VOO
No. 82
Zaterdag 12 Augustus 1922
7e Jaargang
Verschijnt Woensdags Zaterdags
Abonnementsprijs: f 1.— per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
Tngezcwde mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 1 l en m 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets.Compact gezette advertenties van 1 t en m. 5
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberiehten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 5 regels f0.75, iedere regel meer 15 ets Bijnietcon «nte
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties «-adres bmeau au
dit blad* 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ii gekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelprijzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Veisen
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
aen looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bij
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
VAN DEN WACHTTOREN.
Voeten vegenl
Menige deur is een wetstafel. Er zijn
regels voor het gedrag op aangebracht.
Niet rooken! Niet kloppen! Deur slui
ten! Niet spuwen! Dat zijn eenige deur
geboden. Onlangs zagen we op een deur
de vraag: Hebt gij ook iets vergeten?
Een uitstekende wenk op een deur,
waar voortdurend vele menschen in en
uitgaan. Maar men vergeet al spoedig
die vraag te lezen, wanneer mm ze tel
kens weer ziet.
Soms ziet men ook het bevel. Voeten
vegen! Menige huismoeder ergert zich
bont en blauw en windt zich op, als
haar jongens weer van buiten komen
en om te beginnen de hagelwitte dweil
voor de deur, dan de mat, de gang, het
kleed in de kamer en het heele huis
vuil maken, in plaats van eerst huiten
goed hun voeten te vegen. En vooral
in de vacantietijd loopen de jongens als
rustelooze jonge honden voortdurend
in en uit.
Maar is het de moeite waard over
deze kleine ergernissen in de krant te
schrijven? Foerster, de bekende op
voedkundige heeft het wel de moeite
waard gevonden erover in zijn Jeugd-
leer een paar fijne opmerkingen te ma
ken. Het huiselijk leven geeft weinig
of geen gelegenheid tot grootsche hel
dendaden, maar wel, om groote gevoe
lens in vele vriendelijke en weldadige
manieren, woorden en gewoonten te
uiten.
Bij de Arabieren ontschoeit zich de
zoon, als hij de tent zijner moeder bin
nengaat, als of die tent een heiligdom
en zij een heilige ware. Onze jongens
nemen daarentegen dikke klonters
modder en heele wolken stof mee, als-
ze binnenkomen. Door hun voeten eerst
te vegen en niet binnen te stuiven maar
bescheiden en bedaard binnen te ko
men kunnen zij op een prettige en aan
trekkelijke manier een onzichtbaar ge
voel een zichtbaren vorm geven: het
gevoel van liefde, het verlangen het
haar niet moeilijk te maken en haar
zorgen niet te verzwaren en haar rust
niet te storen. Als we bedachten, dat
wij onze beste gevoelens voortdurend
in allerlei kleine gedragingen en ge
woonten kunnen uiten, zouden we he
ter op vele hebbelijkheden toezien en
elkander het leven vrij wat aangena
mer kunnen maken, zelfs door stee
vast onze voeten te vegen!
Internationaal Schaakconcours.
De vele vrienden van het edele
schaakspel zullen wel met groote be
langstelling den strijd volgen, die
thans te Londen gevoerd wordt tus-
schen de ~beste schakers der wereld.
Het bord met de vier en zestig hokjes
is een slagveld, waar een lieete strijd
gevoerd wordt. Geniale invallen, fijne
berekeningen, vooruitziende blik, the
oretische kennis en ook nog een weinig
goed geluk geven in dien strijd den
doorslag. De sterkste schaker der we
reld Capablanca zal zijn soem te ver
dedigen krijgen tegen de vele schaak-
geniën van Rusland, Polen, Duitsch-
land, Czecho-Slowakye, Hongarije enz.
Zelfs een Indiër zal aan het bord zitten
en zijn meesterschap toonen in het
spel, dat ook van Oostersche afkomst
is. Het is eigenaardig, dat de Engel-
schen in het schaken niet uitmunten.
