k DE SLUISBOUW TE IJMUIDEN. In De Telegraaf komt van een spe ciale» verslaggever liet volgende vel' siag voor over den sluisbouw alhier. De Minister van Waterstaat zeuie in de Memorie van Antwoord op het voor- loopig verslag der Eerste Kamer in za- kc ue Waterstaatsbegrooliiig, dat hij zich beijveren zal met uen bouw van de sluis te IJmuiden groote voortvarend heid te betrachten. We hebben dezer dagen eens geke ken hoe het met den sluisbouw sioiid ei. we kunnen niets anders zeggen, dan nat we hopen, dat de minister zijn be- luite zoo spoedig mogelijk zal nako men, want op liet oogenniiii. is het daar te iJmuiden „de uood in den pot Wanneer men ziet hoeveel mensciien er welken, dan rijst de vraag, of het wel ernst is met dezen sluishodw. uat Koiut, omdat er naar gezegd wordt op 't oogenbiik geen geid dis ponlbel is. Daar op wacht alles. Want uu stuKken zijn maar en vele princi pieele beslissingen zijn genomen. Met jaarlijksche hijuragen van een mnliocn woruun zeer magere resultaten bereikt men neeit berekend, dat de geheeie houw dan twee-en-twintig jaren zal du ren. we willen echter voor 't oogenbiik Ue linantieele kwestie laten rusten cn liever een en ander vertellen over de wijze, waarop gewerkt wordt en over ue Hulpmiddelen, die daartoe gebezigd worden. ual we hiertoe in de gelegenheid zijn, danken we aan den hooilngenieur van uen Waterstaat, den heer J. A. Dingers, uie een gansche middag besteed heelt om met ons te dolen over de bergen en aaien van het terrein, waarin dan toch eéiis de nieuwe sluizen zullen moeten trein, die dan weer een ledigen wagon in liet stortportaal brengt. In de machinekamer der excavateui, die door het wc-rkvolli „ijzeren man" genoemd woi'Jl, veroorzaken de zware tandraderen en de kettingen een oor verdoovenit lawaai, dat wei in staat is gedurende de eeiste oogc ïblikken van net bezoek, de aandacht van het eigen iijke werk ri te lelden. Ten einde verstuiving van de afge graven gedeelten te vuoj komen, werkt achtet de oxcavateur een ploeg man nen, die tic wanden vail den put met helm beplante! kaken van een haai gevonden. Op 18 meter heneden A, 1'. trof men een aan tal stukken hout aan, die duidelijk net begm van steenkoolvorming vertoon- dei.. Deze belangwekkende verzame ling is in een der gehouwen aan di oever van het Kanaal onder dak ge bracht. liet binnen toeleidingskanaal, dat is het water dal toegang geeft van de velserbrug naar de hueuwe Sluis js reeds bevaarbaar en wordt gebezigd als materiaalhaven. Hier wordt aan den oever het zand uit de treinen in de bakken gesiort, die met 14 tegelijk naar liet ligt voor ue band, dat het war-1 Amsterdam gesleept woruen. Daar n'et vaa rails, dat over de terreiucn loopt, telkenmale aan verandering ori- dernevig is. Herhaaldelijk moeten del sporen worilci. verlegd. Dit zware werk gebeurt niet met de band, maar met een zoogenaamde „schiltmachine". Op een platte truck, die op een aangren zend spoor loopt, is een werktuig ge plaatst dat met eenlge lielboomen del rails van het te verschuiven spoor wordt het zana gebezigd voor de ophoo ging der nieuwe bouw terreinen, 'lot nu toe is reeds b millioeu kubieke meter afgevoerd. z-ooais ons blad eenigen tijd geleden meldde, wordt ten Koorden van liet lort een anuer toeleidingskanaal ge graven. Kr bij werd gezegu, dat in dit kanaal de nieuwe sluis zou komen. Dit berust natuurlijk op een vergissing, daar de nieuwe sluis veel meer land vastgrijpt. De rails zitten tusschen rul len geklemd, zoodat, wanneer een loco-1 waarts wordt gebouwd, motief langzaam deze truck voortduwt, bet spoor voorzichtig verlegd wordt. I Uit bet hierboven geschrevene blijkt Het meest