ORGAAN
ENTE VELSEN
Yerechgnt Woensdags Zaterdags
technische oliën en vetten
HABINGKADE TELEF 298
No. 63
Woensdag 6 jJuni 19*8
8e Jaargang
IJMU1DER COURANT
Abonnementsprijs: fl.per 3 maanden, franco per post fl.35
Abonnementen worden aangenomen aan het Bureau en bij de
Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd bet Advertentie-
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOENSDAO tot 0 uur v.m. en VRIjDAOS tot 4 uur n.m.
Uitgave van de N. V. UITOEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
- N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmulden
Ingezonde mededeelingen éO cta. per regel - Advertenties ran 11. en m. 6 regels
fl. iedere regel meer 20 et».-Compaet gezette adTertentie» Tan 1 t.earn.5
regels f 1.26, iedere regel meer S5 cte. Kleine adrertentiea en familieberiehten
zoomede tereeniging» adrertentiee nit de gemeente, niteluitend bn Tooinitbeta-
hng, Tan 1 tot en met 6 regels f0.76, iedere regel meer 16 cte. Bil niet contante
betaling worden de gewone pryien berekend - Adrertentiee ,adres bureau tsl
J5il extra; TOor be*orfin8 °P adrertentiee ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Borenetaande regelprijzen worden met
6 ets. Terhoogd Toor adTertenties van buiten de gemeente VeUen
OFFICIEEL.
BEZOEK
van den
Commissaris der Koningin.
De Burgemeester van Velsen brengt ter
openbare kennis, dat, volgens bij hem
ingekomen schrijven, de heer Commissaris
der Koningin in deze provincie het voor
nemen heeft, deze gemeente te bezoeken
op Maandag, 11 Juni a.s., en alsdan des
voormiddags 11 Va uur, in het gemeentehuis
audiëntie zal verleenen
aan colleges en bijzondere personen alhier
gevestigd, die Zijn Hoogedelgestrenge hun
opwachting wenschen te maken of over
het beheer en ;de belangen der gemeente
wenschen te spreken.
In verband met dit bezoek zal de Bur
gemeester verhinderd zijn, het gewone
spreekuur te Santpoort en IJmuiden te
houden.
Velsen, 5 Juni 1923.
De Burgemeester voornoemd,
RIJ KENS.
VAN DEN WACHTTOREN.
Algemeen waarborgsverdrag tegen
aanvalsoorlogen.
Lord Robert Cecil, een der vooraan
staande mannen van den Volkenbond,
thans ook minister in het nieuwe En-
gelsche kabinet, een zeer populair
staatsman heeft een algemeen waar
borgsverdrag ontworpen, dat door den
Raad van den Volkenbond aan alle sta
ten bij den bond aangesloten gezonden
is, om er hun oordeel over uit te spre
ken. Dat zal dus ook onze regeering
moeten doen.
Eenige mannen van naam en beteeke-
nis in ons land hebben tot voorlichting
der regeering hun meening over zulk
een verdrag samen vastgesteld en door
middel van de pers aan het publiek be
kend gemaakt.
Het is een eigenaardig gezelschap van
menschen, die het gewoonlijk met el
kaar oneens zijn. Om maar een wille
keurige greep te doen: Gen. majoor Ben-
teijn, H. Colijn, mr. Dresselhuijs, A.W.F.
Idenburg, prof. J. Oppenheim, J. Oude
geest, secr. van het Int. Verb, van Vak-
vereenigingen, mr. G. Vissering, presi
dent der Ned. Bank, prof. C. van Volleh-
hoven. Dat is zeker een stel heel knappe
mannen, maar welk een verschil in op
vatting van staat en maatschappij, hun
ontwikkeling en de maatregelen, die zij
vereischen!
Over een algemeen waarborgsverdrag
zijn deze mannen het echter eens ge
worden. Zij zijn allen overtuigd, dat om
tot internationalen vrede en bewape
ningsbeperking te komen of te naderen,
onmisbaar is een algemeen, behoorlijk
georganiseerde, wederkeerige waarborg
der staten tegen aanvals-oorlogen.
Twee moeilijkheden doen zich hier al
dadelijk voor. Wat is een aanvalsoor
log? In den Zuid-Afrikaanschen oorlog
is Transvaal begonnen, maar al ver
klaarde Kruger Engeland den oorlog,
feitelijk heeft Engeland de Boerenrepu
blieken tot den oorlog gedreven. In den
grooten wereldoorlog hebben alle sta
ten verzekerd, dat zij den oorlog niet
wilden, maar door de tegenpartij tot
zelfverdediging daartoe gedwongen
werden. Maar zelden zal de aanvallende
partij niet den schijn aannemen, dat hij
tot zelfverdediging gedwongen is.
Niet minder groot is de moeilijkheid,
een macht te vinden, die waakt voor de
naleving van zulk een waarborgsver
drag en de schennis ervan bestraft.
Daarom spreken de mannen, die zich
geroepen voelen en daartoe ook recht
hebben, om hun licht voor ons te ont
steken, hun overtuiging uit, dat zulk
een algemeen waarborgsverdrag alleen
aannemelijk is, indien de beslissing
over de vraag, wie een aanvalsoorlog
heeft ondernomen, en de leiding van een
economisch of militair optreden tegen
den schuldigen staat bij organen berust,
.die voldoen aan de hoogste bereikbare
eischen van internationale onpartijdig
heid. Deze organen moeten bovendien
de macht hebben, om de wijziging aan
de orde te stellen van verhoudingen of
verdragsbepalingen, die den internatio
nalen vrede in gevaar brengen.
