N.V.
Drukkerij Sinjewel.
wordt spoedig en
net uitgevoerd
geleverd door de
kelen tot een hooger volksbestaan zon
der invoer van beschaving en gods
dienst uit West-Europa, dat was het
telkens terugkeerende thema in al zijn
boeken, wier gezamenlijke omvang een
flinke plank in een bibliotheek beslaat
Haar hoogtepunt bereikte zijn leven
in 1880 toon hij werd uitgenoodigd een
rede te houden ter herdenking van een
geliefdkoosd dichter. Daar stond hij,
do gewonlijk van zwakheid gebogen
man, rechtop met overtuiging en gloed
zijnen duizenden hoorders te vertellen
van de heilige idealen die in Rusland
leven. De geestdrift die hij wist te ver
wekken was zonder weerga, nu nog
gloeit de herinnering er aan na.
Dit vuur zou echter spoedig gedoofd
worden, binnen een half jaar na dien
grooten dag stond zijn familie om zijn
sterfbed, dat getuigde van zijn rots
vast geloof.
Dostojewky is niet gemakkelijk te
lezen aan den theetafel. De plotselinge
overgangen en de onwaarschijnlijk
hoekige karakters maken de boeken
moeilijk te begrijpen. Voor die ze lezen
wil als een modegril, komt er daarom
niet veel van terecht. Maar die ze ern
stig doorstudeerd kan er van genieten
en loeren. In het kort weidde cle spre
ker nog eenigszins uit over 2 van die
boeken namelijk over „De Idioot" en
„De gebroeders Karamazoff". Dit laat
ste werk vooral bevatte alles wat Dos
tojewky aan zijn volk te zeggen had en
was trouwens ook het laatste dat van
zijn hand verscheen.
Het was jammer dat deze zeer leer
zame lezing niet door een talrijker pu
bliek werd bijgewoond.
Woensdagavond kwam de afdee-
ling „Patrimonium" alhier in de Geref.
Kerk in feestelijke jaarvergadering
bijeen. De voorzitter, de heer J. Feits-
ma, opende het samenzijn op gebruike
lijke wijze, en sprak hierna een kort
openingswoord, waarin allereerst eoni-
ge gevoelvolle woorden werden gewijd
aan den juist deze week overleden oud
voorzitter C. Mossel, en vervolgons mei
dankbaarheid werd gewaagd van het
bloeiende leven der afdeeling en van
de prettigen samenwerking der Be
stuursleden. De secr. G. Homburg
bracht vervolgens het jaarverslag uit,
waarin o.m. bleek dat de afd. thans
96 leden telt, en geregeld elke maand
vergadert ter bespreking van een
maatschappelijk vraagstuk. De pen-
ningm. E. Dijkhuizen deed rekening
en verantwoording. De kas sloot met
een batig saldo. Hij ontving in 't bij
zonder een woord van dank voor zijn
getrouwen arbeid, en de voorz. uitte
de wensch, dat deze grijze medebe
stuurder nog lang zijn werk als pen-
ningm. met denzelfden ijver mocht ver
vullen, want Patr., zonder minister
Dijkhuizen, is haast niet meer denk
baar.
M. Dijkhuizen bracht vervolgens ver
slag uit namens de Bibliotheek-com
missie, terwijl de afgevaardigde van
de afd. Beverwijk de afd. alhier harte
lijk toesprak.
Hierna trad als spreker op de heer
E. Kloosterman van Assen, met het on
derwerp: „Van Anarchist tot Chris
ten". Hij deed verschillende grepen uit
zijn eigen leven. De rede werd met veel
aandacht gevolgd. De wensch van den
voorzitter, dat Kloosterman's werk in
Drente nog ten rijke zegen mocht wor
den gesteld, vertolkte ongetwijfeld het
gevoelen der vergadering.
