No. 96
Zaterdag 30 September 1922
7e Jaargang
Ver&ehjjnt Woensdags Zaterdags
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op t«
geven. De -Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bij
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
OFFICIEEL.
VAN DEN WACHTTOREN.
De donderbui in het Oosten.
De internationale politiek lijkt in het
Oosten wel weer een Onontwarbare klu
wen. Zal staatsmanswijsheid de draad
kunnen vinden en de kluwen optwar-
ren? Of zal men de schaar erin zetten,
het beste middel, om de kluwen verlo
ren te doen gaan, door de draden stuk
te knippen en het garen waardeloos te
maken. Dat is toch het werk van het
zwaard.
Frankrijk is den Turen welgezind en
wil het liefst niet tot een conflict doen
komen. Engeland daarentegen wil de
onzijdige strook aan de Zee van Mar
mora handhaven, Constantinopel bezet
houden en de Turken de sleutel tot de
Dardanellen niet teruggeven. De Tur
ken voelen zich sterk door hun geweldi
ge overwinning in Klein-Azië, ze
eischon het vroegere Europeesche ge
bied met Tracië en Adrianopel terug en
voelen zich gesteund door de millioenen
Mohamedanen, die onder Britsch gezag
in Azië leven en voor hun verder suc
ces bidden. Engeland heeft reeds de
hulp der koloniën ingeroepen. Canada
heeft weinig lust in een nieuw oorlogs-
avontuur, Zuid-Afrika zal er waar
schijnlijk ook niet voor te vinden zijn.
Australië schijnt nog steeds niet beko
men van de oorlogskoorts, die na '14 de
heele wereld aangreep. De Engelsche
vloot en Engelsche troepen zijn reeds op
weg naar het Oosten.
Toch hebben we nog hoop, dat de hek
senketel op den Balkan niet zal T)verko
ken, maar er een goede regeling gevon
den zal worden. Lloyd George schijnt
op eigen houtje gehandeld te hebben,
door den Turk de gepantserde vuist on
der de neus te houden. Niet alle minis
ters vinden dit begin gelukkig. De En
gelsche pers keurt ze ook vrij algemeen
af. De Engelschen hebben geen zin, al
weer al de ellende van een oorlog door
te maken. Vooral de arbeiders verzetten
zich tegen de oorlogspolitiek van cie re-
geering. En de Arbeiderspartij is in En
geland machtig. Bovendien moet Enge
land ter dege rekening houden met de
millioenen Mohamedanen in zijn kolo
niën, die toch al roerig genoeg zijn.
Frankrijk zet ook een domper op de
oorlogszucht van zijn bondgenoot. Dok
heeft Nansen zijn stem doen hooren en
op de vergadering van den Volkenbond
herinnerd aan het artikel uit de grond
wet van den Volkenbond, waarbij ver
klaard wordt, dat elke oorlog of bedrei
ging met oorlog onverschillig of een der
leden van den Volkenbond daarbij
rechtstreeks betrokken is, den geheel en
Bond aangaat en dat deze de maatrege
len moet nemen, geschikt, om den vrede
der volken doeltreffend te beschermen.
Ook al zal de Volkenbond deze m en
schoone als moeilijke taak in dit geval
niet op zich durven nemen, het woord
van Nansen vindt zeker bij de groote
massa in vele landen weerklank en zal
den onwil tegen een nieuwen oorlog
sterken.
Om al deze redenen hebben we hoop
dat de donderbui in het Óósten na eeni
ge gerommel en geflikker zal aftrekken,
zonder tot uitbarsting te komen. Wij
krijgen nu een conferentie van de regee
ringen van Italië. Frankrijk en Enge
land; daarmee is tijd gewonnen en
waarschijnlijk ook de vrede gered.
Om de spreeuwen.
Een schoolplein is soms een slagveld.
Telkens rollen groepjes vechtersbazen,
bijtend, krabbend, schoppend en knij
pend over den grond. Een algemeene ra
zernij schijnt de jongens aangegrepen
te hebben. Wanneer de meester tus-
schen beiden komt en naar ooriaak en
begin gaat vragen, hoort hij uit vele
monden: Die begon, die sloeg eerst.
