ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
hedenavond
i houtbewerker
Pe Afdeeling n^den van ft?
No. 1
Woensdag 1 November 1922
8e Jaargang
Abonnementsprijsf 1.per 3 maanden, franco per post fl.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMU1DEN. -
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 0 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Yersehjjnt Woensdag* Zaterdag*
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. JJMU1DEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL - -
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het onde en
het aleaha adres, NIET aan
aen lsoper, dech erna ens bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bij
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per regel.
VAN DEN WACHTTOREN.
Met het ambt het verstand.
Minister Treub heeft eens verzekerd,
dat hij rogge van gerst niet onderschei
den kon en toch was hij toen het hoofd
van het departement van landbouw.
Zou minister Ruys een gevestigde opi
nie hebben over de bestrijding van
■end- en klauwzeer, ever het pacht-
vraagstuK en de kans, om eigenaar te
worden van een „regeeringsplaatsje"?
Zou hij een enter van een twenter kun
nen onderscheiden, om van het ver
schil tusschen een os en een stier maar
niet te spreken? Zou hij de noodige
kennis hebben, om te slagen voor het
examen lagere landbouwacte? Zou een
landheer hem als zetboer kunnen ge
bruiken, zou hij deugen als rentmees
ter van een groot landgoed? Wij vree
zen met groote vreeze, dat hij wel mi
nister maar geen deskundige van land
bouw is en geheel af zal gaan op de ad
viezen en rapporten van zijn ambtena
ren en dat dezen om een hoekje in de
kamer klaar zullen staan, om hem
straks bij de behandeling der begroo
ting van landbouw te helpen.
Hij heeft op de jaarvergadering van
den R.K. Boeren- en Tuindersbond te
Deventer een rede gehouden. Hij deed
een beroep op vertrouwen en openhar
tigheid. Hij beloofde zijn plicht en niets
dan zijn plicht te zullen doen. Hij zeide
zijn werk zoo goed mogelijk te zullen
doen met hulp en voorlichting van an
deren. Hij hoopte mee te vallen, maar
noemde het ministrieele pa 1 ook glib
berig. Er liggen sinaasappelen- en ba
nanenschillen!
In beeldspraak doet de minister dus
aan landbouwkunde, zij het de Ooster-
sche, maar wat is het verschil tusschen
rogge en gerst, en een enter en een
t'.venter? Deze minister schijnt op alle
markten thuis te zijn, maar op de vee-
en graan- en groentemarkt zal hij wel
een vreemdeling zijn en het is toch wel
een weinig zonderling, dat men minis
ter van landbouw kan zijn, zonder
landbouwkundige te wezen.
Het schijnt echter, dat men beter het
departement van landbouw zonder
kennis kan beheeren dan het kleinste
boerenpiaatsje van een paar H.A.
De middelmaat is kostelijk ook wat
ons lichaam betreft. Culliver heeft het
ondervonden, dat het al even lastig is
een reus onder dwergen als een dwerg
onder reuzen te zijn. En iedere dwerg
ziet zijn medemenschen voor reuzen en
iedere reus ziet ze voor dwergen aan.
Dr. J. G. de Lint heeft een verzameling
prenten gebruikt bij een lezing over al
lerlei lichamelijke monstruositeiten.
Onder de afgebeelde dwergen was Si
mon Jans Paap 2 voet en 5 duim, Hans
Warrenberg 2 voet, 7 duim. Deze laat
ste werd steeds in een kistje vervoerd
en is verdronken, toen men hem zoo te
Rotterdam aan boord wilde brengen.
De Friesche dwerg Wybrand Lolkes is
vader geworden van drie kinderen; ge
woonlijk blijft het huwelijk van een
dwerg kinderloos. Vermaard is geweest
de dwerg Jan Hannema, die wel ver
ward is met den beroemsten aller
dwergen Tom Pouce.
Van de reuzen is een afbeelding van
Capanus, die 8 voet, 9 duim mat. De
Lekkerkerker boer Gerrit Bastiaanse
was ruim 8 voet laag.
