lan&- 4.
boot zullen begin September aanvangen"
De schipper is de bekende schipper die
vooiheen de „C. A. den Tex" comman
dterde, de heer M. Toxopeus.
Loonsverlaging Spoorwegpersoneel.
Het orgaan van den Neutralen Bond
van Spoorwegpersoneel schrijft:
„Toen na de eerste staking in 1903 een
tweede staking werd aangekondigd,
stond heel Nederland op stelten.
Een stakingswet" werd in elkaar ge
schroefd en van alle kanten goedge
praat.
Het neerleggen van den arbeid door
Rijks- en Spoorwegpersoneel moest
strafbaar gesteld worden.
Een regelmatig spoorwegverkeer, een
regelmatig functioneeren van Post en
Telegraaf noemde men een groot alge
meen belang.
Vergelijkingen met industrie-arbei
ders gingen niet op, heette het toen,
want Spoor-, Post- en Telegraafdienst
waren er niet om het belang van eenige
ondernemers te dienen, waren geen par
ticuliere zaakjes, die, als er geen win
sten werden gemaakt, stop konden wor
den gezet.
Afgezien van winst of verlies, moeten
die Spoor-, Post- en Telegraafbedrijven
regelmatig blijven functioneeren.
Nietwaar, deze redeneeringen konden
we toen in „Standaard", „Centrum"
„Tijd", „N. R. Ct." enz. enz., dag in dag
uit lezen.
Daarmede werd de Stakingswet goed
gepraat.
Men voelde echter maar al te goed, dat
het ontnemen van een economisch wa
pen. waarover de arbeiders in de parti
culiere bedrijven bleven beschikken,
niet zonder eenige compensatie kon
plaats vinden.
Als tegenwicht kwam de belofte dat de
Regeering zich garant zou stellen voor
goede arbeidsvoorwaarden.
Een restrictie (beperking) dat zulks
alleen zou plaats vinden als die bedrij
ven gunstige of althans geen ongunstige
financieele bedrijfsuitkomsten oplever
den, daarvan is toen niet gerept.
De stelling was toen zóó: Er zij een
regelmatig spoorwegverkeer, want....
dat is een algemeen volksbelang en
voor de bedienden in zulk een bedrijf
zij goede arbeidsvoorwaarden.
Het heeft 18 jaren geduurd vooraleer
die beloften eenigszins behoorlijk zijn
ingelost, namelijk met het R. D. V. 1921.
We hebben sedert de spoorwegen zich
gingen uitbreiden steeds kunnen waar
nemen, dat aanbouw en in exploitatie
nemen van lijnen door tweeerlei belan
gen werden beheerscht: Militair (defen
sie) belang en algemeen belang, in dit
laatste meesta 1 domineerde (overheer
scliende) het handels- en industriebe-
Er zijn lijntjes en stations die groote
sommen aan exploitatie kosten '-n zich
zelf (noch als voedingslijn) maar bij
benadering dekken, integendeel waar
zeer veel geld op wordt toegelegd.
Is er nu iemand, die bij het tegen
woordige tekort der spoorwegen op de
gedachte komt om door inkrimping van
lijnen en opheffing van stations, dat te
kort te verkleinen of wel op te heffen?
Natuurlijk niet, omdat algemeen be
lang en niet winstmaken voorrang heeft
Maar daaruit volgt dan ook heel lo
gisch dat, als zulk een niet op zichzelf
rcndeerend lijntje of station er moet
zijn en blijven voor het algemeen belang,
het bedienend personeel er moet zijn,
ongeacht welk tekort ook op de alge-
ineene rekening er is en ergo het loon
van dat personeel niet afgemeten mag
worden naar de uitkomsten van het be
drijf.
Een firma, als bijv. De Gruyter Co.,
kan een filiaal opheffen, omdat dat fi
liaal tekort veroorzaakt.
De spoorwegonderneming kan daar
om een lijn of station niet opheffen, zelfs
den treindienst er op niet beperken;
daarover beslist hoogere autoriteit,
die geroepen is voor het algemeen be
lang te zorgen.
