ORGAAN VOOR DE GEME
No. 8T
Woensdag 30 Augustus 1922
7® Jaargang
Veriehynt Woensd&gs Zaterdags
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten bosten bij
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na 4 uur ingezonden
wordt geen plaatsing in het
Zaterdagnnmmer gegarandeerd.
VAN DEN WACHTTOREN.
WITTE KRUIS.
Abonnementsprijs f 1.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMU1DEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMU1DEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
IngezoDcie mededeelingen 40 ets. per regel.Adverteuties van lt er, m 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van I t en m, 5
regels fl.25, iedere regel meer 2ê ets. Kleine advertenties en familieberichten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij voornitbeta-
ling, van 1 tot en met 5 regels f0 75, iedere regel meer 15cts Bijnietcon ante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties „adres bu'ean an
dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt i0 ets. in rekening gebracht bovenstaande regelpiijzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente veisen
1'V
Gevaarlijke sport.
In het Amsterdamsche stadion, het
groote sportterrein, waarop allerlei
wedstrijden gehouden worden, is de vo
rige week een motorrijder gevallen en
heeft zijn zwaar rijwiel daarbij een paar
anderen ernstig gekwtst. Een overleed,
toen hij naar het ziekenhuis werd ge
bracht. De motorrijder reed als gangi-
maker met een snelheid van 80 K.M. en
dat langs een eivormige baan met an
dere rijders in vliegende vaart vlak bij
zich, die aan niets anders denken, dan
om voor te komen en den prijs te win
nen.
Het is niet het eerste ongeluk van dien
aard en zal ook wel niet het laatste we
zen, tenzij eindelijk alle gevaarlijke
sportwedstrijden verboden worden. Het
aantal gebroken ribben en beenen bij de
voetbalwedstrijden in een jaar zijn ve
len en steeds ook vinden enkelen door
overspanning op het voetbalveld een
weinig eervollen dood. Het intellect
vlucht van het voetbalveld, lazen we on
langs. Men laat het spel al meer over
aan hen, die een sterk en vlug lichaam
het hoogste vinden, wiet* kracht meer in
het onderste dan in het bovenste deel
van het lichaam schuilt. Vaste spelre
gels en het toezicht van den scheids
rechter schijnen niet voldoende te zijn,
om ongelukken vooral bij de matches
te voorkomen.
Onlangs werd in den Haag de bokser
Romme op een opstopper in de maag
streek getracteerd, zoodat hij viel, om
niet weer op te staan. Een bewijs van
de sportverdwazing is wel de begrafe
nisplechtigheid geweest van dit slacht
offer van een zeer hardhandig ver
maak. Sportvrienden stonden fin een
dubbelen rij bij het kerkhof, namens
verschillende sportvereenigingen wer
den kransen op het graf neergelegd en
ook gesproken. Er is nog grooter sport-
gevaar dan een gebroken rib of bloed
neus. Vooral door de wedstrijden wordt
ie SDOrt voor menigen jongen man de
giocle zaak, waarvoor hij leeft en
waarvan zelfs bij zijn graf getuigd
wordt. De matches zijn vooral schuld
aan de sportoverdrijving; daar heerscht
een opwinding, die zelfs het publiek
half dol maakt. Oude menschen, die
hun voeten geen halve meter meer van
den grond kunnen krijgen en als een lo-
komotief blazen, wanneer ze vijf tellen
op een sukkeldrafje moeten loopen,
staan bij de wedstrijden te schreeuwen,
te stampen, te springen op de spannen
de momenten.
Als men de wedstrijden sterk be
perkte en vooral het beroepsspel tegen
ging en desnoods matches, die een
sportterrein soms tot een slagveld ma
ken, verbood, zou de sport sport, dat is
spel, blijven, een gezonde ontspanning
zijn, flinkheid en vlugheid bevorderen,
velen tegen verweekelijking behoeden.
