Umuider Courant t I> Zaterdag 28 April 1923. 2e blad PREDIKBEURTEN VOOR ZONDAG A.S, IJMUIDEN. NED. HERV. KERK. 10 uur: Ds. van Oostrom Soede. Schaalcollecte voor de Kerk. 5 uurD«. Erdman. Zondag 43. Zaterdagavond 8 uur Bidstond. Doopsgez. Gem. Aid. Prot. Bond. 10.30 uur: Ds. A. van Wijk, van Zaandam. -Woensdag 2 Mei n.m. 2 uurHuwelijks inzegening door Ds. Luikinga. GEREF. KERK. 10 uur: Ds. Jansen. 5 uurDezelfde. CHR. GEREF. KERK. 10 uurDs. Croes. 5 uur: Ds. Croes. LEGER DES HEILS. 7 uur: Bidstond. 10 uur: Heiligingsdienst. 12 uur: Kindersamenkomst. 3 uur: Openluchtsamenkomst, Velseroord 5 uurKindersamenkomst. 8 uurVerlossingssamenkomst. Leider der bijeenkomsten, adjudant Ver meulen, van Amsterdam. VELSEROORD. NED. HERV. KERK. 10 uur: Ds. Kroese. 5 uur: Dezelfde. GEREF. KERK. 10 uurDs. Wissink. 5 uur: Dezelfde. VELSEN. NED. HERV. KERK. 10 uur: Ds. Eggink. WIJKEROOG. GEREF. KERK. 10 uur: Ds. Boerkoel, H. Avondmaal. - 5 uurDezelfde, Dankzegging. SANTPOORT. NED. HERV. KERK. 10 uur: Dr. O. A. v.d. Bergh van Eysinga. EVANGELISATIE. 10 uur: Ds. Vunderink te Haarlem. VAN DEN WACHTTOREN. De stemplicht blijft. Nadat eerst de stemmen over het Voorstel-Beumer, om den stemplicht te doen vervallen, geen meerderheid gaven ^s het een dag later met 42 tegen 39 stemmen verworpen. De stemplicht blijft dus. Ruim een half milliocn kie zers hebben onlangs niet gestemd; laat de helft daarvan te oud, gebrekkig, ziek geweest zijn voor een reis naar den stembus, dan blijkt toch nog een aan zienlijk percentage der kiezers, zich van den wettelijken stemplicht niets aan te trekken. Zij zullen voor een deel niet I vervolgd worden, voor een ander deel een kleine boete betalen, maar de over- zullen blijven en zelfs in aan- i^tii toenemen. Vooral de Overheid ver zwakt zich zelf, als zij niet zorgt, dat haar gebod gehoorzaamd en gehand haafd wordt. Men zal dus waarschijn lijk strenger gaan optreden tegen hen, die den wettelijken stemplicht overtre den zonder geldige reden. De rapaille- partij, die door spotcandidaten tegen den stemplicht geageerd heeft, krijgt hierdoor wind in de zeilen. Als men dan toch stemmen moet, zal men er een mop van maken èn een of ander mal of on guur element Edelachtbaar of nog hoo- for maken. Er zijn ook nog altijd vrou- die op godsdienstige gronden be zwaar maken, dat vrouwen het kies recht hebben en uitoefenen: zij blijven uit deze consciëntiebezwaren weg en zullen nu gedwongen worden op straffe van een vrij hooge boete daarover heen te stappen. Er is een vrij groot deel van ons volk politiek volkomen neutraal en onverschillig; de heele „stemmerij" gaat buiten hen om. Worden ze gedwongen *hun stem uit te brengen, dan bepaalt een of andere bijkomstigheid hun voor keur of ze vragen een vriend: Wie zal ik stemmen; ik wil je wel èen pleizier- tje doen en jou candidaat mijn stem ge ven! De stembus moet zoo zuiver mogelijk Rot uiting brengen, wat het volk wil en er onder hen leeft. De politiek-on- ^erschilligen vertegenwoordigen ook een strooming onder het volk. Die ströo- ming komt het best tot haar recht, als zij geen stem uitbrengen. Daarom ach ten wij het onjuist, dat de volkswil zich door stemplicht zuiverder en nauwkeu riger zou openbaren. Even warm als wij voelen voor een zedelijken stemplicht, even weinig voor wettelijke. We hadden daarom ITaag gezien, dat de heer Beumer een |vverwinning had behaald. De Kamer [lacht er anders over; zij verklaarde zich met kleine meerderheid voor stern- buiten de Kamer. jglicht De Kamerleden zelf trekken