Dezelfde menschen die nu zooveel
praats in de dagbladpers hebben over
het tekort der spoorwegen, zouden nog
eens heel wat anders jammeren als het
spoorwegbedrijf werd geëxploiteerd op
de wijze als een fabrikant zijn filialen;
meer of minder, al naar gelang er winst
uit komt.
Indien men nu zich van alle overwe
gingen, die in 1903 opgeld deden, wil los
maken, dan heeft men ook daarvan de
consequenties te aanvaarden.
Bij de 10 pCt. loonsverlaging voor het
werkplaatspersoneel der Spoorwegen,
heeft als motief gegolden dat de uur-
loonen in de metaalindustrie lager wa
ren.
Of daar de loonen veel te laag zijn,
liet men buiten beschouwing. De parti-,
culiere bedrijven golden als basis voor
het spoorwegbedrijf.
Principieel ontdoet de Regeering zichj
dus van de belofte in 1903, als compen-j
satie voor stakingswetten, gedaan.
Maar hiervan is dan ook de konse-
kwentie dat het personeel evenmin aan
het andere deel van de bepalingen van
1903 zich gebonden zal gaan achten.
De zaak kan wel zóó gesteld worden,
dat de Regeering, althans de Minister
van Waterstaat, blijkbaar bezig is de in
1903 getroffen maatregelen als een „vod
je papier" te beschouwen.
Zijne Excellentie bekrachtigde al:
diensttijdverlenging, verslechtering van
het scheidsgerecht, 10 pCt. verlaging
der uurloonen en aanvaardde dus feite
lijk, de argumenten daarvoor bijge
bracht, nl. omdat het in de particuliere
bedrijven ook bergafwaarts gaat.
De loonen van het personeel, zijn ge-
heele arbeidsvoorwaarden, dus afhan
kelijk van de uitkomsten van een be
drijf, dat er is voor het algemeen be
lang.
En daarnaast zien we dat de Regee
ring aan de aandeelhouders een mini
mum dividend van 5 pCt. garandeert,
iets waarvan in 1903 geen sprake was.
De stakingswetten dus voor het alge
meen belang.
Het 5 pCt. dividend voor de aandeel
houders.
De belofte aan het personeel „een vod
je papier".
Het publiek dat zich zoo warm maakt
in de pers over de „weelde" waarin
zich het spoorwegpersoneel thans heet
te baden dient toch eerst eens kennis te
nemen van de geschiedenis 19031921.
En het dient vooral te bewijzen dat de
loonen van het spoorwegpersoneel te
hoog zijn, dat daardoor met geld „ge
smeten" wordt.
Te bewijzen dat het personeel tot aan
zijn nieuwe loonregeling van 1921 altijd
veel te laag werd bezoldigd, is heel mak
kelijk.
Welnu, in het bedrijf dat een alge
meen belang, een voornaam Staatsbe
lang is, moet het bedienend personeel
behoorlijk bezoldigd worden, ongeacht
of dat bedrijf winst of verlies maakt.
Van dat bedrijf mag het publiek
eischen een goeden en regelmatigen
treinenloop, billijke tarieven en alle ge
makken waartoe zulk een vervoermid
del in dezen tijd in staat kan worden
geacht.
En als dat alles geld kost een goed
en regelmatig spoorwegbedrijf met een
behoorlijk bezoldigd personeel dus
dan heeft de algemeene kas daaraan te
betalen even goed als voor Post, Tele
graaf Telefoon, Politie, Onderwijs, enz.
INGEZONDEN.
Tien Jaar.
IJ. V. V. of V. V.IJ.
't Zegt hetzelfde allebei.
De naam komt minder er op aan
Wel wat in tien jaar is gedaan.
Tien jaar, toen kwam het broedsel uit
En gaf het voog'lenkoor geluid.
Tien jaien Ioopen zij nu al
Achter 'n opgeblazen bal.
Tien jaren trok men Nêerland rond
Bespeelde zand, of klei, of moddergrond
Tien jaren reisde ze overal heen
Kwam thuis met goals of kreupeibeen
Tien jaren schreeuwt men als om strijd
Protest die bal was niet of wel off-side
Tien jaren, een supporter tai
Loeit langs de lijn „zet vóór die bal
Tien jaren hoort men langs die lijn
Een juichtoon, ook wel „sjagarijn
Tien jaren rent men over 't veld
Zoo hard werkt men niet eens voor geld
Tien jaar bestaat in het land van visch
Een club die wat presteert, gewis
Tien jaren, hoe 't ook is gegaan
De vogels bleven toch bestaan.
