Verschijnt W oensdags Zaterdags
No. 65
Woensdag 14 Juni 1922
7e Jaargang
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMU1DEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAG tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
DIENSTPLICHT
Inschrijvingsregister en alphabetisch register
De Burgemeester van Velsen maakt be
kend, dat het inschrijvingsregister voor de
lichting 1923 met het daaruit opgemaakt
alphabetisch register gedurende tien dagen,
van 14 tot en met 23 Juni a.s., ter gemeente
secretarie voor een een ieder ter inzage ligt.
Tegen deze registers kan binnen dien
tijd bezwaar worden ingebracht bij een
met redenen omkleed verzoekschrift. Dit
moet bij den Burgemeester, ter secretarie
dezer gemeente worden ingediend. Aan
den verzoeker wordt een bewijs van ont
vangst afgegeven. De Burgemeester zendt
het verzoekschrift aan den Commissaris der
Koningin deze beslist bij een met redenen
omkleed besluit.
Het verzoekschrift behoeft niet gezegeld
te zijn.
Veisen, 12 Juni 1922.
De Burgemeester voornoemd,
RljKENS
Een wachter op bions mure.
In tijd van gevaar zag vroeger de burger
in de stad vaak naar den man, die op den
muur op wacht stond en vroeg hem, of
de vijand naderde of de bondgenoot, die
redden moest. De wachter op den muur
overzag den toestand, kende zijn vollen ernsl
en waarschuwde op zijn hoede te zijn.
Zulk een wachter is Prof. van Gijn. Mis
schien is hij een gemoedelijk en genoegelijk
man in zijn persoonlijk leven, maar naar
zijn geschriften en redevoeringen maken
we ons de voorstelling van een stug en
streng gezicht, een man, die slechts dreigen
en waarsphuwen kan.
Evenals Prof. Treub ziet hij de toekomst
der wereld en ook van ons zeer duister in.
Alleen harde arbeid en groote zuinigheid
kunnen ons volgens hem redden. Hij schijnt
een Jeremia, die blijft prediken, hoewel hij
vreest met onbekeerlijken te doen te hebben
Allen zuinig! is sinds een paar jaar het
parool van dezen wachter op den muur
van ons economisch bestaan. En hij weel
dat ieder op zijn best zuinig is met het
oog op zijn eigen beurs, maar zich om be
houd en versterking der algemeene wel
vaart weinig bekommert.
Maar telkens weer wijst hij op dendrei
genden toestand en predikt weerWerken
en bezuinigen! Zoo ook in zijn laatste
redevoering te Amersfoort. Hij betreurde
daarin de vorming van vele kleine partijtjes
omdat daardoor de kans op een sterke
regeering gering wordt en we hebben juist
een sterke regeeringf noodig, wier eerste en
voornaamste programpunt, bezuiging is. De
kleine bezuinigingspartijtjes noemde hij daar
om het meest hinderlijk voor de werkelijke
bezuiniging. Enkele cijfers uit zijn rede moge
ons eenig inzicht geven in den bedenkelijk
slechten toestand van onzen staat. In 'K
brachten de belastingen 172 millioen op
De oorlog kostte ons aan distributie 800
en voor de defensie 1200 millioen. Er kwam
ruim 800 millioen aan oorlogswinst als be
lasting binnen voor de schatkist. Maar de
oorlogswinst maakte ons volk niet rijker
deze winst werd toch grootendeels gevormd
door de hooge prijzen in het eigen land.
iet verlies in waarde der buitenlandsche
effecten bracht hier groote schade en het
nationaal vermogen ging daardoor met 2
milliard terug. Er scheen grootere rijkdom
te zijn door de mindere waarde van het
geld en de vermogensverschuivingen. De
regeering heeft in '18 te veel beloofd zij
meende, dat de stijging van het inkomen
zou voprtduren. De uitgaven stegen van
17 lot '21 van 267 tot 644 millioen. De
invoering van nieuwe belastingen tot een
totaal bedrag van 103 millioen heeft niet
voldoende opluchting gebracht. In verge
lijking met andere landen zijn onze belastin
gen veel hooger dan elders. Het tekort zal
steeds grooter worden voor 23 verwacht
Prof. van Gijn een tekort van 123 millioen.