Zoo als het nu is, doet de sport wel
licht evenveel kwaad als goed. Vroeger
werd de sport vaak geprezen, omdat de
jonge menschen leerde den alkohol te
mijden. Dat kan men thans niet meer
zeggen. De strijders zelf mogen zich al
onthouden, de sportvrienden toonen na
afloop van een wedstrijd vaak, dat zij
een nieuwen wedstrijd begonnen zijn,
wie het grootst aantal glazen en lles-
schen kan ledigen.
Orde in het groote wereldhuishouden.
Orde is het halve werk en de halve
kosten, zegt menige verstandige huis
vrouw. Ze laat de brandstof niet voor
op den zolder brengen, zoover mogelijk
van de kachels weg. Ze kookt niet in
een kamer, zoover mogelijk van de re
genbak weg. Ze laat het brood niet ko
men uit de allerverste winkels, wanneer
het dichtbij even goed tc krijgen is. Ze
denkt al een paar dagen te voren bij het
koken, hoe ze het daarmee zoo makke
lijk mogelijk kan hebbt n, als het de
drukke dag van de wasch is, daarom
ook de dag van de kliekjes, enz.
In het groote wereldhuishouden ont
breekt die orde nog geheel. De verschil
ende landen zijn ook als kamers van
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.—.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
3 cent per week is men lid en heeft dan
recht op kostelooze hulp van een dei-
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 14
te Velseroord.
een huis. Voortdurend staat het werk
in de eene kamer met dat in de andere
in verband. Men heeft Rusland tot een
gesloten kamer willen maken. Maar bet,
ging niet. Eigenbelang dwong Italië,
Engeland, de Scandinavische cn ook an
dere rijken, om handelsbetrekkingen
met de Sovjetrepubliek aan te binden.
Nauwelijks was de oorlog "uit, oi de za
ken begonnen weer tussclu-n de volke
ren, die elkander op levenden dood be
vochten hadden. De wereidmalaise is
voor een groot deel een gevolg van aller
lei moeilijkheden in het internationaal
ruilverkeer.
Van hoe groote beteekenis dit verkeer
is, merken we gewoonlijk niet op. Den
ken, we even na, dan merken we, hoe
vele volkeren voortdurend bezig zijn
ons te bedienen, gelijk wij het hen doen.
Ik rook mijn pijpje tabak uit Vmerika,
lichte Virginia, tik op een Engelsche
machine met een inktlint gedrenkt in
de onvolprezen Duitsche aniiineverfstof,
drink daarbij een kopje Indische kof
fie enz. Alle volkeren zijn zoo voortdu
rend bezig ons hunne producten te leve
ren niet om onze mooie oogen maar om
onze mooie guldens. Dat beginsel van
wederkeerigheid is de grondslag van
ons samenlew n op aarde. Door d m oor-
(log werd het tijdelijk opgeheven ■•n we
hebben er alle» last \an ondervond m.
I Maar bij het internationale ruBveikoer
i is geen regel'c daarom veel verspilling
De Amsterdamsche Wethouder \Yi-
baut geeft er een stt ik spreke ai staal
tje van in zijn Ekonomische Kroniek
in „Het Volk". Duitsohland moet kolen
leveren aan Frankrijk. Een groot deel
van zijn kolenmijnen zijn hem te Ver
sailles ontnomen, '.let is daarom ge
dwongen kolen voor zichzelf uit Enge
land te laten kom m, anders kan het
zijn vele fabrieken en sporen niet gaan
de houden. Zoo worden door locomo
tieven, met Engelsehe kolen gestookt,
Duitsché kolen naar Frankrijk gebracht
Een kind kan begrijpen, hoe groote
sommen daarbij ohnut aan vracht uit
gegeven worden.
Zoo zijn tijdens den oorlog boonen uit
Japan in Engeland ingevoerd. Enge
land heeft ze verkocht naar Nederland,
wij deden ze over aan Duitschland, waai
de honger echter de Japansche boonen
niet smakelijk kon maken. Daarom zijn
ze van Duitschland naar Rusland ver
voerd. Ze zijn zoo langs den langsten
omweg van Japan in Rusland gekomen.