De flik «kir en vindt men vooral on-
Edward Bright had een gewicht van
609 pond; Janna Drabbe, een landge-
noote, woog op tienjarigen leeftijd 300
pond; geen meisje, om meer op vaders
knie te zitten! Verder heeft Dr. de Lint
afbeeldingen van aaneengegroeide
tweelingen, de Siameeschen en Judith
en Helena van Hongaarsche afkomst.
Onder de lichamelijke rariteiten zijn
ook menschen zonder armen o.a. John.
Valerius. We herinneren ons uit onzen
kindertijd zulken armen armelooze,
die in een kermistentje met de bijzon
der lenige voeten uit papier allerlei
fraaie figuren knipte en met een pen
seel tusschen de teenen ook schilderde.
Eindelijk toonde Dr. de Lint portret
ten van menschen met buitengewonen
haargroei. Piet er Derckszoon in de zes
tiende eeuw burgemeester van Edam
was beroemd om zijn lange baard.
Misschien zal bij de zeer behaarde
menschen ook de Leidsche professor
in de geneeskunde gerekend worden,
die bij een operatie gewoon is, zijn lan
ge baard als een das om zijn hals te
binden, om er bij zijn werk geen last,
van te hebben. Overigens zijn al zulke
buitengewonigheden maar lastig, al
leen reeds omdat men er te veel bekijk
door krijgt en is het een voorrecht, in
lichamelijk opzicht maar heel gewoon
te zijn.
Een vrouwelijke arts onder inlanders.
Indië lijdt aan een groot gebrek aan
geneeskundige hulp. Men meent ge
vvoonlijk, dat de inlanders ook van on
ze wetenschappelijke hulp en medicij
nen niet wil weten. Maar de ervaring
der vrouwelijke arts Dr. E. van Teu-
tem is gansch anders geweest. Zij heeft
eenige jaren met groot genoegen en
onder veel waardeering onder de Ja
vanen gewerkt. Zij mocht gratis medi
cijnen uitreiken en een vrouwelijke
dokter was voor de inlanders en waar
wonderdier. Eerst waren de menschen
ziekten, taal en land haar vreemd. Zij
kreeg een streek van 100000 zielen te
bewerken, waar geen enkele dokter,
verpleegster of vroedvrouw was. Men
meende, dat zij krankzinnigen beter
kon maken met een poeiertje en grijs
aards jong maken; zelf zou zij nimmer
sterven. Groote massa's menschen
kwamen haar hulp inroepen; ze onder
vond altijd alle medewerking en dank
baarheid. Soms reed ze met een auto
vol geschenken terug. In een draag
stoel droegen inlanders haar urenlang
door den modder. Het kostte moeite,
om het rechte gebruik der medicijnen
tg leeren. Een oud vrouwtje maakte
van aspirine een papje en streek dat
op het voorhoofd .en menthol-spiritus
nam ze in. Het is Dr. van Teutem ge
lukt een goed ziekenhuis te stichten en
zij geeft een prachtig voorbeeld, wat een
'lollandsche geneesheer met hart voor
T'ijn werk en de inlanders kan doen. Ook
hier geeft het hart aan het werk zijn
waarde!
IJMUIDEN.
Vorige week hebben 3 Hollandsche
visschers een Deenschen collega afge
rost. Op het hulpgeroep van den Deen
kwamen een paar agenten toeschieten,
die hem hebben ontzet en naai- zijn
schip gebracht.
Vorige week heeft een 4-jarig
dochtertje van de familie K. aan de
Bik- en Arnoldkade in een onbewaakt,
oogenblik uit een pot met heete thee
gedronken. De kleine bekwam zulke
inwendige brandwonden, dat zij kort
daarop overleden is.
De havenknecht M. aan de Rijks-
vischhallen stond aan de kant te kij
ken, toen hij werd aangereden door
een wagen, waarop kisten visch. Hier
door geraakte M. in de visschershaven
en kreeg nog een kist visch boven op
zich. Toen M. weer op 't droge was ge
haald, bleek hij na onderzoek een paar
ribben te hebben gebroken. Ook be
kwam hij een bloedende hoofdwond.
