ORGAAN VOOR DE Gl
NTE VELSEN
No. 37
Woensdag 7 Maart 19J3
8e Jaargang
\erseb5nt Woensdags Zaterdags
MARINE-OLIE
I BIOSCOOP „FLOKA'
IJMU1DER COURANT
Abonnementsprij»; f 1.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiên van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie-
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiên uiterlijk in te zenden
WOENSDAG tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITOEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N.V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
Ingezonde mededeelingen 40 cta. per regel Advertenties ran 1t. en m, 5 regels
fl. iedere regel meer 20 ets.Compact gezette adrartentica van 1 t en m. 5
regels f 1.26, iedere regel meer SS cta. Kleine advertenties en familieberichten
roomede rereeniginge advertenties nit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 6 regels 10.76, iedere regel meer 15 cta. By niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties „adres bureau van
dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelprijzen worden met
Beta, verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Veisen
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na 4 unr Ingezonden
wordt gaan plaatsing In bat
Zaterdagnummer gegarandeerd.
Klatne Advertentie*
Familieberiehten kosten hg
VOORUITBETALING
slsehts 15 Cent per regel.
DRINGEND VERZOEX
em b^ verhuizing het asde en
het nlenwe adres. NIES aan
den leoper, deeh aan en* bn-
rean WIX.LEHSPI.EIN 11, ap ts
geven. De Administratie,
OFFICIEEL.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der ge
meente Velsen, brengenter openbare
kennis dat de verzoeken van
J. Jak te Santpoort, om op het perceel,
kadastraal bekend Gemeente Velsen, Sectie
E No. 421, plaatselijk bekend Rijksstraat
weg G. 20, zijn smederij te mogen uit
breiden, door hen is toegestaan.
Velsen, den 28 Februari 1923.
De N. V. Vereenigde Koninklijke Papier
fabrieken der firma Van Gelder Zonen te
Velsen, om op het perceel, kadastraal be
kend Gemeente Velsen, Sectie H No. 4010,
hare smederij te mogen uitbreiden.
Velsen, den 5 Maart 1923.
Burgemeester en Wethouders van Velsen,
de secretaris, de burgemeester,
J. Kostelijk. Rijkens.
Keuring voor den Dienstplicht
De Burgemeester van Velsen maakt be
kend, dat de keuringsraad voor de inge
schrevenen voor den dienstplicht, lichting
1924, dezer gemeente zitting zal houden
te Velseroord in de Nijverheids-avondschool
voor Ambachtslieden aan den Zeeweg, op
16, 19, 21, 22, 23, 26 en 27 Maart 1923.
Voor tijdelijk ongeschikt verklaarden der
lichting 1923 eveneens op 16 Maart a.s
STRAFBEPALINGEN.
De ingeschrevene, die verplicht is voor
den keuringsraad te verschijnen en niet op
de daarvoor aangegeven plaats en lijd vei
schijnt, of die, aldaar verschenen zijnde,
zich niet aan de meting of geneeskundig
onderzoek onderwerpt, wordt gestraft mei
hechtenis van ten hoogste veertien dagen
of geldboete van ien hoogste honderc
vijftig gulden. Helzelide geldt voor der
ingeschrevene, die moet worden onderzochi
op de plaats, waar hij zich bevindt, en zich
niet onderwerpt aan de meting of het ge
neeskundig onderzoek, en voorts den voor
den diensiplicht in te schrijven of inge
schreven persoon en zijn wettigen verte
genwoordiger, die de in verband met de
Dienstplichtwet van hem gevraagde opga
ven niet of niet naar waarheid verstrekt.
Pieegt hij een der genoemde feiten opzet
telijk, dan wordt hij gestraft met gevan-
nisstraf van ten hoogste twee maanden of
geldboete van ten hoogste zeshonderd
gulden.
Voorts wordt de aandacht gevestigd op
art. 206 van het Wetboek van Strafrecht,
dat luidt als volgt:
Met gevangenisstraf van ten hoogste
twee jaren wordt gestraft:
le. hij, die zich opzettelijk voor den
dienst bij de krijgsmacht ongeschikt maakt
of laat maken
2e. hij, die een ander op diens verzoek
opzettelijk voor dien dienst ongeschikt
maakt.
Indien in het laatste geval het feit den
dood ten gevolge heeft, wordt gevangenis
straf van ten hoogste zes jaren opgelegd
Velsen, 3 Maart 1923.
De burgemeester voornoemd,
RIJKENS.
VAN DEN WAGHTTORBN.
Jongens- en meisjesleerlingen.
