ORGAAN voor de q1
NTE VELSEN
PENnacq
No. 49
Woensdag 18 April 1923
8e Jaargang
Verschijnt Woensdags Zaterdags
IJMUIDER COURANT
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd bet Advertentie-
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAG tot D uur v.m. en VRIjDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemspiein 11 Telefoon 153 IJmuiden
Ingêronde medsdeallngea 10 ets. per regel - Advertentie» ran 11. en m. 6 regels
reëel, f l SK i J ets. Compaot gerettc advertenties ran t.enm.6
h "i jm6ir m" advertenties en familieboriohten
HnT™, f ertert.. eit de gemeente, uitslnitend bij voornitbeta-
heta'lbè werd! H ***"-' I l ™8eI meet 16 I's. Bij niet ecratimte
dit bbd. in f f'S'm b."tokMd - Advertenties .adres bureau van
wordt In brrf?g ™S °P adrertenties ingekomen brieven
S ét. rakening gebracht Bovenstaande regelprjjzen worden met
Bet». verhoogd voor advertentree van buiten de gemeente Velsen
VOOR ADVERTENTIES
Vrijdags na 4 uur Ingezonden
wordt gaan plaatsing In hat
Zaterdagnnmmer gegarandeerd.
DRIN6EMD VESSOBR
aaa bl| vaihnlzlag het ends en
hat nlanwa adres, NIES nana
den Iaapar, dash aaa aas ha.
rass WILLEMgPLSIM M, sp fa
gaven. Da Adsnlalstzatfs.
Kblai Advertenties
Familieberichten kasten kif
VOORUITBETALING
■laehts li Cent psr rejas.
OFFICIEEL.
Bekendmaking Drankwat.
Burgemeester en .Wethouders der gemeente
Velsen brengen ter openbare kennis, dat op
13 April 1923 bij hen is ingekomen een
verzoekschrift van:
Bemardus Demmers, van beroep Café
houder, wonende te Velsen, om verlof voor
den verkoop van alcoholhoudenden drank
anderen dan sterken drank in de navolgende
localiteit: benedenzaal van het perceel,
plaatselijk gemerkt E 15, en gelegen aan
den Velserduinerbuurtweg aldaar.
Binnen twee weken na de dagteekening
dezer bekendmaking kan een ieder tegen
het verleenen van dit verlof schriftelijk
bezwaren bij Burgemeester en Weihouders
inbrengen.
Velsen, den 16 April 1923.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de secretaris, de burgemeester,
J. Kostelijk. Rijkens.
Bekendmaking Drankwet.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Velsen brengen ter openbare kennis, dat op
16 April 1923 bij hen is ingekomen een
verzoekschrift van
Johannes Portegies, van beroep Brood-
bakker, wonende te Velsen, om verlof voor
den verkoop van uitsluitend alcoholvrijen
drank in de navolgende localiteii: beneden
zaal van het perceel, plaatselijk gemerki
H 227, en gelegen aan den Zeeweg aldaar
Binnen twee weken na de dagteekening
dezer bekendmaking kan een ieder tegen
liet verleenen van dit verlof schriftelijk
bezwaren bij Burgemeester en Wethouders
inbrengen.
Velsen, den 16 April 1923,
Burgemeester en wethouders voornoemd.
de secretaris, de burgemeester,
J. KOSTELIJK. RIJKENS.
VAK DEN WAGHÏTQUBÏL
Toenemende moordzucht.
Een paar jaar geleden is een dappere
Engelsche dame van Kaapstad dwars
door Afrika naar de Noordkust gereisd
zonder wapenen, alleen in gezelschap
van haar hondje en nergens werd haar
kwaad gedaan. Als zij een maandlang
alle avonden in de achterbuurten van
een wereldstad rondzwierf, kon ze het
er wel eens minder goed afbrengen. De
meeste moorden en aanrandingen j
beuren in de centra onzer beschaving
of althans door menschen, die daar
thuis hooren. Het aantal zware misda-
I den, in bijzonder moorden is de laatste
jaren bijzonder groot. De eene moord
zaak verdringt de andere in de publie
ke belangstelling; moordenaars waren
vroeger „beroemde" personen; er zijn
er thans te veel, om lang bekend te
blijven.