Tien jaren, en nu viert men feest
Ik hoop, in sportmanliken geest.
Tien jaren, lustrum nummer twee
Den onvermoeide club aan zee
Tien jaren, ja de tijd snelt ras
Houdt moed! in 't elfdeEerste klas.
Ik, sportman zonder wederga
Feliciteer U hart'lijk J. F. A.
Op het 10-jarig bestaan van de
voetbalclub „Stormvogels".
Vier blij van geest, het jubelfeest,
Van uw [Jmuider vogelkoren;
De stormmeeuw scheert hier wel het meest,
In snelle vlucht om onze ooren.
Oij evenaart in snelle vlucht,
Ook gij laat uwe vogels scheeren,
In het held're en in trieste lucht,
Tracht gij het doelpunt te vermeeren.
Vier blij van geest, het jubelfeest,
Als vrucht dan van een tiental jaren
Moog' gij in opgewekten geest,
Op deez' verleden loopbaan staren.
Dan zijt ge dankbaar en verheugd,
Doch 't leeri' u ook geen moed verliezen,
Stond soms een keeper dol van vreugd,
Vaak ging de bal ook langs zijn kiezen.
Viert blij van geest, uw jubelfeest,
Dat zang muziek uw feest verhooge,
Dit feest is waai lijk mooi geweest,
Dat men daarvan getuige moge:
Zoo zal het vogelkoor voortaan,
Supporters, donateurs en leden,
En 't losse volkje achteraan,
Het voetbalveld weer ras betreden.
Viert blij van geest, uw jubelfeest,
Maar dan! na 't feest straks! ook
[bedenken:
Met stille trom wint men het meest
Pak aan! niet stilstaan! altijd zwenken
En scheeren vogels door het veld,
Welaan dan vogels! weest nu blijde
Viert feest! licht dat g'ons later meld
VICTORIE! gij! aan onze zijde.
IjMUIDEN, 18 Aug. 1922.
CHR. C. V.
Stormvogels.
Geachte redactie!
Gaarne ontving ik een klein plaatsje
in uw veelgelezen blad.
Zooals velen in Velseroord reeds zullen
weten, bestaat hier een Commissie tot
verkrijging van eene muziektent. In het
begin der volgende week zal nu met lijsten
worden gecirculeerd door eenige dames,
die zich hiervoor welwillend hebben be
schikbaar gesteld. De Commissie wekt u
hierdoor op iets voor dit doel bij te dragen,
ieder naar zijn of haar vermogen, opdat
het spoedig verwezelijkt kan worden en
Velseroord, evenals IJmuiden, een muziek
tent zal bezitten.
Met dank voor de plaatsing.
Namens de Commissie
H. A. Repko,
voorzitter.
Velseroord, Aug. 1922.
VISSCHERIJ.
Da loonactie in het Visscherijbedrijf.
Door het bestuur der Vereeniging van
Reeders van visschersvaartuigen is aan
de organisaties het volgende schrijven
verzonden.
„In verband met besprekingen, die
wij met U op 13 Juni j.l. mochten heb
ben en gezien de omstandigheid, dat per
1 September a.s. ook de arbeidsovereen
komsten voor de vischlossers en kolen-
werkers zullen ophouden van kracht te
zijn, heeft ons bestuur bij vernieuwing
onder de oogen gezien de vraag, of on
der bestaande omstandigheden ver
wacht mag worden dat binnen korten
tijd een zoodanige opleving van het be
drijf te wachten is, dat op de bestaande
voet zou kunnen worden getracht door
te gaan, of dat met het oog op deze voor
het bedrijf drukkende tijden tot herzie
ning van de loonen zal moeten worden
overgegaan.