Het zullen wel dure boonen geworden
zijn. In het klein gaat het precies zoo.
Uit het Noorden van ons land gaan
aardappelen naar Rotterdam, vlak bij
het aardappelland Zeeland. Er valt hier
heel wat te regelen en daardoor te be
zuinigen.
NATUURWANDELINGEN.
XIV.
Saxenburg, Wildhoef, Duin en Daal.
Wanneer de onlangs verbreede- on
nieuw aangelegden weg vanaf het Pro
vinciaal Ziekenhuis (Meerenberg) vol
gen, komen wij aan den driesprong
waar de Gedcnkbank voor den dichter
P. V. de Génestet, thans is geplaatst.
De breede allee recht voor ons, voert
onmiddellijk het Bloemendaalsche
Bosch in; de buitenplaats Wildhoef en
de Schapenduinen links, en den weg
naar Zomerzorg en Duin en Daal ter
rechterzijde liggende.
Het Bloemendaalsche Bosch is van
oudsher een geliefkoosde plaats ge
weest, waar men in den zomer onder
het 'lommer der hooge hoornen den va-
cantietijd doorbracht en de drukkende
stadsatmosfeer achter zich liet, en voor
eenigen tijd de felle zomerzon ont
vluchtte.
Er waren in het bosch vroeger twee
uitspanningsplaatsen, waarvan de eene
„de Leeuwenkuil" genaamd is komen
te vervallen. Alleen het Pannekoeken-
huis bestaat nog. De grond in het bosch
is heuvelachtig evenals de nabij gele
gen Schapenduinen en Wildhoef, en
zijn wij hier dan ook wederom op de
lMnnenduinen. De grond is zandig doch
voldoende vochtig.
Het Bloemendaalsche Bosch, de bos-
schen van Elswoud onder Overveen, die
van den Aerdenhout, Boekenrode en
den Haarlemmerhout vormen met de
bosschen der buitenplaatsen onder Vei-
sen, ongeveer het zelfde type.
Men vindt er dezelfde boomsoorten
en ook de plantengroei is er verder na
genoeg gelijk.
Waarschijnlijk zijn deze verspreidde
bosschen en het oude geboomte dei-
landgoederen, de nakomelingen van het
groote woud dat zich eens langs de kust
der provinciën Holland on Zeeland
heeft uitgestrekt. In ieder geval nemen
deskundigen aan dat Saxenburg met de
aangrenzende bosschen een der oudste
in deze streek is. Het golvende terrein
zal nu wel weer spoedig met' donker
fluweelachtig mos bedekt zijn, nu er
geen kans meer bestaat dat het terrein
buiten de lanen beloopen pf bereden
wordt.
Verder is hier altijd merkwaardig ge
weest het onderhout, het oorspronke
lijke kreupelhout zooals in de wilde
bosschen; de lijsterbes, de papenmuts
of kardinaalshoed, de meidoorn, de ha
zelaar en de sneeuwbal, alles staat door
een.
Op sommige plaatsen hier en in de
aangrenzende buitenplaatsen, zien wij
onder eiken of linden dikwijls tallooze
jonge boompjes opslaan, een verschijn
sel dat zich hier in sterker mate ver
toont dan in den Haarlemmerhout. In
de aangrenzende plaatsen, Wildhoef en
in het Bloemedaalsche Park en in dc
Rijp bestaat het onderhout ook "veel uit
sparren, zelfs in de bosschen van Over
veen en Vogelenzang is het opslaan van
sparren onder andere boomen waarge
nomen, hetgeen iets merkwaardigs is
in Holland, waar de spar niet tot de
inheemsche boomen wordt gerekend.
De spar waarvan vele soorten bestaan,
worden nog en werden meest van elders
aangevoerd. Ook hier en in het nabijge
legen Duin en Daal worden echter vele
mooie en hooge sparren gevonden, doch
zij zijn meestal slechts door 2 soorten
vertegenwoordigd n.l. de fijnspar (Abies
exelsa) en de Zilverspar (Abies petina-
ta) hoewel in de particuliere tuinen en
buitenplaatsen ook nog fijnere soorten
gekweekt worden.
