ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Mo. 48.
Zaterdag 16 April 19S1
6e Jaargang
Abonncmentsprgs i fl.— per 3 maanden, franco per post f1.16
voor het Buitenland fl.45. Abonnementen worden aangenomen
aai het Bureau en bg de Agenten. Tot plaatsing van adverten-
tiëa van Buiten de gemeente VELSEN in dit blad is uitsluitend
gereektigd het Adverteatiebureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiön uiterlgk ia te zenden "WOENSDAG tot 9 uur v.«j.
en VRIJDAG tot 4 uur a.m.
Verschuilt ^Woensdags en Zaterdags
Uitgave van de Naaml, Venn, Uitgevers Mg, „llumim"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
N. V. Drukkerij Siajewel, Willemspleia 11, IJmaidea
Telefoon 153
Dit nummer bestaat
uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Dringend verzoek
om bij verhuizing het oude
en het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bureau
WILLEMSPLEIN 11, op te
geven De Administratie
Kleine advertenties
en familieberichten kosten bij
vooruitbetaling
slechts 15 cent per regel
Officiéél.
Hinderwet
Burgemeester en Wethouders
der gemeente Velsea brengeu ter
openbare keunis dat ter Gemeente
secretarie ter inzage liggen de
verzoeken met belagen van
de N. V. „de Plaatwellerg" te
Velsen, om vergnnning tot uitbrei
ding harer fabrieken, door het bij
plaatsen en verplaatsen van ver
schillende machines, op het perceel
kadastraal bekend Gemeente Velsen,
Sectie C, No. 576.
C. Broek, te IJmuiden, om ver
gunning tot ket oprichten van een
slaehterg, op het perceel kadastraal
bekend Gemeente Velsen, afdeeling
IJmuiden, Sectie I, No. 90; plaatse
lijk bekend Breesaapstraat, WijkC,
No. 41 zwart.
Óp Zaterdag den 30 April 1921
des voormiddags te elf uren, zal ten
Gemeentebuize gelegenheid bestaan
om bezwaren tegen deze verzoeken
in te brengen en deze mondeling
en schriftelijk toe te lichten
Zoowel de verzoeker als zij, die
bezwaren hebben, kunnen gedurende
drie dagen voor het bovenvermelde
tijdstip op de Secretarie der Gemeente
kennis nemen van de ter zake
ingekomen schrifturen.
Voorts wordt er aan herinnerd, dat
volgens de bestaande jurisprudentie
niet tot beroep gerechtigd zijn zij,
die niet overeenkomstig artikel 7
der Hinderwet voor het Gemeente
bestuur of een of meer zjjner leden
zijn verschenen, teneinde hunne
bezwaren mondeling toe te lichten.
Velsen, den 16 April 1921.
Burgemeester enWethouders voorn.,
de Burgemeester,
RIJKENS.
de Secretaris,
WIJNOLBY DANIËLS.
Openbare Vergadering
van den Gemeenterend van Veleen, op
Dinsdag 19 April 1921, dee namiddags
68/* uur teil gemeentehuize.
Agenda
1. Ingekomen stukken en mede-
deellngen.
2. Verruiming van Met gemeente
lijk belastinggebied.
3. Crediet voor de verbetering van
de veemarkt te Velsen en hef
fing van marktgeld.
4 Opheffing genot ambtswoning
voor koofden der openbare
lagere scholen en vaststelling
huurwaarde.
5. Praeadvies inzake een sekr|jveit
van deaf deeling Veiseroord der
Ned. Ver. tot afschaffing van
aleholhoudende dranken, betref
fende ket beschikbaarstellen van
een vergaderlokaal.
6. Aanvrage verlenging crediet
werkverschaffing.
7. T|jdel|jke verhuur van het voor
malig pakhuis van het levens-
middelenbedrgf.
8. Fmancieöle besluiten.
9. Belastingzaken.
Van dsn Wachttoren.
