvolgende verkoop za
plaats hebben:
Donderdag 95 Nov. te Wjjkeroog
in den R. K. Volksbond; Vrtjclag
28 Nov. te Santpoort in de voor
malige secretarie;Maandag 28Nov
te IJmuide» op het Wiilemsplein
en Woensdag 1 Déc. teVelseroorc
in de Burgeravondschool.
Voor de afdeeling Velsen zal de
verkoop geschieden eiken Dinsdag
en Woensdagmiddag na half vier
tot 5 uur.
Herstemming Kamer van
Koophandel en Fabrieken.
Burgemeester en Wethouders van
Velsen maken bekend, dat op Don
derdag, 9 December 1920, des voor
middags van 10 tot des namiddags
1 uur, ten raadkuize dezer gemeente,
zal plaats hebben een herstemming
ter verkiezing van drie leden van
de Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Velsen, tusscaes ds
heeres W. H. Arends, P. de Boer,
A. F. C. Buckuaaian, Ta. Diepen,
H, Homburg en J. C. Slis.
Da stembureaux houden zittirg
vcor de afdeeling Velsen c.a. in het
gemeentehuis; voor de afdeeling
Santpoort e.a. ia het diersfgebouw
(voormalige secretarie)voor de
afdeeling Velseroord in het dienst
gebouw te Veleerooid; voor de
afdeeling IJmuiden ia het dienst
gebouw te IJmuiden.
Da stemming geschiedt bij onge-
teekende briefjes, waartoe met het
zegel der gemeente gewaarmerkte
stembriefjes, ten minste acht dagen
vóór den dag der verkiezing, door
den Burgemeester aan de kissge
reehtigden worden toegezonden.
Den kiezer, die zijn stembriefje
verloren of er geen ontvangen her ft,
wordt gelegenheid verschaft om er
aan het stembureau een te bekomes.
Het openen der stembriefjes ga
eehtedt dadeljjk r& afloop der
verkiezisg.
Van onwaard» zjja briefjes, welke
niet zjjn gewaarmerkt met het zegel
der gemeente, welke onderteekend
zijn, welke niet duidelijk eoa persoon
aanwijzen, of waarbij of waaraan
andere stembriefjes zijn ingesloten
of vastgehecht.
Velsen, 20 Noy. 1920.
Burgemeester enWethouders voorn.,
de burgemeester,
W. LAN9EWEERT. L.B.
de secretaris,
Th. J. W1JNOLDY DANIELS.
Yan den Wachttoren.
De gevaarlijke zwarte
sloebers.
Telkens leest men van moord
aanslagen van koelies, Chineezen
of Javanen op Europeesche oplich
ters en we worden gesterkt in onze
overtuiging, dat lndiê met al die
slangen, tijgers en inlanders toek
maar een gevaarlijk land is. Jaren
geleden heeft echter van Kol in de
Kamer al gewezen op de slechte
behandeling, waardoor de koelies
haatdragend en moordzuchtig wor
den. In die aanslagen, waardoor zoo
menige jODge Europeaan in het verre
land het leven verliest of voor goed
verminkt wordt, uit zich het ve zet
tegen mishandeling en onreekt ge
leden door inlanders, die zich bij
contract tot arbeid cp de plantages
verplicht hebben,
In de „Indische Gids" worden
door Soenggoeh de volgende oor
zaken der herhaalde aanslagen op
ass'stenten opgesomd: De klap,het
werven onder leugenachtige beloften,
de ongewesschte woningtoestand
der koelies, de looneis, het voor
schotten stelsel, het onverantwoor
delijk aanhouden van oEgeweaschte
elementen, niet voor hun werkkring
berekende assistente*, oude ad
miaistrateurs, die den assistent niet
steunen, onvoldoende bekendheid
met de taal, verkeerde verstand
houding der assistenten met de
contraetvrouwen, erge onwelwillend
heid der planters tegenover de
koelies.
