ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Provinciale Statenverkiezingen
VRIJHEIDSBOND
Prima Consistente vetten.
No. 46
Ziiterdtg 7 April 19t3
8e Jaargang
1JMU1DER COURANT
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie-
bureau P. F. C. ROELSE, 1JMU1DEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAG tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Verseh^nt^oeusdagg Zaterdags
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
adres voor redactie ek administratie
N.V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein II Telefoon 153 IJmuiden
Ingeionde medadeelinge» 40 ets. per regel - Advertentie, ven lt.enn. Cruel-
meeï 20 gerette advertentie, ven 1 t 5
regels f 1.85, iedere regel meer 26 ets. Kleine advertentien Pn ul
ro.rn.de vereeniglng. advertentie, nit de gemeente, nitelnitend bij voornitbeï
hag,™ 1 tot en met 6 regels fO.TS, iedere regel meer 15 ets. By niet oontaute
betaling worden de gewone prijien berekend Advertenties ,/adiw.
dit blad' 10 cta. extra; voo? bererging van op aSrïffi.É«komïnZ
wordt 10 ets. in rekening gebracht - BovSn.ta J. r»™lS°"e°'b"'
5 ets.
van
n "■h""uo'ou brieven
verhoogd voor" advertenties van b n?t l nVgraeoat^VelTen
DIT NUKHER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD,
DRINQEND VBRZOEH
■at felj varkaizlni bat *Mi* «n
kat alow* alias, NIST Haa
den laapei, leek eaa aai ba»
reaa WILLEKSPLEIN il, sg fa
gaven, Da AlsrfaSatxatia.
Elalaa Alvartentlaa
Faaüllakailektan kasten
VOORUITBETALING
■laabt* II Cant pai tapai.
kg
OFFICIEEL.
UITOEFENING KIESRECHT
door personen, die in dienstbetrekking
zijn.
De Burgemeester van Velsen herin
nert personen, bij wie, en bestuurders
van bijzondere ondernemingen en in
stellingen waarbij, personen die den
leeftijd van vijf en twintig jaren heb
ben bereikt, in dienstbetrekking zijn:
dat zij, volgens art. 55 der Kieswet,
verplicht zijn te zorgen, voor zoover
niet bij algemeenen maatregel van be
stuur vrijstelling is verleend, idat ieder
van dezen, die bevoegd is tot een te hou
den stemming mede te werken, gedu
rende ten minste twee achtereenvol
gende uren, tusschen acht uren des
voormiddags en vijf uren des namid
dags, daartoe gelegenheid vinde;
dat zij, volgens art. 56 van genoemde
wet, voor zoover arbeid wordt verricht
in fabrieken of werkplaatsen, verplicht
zijn te zorgen dat in het arbeidslokaal
en, zoo er meerdere arbeidslokalen zijn,
in het grootste of wel in meer dan één
arbeidsiokaal, gedurende twee werk
dagen vóór, en op den tot stemming be
paalden tijd op een zichtbare wijze is
opgehangen een door hen of van hun
nentwege onderteekende lijst, de twee
achtereenvolgende uren, bovenbedoeld,
vermeldende, voor elk afzonderlijk of
groepsgewijze of voor allen gezamen
lijk;
dat, volgens art. 151 der Kieswet,
overtreding van bovenstaande voor
schriften wordt gestraft met hechtenis
van ten hoogste veertien dagen of geld
boete van ten hoogste viji en zeventig
gulden.
De algemeene maatregel van bestuur,
bovengenoemd, is gegeven bij Konink
lijk besluit van 24 Mei 1901 (Staatsblad
no. 109) en luidt als volgt:
Artikel 1.
Vrijstelling wordt verleend aan de in
artikel 57 (thans 54) der Kieswet be
doelde personen en bestuurders van
bijzondere instellingen en ondernemin
gen ten aanzien van bij hen in dienst
betrekking zijnde personen, welke uit
hoofde van die dienstbetrekking op
den dag der stemming tusschen de in
vermeld artikel genoemde tijdstippen
die gedurende twee achtereenvolgende
uren vertoeven in de gemeente, op
welker kiezerslijst zij voorkomen.
Artikel 2.
Vrijstellng als omschreven in het
voorgaand artikel wordt voorts ver-
ieend aan geneeskundigen en apothe
kers ten aanzien van bij hen in dienst-
betrekkng zijnde personen, alsmede
aan personen en bestuurders van bij
zondere instellingen en ondernemingen
ten aanzien van bij hen in dienstbe
trekking zijnde ziekenverplegers.
Lijsten, op te hangen in fabrieken en
werkplaatsen, als in art. 56 der Kies
wet bedoeld, zijn ter gemeentesecreta
rie verkrijgbaar.
