ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 12
Zaterdag 9 December 1922
8e Jaargang
Verschijnt Woensdags Zaterdags
MACHINEOLIËN
ir
n
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD.
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na i uur ingezonden
wordt geen plaatsing in het
Zaterdagnammer gegarandeerd.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het onde en
het nieuwe adres, NIET aan
den locper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op ta
geven. De Administratie.
OFFICIEEL.
KENNISGEVING.
VAN DEN WACHTTOREN.
ïf Ridderordes.
(SPECIALITEIT,
van gegarandeerde hooge viecositeit
9
IJMU
COURANT
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIJQAGS tot 4 uur n.m
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
Jngezonde mededeelingen 40 ot». per regel Advertenties van 11 en m 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 1 t en m. 5
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberiehten
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 5 regels f0.75, iedere regel meer 15 ets Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties „adres bureau van
dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties irgekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelpiijzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente eisen
Burgemeester en Wethouders van Velsen
i brengfen, ingevolge het bepaalde in artikel
46 der Algemeene Politieverordening, ter
kennis van het publiek, dat door de
N. V. [Maatschappij tot exploitatie van on
roerende goederen te Amsterdam het
verzoek is ingediend, haar vergunning te
verleenen om een gedeelte van het openbaar
voetpad „het Santpoorterpad", te Driehuis,
aan den openbaren dienst te onttrekken,
alsmede om een gedeelte van de langs den
Hagelingerweg gelegen beek te mogen
rioleeren.
"""Lventueeie bezwaren hiertegen kunnen
binnen veertien dagen na den datum dezer
kennisgeving schriftelijk bij den gemeente
raad worden ingediend.
Een kaart aangevende de bovenbedoelde
gedeelten voetpad en beek ligt gedurende
den bovengenoemden termijn ter secretarie
(4e afdeeling) voor belanghebbenden ter
inzage.
Velsen, 4 December 1922.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de secretaris, de burgemeester,
J. Kostelijk. Rijkens.
Inschrijving voor den DIENSTPLICHT
De Burgemeester van Velse^i maakt be
kend, dat in Januari a.s. voor den dienst
plicht moeten worden ingeschreven personen
die geboren zijn in 1904.
sa Voot de aangifte ter inschrijving zal in
,iiet bijzonder gelegenheid worden gegeven
jjjter gemeentesecretarie op 5, 8, 12, 15, 19
lW|en 22 Januari 1923, telkens van 9—12 uur
d jvoormiddags.
cjvelsen, 6 December 1922.
De Burgemeester vernoemd,
Rijkens.
ip.~
t g
ito!
HINDERWET.
naj Burgemeester en Wethouders der Ge
smeerde Velseri, brengen ter openbare kennis,
ujjdat de beslissing op het verzoek van
kki. de N. V. Koninklijke Nedeiiandsche
Hoogovens en Staalfabrieken te 's-GraVen-
hage om vergunning tot het oprichten van
[gj30 kookovens, een kooksverwerkingsin-
vastallatie, eene kolenverwerkingsinstallatie
lanen fabrieken van bijproducten, op het
t ajperceel kadastraal bekend Gemeente Velsen,
anjSectie A, Nos. 930, 931, 614 en 330 in de
heüBreesaap, door hen is verdaagd op grond
dat het bericht van het Districtshoofd der
^Arbeidsinspectie, als bedoeld in art. 7 bis,
2e lid, der Hinderwet, nog niet is ingekomen.
Velsen, den 2 December 1922.
al» Burgemeester en Wethouders voorn.,
va| de Secretaris,
HL
Lr O*
J. Kostelijk.
de Burgemeester,
Rijkens.
