ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
üTo. 62
Zaterdag 28 April"192S
8e Jaargang
IJMUIDER COURANT
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abonnementen worden aangenomen aan bet Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 9 uur v.m. en VRIjDAGS tot 4 uur n.m.
Yerschynt Woensdsgg Zaterdags
Uitgave van de N. V. UITOEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein II Telefoon 153 IJmuiden
Ingeioade med.dwliigcn 40 ets. per regel - AdTertentie» ,,n lt.enm 5 regel-
rer.1.' nï tl* o=_ ''J', seMtte ren 1 t.esS.6
regel, f 1,86, iedere regel mBer 86 cte. Kleine adrertentiee en familieberiobter
11» Ter'etll,8l,16» eirertentiee nit de gemeente, nitsluitond bij roomitbeta.
L«£liI^JLj. reg - i"1""1 reScl meer 16 cte. Bij niet contente
dit Mei10 Si °°d Adrertentiee „dr.s bnrean ran
,1 I0, bexorging ran op adrertentiee ingekomen brieven
wordt 10 cte. in rekening gebracht Borenetaande regelprijzen worden met
Bet,, rerhoogd reor adrertentiee ran b n i tn V gemeentèvel™
w DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
i BLADEN. EERSTE BLAD
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bij
VOORUITBETALING
slechts!5 Cent per regel.
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven De Administratie.
OFFICIEEL.
DRANKWET,
Burgemeester en Wethouders van Velsen
maken bekend, dat op 21 April 1923 bij
hen is ingekomen een afschrift van een aan
Gedeputeerde Staten dezer provincie gericht
verzoekschrift van Johan Lodewijk Junge,
wonende te Velsen, om vergunning voor
den verkoop van sterken drank in het klein
uitsluitend aan logeergasten in de achter-
benedenzaal van het perceel, plaatselijk
gemerkt E 37, en gelegen aan den Stations
weg aldaar.
Binnen twee weken na de dagteekening
L dezer bekendmaking kan een ieder tegen
het verleenen van deze vergunning schriftelijk
bezwaren bij Burgemeester en Wethouders
inbrengen.
Velsen, den 24 April 1923.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de secretaris, de burgemeester,
J. Kostelijk.
Rijkens.
VAN DEN WACHTTOREN.
Serum tegen tuberculose.
We hoorden onlangs een dokter met
klem betoogen, dat men allerlei verha
len over nieuwe geneeswijzen en midde
len tegen ziekten uit de krant moest
weren. Ze brengen de zieken maar in on-
'V'ust, doen hen gretig verlangen, dat de
uitvinding ook binnen hun bereik zal
komen, vreezen, dat voor hen de kans
op genezing wellicht te laat zal zijn. De
patiënten begrijpen niet, dat hun dok
ter niet onmiddellijk het nieuwe medi-
cament ook op hen toepast, omdat zij
niet begrijpen, dat deze tegenover de
vondsten op zijn gebied zeer critisch cn
voorzichtig staat en de deugdelijkheid
van bet nieuwe middel eerst na langen
tijd kan worden vastgesteld of af
wezig blijkt te zijn.
v Als men echter alles uit de krant zou
f weren, wat sommige lezers wel onge
rust zou kunnen maken, mocht men
heel wat schrappen. Bovendien staan de
meesten vrij ongeloovig tegenover een
of andere nieuw middel, dat heet ge
vonden te zijn. Immers telkens komt de
wijzere, die bet weg redeneert. Hoe vaak
al heet niet het middel tegen kanker,
rheumatie,k en tuberculose gevonden te
zijn. Bovendien mag de krant toch niet
verzwijgen, wat van zoo groot belang is
als de goede kans, dat velen hun ge
zondheid zullen herwinnen. Prof.
Stronck heeft onlangs te voren laten be
kend maken, dat hij in zijn rede op de
jaarvergadering der Mij. voor Genees
kunde nieuwe inzichten zou openen ten
opzichte van de tuberculosebestrijding.