Er gaat een vloed van moordzucht
door de geheele wereld heen. Men kan
den oorlog en de malaise daarvan niet
alleen de schuld geven, want ook in
Amerika, dat het minst van deze ram
pen geleden heeft, klaagt men over de
toenemende moordzucht, In 28 der
grootste steden der nieuwe wereld
kwamen op de 100000 inwoners 9,3
moordgevallen voor. In 1900 was dit
getal 5,1. Men geeft van dit droeve ver
schijnsel wel de schuld aan de negers,
bij wie haat en drift en wraakzucht ge
weldig gevaarlijke hartstochten zijn,
maar ook in de Noordelijke staten,
waar weinig of geen negers wonen, ko
men meer moorden voor dan vroeger.
Dit stijgend cijfer van moordgevallen
is te bedenkelijker, omdat de droogleg
ging en de strenge emigratiewet een
dam zijn tegen de misdadigheid. Dat
de alkohol in een groot aantal misda
den een voornamen en leelijken rol
speelt, is welbekend. Door zeer 'strenge
voorwaarden te stellen voor het toela
ten van landverhuizers, worden onge-
wenschte en verekerde elementen zoo
veel mogelijk geweerd. Dat de dood
straf niet afschrikwekkend werkt, al
thans niet sterker van misdaad weer
houdt dan jarenlange gevangenisstraf
blijkt wel uit dien wassenden vloed
van moordzaken ook in de nieuwe we
reld, waar ieder jaar nog een kleine
honderd misdadigers van het leven
worden beroofd.
Er zijn meerdere oorzaken voor de
toename van dezen zwaarsten vorm
van misdadigheid. Bloedromans en
bloedfilms werken zeker ook ten kwa
de; zij prikkelen de verbeelding en de
donkere, diep in den mensch sluime
rende booze krachten. Er ligt in vele
gevallen veel te veel tijd tusschen de
misdaad en de veroordeeling. Meerma
len gebeurt het, dat getuigen gestorven
zijn, de bijzonderheden door den lan
gen tijdsverloop niet meer juist zijn
vast te stellen en dat vrijspraak moet
volgen wegens onvoldoende bewijs.
Het samenhokken in de groote steden
werkt ook ten kwade. Daar ontaardt
menigeen, die vroeger op het land in
voortdurende aanraking met de natuur
aan misdaad niet dacht. De trek naai
de steden en de groei van landelijke tot
wereldsteden doet het zedelijk peil da
len. Er is ook te weinig toezicht op de»
verkoop van wapenen en vergif. Het
dragen van wapenen is verboden, maai
de verkoop van revolvers en ander ge
vaarlijk tuig maakt dit verbod vrijwel
krachteloos.
De auto en de vliegmachine zelfs be
vorderen de misdadigheid. Zij geven
aan de misdadigers vleugelen, om aan
de politie te ontkomen.
Voorname factoren zijn verder de
oorlog en de gelegenheid, om zich te
verrijken in den oorlog gevolgd door
malaise; het geld heeft nooit zoo zon
derling gerold en is ook nooit zoo harts
tochtelijk nagehold als in de laatste ja
ren. Men tracht het te grijpen met alle
middelen. De oorlog zelf heeft de ruw
ste en dierlijke instincten in de mensch-
heid geprikkeld en gesterkt.
De voornaamste oorzaak der toene
mende moordzucht zijn van socialen
aard en zullen door hervormingen op
maatschappelijk gebied getemperd en
weggenomen moeten worden. Daarbij
heeft de persoonlijke opvoeding ook
groote beteekenis. Zij kan den mensch
sterken tegen allerlei noodlottige in
vloeden, die van de omgeving uitgaan.