Velsen, 4 April 1923.
De Burgemeester voornoemd,
W. LANDEWEERT, l.b.
FAN DEN WACHTTOREN,
Amerika wenscht niet te veel gasten.
Een Amerikaansche spotplaat geeft
Europa als een boer te zien, die steeds
meer volle bussen melk voor de deur
van Amerika plaatst, maar Amerika
wenscht ze niet in ontvangst te nemen.
Het wil geen melk maar room. De bus
sen stellen de landverhuizing voor;
Amerika wil de besten onder de besten
maar niet iedereen toelaten. Het aantal
landverhuizers uit ieder land is dooi
de wet beperkt, voorts zijn er verschil
lende eischen omtrent gezondheid,
eenige kennis van de Engelsche taal,
geldbezit, waaraan de landverhuizer
moet kunnen voldoen, wil. Ai] toegela
ten worden. Er ligt een ontwerp klaar,
om den stroom van landverhuizers
nog meer te beperken. Chineezen, Ja-
panneezen, Hindoes en andere Ooster
lingen zien de Amerikanen liever niet
in hun land. De meeste landverhuizers
komen uit Italië, Griekenland, Rusland
en Polen; daarentegen zijn de landver
huizers uit Engeland, Ierland, Neder
land, de Scandinavische rijken en
Duitschland henedei bet bij de wet ge
oorloofde aantal gebleven.
In het geheel kunnen thans iedee
jaar ongeveer 350000 f1 eemdelingen in
de nieuwe wereld worden toegelaten;
dit aantal wordt door het ontwerp ge
halveerd.
Over die verdere beperking wordt in
Amerika lang niet gelijk gedacht; de
Federation of Labor ziet liefst zoo wei
nig mogelijk landverhuizers. Deze
machtige Bond van Vakvereenigingen
wil de goedkoope werkkrachten uit
vreemde landen, die de loonstandaard
drukken, weren.
Maar er zijn vele fabrikanten, die
werkkrachten en daarom nog geen be
kwame vaklui noodig hebben en zij zien
in de vreemdelingen een middel, om de
productiekosten te verlagen en hun
winst te vermeerderen.
Over het algemeen zijn de Amerika
nen niet gesteld op een groote toename
hunner bevolking met vreemdelingen.
Zij vinden, dat Europa tegenwoordig
bewoond wordt door idioten en commu
nisten en het communisme vinden ze
nog den gevaarlijksten vorm van zwak
zinnigheid en daarom ontvangen ze
liever geen bezoek uit het groote gek
kenhuis, dat Europa heet. Daarom zal
de wet nog wel verder paal en perk
stellen aan de landverhuizing naar de
wereld, waar de malaise aan het afne
men is en de meeston tegen behoorlijk
loon werk kunnen vinden.
De afstamming van den rnensch.
Op het Engelsclie eiland Jersey is
achter een oud huis bij graafwerk een
versteend geraamte van zeer
hoogen ouderdom gevonden. De sche
del vertoont bijna geen voorhoofd en
lijkt veel op dien van den „mensch
aap" te Java gevonden. Vermoedelijk
is het gevonden geraamte van een
vrouw afkomstig. De overblijfselen zul
len door Do Koninklijke Antropologi
sche Maatschappij bestudeerd worden.
De antropologie, de wetenschap van
den mensch zal zich opnieuw kunnen
verdiepen in de moeilijke vraag naai
de afstamming van den mensch. Het is
een strijdvraag, die de hartstochten
gaande houdt, omdat ze ten nauwste
samenhangt met godsdienstige en wijs-
geerige inzichten.
De wetenschap kan hier niet anders
doen dan gissen en wie gist, vergist zicli
ook wel. Halfgeleerden spreken ge
woonlijk op een zeer beslisten toon.
alsof het een uitgemaakte zaak ware,
dat de mensch van den aap afstamt en
deze theorie eigenlijk tegen beter weten
in, om het geloof te redden, zou worden
ontkend.
De wetenschap zelf heeft echter haar
inzichten over de afstamming van den
mensch gewijzigd en leert niet langer,
dat de mensch v. den aap afstamt. De
ze leer leeft alleen voort in flauwe vers
jes en stoute beweringen van mensehen
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Ljjst17 P.Otto
Liet beste adre? voor
BARINGKADE TELEE 298
BIOSCOOP „FLOKA' f
VELSEROORD f
Geeft altijd het mooiste, altijd f
het nieuwste ""18S8®
die spreken, waar zwijgen hun béter
voegde.