Daarom moet er bezuinigd worden en tevens
door meer arbeid aan het maatschappelijk
lerstel gewerkt worden. De producenten
moeten meer vrijheid hebben en de staats
bemoeiing verminderen. De ergste staats
bemoeiing is de verkorting van den arbeids
dag. Werken is geen vloek. Hulp aan werke-
loozen is alleen noodig, als het noodig is;
er wordt tegenwoordig onder een mooien
naam bedeeld uit den staatskas. Daardoor
kost b.v. het woningvraagstuk vele mil-
lioenen.
Prof. van Gijn wordt niet moe van op
dit aanbeeld te hameren. Hij weet, daardoor
veler ergernis op te wekken, in den reuk
te komen van vijandschap der demokratie
en der arbeidende klasse. Ongetwijfeld is
hij een zelfstandig man, die niet naar de
gunst van het publiek jaagt en zeker ver
dient zijn waarschuwing ernstig overwogen
te worden.
Bezuinigen is zeker noodzaak, maar men
mag in een gezin niet bezuinigen op de
boterham. Uitgaven voorsociale maatregelen
achten we broodnoodig; daarop zouden
wij niet willen beknibbelen. Prof. van Gijn
wil niet weten van bezuiniging op leger
en v^oot. Om verschillende, ook om finan
tieelé redenen zouden wij hier totaan de
laatste gulden willen bezuinigen.
Ook mogen we tegenover de alarmee-
rende cijfers, de noodkreet van dezen
wachter op den muur gerust bedenken,
dat ons land nog ver vaneen staatsbankroet
af is. Tegen over schulden staan groote
bezittingen van den staat en als hij moest
iquideeren, stel dat zulks mogelijk was,
dan zouden de schuldeischers bij den
tegenwoordigen toestand zeker hun geld
ten volle terugkrijgen. Er blijft niettemin
reden tot zuinigheid en voorzichtigheid
maar wij staan niet zoo dicht bij den afgrond,
als men uit de beschouwingen van Prof.
van Gijn wel zou opmaken.
De directe verarming door den
oorlog niet het ergste kwaad.
J. M. Keynes behoort tot de Engelschen,
die onpartijdig, scherpzinnig en raak durven
oordeelen over de wereld, haar ellende
en de oorzaken daarvan. In zijn beschou
wingen treft voordurende het gezond ver
stand, dat de werkelijkheid zonder voor
opgezette meeningen weet te zien en te
beoordeelen.
De verarming der wereld, zoo is de aige-
meene meening, is een gevolg van de
enorme schade, door den oorlog veroor
zaakt en waaronder de wereld nog wel
vele jaren zal moeten lijden. Dat kan een
kind immers begrijpen en is zoo klaar als
een klon'je. Eenige jaren lang hebben mil
lioenen mannen al hun kracht en tijd ge
geven, om kapitaal te vernietigen, in plaats
van voort te brengen. Dat heeft een ont
zaggelijke verarming veroorzaakt, die niet
onmiddellijk na den oorlog maar thans des
te duidelijker openbaar is geworden. Dat is
ook de hoofdoorzaak der malaise. Zoo is
het gewone oordeel, dat men ook in weten
schappelijke geschriften vaak aantreft.
Het is echter niet de meening van Keynes
De gevolgen van de rechtstreeksche ver
woesting door den oorlog worden volgens
hem gewoonlijk veel te overdreven voor
gesteld.
Zelfs de verwoesting van geheele streken
die plaatselijk een geweldigen indruk maken
betreffen niet meer dan een klein deel van
het getroffen land en zijn onbeduidenc
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
cent per week is men lid en heeft dan
echt op kostelooze hulp van een der
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 14
te Velseroord.
vergeleken bij het beschaafde grondgebied
der wereld. De materieele verwoesting zelfs
van dezen grooten oorlog kan worden
hersteld met de gevvone besparingen in
weinige jaren. Immers de in België en
rankrijk vernielde huizen iijn niet meer,
dan de regelmatige aanbouw van een of
twee jaar in West-Europa bedraagt De
schade aan de spoorlijnen toegebracht
maakt nog minder uit dan een jaar van
nieuwen aanleg in een periode van uit
breiding op spoorweggebied. De bodem
wordt hersteld door het werk der land
bouwers. Over de geheele wereld heeft de
koopvaardijvloot zeer geleden op het eind
van 21 was deze schade alweer geheel
hersteld. Als verdere oorzaken der malaise
noemt Keynes de verminking van vier
groote rijken in Europa, de nog heerschende
atmosfeer van wantrouwen en vijandschap
tusschen de staten e« dan is bovendien
nog het geldwezen in de war.