Er worden nog meer redenen ge
noemd, nsaar dit is zeker al vol
doende, om lUhtopbruischende Oos
terlingen gevaarlijk te maken. Het
z|jn vaak ook niet de beste elementen,
die hua plaats en laad veriatin, om
elders te gaan wei ken en zich daar
voor laten aanwerven. Wij kunnen
de koelies het best vergelijken bjj
de rondzwervende, in keeten wonen
de polderjongens.
In elk geval zou een rechtvaardige,
eerlijke en menseheljjke behandeling
der koelies menige aanranding en
mcord voorkomen. Op de plantages
mocht de goede raad der dieren
baseheresers wel gewijzigd bekend
gemaakt wordenBehandel de
koelies met zachtheidDie raad
zou zeker bij vele assistenten niet
in den smaak vallen. Z(j meeses,
dat men een brutale houding maar
dadelijk moet neerslaan en vloeken.
Zachtheid zou voor zwakheid ge
houden worden. Je moet maar niet
te gemeenzaam worden met die
zwarte sloebers en ze uitt te veel
oatzien. Mea vergeet echter ook io
Iad 6 te vaak, dat zachtheid iets
anders is ais zwakheid en best met
vastheid en zelfs met gestrengheid
kan samengaan. Een lesj? ia opvoed
kunde zcu voor mengen jonge*
assistent niet overbodig zjja.
Het volk van
Willem den Zwijger.
Dat volkziJu wijMaar't zwijgen
hebbes we verleerd. Wij praten
honderd uit. De Tweede Kamer is
hot praatcollege, dat noodgedwon
gen zichzelf, wat spreektijd botreft,
heeft gerantsoeneerd, Asdeiskwam
er nooit een eind aan en zou men
esn voorzitter moeten hebben, die
het slapen geheel kon missen. Waar
gelegenheid is, te pas en te os pas,
steken we een redevoering af. De
meeste voorzitters houden een
openiKgspeech vaa e«n kwartier,
iaplaats van drie tellen. Zij eindigen
gewoonlijk door te zeggen, dat ze
d«n spreker het gras niet voor de
voeten willen wegmaaien, nadat ze
met de zeis hunner tong al een paar
H. A. hebben kaalgelegd. De spreker
vloekt is stilte, omdat de voorzitter
zjju beste argumenten al verbruikt
heeft en de interessantste gezichts
punten al aan het publiek bekend
maakt.
B$ een diner moet getoast worden.
Waarom? Niemand weet het. Da
man, die moet toasten, zou 't veel
liever laten. Yan louter zenuwach
tigheid kan hij voor do toast niet
etea en het vervelende besef, dat
hg het maar slecht heeft afgebracht,
bederft hem de rest. De hoorders
denkenHield hij maar opEr
komen nu toch geen speeches meer?
Niemand doet men er een plezier
mee en toch men moet. Bjj de her
denking van de Pelgrim Fathers de
vorige maand regende het redevoe
ringen. Het was absoluut onmogelijk
om nog iets nieuws en aardigs te
zeggen. Maar toch stond de een na
den ander op en gewaagde van het
geloof en den moed dezer Ecgel-
schen, die hier een poos gastvrijheid
genoten hebben en toes naar Amerika
overstaken ea daar de Nieuwe Wereld
maakten, die door Columbus was
ontdekt. Dagasten uit Engeland en
Amerika, die voor deze gelegenheid
naar hier oveikwamen, zjju doof-
en doodgeredevoerd teruggekeerd
en zullen wel met ironie spreken
over de nstia vas William the Silent!
Feestelijke opening van Eleetia.
Feestmaal, toasten. De tt felpresident
speecht op Ged. Staten. Namens dit
college speecht de heer Sekilthuis
en brengt kulde aan de hoofdamb
tenaren. ®e vicevoorz. van Elestra
huid gt de heer D-sjes. Da heer Bojes
huldigt de ingelanden. Mr. Gcerisema
huldigt de stoere werkers. De heer
Stork dankt zijn werkgevers, De heer
van E zelingen huldigt de drmes.
