ORGAAN VOOR D
NTE VELSEN
PEnnaco
Vergcbjfnt Woensdag!* Zateré^gg
voor alle technische
oliën en vetten
No. 15
Woensdtg 20 December 1922
Kleins Advertenties
en Familieberichten kosten
VOORUITBETALING
slechts 15 Cent per repel.
bij
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na 4 uur ingezonden
wordt geen plaatsing ln het
Zaterdagnommer gegarandeerd.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het onds en
het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bn-
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven. Do Administratie.
OFFICIEEL.
BURGERLIJKE STAND.
Bureau-uren op den
Tweeden Kerstdag en Nieuwjaarsdag.
VAN DEN WACHTTOREN.
De nederlaag van den Mammon te
Oberammergau.
Het gevaarlijke Oosten.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
BIOSCOOP „FLÖKA'
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
De bouw van de nieuwe Poort voor
de Groote Fabriek.
IJmuider Bestuurdersbond.
Donderdagavond had de IJ. B. B. in
de Cycloop een openbare vergadering
belegd waarin de heer D. F. G. Schilling
optrad om te spreken over de werk
loosheid en de actie tegen het marten
van vreemde visschersschepen alhier.
In zijn openingswoord deelde de lung,
voorzitter mede dat de heer Schilling
deze gelegenheid gaarne had aangegre
pen om de persoonlijke aanvallen op
hem te kunnen tegenspreken in deze
vergadering. De heer Schilling betoog
de dat de werkloosheid groot is en hare
bestrijding voor de regeeringslichamen
een ernstige taak. Werkverschaffing is
de gewenschte oplossing mits deze niet
bestaat in het verrichten van onzinnige
arbeid en dus productief zij.
Verder moet zij niet al te zeer het pro
bleem verplaatsen door het uitvoeren
van werken waartoe anders andere ar
beiders gebruikt zouden word om die dus
op hun beurt werkloos worden. In dat
licht beschouwd zijn de beide werken
waarover men in onze gemeente veel
gesproken heeft n.l. de ophooging van
de Biezen en het verbeteren van den
Rijksweg geen goede werkverruiming.
In het geval van de Biezen toch betreft
liet een werk dat door de gemeente in
de eerste plaats gedaan wordt omdat
die begraafplaats vergroot moet worden
De Rijksweg, die zooals de naam
reeds aanduidt door het rijk onderhou
den moet worden, dacht men op deze
wijze een noodzakelijke verbetering te
doen ondergaan gedeeltelijk ten koste
van de provincie en de gemeente.
Nu zouden zijn bezwaren tegen die
informaliteiten niet zoo groot zijn in
dien men niet het plan had gemaakt de
ze werken te betalen ver beneden het
standaardloon in die bedrijven om er
aldus die loonen mee te drukken. Lou
ter als werkverruiming had de commis
sie uit de gemeenteraad waarvan hij
deel uitmaakte moeite gedaan voor het
aanleggen van een weg langs de zee-
reep van Zandvoort naar IJmuiden
maar dit is mislukt doordat de gemeen
te Bloemendaal niet de kosten voor haar
deel betalen wilde en men toch slecht
kon eischen dat Velsen ten bate van die
gemeente zou betalen.
Verder had spreker met 2 onzer wet
houders op audiëntie geweest aan het
ministerie van Binnenlandsche Zaken
waarbij bleek dat die heeren weinig be
grepen van den toestand te IJmuiden.
Toch had men eenige verbetering voor
de Noordzeevisschers verkregen al was
het dan niet veel.
Reeds toen had men er op gewezen
dat voor een loon van 40 cent men nie
mand kan laten arbeiden. Het resultaat
is echter geweest dat men thans van
daar heeft gedecreteerd dat niet meer
dan 37a/2 cent uitbetaald mag worden.