Het laatst kreeg de heer A. Kramer
het woord. Hij gaf zijn meeningen ten
beste in dichtvorm, zooals we dat van
hem reeds lang gewend zijn, Ook nu
wisselden ernst en luim elkander af,
maar de voorz. vond er ditmaal een
leelijk schaduwbeeld in: de dichter
meende de bestuurstafel te moeten ver
laten en een plaatsje in te moeten ne
men in de achterhoede. Ouderdom,
grijsheid en veel werk op ander terrein
kregen de schuld. De vergadering be
wees door applaus het met den voorzit
ter eens te zijn, toen deze meende dat
het juist zoo goed was, dat ook een
paar ouderen zitting hebben in het Be
stuur, en dat de leden in geen geval
Kramer willen missen, wat ze hem in
de e.v. ledenvergadering op hun stem
biljet wel duidelijk zullen maken.
Hierna w erd, na een kort woord van
dank, de vergadering gesloten, waar
bij de 2e voorz. A. Kramer, voorging in
dankgebed.
VELSEROORD.
Met het stoomschip Prins der
Nederlanden, is naar Indië vertrokken
pater S. P. M. Koeken (pater Mansuë-
tus), voor een drietal jaren rector van
het klooster der Paters Capucijners
alhier, die een inspectiereis gaat ma
ken naar de missiën in den Oost.
Aan den heer A. C. Bakker is ver
gunning verleend tot het verbouwen
van de perceelen Zeeweg 40 en 42 tot
woon- en winkelhuizen.
Het Symphonie-orkest Euphonie
heeft Donderdagavond voor een geheel
bezette zaal in Tivoli een concert gege
ven, het eerste onder zijn nieuwe di
recteur, den heer M. Adam uit Haar
lem.
Na een openingswoord van den voor
zitter, den heer J. Visser, opende
Euphonie met een zeer mooien en mu-
zikalen marsch, Patrouillerit van Max
Ascheit. De Vereeniging voerde verder
nog 7 nummers uit, die we allen niet
afzonderlijk kunnen bespreken. Dit
kunnen we echter zeggen, dat Eupho
nie thans in uitstekende conditie is. ër
zijn verscheidene leden bijgekomen,
die wij een groote aanwinst voor de
Vereeniging achten. In „II Pescatore"
trof ons vooral het prachtige spel der
blaasinstrumenten. Norma leek ons
nog wat zwaar voor het orkest, dit
veeleischende werk van Bellini had
nog wel eens vlekjes, vooral bij de ver
schillende inzetten. Bijzonder mooi
werden „Dichter unci Bauer" van Sup-
pé en „Mondnacht auf der Alster" van
Petras uitgevoerd.
Het orkest hebben wij dezen avond
met groot genoegen gehoord. Het kan
onder dezen bekwamen dirigent, want
dat is de heer Adam zeker, een schoo-
ne toekomst tegemoet gaan. Het pu
bliek toonde zich den geheelen avond
zeer dankbaar en applaudiseerde aan
't eind om een toegift, dat het dan ook
kreeg.
De directeur gaf een viool-solo en
speelde daartoe de Romanze van Van
Swendsen. Een veeleischend nummer,
maar dat schitterend vertolkt werd en
waarin de heer Adam zich een waar
kunstenaar toonde. Het gehoor
was zeer enthousiast. Den heer
Adam werd een prachtige mand met
bloemen vereerd.
Een der leden, de heer den Hollan
der, gaf een solo voor clarinet en
speelde „La pluie d'Or" van Bouillon.
Hij deed dit buitengewoon mooi en
ook deze prestatie wist het publiek
zeer op prijs te stellen. De solo's wer
den op zeer te loven wijze begeleid dooi
den heer A. van Tilburg Jr.
Het was een zeer mooie avond, die
Euphonie ons bereid heeft.
V ELS EN.
Na een korte ongesteldheid is alhier
op 78jarigen léeftijd overleden de
heer P. Vermeulen, oud-lioofd der Chr.
School te Velseroord, pud-lid der Prov.
Staten van Noord-Holland. Mef hem is
een der meest bekende mannen uit
onze gemeente heengegaan.
Vooral voor Velseroord is de heer
Vermeulen veel geweest. Daar heeft hij
zijn levenswerk verricht, onder zeer
moeilijke omstandigheden, waarvan
wij ons geen voorbeeld kunnen stellen.