Hulde aan den hoofdingenieur, hulde
aan het provinciaal bestuur; de
Drentscfee commissaris der Koningin
huldigt het energieke Groninger»
enz. Zooveel huides zooveeltpoeehes.
Elestra spuit niet meer water dan
de gasten aan dit diner speeches.
Bij zet öa van woorden zijn geloosd.
Wat kwam er daarbij van 't lekkere
msai, van de gezelligheid terecht,
Z suwgehtigheid bij die moesten
huldigen, verveling bij de hoorders,
dis al maar moesten luisteren en
wel op hun vingers k os den narekenen
wat er nu weer gezegd zou worden.
Spreken is mode es zwijgen is oud,
Plaatselijk Nieuws.
IJMUIDEN
De heer W. MarensB», Bik- ea
Araoldkade 20 alhier, is door der.
Raad van Arbeid aangewezen voor
het innen van premies ten behoeve
van de vrijwillige ouderdomsver-
zekering te IJmuiden.
Gearresteerd. De dassleeraar
J. W. F. v. 1., die 2 jaar geladen
voorwaardelijk veroordeeld werd
wegess het plegen vaa abortus, is
Vrjjdagavocd alhier opnieuw gear
resteerd onder verdenking vaa het
piegen van hetzelfde strafbaar feit.
Maandag zou v. 9. naar het huis
van bewaring te Haarlem overge
bracht worden.
Tot onderwijzer aan de Herv.
School in de Keizer Wilhelmstraat
alhier is benoemd, ais opvolger van
den heer Tj. Kijjnstra, da heer W.
Dalmeijer te Katwijk aas Zee.
IJmuid*ns Mannenkoor heeft
de Koninklijke goedkeuring op zijn
statuten verkregen.
Be Haariemseke rechtbank
veroordeelde W. H., varensgezel
alhier, wegens mishandeling bij
verstek tot 14 dagen gevangenisstraf.
Het bestuur vaa de Duinoord
kerk te 'e Gravenhage is voornemens
het kerkgebouw voor den openbaren
dienst open te stellen op Yrjjdag
17 December a.s, Be inwijdisg zal
liturgisch worden ingericht, enkele
sprekers zullen het woord voeren
en een koor zal de plechtigheid
opluisteren.
Zooals man weet is deze kerk
gebouwd door de firma P. Heere es
Zn. alhier en is Ds. H. W. Creutzberg
tot voorganger dezer kerk benoemd.
Het bouwen van esn R. K.
School aan de Tasmanstraat alhier
is opgedragen aan de aannemers
Thunnissen en van Sambsek te
Haarlem.
Het traktement van de pre
dikanten der Ned. Herv. Gemeente
alhier worde met ingang van 1 Jan.
a.s. op f3500 gebracht.
Maandagavond vergaderde te
IJmuiden in het gebouw voor Chr.
Belangen de Ring Kememerland
van het Ned. Jongelings Verbond.
Een bijbalbespreking over Jeznja55
werd ingeleid door den heer Groot
uit Velsen. Vervolgens had de be
stuurswisseling plaats dat voortaan
zal zjjn samengesteld: L. Broere
Velsen, zoorzitter; Blad. Beverwijk,
penningmeester en J. R, Huizer,
IJmuiden, secretaris.
Een opstel van Prins uit IJmuiden,
waarin een opwekking om geheel
des arbeid in het Koniok'jjk Gods
te doen behooren, ging nog aan een
korte pauze vooraf.
Na heropeaisg droeg v. d. Wiele
uit IJmuiden Stariag's „Be hoofdige
boer" vcor m leverde Broere uit
Velsen een opstel gst-steld: „Twee
aan bod." Tenslotte tog een voor
dracht va» S. Smit uit IJmuide*
„Een vrouwtje uit duizecd" maakte
dea avond vol. De vergadering die
door ongeveer 30 leden bezocht was,
werd met gebed geopend en gesloten.
Lezing Br. Cailenbaeh.
Geen enkele persoon is er waar
schijnlijk wie»s leven en werk ia
de laatste jaren in Nederland zoo
veel als onderwerp voor lezingen
dienst doet als dat va* Guido Ge-
zelle.
