VELSEN
II
1
1
1
WITTE WEEK
1001
No. 35
Zaterdag 4 Maart 1922
7e Jaargaog
IJMUIDER
Abom#*ieatspr$j81 fl.— per 3 m&anfioii, frwso per post f 1.35
Aboaaementen wordea aang*aoai#£ ket Burean #c fetj de
Ageaten. Tot plaatsing vaa advertentifia van Buitea de gsaoeepte
VELSEN in dit blad is uitsluitend gereaktigd ket Advertestie-
bnreaa P. F. C. ROELSE, IIMUI»EN.
Advertentjën uiterlijk ia te eenée» WOENSDAG tót 9 nar v.ms.
en YRIJJ&AG tot 4 uvlï b.k,
Yersehijfci Woensdags m Zaterdags
Uitgave van d» Naaatu. V«an. Uitgevers M$. „I**. wW
A BRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIS:
N. V. fmkkerll Siajewel, WiUesespleia It. IJasaiiea
Tsl-fco» 1SS
Ingeionde mededeelingen *0 et», per regeiAdvertenties van 11 eu m. 6regel*
f 1.—, iedere regel meer SO ets. Compact gezette advertenties van 11. en m. 0
regels f 1.35, iedere regel meer 35 ets.Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbe
taling, van 1 t. en m. 6 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. £<j niet contante
betaling worden de gewone prezen berekend. Advertenties „adres bur. v. d.
blad" 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht. Bovenstaande regelprfjzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
bij
OFFICIEEL.
Bekendmaking Drankwet.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Velsen brengen ter openbare kennis, dat op:
24 Februari 1922 bij hen is ingekomen een af
schrift van een aan heeren Oedeputeerde Sta
ten dezer Provincie gericht verzoekschrift van
□errit Pieter Nutbey, wonende te Velsen
om vergunning voor den verkoop van
sterken drank in het kiein uitsluitend aan
logeergasten in de gelagkamer en de daar
achter gelegen lokaliteit van het perceel,
gemerkt E 37, en gelegen aan den Stations
weg aldaar.
Binnen twee weken na de dagteekening
dezer bekendmaking kan een ieder tegen
iet verleenen van deze vergunning schriftelijk
oezwaren bij Burgemeester en Wethouders
inbrengen.
Velsen, den 27 Februari 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Burgemeester
Rijkens
De Secretaris
Th. J. Wijnoldy Daniëls.
ONZE GRENZEN.
Wij verkeeren in de gelukkige om
standigheid, dat het grondgebied on-
ier gemeente een groote oppervlakte
ieslaat. Van 't Zuiden naar het Noor-
len hebben we gauw een paar uur
toodig om van de eene (de Bloemen-
ahtalsche) grens naai' de andere (tot
ver den spooroverweg bij Beverwijk)
eiiee komen. En vanaf het Zeestrand
ichtaar kanaal B is niet veel minder in
gefstand.
dijl Wij hebben dan ook geen aspiraties
rdejm ons grensgebied uit te breiden,
dapaar nu jaren geledon de grenswijzi-
nening van Haarlem en omliggende ge
talmeenten ter sprake kwam, waarbij te
>iet!oorzien was dat Schoten en Spaarn-
ver.am als gemeenten zouden verdwijnen
g hebben wij den Spaarndammerpolder
defevraagd, omdat wij daar als van na-
?roiire op zijn aangewezen. Wil onze ge-
arnjieente straks een industrie-centrum
ztorden, waartoe ze als liggende aan
ci'Pet Noordzeekanaal, voorbeschikt is,
ideüan hebben wij deze terreinen beslist
ein«oodig. En gelukkig wij zullen
lica-eze terreinen ook wel krijgen.