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, bet noodlidmaat-
scbap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
3 cent per week is men lid en beeft dan
recht op kostelooze hulp van een der
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 14
te Velseroord.
Maandagavond gaf het departement
van het Nut alhier zijn eerste Voor
drachtavond van dit seizoen. De Heer
Ds. Luikinga, voorzitter opende de bij
eenkomst in het Gebouw voor Christe
lijke Belangen en meende er over vol
daan te mogen zijn, dat hei departe
ment, ditmaal zoo vroeg het seizoen
kon openen. Als voordrachtkunstenaar
trad op de heer Edmond Visser uit Am
sterdam, die een zevental voordrachten
zou geven, waaronder een drietal van
Samuel Falkland, een eigen vertaalde
Parabel van de Drie Ringen uit „Na
than de Weise". Vóór de pauze vertel
de spreker ons het sprookje „De Zwij
nenhoeder" van Andersen, eon even
onschuldig verhaaltje als de meeste
anderen, die de verdienste hadden ons
bijkans te doen vergeten, dat we groote
en oude wijze menschen zijn en ens de
tijden in herinnering brachten, dat we
als heel kleine kleuters met open mond
naar meester of de juffrouw luisterden,
die zoo aardig sprookjes kon vertellen.
Jammer was 't, dat een licht spraak?
gebrek soms de voordracht overstaan
baar maakte.
Do heer Visser moet zijn auditorium
wel heel licht hebben aangeslagen door
te meonen, dat zoo'n programma haar
den ganschen avond zou kunnen boei
en. We willen het voordrachttalent van
den heer Visser de volle maat geven,
die het verdient, doch de keuze van zijn
program, scheen ons voor groote men-
schen-toehoorders niet bijzonder ge
schikt.
Zondagavond hield Mevr. Stolp-
Tioekstra in de Doopsgezinde Kerk,
daartoe welwillend door het Kerkbe
stuur afgestaan, voor de Theosofische
Vereeniging, Centrum Beverwijk en
Omstreken, een rede over „Geestelijk
heid", door een aandachtig publiek, dat
flink was opgekomen, met belangstel
ling aangehoord.
Spreekster zette uiteen hoe velen ge
woon waren het Wereldsche en het
Geestelijke tegenover elkaar te plaat
sen, daarbij de omstandigheden vaak
als hinderpaal aannemende voor het
bereiken der Geestelijke houding.
Het „als ik maardan zou ik wel",
is een klacht, door velen geslaakt.
Niet door afzondering, aldus spreek
ster, moeten wij xinze geestelijke hou
ding veroveren, maar door ons werk
te beschouwen als een deel van liet
groote Wereldwerk, als een deel van
Gods plan. Dan wordt het werk ons tot
een plicht.
Maar er zijn zooveel dingen die ons
zoo aantrekken; is hèt verkeerd daar
aan toe te geven?
Spreekster lichtte met een sprekend
voorbeeld toe, hoe langzamerhand onze
wereldsche verlangens ons eigenschap
pen doen ontwikkelen, welke wij in het
leven noodig hebben. Het verlangen
naar rijkdom doet ons onze gedachten
concentreeren op de manier tot die
rijkdom te geraken. Het doet de men
schen zich inspannen, het doet hun
dikwijls dingen ontberen, omdat zij
hun lichaam geen tijd tot rusten gun
nen, en hun gedachten geen aangena
me verpoozing bij andere dingen. Maar
de wil wordt gesterkt. Hooger dan het
werken uit plichtsgevoel staat het doen
van de dingen uit offering.
Als God zichzelf niet geofferd had
door een gedeelte van zichzelf te be-
U bezoekt
toch de vergadering van de Evangeli
sche Maatschappij in de Doopsgez.