Diegene, die veel lezingen eaz.
hoort, kan er vrij zeker van zijn
elk jsar een andere spreker op
eigen wijze den arbeid te hoorea
verklaren van den zoet-gevoisden
Vlaamsehen zanger, den priester,
die levea wist te wekken ia het
öoode Viaamseko volksleven; de
va» isnig christelijk leven sprekende
dichter, die, leuzen a's „1'art pour
l'art" en „weg met pre?kende dich
ters", ten spijt, toch waardeering
w st, te visden bij de mannen, die
vanuit de tachtiger jaren verkondigd
hadden, dat de ware kunstenaar
slechts de schoonheid als godin kende
Doch de eene spreker is de andere
niet ea zoo kwirn het dat wa Vrij
dagavond, toen VGOr de commissie
voor volkslezingen Sr. Cailenbaeh
vaa Rotterdam over dit onderwerp
sprak, het meeste publiek als adem
loos zagen luisteren.
Wat moet deze geleerde het werk
van Gezelie doorleefd hebben, om
er zoo va» te kunnen vertelleD, op
die wijze zijn verzen na te zeggen.
Wat hij er van gezegd heeft
Guide Gazelle werd 1 Mei 1830
geboren in een tuiniersgezi» te
Brugge. Aangezien de jossgen lijden
de bleek aaa een „te grootes kop"
(welk gebrek hjj zijn keeie levec
behouden heeft) was hjj ongeschikt
voor den handel en dus moest hij
maar op studie gedaan worden.
Hoewel vader GezHle fiaantieel
daartoe niet ia staat was, gelukte
het hem Guido geplaatst tekrjjgen
op hst Kleiu-Seminarie te Roese-
laire o*der voorwaarde dat hjj, a's
vergording voor de kosten van studie
en levensonderhoud, in zijn vrfjea
tjjd portiersdieast deed. Daar, in
dat portiershokje heef 5 zich in hem
de dichter ontwikkeld, die de eigen
taal vaa het volk bestudeerde, zoo
als die over de straat leefde. Z(jn
overgang vaa het klein naar het
groot-seminarie, aanvankelijk ten
gevolge van ziekte onmogelijk, had
op den bestemden tjjd plaats op
bijzondere order van den bisschop
die een gedicht „Be Maadebeke"
van den eandidaat gelezen had, hem
gebracht door een der leeraren.
Uit de eigealjjke studententijd
van Qpzelle zijn geen letterkundige
weiken gebleven dan een gedicht,
vol van humor, over het museum
vaa opgezette vogels. Na de prias
terwijding als leeraar aan het klein
seminarie geplaatst, miskende men
Gezelie eerBt door hem voor een
klasse van achterbljj vers, die nog
maar -voor den handel geschikt ga-
maakt moesten worden, te plaatsen,
doch weldra veranderde dat en
werd h|j leeraar In de poësie. Een
der jongste leerlingen van het semi
narie in die dagen, Gezelle's latere*
vriend en medestander Dr. Hugo
Verriest, verteld veel van den
krachtigen invloed, die toen van
dezen leeraar uitging. De kennis
making tussehan die twee groote
Vlamingen had plaats toen de leer
ling met een drijftol speelde en de
leeraar vanuit het raam met een
versje daarover het kind in zijn spel
aanvaarde. En hoe doceerde Gezelie
zjjn schoon vak aan de kiaderen
die later de bloem des volks moesten
worden? Geen afgesloten vormen,
geen rpmieer maar het schooae
leven te laten zien zooals dat uit
gedrukt is ia de kunstwerken der
Grieksehe, Latijssche, Fransche,
Buitscha en vooral ook Nederland-
seks dichters va» alle tijde.*.