Men heeft meerdere overblijfselen
van voorhistorische menschen gevon
den, vaak met werktuigen en wapenen
erbij. Sommige der gevonden schedels
gelijken op die der minder ontwikkelde
natuurvolkeren. Soms is de schedel zoo
plat, de kaak zoo zwaar en de kin zoo
weinig gevormd, dat ze doen denken
aan het apentype. Maar de verschillen
zijn toch ook weer zoo groot, dat men
"liever een gemeenschappelijken voor
ouder aanneemt voor aap en mensch,
dan zooals vroeger gebeurde in den
aap den voorouder van den mensch te
zien. Maar dit alles is niets meer dan
een onderstelling, die geen zekerheid
biedt. We ontleenen aan een aardig
boekje uit de Wereldbibliotheek: De
Schepping van F. Ortt deze conclusie:
We moeten niet vergeten, dat de over
blijfselen van den gemeenschappelijken
voorouder nooit gevonden zijn en dat
evenmin de overgangsvormen tusschen
mensch en aap gevonden zijn, welke
aan deze onderstelling het bewijs van
waarheid zouden geven.
Het sprookje, dat de menschen van
de apen afstammen, mist allen grond.
Landsverdediging.
Er is over de zedelijke zijde van het
vraagstuk der landsverdediging in de
oorlogsjaren heel wat geschreven. Op
grond van het beginsel, dat men geen
kwaad met kwaad vergelden moet, is
ook de verdedigende oorlog afgekeurd.
Daarentegen noemden anderen het
recht en plicht, zichzelf te verdedigen
tegenover een aanvaller; ook een natie
kan en mag zich niet lijdelijk aan ge
weld overgeven. Wij zullen die debat
ten hier laten rusten, maar wijzen al
leen op de' buitengewone kracht, die de
houding van lijdelijk verzet eener be
volking tegenover den vijand in het
Roerbekken blijkt uit te oefenen.
Een andere vraag is echter, of een
klein volk als het onze in staat is, om
zich met eenig kans op succes te ver
dedigen. In zijn memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer naar aanleiding
van opmerkingen over zijn begrooting,
schrijft de minister van Oorlog, dat hij
wel den oorlog een der grootste rampen
acht en daarom elke poging, om de
mogelijkheid van oorlog te beperken,
steun verdient, maar dat dit de verant
woordelijke regeering niet tot ontwape
ning kan leiden. Van feitelijke ontwa
pening blijkt nergens iets en daarom is
ons land gedwongen een weermacht te
onderhouden tot beveiliging van onze
nationale zelfstandigheid en het ver
vullen -der taak, die op ons als lid der
Statengemeenschap rusten. Deze weer
macht moet tot het strikt noodzakelij
ke beperkt worden. De minister zegt
het aldus: De kracht van de weermacht
zal niet mogen dalen beneden het mi
nimum, waarbij de haar toegedachte
taak nog naar behooren kan worden
vervuld.
Ei- zijn gemoedsbezwaren tegen elke
weermacht, er zijn verstandelijke be
zwaren tegen een weermacht voor on
zen kleinen staat in het bijzonder. De
minister acht ons volk blijkbaar tot de
persoonlijke en finantieele lasten in
staat voor een behoorlijke landsverde
diging. Moeten wij nu als leeken tegen
over deze hoogste militaire deskundig
heid zwijgen. De deskundigen maken
het ons niet makkelijk, om hen te ver
trouwen. Immers iedere deskundige
van naam is overtuigd, -dat ons land
wel te verdedigen is, maar met een
gansch andere inrichting onzer weer
macht. Men zou wel kunnen zeggen:
Zooveel deskundigen, zooveel systemen
Daartoe komen wij ertoe, om te luiste
ren naar de uitspraak van het gezond
verstand, dat een klein volk nooit in
staat is, om zulke geweldige leger
macht op de been te brengen en zoo
groote sommen gelds daarvoor op te
brengen, dat het met eenig kans op
succes tegen een groot volk kan oorlog
voeren.
In de „Vrijz.-Demokraat" spreekt Mr.
Marchant ook deze gedachte uit. Hij
acht de millioenen voor onze weermacht
uitgegeven verspild aan een hopelooze
zaak. Bovendien wijst hij erop, dat fi-
nantieel herstel van ons land verhin
derd wordt door de waan, dat wij met
de millioenen voor leger en vloot inder
daad cenigszins sterker zouden komen
te staan. De gaafheid van den gulden
wordt erdoor in gevaar gebracht en er
wordt besnoeid op uitgaven voor on
derwijs en productieve werken ter wil
le van de militaire uitgaven.
De nieuwe groei, zoo schrijft mr. Mar
chant, van volkskracht en welvaart zal
men onmogelijk maken, indien men
thans de kiemen gaat wegsnoeien,
waaraan de jonge loten zullen moeten
ontspruiten on door het militaire on
kruid ze laat overwoekeren.