De zonsverduistering.
Zij gaf iets wonderlijks te zien,
maar meer nog gaf ze te denken.
De schemering was geheimzinnig,
anders dan van morgen en avond;
ket was koel, maar 't werd merk
baar nog koeler. Men kon de zon
ook nu maar een seconde in haar
schitterend gelaat zien en merkte
nauwelijks dat dit misvormd of half
gesluierd was. Te midden van het
helle licht een sikkel, door gekleurd
glas langer en beter te zien. De
totale verduistering van eenige jaren
geleden maakte nog meer indruk.
Sommige voorwerpen hebben
alleen waarde omdat ze zeer zeld
zaam zgn. Zoo gaat het ook met
zulk een eclips. Kwam ze dikwijls
voor, dan zouden we er niet meer
naar zien. Opgang en ondergang der
zon zgn feitelijk veel sekooner en
geven veel schitterender schouw
spel. Maar wie ziet daar nu naar.
's Morgens liggen de meesten te bed
als de zon opstaat en daar een
groot deel der msnschheid tusschen
muren woont, ziet men ook den
ondergang b|jna nooit. De buiten-
menschen zijn er aan gewoon;
alleen de dichters hebben er nog
oog voor.
Al deze natuurverschijnselen lig
gen absoluut buiten menscheljjke
macht. Verdiepen we er ons in,
dan voelen we onze nietigheid.
Denken we aan afstand en grootte
der zon en sterren, dan weten we
niets dan een stofje in ket heelal
te zijn. Iedere opgeblazen menseh
moest eens in een vliegtuig eenige
duizenden meters boven de aarde
zweven aan a le zijden omringd
door de oneindige ruimte. Hg zou
zich dan klein leeren voelen. Maar
de meesten zgn onverbeterlijk en
zouden er daarna op pochen, dat ze
gevlogen hebben.
Er is in den gat?.g der hemel
lichamen een regelmaat als van de
treinen, die allen op tijd en langs
bepaalde rails te midden van een
wirwar van lijnen het emplacement
van een groot station in- en uitgaan.
Wjj bewgzen eehftr te veel eer
aan onze sporen. In het heelal kent
men geen vertraging en gebeuren
geen ongelukken. Daar is de regel
maat volmaakt. En zoo hebben de
geleerden al jaren van te voren het
oogenbiik dezer verduistering kun
oen vaststellen. Een eclips sehgat
een verbreking der vaste orde; de
geleerden echter leeren, dat ook dit
verschijnsel volmaakt in orde is.
Een juiste opmerking van
Bs. Bak els.
Ds. Bakels is vaak in ket huis
onzer vaderlandsche theologie eet
enfant terrible. Hg flipt er maar uit
wat hem voor den mond komt en
segt vaak op een rare en ruwe
manier dingen, waartegen men toch
eigenlgk weinig kan inbrengen.
Waarschgnlgk gaat hg bgzgnvele
schrifturen van de gedachte uit i
Laten zg zich maar ergeren, als ze
mg maar lezen, en gelezen wordt hg I
Naar aanleiding van een serie
artikelen in een kerkelgk blad
sehrgft een dame, dat hg kaar
irriteert (prikkelt). Ds. Bakels ant
woordt kaar leuk en raak: Als ik
u zoo irriteer, waarom leest u mg
danf Een abonnee op een courant
is toch liet veroordeeld, om alle
stukken te lezen 1 Ik lees de N. R. Ct.
Daarin komen voor algemeen ge
waardeerde literaire crltieken van
AuguBta de Wit. Ik vind ze ver
velend. Nu ga ik geen ingezonden
stuk tegen Augusta de Wit sekrg ven.
Ik sla kaar stukken eenvoudig
over. Boe u s. v. p. dit ten opzichte
van mg."