belangrijke echter, dat wel welk een ontzaglijk werk zich daar te mochten aanschouwen warende maat-1IJmuiden gaat ontwikkelen, een werk, regelen, die getroffen werden ten op-1 waarvan het algraven, dat thans kalm zichte van het diep-duinwater. Dieplpjes aan gebeurt, siecnts een klein on onder liet zand bevindt zich dit water,I derdeel Is. Welk een ontzaglijke voor dat door verschillende adertjes en door I bereidingen noodig zijn bewijst wel bet een hoofdader stroomt. Deze liooldader ligt ongeveer op 32 meter beneden A. P. Boven deze stroomcnde watermassa bevindt zich een zware kleilaag, die als t ware een deksel is op dit aderstelsel. (Jok onder het water ligt een laag, die aldus als onderdeksel te beschouwen is. Naar de gedragingen van dit diep-| duinwater nu wordt een onderzoek in- worden gelegd. Gezien het weder, was I gesteld door middel van een proefput, het van onzen enthousiasten leider een lieele opoffering. Want de storm gier ue over het havenplaatsje, een dikke slagregen striemde door de lucht en gmus voorhij de bestaande sluizen nrak de witte branding op de pieren. Na een korten boottocht over het ka naal, landen we op het bewuste terrein, waar het algravingswerk in alle nuan ces te aansciiouwen valt. Een groot ge deelte is reeds zoo goed als afgegraven, maar stuit op een plek, waar een straal is en waarin nog eenige huisjes staan Deze woningen zijn natuurlijk door het rijk aangekocht, riet is echter niet zoo gemakkelijk de bewoners er uit te krij gen, zonder voor een nieuwe woning gezorgd te hebben. Zoo gauw de bewo ners een huisje ontruimd hebben, wordt het afgebroken, zoodat het klei ne buurtje eenigszins den indruk wekt van een gebombardeerd dorpje. Het is een plekje grond, dat den hoofdingeni eur heel wat zorgen heeft gebaard en de bewoners, die nog overgebleven zijn, kijken hem erg leelijk aan. Ondertusschen naderen de graafma chines en de zandtreintjes op onheil spellende wijze de wrakke huisjes. Op geen vijftig meter afstand is een stoom- graafmachine, „excavateui"' geheeten, met haar knaagwerk bezig. Onverzet telijk en regelmatig slaan de emmers met hun scherpe randen in het zand, voeren het mee naar boven en storten hun inhoud leeg in de wagens van den zandtrein. Het valt op, dat elke trein nog twee wagens meevoert, die niet be stemd zijn voor het transport van zand. In den eenen wagen bevindt zich water, in den anderen steenkool. Beide zijn noodig voor de stoommachine der ex- cavateur, die natuurlijk in deze dorre zandvlakte nergens ketelwater kan vinden, terwijl het kolentransport per kar over deze miniatuur woestijn even eens bezwaren zou opleveren. Op deze wijze worden alle excavateurs van voe ding voorzien. Verderop, ter plaatse waar de sluis moet worden gebouwd, werken twee excavateurs, die „étagewerk verrich ten. Dat wil zeggen, dat de excavateur, die geheel heneden in den put staat, het zand eenige meters naar boven werpt, vanwaar het weer weggehaald wordt door een tweede machine, die het in de treinen brengt. Wanneer men nagaat, dat de put 20 Meter hoog is, dan kan men er zich eenigszins een voorstelling van maken welke bezwa ren die arbeid zou ondervinden, wan neer alles met menschelijke kracht moest worden verricht. De machine, die boven staat, is een z.g. „Liibecker". Het is een géant, die 60 a 70 ton weegt, en wiens machtige schepemmers op elf meter beneden hem weggraaien, wat de onderste ex cavateur naar boven heeft gebracht. De kolos heeft een portaalvorm, zoodat de treinen onder hem door rijden en niet aan den zijdant, zooals bij de andere het geval is. Het gevaarte beweegt zich, ten einde telkens weer een nieuw graat- terrein