zijF-
v Het Kamerlid Yzerman heeft een
geestig pleidooi geleverd tegen de
^vaarde van ridderordes en voorgesteld,
den post ervoor op de begrooting van
ifinanciën te schrappen. Hij wees erop,
dat de minister, die op zijn. departe-
'iinent evenals de anderen 17% moet be
zuinigen, zich bij dezen post met
slechts 5% tevreden stelde. De minis
ter antwoordde daarop, dat de bezuini
ging veel grooter is, omdat de belang
hebbenden voortaan de onderschei
dingsteekenen zelf zullen moeten beta
len. Maar de heer Yzerman had niet al
leen zuinigheidsbezwaren tegen de de
coraties. Hij haalde een uitspraak van
den schrijver van Deyssel aan, die een
decoratie vergelijkt bij een advertentie
op een pyramide. De sterren en krui
sen en lintjes zijn te verklaren uit de
zucht, om zich te versieren, die bij de
natuurvolkeren leidt tot het dragen
van oorringen, neusringen, armringen,
beenringen. De mannen zijn in dit op
zicht heel wat soberder geworden; vé
len dragen zelfs geen ring meer aan
den vinger. Maar op de lintjes blijft
men gesteld. Hoe meer er komen, des
te minder waarde hebben zij. Ook hier
maakt de inflatie waardeloos. Gewoon
lijk nam de lijst van onderscheidingen
op den verjaardag van de koningin II
kolom in de Staatscourant in beslag,
na den oorlog is de lijst gestegen tot
16V2 kolom. De waarde is omgekeerd
evenredig aan de zeldzaamheid. Daar
om deed Yzerman een beroep op de ge
ridderde Kamerleden, dat zij tegen den
betreffenden post zouden stemmen, om
hun eer in veiligheid te stellen.
De minister ging op het betoog niet
in; er was bij de behandeling dei-
Grondwetsherziening al over gespro
ken en hij oordeelde een herhaling niet
noodig. Het is ook niet makkelijk, om
goede argumenten voor de2e instelling
te geven. In de Ver. Staten wil men van
dergelijke onderscheidingen niet weten
Men kan zijn groote mannen wel op
waardiger wijze eeren. En zijn het allen
-groote mannen, die een decoratie ont
vangen en omgekeerd behooren alle
niet-geridderden tot de kleinen? Het
dwaze in deze onderscheidingen vin
den we het uiterlijk vertoon, het pron
ken met zijn verdienstelijkheidEen
schooljongen spelt zijn rapport met ve
le negens niet op zijn borst en als hij'
het' deed, zou men hem uitlachen.
Verreweg de meeste ongeridderden
zijn het met den heer Yzerman eens en
vinden de decoratie nog al mal; maai
de geridderden zelf hechten er gewoon
lijk groote waarde aan. De menschelij-
ke ijdelheid is groot en wordt gemakke
lijk gestreeld door een kleurig lintje.
Veel hangt af van de publieke opinie.
Zoodra deze een lintje niet met een
soort eerbied maar met een spotlachje
aanschouwt, zal de post: Kanselarij
voor Nederlandsche orden van de be
grooting geschrapt kunnen worden.
Maar al heeft de heer Yzerman in zijn
raak en geestig pleidooi gelijk, de pu
blieke opinie heeft hij nog niet.
De legkaart der wereld.
De legkaart is van ouds een zeer ge
liefd stuk speelgoed. De kleine dreu
mes van een jaar of drie, vier begint al
van een vier en twintig blokte, n mooie
schilderijen van vijvers met zwanen en
jongens met vlindernetjes te vormen
en daar ieder blok zes kanten heeft,
kan hij van zijn blokken zes wondor-
schoone tafreelen tooveren. Hij leert
ook de handigheid de blokken in ree-
pen om te keer in en wordt zoo snel-
kunstenaar en de kunst wordt hem
eindelijk al te gemakkelijk, zoodat hij
de blokken alleen gebruikt, om er to
rens van te bouwen. Men heeft ook veel
moeilijker 'egkaart.en, waarvan de dee-
len de zonderlingsten grilligste figu
ren vormen, .oodat men urenlang moet
zoeken, om de passende deeb n bij el
kaar en in elkaar te krijgen. Ze zijn
soms zoo groot en samengesteld, dat
groote menschen er een avond mee
kunnen zoek brengen. Vooral in Enge
land zijn deze legkaarten tegenwoordig
in zwang en Perry heeft ze ook in ons
land gebracht. Er behoort heel wat op
lettendheid en geduld toe, om uit al
die brokjes bout de plaat te maken.