Jammer dat die tjjd, waarin den
leerlingen niet zoozeer kennis als
wel liefde tot de poëzie werd bij
gebracht, maar zeer kort duurde
Gezelie werd verwijderd vaa het
seminarie es sisdsdiea is, volgens
Br. (Sailenfesch, weer al de kennis,
die op de scholen tot neder, toe ii
België te verkrijgen is va» Neder-
lazdsche ueëzie: „Be overwintering
op Nova Zembla" door Tollens. Na
dien tijd, waarla Gazelle gelukkig
was als leeraar, was hjj 30 jaren
onder-pastoor en pastoor, waarin
wel de Christeu priester metterdaad
toonde ook te leven ia hetgeen hjj
predikte, maar in welken gaaschen
tjjd dichter b|na geheel zweeg
Pas ia 1885, toen een welwillend
Bisschop hem sas het keefd plaatste
van een klooster in Brugge, kwam
de dichter en taalkundige tot
volledige ontploo.ïog ea aadien zjjn
sltbaie3 de meeste der gedichten
geboren waarmede Gezelie zjjn be
keade woerden bewees: „Als de
ziele luistert, spreekt hst al een taal
wat leeft". Gedurende dit volgen
van zjjn held door het levoa illus-
streerde da spreker fcelkes s die ver
schillende phisen,door het opzeggen
van gedichten uit die periode en
toonde zoo aan dat in de waar
achtige dichter de gedichten, hetzij
zjj strjjd-, natuur- of belijdenis-ver
zen zjjn, levea in het hart vaa de»
kunstenaar.
En aaigaande dit opzeggen vao
gedichten kunnen we nog bijvoegen
niet te weten waarvan we eigenlijk
wel het meest hebben genoten van
de gedichten zelve of de wijze van
voordragen door den kunstenaar op
dit gebied zooals de spreker was.
Aan het einde der lezing wekte
Dr. Cailenbaeh eog de aanwezigen
op om is gebed en belangstelling
mes te leven ia aen strjjd onzer
Vlaamsehe stamverwanten voor
hunne cultureele en ook voor hunne
godsdienstige verheffing.
De bijeeakomst werd met gebed
door den spreker geopend en gesloten.
Dinsdagavond vergaderde de
afd. IJmuide» der Ned. Ver. tot
Af;ch. van AIc. Dranken huishou
delijk. Uit de aiededeelingen stippen
wjj aan, dat de afd. thans 32 leden
telt. Tot Secretaris werd benoemd
da beer R. J. A. Westerhnis,
Hujjgessstraat 59.
VELSEROOR»,
De Haarlemsche rechtbank
veroordeelde R. T., varensgezel
alhier, wegens mishandeling, bjj
verstek tot een maand gevange
nisstraf.
VELSEN.
Da Haarlemsche rechtbank
veroordeelde G. V., bakker alhier,
die een ontvangen bedrag van f 336
niet aan zjjn patroon had afgedragen,
wegens verduistering tot 2 maanden
gevangenisstraf.
SANTPOORT.
De heer W. A. Dólleman alhier
behoort tot een der dezer dagen
benoemde Directeuren van da Hoi
landsche Maatschappij der Weten
schappen te Haarlem.
Be Haarlemsche rechtbank
veroordeelde A. J. van R metselaar
alhier, wegens overtreding van art.
239 van het Wetboek vaa Straf
recht, tot een maand gevangenisstraf
Voor het eerst in dit seizoen
gaf Maandagavond de kinderzang-
vereeniging „Kindervreugd" welker
beschermvrouwe Mej. J. L. Enschedé
en welker directeur de heer J. Post
is, een uitvoering in Hotel de W*y
ma*. Toen om ruim 8 nur de
voorzitter der vereeniging, de heer
G. Frankfort, den avond met ee*
woord van welkom opende, was de
zaal tot in de verste hoeken bezet
Malle Gevallen.
Waarvoor en hoe we werken.
Vroeger werkt» we lang eu hard
en verdiende we weisig. Toeh Bla
den we alle» nog wel een spaar
duitje althans we konden nog wat
overhouden als we wilden. Tegen
woordig,werken we kort en niet hard
en verdienen veel; vergelijkender
wijs gesproken en komen te k.rt
Vroeger werkten wa voor ons zelf
of voor vrouw en kinderen Tegr-a-
woordig werken wa voor de belas
ting en ds huisbaas.