te vinden over een breed spoo" met eigen kracht zeer langzaam voor- of achteruit. Telkenmale geeft een der machinisten een t-eeken aan zijn col lega op der; locomotief van den zancl- die, wanneer de sluisbouw is afgeloo pen, weer verdwijnen zal. Het is den ingenieurs alleen te doen om zich in 't klein op de hoogte te stellen, hoe latei- in 't groot gehandeld moet worden. Hieraan zit zeer veel vast, want reeds het feit alleen, dat de ader aangesto ken werd heeft velen in de buurt de schrik om het liart doen slaan. De ge meente Velsen en anderen in den om trek vreezen, dat door de werkzaamhe den een gebrek zal komen aan duinwa ter. De proefput is vijf meter lang en vijf meter breed en omgeven door ijzeren damwanden. Het inslaan van deze ijzeren balken, die in elkaar grijpen en zoodoende een wand vormen, moet zeer minitieus en voorzichtig gebeuren en heeft plaats door middel van een Amerikaanscben door stoom gedreven hamer, die 120 slagen in de minuut geeft. De proefput geeft dus in 't klein weer, wat later bij den bouw van het sluishoofd in 't groot zal geschieden. Het water uit den proefput, dat zeer helder is wordt electrisch uitgepompt door een buis voorloopig naar het Kanaal gebracht. Later zal het in een prise d'eau gevoerd worden. Opmerke lijk is, dat zoo lang gepompt werd, de substantie blijkens keuringen op ge zette tijden, niet veranderd is. Per se coude wordt 60 a 70 liter uitgemalen, wat genoeg is om een behoorlijke af vloeiing van den druk tusschen de bei de lagen teverkrijgen. Mochten de electrische pompen echter stoppen, dan beginnen de bronnen rond den proefput te spuiten, daar gqcn afname van den druk plaats vindt De controle op het diep-duinwater strekt zich zelfs ver buiten den proef put uit daar overal op de terreinen de stand van het water in het aderstelsel wordt nagegaan. Op tal van plaatsen zijn waarnemingsbuizen in den grond geslagen en een man, dien onze vrien delijke gids terecht den globe-trotter noemde, doet niets anders dan den ge- heelen dag -den stand controleeren cn ïioteeren. De „globe-trotter", die dage lijks door het mulle zand een afstand van heel wat kilometers heeft af te leggen, doet dat op de volgende wijze lij beweegt een lange lat in de waar nemingsbuis op en neer. Aan 't eind an deze lat is een klokvormig stuk metaal. Hoort hij nu bij het op- en neerbewegen een klokkend geluid, dan weet hij, dat de oppervlakte van liet water bereikt is. De diepte kan hij na gaan, doordat op de lat cijfers zijn aan ebracht. Ook op electrische wijze worden deze proeven genomen. Vast staat, dat de stand van het diep duinwater sinds het wegpompen uit len proefp. geen verandering heeft on dergaan. Wel heeft men geconstateerd, dat de stand met eb en vloed der zee wisselt. Ais eigenaardigheid moeten we nog vermelden, dat tijdens de opgravingen op negen meter beneden A. P. een zwaar been werd gevonden, hetwelk foor een bioloog werd herkend als de pool van een mammoutli. Een ander gebogen en langwerpig been zou een mammouthrib zijn. Ook zijn eer. paar onderzoen, naar bet gedrag van het diep-duinwater, dat een juweeltje van teenmek mag worden genoemd en dat terecht de belangstelling in de vakb; ï'eid tot zich treat. Dat liet allervoor naamste van dezen reuzenarbeid in de teexenzalen heelt plaats gevonden, spreekt van zelf. Daarom alleen reeds moet het be treurd worden, dat er geen geld voor een snellen afbouw der siuiswerken is te vinden. IJMUIDEN. Bij de gehouden gerechtelijke verkooping van den stoomtrawler Brittannia 1 Y.M. 90 ten overstaan van notaris Dolleman, werd dit schip gekocht door den heer J. M. Barnevelu alhier voor i' 9050. Als voorzitter