Verder zal de bestrijding der werk
loosheid, van den woningnood, van de
verarming door de malaise, van betere
middelen tot ontspanning vooral voor
het jongere geslacht, krachtig verweer
tegen de drankverleiding enz. den was
senden vloed der misdadigheid moeten
keeren.
Het belachelijke lachen.
Schoolkinderen lijden soms aan een
erg lastige en vervelende lachziekte. Zij
kunnen niet meer ophouden. Wordt de
meester boos, dan barsten ze het uit,
krijgen ze duchtig straf, ze proesten
met de handen voor het gezicht, geeft
hij ten einde raad hun een stevigen
klap om de ooren, ze schreien en lachen
tegelijk. Er zijn nerveuse menschen,
die zonder eenige aanleiding lachen
INGEZONDEN MEDEDEELING.
f, Het beste adres voor 4
met gegarandeerd 15ö/0 verdikte raapolie.
HARING KADE TELEF. 29>
1 BIOSCOOP „FLORA"
VELSEROORD g
Geeft altijd het mooiste, altijd I
het nieuwste TÏPS
BE3gS8Fé3 lit-.-pSSSSï-ï;:-—C -
moeten en zielsbedroefd op een begra
fenis een lach niet kunnen onderdruk
ken.
Het publiek gaat tegenwoordig naai
de Dadasamcnkomsten, om lawaai te
maken en te lachen. Er kan geen
woord gesproken of gezongen worden,
geen beweging gemaakt op het tooneel
of nieuwe lachstuipen beginnen. Ze
ker zijn er lachers, die met een dood
ernstig gezicht naar voor hen onbegrij
pelijke muziek zitten te luisteren, wan
neer de heele zaal doodstil is. Feitelijk
is die muziek voor hen even belachelijk
immers vreemd en onbegrijpelijk als de
Dadaïstische zaal. Maar bij dat con
cert lacht niemand en hij de Dadaïsten
heeft ieder „lol", ja daarom komt men
er immers.
Toen bij een Dadaïstische uitvoering
of vertooning een paar dier zonderlin
ge kunstenaars gewoon deden, de een
een bekend, mooi Duitsch vers voorlas
en de ander een stuk van Chopin speel
de, en er heelemaal geen reden was, om
te lachen, kreeg een deel van het pu
bliek toch weer lachstuipen.
Hier is een ziekelijke, belachelijke
lachlust en de menschen, die naar de
Dadaïsten komen zien en hooren, zijn
misschien door hun gedrag nog mal
ler dan de Dadaïsten zelf.
Mark Twain vertelt in een van zijn
leuke hoeken van een erg malle vergis
sing. Hij zou ergens humoristische
voordrachten komen geven; dienzclf-
den avond zou in dezelfde plaats, een
drankbestrijder, in een andere zaal het
woord voeren. De beide sprekers ver
gisten zich met de zaal, waar ze ver
wacht werden. Zoo kwam Mark Twain
te staan voor een publiek van drank
bestrijders en de strijder tegen den al
kohol voor het publiek, dat gekomen
was, om eens uitbundig te lachen. Daar
het publiek Mark Twain niet kende,
merkte het de vergissing niet op. De
gewaande humorist begon op een
hoogsternstige wijze de drankellende
te beschrijven en het publiek gierde
van den lach, hij beschreef een droeve
scène in het huis van den dronkaard,
het publiek viel dubbel van den pret,
hoe ernstiger de onthouder zag en
sprak, hoe doller zijn hoorders werden.
Zij vonden dien Mark Twain eenig, een
echten droogkomiek, geen spier op zijn
gezicht vertrok hij immers, terwijl hij
sprak. Mark Twain zal het verhaaltje
wel verzonnen hebben, maar hij heeft
er mee willen aantooncn, hoe belache
lijk en besmettelijk het lachen
vooral van een menigte vaak is. Dat
ondervinden thans ook de Dadaïsten
in ons land.