De raad is heel eenvoudig. Wan
neer er boerekool, spruitjes en
bruine boonen op tafel opgedischt
zgn en men lust geen boerekool,
dan laat men dien scbotel passeeren
en men moppert niet. Een krant
geeft voor elk wat wils. Men vindt
er gewoonlgk verschillenden stglin
en verschillenden inhoud, het een
en ander voor de liefhebbers van
bespiegeling en verderveel voor
hen, die het actueele zoeken. Groote
bladen hebben vele rubrieken voor
kunst, sport, weteEsehap, kerk enz.
Men kan er bezwaar tegen hebben,
dat een krant keelt maal boerekool
is, dat wil zeggen door een man in
een geest en richtisg geschreven.
Als men dan van boerekool niet
houdt, zoekt men een asdere tafel.
Maar de raad van Ds. Bakels, om
te lezen, waarvan men houdt en
over te slaan, waarmee men het
niet eens is, houdt geen rekening
met een eigenaardige hebbelgkheid
van krantenlezers, vergadering
bezoekers en kerkgangers. Men wil
lezen en hoorei, waarmee men
volkomen instemt; is dat slet geheel
het geval, dan is men ontstemd en
heeft niets dan afkeuring. Na een
artikel over een of ander belangrijk
onderwerp, waarmee een deel der
lezers ket niet eess is, komen
gewoonlgk de bedankjes en de booze
brieven. Men wenscht niet langer
een krant te lezen, die... val
maar in.
HET BELEID TAN ONZEN
WETHOUDER YAN ONDERWIJS
Naar aanleiding van het voorstel
tot den bouw eener nieuwe school
te IJmuiden, dat door den raad
werd afgestemd, en de door den
heer Schilling in een ingezonden
stuk gemaakte opmerkingen, hebben
wij toegezegd een artikel over hat
beleid van onzen wethouder van
onderwgs.
Bat wg het met dit beleid niet
eens zgn, niet eens kannen zgn,
zullen wg hier aantoosen. Niet,
omdat wg niet zouden willen, dat
onze wethouder zorgt het onderwgs
op zoo hoog mogelijk peil te brengen
en de scholen goed en drgalgk doet
inrichten. Integendeel, dat de wet
houder gt-gverd her ft voor h*t
onderwgs, op alierlei gebied, dit
willen wg gaarne erkennen es ia
hem prgzafl.
Maar wg willen a&ntoones, dat
het beleid vaa onzen wethouder te
duur is, veel te duur ea autocra
tiseh. Dit laatste klinkt misschien
gek, maar democratisch is het
beleid van onzen wethouder in geen
geval.
0ez9 wethou ier is te duur. Niet
maar nu pas, nu hg o.i. ounoodig
een nieuwe school te IJmuiden wilde
bouwen, maar altgd al.
Wg zullen school H te Yelseroord
nu maar laten rusten, we meenen
dat deze school niet geheel onder
't bestuur vau wethouder Lande-
weert is gebouwd. Maar de Bewaar
school te Velseroord, dat van buiten
o.i. enorm leslgk gebouw, dat Yel
seroord nimmer tot sierraad zal
strekken, heeft zoo'n schat van geld
gekost, dat men er van rilt.
Be heer Lande weert heeft gegverd
voor gemeentelgke voorbereidende
scholen. In zgn rede bg de opening
der Bewaarschool te Yelseroord
erkende hg wel dat er tot dusver
van particuliere zgde uitnemend
gezorgd was hiervoor, maar er was
toch meer noodig. En wg erkennen
dat te Yelseroord een flinke bewaar
school noodig was en ook dat te
IJmuiden een gemeentelgke bewaar
school zeker een flink aantal kin
deren zal ontvangen. Maar, ook
weer uit zgn rede bg genoemde
opening bigkt dat de heer Lande
weert met de stichting vaa gemeen
telgke bewaarscholen bedoelde con
currentie tegen de bgzondere. Hg
zou een school stichten, die up to
date zou zgn en die 't tegen iedere
andere school zou kunnen uithouden.