[der Dit wekt echter de jalouzie van
hilaarlem op. Onze lezers kennen de as-
zSraties van Haarlem. Dat wilde be-
alve Schoten, Spaarndam en een deel
koran Haarlemmerliede ook nog heel
digeioemendaal en heel Heemstede. Na-
irtajiurlijk vinden Gedeputeerde Staten
gmwt wel wat al te veel gevergd en dus
tordR Haarlem het met wat minder moe-
wehn doen, al krijgt het ook stukken van
nge-ioemendaal en Heemstede,
rust De Nieuwe Haarlemsche Courant, de
ntaborstellen der grenswijziging bespre-
be<hnde, slaat nu de rijke brokken
uw'oorloopig wel verkeken zijn nu be-
)oo<ierig 't oog op den Spaarndammer-
blilblder. Wij meldden 't Woensdag al in
kort bericht, hoe 't blad schreef
it deze met een beminnelijke glim-
ch aan Velsen wordt toegewezen en
|d. rt Haarlem voor de rustige ontwikke-
ag van zijn industrie 't geheele ge-
gon-|n
bied tot aan het Noordzeekanaal noo-
dig heeft.
Wij hebben er toen een beetje de
spot mee gedreven en geschreven dat
Haarlem wel heel Velsen en Beverwijk
ja half Noord-Holland kan wenschen.
Maar als zulke dingen worden gepro
pageerd, dan is het voor onze autori
teiten zaak hierop te letten. Evenzoo
geldt dit voor het geschrijf in de Be-
verwijksche pers, al tellen wij dit min
der, omdat we de aspiraties van de en
kelen in Beverwijk gewoon belache
lijk vinden. Het zal toch zeker niet in
het hoofd van nuchtere bestuurders
opkomen om Beverwijk te gaan ver-
grooten ten koste van onze gemeente.
De vestiging van 't Hoogovenbedrijf
alhier is eenige Beverwijkers echter in
't hoofd geslagen. In Kennemerland
van 25 Februari schrijft zekere M. een
artikel, naar aanleiding van het feit
dat Beverwijk losplaats is geworden.
De schrijver van dat stuk vindt dat zoo
geweldig, dat hij nu dadelijk 'n nieuw
station voor Beverwijk wil en die
plaats reeds ziet als zulk een centrum
van handel en bedrijf, dat hij de sa
menvoeging met Wijk aan Zee en Duin
niet voldoende acht, maar dat de zui
delijke grens van Beverwijk moet wor
den verlegd naar den Noorderkanaal-
oever, dus tot aan het Noordzeekanaal.
Nu, dit liedje hebben we meer ge
hoord, maar 't zal wel een liedje van
verlangen blijven. Bij samenwerking
is succes verzekerd, zegt de schrijver
aan 't slot, maar voor die samenwer
king is dan toch ook met ons te reke
nen. Of dacht men in Beverwijk te be
slissen over ons, maar zonder ons?
De schrijver van genoemd stuk zegt
ook dat het Hoogovenbedrijf het gemis
aan een losplaats spoedig en in hooge
mate zal gaan gevoelen en dat dan een
machtig bondgenoot voor zijn doel is
gewonnen. Maar dan weet deze schrij
ver niet dat het Hoogovenbedrijf nu
reeds een goede losplaats heeft aan het
Noordzeekanaal en dat het die daar
ook wel zal moeten houden, voor den
aanvoer van kolen, grint e.d.
Wij gunnen Beverwijk een druk ver
keer en veel afzet van aardbeien en
groenten. Maar laat het geen aspira
ties krijgen naar de oevers van het
Noordzeekanaal, evenmin als Haar
lem. Als industrie-centrum moet het
Noordzeekanaal onze levensader wor
den. En wanneer in do toekomst deze
oevers nog eens aan een andere ge
meente zouden komen, dan kan een
ieder toch begrijpen dat alleen Amster
dam daarvoor in aanmerking kan ko
men. Maar zoover zijn we nog niet.
Waar Haarlem groote terreinen aan
goed vaarwater krijgt, is ei' nog voor
afzienbaren tijd een rustige ontwikke
ling van zijn industrie mogelijk.En Be
verwijk heelt nog heel wat te doen,
voor Wijk aan Zee aan haai- is.
Toch dienen wij op deze dingen acht
te geven, om ons waakzaam te doen
zijn. Wij willen houden, wat wij heb
ben..
VAN DEN WACHTTOREN.