De conclusie van deze beschouwin
gen is geen man en geen cent, omdat
men noch mannen, noch centen vol
doende heeft, ons land in voldoenden
staat van verdediging te brengen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
VELSEN.
Dinsdagavond hield de her-opge
lichte Chr. I-Iist. Kiesvereeniging te
Wijkeroog eeiie openbare bijeenkomst
in het gymnastieklokaal 'der Christ,
school aan de Corverslaan. Als spre
ker trad op Mr. J. Schokking, lid der 2e
Kamer van de Staten-Generaal met het
onderwerp: „De beteekenis der a.s. Sta-
tenverkiezingen".
rv.De Tr'T,1" Deinum, voorzitter der
Chr. Hist. Kiesvereeniging, opende de
bijeenkomst met gebed, leidde den
spreker in en deelde overigens mede,
dat er geen gelegenheid was tot debat
doch dat de spreker na afloop gaarne
zou eerichte vra«en beantwoorden
Vervolgens kwam het woord aan Mr.
J. Schokking.
Spreker begon met op te merken, dat
er over 't algemeen weinig belangstel
ling is,^ of althans schijnt te zijn voor
de periodieke verkiezingen van de le
den der Prov. Staten. Doch de Chr H
Unie meende 't groote belang dóarvan
ook thans op den voorgrond te moeten
brengen. Vooral richtte spreker zich tot.
de vrouwen-stemgerechtigden De er
varing hij de vorige 2e Kamer-verkie
zingen opgedaan, heeft geleerd, dat in
't algemeen de rechtsche partijen 't
meest hebben geprofiteerd van 't vrou
wenstemrecht en ook de C.-H. Unie
hoopt voor deze Statenverkiezingen te
mogen rekenen op een belangrijk suc
ces.
Spreker behandelde nu de oorzaken
van de geringere belangstelling voor dc
Statenverkiezingen, o.a. ten opzichte
van dit voor de Gemeenteraadsverkie
zingen.
Bij laatstgenoemde treedt zoo dik
wijls 't persoonlijke idee zoo op d. voor
grond. 't Komt voor, dat men aanslui
ting zocht bij oen groep kiezers met het
oogmerk om daardoor een zetel in den
Raad te verkrijgen. Bovendien worden
de meer directe belangen der nwoners
juist door den Gemeenteraad behan
deld. Spreker acht dan ook inderdaad
de gemeenteraadsverkiezingen van
groot gewicht.
Daarbij moet men in de allereerste
plaats ook rekening houden met de ge
weldige toename der werkzaamheden
in de laatste jaren. De hoogere eischen,
die men tengevolge daarvan aan de
raadsleden moet stellen, behooren
reeds als richtsnoer te dienen hij 't op
maken der candidatenlijsten.
Spr. noemt het een droevig verschijn
sel, dat hoezeer men daarvan in 't par
ticuliere leven doordrongen blijkt, men
hij allerlei soorten van verkiezingen
dit idee zoo dik wij is verwaarloost.
Mr. Schokking laschte hier eene op
merking in zijn rede omtrent het stand
punt der Chr. Hist, omtrent het parle
mentaire stelsel op zich zelf. Hij behan
delde het Soc. Dem. standpunt in deze
quastie en deelde mede, dat zijne partij
thans niet tegen het momenteele stel
sel is, doch dat het volk in breeden
kring behoort te toonen, dat het de
groote bestuurs-colleges kan samen
stellen. De Chr. Hist. Unie zal dit
trachten te bevorderen, niet door eigen
reclame, doch door oordeelkundige
voorlichting omtrent alle voorname po
litieke en economische quaesties.
Waar de Tweede Kamer van overwe
genden invloed is op het tot stand ko
men der Wetten, welke invloed vooral
wordt vergroot door de rechten van
amen-dement, interpellatie en initia
tief, heeft de Gemeenteraad tot taak
het besturen en regelen van de uitvoe
ring van vele dier wetten en bovendien
het maken van gemeentelijke verorde
ningen. Doch ook de taak der Prov.
Staten mogen we niet onderschatten.
Spreker noemde nu enkele voorname
plichten van dit college:
le. De Wegcnpolitiek, zoowel te
land als te water. Wat is dit niet een
belangrijke zaak vooral met het oog op
dón thans zoo veelvuldig gebruikten
term de eischen van 't moderne ver-'
kfSpr. behandelde hierbij de Socialisa
tie politiek van verschillende stand
punten bezien. De Soc. en Vrijz. Dem.
waren tot nu toe tamelijk eensgezind
daarover, doch in den laatsten tijd
schijnt daaraan wel iets te ontbreken.
