ORGAAN VOOR DE GEME
VELSEN
No. 56
Zaterdag 18 Mei 1922
7Jaarcraogf
AöoaaeHicstsprgB i fl.per 8 m&£0g«n, Iruco par post f L3è
AbosMeKieBtsE worcss a*ng®£OKes aass het Bureau en de
Age*.ten. Tot plaatsing v*ê advsïttntiëa van Buitea de geweeste
VELSEN in dit blad is uitslaitead gerechtigd het AdverteEii®
feareaa P. F. C, R0EL3E, IJMUIDEN,
AdvertenrAH niterligk is te zenée» WOENSDAG tot 9 asr y.êk.
en YRIJMA0 tot 4 sur s»s,
Vsraehijiii Woea§4agi «u. Zat^rdaga
Uitgave va» 4.9 Nwwsl. Vm». Uitgevers M§, „Ifst*
A#RES VOOR REDACTIE IN ADMINISTRATIE
N. Y. Srekkerij Sisiewel, Wllleatapleiit li, IJazstées
Telefooé iS?
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het onde en
het nlenwe adres, NIET aan
den Iooper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bij
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
OFFICIEEL.
Bekendmaking Drankwet.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Velsen brengen ter openbare kennis, dat op:
5 Mei 1922 bij hen is ingekomen een
verzoekschrift van
J. Demmers, van beroep Caféhouder,
wonende te Velsen (IJmuiden), om ver
gunning voor den verkoop van sterken
drank in het klein voor gebruik ter plaatse
van verkoop in de navolgende locaiiteit:
van het perceel, plaatselijk gemerkt No. 14
zwart en gelegen aan La Reijstraat aldaar.
Binnen twee weken na de dagieekening
dezer bekendmaking kari een ieder tegen het
verieenen van deze vergunning schriftelijk
bezwaren bij Burgemeester en Wethouders
inbrengen.
Velsen, den 10 Mei 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De burgemeester
Rijkens
De secretaris
Th. J. Wijnoldy Daniëls.
VAN DEN WACHTTOREN.
Een spiritistische Kamercandidaat.
Et' worden Kamercandidaten als han
delsreiziger, als kunstenaar, als boer,
als onderofficier, dokter, onderwijzer,
ingenieur enz. aanbevolen. Iedere be
lang oir vak en groep zoekt een verte
genwoordiger ter verdediging in de Ka
mer. De Kamer zal naast en bij de ver
deeling naar politieke beginselen, waar
bij ook al haarfijne onderscheidingen
gemaakt worden als b.v. tusschpn de
Demokratische Partij en de Vrijz. Dem.
Partij, voortaan voor een groot deel uit
specialiteiten bestaan. Ieder, die met 'n
kringetje een bepaalde wensch of grief
heeft, wil een woordvoerder in de
Tweede Kamer hebben. Het nieuwste
op dit gebied is wel de aanbeveling, di
wij in „Het Toekomstig Leven" van
Mei lazen in een artikel over de ver
kiezingen voor de spiritisten. Daarin
schrijft de heer van Holthe tot Echten,
dat eenige jaren geleden een poging
gedaan is, om de vrije uitoefening der
geneeskunde te doen zegevieren over
bet artsenmonopolie. Een kleine 8000
Nederlanders verklaarden in 13 aan de
Regeering hun wensch, dat voortaan
niet vervolgd zou worden de niet-arts,
die een zieke behandelde en aanmer
kelijke of geheele genezing verkreeg.
In England en Duitschland bestaat die
vrijheid. Daarop heeft minister Cort
van der Linden een commissie tot on
derzoek benoemd, wier leden allen te
genstanders waren van de vrije uit
oefening der geneeskunst. Daarnaast
werd een commissie ingesteld, waartoe
o.a. Mr. S. van Houten, Prof. Simons
an Prof. van Hamel behoorden, die een
ontwerp-wetswijziging indiende. De re
geering heeft dat ontwerp ontvangen
en.naast zich neergelegd.