Wetsontwerp betreffende dienst
weigering.
Het in de Troonrede aangekondigde
wetsontwerp betreffende dienstweige
ring, is door den minister van oorlog-
ingediend. Dit ontwerp beoogt, aan de
ernstige bezwaren van dienstweige
raars tegemoet te komen. De groote
moeilijkheid is hier de schapen van de
bokken te scheiden, de eerbiedwaardi
ge van de minderwaardige bezwaren.
In de memorie van toelichting deelt de
minister de hoofdzaken en de strek
king van zijn ontwerp mede. Hij houdt
alleen rekening met de bezwaren van
godsdienstigen en zedelijken aard van
hen, die hun naaste niet willen dooden
ook wanneer dit ingevolge overheids
bevel rechtmatig is. Hij sluit dus uit
de politieke dienstweigeraars, die pro
paganda willen maken voor ontwape
ning of zich tegen alle Staatsgezag en
HET CONSULTATIEBUREAU
zal geopend zijn Woensdagmiddag van
23 uur, Wiliemsbeekweg 42, Velser-
oord.
Het onderzoek is kosteloos en ge
schiedt door Dr. Anema uit Haarlem,
Voorzitter van het Consultatiebureau
aldaar.
de daaruit voortvloeiende plichten ver
zetten. 01' dat in de praktijk niet tot
onbillijkheid aanleiding zal geven? Po
litieke en zedelijke motieven gaan
vaak ten nauwste samen. Er zijn im
mers antimilitairisten, die elk Staats
gezag uit den booze achten maar te
vens zich op grond van hun mensche-
lijk gevoel tegen den oorlog en de
voorbereiding daartoe verzetten. Er
zijn ook voorstanders van"persoonlijke
diènstweigering op godsdienstige
gronden, die in de individueele dienst
weigering het begin zién van een rood
leger, die in den kapitalistischen staat
de heerschappij van onrecht zien en
daarom eraan weigeren te gehoorza
men. Ook zij worden dus mede door
een zedelijk oordeel geleid.
De minister stelt voor, dat aan hem
de beoordeeling der gewetensbezwaren
gelaten zal worden, waarbij hij voorge
licht zal worden door een daartoe aan
gewezen commissie. Zij zal dus „de
nieren moeten proeven". Zij zal moe
ten doordringen in het verborgene le
ven van innerlijke gedachten, en ge
voelens, dat ons zelfs bij lien, met wie
jarenlang vertrouwelijk omgingen,
vrijwel een onbekende wereld is.
De minister onderscheidt verder de
genen, die wel willen medewerken aan
de handhaving der onafhankelijkheid
en de verdediging van ons land, maar
bezwaar hebben tegen het dooden van
den evenniensch van anderen, die el-
ken militairen dienst verwerpen en
dus zelfs geen knoop aan een soldaten-
broek willen zetten, zooals Enka in
dertijd in de cel weigerde militair on
dergoed te herstellen. De eersten kan
hij in de kazerne en in het militaire
ziekenhuis gebruiken voor ongewapen-
den dienst, de laatsten zullen bij een
Staatsbedrijf werkzaam gesteld wor
den. Zij krijgen dit voorrecht echter
niet om niet. De eersten zullen zes, de
laatsten twaalf maanden langer moe
ten dienen dan de gewone militairen.
Bovendien worden ze bezoldigd, ge
straft, gekleed enz. als de gewone sol
daten. Hun diensttijd wordt in dit ont
werp wel buitengewoon lang en zwaar
gemaakt.
Na de nierenproeverij behoorde het
middel, om voorgewende bezwaren te
keeren, toch niet zoo kras toegepast
te worden. Immers deze buitengewoon
lange diensttijd heeft ten doel de min
derwaardige dienstweigeraars af te
schrikken. De minister maakt den weg
om aan den gewonen militairen dienst
te ontkomen, wel bijzonder lastig.