van het bestuur der scholen van de Ned. Herv. Gemeente is opgetreden de heer J. C. Dunnebier als secretaris de heer P. Heere Naar wij vernemen heeft de heer Jac. Engelhart van de bekende dui- sersfamiiie liet jl. Woensdag naar Bunos Ayres vertrekkende stoom schip Flandria bevrijd van de anker- setting, welke van een daar liggende stoomhopper in de schroef was geraakt Het bericht van het vertrek van eenige leden van de familie Engelhart naar Frankrijk, betreffende het oprui men van 5 wrakken in de Seine, het welk wij in ons blad van Zaterdag op aainen, behoeft nog eenige aanvulling. De heer N. Engelhart van Velseroord en de heeren Jac. Engelhart en Jan Engelhart van IJmuiden zullen voor- oopig drie weken naar Frankrijk ver trekken, om te zien oi dit werk daar oor hen levensvatbaarheid heeft, ter wijl de heeren H. Engelhart en N. En gelhart te IJmuiden blijven om bij mogelijke ongevallen direct hij de hand zijn. Bijzondere Vrijwillige Landstorm. Vrijdag 4 Mei a.s. des avonds om i uur ligt op de bovenzaal van caié Augusta, Oranjestraat, voor de leden van den Bijz. Vrijw. Landstorm het al bum ter teekening, hetwelk aan H.M. Je Koningin zal worden aangeboden jij gelegenheid van haar zilveren eeringsj ubileum. Tevens bestaat dan, voor z.g. groot- verlofgangers, gelegenheid zich alsnog aan te sluiten bij de afdeeling IJmui den van den Bijz. Vrijw. Landstorm, welke Landstorm indertijd is inge leid om te zorgen, dat de regeering de beschikking heeft over een betrouw bare gewapende macht tot steun van het wettig gezag en ter handhaving van de orde en rust in geval van bin iienlandsche beroeringen. Voor degenen, die met het doel van den Landstorm niet voldoende bekend zijn, bestaat op bovengemelden avond tevens gelegenheid tot het verkrijgen van de noodige inlichtingen. Concert ten behoeve der Insinger-bewaarschool. Maandagavond bad voor boven staand doel een uitvoering van gewijde muziek plaats in de Ned. Herv. Kerk. Wij zijn hier ter plaatse niet al te veel gewend op het gebied van solis ten-concerten, wellicht ook mede door dat er gewoonlijk geen geschikte loka len voor beschikbaar worden gesteld. Kerkdeuren worden er zelden voor ge opend. En toch trof het ons weer, hoe juist deze kerk zich voor het verwerken van een programma als dit leent. De omgeving wekt immers mee om muziek te doorvoelen. Deze executan ten konden hier tot hun volle recht ko men. Baronesse van Tuyll van Seroos- kerken-Boreel wist dooi- haar fijn ge voeld vioolspel menig hart te ontroe ren. Alleen bleef het ons een raadsel, hoe een Gavotte van Kameau op dit programma verschenen is. In mevrouw Koolhovcn-Eyre Ashe leerden we een altzangeres kennen die, vooral in eenige Engelsche psalmen, voor het weergeven van kerkliederen buitengewone talenten bezit. De heer J. Booda (orgel) was en als solist en als begeleider the right man on the right place. Het geheel gaf een heerlijke avond, die door Ds. v. Oostrom Soede met ge bed geopend cn gesloten werd. De kerk was ilink bezet. Middenstandsvereeniging. Maandagavond was door de Midden standsvereeniging een openbare verga dering belegd lil Hotel Willem Ba rendsz. Het was de eerste jaarvergade ring der Vereeniging. De zaai was lees telijk versierd en een aantal leden der Kamermuziek-vereeniging Kunstkring onder leiding van den heer Sam. Vles- sing zorgde voor muzikale opluistering Na opening door den voorzitter, den lieer H. Sant, bracht de secretaris, de heer J. Bontenbal, het jaarverslag uit. Daarin werd gewezen op den moeilij ken tijd, welke de middenstand thans doormaakt. Het aantal leden klom van 27 tot 48. in het verslag wordt gewezen op het groote belang, ook