Maar hij kan niet recht wijs Worden uit
il het geschreeuw en al de beschuldi
gingen. Totdat een kalme jongen, die
door de vechtlust niet bezeten werd en
alles op een afstand zag, meester het
begin vertelt: Jan heeft Piet zijn knik
ker met zijn klomp een eindje wegge-
tootcn, toen werd Piet kwaad en sloeg
Jan. En Jan werd ook kwaad en sloeg
terug en Klaas begon er zich ook mee
te bemoeien en nam het voor Piet op en
Willem vond dat gemeen en pakte
Klaas beet enz. enz.
Zou het in het groot ook niet dikwijls
zoo gaan? In een van zijn geestige Falk-
landjes schrijft Heyermapas over twee
naties, die elkander den oorlog ver
klaard hebben, omdat de schoorsteenen
van de eene hooger gebouwd werden
dan van de andere. De nationale trots
werd daardoor gekrenkt, nota's en ulti
matums gewisseld en eindelijk de troe
pen tegen elkaar gemobiliseerd.
Zoo zouden wij wel eens oorlog kun
nen krijgen met Algiers. Het Algiersehe
gouvernement heeft toch aan het Kon.
Ned. Landbouwcomité een brief gericht
met het verzoek, de spreeuw van de lijst
der nuttige vogels af te voeren. Maar in
onze landbouwwereld heeft men veel
met de spreeuw op én de Overijsselsche
Landbouwmaatschappij heeft aan het
Kon. Ned. Landbouwcomité bericht, dat
de spreeuw toch vooral een eereplaats
op de lijst der nuttige vogels zal behou
den.
HET CONSULTATIEBUREAU
zal geopend zijn Woensdagmiddag van
23 unr, Willemsbeekweg 12, Velger
oord.
Nederland zal dus waarschijnlijk de
spreeuw beschermen, die Algiers als een
schadelijk dier wil uitroeien. Wij hou
den de spreeuwen in het leven, die in
het najaar hij duizenden naar Algiers
trekken en daar de zwarte menschen
zullen uitfluiten en snoepen van hun
heerlijkste vruchten. De knikker is een
eindje weggeschopt. Het vuur van Ab-
del-Ivader ontbrandt, het bloed van de
Ruiter gaat koken; een scherpe, drei
gende diplomatieke briefwisseling. Wij
maken onze vloot klaar en de Algerij
nen zadelen hun strijdrossen. Maar de
spreeuwen vliegen in zwermen over liet
vruchtbare,' door de zon fel verwarmde
land en krijgen geen last van de rook
onzer kanonnen en worden niet ver
schrikt door de gillende krijgskreten
der wilde ruiterbenden en zij zullen het
volgende voorjaar op onze daken hun
leutige wijsjes zingen en onze hoornen
zuiveren van ongedierte, want Algiers
en Nederland zijn te klein en liggen te
ver van elkaar, om de dwaasheid van
een oorlog te beginnen. Onze vloot is
ook niet vechtvaardig en bovendien zijn
we beiden te klein, om uit beleedigden
trots de dwaasheid van een oorjog te
beginnen. Jammer dat zooveel jongens
den Algerijnen diensten bewijzen, doot
spreeuwennesten uit te halen en zoo dim
trek naar het Zuiden te verminderen.
De poliierachter.
In de Kenn. Editie van 1.1. Vrijdag le
zen we het volgende:
Hedenmorgen had in het Paleis van
Justitie de eerste zitting plaats van den
Politierechter.
Mr. van Loehem de Josselin de Jong
hield de volgende rede:
Alvorens tot de werkzaamheden over
te gaan, wensch ik een oogenblik stil te
staan bij het feit, dat dit de eerste zit
ting is in het arrondissement Haarlem;
waar de bij de Wet van 5 Juli 1921 inge
voerde Politie-Rechter optreedt.
In de eerste plaats voegt mij een woord
van dank aan den Minister van Justitie,
die in mij het vertrouwen stelt mij voor
deze nieuwe functie aan te wijzen; uit
de Memorie van Toelichting op de Wet
blijkt welke hooge eischen Zijne Excel
lentie stelt aan de persoonlijkheid en de
kennis van den Politierechter.