Keynis wijst erop, dat niet alleen de
koopkracht maar ook de kooplust der
wereld verzwakt is. Dit is zeer goed te
verklaren. Bij stijgende prijzen koopt men,
om later nog niet duurder te moeten
betalen. Bij [Prijsdaling is de neiging, om
af te wachten, sterk. Keynes verzekert, dat
de productie in veel sneller mate dan het
verbruik is afgenomen en het maar een
<westie van tijd is, of de productie zal
weer herleven. Ja hij ziet het keerpunt
reeds gekomen. De daling der prijzen is
opgehouden, de voorraden zijn- gering,
crediet is ruim voor handen, de handelaren
vatten weer moed en goede verwachtingen
doen het productieproces weer sneller gaan.
Het oordeel van Keynes is dus optimis
tischer dan we gewoonlijk hooren. Maar
lij erkent, dat er nog lastige problemen
zijn voor het economische herstel van
Europa.
RAADSQVERZIGHT.
Zitting van Dinsdag 6 Juni.
Wij kikkerlandmenschen, kunnen slecht
tegen de droogte. Wij zijn vocht gewend,
van binnen en van buiten en zoo'n lang
durige droge tijd maakt ons korrelig, hu
meurig, licht ontvlambaar. En de hersenen
van ons water- en melkvolkje zijn, als de
Hollandsche natuurboter. Prima van kwali
teit, maar met deze warmte, als druipend
van het mes. Ons volk, ons gemeentevolk,
vertegenwoordigd door de beste, de meest
prima hersens in den Raad, lijdt onder deze
Saharatemperatuur en we geven ons acht
baar college van B. en W. den ernstige raad
vóór einde September niet weder te ver
gaderen.
De lucht in den raad van Dinsdagavond
was"zwoel; overladen met electriciteit. Het
dreigde; er hing ons iets boven het hoofd.
Was het de warmte een naderend onweer
of een aigeheele verweeking. Maar als de
bui niet afdreef, zou hij in zijn volle ont
zetting op onze gebraden hoofden neer
storten.
Den heer Tusenius trof de eerste bliksem
straal. Achtereenvolgens gingen de heeren
Vermeulen, Schilling en Landeweert voor
de vlakte. We begrepen er niets van. Tot
een besloten raadszitting ons in de gelegen
heid stelde van de raadsstukken kennis te
nemen wat je met dit weer natuurlijk niet
eerder gedaan had ets we de oorzaak van
de groote trilling in de lucht ontdekten
Twee kometen, één uit het kille Noorden
en één uit het zonnige Insulinde waren
elkander genaderd en een botsing was
onvermijdelijk. Een strijd op leven en dood.
Ze waren beiden groot en schitterend, doch
aan het Velser uitspansel was slechts voor
één plaats. Die uit het heete Insulinde kwam
langs den breeden, stralenden weg met
Oosterschen luister en fantasie die uit het
barre Noorden kwam langs den smallen
weg der eenvoudigen van geest en was er
bij velen niet minder om geliefd, die van
grootscheepsch gedoe afkeerig waren. En
de twijfelaars vergaapten zich aan de schit
terende visioenen des eenen of strekten zich
met berusting en vrede naast den anderen
en waren slingerende van den eenen groep
van aanhangers naar den anderen, nademaal
zij niet zelfstandig genoeg waren in eigen
keuze. En in onzen raad geschiedde het
aldus, dat de kille rede zegevierde over de
schitterende fantasie en dat de meerderheid
partij koos voor den komeet -uit het koude
Noorden en hem de overwinning bezorgde
over zijn stralenden, den breeden weg
verlichtende tegenstander.