Het speet den heer Schilling dat hij de
oproeping voor die spoedvergadering
van den Raad eerst te laat las, wellicht
had hij bij aanwezigheid een andere
koers gewezen. Nu echter onze gemeen
te noodgedrongen het werk aan de Bie-
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.—.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
3 cent per week is men lid en heeft dan
1 echt op kostelooze hulp van een der
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 14
te Velseroord.
zen op die voorwaarden laat doen zal hij
er voor blijven strijden daarin verbete
ring te brengen. Zooals de zaken nu
staan veroordeelde hij echter dat de ar
beiders bij dit werk gemolesteerd wor
den door een werkloozen agitatie komi-
tee onder de auspiciën van Wijnkoop
c.s. Dit W. A. K. bestaat meest uit geor
ganiseerde ongeorganiseerden en uit
beroeps-werkloozen. Aan het einde van
dit deel zijner rede stelt spreker voor
aan te nemen de volgende
Motie.
De openbare vergadering, uitgeschre
ven en geleid door.den IJmuider Be-
stuurdersbond op Donderdag 14 Decem
ber 1922 en bijeen in de bovenzaal van
Café „Cycloop"
gehoord de besprekingen over de
werkloosheid, werkverschaffing en de
uit te voeren werkzaamheden door de
werkloozen;
kennis genomen hebbende van de
werkzaamheden die thans aan de be
graafplaats „De Biezen" plaats hebben;
gehoord den inhoud van het gemeen
teblad van Velsen No. 7 van "het jaar
1922; waaruit zeer duidelijk blijkt dat
bedoelde werkzaamheden noodzakelijk
moeten'geschieden en het daarom abso
luut productief werk is;
kennis genomen hebbende van het
loon dat voor bedoeld productief werk
door onze gemeente aan de arbeiders
wordt betaald;
spreekt als ha^,r meening uit, dat de
gemeente Velsen bedoeld werk behoort
uit te voeren tegen het plaatselijk stan
daardloon, terwijl zij tevens meent dat
een loon, zelfs voor inproductieven ar
beid, van f O.37V2 of f 0.40 per uur, abso
luut onvoldoende is om zelfs op de
meest bescheiden manier van te kun
nen leven;
besluit deze motie ter kennis te bren
gen van den Raad der gemeente Velsen
en .de pers en gaat over tot de orde.
Na een, somwijlen heftig persoonlijk
debat, over deze motie met eenige voor
standers van het W. A. K. en den secre
taris der Chr. Besturen Bond werd deze
motie met algemeene stemmen aange
nomen.
Daarop sprak de heer Schilling over
de actie tegen de vreemde schepen die
dobr de reeders gevoerd wordt. Door re
presaille-maatregelen zou, indien dit
streven gelukt, een groot deel van het
afzetgebied dat de vischhandel met
groote energie-heeft verworven verloren
gaan. In geen geval zouden meer IJmui
der schepen in de vaart gebracht kun
nen worden dan thans varen want het
meeste wat nog stilligt is verwaarloosd
of failliet. Indien het bedrijf niet vol
doende rendabel is ligt dat zeker aan
het wanbeheer der directies waarvan
de spreker eenige „malle gevallen" ver
telde. Hij was blij dat in dezen de arbei
ders van verschillende richting en be
drijf met de vischkoopers en andere be
langhebbenden hand in hand konden
gaan om de regeering van de kleinzieli
ge wensch der reeders af te houden.
Als alle betrokkennen in dezen waak
zaam en actief zijn zal wellicht deze
ramp voor het bedrijf afgewend kunnen
worden.
Tenslotte lichtte nog een der aanwe
zigen een van de genoemde „malle ge
vallen" als gewoon toe en betuigde ook
de secretaris der Chr. B. B. in dezen op
het standpunt van den heer Schilling
te staan.
8e Jaargang
IJMUIDER COURANT
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMU1DEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ S1NJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmui den
Ingezonde mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 1 t es m 5
regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine advertenties en familieberieht'en
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 5 regels f0,75, iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties „adres bureau van
dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelprijzen worden met
5 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Veisen
De Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand der gemeente Velsen maakt bekend,
dat op 26 December a.s. (Tweede Kerstdag)
en op 1 Januari d. a. v. (Nieuwjaarsdag),
het bureau van den Burgerlijken Stand op
verzoek van belanghebbenden alleen tot
het doen van overlijdensaangiften zal wor
den geopend tusschen 9'/9 en 10 uur
voormiddags, indien de verzoeker aantoont,
dat met de te verrichten werkzaamheden
niet tot den volgenden dag kan worden
gewacht.
