ORGAAN V No. 84 Zaterdag 19 Augustus 1922 7e Jaargaug Verschijnt Woensdags Zaterdags UIDER Abonnementsprijs: f 1.per 3 maanden, franco per post f 1.35 Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente VE1.SEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie- bureau P. F. C. ROELSE, 1JMÜIDEN. - Advertentiën uiterlijk in te zenden WOENSDAG tot 9" uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m. Uitgave van de N. V. UITGE VERS Mij. „1JMUIDEN" ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL Willemsplein 11 Telefoon 153 ljmuiden Ingezoi-de mededelingen 40 ets. per regel Advertenties van I i en m 5 regel a fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 1 t en m. 5 regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. -Eleine advertenties en familieberichten zooroede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta ling, van 1 tot en met 5 regels f0.75, iedere regel meer 15 ets Bij niet con ante betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties „adres bu'eau - an dit blade ]0 ets. extra; voor bezorging van op adverterties i> gekomen brieven wordt '10 ets. in rekening gebracht bovenstaande regeiprijzen worden met 5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente veisen DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN. -w EERSTE BLAD. DRINGEND VERZOEK om bij verhuizing het oude en het nieuwe adres, NIET aan aen looper, doch aan ons bu reau WILLEMSPLEIN 11, op te geven. De Administratie. Kleine Advertenties en Familieberichten kosten bij VOORUITBETALING slechts 15 Cent per regel. OFFICIEEL. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders der Gemeente Velsen, brengen ter openbare kennis, dat het verzoek van A. J. Hempenius en P. Jongens, te Velsen, om op het perceel, kadestraal bekend Ge meente Vels. n, Sectie H No. 3371 plaatse lijk bekend Doodweg, Wijk L no. 8 A, een vernikkelinrichting te mogen oprichten, door lien is toegestaan. Velsen, den 10 Augustus 1922. Burgemeester en Wethouders van Velsen, de secretaris, de burgemeester, Wijnoldy Daniëls. Rijkens. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders dergemeente Velsen brengen ter openbare kennis dat ter Gemeentesecretarie ter inzage liggen de verzoeken met bijlagen van P. Pieterse, te Jan Gijsenvaart, om ver gunning tot het uitbreiden zijner smederij, door het bijplaatsen van een autogeen lasch- en snijapparaat, op het perceel kadastraal gemeente Velsen, Sectie F, No. 1963, plaatselijk bekend Bloemendaalsche straat weg, Wijk A, No. 68. C. v. d. Vooren, te Jan Gijsenvaart, om vergunning tot het oprichten van een bakkerij, waarin geplaatst zal worden een heeteluchtoven, op het perceel kadastraal bekend Bloemendaalsche straatweg Wijk A. no. 106. Op Woensdag, den 30 Augustus 1922, des voormiddags te elf uren, zal ten Gemeente huize gelegenheid bestaan om bezwaren tegen deze verzoeken in te brengen en deze mondeling en scluiftelijk toe te lichten. Zoowel de verzoekers als zij, die bezwaren hebben, kunnen gedurende drie dagen voor het bovenvermelde tijdstip op de Secretarii der Gemeente kennis nemen van de te; zake ingekomen schrifturen. Voorts wordt er aan herinnerd, dat vol gens de bestaande jurisprudentie niet io: beroep gerechtigd zijn zij, die niet overeen komstig artikel 7 der Hinderwet voor he: Gemeentebestuur of een of meer zijner lede: zijn verschenen, teneinde hunne bezwarei mondeling toe te lichten. Velsen, den 16 Augustus 1922. Burgemeester en Wethouders voorn., de Secretaris, de Burgemeester Th. J. Wijnoldy Daniëls. Rijkens. VAN DEN WACHTTOREN. Het proces-de Beuckelaere. Men heeft tijdens den oorlog alge meen verwacht, dat de vrede ook am nestie zou brengen aan allen, die in den oorlog in hun plicht te kort waren geschoten of