zich zelfs van den zedelijken plicht, om althans bij stemmingen tegenwoordig te zijn, weinig aan en stemplicht bestaat voor hen niet. Bijna geregeld ontbreekt een kwart der Kamerleden bij stemmingen. Bijna nooit is er meer dan een kwart aanwezig bij de besprekingen! Het is eigenlijk een beetje brutaal, dat de hee- ren, die voor een groot deel zoo weinig ernst maken met hun eigen plichten, het volk den stemplicht voorschrijven. Zij mogen wel absent zijn, maar de kiezer moet er wezen. Dichtersdroom en werkelijkheid. Wij zijn gewoon, dichters als zeer on praktische menschen te beschouwen. Van Eeden heeft er eens voor gepleit, dat het dichterwoord ook in de staat kunde gehoord zou worden en daarin zelfs leiding geven. Onder ons nuchter en praktisch volk heeft een boer, een middenstander, een dokter en onderwij zer, een officier en een advocaat kans, om zijn beroep een aantal stemmen Op zich te vereenigen, maar een dichter ze ker niet, tenzij bij grappenmakers, die ook onder het kiezersvolk schuilen. De dichter leeft in hoogere region--n en ziet daardoor de werkelijkheid niet. Hij dweept met idealen, waarvan een mcnsch met zijn gezond verstand inziet, dsl er nooit ieis van terecht kan konn-n. ITij moet zich bepalen bij zijn versjes maar zich niet met wetgeving en regee rt ng bemoeien. Zoo oordeel en zeker de meesten over de dichters. Die meening vindt een illu stratie, in een rede, in 1871 in de Fran-- sche Nationale Vergadering gehouden door Victor Hugo, dichter en proza schrijver heiden, een man met een zeer rijke fantasie. Hij heeft in een rede in deze Vergadering voorspeld, dat Frank rijk om zijn nederlaag wraak zou nemen op Duitschland. Frankrijk, zoo sprak hij-ongeveer, zal zich plotseling oprich ten en met een sprong Elzas en Lotha ringen terugnemen. Het zal Trier, Mainz Keulen, den hooien linkeroever van den Rijn veroveren. Het zal tot Duitschland roepen: Hier ben ik! Ik heb alles van u teruggenomen en geef u alles te/ug op een voorwaarde, dat wij ee" volk, een gezin, een repu bliek zullen vormen. Wij zullen onze vestingen sloop' n. Geen grenzm meer! De Rijn voor allen! Laten wij de Ver. Staten van Europa zijn. Laten wij el kander de hand geven, wij hebben el kander een dienst bewezen. Gij hebt ons van onzen keizer verlost, wij bevrijden u van den uwe. De voorspelling van een Frankrijk, dat wraak neemt en het afgestane ge bied herovert, is juist. Maar juist, waar de voorspelling van Victor Hugo mooi en poëzie begint te worden, is ze met de werkelijkheid geheel in strijd. Duitsch land heeft door den oorlog genoeg kregen van het keizerschap en is een republiek geworden. Maar de heide re publieken zijn geen zusters. Met de uiterste verbittering staan ze in het Roerbekken tegenover elkaar. Een ver hond tusschen heiden schijnt in de eer ste eeuwen onmogelijk. Men merkt bij beide volkeren nergens ook maar een zweem van verzoening. Het anders zoo idderlijke Fransche volk verheugt zich erover, dat eenige millioenen Duitscliers thans verdrukt en vernederd worden door vreemde troepen en het anders zoo gemoedelijke Duitsche volk wordt ver teerd door haat en wraakzucht om al de ernedering, die het moet ondergaan. De dichtersdroom van '71 blijkt in '23, een halve eeuw later evenals andere Iroomen bedrog geweest te zijn. En toch ware het te wenschen, dat lichterlijke visioenen en aspiraties in ,le staatkunde zich meer konden doen gelden. Het is daarin alles berekening en kleinmenschelijke, vaak leelijke ge- v'oelens overheerschen er. Een profe