In 1867 bestond er vair Velseroord
nog niets. Men was toen bezig met het,
graven van het Noordzeekanaal. Eelti
ge heeren in Amsterdam, o.a. het latere
lid der Eerste Kamer, Hovy, meenden
dat ze voor de menschen, die hier in
hutten en keeten woonden, wat moes
ten doen. Zij stichtten toen een Chr.
School. Het was een heel primitieve
school van een paar lokalen, die stond
aan den Zeeweg te Velseroord, waar
thans de slagerij van den heer Besse is
Tot hoofd der school werd benoemd
de heer A. Meier, die het echter geen
jaar vol hield. Toen deze bedankte,
werd tot zijn opvolger benoemd de
heer P. Vermeulen. Deze was toen on
derwijzer aan een openbare school te
Amsterdam, maar voelde zich geroe
pen tot het Chr. onderwijs. In Febr.
1868 kwam de heer Vermeulen hier als
hoofd, als jongeman van 25 jaar. Daar
behoorde zeker eëh dosis moed en ge
loof toe, maar die had hij beide, want
met kracht en met lust heeft l>ij het
werk volgehouden, 45 jaar lang.
De school telde 2 lokalen en de heer
Vermeulen woonde er voor, in een heel
eenvoudig huisje. Later werd van zijn
huis nog een lokaal gemaakt en toen
is hij in Velsen gaan wonen. Met groo
te trouw heeft de heer Vermeulen aan
de opvoeding der jeugd gearbeid. Jaren
lang was de Chr. School de eenige
school op Velseroord en tot voor eenige
jaren hebben ook vele Roomsche kin
deren op deze school gegaan. Geen
wonder dat de heer Vermeulen als een
vader was op Velseroord. Wat al ge
slachten heeft hij zien groeien. Al spoe
dig verrichtte hij ook anderen geeste
lijken arbeid, hij hield des Zondags
Zondagschool en evangeliseerde onder
de grooten. Van de Geref. Kerk te Vel
seroord is hij een der oprichters en
steunpilaren geweest, evenals die te
Velsen, welke kerk hij vaak met zijn
gaven heeft gediend, door in vele gods
dienstoefeningen voor te gaan. En niet
alleen tot hier, ook tot andere plaatsen
strekte hij zijn arbeid uit, zoo heeft hij
bijv. wel tot in Krommenie geëvangeli
seerd.
Meer dan 30 jaar heeft de heer Ver
meulen in de oude school op den Zee
weg gearbeid, in 1902 mocht hij zelf
den eersten steen leggen voor de nieu
we, tegenwoordige school aan den Sta
tionsweg. Daar heeft hij nog gewerkt
tot 29 April 1913, toen hij op 70-jarigen
leeftijd eindelijk de welverdiende rust
kreeg.
Maar op veel breeder terrein des le
vens deed de heer Vermeulen zich ken
nen. Naar wij meenen in 1908 werd hij
door de Ant.-Rev. partij afgevaardigd
naar de Prov. Staten van Noord-Hol
land en ook daar werden zijn adviezen
gaarne gehoord. Tot 1918 is 'hij Staten
lid gebleven, een paar jaar later werd
hij door 't bedanken van een ander lid
weer aangewezen tot Statenlid, maar
toen heelt ook hij bedankt.
Van de afd. Velsen van het Witte
Kruis was hij jarenlang een stuw
kracht en haar voorzitter; ook hebben
wij hem gekend gedurende jaren als
voorzitter der Plaats. Commissie van
Schooltoezicht en van het Burgerlijk
Armbestuur. Tot bijkans aan zijn dood
diende hij de Geref. Kerk van Velsen
als ouderling. Naar de laatste Gen. Sy
node der Ger. Kerken te Leeuwarden,
werd hij door de Part. Synode van
Noord-Holland afgevaardigd als licl-
ouderling.
De heer Vermeulen was een man, die
altijd zijn beste krachten heeft gege
ven aan de opvoeding der jeugd en ook
aan de ontwikkeling onzer gemeente.