althans daarvan werden verdacht. Na den oorlog zou immers een streep door het verleden gezet wor den; dat was voor goed voorbij en de nieuwe tijd kon beginnen! En nog voortdurend worden in Bel gië de Vlamingen vervolgd, verdacht op een of andere wijze den vijand ge steund en dus hun vaderland verraden te hebben. Dat is ook de strekking van het proces-de Beuckelaere. Het is een oud-kamerlid, die als korporaal aan den Yzer heeft gediend. Reeds in Nov. 1921 werd hij gevangengenomen: een schsmdaal, omdat het bewijsmateriaal tegen hem uiterst zwak, ja geheel on houdbaar is. Aan den Yzer dienden vele Vlamingen, terwijl de officieren meest Walen waren. Er werd in het Fransch gecommandeerd en de Vla mingen eischten ook hier gelijke rech ten voor de beide talen, die in België gesproken worden. Dr. de Beuckelaere wordt beschuldigd, een geest van onte vredenheid onder de soldaten aan het front gewekt te hebben. Hij zou een on derneming gesteund hebben, die propa ganda maakte voor het overloopen. Die overloopers zouden aan de Duit- schers gewichtige militaire inlichtin gen verschaft, zelfs de opdracht ont vangen hebben, alles in het werk te stellen, om het Belgische leger te doen insluiten en gevangennemen. De hoofd leider van dit alles zou Dr. de Beucke laere zijn geweest. Niet minder dan 80 getuigen zijn te gen den beschuldigde opgeroepen. Maar het is dikwijls hoe meer getuigen des te zwakker de beschuldiging. Dat geldt zeker voor dit proces. De Beuckelaere verzekert, dat de Vlaamsche soldaten in alle omstandig heden trouw en offervaardig zijn ge weest. Ze hoopten, dat hun offer Vlaan deren ten goede zou komen. Daarom hebben ze volhard in den strijd. De eerste getuige tegen de Beucke laere, generaal Bernheim, moest erken nen, dat er niet het minste feit tegen hem in te brengen valt en er niets dan vermoedens bestaan. Hetzelfde ver klaarde een andere hoofdgetuige gene raai Drubbel. De verdediger merkte dan ook scherp op, waarom hij gedagvaard was, als hij niets te zeggen had. Dr. v. d. Velde, die de gevaarlijkste getuige tegen de Beuckelaere geacht werd moest ook al erkennen: Ik kan hen niets ten laste leggen. Zoolang ik geen bewijzen van zijn schuld heb, be schouw ik hem als een eerlijk man en een goed vaderlander. Waar op zoo lichtvaardige gronden een Vlaming vele maanden gevangen gehouden is en vervolgd wordt, moet dit bij onze taalgenooten in Belgic wel kwaad bloed zetten. Hun beste mannen en vurigste voorvechters zit men al, misdadigers achter de kladden. De scheuring tusschen de beide volksdee len wordt daardoor steeds dieper. De belofte door den koning na den oorlog afgelegd, dat voor beide gelijke rech ten zouden gelden, is niet gehouden Men kan van de meesten zeggen, dat ze meer Vlamingen dan Belgen zijn maar het wordt hun ook welhaast on mogelijk gemaakt, zich als Belgen te voelen. Ook hier ontbreekt de edelmoe digheid en de wijsheid, die het kleine België maar ook de gansche wereld zoozeer behoeven, om tot eenheid en kracht te komen. Ook al wordt de Beuckelaere vrijgesproken, wat zeer waarschijnlijk is, zal de wrok blijven dat een der voormannen van Vlaande ren op zulke zwakke gronden vervolgd en tien maanden gevangen gehouden is. voordat zijn zaak werd behandeld. Materialisaties. Op spiritistische seances verschijnen soms witte, ijle vormelooze massa's, die echter ook wel den bepaalden vorm van een gestalte, een persoon of een hoofd aannemen. Dr. H. Buringh Boekhoudt schreef er dezer dagen over in de N. R. Crt. Negentig procent van hen, die van deze verschijnselen lioo- ren, zeggen: Kan niet! Kort en krachtig gaan hier zeker samen. Doch Dr. Bu ringh waarschuwt, dat niet alleen in het aanvaarden maar ook in het ver werpen van wat als een nieuwe ont dekking wordt aangekondigd, voor