Beperkte invoerverboden.
De ver. „Het Vrije Ruilverkeer" geeft
aardige, eenvoudige geschriftjes in
briefvorm uit, waarin zij pleit voor be
houd van onzen vrijhandel en ook van
tijdelijke beperkte invoergeboden niet
wil weten. De drang naar dergelijke
maatregelen, om de valuta-concurren-
tie te weren, is den laatsten tijd sterk
geworden. In het laatste geschriftje
waarschuwt „Het Vrije Ruilverkeer"
ertegen. Dergelijke maatregelen heeten
slechts tijdelijk te zullen zijn en de re
geering zal wel waken, dat daardoor
geen duurte in ons land ontstaat, zoo
zeggen de voorstanders. Maar het ge
schriftje wijst er op, dat wij door onzen
uitvoer- en doorvoerhandel den vrij
handel noodig hebben als de visschen
het water en daarom daarvan niet moe
ten afwijken. De overheid kan toch
geen prijzen bepalen in de tijdelijk be
schermde industrieën. En de tijdelijk
heid van zulke maatregelen, zoo is de
ervaring, duurt wat erg lang. Men kan
met zulke maatregelen wel beginnen,
maar moeilijk ophouden. De valuta-
concurrentie is zeker nadeelig, maar
deze heeft een tijdelijk karakter.
Duitschland moet zijn grondstoffen
even duur betalen als wij, het kan
goedkooper produceeren door den la
gen stand van den Mark en de lage
loonen. Deze toestand kan echter niet
lang duren. De arbeiders in Duitsch
land zullen alles doen, om hun loonen
weer op peil te krijgen en de Mark
maakt thass een crisis door, die wel
licht het begin van zijn herstel is. Het
nationaal en internationaal belang
worden gediend door trouw aan den
vrijhandel.
Jonyenslecluur en smaak.
Do bibliotli. cai is eener groote school
bibliotheek in Engeland deelt zijn ja
renlange ervaring mee over den smaak
der jongens in zake lectuur. Meer dan
de helft der jongens geeft de voorkeur
aan avontuurlijke boek»n. Ook zijn
verhalen over iiet schoolleven door jon
gens van 9 tot 12 jaar zeer gezocht.
Reisverhalen trekken zeer, maar om
ernstige en ontwikkelende lectuur
wordt weinig gegeven. De verhaten over
tie far West worden verslonden.
Deze deskundige noemt den smaak
der jongens internationaal. Onze jon
gens zijn in dit opzicht zëker niet an
ders dan de Lngelschen. De zin naar
het avontuurlijke behoort bij den jon
gensleeftijd c.-j aard. Een beroem-.l ziel
kundige zegt ervan: Het is beter, dat
uw kind dweept en in geestdrift ge
raakt voor op z.ichzelf dwaze dingen,
dan dat het heelemaal niet dweept er,
voor niets t-M wereld voelt. Gezonde
remming en critiek komen vanzelf.
Wij meenen ook, dat wij ons niet al
te bezorgdmoetc 11 maken, wanneer de
jongens bij voorkeur dolle )acht- en
Indianenboeken lezen. Er komt een tijd
dat ze er genoeg .van krijgen en hun
smaak naar betere spijs verlangt. Na
tuurlijk moet men wel een oogje in het
zeil houden, opdat de jongens niet al te
fantastisch en Indianerig worden.
Zooveel mogelijk moeten we boeken
uitzoeken, die spannend zijn en waarin
toch de jagers- en vechtersinstincten,
die in den jongen zitten, niet geprik
keld worden. De Negerhut, Alleen op
de Wereld, Robinson Crusoe en andere
boeken zijn smakelijke en tevens 1
zonde geestelijke kost voor onze jeugd
Trouwens de allerdolste Indianenro
mans raken wat uit den tijd. Men legt
zich er tegenwoordig meer op toe door
reisverhalen de kinderen de schoon
heid en wonderbaarlijkheid der na
tuur, vooral in vreemde landen, te lee-
ren kennen. Boeken van Long, Cui-
wood, May en anderen zijn daarvan
het voorbeeld. Dezen staan in letter
kundig opzicht ook hooger dan de Coo
pers cn Aimards van vroeger.