Ons bestuur is daarbij tot de conclu
sie gekomen, dat gedurende den tijd,
waarin nu in afwachting van betere tij
den de loonen op den ouden voet zijn be
taald, geen verandering in den toestand
is gekomen, waarvan verwacht mag
worden, dat er verbetering uit zal kun
nen voortkomen en dat dus tot herzie
ning der loonen zal worden overgegaan.
Ook nu blijft echter ons bestuur van
meening dat de loonen van de minst-be
zoldigde opvarenden bezwaarlijk vooj
verlaging kunnen worden in aanmer
king gebracht en in het hierbij gaand
voorstel voor de opvarenden is daarme
de dan ook rekening gehouden en zijn
de wijzigingen tot den schipper en de
beter bezoldigde leden der bemanning
beperkt.
Wij stellen evenwel voor dat in de al
gemeene bepalingen een wijziging zal
worden aangebracht, zóó dat gedurende
de zomermaanden (1 Mei1 October)
zal mogen worden gevaren met 3 matro
zen inplaats van met vier, door die ree-
derijen en op die schepen, waarvan de
reeders dit mogelijk en gewenscht ach
ten.
Op die wijze kan het loon blijven be
staan en een bezuiniging worden gevon
den, die niet op de bemanning drukt,
aangezien in dat jaargetijde de vang
sten toch het geringst plegen te zijn."
Het schrijven was vergezeld van con
cept-overeenkomsten voor de vischlos
sers en kolenwerkers. Er wordt in ge
vraagd of de Organisaties bereid zijn op
deze voorwaarden nieuwe collectieve
arbeidscontracten aan te gaan.
Door het bestuur der afdeeling van
den Centralen Bond van Transportar
beiders is hierop het volgende geant
woord:
„Wij namen van den inhoud van Uw
schrijven met gemengde gevoelens ken
nis. Veel willen wij er op dit oogenblik
nog niet van zeggen, aangezien over
zulke ingrijpende loonsverlagingen een
algemeene vergadering uitspraak zal
moeten doen.
Toch, wij willen het U niet verhelen,
is uwe maatregel zoo ingrijpend en te
vens zoo onacceptabel, dat wij u bij
voorbaat wel op eene afwijzing kunnen
prepareeren. Trouwens, ons bestuur zal
ook afwijzend adviseeren. Hierover
wenschen wij zelfs niet met u te praten.
Het geheel ademt een geest van de erg
ste reactie en daartegen zullen wij ons
met hand en tand verzetten.
Om met de opvarenden te beginnen.
Wij willen uwe wenschen op dit oogen
blik nog niet in hun geheel behande-
en. Echter, u beweert de mindere opva
renden niet te willen treffen. Hoe noemt
u dan de inkrimping van matrozen?
Afgezien nog van de meerdere werk
zaamheden, verbonden aan het matroos
zijn aan boord van een stoomtrawler.
U moogt nu beweren dat de werkzaam
heden van die menschen niet zoo erg
zijn, wij weten uit de practijk beter. Af
gezien nog van zoovele andere daaraan
verbonden moeilijkheden, maar wordt
dan de werkloosheid onder die groep
menschen nog niet erger? U moogt dan
beweren dat die menschen niet finan
cieel worden getroffen, maar zij dan, die
door uw maatregel zonder vaart ko
men? Afgezien nog dat ook de vang
sten er door worden gedrukt, dus di
rect financiëel nadeel voor hen, die va
ren.
Wat de kolenwerkers betreft, deze
zijn zoo o.g. allen gedupeerd door het
in de haven gooien der knijpers en nu
wenscht U de loonen nog te verlagen
met maar van 2050 procent, afgezien
nog van andere belangrijke verslechte
ringen.
Dit zijn maar enkele opnrrkingeri
Wij vertrouwen dat u uit dit schrijven
niet zult willen concludeeren dat wij
het met uwe overige voorstellen eens
zijn, omdat dit geenszins het geval is.
Wij meenden goed te doen u bij voor
baat bekend te maken met onze mee
ning, opdat u zich geen illusies vormt
die niet verwezenlijkt zouden kunnen
worden.
Door het bestuur van den Centr
Bond is een manifest verspreid, waarin
gezegd wordt dat de reeders de loonen
met gemiddeld 35 procent wenschen te
verlagen, buiten de andere verrassin
gen.