zichtigheid de boodschap is. Zooveel is werkelijkheid, wat eens onmogelijkheid heette. Zijn die verschijnselen wellicht handige goochelkunstjes, waardoor de onderzoekers beetgenomen zijn? Zij zijn waargenomen met een strenge con trole en onder voorwaarden, die bedrie gerij uitsluiten. HET CONSULTATIEBUREAU zal geopend zijn Woensdagmiddag van 23 uur, Wiilemsbsekweg 42, Velser- oord. Het onderzoek is kosteloos en ge* schiedt door Dr. Anema uit Haarlem, Voorzitter van het Consultatiebureau aldaar. Verbeelden dan wellicht de deelne mers aan de seances zich gezamenlijk te zien, wat niet bestaat of gebeurt? Ook deze onderstelling verwerpt Dr. Buringh op goede gronden. Er zijn fo to's genomen van deze verschijnselen en de lens van het toestel beeld zich niets in. De spiritisten leeren, dat de afgestor venen in een lichaam van ijlere en fij nere stof, maar toch gelijkende op het aardsche lichaam, waarin zij eens leefden, verschijnen. Dr. Buringh aan vaardt deze verklaring niet. De ver schijnselen zijn eigenlijk plaatjes, geen gestalten. Dr. Buringh acht het waar schijnlijk, dat dezen gevormd worden door middel van de buitengewone werking van het onderbewustzijn van het medium. Waarvan deze het mate riaal voor zijn schepping vandaan haalt, deelt hij niet mee. Het medium schijnt over de stof in bijzonder ver dunden vorm te kunnen beschikken en daarvan de verschijningen te schep pen. Het is een verklaring, die men ook al moeilijk kan aannemen, maar ei moet toch een verklaring zijn, want dc verschijnselen zijn zoo zuiver waarge nomen, dat ze niet geloochend kunnen worden, wanneer men voor de macht van feiten wil buigen. In dit geval zijn velen daartoe niet geneigd. Vandaal het: Alles onzin! Kan niet! Een ding pleit voor de onderstelling van Dr. Buringh. Van oefening en ver standelijke ontwikkeling hangt af, wat het medium voortbrengt. Een Poolscli medium, een meisje van zeer geringe, ontwikkeling, vertoonde slechts vorm- iooze massa, een ander medium, dat aanleg voor kunst bezat, deed daaren tegen eens een engelenkopje van een der schilderijen van Rubens verschij nen. Lateen we niet te spoedig concludee ren: Onverklaarbaar dus onmogelijk BINNENLAND. De dure Schoolwet. „De Standaard" (a.r.) bevat beschou wingen over de Vrijheid der School. Aan een van de artikelen onlleenen wi het volgende Thans willen we nog een andere belang rijke kwestie bespreken, nl. de kwestie vat stichiingsvrijheid van scholen voor elk( richting, de kwestie der zoogenaamdt „kleine schooltjes". De publieke kas is bij deze kwestie ter. zeersle geïnteresseerd. Onbeperkte vrijheid van scholenstichting leidt indien de Overheid meent gelijk als nu, dat zijalles betalen moet in ons theologisch en kerkelijk zoo verdeeld vaderland tot een financieele losbandigheid, welke door geen enkele staatskas gedragen kan worden zelfs niet in dagen van weelde. We hebben het reeds meegemaakt, dat de lageronderwijs- wet, in 1920 ingevoerd, haast op den voet moest worden gevolgd door een wet tot beperking dier wet. 't Verwonderde ons niet. Staatsalbetaierij is met vrijheid onver eenigbaar. En één van tweeën men zal de vrijheid moeten beknotten, of de staats albetaierij moeten opgeven. Voorloopig koos men en op 't moment was in de gegeven omstandigheden welhaast niets anders mogelijk beknotting der vrijheid. Men kon niet anders, want 'i beginsel der Staatsalbetaierij ligt in de lageronder- wijswet 1920 zoo vastgesmeed dat een schudden en rukken daaraan ondoenlijk zou zijn geweest. In den noodtoestand, waarin de publieke kas kwam, kon men welhaast niet anders doen dan met een, nood-ontwerp tot beknotting der vrijheid komen. Maar wij zijn overtuigd, dat deze keuze toch de verkeerde is, en bij nadere bezinning niet gehandhaafd