voor den mid denstand, van een goede verbinding (liefst een electrische) van IJmuiden, Velseroord en Velsen mot Haarlem. Het verslag van den penningmeester vermeldde een batig saldo van t' 23.67 In de commissie tol het nazien der boe ken werden benoemd de heeren E. v Brink, L. van Hassent en C. W. Bötger, De voorzitter dankt voor de uitge brachte verslagen en hoopt dat deze avond vrucht zal dragen voor den mid denstand. Spr. wijst op de actie der ha venarbeiders, die de reeders willen dwingen hun schepen op IJmuiden te laten varen. Ook voor ons middenstan ders is dat van groot belang, omdat bij verlies van koopkracht door de arbei ders ook de middenstand groote scha de lijdt. Daarom behooren ook wij den reeders toe te roepen „Maakt IJmuiden niet dood". Daarna was het woord aan den heer .VI. Kropveld, oud-Rijksadviseur voel den Middenstand, die rnededeelingen deed -over de organisatie van den Mid denstand in ons land. De eerste mid denstands-organisatie in ons land za gen we te Delft in 1889. Men zag het vaar vooral in de opkomende consump tie-coöperaties. Wij weten thans dat het gevaar daar niet ligt, geen enkele coöperatie kan het tegen een goede, eoncurreerende middenstand uithou den. Ook vreesde men de Kamers van Koophandel, daar deze alleen liet groot bedrijf zouden bevorderen. Van Kegeeringszijde ondervond men toen nog weinig belangstelling voor den middenstand. Sinds 1903 is dat an ders. Van toen af mochten wij de me dewerking van verschillende ministers ondervinden. Toch mogen wij niet tevreden zijn. \ls wij naar de arbeiders zien en hun .irachtige organisaties, moeten we er ennen, dat er aan onze vereeniging ïog veel ontbreekt. Er is nog te veel aksheid bij de middenstanders zelf Celen zien het nut van vereeniging nog elfs niet in. En dat terwijl we zoo vaak naar buiten moeten optreden, te en druk van boven en van beneden, ndien-van gemeentewege maatregelen junjs-ueppiui nop axp 'uouiouaS uap.toAi uilen schaden, zullen de middenstan- Iers daartegen moeten opkomen. En laarom is organisatie noodig. Eenige jaren na de oprichting van len Ned. Middenstandsbond hebben vele gemeentebesturen dan ook inge- ien, dat de belangen der middenstan- Iers parallel liepen met die van de ge- neente. Naast de eigenlijke middenstandsver- leniging hebben wij ook de midden- itands-vakorganisaties gekregen. Deze hebben veel gedaan tot het op hooger peil brengen van de vakgenooten. Daar toe zijn vele vakscholen geopend. Door tentoonstellingen is veler kennis uit gebreid. De middenstandbeweging is een ide- eele organisatie. De middenstand in 't algemeen, dat is volgens Goethe alles wat staat tusschen kapitaal en arbeid, ook dus de intellectueele middenstand, heeft groot belang bij de instandhou ding van den handeldrijvenden en in- dustriëelen middenstand. Vervolgens besprak de heer Kropveld het midden- stands-credietwezen. Dit heeft sinds 1914 een groote vlucht genomen. De Al- gemeene Centrale der Middenstands- credietbank heeft thans 36 millioen gulden uitstaan. Zijn bij de particulie re banken de deposito's achteruitge gaan, bij genoemde Centrale zijn ze verleden jaar met 4 millioen toegeno men. Men heeft nu ook de Midden- standbank-girodienst. Spr. wijst op de voordeelen hiervan en verwacht binnen eenigen tijd een krachtige actie tegen den Rijkspostcheque- en girodienst Met een opwekking om den Middenstands hond en zijn instellingen te steunen, besloot de heer Kropveld zijn met ap plaus beloonde rede. Naar aanleiding daarvan werden eenige vragen gesteld, die door den spreker werden beantwoord. De voorzitter dankte den heer Krop veld voor zijn leerzame rede en den heer Vlessing