Deze Bond houdt Vrijdag 25 Augustus
a.s. een huishoudelijke vergadering, ter
bespreking der voorstellen.
Aan het slot zegt het bestuur: „Toont
den werkgevers dat gij bereid zijt de
toegeworpen handschoen te aanvaarden
Maakt u op voor een harden strijd.'
De gewoonten der visschen.
De „Times" herinnert aan de onder
zoekingen .over de zintuigen der vis
schen, welke meer dan dertig jaar ge
leden werden volbracht door prof. Ba
teson, met het doel een kunstmatig aas
te vinden dat door de visschers in de
Engelsche wateren kon worden ge
bruikt.
Prof. Bateson kwam toen tot de con
clusie dat hondshaaien, roggen, zeepa
lingen en eenige andere vischsoorten
die voor de menschen niet gevaarlijk
zijn, hun voedsel bijna uitsluitend met
behulp van hun reukorgaan zoeken.
Daartegenover zouden de meeste
visschen zoowel overdag als 's nachts
gebruik maken van hun oogen. Het is
echter moeilijk te gelooven dat dieren
met goede gezichts-zintuigen hiervan
bij de jacht op voedsel geen gebruil
zouden maken. De hondshaaien in de
waterbakken van Prof. Bateson hebben
misschien alleen hun reukvermogen
aangewend, maar in zee gebruiken zij
zonder twijfel ook hun oogen.
Haaien zullen dadelijk afgaan op een
haak waaraan een stuk gezouten var
kensvleesch of iets dergelijks dat een
sterken geur heeft. Maar eveneens zul
len zij onmiddellijk een bewegend voor
werp achtervolgen.
Alle hondshaaien zullen doode licha
men aanvallen, krabben en kreeften
eten lijken, de laatste alleen cadavers
Maar er zijn weinig visschen die zoo
groot en stoutmoedig zijn om levende
menschelijke wezens aan te vallen.
Pijlinktvisschen, die groot en dapper
zijn, komen nooit aan de kusten. De
zeepaling is schuw en gaat alleen des
nachts uit.
Haaien zijn laf, maar groot genoeg
om een mensch aan te vallen. Monsters
als de uitgestorven soort der Carcha-
rodon, die een lengte van 50 voet be
reikten, bestaan niet meer. Het eenige
overlevende soort bereikt een lengte
van 40 voet, en is zeer gevaarlijk voor
den mensch, maar komt niet in onze
wateren voor.
De gevaarlijke haaien die de schepen
volgen zijn exemplaren van de Carcha-
rias. De Groenlandsche haai, een ver
want van den hondshaai, die soms een
lengte van 26 voet bereikt, leeft in de
Noordelijke IJszee en valt walvisschen
aan. Voor ons zijn echter de sidder
roggen en kwallen veel gevaarlijker
dan de groote visschen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Deze week kwam H. M. pantserschip
Zeeland alhier uit West-lndië terug. Al
spoedig moest de politie twee der op
varenden, een matroos en een marinier,
O. B. en P. A. H. genaamd, opbrengen,
omdat ze in het cafe van S. den boel aan
het opknappen waren en de orde verstoor
den. Ze werden aan boord afgeleverd.
Op één dag twee gevallen van zeden
misdrijf. Woensdag w«rd eerst aan het
bureau gebracht H. H. uit Bivetwijk, ver
dacht van zedenmisdrijf, alhier gepleegd
en daarna door de politie van Jan Gijzen-
vaart H. V., behanger te Amsterdam, ook
wegens zedenmisdrijf, gepleegd met een
meisje van 4 jaar.
Donderavond deed de heer J. L.
aangifte van baldadigheid, gepleegd door
een drietal jongens, die hem met een steen
bijkans tegen 't hoofd gegooid hadden.
De politie stelt een onderzoek in.
Door J. G. V. is aangifte gedaan
van mishandeling en vernieling, gepleegd
door N. K.
Bij de Ned. Herv. Gemeente is tot
collectant benoemd de heer D. Haasnoot.
Gevonden voorwerpen. Een post
duif, gemerkt 74.44 en 6.21een rozenkrans
een lips-sleuteleen kruisje van een rozen
krans; een hondenpenning, gemerkt 485;
een ceintuur, een mesje.