En dit is hem gelukt. De school is
werkelgk luxueus, dat men-
schen uit de betere standen zeiden
hier gaarne hun kinderen te zullen
heenzenden. En nu meenen men
nwt, dat wg het arbeiderskind zulk
eeu school niet guanen. Iategesdee),
hoe gaarne zouden wg zien dat alle
scholen zoo mooi waren ingericht.
Maar ons bezwaar is es dit weegt
o.i. 't zwaarst, dat de wethouder
een uitermate dure school gezet
heeft in een tgd, dat de uiterste
zuinigheid geboden is. Pas hadden
we 4 jaar oorlog gehad en deze tgd
vroeg honderdduizenden van onze
bnrgers aan crisisuitgaven. De we
reld was verarmd. En wie wist, wat
ei' uog komen zou. Nu leven we
in een tgd van inzinking en malaise,
dat we huiveren voor de toekomst.
En 't had toch voor heel wat
minder ook goed gekund. Da heer
Vermeulen (wg hebben hier niette
beoordeelen of hg al of niet het
recht had dit te zeggen), heeft naar
waarheid en zeer terecht opgemerkt,
dit toen de Iasinger Bewaarschool
te. IJmuiden geopend werd, ieder
lef was over deze mooie school,
die toen met recht een modelschool
werd genoemd. Maar onze wethou
der bouwde ees school, waarvan
iedere zitplaats ruim tweemaal zoo
duur komt, ais die in de Iasinger
school.
Onder de heer Landeweert is ook
school G op Wgkeroog vergroot.
Deze vergrootisg heeft een kleine
honderd duizend gulden gekost. Wg
hebben er toen nooit over gedacht
of zoo naar geïnformeerd, maar eerst
»u weten we hoe grootscheeps die
uitbreiding door den wethouder was
opgevat en uitgevoerd. Tot 1 April
j.l., dus tot voor 14 dagen, stoadea
vier lokalen van deze school leeg.
Met 1 April zgn er twee bezet
geworden, zoodat er nu nog twee
leeg blgvea staan. Waaseer man hu
nagaat d&i school E ta Velsen in 1919
ook nog is verbouwd geworden en
dat de paar klassen van dezo school
b'-StinsckoolGondergebrachtkoaden
worden, dau zal men toegeven dat er
best nog wat bezuinigd kon worden op
ons oaderwg*. In de oude school te
Velsen staan ook nog lokalen leeg.
Waaneer de kinderen vaa school E
op die van school G warden onder
gebracht, zou dit eeu aardig bedrag
besparen.
En nu wilde de heer Landeweert
er te IJmuidsa een nieuwe school
bg bouwen. In den raad is reeds
aangetoond, dat men daar nog lang
niet aan toe is. Van school B staan
minstens vier (de heer Tasenius
zegt 5) lokalen lesg. Be wethouder
wil deze lokalen bestemmen voor
onderwgs aan achterlgke kinderen,
maar zeer juist merkt de heer
Tusenius op dat er dan op andere
scholen rnimte komt.
Wg gelooven dat de wethouder
een nieuwe school wilde stichten,
omdat hg nog hoopte op do 25 preeent
rijkshgdrage (die straks vervalt .en
omdat hg gaarne een openbare
school in 't nieuwe gedeelte van
IJmuiden wil hebben. Wg zouden
dit goed en best vinden, als wg
geld te over hadden en de belastin
gen laag waren. Maar het budget
oizer gemeente is zoo hocg en de
belastingen drukken zoo enorm zwaar
op de ingezetene, dat wg messen
dat vdor alles noodig is bezuiniging.
Een zakenman wil, indien nocdig,
zgn zaak ook wel gaarne zoo ver-
grooten, dat hg ook in de toekomst
nog wat ruimte voor uitbreiding
over heeft. Maar dat kunnen zg in
dezen tgd niet. Er zgn zakenmen-
schen (ook in onze gemeente heb
ben wg er voorbeelden van), die
moeten uitbreiden, maar die er van
moesten afzien wegens de duurte
en die het nu maar zoo goed en zoo
kwaad mogelgk redden.