„Voor ons spiritisten", schrijft Mr.
van Holthe tot Echten, die ook lid dier
laatste commissie was, „is er geen an
dere weg dan de keuze van een man tot
Kamerlid, die de zaak weer aan de orde
brengt en weet te volharden tot is tot
stand gekomen de vrijheid niet alleen
om te kiezen de geneeswijze die men
wenscht, maar ook dat zij, die deze
kunnen geven, daardoor niet als wets
overtreders worden bedreigd of ge
straft."
Deze candidaat is de heer P. Goed
hart, een bekend en zeer strijdlustig
spiritist. Zijn naam is geplaatst op de
lijst van H. ter Hall, een der algemeene
lijsten van den Vrijheidsbond.
Tusschen spiritisme en de vrije uit
oefening der geneeskunst is eigenlijk
geen verband. Men kan voor de laatste
zijn en tevens meenen, dat de dood het
einde is of dat althans alle verkeer
over de grenzen der beide werelden on
mogelijk is. Maar Mr. van Holthe tot
Echten richt zich tot de spiritisten met
de aanbeveling van den spiritist Goed
hart als Kamercandidaat. Is het wel
licht, opdat deze de doode staatsman
nen van grooten naam en talent zal
raadplegen in de nieuwe en bijzonder
moeilijke parlementaire periode, die
wij dit jaar beginnen zullen?
Wat we allen weten.
Het is niet noodig, te vertellen, dat
de oorlog een der zwaarste plagen is,
die een volk kan treffen. Wij weten het
allen en toch heeft na den oorlog niet
de wereld maar wel het militairisme
zich hersteld. Voor legers en vloten
wordt niet op een paar millioen gezien.
Het is uiterst moeilijk, om met nieuwe,
sprekende woorden en beelden het oor
logskwaad te beschrijven. Bloedbad,
volkerenmoord, oorlogshei en dergelij
ke uitdrukkingen zijn afgesleten cli-
che's geworden. Zelfs cijfers maken
niet veel indruk meer. Bovendien kan
men ze niet narekenen en men wan
trouwt hun juistheid.
Dat behoeft niet te gelden voor de
jongste Duitsche becijferingen, die op
ambtelijk materiaal steunen en in .Tan.
werden gepubliceerd. Er zullen nog
wel verscheidene gevallen van dood en
verwonding ambtelijk niet geconsta
teerd zijn en dus zijn deze officieele
cijfers eer te laag dan te hoog.
De oorlogsverheerlijkende wijsgeeren
hebben den oorlog wel een sterkend
staalbad voor een volk genoemd. lede
ren dag van dit staalbad kostte aan
Duitschland 1114 man; ruim tweemaal
zooveel werden er per dag verwond.
Het totaal aan dooden was in de vier
oorlogsjaren 1808505; bovendien waren
er ruim vier millioen verwonden, die
nog leven maar als blinden, verlam
den, eenarmigen, eenbeenigen enz.
Hoezeer de moderne oorlogstechniek
aan vernielende en doodende kracht
heeft gewonnen blijkt uit het feit, dat
in den oorlog van '70 slechts 129956
Duitschers sneuvelden. Slechts! Verge
leken n.b. bij het verliescijfer van den
wereldoorlog.
In den oorlog van '14 hebben 13 mil
lioen Duitschers meegestreden. Van
iedere zeven mannen is er een gevallen
Wij ontleenen deze cijfers aan het
pacifistische blad „Die Menschheit",
dat daarbij nog deze opmering maakt:
Hoeveel zielen in den waren zin van
het woord bij dezen menschenmoord
ten gronde zijn gegaan, daarover zwijgt
iedere statistiek. Wij weten het echter
en zullen het nooit vergeten. Het
schoonste gedenkteeken voor de geval
lenen, de invaliden en al de andere of
fers van het kapitalisme zal onze
plechtige belofte zijn: Nooit weer oor
log!
Niet toerekenbaar.
Men zoekt tegenwoordig achter den
misdadiger spoedig een geestesstoornis
en pleit op grond daarvan voor ontoe
rekenbaarheid. Men ziet in hem eer
zieke en geen schuldige. Evenals ius
schen misdaad en armoe is er ook tus
schen misdaad en krankzinnigheid
verband. Deze nieuwe zienswijze wordt
door het publiek ook al toegepast op
de jeugd. De jongen steelt en snoept,
omdat hij het niet laten kan; het is
een ziekelijke neiging in hem. Ook
HET CONSULTATIEBUREAU
zal geopend zijn Woensdagmiddag van
23 uur, Wiilemsbeekweg 42, Velser-
oord.