Tel op slechts. Tien proeest vaa
je inkomen aan Rijks-Inkcisst*?.-
Beiasting; tiers procent axn Ga»
meeate-Belastingdrie tof. vier
prepent aan Personeele-Belasti
twintig pro«e»t aan des huiseige
naar; totaal 44 p-ocant vsn je
inkome». Alles is duur en daarom
moet er veel verdiend worden, om
dat er veel verdiend moet worden
moeten we veel belasting betalon.
Laat ons weer veel e» hard werken,
weinig verdienen en overhouden.
met ouders der medespeleEde kin
deren en andere belangstellende».
Ware de zaal grooter geweest, dnn
zou bet aantal bezoekers zeker nog
veel grooter zija geweest. Na dit
welkomswoord ging het scherm op
en kos het spel beginnen. En ze
hebben gespeeld, de kleinen, wsar-
onder peuters van zes jaar en de
groteren. Dea geheeien avond wa?,
het publiek één en al belangstelling
en klonk er maar één roep va»
bewocderi»g voor den krasigen
directeur, wiens toedoen het toch
was, dat alles zoo vlot van stapel
liep. Het oog der talrijke aaawez'ge
dames werd natuurlijk ten zeerste
gestreeld door de prachtige costumes
van de firma van Koningsbruggen
uit Haariem en het prachtige
kapwerk.
Doch laten we nu tot de eigen
lijke uitvoering terugkeeren. Opge
voerd werd „De Sneeuwkoningin,"
kinder-operette in zes bedrijven. Se
inhoud hiervan komt ongeveer op
het volgende Beer.
Ia een klein dorpje woont een
oud moedertje met haar kleindochter
Gerda en haar pleegkind Ksy.
Op zekeren dag verscheen ia dat
dorpje de Sneeuwkoningin, in gratie
en voornaamheid heel goed voorge
steld door jongej. Kok. Alleen haar
stem was zoo nu es dan niet zuiver.
Toen zjj Kay zag, sam zjj hem mee
naar haar rijk. Gerda, wierpersoos
magnifique werd uitgebeeld door
josgej. Menet, was hierover zeer
bedroefd en z|j besloot haar broertje
te gaan zoeken. Op haar reis komt
ze eerst op het bloemeneiland. Boor
de daar wonende tooveifee wordt
ze betooverd ea ze vergeet daardoor,
waarvoor ze eigenlijk gekomen is.
Een vergeet-mij-Bietje herinnert haar
echter gelukkig aan haar taak ev.
ze ontvlucht dit eiland. Ze komt su
bij de dwergen, wier Konisg, jongeh.
Oversteegea haar door zij a onder
danen naar de moeder der vier
winden laat brengen. Behalve met
de moeder, maken we ook kennis
met haar zeons, de Noorden-, Oosten-,
Zuiden- en Westenwind, waarvan
de Oostenwind, josgeh. F. O versie-
gen, in zjjn Ghinecsch eostuum, wel
het meest de lachlust opwekte. De
Noorden- en Westenwind breng»»
Gerda nu bjj de Sneeuwkoningin.
Van een oogenblik dat Kay niet
bewaakt werd, profiteer^ Gerda en
geholpen door haar luchtige gezellen,
nemen ze Kay mee en vluchten
naar de dwergen. Toen de dwergen-
koning Gerda weer zag, wilde hjj
haar bjj zich houden. Nadat Gerda
echter zeide, dat Grootmoeder zat
te wachten, liet hjj haar gaan en
gingen Gerda en Kay, deze laatste
voorgesteld door jongej. Ram, naar
hun huis terug.
Het slot was dus alleszins gelukkig
en zal wel iadereeu bevredigd hebben.
Het einde was nu daar. Het geheel
was een zeer goed geslaagde avond,
waarop èa het bestuur èa den
directeur met vreugde kunnen
terugzien.
IJMUIDER COURANT