Onder de boeken van Curwood zijn
enkelen voor jongens van een jaar of
veertien geschikt en men krijgt daarin
een prachtige kijk op de dieren- en
plantenwereld van het hooge Noorden.
De boeken van Long staan wetenschap
pelijk waarschijnlijk nog hooger en zijn
ook fijner van toon èn geest.
Het is merkwaardig, hoe weinig hi
storische boeken er tegenwoordig voor
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, het noodlidmaat-
scliap kost u dan f 4.—.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
3 cent per week is men lid en heeft dan
recht op kostelooze hulp van een dei-
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 12
te Velseroord.
de jeugd uitkomen. De hoeken van
Oltman, Schimmel, van Lennep vielen
in onze jeugd bij jongens zeer in den
smaak, maar worden thans langdradig
gevonden. Boeken, die op een boeiende
wijze de natuurliefde aankweeken, zijn
zeker zeer aan te bevelen en de jongens
houden er veel van.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Op 4 Mei zal te Haarlem worden
aanbesteed het onderhouden en ver
nieuwen van verfwerk aan de gebou
wen en inrichtingen van het N.ordzee-
kanaal gedurende de jaren 192;! en
1924.
Tegen zekere S. in de Bloemstr. is
proces-verbaal opgemaakt wegens bet
lichten van den muntmeter, waaruit
door hem f 50 is ontvreemd.
Het geld was besteed aan sterke
drank.
Uit vervloden dagen.
De berichtgever van de „M3b." te
IJmuiden schrijft:
In dit jaar zal het veertig jaar gele
den zijn, dat de raderstoomboot „Stad
Zierikzee" in dienst gesteld werd voor
den dienst RotterdamZierikzee tot
vervoer van passagiers en goederen
vee.
De heer B. Slikkerveer, oud-expert hij
de scheepvaartinspectie alhier, is cr,
na anderhalf jaar er aan gewerkt te
hebben in zijn vrije uren, in geslaagd
een geheel uit koper vervaardigd mo
del te maken van deze bo-'t op 1/50
van de ware grootte.
Deze boot, welke voorzien was- van
een paviljoen dek, werd in 1883 op de
scheepswerf der firma C. en J. van
Lindern te Alblasserdam met de afme
tingen 50 X 7 X 3 meter te water gela
ten en was de eerste raderboot met een
verticale oxyleerende compound-ma
chine met oppervlak-condensatie. De
machine en de twee cylindrisclie 1 etels
waren geleverd door de firma Gohr.
Howald te Kiel in Duitschland. Do op
twee liggende ketels rustende staande
stoomdom was zoo ingericht, dat de
rook en heets gassen daardoor gingen
en dus droge stoom verkregen werd.
De heer Slikkerveer was in het bouw
jaar uitvoerder op genoemde scheeps
werf en heeft dus dit model als een
herinnering na veertig jaren nog eens
willen maken. Bij dit model is niets
vergeten wat' op het orgineel aanwezig
was zooals ankers, lieren, loskraan,
binnenbetimmering in de kajuiten enz.
De twee ketels en de machines zijn
eveneens naar het orgineel gemaakt.
In afwijking van het orgineel zijn de
kapiteins- en machinekamer clectriscli
verlicht. Om de machine te kunnen
draaien heeft de vervaardiger eene in
richting weten aan te brei gen, die
luchtdruk in de ketels brengt en daar
door de machines drijft.
Het casco van bovengenoemde boot
bestaat nog: na uit dienst te zijn ge
steld werd de boot opleidingsschip voor
jongens en lag beneden de Maasbrug te
Rotterdam en is later gedegradeerd lot
ligger in een der Rotterdamsche ha
vens.