Zij hebben eigenlijk geen enkelen groot
meester. Hebben ze wellicht te weinig-
fantasie voor dit spel? Aan taaie vol
harding, koel en doordacht overleg
ontbreekt het hun niet. Hoezeer dit
tournooi de aandacht trekt, blijkt wel
uit het feit, dat zelfs het Lagerhuis
prijzen beschikbaar gesteld heeft.
Tegenover de vele sport, waarbij het
op vlugge en sterke armen en beenen
aankomt, neemt het schaakspel een
eigen plaats in. Het is een zuiver gees
telijke sport, die zelfs door lammen en
blinden beoefend kan worden. Licha
melijke oefening is zeker nuttig, maan
ze neemt in onzen tijd wel eens een te
groote plaats in. Daarom moeten jonge
menschen liet schaken beoefenen, dat
alle spanning, bekoring en geestdrift
meebrengt van iederen strijd en tevens
het denken wekt en sterkt.
De Engelsche staatsman Bonar Lav
heeft ter gelegenheid van dezen
schaakwedstrijd verklaard, dat liet
schaken hem in de laatste moeilijke
jaren vaak goed gedaan heeft. Al scha
kende vergat hij geheel alle zorgen en
vragen, die hem als staatsman vervul
den. Het kaartspel leidde hem niet ge
noeg af; daarbij gingen zijn gedachten
telkens toch weer naar zijn werk. Maar
aan het schaakbord vergeet men alles
en wordt de geest geheel door liet. spel
in beslag genomen.
Er is maar een bezwaar tegen dit
HET CONSULTATIEBUREAU
zal geopend zijn Woensdagmiddag van
23 uur, Wiliemsbeekweg 42, Vslsar-
oord.
Het onderzoek is kosteloos en ge
schiedt door Dr. Anema uit Haarlem,
Voorzitter van het Consultatiebureau
aldaar.
minder opbrengen. Ons volk zou er
niet armer maar rijker door worden.
Zoo beteekent verlenging van den le
vensduur en daling van het sterftecij
fer geen schade maar voordeel.
Hoe minder de dokter en de doodgra
ver te doen hebben, des te beter voor
de gemeenschap.
BINNENLAND.
fijne, geestelijke spel: het eischt een
geweldige geestelijke inspanning. Na
een schaakavond, hoorden we eens een
liefhebber zeggen, moet ik eerst mijn
hoofd onder de pomp houden, dan een
uur door den wind loopen en als ik
dan naar bed ga, gelukt het mij soms,
om in slaap te raken.
Overigens een prachtig spel, dat
nooit verveelt, altijd weer nieuwe situ
aties brengt en het denkvermogen
scherpt en sterkt. Het is bovendien vrij
van veel kwaad, dat met andere sport
gepaard gaat. Het maakt niet uithui
zig, het wekt geen dwaze roemzucht,
het steelt geen tijd, die voor werken en
leeren bestemd is en verruwt niet, zoo
als met veel lichamelijke sport wel het
geval is.
Kerkhof-ondernemingen.
In een Engelsch weekblad, gewijd
aan gemeentebelangen, wördt gewezen
op de tekortten, die thans menig ge-
meentebstuur heeft op het „kerkhof-
bedrijf". liet sterftecijfer is na den oor
log gedaald, er zijn minder begrafenis
sen en daardoor ook minder inkomsten
De stad Londen bestaat uit meerdere
gemeenten. Southend is een daarvan
en zijn bestuur heeft door een commis
sie laten onderzoeken wat te doen is,
om het tekort op de exploitatie der
kerkhoven te verminderen. Men voelt
al, hoe dit vraagstuk tot erg lugubere
grappen aanleiding geeft. De commis
sie is aan het rekenen gegaan en heeft
vastgesteld, dat het tekort op de kerk
hofrekening zou verdwijnen, als het
aantal begrafenissen per jaar met een
zeker aantal stegen. Dat rekensommetje
is nog zoo moeilijk niet en zal wel klop
pen.
Maar de menschen zijn niet van plan,
om met hun leven de gemeentelijke re
kening in orde te brengen. Men zal dus
de belastingen een weinig moeten ver-
hoogen of de begrafeniskosten ver
meerderen.