Woe idagavt .d half 8 zal het nieuwe
kerkorgel in de Chr. Ger. Kerk, Marconistr.,
in gebruik worden genomen.
Sprekers: Ds. J. B. G. Croes en Ds. W.
Hendriksen van Amsterdam.
Het orgel zal bespeeld worden door den
heer D. Klut.
VELSEROORD.
'n de gehouden vergadering der
Commissie tot oprichting van een Muziek
tent alhier werd meegedeeld dat van Bur
gemeester en Wethouders toestemming is
verkregen tot het laten circuleeren van
lijsten, ter verkrijging van bijdragen.
Eenige aanwezige dames stelden zich
beschikbaar met deze lijsten te werken,
waarmede de volgende week zal worden
begonnen.
Ook zullen eenige concerten voor dit
doel worden gegeven, waarvan het eerste
zoo spoedig mogelijk zal plaats hebben.
Dinsdag werden hier weer twee
kinderen vermist, twee meisjes van o.g.
7 jaar. Ze zijn gelukkig weer terecht ge
komen. De ouders mogen wel dubbel
oppassen, nu er weer hyena's langs den
weg Ioopen, die zelfs kinderen van 4 jaar
durven aanranden.
Donderdagavond werd door de politie
alhier geairesteerd B. M., wegens het plegen
van huisvredebreuk. Hij is 's nachts in
arrest gehouden en den volgenden dag
voor den commissaris geleid.
POLITIEPOST VELSEROORD.
Gevonden voorwerpen.
lederen riem, bos sleutels en een rood
keiserslinnen meisjesjuik.
VELSEN.
De Tent van de Noord-Hollandsche
Tent zending, die thans in Haarlem staat,
zal van 1 14 September in onze gemeente
staan en wel een week op Wijkeroog en
een week te Velseroord.
Woensdagavond is alhier aangehouden
J. O., sigarenmaker te Amsterdam, wegens
het plegen van rijwieldiefstal op Wijkeroog.
Hij is voor den commissaris te IJmuiden
geleid.
De verjaardag van H. M de Koningin
zal dit jaar hier feestelijk gevierd worden.
Des morgens half tien komen de kinderen
samen op het feestterreinen dan maken ze;
met de muziek een rondgang door Wijkeroog,
Om 10 uur vangen de kinderfeesten aan,
Des middags half drie heeft een optocht
met versierde fietsen plaats. Te 3 uur is er
ringsteken per fiets voor personen boven
14 jaar in de Burgemeester Weertsstraat,
om 5 uur mastklimmen voor jongens boven
16 jaar.
Des avonds wordt een concert gegeven
door de muziekcorpsen en tot slot is er
dan nog de rondgang van Juliana bij j
fakkellicht.
De feesten hebben plaats op het terrein
van de Melkinrichting Velsen achter de
Openbare School.
POSTER IJ EN.
IJMUIDEN.
Lijst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, van welke de afzenders onbekend
zijn.
Terugontvangen in de 1 helft der maand
Augustus 1922.
Brieven binnnenland
1 Centraal Adm. Bureau v. h. Visscherij
bedrijf, IJmuiden, 2 Idem, 3 Mej. J. Porck,
Amsterdam, 4 Mej. A. Visser, Rotterdam,
5 Cursus Zelfontwikkeling, Amsterdam.
Briefkaarten binnenland.
J. Aupers, Amsterdam, 7 L. J. Bouman,
Maassluis, 8 Mej. F. de Bast, Amsterdam,
9 zonder adres, 10 Idem, 11 J. Hanse,
Amsterdam, 12 P. Meijer, Amsterdam, 13
Vlw. Bogaart Lips, Amsterdam, 14 zonder
adres, 15 Nauda Hendriks, Amsterdam, 16
v. Rhijn, Katwijk aan Zee, 17J.H. Smit,
Amersfoort, 18 Mw. Rogge, Alkmaar.
Briefkaarten buitenland
19 Agnes Jansen, Berlin, 20 Charley,
Montreal, 21 C. v. Muiden, Wakheren am
Rhein.