Kerk
De gevierde redenaar Ds G West
mij se, spreekt daar over „De grij
pende hand en de reddende hand,\
Verplicht programma d 15 cent, aan de
kerk verkrijgbaar. Aanvang 8 uur.
perken, zouden wij hier niet zijn. En
het offer bestaat niet alleen in het ge
ven of het doen, neen, want als wij zien,
dat, nadat wij ons best hebben gedaan,
en al onzen tijd, al onze krachten aan
een goede zaak of een persoon, die ons
Lief is, hebben gegeven, al ons werk in
duigen valt, er niets van overblijft, dat
liet schijnbaar nutteloos, vergeefsch
is geweest, dan is het de groote levens
kunst om te zeggen: De groote Werken
heelt de vormen waarin ik Zijn werk
heb trachten uit te drukken, niet kun
nen gebruiken, dus moeten ze verdwij
nen.
Onze geestelijke houding bereiken
wij slechts door strijd. Spreekster gaf
als voorbeeld een beeldhouwer. Hij
neemt een ruw blok marmer. In dat
ruwe marmer zit het beeld verborgen,
dat hij daaruit te voorschijn moet ha
len. Hij begint te hameren, dan te hei-
telen, net zoo lang, tot het beeld daar
is, wat hij zich als ideaal had gesteld.
Zoo is het met den mensch, ook vaak
een ruw, zeer ruw blok marmer. Doch
met de hamer van den Wil en de beitel
van het Verstand werkt hij, hakt hij
in stukken, zoolang tot daar te voor
schijn komt de Goddelijke mensch, die
tot volmaaktheid is gerijpt.
Werd hot offer van Christus alleen
op den Kruisberg gebracht? Neen en
neen; men spreekt van het Lam Gods
dat geslacht werd vóór de grondleg
ging der wereld".
Herhaaldelijk door werelden en we
relden heen heeft Christus zich geof
ferd. Niet wat de mensch doet, maar
hoe hij het doet, bepaalt zijn geeste
lijke waarde. Het zangkoor van de The
osofische Loge te Haarlem gaf eenige
zangnummertjes ten beste, belangloos
begeleid door eene welwillende jonge
organiste.
De voorzitter van het Centrum, de
heer L. D. van Capelle uit Wijk aan
Zee dankte de spreekster voor haar
hoogstaande rede en bracht tevens in
herinnering dat er aan belangstellen
den in Theosofie gelegenheid zou wor
den gegeven tot het bijwonen van een
cursus, waarvan dag en uur nader zou
den worden bekend gemaakt.
Zaterdagavond heeft in Thalia de
huldiging plaats gehad van Louis
Bouwmeester, een huldiging die wel
zeer pover genoemd mag worden, als
we zouden afgaan op wat na de opvoe
ring van De Koopman van Venetië, als
huldebetooging aangemerkt dient te
worden.
Door de heeren A. P. Roza, namens de
Tooneelvereeniging Varia en Joh. van
der Plas, namens de Operettevereeni-
ging Apollo en de Sociteit Onder Ons,
werd de heer Bouwmeester in 't kort
toegesproken en werden hem fraaie
bloemstukken aangeboden. Dat was de
officiëele hulde in nauwelijks vijf mi
nuten tijds.
Maar gelukkig is den grooten kun
stenaar nog een andere huldiging ge
bracht, een huldiging die zeker door
hem is verstaan en hem getoond zal
hebben, dat wij hier in IJmuiden eer
bied hebben voor zijn kunst, eerbied
voor zijn geweldige levenskracht, die
hem is getoond door het telkens als bij
tooverslag losgebroken applaus van
het tot in de nok gevulde Thalia. Hoe
daverde het onophoudelijk, als zijn
meesterlijk spel de twaalfhonderd
handen als geelectriseerd in beweging
bracht. Dat was geen langzaam opko
mend en overgenomen applaus, dat.
was als het plotseling afknetteren van
een aantal machinegeweren. En dat Ls
door den kunstenaar, die in zijn lang
tooneelleven het applaus heeft leeren
verstaan als de taal van hulde en ver
eering, begrepen en gewaardeerd.