De eenvoudige gemeente-architect uit
Veendam won den tweekamp met den
wetenschappelijken ingenieur uit Indië, met
verlof hier te lande. De praktijk zegevierde
over de theorie; de gezonde gedachte
over het intellect.
We willen ons in dit overzicht over het
votum van den raad niet uitlaten. De raad
besliste met 10 tegen 7 stemmen. Een
geringe meerderheid dus, waarbij de
twijfelaars zeker den doorslag hebben
gegeven, gezwicht als zij zijn voor over
redingskunst of voor andere invloeden
geen persoonlijke, want de keuze tusschen
deze twee, ons als eminente krachten ge
schilderde personen ging niet om den
persoon, maar om de richting, waarin men
verwacht, dat zij hun capaciteiten zullen
ontplooien.
Ware dus de heer Brader ingenieur
geweest, wij moeten aannemen, dat hij
door den raad niet en de heer Spruijt,
ware hij eenvoudig bouwkundige geweest,
door den raad wel benoemd geworden
zou zijn tot Directeur van Openbare Wer
ken in onze gemeente. De heer Brader is
voor onze gemeente bovendien niet zoo
duur, doch dit speelt geer rol
De lijnde groote lijn heeft den
doorslag gegeven en de groote lijn door
onzen raad verkozen is geweest, die der
smalle gemeente Niet zonder verwondering,
gepaard met teleurstelling, moesten we
ervaren, dat de wethouder van Openbare
Werken, feitelijk toch deTneest gezagheb
bende stem in deze principiëele vraag, tot
de twijfelaars behoorde en van het eene
been op het andere steun zocht. Verklaarbaar
is dit wellicht, omdat naast andere over
wegingen, ook gegolden kan hebben de
verantwoordelijkheidsvraag, waar toch een
wethouder van O. W. een tijdelijk en een
Directeur van O. W. een vast ambtenaar is
de tijdelijke wethouder Dunnebier niet
Druk is het hier nog niet met de
Dolitieke vergaderingen. Hedenavond zijn
er echter twee tegelijk.
Voor de Chr. Hist. Unie spreekt Ds. J.
Voorsteegh van Katwijk aan Zee in het
Gebouw voor Chr. Belangen, terwijl voor
de Staatspartij voor Volkswelvaart in de
Willem Barendsz spreken Mevr. J. L. de
Koning—van Arkel uit Bergen en de heer
F. L. Faubel gepens. Kol. intendant van
het Ned. Ind. Leger, uit den Haag.
Concert te geven door
de Harmonie „Concord i a",
op Donderdag 15 Juni.
Directeur S. VLESS1NO.
n de muziektent, Willemsplein, IJmuiden.
Aanvang 's avonds 8 uur.
PROGRAMMA.
1. Heil Europa Marsch F. von Blon
2. Ouverture „Rose-Marie" S. Vlessing
3. Valse Interrompue L. Montagne
4. Fantaisie „Zaüberflöte" W. A. Mozart
o
5. Ouverture Ludomatichello L. Langiois
6. Fantaisie „Carmen" O. Bizet
7. Chant du Soir Valse S. Vlessing
8. Edelweiss Marche H. Sarly
en
al te groote invloed heeft willen uitoefenen
op de benoeming van een ambtenaar, die
voor goed aan onze gemeente verbonden
wordt en allicht ook nog met andere
wethouders zal moeten samenwerken.
Enfin; toen de groote slag gevallen was
klaarde de lucht in den raad merkbaar op
De spanning was geweken.
De burgemeester, die den heer E. Brader
thans nog gemeente-architect te Veendam
natuurlijk wel het meest van nabij heeft
gekend, heeft zich met strikte neutraliteit
in den raad van eenige aanbeveling ont
houden. Doch de roep van groote be
kwaamheid, die den heer Brader bij zijn
sollicitatie vergezelde, mag de verwachting
wekken, dat tusschen den benoemde en
den Burgemeester van onze gemeente een
even goede verhouding zal bestaan als zulks
in de gemeente Veendam, waar de heer
Brader zijn sporen verdiend heeft, het geval
is geweest
Een verblijdende mededeeling was 'tdat
de prijs van het gas, waarop de schreeuwent
dure groente en de niet minder schreeuwend
dure aardappelen gekookt moeten worden
met 2 cents per kub. Meter verlaagd wordt.