In zijn rede zelf heeft hij de mogelijk-
l^heid gesteld, dat door de toepassing der
tuberculan de ziekte zal wijken. Gerui-
men tijd geleden werd met nogal wat
ophef door de kranten een ontdekking
van den Zwitzer Spahlinger meege
deeld, waardoor de tuberculose te gene
zen zou zijn. Deze Zwitser is geen medi-
*cus en ook daardoor stond de medische
wereld zeer wantrouwend tegenover
zijn heilmiddel. Maar eenige politici
van naam interesseeren zich voor Spah-
l lingers vinding, omdat ze er goede re
lt sulfaten van gezien hebben bij familie-
-
Spahlinger zelf erkent, dat zijn uit
vinding feitelijk nog niet af is en dat hij
het middel nog niet in het groot kan
produceer en. Hij heeft als meer uitvin
ders, zijn geheele vermogen bij zijn
proefnemingen verspeeld en kan nu bij
gebrek aan geld niet verder gaan. -Voor-
al in Engeland stelt men veel belang in
zijn geneesmethode en tracht men daar
om voor hem het benoodigde geld bijeen
te krijgen. De zaak is. zelfs in bet parle
ment besproken en de minister van
volksgezondheid heeft daar verklaard,
dat de verkregen resultaten het voort
zetten van het onderzoek volkomen wet
tigen. Hij zegde toe, een beproeving van
dit middel in Engeland in elk opzicht te
zullen aanmoedigen.
Er zijn al zieken naar Genève, waar
Spahlinger woont,, gereisd en met ver
rassend gunstig gevolg naar de methode
Spahlinger behandeld.
Toch zij men voorzichtig en conclu
deer e daaruit niet, dat het serum van
dezen Zwitser dus de menschheid zal
verlossen van een ziekte, die voortdu
rend zooveel gezondheid, leven en geluk
verwoest. Hoop doet leven en ook al
thans tijdelijk genezen. We kennen ge
vallen, dat hopeloos verklaarde lijders
na het gebruik van petroleum een tijd
lang opleefden, weer konden wandelen,
groeiden enz. Geen deskundige zal aan
petroleum eenige waarde toekennen als
geneesmiddel tegen de tuberculose.
Maar onder de patiënten vooral komt
het geloof voor in de heilzame werking
van het afschuwelijk smakende en voor
de nieren gevaarlijke middel. Dat doet
althans tijdelijk wonderen.
Wij zijn dus nog niet verder, dan dat
er eenige kans is, dat het middel tegen
de tuberculose gevonden is en wel een
serumbehandeling. Maar verder hebben
we af te wachten. De zaak is in onder
zoek. Het geld, om Spahlinger in staat
te stellen zijn werk te voltooien, zal er
wel komen en pas over eenige jaren wel
licht zal blijken, of Spahlinger de aller
grootste dienst aan de menschheid be
wezen heeft, die men zich kan denken,
dan wel of hij en een deel der wereld met
hem, zich al te gauw blij heeft gemaakt.
Onze gebrekkige huwelijkswetgeving
Op de vergadering van den Nationa-
len Vrouwenraad hebben eenige vrou
wen hun bezwaren tegen onze huwe
lijkswetten uiteengezet. Mevr. Boisse-
vain wil niet, dat de wet den man maakt
tot meerdere in de echtvereeniging,
maar de man moet door zijn persoon
lijkheid die positie verdienen. De vrouw
wil in haar echtgenoot gaarne haar
meerdere zien. De natuur der vrouw
verlangt naast zich een sterken man.
Maar de wet moet tusschen de echtge-
nooten geen verschil maken; in het
uiterste geval moet bij geschillen de
tusschenkomst van derden ingeroepen
worden.
Wij geven de zienswijze van Mevr.
Boissevain zonder critiek, maar merken
alleen op, dat de sterkere niet altijd de
meerdere noch de zwakkere de minde
re is en er in een goed huwelijk geen
sprake van is, wie der beiden eigenlijk
de meerdere is.
Mevr. BakkerNort het Kamerlid zei-
de, dat de feitelijke positie in normaal
goede huwelijken geheel anders is dan
de wettelijke. Onze huwelijkswet 'is ver
ouderd en past alleen bij de onbelang
rijke positie der vrouw in het openbare
leven in de eerste helft der 19e eeuw. De
tijden zijn veranderd, maar de wet is ge
lijk gebleven en moet daarom gewijzigd
worden.