Velsen, 18 Decembr 1922.
De Ambtenaar v. d. Burgerlijke Stand
voornoemd, E. W. DE BOER.
Het te midden der bergen gelegen plaatsje
Oberammergau is beroemd door de Passie
(lijdens)-spelen. Door koorzang, tableaux
en tooneelspel wordt daar om de tien jaar
het lijden en sterven van Christus voorge
steld. Het zijn geen beroepszangers en
spelers maar eenvoudige dorpelingen, die
daar een groote schare uit vele landen
wijding en schoonheid geven. Ook dezen
zomer zijn velen naar Beieren gereisd, om
de voorstelling te aanschouwen. Sommigen
gaven als hun indruk weer, dat men er te
Oberammergau een zaakje van maakt. Mis
schien waren ze teleurgesteld in hun valuta
verwachting, hoewel voor de bezitters van
guldens en dollars het verblijf te Oberam
mergau zeer goedkoop was.
Maar deze dorpsmenschen hebben bewe
zen, dat zij niet om het geld noch om het
succes maar inderdaad uit liefde voor de
kunst en bovenal uit eerbied voor de
kruisgeschiedenis hun bijzondere gaven
gebruiken.
Een Amerikaansche film-onderneming
heeft hun een millioen dollar geboden,
indien zij een voorstelling wilden geven
voor het opnemen van bioscoopbeelden.
Dit voorstel heeft in het Beiersche dorpje
heel wat beweging verwekt. De meesten
moeten daar hard werken en leven in
armoe; de hoop, dat zij dezen zomer aan
de gasten veel zouden verdienen, is niet
meegevallen. Sommigen verdedigden het
aannemen van het verlokkelijke aanbod,
door de bewering, dat het Passie-spel zijn
invloed zou kunnen uitoefenen op het
leven van velen, die niet naar Oberammer
gau kunnen komen. Men zegt wel eens
meer Ood, als men geld bedoeldMaar
in de dorpsvergadering werd ook gedreigd,
dat men met hamer en bijtel het inschrift
van het Lodewijks monument zou vernieti
gen, als men bezweek voor den dollar.
Dit monument is een marmeren crucifix
met het opschrift: „Trouw aan de gewoon
ten der voorouders, Oberammergau, ge
schonken uit dankbare herinnering aan het
Passie-spel door koning Lodewijk 11". Het
hoofdbezwaar tegen de filmopname was
de ontwijding van het heilige spel tot
bioscoopvermakelijkheid. Ook begreep
men, dat de beelden zouden lijden door
de snelle beweging, waarmee de film moet
worden afgerold. Vooral de ouderen,
waaronder de Christus van het spel, Anton
Lang, verzetten zich tegen het aanbod. Zij
bezweken niet voor den rijkdom maar
bleven trouw aan de oude, heilige over
levering. Het Passie-spel is geen commer-
cieele onderneming; de opbrengst komt
in een dorpskas, de spelers krijgen slechts
een kleine vergoeding voor al hun. werk.
De almachtige Dollar bleek te Oberam
mergau niet almachtig te zijn. De spelers
zijn naar den barbier gegaan en hebben
hun lange haren, noodig voor de bijbelsche
figuren, die zij voorstellen, laten afknippen,
om sterk te blijven tegen de verleiding van
een aangeboden schat. En nadat het
Passie-spel was afgeloopen, is er een Mis
gevierd uit dankbaarheid, dat zij aan hun
overlevering getrouw mochten blijven. Zoo
hebben de Oberammergauers eerst door
hun spel en daarna door hun weigering
voor de film te spelen, bewezen, dat er
goederen van hoogere waarde zijn dan het
geld, schatten des harten, die men tegen
de schatten der portemonnaie niet moet
verkwanselen.