Over de opvoering kunnen wij kort
zijn. Het was den Shylock van vijf-en-
twintig, van tien, van vijf jaar geleden,
den Shylock als misschien nog over
tien jaar; het afschrikwekkende beeld
van een getrapt en gesmaad ras, dat in
haat en bloedgierigheid als een gewond
dier zijn beulen naar de keel vliegt, in
weergalooze wreedheid geen genade
kent. Het was den Shylock van Bouw
meester, door hem gemaakt tot een
dramatische figuur zonder wederga,
een schepping die met hem leeft en
met hem zal ondergaan.
We zijn naar Thalia gegaan om den
Shylock van Bouwmeester te zien, wa
ren wij er gekomen voor het tooneel-
werk van Shakespeare, De Koopman
van Venetië, we zouden bitter teleur
gesteld huiswaarts zijn gekeerd want
buiten Shylock heeft de opvoering ons
geen moment van voldoening geschon
ken. Met wreede wellust, een Shylock
waardig, is dit schoone dichtwerk van
zijn mooiste passages beroofd. De too-
neelaankleeding was minder dan het
meest klein-dorpsche dilettantisme
haar publiek zou wagen voor te zetten;
tot slot een rechtzitting waar een doge
van de eertijds praallievende, rijke
koopstad Venetië rechtspreekt, gezeten
in een armzalig stoeltje van dezen tijd
aan een keukentafeltje van nog geen
meter in het vierkant. Wij zijn van goe
den wil, anders
VELSEROORD.
„Niet je geld of je leven" maar:
mijn geld of de cpiitantie", zeide de kan
toorbediende J. van Lochum tegen W.
S. te Velseroord. Echter... hij ontving
geen van beide!
Wat de aanleiding was tot dit min of
meer theatraal klinkend gezegde?
Van L. was bij S. een quitantie komen
presenteeren en had deze op tafel ge
legd. S. nam de quitantie op, stak haar
in de zak en weigerde te betalen.
Ik heb al stroppen genoeg gehad,
nu moeten jullie er ook maar eens een
krijgen, aldus bekl. tegen den kantoor
bediende, die namens de Ned. In- en
Uitvoermaatsehappij kwam.
Man betaal nu toch of geef mij de
quitantie, want anders krijg ik er last
mede, zeide de kantoorbediende.
Ik ben de kwaadste niet, als jij er
alleen voor moet opdraaien, antwoord
de de koopman. Maar van betalen
kwam niets, en de quitantie kreeg get.
niet uit handen van den koopman.
S. had aanvankelijk tegen de politie
gezegd, dat hij de quitantie had be
taald. Vanochtend nam hij een andere
houding aan. Hij zeide, dat er een ques-
tie was over de levering van goederen
en verkocht allerlei praatjes.
Het O.M. hechtte weinig geloof aari
de beweringen van den bekl. Het rele
veerde, dat bekl. in 1918 wegens heling
tot 1 jaar gevangenisstraf is veroor
deeld en requireerde tegen den bekl. 4
maanden gevangenisstraf.
VELSEN.
waaromtrent inlichtingen zijn te beko
men aan de politiepost te Wijkeroog:
een leege gonjezak, een bruin-lederen
jas, een zwarte hond (reu) met nikke
ien halsband.
Het nummer „De Jantjes" heeft
in de bioscoop zooveel succes gehad,
dat het nog gedurende Maandag- en
Dinsdagavond gegeven wordt.
Zondagavond waren alle plaatsen be
zet, terwijl er verscheid enen nog moes
ten afgewezen worden.
va
IJMUIDER COURANT
Tngezot'dc mededeelingen 40 ets. per regelAdvertenties van 1 t earn 5 regels
f 1. iedere regel meer 20 ets. Compaot gezette advertenties van 1 t e» m.6
regels f 1.26, iedere regel meer 25 ets. kleine advertenties en familieberiehten
zoomede vereenigings advertenties nit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 6 regels fU.76, iedere regel meer 15 eti Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties «adres hureau van
dit blad' 10 cta. extra; voor bezorging van op advertej Hes i gekomen brieven
wordt 16 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelp, ijzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente veisen
Lichamelijke monstruositeiten.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Nutsavond.
Gevonden voorwerpen,