De oorlog heeft de wereld ook tot een
legkaart gemaakt en wel tot een leg
kaart, die niet netjes in de doos gebor
gen is maar waarvan de deelen door el
kaar geworpen over de tafel liggen. Er
INGEZONDEN MEDEDEELING.
zijn verschillende vredescontracten ge
sloten en ook weer herzien en conferen
ties gehouden en nog altijd is de leg
kaart niet af. Zelfs Lloyd George heeft
het spelletje moeten opgeven. Lord
Curzon heeft het van hem overgeno
men. Hij is thans de Engelsche verte
genwoordiger te Lausannes. Aan de
rechterkant beneden is de kaart nog
niet af. Daar wil het nog maar niet
passen. En zoo is men nu ijverig bezig
de laatste stukjes in elkaar te zetten.
De Turken hebben een bijzonder
groot stuk te pakken en meenen daar
plaats voor gevonden te hebben. Zij tik
ken de Grieken op de vingers en zeg
gen zelfs brutaal weg Legen de hooge
heeren van Frankrijk en Engeland, dat
zij hun handen thuis moeten houden.
En de Italianen schijnen wel geneigd
hun gelijk te geven. Ook de Russen zijn
gekomen en willen aan het spelletje
meedoen. Maar de Turk wil de leiding
houden en precies aangeven, hoe het
nu moet en hij zet zoo'n grooten mond
op en is ook zoo'n gevaarlijke vechters
baas gebleken, dat anderen hem wel
grootendeels hun zin zullen geven. Als
straks de kaart in elkander zit, zal men
echter geen mooie plaat zien voorstel
lende wat schaapjes in de weide en een
herder, die aan' een stillen vliet een
deuntje zit te pijpen. De plaat zal voor
stellen een troep vechtende jongens,
die elkaar met stokken en steenen be
dreigen. Het eind toch van alle trac-
taten en conferenties zal zeker geen
Vereenigde Staten van Europa zijn. De
tegenstellingen blijven met de weder-
zijdsche haat en verbittering. En het is
wel zeker, dat de kaart van Europa
over een halve eeuw en misschien wel
veel eerder er gansch anders uit zal
zien dan de kaart, zooals die na geluk
kigen afloop van de conferentie te Lau
sannes geteekend zal kunnen worden.
Maar het is zelfs nog niet zeker, dat
de conferentie tot een resultaat komt
en men daar een regeling vindt, die al
len willen of moeten aannemen.
GEMEENTERAAD.
Vergadering van 4 December 1922.
De gemeenteraad kwam Maandag
avond in spoedeischende vergadering
bijeen.
Afwezig de heer Schilling.
De Voorzitter zegt dat Vrijdag j.l.
toegezegd is dat de werkverschaffing
dezen dag zou beginnen en wel op de
basis, onlangs door den raad vastge
steld, n.l. 52 cent per uur.
Er is echter thans bericht uit den
Ilaag gekomen. Zaterdag ontvingen
wij bericht dat voor Velsen een loon
mag gelden van 40 cent per uur en met
20 {u or ent voor taakweck 48 cent. Het
imogelijk dat deze bedragen worden
37r> en 45 cent, maar dat werd door den
adv.'seur ontraden.
Vandaag hebben wij gevraagd of dit
loon ook voor andere plaatsen zal gel-
der Dit is het geval met Dordrecht en
Schiedam en vermoedelijk zullen deze
cijfers ook voor Haarlem gelden. De
heer Harders zeide dat de subsidie
aanvrage van de gemeente 'Velsen e-
goed voor staat. De commissie verga
dert echter eerst 11 December ei» daar
valt de beslissing.
De lieer Netscher vraagt of er in
Schiedam en Dordrecht ook gewerkt
uordr voor een loon van 10 cent.
De Voorzitter: Vermoedelijk wel.
De heer Vermeulen zegt dat de .raad
maar één ding kan doen. Een vorige
maal wilde de raad niet medewerken
aan werkverschaffing tegen een loon
van 52 cent per uur. Herhaaldelijk is
over deze zaak in den raad gespróken.
Mij blijkt wel dat wij verloren hebben.
En 't ergste is niet dat wij 't verloren
hebben, maar dat de werkloozcn er de
dupe van zijn geworden.