Daarom gelooven we, dat zijn ontwerp
door de geestverwanten der dienstwei
geraars en door de voorstanders van
gewetensvrijheid wel niet met groote
instemming en vreugde ontvangen zal
worden. Er wordt inderdaad in het
ontwerp aan de gemoedsbezwaren van
een deel der dienstweigeraars tege
moet gekomen, maar deze tegemoetko
ming beteekent twee- of zelfs drievou
dig langeren dienst. Het ontwerp zal
dan ook wel niet ongewijzigd aange
nomen worden.
De woningkwestie op het platteland.
De woningnood is in de dorpen niet
minder groot dan in de steden. Boven
dien doet zich daar het verschijsel
voor, dat de met steun van het rijk ge
bouwde nieuwe woningen voor een
deel (looi' kleine ambtenaren en door
de beter beloonde arbeiders betrokken
worden, terwijl menschen, die krotten
bewonen, daarin blijven. De landarbei
der, die alleen van zijn loon moet leven
en niet voor zich zelf werkt en geen
INGEZONDEN MEDEDEEL1NG
10
lil?-1
I
II
vee houdt, kan de hooge huur niet be
talen en zeker niet in de toekomst, nu
de loonen dreigen te dalen en de hu
ren hooger zullen worden.
Het bestuur der Gron. Mij. van Land
bouw heeft hierop de aandacht van
den minister gevestigd. De nieuwe wo
ningen met overheidssteun gebouwd,
doeu f 3 a f 4 huur per week. Ze hebben
woonkamer, slaapkamer, drie slaap
kamertjes en keuken en een kleine
schuurruimte. Dat is onpraktisch,
daar de landarbeider voor zijn vee en
vruchten behoefte heeft aan een groo-
tere schuur en li ij voor zijn gezin, dat
veel in de buitenlucht verkeert, vol
staan kan niet een groote kamer met
bedsteden. Op de afgeschoten zolder
kunnen des noods ledikanten ge
plaatst worden. Zulke woning kan
voor ruim 1 2000 minder gebouwd wor
den en de .huur. behoeft daarvoor niet
meer dan f 3 per week te bedragen.
Dit bedrag is, gelet op het inkomen,
waarlijk ai hoog genoeg. Immers een
flinke landarbeider verdient gemid
deld f 1200, als hij geregeld werk heeft.
In het grootste deel van Groningen is
het jaarloon f 100 a f 200 minder naar
meedeeling van het bestuur van ge
noemde Maatschappij.
Moet minstens 70 dei1 exploitatie
kosten dei- Overheidswoningen door
den huur gedekt worden, zooals de
minister eischt, dan zijn deze duurde
re woningen door den landarbeider
niet meer te betalen. Daarom vraagt
het bestuur goedkoopere en meer
praktische woningen voor de landar
beiders.
M ij staan hier inderdaad voor een
moeilijke kwestie. De oplossing dooi'
de Mij. v. Landbouw aan de hand ge
daan, heeft hygiënische bezwaren, ook
lijkt haar kostenberekening ons veel
te gunstig voor het dooi' haar aanbe
volen woningtype.
De woningnood bestaat niet alleen
uit een gebrek- aan woningen. Er is
ook behoefte aan voor de gezondheid
goede woningen. Vooral op het land
komen de een-kamerwoningen veel
voor en liet zou te betreuren zijn, als
men wel liet vee maar niet de menscli
zooveel ruimte en lucht geeft, als hij
voor zijn gezondheid noodig heeft.
YISSGHERIJ.
De Staatsbegrooting.
Aan de Memorie van Antwoord op
het Xe hoofdstuk van de Staatsbegroo-
ting wordt het volgende ontleend:
Scheepvaart.
De in het Voorloopig Verslag be
doelde toeneming van het aantal Azia
ten onder de bemanning der Nederl.
Koopvaardijvloot is naar de meening
van den minister niet bedenkelijk te
achten voor de veiligheid op zee. Bij
goede leiding zijn naar het oordeel van
vele gezagvoerders in het bijzonder
Chineezen ijverig, ordelijk en plichtge
trouw.
Met betrekking tot de bezetting van
de machinekamer, deelt de minister
mede, dat de eigenaren van eenige der
grootste stoomtrawlers tot uitbreiding
van de op die schepen gebruikelijke
bezetting der machinekamers zijn
overgegaan.