Hij was een minzaam man, van wien
een ieder moest houden. Wat kon hij
in alles echt meeleven en hoe herinne
ren wij nog zijn enthousiasme, toen
men hem bij de geboorte van Prinses
Juliana cle leiding gaf van het feest der
Velseroorders. Want al woonde hij in
Velsen, de Velseroorders hadden steeds
zijn hart.
Een rijk leven is met het zijne afge
sneden, maar het is welbesteed ge
weest en waarop de familie en ook wij
met groote dankbaarheid mogen te
rugzien.
De regeering erkende de verdiensten
van den heer Vermeulen door hem te
benoemen tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau.
De teraardebestelling zou hedenmid
dag plaats hebben op de begraafplaats
De Biezen.
In de week van 1521 Januari is
in deze gemeente één geval van rood
vonk voorgekomen.
Meenigeen zal zich al wel afge
vraagd hebben waarin de winst be
staat wanneer Velsen verrijkt zou wor
den met den Spaarndammerpolder.
Het gemeentebestuur heeft zich ook
die vraag gesteld en daarom verschil
lende dingen onderzocht.
Momenteel wonen, aldus meldt H.
Dbl„ in den Spaarndammerpolder 33
gezinnen met samen 212 personen. Die
gezinnen vinden bijna allemaal hun
bestaan in den polder zelf, hetzij als
boer of als boerenarbeider.
Ilopge inkomens zijn er weinig, de
hoogste zijn nog beneden de f 10.000,
alleen de groote boerderijen brengen
wgt aap. Het onderwijs zal een rege
ling met het vergroote Haarlem 1100-
dig maken. Kosten van wegen zijn ge
ring, daar de meeste wegen poldervye-
gen zijn.
De winst voor de gemeente ligt dan
ook bijna uitsluitend in de verruiming
van haar gebied met een groote uitge
strektheid vlak land, die door haar
gunstige ligging aan en bij het Noord
zeekanaal zich zeer goed leent voor in
dustrie-terrein.
DRIEHUIS.
Inzake cle uitbreiding der R. K.
School alhier kunnen wij nog hot vol
gende melden. Het verzoek van het be
stuur aan den gemeenteraad luidde
als volgt:
Het R. K. Schoolbestuur van den H.
Engelmundus te VelsenDriehuis
heeft de eer U Edelachtbaar College,
voor te leggen een door den heer In
specteur van de Schoolinspectie Haar
lem goedgekeurd plan tot verbouwing
en vergrooting van de lagere school te
Driehuizen.
Het aantal leerlingen bedroeg op 15
Jan. 1921, 319. In den loop van 1920 is
het aantal leerkrachten van 8 tot 11
gestegen. De acht 9-maandsklassen
zijn in zes dubbele jaarklassen omge
zet. Door de verlaging van het maxi
mum aantal leerlingen, dat per klas
wordt toegelaten zijn er nu lokalen te
kort. Een noodzakelijke uitbreiding
dus zal aan den tegenwoordigen nood
toestand van 2 leerkrachten in één lo
kaal een einde maken.
Aan de hand derhalve van art. 84 dei-
Lager Onderwijswet 1920, waarop deze
uitbreiding betrekking heeft, verzoekt
bovengenoemd bestuur, dat de raad
toestemming zal willen geven tot dezen
bouw, en na voltooiing een herschat
ting van de geheele school zal willen
toestaan, om als gevolg daarvan de on
misbare vergoeding voor den houw te
mogen genieten.
B. en W. merken ten aanzien van dit
verzoek op, dat de voorgenomen uit
breiding een z.g. „ingebouwde" school
betreft, zoodat het schoolbestuur zélf
voor het kapitaal ten behoeve der uit
breiding heeft te zorgen. Van dit stand
punt gaat ook het schoolbestuur uit.