tisch woord hoort men daar niet en de idealen zijn vuurwerk voor redevoerin gen maar geen richtsnoer voor hande len en heslissen. Wij zouden niet graag alleen aan dichterlijke naturen de lei ding in handen te geven, maar hun hooge verlangens en schoone verwach tingen zouden toch de goede richting kunnen aangeven. In de verre toekomst kan de dichtersdroom het nog wel eens wimien van het gezond verstand der staatslieden, die zich tot de gegeven we reld bepalen en alleen op de lagere ge voelens der volkeren bouwen. De dich ter is de ziener; hij ziet over de grenzen van werkelijkheid en heden heen. En al toont '23 de dwaasheid aan van de vu rige ontboezeming van Hugo, wellicht, dat men in 1971 ze nog eens naleest en Hugo prijzen zal, omdat hij een eeuw te voren aankondigde een eenheid tus schen twee machtige buurstaten, die el kander zoolang gehaat en bestreden hadden. De praktische zin kan wel kortzichtigheid blijken en de dichterlij ke fantasie een scherpe blik op verre toekomst. De oorlog en de verarming. De oorlog is in het leven der vólke*- ren wel geprezen als een ploeg,'die moet omverwerpen, opdat daarna krachtig het nieuwe leven zich ontwikkele. De oorlog schudt de volkeren wakker uit de sleur, wekt hun energie en doet hen nieuwe wegen inslaan. De oorlog keert het kwaad der overbevolking en houdt opruiming onder de menschen, zoodat daarna meer plaats en overvloed voor de overgeblevenen zou zijn. Het zijn bekende redeneeringen, die echter weinig meer gehoord worden, nu we pas deze „zegeningen" van den oorlog hebben ondervonden. Hoe de oorlog als een storm in een tuin vernielt en voor langen tijd nieu wen opbloei verhindert, blijkt uit een beschouwing van den Hongaarschen econoom Baron Adolf Kohner over den landbouw in Hongarije na den oorlog. Hongarije is een zeer vruchtbaar land; bet brengt thans echter ruim 2 millioen ton landbouwproducten minder voort als voor den oorlog. Dat beteekeut een verlies van 150 milliard kronen. De vee stapel heeft door den oorlog en de be roeringen daarna zeer geleden. In deze moeilijke jaren zijn de roerende en on roerende goederen voor een groot deel ten gronde gegaan. Er is weinig bijge bouwd en hernieuwd. Het beste deel der werkkrachten is in den oorlog omgeko men. Anderen zijn invalide uit den oor log teruggekeerd; er moet voor hen ge werkt worden, in plaats dat zij werken. Door de afwezigheid der mannen zijn de bedrijven achteruitgegaan en staan niet meer op dezelfde hoogte van vroe ger. De werklust is afgenomen; alleen de Kleine eigenaars en huurders, die v ooi- eigen rekening werken, geven zich met de oude toewijding. Het zaaigraan is niet zoo goed en men kan de dure kunst mest niet betalen. Wegens gebrek aan brandstof is een deel der natuurmest opgestookt. Dat alles heeft een sterken achteruitgang in de opbrengst van den bodem veroorzaakt. Eerst heeft Hongarije geleden dooi den oorlog tegen vreemden; de inval der Roemeniërs heeft aan het land zeer veel schade berokkend. Daarna is de burger oorlog gekomen; de roode en de witte terreur hebben heiden veel kwaad daan en zoo is de honger en de armoede ook gekomen in dit land, dat anders om zijn rijkdom en vruchtbaarheid van den bodem beroemd was. Men hoort tegenwoordig weinig meer van Hongarije en Rat is een goed teeken. Wanneer men telkens berichten uit een land krijgt, is het daar gewoonlijk mi sère. Hongarije is nu bezig zich lang zamerhand te herstellen. Maar het heeft van den oorlog niets dan kwaad en geen goed ondervonden en wie wil zien, hoe „zegenrijk" een oorlog werkt, kan ook daar opmerken, dat een oorlog wel vernielende maar geen scheppende krachten aan het werk stelt. Eerst eeni ge jaren van rust en vrede kunnen her stellen al het vele en groote kwaad der oorlogsjaren. Humor en het onderwijs. Een Engelsche onderwijsspecialiteit maakte onlangs de opmerking, dat een lach in de klas, als deze zich niet. keert tegen den onderwijzer, de machinerie van den geest der leerlingen zachter en vlugger doet werken. De humor in de klas is niet zonder gevaar. Een klas mag graag eens lachen en de onderwijzer heeft voor zijn grap jes een dankbaar publiek. Zijn klas is een afzetgebied ook voor goedkoops cn minderwaardige moppen. En de onder wijzer moet op zijn hoede zijn, dat de kinderen wel lachen, maar niet achter zijn rug zeggen: Wat is-ie flauw! Ook geeft het onderwijs gelegenheid voor stekeligheden en zure moppen ten koste van niet al te snuggere of ijverige leerlingen. Humor en hatelijkheid gaan wel eens samen en het is allesbehalve genoegelijk van deze combinatie het slachtoffer te worden. Overigens is een grapje bij het onder wijs heel weldadig. Een vermaning en bestraffing kan onaangenaam en steke lig maar ook met een lachend gezicht toegediend worden en deze medicijn mag ook wel een weinig zoet gemaakt worden. De heele geest in de klasse klaart en fleurt op door een leuken uit val, het dorste onderwijs wordt er le vendig door. En evenals de poëzie zit ook de humor overal, mijn vrienden. Maar de grootste waarde van den hu mor is gelegen in z'n ontspannende wer king, zooals de Engelsche deskundige opmerkte. Wanneer men een uur stevig gefietst heeft, worden de krachten ver frischt en hernieuwd, als men even af stapt en loopt. De geest moet bij het on derwijs gespannen bezig zijn. De geeuw lust der kinderen in de klas wordt niet altijd door de verveling opgewekt, maar is vaak een teeken van vermoeidheid. Men is geestelijk eerder aan het eind van zijn krachten dan lichamelijk. Een humoristische opmerking, die even doet lachen, is een korte pauze, ze doet den geest even herademen. Ook in dit op zicht is het lachen gezond. Bovendien wordt het onderwijs er door gekruid en aantrekkelijk gemaakt. Daarom moge de onderwijzer met mate en gepastheid een geestigheidje plaatsen bij zijn kin deren en terwijl ze goed bij hem leeren hem tevens prijzen als een „lollige vent" VOETBAL. Overzicht. NU OF NOOIT Stormvogels, nu of nooitNog nimmer is de kans zoo mooi geweest, nog mooier dan bij de bekende Rotter- dammertjes van Broekhuys. Immers de kans is 2 tegen 1. Winnen jullie, dan is het eerste klasse-schap bereikt, maar zelfs een gelijk spel is daartoe voldoen de. Naar hetgeen we omtrent den wed strijd O. D. S.Excelsior vernamen te oordeelen, meenen wij, dat op een Stormvogels-succes zeer wel te rekenen valt. Wel is de Dordsche verdediging niet te versmaden, maar bij kalm, bere kend spel van de zijde der Stormvogels- oorhoede, is zij toch wel te passeeren. vooral als men Mr. Burtons raad volgt: Vlug afgeven. Dit toch is de eenige me thode, om een verdediging te overrom pelen. Individueel spel is absoluut uit den booze. En niet talmen met schieten a la B. V. V.! Voorts zij uit de kamp te gen B. V. V. deze les getrokken, dat te ver opdringen der backs gevaarlijke si tuaties kan scheppen. Wegens een sterfgeval zal Blinkhoff Sr. de blauw-witte kleuren niet kunnen verdedigen, wat, vooral nu hij in de Laatste wedstrijden zoo productief was, in dubbel opzicht te betreuren valt. Voor de andere spelers zij