Voor de overige min-belangrijke punten
mogen we naar het raadsverslag verwijzen.
VELSEROORD.
Onze plaatsgenoote, Mej. A. C.
Nij-
IJMUIDEN.
Door de politie is Zaterdag assistentie
verleend bij het uitzetten van zekere E. uit
etn woning in de Neptunusstraat.
lout, voorheen onderwijzeres aan de Hew.
School op Marken, is benoemd tot onder
wijzeres aan de Insingerschool te IJmuiden.
- De Raad van Beheer heeft den aan
slag der Ned. Herv. Gemeente alhier, welke
1387 bedroeg, via ingediende reclame
met f 1000 verminderd.
Voor de Socialistische Partij zai mor
gen, Donderdagavond, in Tivoii als spreker
optreden het Tweede Kameilid H. Kolthek
over De stand der politieke partijen en een
samengaan tusschen Rome en de S. D. A. P.
DRIEHUIS.
- In het crematorium op Westerveld
alhier had Maandag de duizendste crematie
plaats. Merkwaardiger wijze was dit juist
het stoffelijk overschot van Dr. J. de Vrij,
oud-voorzitter der Ver. voor Fac. Lijkver
branding, die 9 jaar geleden het crematorium
heeft ingewijd.
De leden van het Hoofdbestuur Dr. van
Lissa en Mr. Verbroek waren aanwezig. De
eerste voerde het woord, de tweede be
speelde het orgel. De afdeelingen Haarlem,
Den Haag, Zaandam en Amsterdam hadden
afgevaardigden gezonden.
SANTPOORT.
„Soli Deo Gloiia" opende Zondag
j. 1. met een flink programma het zomer
seizoen. De uitverkoren plaats was de serre
van café-restaurant „Zomerlust", voor de
welke een groot getal ingezetenen van de
werkelijk goede muziek heeft genoten. Steeds
meer en meer blijkt ons, dat Sam. Vlessing
hier de rechte man op de rechte plaats is.
Bepaald jammer is het, dat op ons dorp
niet een geschikte gelegenheid is, waar
dergelijke buiten-concerten kunnen gegeven
worden, daar de muz,iek dan nog veel meer
tot haar recht zou komen. De Rijksstraat
weg toch, met het drukke verkeer van
auto's motorfietsen, tram enz., werkt abso
luut niet mee, om het muzikale genot te
verhoogen.
Toen de laatste tonen van de Marchc
finale waren weggestorven, trokken leden
van „Soli Deo Gloria" naar de concertzaal,
waar de Santpoortsche cinematografische
combinatie een bioscope-voorstelling gaf.
Hierna hield een gezellig bal vele der
aanwezigen nog geruimen tijd bijeen.
Op initiatief van de Santpoortsche
Vrouwenclub houdt Mevr. Chr. S'aas in
de bewaarschool van Mevr. Wüste-Von
Gotsch een drietal cursus-avonden, ten einde
den vrouwen nu zij het actief kiesrecht
hebben gekregen, eenige leiding te geven.
Van deze drie cursus-avonden werd de
eerste gehouden op Maandag j.I. Naar men
ons van betrouwbare zijde mededeelt, hadden
slechts weinig vrouwen aan den oproep
gehoor gegeven. Men hoopt op de beide
volgende avonden 19 en 21 Juni, op een
grooter bezoek.
Ingezoi de mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van lt en bi 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 1 t en m. 6
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en n et 5 regels f0 75, iedere regel meer 15 ets bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties „adres bu eau - an
dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties irgekimen brieven
wordt 0 ets. in rekening gebracht Povenstaande regeip.-ijzen worden niet
5 ots. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente veisen
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den loojtor, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
VOORUITBETALING
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bi]
slechts 15 Cent per regel.
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na 4 uur ingezonden
wordt geen plaatsing in het
Zaterdagnummer gegarandeerd
OFFICIEEL.
VAN DEN WACHTTOREN.
WITTE KRUIS.
PLAATSELIJK NIEUWS.