Deze moet zijn psycholoog, mensehen-
kenner, helder inzicht hebben in maat
schappelijk leven en een rijk gemoed,
waarlijk eigenschappen die ik mij niet
allen toeschat; het stellen van zulke
eischen is evenwel een prikkel zijn bes
te krachten in die richting te gebruiken.
De nieuwe instelling beoogt: vereen
voudiging van de behandeling van het
Strafproces in eenvoudige zaken. Die
vereenvoudiging wordt verkregen door
invoering van kortere termijnen voor
dagvaarding en voor de uitspraken van
het vonnis,, door afschaffing van over
bodig gebleken formaliteiten, maar
vooral door de mondelinge behandeling
en mondelinge afdoening der zaken ter
terechtzitting; de Politie-Rechter wijst
zoo mogelijk dadelijk na de behandeling
vonnis en dit vonnis kan terstond wor
den geëxecuteerd, als de veroordeelde
afstand doet van zijn recht op Hooger
Beroep. De terechtzitting zal meer als
voorheen de plaats worden waar niet
alleen het al of niet bewezen van het ten
laste gelegde feit wordt onderzocht,
maar waar dient uit te komen de cosiale
omlijsting van het misdrijf en de per
soonlijkheid van den beklaagde. Het
onderzoek zal dieper gaan en zal mede
loopen over de al of niet toepasselijk
heid eener voorwaardelijke veroordee
ling en over de daarbij te bepalen bij
zondere voorwaarden.
Er zal een zekere gemoedelijkheid op
de zitting komen die, als liggende in ons
volkskarakter, de geheele behandeling
zal ten goede komen.
De praktijk zal leeren of inderdaad
deze snellere en eenvoudige behande
ling in het algemeen belang en dat van
beklaagde is; er ligt een tegenstrijdig
heid in het onmiddellijk mondeling uit
spreken zonder rustig overwegen en het
na eenig overleg geschreven en gemoti
veerde vonnis.
Wanneer evenwel vóór de behandeling
der zaak hetzij door den Officier van
Justitie, hetzij door personen die op het
gebied der reclasseering werkzaam zijn,
inlichtingen omtrent den beklaagde
worden verschaft; wanneer de Politie-
Rechter zelf uit de personen, die de ré-
classeering een warm hart toedragen,
een groep kan formeeren die hem be
langloos bijstaat: le. bij het verkrijgen
van allerlei gegevens omtrent den per
soon van den beklaagde; 2e. bij het uit
voeren der opgelegde voorwaarden hij
voorwaardelijke veroordeeling, zoo zal
zeker de invoering van den Politie-
Rechter een heilzaam gevolg kunnen
hebben.
Wanneer dan bovendien, nadat de
veroordeelde afstand heeft gedaan van
Hooger Beroep, de Officier van justitie
spoedig het vonnis executeert, zal te
vens voorkomen worden dat executie
van de straf plaats heeft, wanneer de
veroordéelde al weer geréclasseerd is,
en die straf dikwijls dubbel zwaar
weegt, dan zal er tevens onmiddellijk
verband bestaan tussehen het gepleeg
de onrecht en de daarvoor opgelegde
-draf, zal in de straf een opvoedende
kracht kunnen liggen.
Talrijker dan ik verwacht had is de
opkomst van hen die belangstelling
toonen in het nieuwe instituut. Zeer
wordt dit door mij gewaardeerd omdat
ook dooi' de advocaten, en den Voogdij
raad mij groote steun verleend kan
worden vooral hij het opleggen van
voorwaardelijke veroordeeling met
daaraan verbonden bijzondere voor
waarden.
Ds. J. D. de Stoppelaar te Vlaardin-
gen, eenige dagen geleden teruggekeerd
van zijn reis met het Hospitaal-Kerk-
chip „De Hoop", schrijft in „De Zon
dagsbode" het volgende over zijn thuis
reis met het schip:
't Is nu Maandag 4 September en ik
zit op mijn studeerkamer.
De vierde reis met „De Hoop" is weer
volbracht en ik heb weer ervaren, dat,
om een ander te citeeren, de vreugde
van het weerzien de pijn van het af
scheid ruimschoots vergoedt.