In het voorjaar groeid in deze omge
ving de Primula Veris of sleutelbloem.
Saxenburg heeft behalve die planten
die bijna overal in de Kenemerbosschen
groeien ook zijne eigenaardige. Dat zijn
de Zilverkleurige Haver (Avena caryo-
Reisindrukken uit Oostenrijk.
door G. Voet.
VIII.
In Friedrichshafen zullen wij den D-
trein nemen. In het stationsrestaurant
zitten wij aan tafel met Hollanders, een
leeraar aan een Chr. Gymnasium met
zijn vrouw. Aan een tafel daarnaast zit
nog een gezelschap Hollanders. Zij ko
men van Salzburg, wellicht de meest
drukbezochte stad van Oostenrijk.
Onze landgenoot vertelde ons dat de
Duitschers hem pas nog goed te pakken
hadden gehad. Van Lindau had het ge-'
zeischap een uitstapje gemaakt over de
Bodensee naar Konstanz, maar dat
kwam hun duur te staan. De Duitsche
douane beschouwde dit als een buiten-
landsche reis en een nieuw visum op
hun pas was noodig. Dat kostte maar
even f 10 en zoo werd deze kleine tip
over het meer een duur tochtje.
Van Friedrichshafen ging het over
Ulm naar Stuttgart. Onderweg moesten
wij nog stoppen, daar de assen van een
der wagens waren warmgeloopen. De
rook sloeg er uit, maar 't was gelukkig
spoedig verholpen en konden wij weer
verder.
In Stuttgart stroomde de trein vol, de
loopgangen waren geheel bezet. Wij kre
gen in onze coupé een Duitscher, die
zonder iets te vragen onzen koffer op
zijn kop zette en kalm aan zijn groote
en zware koffer daar wilde neerzetten.
Wij legden onzen, koffer weer neer,
waarop deze Duitsche mijnheer een
lieele groote mond opzette en weer on
zen koffer op zijde smeet. Wij hebben
hem toen gezegd dat het onze plaats
was, dat het niet aanging en ook zeer
onbeleefd was om zonder iets te vragen
onzen koffer weg te halen. Tcfen kwam
er nog een trager aan te pas, die nog
met een anderen koffer in de hand stond
te wachten en deze zette een nog veel
grooter mond op. Wij hielden echter on
zen koffer in het net boven onze plaats
en toen ze zagen dat wij voor twee groo
te Duitsche monden niet bai^g waren,
moesten ze toch hulp vragen en werd
aan de enorme koffer een plaatsje inge
ruimd.
Het landschap in Wurttemberg viel
niet op door schoonheid, mooier werd
het in Hessen. Prachtig was de tocht
van Heidelberg over Darmstadt naar
Frankfort, langs bergen en bosschen en
vele mooi-gelegen plaatsen.
Des avonds half negen kwamen we in
Frankfort a/d. Main aan. We moesten
wachten op den sneltrein van Weenen,
die eerst na middernacht zou arrivee-
ren en hadden dus tijd om de stad in te
gaan.
Wat dadelijk opvalt is dat de groote
Duitsche steden veel meer wereldstad
zijn dan Amsterdam. Het is ons niet te
doen ons eigen land te kleineeren, onze
hoofdstad is ëen prachtige stad en wij
zijn er graag. Maar afgezien dan hier
van dat Amsterdam zijn druk scheep
vaartverkeer heeft, de groote Duitsche
steden zijn levendiger, drukker. Dat viel
ons in Keulen ook op. Zoowel Keulen
als Frankfort hebben minder inwoners
dan Amsterdam, maar men zie in deze
steden het verkeer eens. De stations zijn
veel grooter, vooral dat van Frankfort
met zijn talrijke perrons. Den geheelen
nacl>t door kan men er zijn bagage in
bewaring geven en weer terug halen,
men kan er geld wisselen en brood en
ververschingen bekomen. Des nachts 1
on 2 uur stopt men in plaatsen als Wies-
baden, Niederlahnstein enz. en op de
perrons ziet men de tragers, de post enz.