zal kunnen worden. Bovendien is beknotten der vrijheid voor dat deel des voiks, dat zich om der wille van de vrijheid in den schoolstrijd geworpen heeft tegen de beginselen, welke aan dien strijd ten grondslag lagen, en dus voorde Anti-Revolutionnaire Partij het tegendeel van „bevrediging". Maar wat dan? Wij meenen de oplossing te moeten zoeken in dezelfde richting als reeds in onze vorige artikelen ontwikkeld. Niet de vrijheid moet beknot, maar dc Staatsalbetaierij moet opgegeven worden. Men zal zeggenduidt eens practisch aan, hoe 'i dan moet Wij willen het beproeven. Neemt bijvoorbeeld eens een middelmatig dorp waar redelijkerwijs een neutrale, eei Roomsche en een Protestantsch Christelijke School kunnen bestaan, maar waar in dc laatste schooi Hervormd en Gereformeerd het niet al te best met elkaar kunnen vinden Nu beperkte de Overheid zich tot dat, wat landelijk en naar vaste regelen algemeen als het minimum van vereischte vrijheid wordt aangenomen. De Overheid vrage niet, hoever of ze de splitsingsvrijheid bij mogelijkheid kan laten geworden. Daarmee heeft de Overheid niets te maken. Maar de Overheid vrage, welk minimum van vrijheid zij beslist moet honoreeren. Op een middelmatig dorp, waar, redelij kerwijs, de drie genoemde scholen kunnen bestaan, is onzes inziens dat minimum met het bestaan dier drie scholen bereikt. De Overheid ga daar niet verder, dan hel uitkeeren van de minima die de drie be doelde scholen naar zes leerjaren geteld, mogen ontvangen. Voor de Overheid is daarmee de grens van haar moeten bereikt. Maar indien nu toch op de bedoelde plaats b.v. de Hervormden en de Gerefor meerden het niet kunnen vinden en op grond van vermeende of werkelijke geschil punten tot splitsing willen overgaan welnu, dan vorderen wij, dat die vrijheid aan elke volksgroep onbeperkt moet worden gelaten, mits ze dan ook zelf de financieele gevolgen daarvan dragen. De Overheid doet alleen het algemeen minimum, maar het volk mag en moet naar het individueel maximum streven. Wij vorderen die vrijheid niet alleen voor onszelf, maar voor elke groep, ook voor Roomsch terrein, waar op den duur toch ook tegenstellingen kunnen ontstaan, ook voor 't terrein van 't neutrale onderwijs waar eveneens diverse groepen vallen te onderscheiden. En wij hebben voldoende vertrouwen in den gezonden ztn van alle volksgroepen om deze vrijheid aan te durven, ten volle overtuigd, dat juist dan veel minder misstanden zich zuilen voordoen op dat gebied, dan nu. Hoe 't in het geval, als wij noemden met het geld zou moeten gaan, door de over heid voor één Protestansch-Christelijke school als minimum naar landelijken regel beschikbaar gesteld, ware nader te overleg gen. Er zijn daar meerdere wegen mogelijk en een basis voor verdeeling der Rijksbij drage is in zulk een geval stellig wel te vinden De vrijheidsgedachte zelf moet fot eiken prijs gehandhaafd, maar het moet uitge sloten zijn, dat die vrijheidsgedachte bij hel onderwijs zóóver gaan kan, dat de schat kist van den Staat eenvoudig worde open gezet voor iedere nuance, die zich onder ons volk openbaart, ongerekend wat de gevolgen zijn. Er moet aan een zeker mini mum voldaan worden alvorens het recht tot schoolstichting enz., op kosten der publieke kas, kan worden erkend. Zulk een minimum is er ook nu. Dat minimum kan, met name voor de plaatsen van grooter bevolking, niet onbelangrijk verhoogd wor den. Gesteld, het werd voor een bepaalde klasse van gemeente op 100 kinderen ge steld. Gesteld verder, in die gemeenten is de samenstelling van die groep kinderen 30 behoorende tot de Gereformeerde Ker ken en 70 tot andere Protestantsche Kerk gemeenschap. Gesteld dan voorts, dat de Gereformeerden zich aan desamenwerking onttrekken wilden en tot eigen schoolstich