De terugreis was niet bijzonder gun
stig. De barometer wees doorgaans
laag; de kapitein en de stuurman mop
perden veel over de verloopluchten,
waaruit alles kan voortkomen. Een
slecht" (d.w.z. vlak) zeetje hadden we
maar één dag, veel regen, eenige dagen
zóó dikke mist, dat de wereld voor ons
niet grooter was, dan een halve meter
buiten de verschansing. Er was nogal
een geduchte wind, door de schepelin
gen genoemd „een kouwetje", een enke
len dag spraken wij, landmenschen,
zelfs van storm, doch de zeelieden ke
ken eens naar de luchten, naar de zei
len, naar de zee, wreven zich in de han
den en zeiden: er. komt een flinke zui
derbries opzetten.
De vloot bleef erg verspreid. Er ble
ven er in het hooge noorden, er wan n
er op de hoogte van Peterhead, velen
echter zakten moedeloos af naar het
zuiden. Een énkele maal hoorden we
van goede vangsten. Schipper Jan Bos
stoomde ons op een ochtend voorbij met
een fiets, die diep lag.'Ze riepen me aan
dek en zeiden: „Kijk daar die Vlaar 'in
ger heeft ze gevangen!" Verder veel te"
leurstellende berichten.
Onze filmphotograaf mopperde ook al
over al dien regen en mist; hij wilde zon
hebben voor zijn werk. Op een vroegen
ochtend was de zon er. In de verte een
logger, die nog aan het halen was. Wij
er heen gezeild, totdat wij op zij lagen.
De mannen hielden op met werken om
naar ons te kijen. Ze wilden goed op de
film komen en zetten zich in postuur.
Dat was de bedoeling niet.
„Voor je kijijijken! werd ver
maand. „Doorgaan met haaaalen!
Ze begrepen. Als de film vertoond wordt
op de verschillende visscherijseholm,
mag wel gezegd: „Nu zult ge zien een
vangst om moedeloos te worden."
De netten waren geheel zwart, een en
kel vischje zagen we spartelen, verder
niets. Zoo ging het vele dagen lang.
Door het lang uitblijven van de sche
pen hadden wij meer patiënten dan de
kleine en verspreide vloot deed ver
wachten. Onder hen enkelen van orn-
tigen aard.
Op één dag zagen we drie schepen te
gelijk met twee- vlaggen op, een heel
eind uit elkander liggen. Twee seinden
om hulp voor uitwendige ziekte, één
voor inwendige ziekte. Het nam een
groot deel van den dag deze schepen te
hereiken en de patiënten te helpen.
In het geheel hadden we de tweede
reis 24 patiënten, meest allen op zee.
Een enkele zocht in Lerwick onze hulp.
De eerste reis waren er 62 patiënten,
die echter haast allen in Lerwick wei
den aangetroffen.
Zoo deed ook dit jaar „De Hoop" goe
de diensten. Menig zeeman mocht ik-op
zee en in Lerwick ontmoeten, veel lec
tuur werd verspreid (hartelijk dank
nog voor de vele boeken, tijdschriften,
'couranten, mij toegezonden ter ver
spreiding), veel groote bijbels werden
verkocht, menig woord van bemoedi
ging, verwarming err roeping mocht ik
spreken.
Zoo'n dienst aan boord van een log-
gervooronder blijft wel het meest eigen
aardige van de reis.
Dokter en ik in het roeibootje stap
pend en geroeid over zee door onze wak
kere matrozen werd ook door
filmkoning genomen.
Met ons naar IJmuiden kwam, behal
ve de Scheveninger met gebroken been,
een ander matroos, ook uit Schevenin-
gen. Deze had zoo pijnlijk zwerende
handen, dat ernstige bloedvergiftiging
werd gevreesd. De dokter achtte opna
me noodzakelijk en hij betoonde in te
stemmen met het woord van den wijzen
koning, dat zachte medicijnmeesters
stinkende wonden maken. Zijn nièt-
zachte behandeling had echter goed re
sultaat. De patiënt stapte in IJmuiden
aan wal met het vooruitzicht van vol
komen herstel.
Op de derde reis komt de vloot steeds
meer bijeen, dan zal het gemakkelijker
zijn in het midden van de schepen te
blijven.