In Keulen konden we 's morgens vóór
5 uur al een kaartje koopen en i jpen
er langs onzen trein en die van Keulen
naar Brussel-Ostende al weer mannen
mt wagentjes, zelfs al die met fleschjés
Keulsch water.
In Amsterdam is het 's avonds half
twaalf als de schouwburgen uit zijn, uit
gestorven in de straten. Te Frankfort
zijn de groote café's en restaurants tot
'snachts 2 uur open -n overal is "t druk.'
Natuurlijk is er mooie strijkmuziek
in de café's en de menschen staan zelfs
in de deur en voor de ram ai op straat
te luisteren. Wat ons ook opviel was dit
Wij hebben 't in onze groote steden
meermalen opgemerkt dat als men
's avonds op het terras van een groot
café ging zitten en een kop thee vroeg,
de kelners ons vaak lang lieten wachten
en eerst de bierdrinkers hielpen. In
Duitschland wordt iemand, die thee of
koffie vraagt, even vlug geholpen, als
iemand, die een'flescli wijn wil drinken.
Welk een mooie, groote theehuizen
heeft men ook in.Frankfort en hoe rus
tig zitten is het daar. En geen kelner
kijkt leelijk, als ge op uw gemak bladen
of tijdschriften, die overal hangen, gaat
zitten lezen.
Des nachts half een kwam de Ween-
sehe trein aan, waarmee we verder
reisden naar Amsterdam. Het was een
prachtige nacht en de trein voerde ons
langs den Rijn. Om 2 uur zagen wij in
de buurt van Niederlahnstein de groöte
hotels en pensions aan de meren nog
baden in een zee van licht en als men
dan zoo in- de verte die tallooze lichtjes
zag en den weerschijn daarvan in het
water, was het als een sprookje zoo
mooi.
Maar de meeste reisgenooten hebben
daar geen oog voor en slapen of trach-
I ten te slapen.
I Blijde is men, als in Cranenburg de
visitatie voorbij is en de trein eindelijk
kan verti-n t je bent allemaal
j vervelend cig in den vroegen
morgen, na z<. ange treinreis. Blij
ben je, als je bij oesbeek den Vader-
I landschen bodem weer ziet en als je in
Nijmegen in de restauratie zit, aan een
j lekkeren kop Ilollandsche koffie. We
'zitten even rustig, maar dan stuift een
trein vol bedevaartgangers naar Keve
laar dé zaal binnen en je leest op veel
(gezichten, vooral van de jongelui van
18-20 jaar, de emotie, dat ze zoo straks
het buitenland ipgaan. Het is dan wel
niet ver over de grens, maar ook wij
hadden die emotie, toen we voor jaren.
voor 't eerst in Emmerik kwamen en de
douane je koffertje doorkeek.
In Nijmegen kochten wij een kaartje
naar Velsen en wij moesten er meer
voor betalen, dan voor de reis Gras-Nij
megen. We moesten ook nog 90 cent toe-
slag betalen voor dezen D-trein, die n.b.
in Veenendaal stopte, om er één reiziger
op te nemen, terwijl niemand den trein
verliet.
Als men zooveel geld voor een paar
j uur sporen moet neerleggen, begrijpt
men niet waardoor de spoorwegen met
een tekort van 30 millioen in één jaar
zitten. Of zou 't juist zijn, omdat de ta
rieven zoo hoog zijn? Nog pas betaal-
i den wij voor een reisje naar een plaats-
je even voorbij Ede bijkans 12 gulden
heen en terug.
I Wij lazen juist een artikel over den
door Ford, de bekende automobielenfa-
briekant, overgenomen spoorweg, die
de tarieven verlaagd, de loonen ver
hoogde en die, terwijl er in 1920 een te
kort op de exploitatie was, in 't eerste
jaar al f 750.000 winst wist te maken.
Zou dit niet iets zijn voor onze spoor
wegdirectie?
Wordt vervolgd.