Mevr. Bakkervan Bosse wil een goe
de huwelijksrechtspraak, waardoor een
noodlottige scheiding voorkomen kan
worden. Niet om allerlei kleine twisten
moet men naar den rechter lonpen; de
huwelijksrechtspraak moet diepe ernst
zijn.
Eindelijk gaf Mej. Mr. F^UtaKatz
jhfaar meening. Zij ziet in do;, man het
hoofd van het gezin naar de beginselen
van Godswege gegeven. Maar ze wil de
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Het be&te adres voor 4
Öiiëti met
gegarsudeerde analyse
BiINGKA.DE
TELEF 298
8 .BIOSCOOP „FLORA"
IVELSEROORD B
Geeft altijd het mooiste, altijd
het nieuwste '^5^
mssmeeg&s&msimGgammsenS
bepaling, dat de vrouw aan den man
gehoorzaamheid schuldig is, geschrapt
zien. De wet geeft ook volgens haar den
man te veel macht. Belangrijke zaken
b.v. het kiezen van domicilie .moeten
door wederzijdsch overleg geschikt wor
den. Wel merkwaardig, dat ook deze
vrouw van Christel.-Historisohe begin
selen onze huwelijkswetgeving hervor
men wil en de macht van den man be
perken en het recht der vrouw verster
ken wil.
Opvoeding tot dc gezinstaak.
Men heeft in Rotterdam de eerste
school in ons land tot bevordering van
het onderwijs in kinderverzorging en
opvoeding. Mevr. Wynandts Francken-
Dyserink heeft het nut en de noodzaak
daarvan onlangs aldus uitgedrukt- De
natuur heeft het ontzaglijk sterke moe
derinstinct geschapen, maar mea ont
vangt van nature niet de kennis, die de
moeder vooral in onze zeer samenge
stelde maatschappij noodig heeft; daar
om zijn voorlichting en kennis voor de
gezinstaak onmisbaar.
In andere landen heeft men dat eer
der ingezien en doet men daarvoor ook
meer dan in ons land. In Engeland zijn
\ele moederscholen, in Zwitserland,
België en Zweden is de kinderverzor
ging in de leerplannen der scholen opge
nomen en worden aardige, eenvoudige
boekjes als het x\. B. C. der Zuigelingen
zorg uitgegeven. Bij ons worden de
meisjes vrouw en moeder, zonder daar
toe eenige bijzondere opleiding ontvan
gen te hebben; ze moeten het al doende
leeren. Maar nog veel minder worden de
jongens voor de gezinstaak opgeleid.
Mevr. Francken-Dyserinck wijst daar
terecht op en wil daarom de jonge risop-
voeding ook in de gezinssfeer betrekken
Handigheid en technische kennis, eer
bied voor de persoonlijkheid der vrouw
en haar werk en zelfbeheersching moe
ten hem worden bijgebracht.
Dit komt ons voortreffelijk voor. Me
nige man meent, dat de vrouw voor het
gezin heeft te zorgen en dat het gezin
er voor hem is en niet hij ook voor het
gezin. Alleen moet men de waarde van
een theoretische vooropleiding niet te
hoog aanslaan; ook hier heeft de prak
tijk de grootste waarde. Er zijn handige
leerboekjes voor het zwemmen met vele
plaatjes, waarop men elke beweging en
stand in het water kan leeren kennen.
Maar wie dit boekje uit zijn hoofd kent
en al de wenken en raadgevingen op
volgt en in een diep water springt, ver
drinkt zonder mis. Men leert het zwem
men in het water! Zoo worden ook de
meesten goede vaders en moeders in en
door hun huwelijk. De ervaring is de
beste leermeesteres. Maar niettemin
kan de theorie ons waarschuwen voor
leelijke fouten, ons oog openen voor het
belangrijke der taak en ons niet weinig
helpen, om zonder al te veel mislukkin
gen en moeilijkheden door de praktijk
de praktijk te leeren.
Olficleele geldvermorserij in Indië.