De tijd, toen meisjes alleen de lagere
school bezochten of hoogstens daarna
een kostschool of meisjes-hooger-bur-
gerschool, ligt lang achter ons. Op gym
nasia, hooger burgerscholen, Mulo-
scholen enz. zijn tegenwoordig veel
meisjes. Zij worden vaak geprezen als
netter en vlijtiger bij hun werk dan de
jongens. Over het algemeen acht men
ze niet minder geschikt, om dit onder
wijs te volgen als de jongens. Maar in
den laatsten tijd doen zich weer stem
men hooren, die denzelfden geestelijken
kost voor jongens en meisjes afkeuren.
De meisjes worden door sommigen niet
minderwaardig maar wel anders geacht
en bij het onderwijs moet daarmee re
kening gehouden worden. Er zijn op
voedkundigen, die de meisjes ijveriger
maar de jongens vlugger en origine e-
ler achten; in elk geval zijn er niet al
leen lichamelijke verschillen tusschen
de beide geslachten.
Moet daarmee niet rekening gehou
den worden met het onderwijs? Dit is
een andere dan de gewone vraag der
coeducatie (samenopvoeding der beide
geslachten). Daarbij gaat het vooral
over de kwestie naar den goeden of
slechten invloed, die uitgaat van het
samenleeren, samenzitten in een lokaal
voortdurend met elkaar verkeeren.
Maar hier gaat het om de vraag, of
men jongens en meisjes hetzelfde on
derwijs moet geven, of dezelfde me
thode voor beiden moet volgen.
Deze vraag is onderzocht door een
commissie uit den Engelschen On
derwijsraad. Hier zijn dus deskundi
gen met ernst aan het onderzoeken
gegaan en de uitslag daarvan is voor
zichtig en aarzelend. Zoo gaat het ge
woonlijk. Als men weinig van een on
derwerp weet, spreekt men een zeer
besliste meening uit. Maar de inge
wijden oordeelen gewoonlijk beschei
den. Het resultaat der commissie
luidt: Het onderzoek heeft ons niet tot
de overtuiging gebracht, dat er duide
lijke en vaststaande verschillen zijn
tusschen de beide geslachten, waarop
een opvoedkundig systeem kant en
klaar zou kunnen worden opgebouwd.
Maar de commissie erkent, dat de
gezondheidscondities voor de meisjes
minder gunstig zijn dan voor de jon
gens en dat heeft invloed op het leeren.
Meisjes zijn onderhevig aan perioden
van ingezonken vitaliteit (levens
kracht) en bovendien hebben zij min
der vrijen tijd. Zij hebben haar taak
thuis, al bestaat deze uit allerlei klei
nigheden. Daardoor hebben de jon
gens een voorsprong. Daarom is het
beter, -dat meisjes een jaar later dan
jongens het toelatingsexamen voor het
middelbaar onderwijs doen en de druk
van examens en proefwerk moet ver
licht worden.
Dat meisjes voor leeren minder ge
schikt zouden zijn en geestelijk hij jon
gens achter zouden staan, wordt teg<m
woordig nog al eens beweerd. De com
missie uit den Eng. Onderwijsraad is
niet van die meening. Zij acht de meis
jes wel lichamelijk maar niet geeste
lijk zwakker dan de jongens
Leer om leer.
De Franschen en Belgen beginnen in
het Roergebied steeds barder op te tre
den. De Duitschers lijden daar onder
geweld, willekeur en onvrijheid. Zij
worden daar tot een slavcnvolk ge
maakt en met angst ziet men het
oogenblik tegemoet, dat er in het
Roergebied een volksopstand uitbreken
gaat teggn de tyrannie der bajonetten:
een wild opvlammend vuur van woede
en haat, dat slechts in bloed zal zijn te
dooven.
Verreweg het grootste deel der Fran-
sche natie juicht het optreden van de
regeering van Poincare toe en voelt
net uesie naree voor
mei gegarandeerd 15°/„ verdikte raapolie.
HARINGKADE TEL Ij E 298
«aagsssaa
V ELS E ROORD
Geeft altijd het mooiste, altijd
het nieuwste "W&Ê
zich bevredigd, daar de Duitschers nu gers willen echter hun
vergelding ontvangen voor al het
kwaad, dat zij Frankrijk hebben aan
gedaan. Dat er geen kolen uit het Roer
gebied komen, is bijzaak; hoofdzaak is,
dat Duitschland nu ook eens voelt in
de macht van vreemde legers te zijn.
Dat hebben ze verdiend. En de Fran
schen treden immers nog maar als
lammeren op vergeleken bij al de oor
logsgruwelen, die de Duitschers
Frankrijk hebben bedreven. Dit is de
leer van leer om leer.
Begrijpelijk zijn deze gevoelens ze
ker wel, maar daarom nog niet goed te
keuren en zeker zou men ze niet verde
digd hebben vervracht door een gees
telijke, een Christenleeraar.