De heer Davidson: Dat de mededee-
ling uit den Haag mij teleurgesteld
heeft, behoef ik niet te zeggen. Bij een
werkweek van 45 uur kunnen de men
schen dan f 18 halen. Spr. zou wel eens
willen weten of de heeren, die deze 40
cent voorstellen, daarvan kunnen le
ven. De menschen, die den euvelen
moed hebben dit voor te stellen, kun
nen die met een gezin van f 18 rondko
men. Spr. vraagt hoe het gaan zal met
de uitgetrokkenen. Moeten deze ook
aan 't werk? Spr. kan begrijpen dat de
ze, zoolang ze nog uitkeering zullen
krijgen, niet aan 't werk zullen gaan.
De lieer Wardenaar: Als we hooren
wat den Haag geeft, moet ons eendeels
den moed ontzinken. Maar anderdeels
moet spr. Ingaan op de ervaring van
dit voorjaar. Toen heeft men de 52
cent niet gewild en van werkverschaf
fing is nooit wat gekomen. De kwestie
der werkverschaffing is een lijdens
weg geworden, waarvan dit het sluit
stuk is, een prachtig sluitstuk. Spr.
acht zich gelukkig dat de Chr. en R.K.
organisaties hieraan niet hebben wil
len meedoen, deze hebben voor 52 cent
willen werken.
Spr. vraagt of we deze succespolitiek
moeten blijven volgen. Deze heeft de
werkloozen geen brood bezorgd. Al is
het met tegenzin, we moeten dit aan
vaarden, hoewel spr. hoopt dat het
loon hooger zal worden.
De heer Peek zegt niet te begrijpen
dat deze regeering den treurigen moed
kan hebben met dit voorstel te komen.
Waar aan onze koningin, die spr. zeer
hoog acht, f 600.000 meer wordt gege
ven voor pracht en praal en het ont
vangen van vreemde vorsten; waar
men de kamerleden f 2000 per jaar
meer geeft, durft men 40 cent per uur
bieden aan menschen, die het zoo noo
dig hebben.
Spr. heeft al eerder gewezen op
Oostzaan, waar naar hij meent voor 73
cent is gewerkt en wel met subsidie
der provincie. Is dat ook hier niet mo
gelijk?
De heer Sluiters: Als ik 't goed be
grijp. zal het loon dus bedragen 4048
cent. Wat zal gebeuren, els de gemeen
te op eigen initiatief het loon verhoogt?
De Voorzitter: Hetzelfde als met het
raadsbesluit van Alkmauwaar men
bet loon op 5765 cent bepaalde. Dit
werd vernietigd, als in strijd met liet
algemeen belang.
De heei Sluiters: We moeten dus
aannemen, dat we voor een fait ac
compli gesteld worden. Dan behoeven
wij er niet lang over te praten. Van f 18
kan men geen bokkesprongen maken,
maar spr. meent dat als de menschen
f 18 kunnen verdienen, zij niet om
steun mogen loopen. Wij hebben allen
wel eens slechte tijden. Wij kunnen de
werkloozen vragen, of zij voor dit loon
willen werken, als zij niet willen, zijn
wij er af.
Het geeft niets, of wij nu al 72 cent
willen geven, dat wordt toch vernie
tigd. We moeten dit voorstel wel aan
nemen.
Het is nu eenmaal beter een half ei,
dan een leege dop. Als men dit mis
schien niet van spr. had verwacht, dan
zegt hij dat hij, als hij ook in deze om
standigheden verkeerde, voor f 18 zou
gaan werken. Misschien is er met taak-
werk voor verschillende menschen
wel meer te verdienen. Spr. hoopt dat
men allereerst aan 't werk zal zetten
die werkloozen, die 't langst zonder
werk zijn geweest en. vaders van groo
te gezinnen.
De heer Tusenius drukt er zijn spijt
over uit dat de heer Schilling niet aan
wezig is. Spr. had ook gaarne het an
dersdenkend deel der commissie ge
hoord, daar de zaak van groot belang
is.
Door het in spoedeischende vergade
ring bijeenroepen van den Gemeente-
HET CONSULTATIEBUREAU
zal geopend zijn Woensdagmiddag van
2—3 uur, Wlllemsbeikweg 42, Vslssr-
oord.