Makassar heeft een waterleiding ge
kregen. die meer dan 2,5 millioen heeft
gekost. Toen ze gereed was, lekte ze als
een mandje. Een ingenieur onderzocht
de zaak en ontdekte, dat er dooi de be
tonnen buizen bier en daar boomwor
tels heengegroeid waren; de aanl.eggers
hadden daarmee geen rekening gehou
den. De directeur der leiding 'verzocht
Batavia een bacterioloog te zenden, om
te onderzoeken, of het water deugdelijk
was voor drinkwater. Dc bacterioloog
bleef maanden lang weg en kwam toen
zonder instrumenten, zoodat hij geen
onderzoek kon doen. Dringend verzoek,
alsnog instrumenten te zenden. Maan
den later nog geen instrumenten. Die
fraaie geschiedenis dient zeker de be
zuiniging. Of groeien de millioenen in
Indië even welig als de palmboomcn?
Het mocht wat. Het is. daar met de fi
nanciën niet minder slecht gesteld als
in het moederland en bezuiniging is
daar alles, wat de gong slaat.
Aan de Eerste Kamer is ecu adres ge
zonden door het Comité Nieuw-Indië,
waarin de uitgaven voor onderwijs 011
gezondheid vergeleken worden bij die
voor leger on vloot. In de laatste zes jaar
liad Indië 738 millioen uitgaven voor le
ger en vloot tegen 180 millioen voor on
derwijs, de uitgaven voor de burgerlij
ken geneeskundigen dienst bedroegen
in die zes jaar ongeveer 87 millioen. In
het adres wordt o.a. gezegd, dat bezui
niging alleen van beteekenis gevonden
kan worden op de militaire uitgaven, in
dien men althans de zorg voor enkele
der levensbelangen van Indië niet ten
offer wil brengen aan de kostbare illu
sie van een tegenover een buitenland-
schen vijand toch onvoldoende weer
macht.
De bedoeling dier laatste woorden is
duidelijk, al werd ze wat ongelukkig
uitgedrukt. Zouden we in Indië ooit oor
log moeten voeren, dan zou het tegen
geweldige vlooten zijn cn als men ver
der let op den cnormeu omvang van on
zen Archipel, clan begrijpt men dat ver
dediging van ons overzeesche rijk verre
boven onze finantieele kracht gaat. Het
is een illusie te meenen, dat we tegen
over een buitenlandsche vijand ooit een
voldoende weermacht zouden kunnen
stellen. Het Comité Nieuw-Indië wil
geen ontwapenning, maar een leger cn
vloot voor de binnenlandsche rust en
orde houden. Maar een weermacht voor
dat doel behoeft lang niet zooveel te kos
ten, als we thans uitgeven.
Onderwijs en geneeskundige dienst
zijn levensbelangen voor Indië. De me
dische hulp in dit groote rijk met zijn
millioenen inwoners is zeer onvoldoen
de. Men kan vaak pas na een dagreis
een dokter of verloskundige bereiken.
Er zou zeker heel wat lijden voorkomen
en vele levens zelfs behouden kunnen
worden, indien er meer millioenen voor
dit doel beschikbaar gesteld werden.
Hetzelfde geldt van het onderwijs.
Een groot aantal inlanders ontvangt
geen onderwijs, wenscht dat ook niet
maar mist daartoe ook de gelegenheid
Het lijkt rationeel, dat eerst de kinderen
komen, om te leeren en dan de scholen
worden opgericht, in een gevoelde be
hoefte voorziende. Maar als de scholen
er zijn, komt de behoefte cn daarmee
ook wel het kind. Het is toch zeker ver
standiger, om milloenen uit te geven
voor ziekenhuizen en scholen dan voor
oorlogsschepen, waarmee we Indië toch
niet zouden kunnen verdedigen, als dit
noodig was.
Gevaar voor een buitenlandschen vij
and is ook gering. Van Engeland en
Amerika hebben we niets te vreezei 1 en
Japan heeft eenige malen officieel ver
klaard tevreden te zijn met Japanners
in Indië maar Indië niet voor Japan te
begeeren. Er kan ook in Tntië heel wat
geld bezuinigd en ook beter besteed
worden.