ting overgaan. Best; maar meer dan 30/100 van het bedrag, dat voor de gezamenlijke groep vatt 100 beschikbaar was, kunt ge niet krijgen. De rest moet ge zelf betalen Om de Staatskas te beschermen tegen de gevolgen van immer voortgaande splitsing, is er maar één waarlijk effectief hulpmiddelde „Staatsalbetaierij" doen verdwijnen. De hulp van vliegmachine en draadlooze telegraphie. De nieuwste wetenschap die haar diensten aanbiedt aan de vischvangst is de biologi sche oceanografie. Haar doel is de verhui zingen der visschen vooruil te kunnert voorspellen door de temperatuur, de door zichtigheid, de dichtheid, het zoutgehalte, en de diepte van de gebieden waarin zij graag leven te onderzoeken, verder de richting en snelheid der winden die de bovenstroomen regelen, waardoor het plankton, het voedsel der visschen, wordt aangevoerd. Door deze onderzoekingen meent men de opbrengst van de vischvangst te kunnen vermeerderen, en de kans op succes zoo groot mogelijk te maken. Een belangrijk hulpmiddel bij dé tegen woordige vischvangst is de draadlooze telegrafie. Hierdoor kan een schip, dat een visschenschool vindt, de andere visschers waarschuwen. In Augustus 1921, zoo herinnert de „Intransigeant", stootte een trawler uit Boulogne op een belangrijke schooi makree- len, met behulp van de draadlooze telegrafie konden de andere schepen worden gewaar schuwd. Dien dag haalden verscheidenen schepen 25 ton visch. In 1911 deed de draadlooze telegrafie haar intrede op de trawlers van Arcachon. Einde 1918 waren 30 trawlers van draad looze telegrafie voorzien, in December 1920 reeds 200. Verder kunnen voor de vischvangst zoowel de bestuurbare ballon als de vlieg machine van groot nut zijn. Door de snelheid van deze machines kan men groote uitge strektheden in een minimum van tijd onderzoeken en de schepen per draadlooze telegrafie waarschuwen. Vooral voor de sardinenvangst, een visch die aan de oppervlakte zwemt is een waarneming vanuit een luchtballon of vliegmachine van groot belang. De Amerikanen hebben het opsporen van vischscholen door vliegmachines reeds in practijk gebracht, en eenige fabrieken van geconserveerde visch bezitten zelf haar eigen machine die de vloot vooruitgaat en inlichtingen geeft. Het ideaal station voor vischvangst zou een haven zijn met een draadloos station aan de kust en met een vliegmachine als „oog" van den visscher. Reddingswezen. De secretaris der N. Z. Holl. Reddingsmaatschappij, Amstel 342, deelt mede, dat de motorred dingboot „C. A. den Tex" op den 14den Augustus e.k. zal worden gestationneerd te Harlingen. Deze boot is in 1916 gebouwd door de firma W. F. Stoel Zn. te Alk maar. Het is eene boot van gegalvaniseerd staal. De afmetingen zijn 11.85 X^X 1-40 M. bij een diepgang van 0.8 M. Zij is door onderverdeeling in een 15 tal waterdichte afdeelingen practisch onzinkbaar gemaakt. De motor is een 3 cylinder 24 P.K. Brons motor. De schroef beweegt in een tunnel. Het vaartuig was tot dusverre gestationneerd te Rottum. Door de stationneering te Har lingen wordt een belangrijke verbetering gebracht in den toestand van het Redding- wezen ter Westkust van Friesland met de duizenden schepen die daarlangs varen. Tot schipper is aangesteld de heer J. de Jong te Harlingen. Te Rottum wordt de „C. A. den Tex" vervangen door de motorreddingboot „Hilda", thans nog in aanbouw te Deifziji op de werf „Farmsum" v/h Gebr. Niestern. Deze boot eveneens van staal heeft de af metingen 14.20 X 3-90 X 1-65 M. bijeen diepgang van 0.9 M. De motor is een 3 cylinder 48 P.K. Brons-motor. De boot is door onderverdeeling in een groot aantal waterdichte afdeelingen practisch onzink baar gemaakt. De proeftochten met deze

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1922 | | pagina 1