Wat is het toch jammer, dat Hollands
visschersvloot voor een groot deel stil
ligt. Hoe vreeselijk zou het zijn zoo het
voortbestaan van die vloot financiëel
onmogelijk werd in volgende jaren. Wat
werden de Hollanders in vroeger
eeuwen door Engelschen er Schotten
benijd om hun rijke vloot van haring
buizen. Hollanders leerden de Engel
schen de haringvangst, terwijl de Duit-
schers nog niet zoo heel lang geleden
door onze visschers werden ingewijd in
de geheimen van de groote visscherij.
Alles verandert. Toch blijft de trek
naar zee menig Katwijker, Schevenin
ger, Urker, Marker, Maassluizer, Vlaar-
dinger, ingeschapen. Hoe ze ook zeggen
de walmenschen te benijden en hot zee
leven möe te zijn, de zee blijft trekken.
Het is zeker een leven van veel zorgen,
veel strijd, veel ontbering er, vaak wei
nig geldelijk gewin, doch het is een v ij
leven, vol avonturen. De zee blijft, menig
Hollander trekken met, geheimzinnige
krachten. Als de zeilen bollen, het
scheepje over de wateren danst, do
'wind door de touwen fluit, stappen ze,
de handen in de zakken met hun noo-
den shoes" over het dek heen en weer
of deinen de voeten wat uiteen, met hun.
bovenlichamen mee op en neer.
onzen
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeerde
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie-
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMÜ1DEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAG tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ S1NJEWEL -
Willemsplein 11 Telefoon 153 ljmuiden
Ingezorde mededeelingen 40 ets. per regelAdvertenties van 11 en m 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 1 t et m. S
regels fl.25, iedere regel meer 26 ets. Kleine advertenties en familieberieliten
zoomede vereeuigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, Tftn 1 tot en met 5 regels t'0.75, iedere regel meer 15 ets Hj niet con snte
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertentie» //adres buicau >an
dit biad' 10 cis. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 0 ets. in rekening gebracht bovenstaande regelprijzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente - eisen
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Velsen, brengen ter openbare kennis
dat de verzoeken van
de N. V. Vereenigde Koninklijke Papier
fabrieken der firma van Gelder Zonen.'te
Velsen, om op hei perceel, kadastraal be
kend Gemeente Velsen, Sectie H no. 3887,
haar waterreinigingsgebouw te mogen uit
breiden
P. Keers, te Santpoort, om op het per
ceel, kadastraal bekend Gemeente Velsen.
Sectie F no. 1824, plaatselijk bekend Rijks
straatweg, Wijk G no. 53, zijne smederij
te mogen uitbreiden, door bijplaatsing van
2 electromotoren van 2 en s/4 P. K. door
hen zijn toegestaan.
Velsen, den 15 September 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de secretaris, de burgemeester
J. Kostelijk 1. s. Rijkens.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Velsen, brengen ter openbare ker nis
dat de verzoeken van:
A. C. Bakker, te Velseroord, om op het
perceel, kadastraal bekend Gemeente Velsen,
afdeeling ljmuiden, Sectie M no. 1313,
achter het woon- eti winkelhuis, Zeeweg
E no. 40, een slachterij te mogen oprichten
de Chemische Fabriek „Velsen", te Velsen
om op het perceel, kadastraal bekend Ge
meente Velsen, Sectie H no. 2976, plaatselijk
bekend Kanaalkade, Wijk L no. 41, bare
fabriek te mogen uitbreiden
de Maatschappij tot Detailverkoop van
Petroleum „De Automaat" te Rotterdam,
om op het perceel, kadastraal bek'-nd
Gemeente Velsen, Sectie C no. 603, gele
gen aan den Rijksstraatweg, eene onder-
grondsche benzinebewaarplaats met aftap
inrichting te mogen oprichten, door iien
zijn toegestaan, de laatste onder voorwaar
den.
Velsen, den 21 September 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de secretaris, de burgemeester,
J, Kostelijk 1. s. Rijkens.
Hei onder zoek Is kosteloos en gn-
schiedt door Dr. Anema nit Haarlem,
Voorzitter van het Consnltatiebnreau
aldaar.
BINNENLAND.
Een thuisreis mei het Hospitaal
Kerkschip „De Hoop".