dit echter een aansporing tot verhoogde activiteit, evenals het feit, dat in deze 1 lj2 uur over het wel en wee van „Stormvogels' wordt beslist. Behalve voor Jan Blinkhoff zal men ook voor Scharpff naar een invaller moeten uitzien, daar deze, wanneer dit blad verschijnt, waarschijnlijk al naar a is vertrokken, in welke stad wij hein veel goeds toewenschen. Alweer een reden voor dë overige eerste elftal- Iers om er een extra schepje op te doen, Doch voor alles: Hoofden koel! Ongetwijfeld zullen vele supporters de verre reis naar Dordt meemaken. Maar nog oneindig veel grooter is het aantal van hen, dat thuis met spanning den uitslag verbeidt. Stormvogels, stelt hen niet teleur! Laten we morgenavond de kampioensvlag kunnen hijschen! SPORT. PLAATSELIJK NIEUWS. IJMUIDEN. - Door de politie van het bureau Visschershaven is een persoon aange houden, die gesignaleerd stond in het Alg. Politieblad en nog hechtenis te- ;oed had. Hij is naar Haarlem overge bracht. Gevoudiea voorwerpen Een bril met etui, een grijs kinder manteltje, een beige handschoen, een kettinkje met hartje, oen heerenrijwiel met Berkellamp. - In liet gebouw voor Chr. Belangen werd Woensdag de bazar geopend, die daar deze week gehouden is ten bate der Insinger-Bewaarschool, waarvan deze maand het nieuwe schoolgebouw werd geopend. Er was groote belangstelling. Ds. T. J. van Oostrom Soede zeide dat het ge woonte was, als veel menschen bij el kaar komen, om een woord te spreken, En dan wordt de predikant daar steeds voor gevraagd. Spr. komt daarmede echter wat achteraan, want het staat al zoo uitnemend in „De Reizende Nieuws bode", het blad, dat expressievelijk voor den bazar is uitgegeven. Het doel van den bazar is gelden te verzamelen voor de Insinger-Bewaar school. Spr. zegt zich te kunnen voor stellen dat men zal vragen: waarom in dezen moeilijken tijd zulk een mooi schoolgebouw gezet? Daarin schuilt echter ook critiek op het beleid van het bestuur onzer scholen. Spr. zegt dat de mensch altijd moet dragen de consequentie van zijn daden, De bouw van de nieuwe Bewaarschool is de consequentie van de daden van IJmuiden, nl. dat voor eenige jaren een tweede Bewaarschool werd geopend. Er kwamen veel kinderen en er kwam ze gen. Nu moest de lagere school, waarin ook de Bewaarschool gevestigd was; uitgebreid worden. De lagere 3chool werkte de Bewaarschool er uit. Spr. zegt dat de goedkoopste oplossing is ge weest het bouwen van een nieuwe Be waarschool. Die is nu geopend cn spr hoopt dat deze bazar er aan herinneren zal dat men reden heeft tot dankbaar heid. De historie van IJmuiden, althans van de Ned. Herv. Gemeente is een heel eigenaardige, zeide ds. Van Oostrom Soede. Voorop staan de groote gaven van het comité tot. Evangelisatie en daarop is het werk gebouwd. Than echter is het Comité weg en is IJmui den aangewezen op eigen kracht. Spr. gelooft dat dit kan, ook in deze moeilij ke tijden, omdat door vele kleine daden veel bereikt wordt. Namens de Herv. Gemeente en de schoolbesturen brengt spr. hartelijk dank aan de dames heeren, die maandenlang aan de voorbereiding van den bazar werkten en aan allen, die mogelijk maakten, dat deze er kon komen. En daarop opende ds. Van Oostrom •Soede den bazar, door in gebed er Gods zegen over af te smeken. Dadelijk daar op nam de verkoop een aanvang. 