Het gaat met de conferentie te Lausannes
als het met haar vele voorgangers. Nu eens
heet mislukking zeker en dan plotseling
trekken de wolken weg en schijnt de zon
van toenadering. Men zal ten slotte tot een
resultaat moeten komen, maar er zijn ook
resultaten, waarmee inen weinig opschiet.
Als het alleen maar ging, om de overmoe
dig geworden Turken te dwingen, zich wat
in te binden Maar de Geallieerden zijn het
voor de zooveelste maal niet met elkaar
eens; de Franschen zijn den Turken niet
slecht gezind, de Engelschen zouden ze
liefst voor goed naar Azië deporteeren.
De Russen zijn de Turken in hun eischen
een handje komen helpen, maar onder-
tusschen is die hulp voor Turkije niet
onbedenkelijk. Rusland en Turkije zijn van
ouds buurlui met strijdige belangen. De
kwestie van den petroleumrijkdom van
Turkije speelt hier ook een grooten rol.
Amerika stuurde naar Lausannes geen
afgevaardigde maar een toeschouwer, een
dwarskijker. Deze schijnt de Turken wat
inschikkelijker gemaakt te hebben, door
met den toorn der nieuwe wereld te dreigën
en daarna is er wat schot in de conferentie
gekomen.
We lazen een aantal uitspraken van
Balkanbladen, die ons een kijk geven op
de verschillende conflicten, die aan de orde
zijn en weggeconfereerd moeten worden.
Zoo schrijft een Bulgaarsch dagblad De
Turken zijn terug in Europa. Turkije krijgt
Con tantinopel en de Dardanelien terug.
Wie bracht hen terug Het zijn onze
bondgenooten in het Westen. Deze terugkeer
der Turken is niet alleen een nederlaag'
voor de Balkanvolkeren alleen. Het is een
nederlaag voor onze groote bondgenooten.
Wij kunnen onze belangen niet langer aan
Frankrijk toevertrouwen, daar ze lijnrecht
in strijd zijn met zijn belangen. Wij zijn
niet de slaven van het Fransche ministerie
van buitenlandsche zaken.
En in een Roemeensch dagblad, dat te
Boekarest verschijnt, schrijft men over de
verhoudingen tusschen Turkije en Rusland
De Russische politiek, vroeger en heden,
heeft twee plannen, om Rusland en de
zeestraten te winnen. Het eene loopt over
de lichamen der Balkanstatenhet andere
loopt door Klein-Azié. Overtuigd, dat het
eerste plan geen kans van slagen heeft,
hebben de Sovjets zich tot het laatste
gewend. Maar nu door de Turksche over
winning de Grieken in Klein-Azië deze
laatste weg gesloten is, zuilen de Sovjets
terugkeeren tot het eerste plan, om over
het gebied der Balkanstaten Constantinopel
te bereiken.
De Turken vertrouwen Rusland zeker niet,
al zet het nog zoo'n vriendelijk gezicht
de overige Balkanstaten weten al te goed,
dat de Turken gaarne hun macht al verder
over den Balkanstaten willen uitstrekken.
Ziedaar een paar kwesties, die te Lausannes
een allen bevredigende schikking zoo
moeilijk maken. Het is daar een puzzle van
vele stukjes steen, die tot een goed figuur
gemaakt moeten worden.
Het beste adres 4
HARINGKADE
VELSEROORD
Geeft altijd het mooiste, altijd
het nieuwste "^ÜKii
Een medewerker van 't „Hbld." schrijft
o.m.
Kort geleden is er op gewezen hoe urgent
de nieuwe sluisbouw te IJmuiden is en er
op aangedrongen, dat meer geld zou wor
den uitgetrokken voor dit voor Amster
dam zoo noodzakelijke bouwwerk. Nu dit
bedrag gering gebleven is, zou men wel
licht den indruk kunnen krijgen, dat het te
IJmuiden een slakkengang gaat, dat er
geen leven in zit. Dit was aanleiding ons
tot den hoofdingenieur van den sluisbouw,
Ir. I. A. Ringers, te wenden met het ver
zoek ons nogmaals een kijkje op het werk
te gunnen, hetgeen deze gaarne toestond.