Overigens zijn aangeteekend, dat in
verband met cle imperatieve strekking
van art. 84, 4e lid der Lager Onderwijs
wet 1920, naar de meening van B. en
W. geen toestemming van den raad
voor de bovenbedoelde uitbreiding
vereischt is. De aangehaalde bepaling
toch luidt als volgt:
„Bij vermeerdering of vermindering
van die lokalen vindt herschatting
plaats".
liet voorschrift laat dus geen ruimte
open om eventueel de medewerking tot
herschatting te weigeren, zoodat na
voltooiing der uitbreiding het gemeen
tebestuur het noodige heeft te verrich
ten om tol die herschatting te geraken.
Aan de hand daarvan zal dan het be
drag der jaarlijksche vergoeding nader
moeten worden bepaald.
B. en W. stellen den gemeenteraad
voor, het adresseerende schoolbestuur
in dien zin te berichten.
Zij achten het gewenscht dat nog in
de vergadering van heden het schrij
ven een punt van behandeling uit
maakt, omdat, zoo de raad een van
hun standpunt afwijkend gevoelen
mocht zijn toegedaan, met het oog op
(ie art. 75 en 76 der Lager Onderwijs
wet 1920 vóór 2 Februari a.s. moet wor
den beslist, of de daarin bedoelde me
dewerking zal worden verleend.
SANTPOORT.
In het provinciaal ziekenhuis al
hier is met ingang van I Januari liet
aantal bestaande klassen van 5 op 3
teruggebracht.
In verband hiermede zijn de ver-
pleegkosten voor 1922 door Gedepu
teerde Staten van Noord-Holland vast
gesteld voor de: le klasse op f 3250, 2e
klasse op f 2500 (beide klassen uitslui
tend gestichtsgedeelte) 3e klasse op
i' 840 (bestemd voor armlastigen in ge
sticht en sanatorium).
In de 3e klasse (gesticht en sanatori
um) zijn ook een zeker aantal plaatsen
beschikbaar voor lijders, die voor reke
ning van hun familie worden ver
pleegd. Zij moeten echter afkomstig
zijn uit de provincie Noord-IIolland.
De verpleegprijzen voor deze patiënten
varieeren tusschen de f 840 en f 1500.
De Visscherjj-Cqui'ant kwam dezer
dagen met de opmerking dat de Vrij
heidsbond in zijn program weer heele-
maal niets over de visscherij had staan
Juist omdat dit niet waar is (wij kun
nen niet begrijpen waarom men in
IJmuiden dit misselijke blad nog
steunj, dat zoo vaak onjuiste of ten-
dentieuse berichten lanceert), en de
Vrijheidsbond wel een paragraaf pvei
de visscherij in zijn program heelt op
genomen, plaatsen wij hier gaarne het
volgende artikel uit hat visscherijb'ad
der N. Vlaardingsche Courant.
Het is een in visscherijkringen dik
wijls gehoorde en algemeene klacht,
dat de politieke partijen, welke de hon
derd Tweede- en de vijftig Eerste Ka
merleden aanwijzen, zich in haar par
tij-programma's en haar verkiezings
acties, zoomede bij het aanwijzen van
candidaten voor de volksvertegen
woordiging, met alle mogelijke zaken
bezighouden en zich daarvoor moeite
geven, doch dat daarbij de vissche-
rijen gewoonlijk geheel vergeten wor
den. En gewoonlijk wordt het daaraan
ook geweten, dat er in Den Haag voor
de visscherijen slechts zelden iets
goeds te bereiken valt, en dat de zorg
welke deze bestaansbron zoo nu en
dan mag ondervinden, als regel van
weinig deskundigheid de duidelijke
kenteekenen vertoont.
Er heerscht om het met één
woord te zeggen in de geheele vis-
scherijwereld groote onbevredigdheid
over het gevoerde regeeringsbeleid, en
over de belangstelling voor de vissche
rijen in de volksvertegenwoordiging.
Eenzijdig wordt in verband daar
mee de schuld van zeer veel dat ver
keerd loopt, aan de autoriteiten in den
Haag geweten, al te vaak en al te zeer
verliezen de visscherijmenschen hun
eigen aandeel in de verantwoordelijk-
leid uit hef gezicht; zij houden zich in
't algemeen te zeer afzijdig van alles,
wat „den geest in Den Haag" vormt en
kunnen zich daardoor niet te juister
plaatse en te juister tijd doen gelden,
Als de belangstelling er niet is, moet
men die wekken, als de kennis van ons
bedrijf ontbreekt, moet die worden
aangekweekt.