Er zijn overigens ook zeer heugelijke
tekorten. Hoe minder sterfgevallen,
des te meer werkers en belastingbeta
lers. Hoe meer leven, kracht en ge
zondheid, des te hooger peil van wel
vaart. De alkoholaccijns zou gerust
met vele millioenen mogen verminde
ren en ook het vergunningsrecht veel
Een 25-jarig jubileum.
Den 28sten Dec. a.s. zal het 25 jaar
geleden zijn, dat een vijftal personen
van uiteenloopenden leeftijd twee
nog student aan de Amsterdamsche
Universiteit, de drie overige tusschen
de 40 en ojö jaar*) - in een bijeenkomst
te 's-Hage hun pogingen bekroond za
gen om te komen tot de oprichting van
een neutrale geheel-onthouders-orga
nisatie.
Dit feit, hetwelk op 5 en 6 Augustus
te 's Hage feestelijk zal worden her
dacht bij gelegenheid van de 24ste
jaarvergadering der op bovengenoem-
den Decemberdag inderdaad gestichte
organisatie (de Algemeene Nederland-
sche Geheel-Onthouders Bond), is voor
de drankbestrijding in Nederland van
Jreteekenis geworden.
Reeds bestond de verceniging de)
Christen geheelonthouders (N. C. G. O.
V.), door de toewijding van den beken
den ijveraar Ds. Adama van Schelte-
ma gesticht. De neutrale radicale
drankbestrijders waren landelijk geor
ganiseerd in de toen reeds een halve
eeuw lang krachtig werkzame „af-
schaffings"-vereeniging (onthouding
enkel van sterken drank), die wel zijn
bloeiperiode met 14000 leden reeds ach
ter zich had, maar onder z'n ruim dui
zend leden verschillende actieve absti-
nentcn telde, die met bekwamen spoed
voor „geheel"-onthoudihg den weg be
reidden.
Het door hen en vele buiten hun ver
ceniging staande abstinenten voorbe
reide en schitterend geslaagde geheel-
onthoudings-kongres van September
1897 bracht echter verandering. Waar
de voormannen van de afschaffings-
vereeniging den tijd nog niet rijp acht
ten voor een radicale invoering van de
geheelonthoudingsgedachte voor hun
vereeniging, bleek de aandrang om
reeds nu tot een neutrale geheelont-
houdingsvereeniging te geraken, deels
bij" een aantal voortvarende strijders,
deels ook van de zijde van meerdere
plaatselijke G.-O.-vereenigingcn, die
naar federatieve aaneensluiting ver
langden, onweerstaanbaar.
Zoo kwam dan de nieuwe Bond ook
aanstonds met federatief karakter ter
wereld, welk karakter hij tot op den
huidigen dag bewaard heeft, met groo
te innerlijke vrijheid voor de afdeelin-
gen.
De kracht, welke de Bond, die thans
ongeveer 3000 leden in 6S afdeelingen
omvat, ontwikkeld heeft, is voor een
groot deel gelegen in z'n reeds na en
kele maanden met kracht begonnen
wekelijksche kolportage, d.i. verkoop a
1 cent, van 'n „Propagandablad", later
„De Geheel-Onthouder" geheeten,
welks oplaag vóór den oorlog tot het
respektabel cijfer van 13.000 exempla
ren steeg.
De Bond nam o.m. het initiatief tot
meerdere centralisatie van de talrijke
schakeeringen van min of meer radika-
le drankbestrijders-oorganisaties, door
een voorstel tot vorming van een Be-
stuurdersbond dier vereenigingen;
welk voorstel wel onaannemelijk bleek,
maar waaruit toch na enkele jaren in
praktischer vorm de Denkende N. C. A.
(Nationaal Comité tegen 't Alkoholis-
me) voortgekomen is.
Ook voor de thans zoo ingeburgerde
Blauwe Week,' onlangs voor de zesde
maal gehouden, ging 't eerste voorstel
na enkele jaren in kombinatie met
de Neutrale Tempelieren met, sukses
herhaald van den Bond uit.