Wanneer men thans op het werk komt,
dat wij de eerste maal in Mei bezochten,
staat men verstomd over wat sindsdien
geschied is! Toen lag het terrein nog groo-
tendeels op 4 M. N.A.P., thans is de
sluisput en een deel der werkputten over,
bijna de geheele oppervlakte op 7.5 a 9 M.
onder N A.P., dus 11.5 a 13 M. dieperDaar
staan nog de reusachtige graafmachines
der Amsterdamsche Ballast Maatschappij,
wier aantal n®g met één is vermeerderd,
een buitengewoon groote, die, staande op
het terrein op 4 M. N.A.P., het zand weg
graaft tot 8 M. N.A.P.,_een unicum in
ons lage land! Behoudens een korte nacht
rust draaien die machines maar steeds
door en leveren hun massa's af Ook het
nat-baggerbedrijf van de Firma Den Breeje
van den Bout heeft niet stil gestaan. Het
binnen toeleidingskanaal is reeds over
groote lengte gereed fenf men kan nu reeds
zien welke groote oppervlakte kom! te lig
gen tusschen de nieuwe sluis en de Velser-
brug. Een deel van het definitieve beloop
aan de Noordzijde van het kanaal is even
eens gereed, en bekleed.
Daar in den laatsten tijd zooveel over het
zand van IJmuiden is gesproken en ge
schreven, vroegen wij den hoofdingenieur
hoe het nu eigenlijk met de kosten van die
ontgraving staat. Wij vernamen toch, dat
reeds 6.500 000 kub. M. afgevoerd is en be
grepen niet hoe dat mogelijk is voor de be
trekkelijk geringe som welke blijkens de
opgave in de bladen verwerkt is, Veel suc
ces had onze vraag nietEr is nog iets als...
dienstgeheim, dat ook den vriendelijksten
gastheer tot een stroef ambtenaar kan maken.
Doch* dit kwamen wij mede door gege
vens van een ander zeer bevoegde zijde,
wel te weten, dat de gemiddelde zandprijs
zeer laag is en dat groote hoeveelheden
zelfs voor ntels worden weggehaald.
Het meest interessante vonden wij op het
werk het heien van den zwaren, langen
damwand. In herinnering zij gebracht dat
besloten was een proefput van langen ijze
ren damwand te maken van 5 -f- 5M2, in
doorsnee en dat o.m. nog te bewijzen was,
dat het mogelijk is de planken die 26 M.
lang zijn, tot een dichten wand geheel in
het fijne zand te heien.
Wij vernamen nu dat de moeilijkheid
grooter is voor een kleinen dan voor een
grooten put en wel omdat het aantal hoe
ken, het moeilijkste deel, per meterlengte
van den wand in het eerste geval grooter is
dan in het tweede. Men besloot daarom
eerst de geheele kuip in eikaar te zetten,
voor men met heien begon. Daarom
moest echter, nadat een plank van 26 M.
geplaatst was, de volgende, die met een
haak in de eerste sluit, zoo hoog geheschen
worden, dat zij geheel boven de eerste
hing, waarna deze tweede met haar haak
vormig omgebogen rand in den rand van
de eerste geschoven kon worden. Dit hooge
hijschen is mogelijk geworden door een
hoogen toren te bouwen en op dien toren
een draaikraan te plaatsen, waarvan de top
ongeveer 45 M. boven den putbodem staat.
Op de j.l. Woensdag gehouden vergade
ring der Anti-Rev. Kiesvereeniging N. en O.,
werden voor de a.s. Statenverkiezing der
Prov.-Staten tot candidaten gesteld de heeren
Mr. A. Bruch Haarlem, K. Baas Kzn. vrij
gestelde der Amsterdamsche Christelijke
Besturenbond, F- P. Vermeulen alhier, Mr.
W. Hellema alhier, K. Biesheuvel Halfweg,
Mr. Hop Haarlemmermeer en H. Knaap
Haarlemmermeer.
Te kwart na tien werd deze druk be
zochte vergadering gesloten.