HET CONSULTATIEBUREAU
zal geopend zijn Woensdagmiddag van
2—3 uur, Willemsbeekweg 42. Velser-
oord.
Het onderzoek is kosteloos en ge
schiedt door Dr. Anema uit Haarlem.
Voorzitter van het Consultatiebureau
aldaar.
UIT ONS PARLEMENT.
Terwijl lang geleden reeds voor de
verkiezing van leden der Tweede Kamer
het evenredig kiesstelsel was ingevoerd,
dat elke partij over 't geheele land een
aantal leden in evenredigheid tot de op
de lijsten dier partijen uitgebrachte
stemmen en dus tot de sterkte dier par
tij, bleef voor de Eerste Kamer het meer
derheidsstelsel gehandhaafd, welke on
evenredige werking zich hier nog te
sterker deed gelden, omdat de leden der
Eerste Kamer provinciesgewijs dooi- de
Provinciale Staten werden gekozen, zoo
dat de meerderheid in deze Staten de
partij van alle die provincie vertegen
woordigend Eerste Kamerleden bepaal
de. Van alle zijden was dan ook reeds
voortdurend op invoering van liet even
redig kiesstelsel ook voor de Eerste Ka
mer aangedrongen. Aan dien aandrang
heeft de regeering eindelijk toegegeven.
En het door haar ingediende ontwerp,
dat het provinciale verhand behield,
bleek over 't algemeen de instemming
der Tweede Kamer te hebben. Maar die
instemming was maar voor een klein
deel het gevolg van bewondering voor
het regeeringswerk. De overweging, dat
de oplossing van het probleem moeilijk
was om evenredige vertegenwoordiging
der partijen cn vertegenwoordiging dei-
provincies met elkaar in juist verhand
te brengen, deed verscheiden leden met
het voorgestelde genoegen nemen. Toch
bleek men nog voor te grootcn invloed
der partijen bedacht, terwijl ook het in
dienen van talrijke amendementen aan
toonde, dat menigeen verandering
wenschte. Het was vooral de lieer Van
den Heuvel, die zich over dit aanbren
gen van wijziging druk maakte. Zoo
stelde hij voor verbinding van verschil
lende lijsten in eenzelfden kieskring hij
de verkiezingen voor Tweede Kamer en
Provinciale Staten uit te sluiten, waar
bij een sub-amendement van de com
missie van rapporteurs nog de gemeen
teraadsverkiezingen voegde, welke wij
zigingen door de Kamer werden over
genomen. Minder gelukkig was hij met
zijn voorstel het getal direct toe te wij
zen zetels te vergrooten, waardoor de
kansen voor de kleine partijen aanmer
kelijk verminderd zouden zijn geworden
De heeren Oud en Bongaerts, die een
dergelijk lot voor de door hen ingedien
de amendementen zagen aankomen,
trokken die in. De heer Beumer tracht
te van deze gelegenheid gebruik te ma
ken om de stemplicht afgeschaft te krij
gen. Maar zonder succes. Tal van lo
den meenden, dat hij een noodzakelijk
complement was van het algemeen
evenredig kiesrecht (bij de laatste ver
kiezingen wel 500 h 600.000) nog niet tot
afschaffing behoefde te leiden.
Naast en na dit wetsvoorstel werd het
vraagstuk der werkverschaffing en
werkloozensteun en de daartegenover
door de regeering aangenomen houding
in een interpellatie van den heer Van
den Tempel, die de laatste jaren ten de
zen opzichte het monopolie schijnt ver
kregen te hebben, uitvoerig behandeld.
De interpellant bleek zich vooral geër
gerd te hebben over de eis'chen, die de
regeering aan de gemeenten stelde, die
rijksbijdragen voor werkverschaffing cn
werkloozensteun aanvroegen, welke
eischen die steun veelal van, verlaging
van het uit te betalen loon en van ver
anderingen in de belastinginrichting
der betrokken gemeenten afhankelijk
stelden. Hij achtte dergelijke eischni in
strijd met dc autonomie der gemeenten
en met de Grondwet en bedoeld om de
loonen ook in het vrije bedrijf naar be-