In de gehouden algemeene vergade
ring van een der politieke partijen, der.
„Vrijheidsbond", is de noodige aan
dacht voor het Nederlandsche vissche-
rijbedrijf aanwezig geweest.
In het ontwerp van het Program van
Vctie, dat het hoofdbestuur dier partij
opgesteld had. kwam geen visseherij-
paragraaf voor. Het lid van den Vrij
heidsbond, de heer C. G. Roos, heeft
daarin aanleiding gevonden een derge
lijke paragraaf voor te stellen, luiden
de als volgt:
Maatregelen tot opbeuring van de
visscherijen uit verval, waarin deze
zijn geraakt. Instelling van een vak
kundig onderzoekings- en voorlich
tingsdienst, en inperking der tegen-
woordge inspectie. Krachtige bevorde-
i ing van nationale en internationale
regelingen in het belang van den
vischstand en v. een economische uit
oefening van het bedrijf.
Het hoofdbestuur der partij heelt dit
voorstel overgenomen, en ook de alge
meene partijvergadering heeft er zich
mee vereenigd, zoodat deze verlangens
zijn opgenomen onder datgene, wat de
Vrijheidsbond voor de naaste toekomst
eischt.
liet is thans te hopen, dat het hierbij
niet zal blijven, maar dat deze partij
zal toonen ernst te maken met baai-
belangstelling en haar streven voor de
visscherij, en bovendien andere partij
en eveneens een visscherijparagraaf
zullen opnemen in haar program voor
de aanstaande verkiezingen.
Het thans getoonde initiatief ver
dient in elk geval algemeen toejui
ching in de kringen van het Neder
landsche visscherijbedrijf.
In de vergadering van.den Vrijheids
bond is bovendien op voorstel van het
zelfde lid besloten tot instelling van
een Commissie van Advies voor het
Visscherijbedrijf, ter voorlichting van
de Kamerleden en cle vergaderingen
der partij, deze commissie zal worden
samengesteld uit deskundigen uit de
verschillende visscherijplaatsen, en de
bevoegdheid hebben gevraagd of onge
vraagd adviezen uit te brengen ten
aanzien van hetgeen de visscherij
raakt, en de aandacht, te vestigen op
alles, dat van belang is voor het bedrijf
en waarmee volksvertegenwoordiging
of regeering te maken kan krijgen.
Reeds zeer spoedig zal tot de benoe
ming van leden dezer commissie wor
den overgegaan, welke op de gestie van
althans deze partij belangrijken in
vloed zal kunnen verkrijgen, indien de
benoemden blijk zullen geven hun
taak te begrijpen.
Laat ons het vertrouwen uitspreken
dat door een en ander vruchtdragend
werk voor het visscherijbedrijf zal
worden verricht!
IJMUIDEN.
Concert Enphonie.
P. Vermeulen, f
VISSCHERIJ.
Visscherij en Politiek.
POSTER IJ EN.
Lijst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, van welke de afzenders onbekend
zijn.
Terugontvangen in de le helft der maanc(
Januari 1922.
brieven binnenland.
1. Burgemeester Velsen 2. Mej. A Freiiks
Amste:dam; 3. IJmuider Coitrant JJmyidèn j
4. W, van Ömtnen Velsen; 5|. pepsodent
Company Amsterdam 6. Uitg. Mij. Neer-
landia Utrecht.
briefkaarten binnenland,
1. zonder adres,
briefkaarten buitenland.
7. J, Fischer Kerkrade,
UIT HET LAND,
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeüng van het handels
informatiebureau van VAN DER GRAAF
Co's Bureaux voor den Handel zijn over
de afgeloopen week, eindigende 20 Jan.
in Nederland uitgesproken 28 faillissemen
ten tegen 33 faillissementen in dezelfde
week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 20 Jan. 1922
114 faillissementen tegenover 88 over
hetzelde tijdperk van het vorige jaar.