't Is jammer, dat wij er alleen over kunnen schrijven, nu de bazar al weer voorhij is. Als wij den bazar Dinsdag gezien hadden, zouden wij Woensdag j.i. erteld kunnen hebben van de velerlei attracties als een museum van schilde- ijen en een Scheepvaartmuseum. Voor al de bezichtiging van dit laatste was de moeite waard. Er was een getrouw model van de raderboot „Stad Zierik- zee", in 1883 te Alblasserdam gebouwd en varende van Rotterdam op Zierikzee. Tot in de kleinste onderdeelcn is alles gelijk aan het oorspronkelijke schip, zelfs de salons en de toiletten daarin, de machines enz. De electrische ver lichting in de appartementen ontbreekt niet. De heer B. Slikkerveer alhier is de maker ervan cn hijzelf had indertijd deel aan den bouw van het schip. Dan was er een model in zilver van een stoomtrawler, afgestaan door don heer S. Koster alhier, een model van den logger Y.M. 286 en van de viermast- bark „Sophia". Er was een alleraardigste tent, nl. J-Iet ei van Broekhuis", voorts een mooie maquette van de nieuwe Be waarschool, enz. Er was veel te raden cn een theetent met een strijkje. Het dames-comité voor den bazar, be staande uit mevr. Polderman, presiden te, mevr. Falk, secretaresse, mevr. Baart, penningmeesteresse en mevr. Se vers, heeft eer van haar werk. De bazar was een keurig geheel. VELSEROORD. Onze plaatsgenooten, de bekende duikers N. Engelhart, zoon en schoon zoon, zullen naar Frankrijk vertrekken, waar zij werkzaam zullen zijn hij het opruimen van wrakken in den mond van de Seine. Zij zullen minstens een jaar werk hebben. Zeker een eervolle opdracht. Aan den Velserduinevbuurtweg worden door de Maatschappij tot aan neming van bouwwerken Konnemer- land alhier 4 beneden- en 4 bovenwo ningen gebouwd, waarvan twee winkel huizen. De afd. Velsen-IJmuiden der Ar beiders Jeugd-Centrale houdt heden- Zaterdagavond een openbare vergade ring in de Concertzaal Tivoli alhier. Spreker is de heer Piet Schumacher an Amsterdam, terwijl een tooneelstuk „De Fabriek" zal worden opgevoerd. VELSEN. Wij gr ven hierbij nog eens het pro gramma van het Prov. N.-Holl. Z. n- dingsfeert, te houden op Hemelvaarts dag op Waterland alhier, thans met de onderwerpen der sprekers: «lhi\ Mr. J. W. G. Boreel van Hogelanden alhies openingsrede; Ds. J. C. V. van Bommel van Hiliegom „Aardvaart on Hemel vaart"; Ds. J. F. van Duync van Zaan dam: „Welbegrepen eigenbelang"; D-\ C. Ferguson van Durgerdam. „Dc blijd schap der Zending"; Ds. M. D. Gijsman van Zunderdorp: „Waarom zending?" Ds. W. Kroese van Velseroord „De to»-' komst van Noo* d-Holland"; Dr. S. F. II. J. Berkeibacn v. d. Sprenkel van Haar lem, Slotrede. De Oranje-commissie der Cbï School te Wijk er oog hield Donderdag avond een vergadering. Om te komen tot een algemeen plaat selijk Kinderfeest, waren tot deze ver gadering uitgenoodigd, de hoofden dei verschillende plaatselijke scholen, de Vereeniging Kindervreugd" cn verdere belangstellenden. Uit de.aanwezigen werd een bestuur gevormd, bestaande uit de heei-vi: F. Smit, voorzitter; J. Deinum, J. Kieefströ H. P. van Roosendaal, B. P. v. d. Ban, L. W. Kuiper cn P. Bierma. Ook zullen nog de noodige sub-com missies worden benoemd. Er werd besloten, dat er met de kinde ren gemeenschappelijk feest gevierd zal worden. Des morgens zal een optocht worden gehouden met alle kinderen, daarna een zanguitvoering in de openlucht, terwijl de kinderspelen 's middags zullen plaats hebben op een gemeenschappelijk terrein. De commissie stelt zich voor, de kos ten te dekken uit een collecte, die door dames zal worden gehouden aan de huizen der ingezetenen. De vermoedelijke datum der feesten is 8 September.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1923 | | pagina 5