De Afd. „Nederland" van den We
reldbond der Kerken is van plan een
vergadering te heieggen over de bezet
ting van het Roergebied. Een vooraan
staand Fransch predikant is daartegen
op gekomen. Hij herinnert aan de
schandelijke manier van optreden der
Duitschers in België en Noord-Frank
rijk en verzekert, dat de Duitschers in
het Roerbekken niet bestolen worden.
De Franschen geven alleen aan de
kolenzendingen, waarop zij recht heb
ben, een andere richting.
Doch iederen dag bericht de krant
ons allerlei geweldenarijen, die de
Franschen in het nieuwbezette gebied
bedrijven. Zij doen waarlijk meer en
erger dan kolentreinen te dirigeeren in
andere richting, dan de Duitschers ver
kiezen. Ze verrichten zeker nog geen
tiende deel der gruwelen, door de Duit
schers in Frankrijk verricht. Maar
onrechtvaardig en wreed is hun optre
den zeker en wie dit vergoelijkt, steunt
de wraakzucht, in plaats van de zacht
moedigheid en geest van verzoening
van het Christendom te prediken. De
regel, leer om leer, opent een eindeloo
zen weg van vijandigheden. Wie kwaad
met goed vergeldt, keert tevens zijn
voortgang. Daarom is de raad van het
Christendom even wijs als schoon.
Wraakoefening, kolen, beveiliging,
dat zijn de drie motieven voor de bezet
ting van het Roergebied. Koleil krijgei
de Franschen uit Duitschland minder
dan voor de bezetting; men beveiligt
zich niet, door zijn Vijand, die machte
loos is, nog meer te verbitteren en van
zich af tc stooten. Wraak wordt geno
men; Duitschland lijdt bitter onder
deze bezetting, maar de wraak kan
Frankrijk nog wel eens heel duur te
staan komen.
De negers in Amerika.
Een Amerikaansch tijdschrift
onlangs een paar foto's van leeggeplun
derde en verwoeste negerwijken. De
bewoners waren in de bosschen ge
vlucht en er was ook een plaatje van
een soort tentenkamp, waarin de onge-
lukkigen hun noodwoning hadden op
geslagen. Telkens leest men van het
lynchen, het opjagen van negers, het
verbranden van hun huizen in de Zui
delijke staten van de U. S. A. De negers
worden als de Joden in het vroegere
Rusland beschouwd als gevaarlijk
wild, waarop ieder mag jagen. De ne
recht als
mensch. Een groot aantal hunner heeft
uitstekend onderwijs genoten, velen
bezitten en bewerken land, zij zijn be
zig zich omhoog te werken.
De beweging onder hen, om terug te
keeren naar Afrika en daar een nieuw
negerrijk te stichten, neemt in kracht
weinig toe. Zij mogen het in Amerika
niet best heben, in Afrika zouden ze
het bepaald slecht krijgen. Zij zijn tc
zeer gewoon geraakt aan het leven der
beschaafden. Dat zien de meesten in
en daarom wenschen ze Amerikanen
te blijven, maar ook als Amerikanen
behandeld te worden. Er zal echter
nog heel wat rassenvooroordeel over
wonnen moeten worden, voordat de
neger in Amerika als gelijkberechtigde
en gelijkwaardige aan den blanke be
handeld wordt.
Het vogelleven.
De meesten hebben den winter zon
der veel droefheid zien heengaan. Een
besneeuwd landschap is wonderschoon,
maar de vieze papmassa en het koude,
overal doorheendringende sneeuwwater
der straten zijn een ware kwelling. Het
ijs was bijna overal slecht en gevaarlijk
en baantje-rijden is het ware niet. Ook
had de buitengewoon zachte winter ons
verwend en hadden we daarom meer
last van een graad of tien vorst als ge
woonlijk. In dezen tijd van het jaar
moet de vorst het midden op den dag
tegen de zon afleggen en wordt het ijs
nat en week.