en zijn strijkje voor de aangename afwisseling. VELSEROORD. De afd. Velsen-IJmuiden der Ar- beiders Jeugd-Centrale hield Zaterdag avond een propaganda-feestvergade- ring in de concertzaal Tivoli alhier. Er vas een afwisselend programma. Mooie zangnummers werden ten ge- üoore gebracht, declamatie-stukken werden met aandacht gevolgd en de Duitsche dansen vielen zeer in den smaak. Een mooi tableau werd te zien gegeven, een aardige groeo met de jeugd wijzende naar de vlag van do A. J. C. De heer Pier Schumacher van Am sterdam hield een geestdriftige rede, waarin hij schetste hoe de leden der A. J. C. strijden voor een betere samenle ving en voor mooie en edele dingen. Het applaus op deze rede was groot. Na de pauze werd nog een tooneel- stukje „De Fabriek" opgevoerd, ook met een goede propagandistische strek king, dat goed vertolkt werd. Met een opwekkend slotwoord van den voor zitter werd deze avond besloten. De afdeeling der Ned. Chr. Jonge lieden Geh. Onth. Ver. De Schakel houdt a.s. Zaterdag een openbare ver- adering in het lokaal bij de Herv Kerk Spreker is de heer Evert Bos uit Ut recht, secretaris van het Hoofdbestuur. Voordrachten en zang zullen den avond afwisselen. Door de politie is aangehouden zekere R. alhier, wegens verduistering van een rijwiel ten nadeele van een rij wielhandelaar te IJmuiden. Het rijwiel is te Vlissingen in beslag genomen. De Gem. Zangvereeniging „Poly hymnia", Directeur de heer M. Adam, af Zondag j.l. voor de geheel bezette zaal van „Tivoli" eene openbare uit voering, met welwillende medewer ving van den heer Arisz, Bariton en de heeren v. d. Vlerk en v. Tilburg, viool en piano. Zooals de voorzitter, de heer J. W. Erbrink, in zijn openingswoord mede deelde, bestond de Vereeniging reeds jaar en had in het afgeloopen half aar eene Directeurswisseling plaats evonden, zoodat deze uitvoering de jerste was onder den nieuwen Direc- eur, den heer Adam. Over het algemeen genomen kan Polyhymnia met genoegen op dezen ivond terug zien. Jammer dat de ver- ïouding tusschen de verschillende lartijen soms merkbaar werd in den ang, doordat de sopranen en alten te ■-wak vertegenwoordigd waren tegen- iver het groote aantal tenoren en bas en. Zeer goed werd gezongen „De Kre- els en de Wandelaar" en „Madeliefje" ei-de van J. Bonset, alsook „Zondags- vijding" van F. Abt. Door den heer Arisz, die over een nooi beschaafd stemgeluid beschikt, verden o.a. ten gehoore gebracht: „Het ied van de Leeuwrik", „De Prins van ie Zee", Am. Spoel, met Mej. Jane Vis- er voor pianobegeleiding. Vooral het aatste nummer oogste veel applaus. Je begeleiding was soms, hoewel ver- lienstelijk, iets te hard. Ook de heeren v. d. Vlerk en v. Til- lurg, die o.a. ten gehoore gaven: Standschen" van Schubert, Menuet ran Dussek en Fantasie uit de opera Trouvère, hadden welverdiende bijval. De oproep, die de voorzitter bij de opening aan de aanwezige dames had edaan, om zich bij de Vereeniging aan te sluiten, had tot dankbaar resultaat lat zich 9 dames als werkende leden opgaven, wat het ensemble in de ver eniging zeer ten goede zal komen. Met een geannimeerd bal werd deze ivond bsloten. Er komt deze week nog een auto- öus-dienst IJmuiden-Velseroord bij. De lieer C. Oudshoorn alhier zal deze ex- oloiteeren. Dat is dan de derde autobus-dienst. VELSEN. Gelijk we reeds meldden, is Zater- lag j.l. de Rijksdagnormaalschool ge- .loten. #I$!S Wethouder Landeweert, die uitge- noodigd was om de inrichting, welke hij altijd een warm hart had toegedra- gen, de oogen te zien toedrukken, had F bericht van verhindering gezonden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1923 | | pagina 2