Het onderzoek is kosteloos en ge
schiedt door Dr. Anema uit Haarlem,
Voorzitter van het Consultatiebnreau
aldaar.
praat het publiek al een stevig woord
je mee over erfelijkheid van booze nei
gingen. En het meent ook de kenmer
ken der ontaarding te kennen. Toen
we laatst een troep jongens van een
Tuchtschool passeerden, hoorden we
iemand zegen: Wat een ontaarde ge
zichten! Men kan evenveel ontaarde
gezichten zien bij eiken troep, jongens.
Ontaarding is overal, vooral als men
iedere eenigszins van het normale af
wijkende trek een teeken van ontaar
ding vindt. Wij zagen in die tucht
schooljongens menigen fermen en flin-
ken kop, zelfs verscheidene aardige en
eerlijke gezichten.
Dal er heele en halve ontoereken
baarheid is, en erfelijkheid en ontaar
ding in menig leven valt op te merken,
zullen we niet ontkennen. Maar men
hoede zich ook in deze voor overdrij
ving.
Dr. A. Ryperda Wierdsma verbonden
aan het Rijkstucht- en opvoedingswe
zen verzekert, dat hij bij zijn werk een
verrassend klein aantal gevallen van
uitgesproken zwakzinnigheid en gees
tesstoornis ontmoet. Het groote blok
van tuchtscholieren en rijksopvoede-
lingen is hij gaan zien als normale
jongens met de moeilijkheden van hun
karakter-aanleg, leeftijd en millieu. In
strijd met deze ervaring zag hij, dat
steeds meer de nadruk gelegd wordt op
ziekelijken en defecten aanleg. Er
heerscht, zoo is zijn meening, in op
voedingszaken overschatting van de
psychiatrie en dat doet kwaad, want
men werkt met meer vertrouwen aan
een gezonden dan aan een ziek 01 en
defecten jongen.
Deze laatste opmerking is zeer juist
en daarom moeten wij bij onze kinde
ren niet te gauw denken aan zedelijke
abnormaliteit en onmacht, om verkeer
de gewoonte na te laten. Wanneer men
in een kind een misdadigou en zieke
lijken aanleg gaat zoeken, meent men
dien ten slotte zeker ook te zien en
daaraan kan immers niemand iets ver
anderen. Men strijdt niet meer tegen
verkeerdheden; men vindt het heel
droevig, maar het kind is nu eenmaal
uiet anders! Dr. Rypperda komt daar
terecht tegen op.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Daartoe welwillend in de gelegen
heid gesteld, mochten we 1.1. Zondag
op ons bureau genieten van een con
cert dat gegeven werd in den Haag en
waarvoor we telefonisch verbonden
waren met een ontvang-installatie
voor draadlooze telegraphie en draad-
iooze telephonie hier ter plaatse.
We hebben de viool- en cello-solo's
uitstekend gehoord en kunnen volgen
tot in de fijnste nuanceering. Vooral
het eerste gedeelte van het concert
werd schitterend overgebracht en gaf
ons de grootste voldoening. Het ligt
echter voor de hand, dat een eigen ont-
vanginstallatie, zonder gebruikma
king van de gewone telefoon, nog meer
voldoening schenkt, wijl de noodzake
lijk aangebrachte versterking tevens
de storende geluiden versterkt. Zij, die
dus op deze wijze in hun huiskamer
van muziek willen genieten, doen het
best een eigen ontvanginstallatie te la
ten aanbrengen.
Tusschen de muzieknummers en in
de pauze hebben we de voetbalwed
strijd in het stadion tusschen Holland
en België mede gemaakt Om de 5 mi
nuten werd de stand het luchtruim in
gezonden echfer met gebruik van een
code, waardoor de waarheid voor ons
verborgen bleef. „Hevige worsteling
voor het roode doel", de scheidsrech
ter constateert buitenspel van de groe
nen; hevige ontstemming bij het pu
bliek" enz. enz., tot de uitslag werd
bekend gemaakt als volgt: „uitslag 18
voor de groenen, 21 voor de rooden".