Maar de vogels zullen met nog veel
meer vreugde als wij de zachtere lucht
gemerkt hebben; de winter is hun vij
and, die in het geheel geen goeds brengt
Zij kunnen nauwelijks meer voedsel en
in het geheel geen water vinden. Ook
nu nog krijgen zij een "schralen tijd, tot
dat de lente met haar overvloed geko
men zal zijn. De bestuurders der Ver,
tot bescherming van Vogels, waarvan
de bekende directeur van Artis, Dr. Büt
tikofer voorzitter is, doet in de kranten
een goed woordje voor de kleine geve
derde vrienden in hun nood. Wij zien
in den winter weinig naar de vogels
om. llun lied trekt niet en het is buiten
te koud, om hen gade te slaan. Toch
kunnen we hen helpen en tevens ge
nieten van het vogelleven. De vogel
vrienden wijzen op het gevaar van een
groote sterfte onder de vogels. Zij ver
aangenamen ons leven en bewijzen
door het verdelgen van insecten en an
der ongedierte ons goede diensten. Met
allerlei afval en spijsrestjes kan men
hen in het leven houden. Bovendien kan
men de aardige maniertjes van meezen,
roodborstjes, musschen en anderen ga
deslaan. Wie eiken dag wat kruimels
op zijn vensterbank strooit, went ze
spoedig aan zich en ziet het leuk en
druk gescharrel van het kleine goedje
dat ten slotte zelfs wel tegen het glas
tikt, om ons te roepen. Hangt men een
paar apennooten aan een draad gere
gen op, dan ziet men de meesjes al ba-
lanceerend de doppen openpikken om
het smakelijke hapje. Lijsters zijn ver
zot op een rotten appel en dieri verdie
nen ze wel voor het prachtige concert
dat ze ons geven. Hangt men een cocos-
noot met een kleine opening op, dan
pikken de meezen dien leeg en kruipen
erin weg, om het laatste vezeltje te "vin
den. Voor kinderen is dat iederen dag
weeraan een interessant schouwspel en
terecht eindigt de bede om hulp voor de
vogelwereld aldus:
„Indien gij kinderen hebt, leert hun
dan thans de vogels te helpen. Zij zul
len belang gaan stellen in het vogelle
ven en zij zullen u later dankbaar zijn,
dat gij hen gewezen hebt op het mooie
in de natuur."
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
cent per week is men lid en heeft dan
recht op kostelooze hulp van een dei-
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 12
te Velseroord.
FLAATSEL3JK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Volkszangavond.
Evenals het vorige jaar had ook Vrij
dag het departement van het Nut een
volkszangavond georganiseerd, onder
leiding van den heer Joh. Oostveen uit
Amsterdam.
De zaal van het gebouw voor Ckr. Be
langen was matig bezet en voor den
aanvang kreeg men wel eenigszins den
indruk dat het publiek te afgemeten
was om een avond van Volkszang te
doen slagen.
Doch de heer Oostveen heeft er slag
van om de zaak op gang te brengen «n
het duurde ook maar zeer kort of het
publiek zong uit volle borst mee van
de mooie liederen.
Ook zong de leider zelf enkele solo's
Vve moesten opmerken hoe schoone
Nederlandsche liederen we rijk zijn
zonder ze te kennen.
e hopen dat nog vele Volkszang-
avonden zullen medewerken om ze be
kend te maken evenals de departe-
inents-voorzitter in zijn slotwoord zeide
Tevens kondigde die toen de herleving
van het kinderkoor aan onder leiding
van den heer Post.
Naar ons wordt medegedeeld heeft
de Gemeente Hillegom een lecning van
f 560.000,ten behoeve der Waterlei
ding aangegaan door tusschenkomst
van de Haarlemschc Bankvereeniging
te Hillegom.
In de dezer dagen gehouden verga
dering der onlangs opgerichte afcleeling
van de Evangelische Maatschappij
werd het volgende bestuur gekozen:
Ds. W. Luikinga, voorzitter; G. Voet,
secretaris en Luit. G. C. Boscb, penning
meester.
Tot afgevaardigde naar de Algemee-
ne Vergadering op 7 Maart te Arnhem
werd benoemd de lieer G. Voet.
VELSEROORD.
Donderdagmidag reed een 15-jeri-
ge loopjongen per fiets langs het ka
naal. Hij kwam te vallen, waarschijn
lijk doordat de bagagedrager tusschen
de spaken kwam, waardoor hij nogal
ernstig gewond werd. In bewusteloozen
toestand werd hij het café van Alphen
binnengebracht en daar verbonden.
Door de politie werd hij per rijwiel
naar de ouderlijke woning op Wijker-
oog gebracht.
Vanwege de Evangelische Maat
schappij trad 1 November j.l. in de
Doopsgezinde kerk te IJmuiden als
spreker op Ds. Westmijse van Warf-
huizen.
Onze lezers weten reeds uit de rubriek
„Ingezonden" hoe aan het daar gespro
kene eenige vrijdenkers aanstoot namen
en Ds. W. uitdaagden tot een openbaar
debat waarop deze niet inging. Het slot
was dat die vrijdenkers een vergadering-
aankondigden waarin hun standpunt
besproken zou worden door den voor
zitter van „De Dageraad", vereeniging
tot bevordering der vrije gedachte.
Deze vergadering nu had Donderdag
avond plaats in café Flora te Velser
oord. Bij de opening besprak de voor
zitter, de heer Y. J. Reitsma, deze voor
geschiedenis en deelde mede dat alle
10 predikanten in de gemeente uitge-
noodigd waren dezen avond te komen
debatteeren. Daarna werd het woord
gegeven aan den spreker, den heer J.
Hoving uit Amsterdam, over het onder
werp: „Wordt de Godsdienst gehand
haafd door de wetenschap".