In het afgeloopen jaar heeft overleg
plaats gehad over de kwestie van het
toezicht op het logies voor schepelin
gen en op de ziekenverblijven aan
boord van Nederl. koopvaardijsche
pen en visschersvaartuigen, doch voor
dwingende bepalingen zijn de tegen
woordige tijdsomstandigheden geheel
ongeschikt en evenmin voor verscher
ping van de bepalingen van het vrij
willig aanvaarde toezicht ten aanzien
van koopvaardijschepen.
Het voor Jvorten tijd aan de Regee
ring aangeboden rapport der commis
sie voor de zeevaartkundige examens
zal nietworden openbaar gemaakt
Tegen nederlegging ter griffie ter ver
trouwelijke kennisgeving van de leden
bestaat echter bij den Minster geen
bezwaar.
Visscherijen.
De minister is voornemens voor zoo
ver daarvoor in verband met den toe
stand van des lands schatkist gelden
beschikbaar zullen kunnen worden ge
steld en het in de macht der overheid
ligt om op den gang van zaken bij de
visscherij invloed uit te oefenen, niets
onbeproefd te laten wat totverbetering
van den inderdaad in menig opzicht
ongunstigen toestand van dezen tak
van bedrijf zal kunnen strekken. Bij
de overweging van de daartoe te ne
men maatregelen zal ernstig acht wor
den geslagen op hetgeen de practische
vissche'rs hiervoor in den Baad voor de
Visscherij en door tussehenkomst van
hunne organisaties, als anderszins,
zullen aanbevelen.
De minister geeft een opsomming-
van maatregelen welke overwogen
w orden tot bevordering van den we
deropbloei der visscherij.
Hetgeen tot verbetering van de
zalm- en elftvisscherij kan worden ge
daan, maakt een punt van ernstig on
derzoek uit. Hieromtrent hoopt de mi
nister eerlang mededeelingen te kun
nen doen.
De minister deelt mede dat hij eeni-
gen tijd geleden aan den minister van
buitenlandsche zaken heeft verzocht
de waterverontreiniging aan den Rijn,
die blijkens het door Nederlandsche
deskundigen ingestelde onderzoek
door afvalwater uit het Duitsche in
dustriegebied wordt veroorzaakt, bij
de Duitsche Begeering opnieuw met
klem ter sprake te brengen en hare
medewerking te vragen om in een bij
eenkomst van Nederlandsche en Duit
sche deskundigen te doen onderzoe
ken, welke maatregelen tot wegne
ming van dezen misstand kunnen
worden genomen.
De Visscherij-inspectie stelt een on
derzoek in omtrent den aanvang van
de schade door de hengelvisscherij te
weeg gebracht en de daartegen even
tueel te nemen maatregelen.
De reeds langen tijd in voorberei
ding zijnde herziening van het Binnen-
visscherij-reglement is thans zoo spoe
dig te verwachten, dat tot het nemen
van andere voorloopige maatregelen
van tijdelijken aard dan, in verband
met den tegenwoordigen bijzonder on
gunstigen toestand voor de visscherij,
met name voor het nachtvisschen met
de vischzegen in enkele rivieren, het
visschen met de aalreep, reeds zijn ge
nomen, geen aanleiding meer bestaat.
De zienswijze van eenige leden die
de uitgaven voor het college voor de
visscherijen te hoog achtten, in ver
band met het nut van het college,
wordt door den minister niet gedeeld.
Gelijk gemeld bestaat het voornemen
den dienst der Visscherij-inspectie te
reorganiseeren en in te krimpen.
Als eerste stap om hiertoe te gera
ken is de centrale dienst der Inspectie
in bet. departementsgebouw aan het
Bezuidenhout ondergebracht. Belang
rijke verkorting der verslagen en ver
dere vereenvoudiging van publicaties
zal reeds in 1922 plaats hebben. Hier
mede zal nog een verdere inperking
van het administratieve personeel ge
paard gaan.