Als een bijzonderheid moge vermeld
worden, dat de Bond gedurende de ge-
heele kwart-eeuw van zijn bestaan on
der de hoofdleiding heeft gestaan van
denzelfden, die in het oprichtings-ko-
mité het voorzitterschap bekleedde.
Het waren de heeren Valk, Van
Rees, Birnie, Huizinga en Van Mierop.
Trampoetser.
Zekere A„ zoo vertelt de heer De Jongh
in het Maandblad voor Berechting en
Reclasseering, wenscht trampoetser te
worden. Een bescheiden betrekking,
maar het is een slappe tijd eu hij kan
daarmede ten minste zijn brood verdie
nen voor zich en zijn gezin. Het spreekt
van zelf dat bij de solicitatie voor een
dergelijk ambt een bewijs van goed ze
delijk gedrag moet worden overgelegd.
Dat viel onzen vriend niet mee, want
hij navraag bleek hij bij de politie te
boek te staan als „brandstichter".
In Rotterdam, en op de meeste plaat
sen elders in Nederland, zou hem dan
ook onverbiddellijk de deur voor den
neus zijn toegedaan en zou hij voor de
ze glorieuze betrekking niet in aanmer
king zijn gekomen.
Doch gelukkig woonde de man te Am
sterdam. Dit is een van de weinige
plaatsen in Nederland, waar een com
missie bestaat, die het geval nog eens
van naderbij bekijkt en den burgemees
ter voorlicht omtrent de afgifte van een
certificaat van goed gedrag.
Bij onderzoek kwam toen aan het
licht, dat de man overigens een smette-
Reisindrukken uit Oostenrijk.
door G. Voet.
Een geliefst uitspanningsoord van
de inwoners van Graz is Hilmteich, op
korten afstand gelegen en met de elec-
trische tram te bereiken. Wij zijn et-
met onze gastvrouw en haar kinderen
ook heen geweest. Aan den voet van
de Hilmwarte, een berg van dezelfde
hoogte als de Schlossberg, is een prach
tig park en een klein meer.
Het was schitterend zomerweer en
tientallen bootjes bewogen zich over
het water. De bootjes kan men huren
en ook wij hebben een uurtje gedaan
aan deze mooie watersport. Daarna
was het goed rusten aan den oever on
der het lommerijk geboomte. Natuur
lijk is er een restaurant en in het park
een muziektent en hadden wij weer 't
genot van een goed strijkje.
We willen ook den Hilmwarte bestij
gen en daar er geen electrische is,
moet dit wel te voet geschieden. De be
stijging is echter niet moeilijk. Langs
goede wegen, steeds beschut door lom-
tnerijk geboomte, gaat men al kronke
lend naar boven. Daar aangekomen
willen wij ook de uitzichttoren beklim
men. Dat is een vermoeiende klim.
langs die vele trappen. Maar wij wor
den er voor beloond: schitterend, mooi
er nog dan op den Schlossberg, is het
uitzicht hierboven op den Hilmwarte.
Daar, aan onzen voet, Graz en den
Schlossberg, en overal in 't rond ber
gen en bloeiende dalen, met steden en
dorpen. Een leeraar van 't gymnasium
te Graz, met wien wij in zijn huis moch
ten kennis maken en die met ons was
in Hilmteich (zijn kinderen waren ook
al in Holland geweest), wees ons op
Marburg en zeide dat deze stad thans
aan Joego-Slavië behoort. En zijn stem
trilde van verontwaardiging, toen hij
opmerkte dat deze stad door en door
Duitsch was en dat de inwoners nu
zuchten onder het Servische juk.