21 voor de rooden zegt genoeg en geeft
de uitslag bij eenig nadenken precies
weer, doch dat ze onze oranjemannen
als „de groenen" betitelen, zal voetbal
lend Nederland niet zonder protest
kunnen slikken.
VELSëROORD.
Het symphonie-orkest „Euphonie"
gaf Woensdagavond zijn tweede uit
voering in dit seizoen. De zaal van Ti-
voli was ook nu weer geheel bezet.
Het programma bevatte een 8-tal
nummers, bijna alle klassieke muziek.
Wij vernamen dat alle nummers keu
rig werden uitgevoerd. Het publiek
toonde zich dan ook zeer dankbaar. De
heer P. Stam gaf als viool-solo „Ber
ceuse de Jocelijn" van Godard en hij
deed dit op een wijze, die het publiek
in verrukking bracht, zoodat hij nog
een toegift moest geven. Ook de solo
voor hoorn en fluit door de heeren P.
Zalm en G. Merkelbach werd zeer mooi
uitgevoerd.
Het was weer een mooi concert en
Euphonie gaat onder den nieuwen di
recteur naar wij hopen weer een mooi
seizoen tegemoet.
VELSEN.
Bij de classificatie der Post- en
Telegraafkantoren in ons land is Vel
sen geplaatst in de derde klasse A,
IJmuiden in de tweede klasse B en
Santpoort in de vierde klasse A.
Bij de Woensdag ten overstaan
van notaris Boerlage in Hotel De Prins
gehouden verkooping werd het heeren
huis aan den Rijksstraatweg 63 alhier
opgehouden.
Dinsdagavond geraakte bij den
arbeider B. door 't omvallen van een
lampje een bed in brand, waarin een
dochtertje sliep.
De man was naar zijn werk, echter
wist de vrouw den brand snel te blus-
chen. Zij bekwam daarbij echter eeni-
gc brandwonden en moest zich door
den dokter laten verbinden.
VISSGHERIJ.
De toestand der visschérij in
Noorwegen.
Aan een rapport, uitgebracht door
den Handelsattaché bij de Engelsche
legatie te Christiania betreffende den
industrieelen en economischen toe
stand van Noorwegen, is het volgende
ontleend:
De moeilijkheden, waaronder de
Noorsche visschérij in 1920 leeds ge
hukt ging, zijn niet verlicht geduren
de het voorgaande jaar, en de ellende
in de visscherij-districten, speciaal in
Oost-Finmarken, is dan ook zeer nij
pend geworden.
De prijsdaling van producten der
visschérij ging niet gepaard met een
verlaging van de prijzen voor benoo-
digdheden van de visschérij, zoodat de
meeste visschers er niet in slaagden
hun kosten te dekken. De markt, voor
al die voor gezouten haring, was bo
vendien gedrukt door de aanwezigheid
van groote oude voorraden, waarvoor
geen koopers gevonden konden wor
den.
Door den „Directeur der visschérij"
wordt bericht, dat de opbrengst der
groote haringvangst en die van voor
jaarsharing niet meer dan 212.000 maal
(1 maal 150 liter) en 667.000 maal
MALLE GEVALLEN.
Waar in deze rubriek op sommige
feiten de aandacht gevestigd wordt, die
zonderling aandoen en met weinig-
góeden wil toch in het algemeen be
lang recht te zetten zijn, vestigen wij
Uwe aandacht op een groot inconve-
niënt voor de reizigers naar plaatsen
benoorden Haarlem en dus ook naar
IJmuiden.
De Parijsche trein, die des avonds
als D-trein te 7.27 van Rotterdam DP
vertrekt en waarvoor dus toeslag moet
woi-den betaald komt te 8.38 te Haar
lem aan. De laatste trein naar den
Helder vertrekt te 8.37, dus juist één
minuut vóór aankomst van den D-trein
Alleen Alkmaar is nog met den trein
van 10.02 van Haarlem te bereiken.