Zóó doet ODze wethouder niet.
Bis heeft maling aan de melaise en
slechte tgden. Als een der raadsle
den vraagt naar zgn plannen, ait-
woordt hg die niet te kunnen zeg
gen, omdat hg vreest dat men hem
zóó duur zal vinden, dat hg geen
14 dagen meer sanblgft. Be heer
Landeweert wil te IJmuiden een
nieuwe school, ofschoon er in een
asdere school nog 5 lokalen leeg
staan. Ea indien 't noodig was, zon
't dan zoo erg zgn dat een aantal
kinderen uit het nieuwe gedeelte
van IJmuiden eeus naar school H
te Yelseroord ging. Die afstand is
heusch niet groot. En op school H
is nog wel plaats. Deze prachtige
dure school is ook al gebouwd met
het oog op de bevolkingstoename.
Het is een 12-klassige sebool, waar
van thans wel alle klassen bezet
zgn, maar waarop thaBB 320 kia-
keren gaan. Zon het na zoo erg
zij?, als iedere onderwgzer nu eens
40 kinderen in zgn klas had? Dan
konden op deze school nog 160
kinderen plaats vinden. Zeifs wan
neer men er 36 in een klas plaatste
was er neg plaats voor 112 kinde
ren. Ook school B te Velseroord
heeftop deze wgze nog best plaats
voor ruim 103 kinderen.
Wethouder Landeweert wil ook
school F te Santpoort vergrootea.
Alweer kwam hg met een lnxaeus
plan, dat weer een kleins honderd
duizend gulden kosten zou. Be raad
had dit voorstel goedgekeurd, maar
we hebban vaa den wathouder ge
hoord dat hg bezuinigen moet ea
dat hg zal moeten bouwen volgens
'c nieuwe bouwbesluit.
Hoe er met onze belastingcenten
gesmeten wordt, blgkt ook weer
hieruit dat we in de de Bewaar
school te Velseroord een gevelsteen
krggea, die ois f 300 kost. Bit is
ook weer een gedachte van onzen
wethouder vaa onderwgs, die hg
aldus verwezeulgkt ziet, want het is
iu den raad volkomen juist gez?gd:
er is bg het besluit tot het bouwen
der Bewaarschool nooit of te nimmer
over gesprokeD, dat deze school ge-
wgd zou zgn aan de nagedachtenis
der omgekomen visschers. Maar dat
de ratd deze post toestond, laken
wg ook, de raadsleden mochten ook
wel wat meer bezuinigen. Weer
f 300 voor eea steen. Wg kennen
een bgzondere school in onze ge
meente, waarii ook ees gedenk
steen staat; deze steen kostte
f 10.50, zegge tien gulden vgftig
eest.
Hebben wg reden om te zeggen
dat osze wethouder van onderwgs
duur is Wg meenen va* wel en
gelooven dit voldoende te hebben
aangetoond. Maar zgn beleid is ook
niet democratisch, o.i. veel meer
autocratisch, wat wg in een volgend
artikel hopen aan te toonen.
FI&sts®i|fk Niéuws*
IJMUIDEN.
Be heer A. F. Schreuder, in
specteur van politie alhier, is als
zoodanig benoemd te Heerlen.
Het maken van tien dukdal
ven in de nieuwe Haringhavem al
hier is opgedragen aan de N.Y. W.
Uitslager's Aannemersbedrgf te Am
sterdam voor f 22483.
Een leeraar aau de visscherg-
school alhier, zette deze week zgn
rgwiel voor een kantoor aan de
zuidzijde der Yisschershaven. Toen
hg terugkwam was zgn karretje
meegenomen en kon hg gaan loopen.
Woensdagmiddag sloeg op de
Wilhelminakade een paard op hol.