Het onderzoek is kosteloos en ge
schiedt door Dr. Anema nlf Haarlem,
Voorzitter van bet Consultatiebureau
aldaar.
raad, heeft het College getoond dai het
de aan de orde zijnde kwestie, de
werkloosheid van zoo uitnemend
groot belang acht en van zoo groote
urgentie, rlat het m.i. thans zaak is
hieraan een enkel woord meer te wij
den en ons standpunt hiertegenover
et-ns wat breeder uiteen te zetten. Als
ik tot heden bij de verschillende debat-
jes, welke wij reeds hierover haddmi
vrijwel zweeg, had dat eenige redenen.
Ten eerste omdat ik Lid was van de
Commissie en het mijn voile overtui
ging was tot heden zoo weinig ir.oge-
ïjk in het openbaar te zeggen, in het
belang was van de Gemeente en van
de werkloozen, welke wij in de toe-
koinsl zouden krijgen en thans blijk
baar hebben. Ten tweede omdat men
behoorende tot mijn politieke partij en
bij mijn positie buiten d m Baad, bij
dat vraagstuk dikwijls al bij voorbaat
bevooroordeeld .wordt beoordeeld.
Als ik dan ook nu over deze feiten
heenstap, hoop ik dat de heeren van
mij wel willen gelooven dat ik niet
gaarne mijn meening aan U zou willen
opdringen als een axioma, maar ver
zoek ik U dringend een en ander te
willen beschouwen als eenvoudig mijn
kijic op de zaak waarom het hier gaat.
De vorm van werkloosheid hier
wijkt voor een groot deel af van die,
welke men elders ziet, in vorm en in
wezen, en al naarmate de werkloozen
thuis hooren in verschillende deelen
der Gemeente verandert de vorm. Voor
alle deelen, behalve voor IJmuiden en
Velseroord, is de vorm vrijwel nor
maal en .kunnen dus de werkloozen
gen werk krijgen noch door hulp van
cle werkgevers, noch door hulp van
hun collega's werknemers. Ze willen
werken, doch kunnen niet.
Nu wil ik U wel zeggen dat het mijn
persoonlijke meening is, dat op ande
ren de plicht rust deze eerlijke wer
kers, gewoonlijk huisvaders of kost
winners, te helpen voor ondergang te
bewaren en of we dat nu doen als Ge
meente of als Provincie of als Rijk of
gezamenlijk, laat mij betrekkelijk koud
Rest dus slechts te overleggen over
den vorm en dan lijkt mij den thans
geboden vorm en het thans, geboden
loon niet ongeschikt.
Woorden als „Loondruk" en andere
klinken zoo mooi en ik begrijp zoo
goed dat men ermede moet werken en
op deze wijze de werkverschaffing ge
bruikt als zondebok en beschouwt als
oorzaak van zakkend loon, terwijl
men toch eigenlijk oorzaak en gevolg
met elkander verwart. Werkloosheid
en werkverschaffing zijn gevolg, geen
oorzaak. De oorzaak is de harde, on
vermurwbare economische Wet, wel
ke de werknemers werkoos maakte,
nadat ze de werkplaats geheel of ge
deeltelijk stopzette en dus eerst ook de
werkgevers dupeerde. Ik gevoel de
plicht om mede te helpen tot het bie
den van hulp, zoo veel en zoo goed als
kan, maar laat men nu geen al te hoo
ge eischen gaan stellen, want kan men
nog eischen stellen, welnu laat men
het dan doen, maar ik hoop in het be
lang van zoovele gezinnen, dat men
toch weer niet de aangeboden hulp
zal weigeren op politiek-economische
gronden, want daarvan bestaat zelfs
geen arbeidersgezin.
En thans kom ik tot dat gedeelte van
mijn uiteenzetting, wat eigenlijk het
voornaamste is. Ik memoreerde reeds
dat voor de deelen IJmuiden en Velser
oord de vorm en het wezen van de
werkeloosheid zoo absoluut anders
waren, en ik kan mij maar niet afzet
ten van het denkbeeld, dat wij hier te