Ook de reizigers voor tusschenliggende
stations en ook die voor IJmuiden
moeten van 8.38 tot 10.02 te Haarlem
wachten, omdat trein 2243/465 juist
één minuut vóór aankomst van den
D-trein vertrekt.
Zou met een weinig goeden wil, hier
boven bedoeld, daarin geen verbete
ring te brengen zijn. Wij bevelen het
beleefdelijk der Directie der Neder-
landsche Spoorwegen aan.
resp. bedraagt, waarvoor een gemid
delde prijs van kr. 12.30 en 4 kr. werd
gemaakt. Slechts 171.000 maal groote
haring en 142.000 maal voorjaarsha
ring werden gezouten. De rest werd
versch uitgevoerd, in Noorwegen zelf
geconsumeerd of verkocht aan de olie-
fabrieken. Ook de vette haringvissche-
rij leverde slechts geringe resultaten
op, bovendien waren de haringen
slechts klein. De vangst ging in hoofd
zaak naar de oliefabrieken.
De vangst van kabeljauw wordt ge
schat op 39.000.000 stuks, dat is iets
meer dan in de laatste vier jaren,
doch minder dan vóór 1917, regel was.
De -yvaarde was kr. 22.000.000 of circa
55 ore per stuk, tegen kr. 48.000.000
(kr. 1.60 per stuk) in 1919. Circ?
18.600.000 stuks werden gezouten. Var
de rest werd een klein deel in Noorwe
gen verbruikt; het overige deel were
gedroogd tot stokvisch.
Teneinde de visschérij tegemoet te
komen werden van regeeringswege de
volgende maatregelen genomen:
Ter bevordering van den export van
oude voorraden gezouten haring, stel
de de staat zich garant voor de beta
ling van 30 pCt. van het aan buiten-
landsche koopers te verieenen krediet,
tot een maximum van 7.200.000 kronen.
In December 1920 voteerde de volks
vertegenwoordiging nog 10.300.000 kr.,
te bestemmen als volgt:
5.000.000 als toeslag voor visschers,
die petroleum als drijfkracht gebrui
ken;
2.300.000 voor den aankoop van be-
noodigdheden voor arme visschers;
3.000.000 kr. als storting in het fonds
voor diepzeevisscherij.
In Juni 1921 stelde de staat zich ver
der borg voor eventueele verliezen, te
lijden op den verkoop van stokvisch
tot een bedrag van 10 kr. per 20 K.G.,
eerste en tweede kwaliteit en 6 kr. per
20 K.G. derde kwaliteit.
In dezelfde maand werd nog
1.700.000 kr. gevoteerd als onderstand
aan de visschersbevolking van Fin
marken.
Voorts werd een visscherijbank op
gericht, die haar werkzaamheden in
November 1921 begon met een kapitaal
van 15 millioen kronen, geleend met
garantie van den staat. Ook werd het
fonds voor de diepzeevisscherij, ten be
drage van 7.750.000 kr„ overgedragen
aan de bank.
Ten slotte werd de verzekering voor
ongevallen voor visschers en hun ver
wanten uitgebreid tot een pensioenre
geling, ingeval van overlijden of blij
vende invaliditeit.
Thans, zegt het rapport, zijn de voor
uitzichten voor de haringvisschérij
ietwat verbeterd; de prijzen van petro-
JMUIDER
Ingeionde mededeelingen ct*. per regui Advertentie* van 11. en m. 6 regel»
f 1.—, iedere regel meer SO «ta. Compact gelette advertenties van 11. en m. 6
regel* f 1.86, iedere regel meer 86 ct*. Kieinc advertenties en familieberichte?
zoomed* vereenigings advertentie* nit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbe
taling, van 1 t. en m. 6 regels f 0.76, iedere regel meer 16 ets. Bij niet contante
betaling worden de gewone prezen berekend. Advertenties „adres bnr. v. d.
blad" 10 eta. extra; voor bezorging van op advertentie» ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht - Bovenstaande rege'prfizen worden met
6 tts. verhoogd voor advertenties »an buiten de gemeente Velsen