Het kwam tegen een paal van de
electrische geleidig op, die het om
ver liep. Doordat de gevallen elec-
trische draden gevaar voor de voor-
bggangers opleverden,, plaatste de
politie er een post bg, totdat men
van het eleetrisch bedrgf de zaak
weer had hersteid.
Het kiescollege der Ned. Herv.
Gemeente alhier heeft het volgende
zestal geformeerd:
Bs. P. J. de Jong te Beareb oek,
Ds. W. A. B. ten Kate te Horsten,
Os. T. Lakkerkerkea te Nieuw-
Veanep, Ds. G. W. Oberman te
Bovensmilde, Ds. W. C. Posthumus
Meyer te Groesbeek en Bs. H. C.
Snwthlage pred.-directeur van het
Diakonessenhuis te 's Gravenhage.
De Haarlemsehe rechtbank
heeft in staat van faillissement ver
klaard de N. V. Visscherg Mg. „De
Vriendschap" alhier.
Cnrator is Mr. H. Toymelaar te
Haarlem.
VELSEROORD.
De Soc. Dem Vrouwenclub
belegt as. Vrgdagavond een open
bare vergadering in „Tivoli", waarin
als spreekster zal optreden Mevr.
J. F. van KerrsenvanMuglwgk,
gemeenteraadslid te Rotterdam, met
het onderwerp: „De vrouw en de
Strgd der arbeidersklasse".
Op Zaterdag 23 April a.s.
viert de Arbeiders Jengdeentrale,
groep VelsenIJmuiden, haar 1
jarig bestaan met een feestavond
in „Tivoli". Op dezen avond zal
de onthulling van het vaandel plaats
hebben door den heer P. Voogd van
Laren.
Be leden zullen gymnastischs
oefeningen houden en een tooneel-
stukje vertoonen.
SANTPOORT.
Het jaar 1921 heeft zich voor
den groestesteelendenj tuinder al
niet best ingezet. Be spinazie is
laag in prgs en staat er tengevolge
van de gaheerscht hebbende droogte
en schrale Noorden- en Oostenwinden
niet zoo bg zonder goed voor.
Het is merkwaardig: z^o* s
appel- en pereboomen bloeien. Z~>
zien geheel wit van den bloesem
en leveren daardoor een prachtig
gezicht op, zoodat men niet naar
de Betuwe behoeft te gaan, om
daar de kersenboomsn te zieu bloeien.
Als het weer ons nu goed gezind
is, belooft het een goed vruchteDjaar
te worden.
Een jongmessch, lichtelgk aan
geschoten stelde zich zoo woest aan,
dat hg bg den heer v. B. een ruit
insloeg. Be politie bracht hem later
tot kalmte.
In staat vaa faillissement ver
klaard: W. J. Wagner van hier.
Curator Mr. M. Slingeaberg.
Ingezonden.
Velseroord, 13 April '21.
Geachte Redactie.
Reeds eenige malen werd mgn
aandacht getrokken door geschreeuw
langs de straten, waarmede venters
van buiten de gemeente, hun
koopwaren aaiprgzen voor heel wat
mindere prgzen dan hier iu de
gemeente over 't algemeen gelden.
In hoofdzaak doel ik hier op grotnte-
venters.
M. i. kan alleen 't groote verschil
ia de plaatselgke belastingen als
voornaamste oorzaak aangewezen
IJMUIDER COURANT
Ingezonde tnededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m. 5 regels
f 1.iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 5
regels f 1.26, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties 6n familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend by vooruitbe
taling, van 1 t. en m. 6 regels f0.75, iedere regel meer 15 ets. By niet contante
betaling worden de gewone prflzen berekend. Advertenties „adres bur. v. d.
blad" 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
woidt 10ets.inrekening gebracht. Bovenstaande regelprflzen worden met
6 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen
iten Tcnatvoordsigkheid der Red&etie