Geen wonder is het, dat onder deze
menschen de Groot-Duitsche gedachte
sterk levendig is. In verschillende hui
zen, ook bij onzen gast, zagen we em
blemen van de Duitsch-Nationale par
tij in Oostenrijk, portretten van ex-
keizer Wilhelm enz. Wat heeft men van
Oostenrijk gemaakt? Een landje van
7 millioen inwoners, waarvan Weénen
met 2 millioen. Het is als een lichaam
met een veel te groot hoofd. Als het zoo
blijft, zal Weenen's bevolking ook wel
inkrimpen. Men houdt in deze landen
dan ook steeds irredenta, want men zal
er noooit vrede mede hebben dat een
stad als Bozen en een heele Duitsche
streek aan Italië behooren - en als we
nog pas in de dagbladen hebben gele
zen, dat van 20.000 Magyaren in Pres
burg er maar 3 voor aansluiting bij
Hongarije waren, dan gelooven wij
daar niets van.
Van Zevenburgen weten wij, hoe de
Roemeensche regeeringspersonen daar
een stemming lieten houden, spottend
met iedere opvatting van zelfbestem-
mingsrecht.
Onze nieuwe kennis, de gymnast um-
leeraar, was ook zeer vol dankbaar
heid over Holland. Zijn twee kinderen
waren bij een welgezeten hoer in Rid
derkerk geweest en ze hadden 't er
-goed gehad. Men kan in Oostenrijk niet
begrijpen dat Holland zooveel voor dat
land doet. Wij zeiden dat het een plicht
van onze dankbaarheid was, omdat wij
buiten den vreeselijken oorlog zijn ge
bleven. En ook doet er wel toe de aard
van de kinderen, de opgewekte natuur
en de aanhankelijkheid, waarmede de
kinderen zich aan de pleegouders
hechten. Bovenal ook de groote dank
baarheid der ouders in Oostenrijk, zoo
echt gemeend. Want willen zij, ondanks
hun ellendigen' toestand, ons niet alles
vergelden! We wezen op onze lieve
gastvrouw, die ons gaarne 14 dagen
had gehouden en die hoopte dat we een
volgend jaar dan minstens eenige we
ken zouden komen. Want zij zien ons
gaarne en zelf kunnen zij het land niet
uit. Met heimwee sprak de leeraar over
den vóór-oorlogschen tijd, toen ook de
Oostenrijkers in de vacantie op reis
konden gaan. Dan gingen zij naar Triest
of naar Venetië. Maar nu zijn zij gevan
gen menschen, wij kunnen er niet uit,
zeide hij zuchtend.
Zoo is, bij al het moois, dat wij moch
ten zien, veel, dat schaduwen werpt op
de vreugde van het genieten. Vooral, als
men meeleeft met dit zwaar beproefde
volk, als men bij Oostenrijkers logeert
en met ze spreekt. En hoe waardeenm
zij het, als hen blijkt dat ge hun tekort
en hun lijden tracht te peilen en dat ge
met hen meevoelt. Vooral als ge dc-n
zegt dat wij zoo gaarne aan vele kinde
ren wat vreugde willen bereiden, ia dat
wij ons beijveren om de kinderen sterk
te maken, omdat we weten dat dit land
straks een jong sterk geslacht zoo zeer
noodig heeft.
Aldus zijn wij afgedwaald van den
Hilmwarte, waar wij genoten van het
schitterend uitzicht. Evenals op den
Uitzichttoren te Wageningen waren ook
hier verschillende steden aangegeven
en de richting hunner ligging. Marburg
is bij helder weer te zien, maar niet te
zien was Moskou, dat ook stond aange
geven met als afstand 1700 KAL
Gaarne hadden wij van de uitnoódi-
ging onzer gastvrouw, om langer in
Graz te blijven, gebruik gemaakt. Maar
de plicht riep ons weer naar Holland
en onderweg wilden wij gaarne nog 't
een en ander zien. Over Insbrück wil
den wij naar huis reizen.
Des morgens half tien vertrokken wij
uit Graz en hadden een treinreis van
precies 12 uur voor den boeg, want des
avonds 9.35 moest de trein in Insbrück
aankomen. En dat met een kleine ou
derbreking, alleen in Bisschofshoh n
moesten wij overstappen en hadden wij
even tijd.
W ij namen afscheid van onze vrien
den in Graz, met de belofte een ander
jaar weer terug te komen.
Wordt vervolgd.