Niet algemeene waarborgsverdragen
houden zij terecht voor een gevaar voor
den internationalen vrede. Immers een-
staat kan met een andere zulk een ver
drag sluiten, om des te sterker te staan
in den aanval tegen een derde, die nu
op den steun van dien andere niet kan
rekenen.
Ook de kleine staten zulb-n hun aan
deel hebben te dragen in den waarborg
tegen aanvalsoorlogen. De persmededee-
ling eindigt aldus:
Vermits aan internationalen vrede en
internationale bewapeningsbeperking
het lot der menschheid hangt, behoort
naar een aannemelijk algemeen waar
borgsverdrag gestreefd te worden door
alle volken en met alle kracht.
Het komt ons voor, dat hier inder
daad de weg gewezen wordt, om uit de
internationale onrust en oorlogsbedrei
ging te komen tot een duurzamen vrede.
Indien alle staten zich tegenover de an
deren verbinden geen enkele te zullen
aanvallen, is de wereld van den oorlog
verlost. Maar als een staat zulke belofte
verbreekt, of de aanvaller verzekert zicli
slechts te verdedigen? Organen van in
ternationale justitie en politie zijn noo-
dig, om dan het recht te handhaven en
den schuldige te treffen. En zeker heeft
een waarborgsverdrag alleen waarde,
indien het algemeen is.
In alle landen komt dit punt aan de
orde; immers ook de staten, die nog niet
bij den Volkenbond aangesloten zijn,
zullen erkennen, dat dit ook hun zaak
is. De weg hier aangewezen is er nog
niet, maar moet nog gelegd worden;
maar er is al heel wat geschikt materi
aal bijeen, om met dit werk te beginner.
Als de verschillende naties er even
eensgezind over denken als de verschil
lende leidende figuren uit ons land,
komt de zaak in orde en zal Lord Robert
Cecil eens als de redder van het door
oorlogen geslagen en bedreigde Europa
geroemd worden.
Groot Nederland.
Nederland is een klein land en be
geert niet grooter te worden. De Al-
Duitschers hebben eens gedroomd van
een wereldheerschappij, de Al-Slaven
wenschen eens vereeniging van alle na
ties van het Slavische ras. Maar wij zijn
vrij van alle annezionistische neigin
gen. Alleen de visschcn der Zuiderzee
worden door onze veroveringszucht be
dreigd, maar de grenzen van ons land
willen wij niet uitzetten.
Maar wel wenschen velen een geeste
lijke eenheid van allen, die ook buiten
ons land en werelddeel Nederlandsch
spreken en zich Nederlanders gevoeh n.
De eenheid van taal en van stamver
wantschap willen zij hooghouden. Dat
is ook het streven van het Alg. Ned. Ver
bond, dat de vorige week zijn zilveren
jubilee vierde, bij welke gelegenheid mi
nister de Visser een schoone zeer toege
juichte feestrede hield.
Hij wees er op, dat Nederlanders over
de geheele wereld te vinden zijn. Men
kan onze taal hooren spreken hier en in
België, in Afrika onder de mannen van
Kruger en Steyn, in Amerika onder de
afstammelingen onzer kolonisten, in
Azië onder de inlanders, die zich inner
lijk Hollanders zijn gaan voelen en in
Suriname en Curacao.
Geen politieke of nationale maar een
volkseenheid verbindt deze allen. Die
eenheid is de taalgemeenschap. Daar
over sprak minister de Visser in poëti
sche geestdrift: Al wat de natie denkt
én voelt en peinst en droomt en schreit
en juicht en bidt en dankt, geeft zij
daarin weder. Zij is als de rustige wèef-
ster, die aan haar weefstoel gezeten, de
draden door elkaar weeft, al naar het
patroon, dat op een oogenblik moet wor
den gevolgd. De taal is oud en eeuwig
jong. Haar wortels liggen in een grijs
INGEZONDEN MEDBDEBLING.
Het beste adres voor 4
alle
verleden, maar telkens vertoont haar
stam een nieuwen bladererikroon. In
geen enkel opzicht gelijkt zij op een
woordenboek met afgesloten vormen,
maar wel op de heerlijke natuur met de
kleurverscheidenheid der bloemen en de
klankschakeering der vogelen. Denkt
aan onzen gouden eeuw, die onze taal
verrijkte met zooveel nieuwe woorden!
Denkt aan de negentiende eeuw, die in
haar sterken opbloei onze taal en letter
kunde weer kostbare schatten geschon
ken heeft! Deze spiegel weerkaatst het
nationale licht en leven zuiver en klaar.
Dat is waarlijk geen officieele stijve,
koele taal, dit is prachtig van beeld en
vol hartstocht, schoone, sterke, levende
taal. De taal prijzende, bewees de minis
ter tevens, dat zij prijzenswaard is.
Het Verbond zoekt eenheid van taal
en stam ook.bij politieke gescheidenheid
en religieuse verschillen. Het wil den
egen aard, het karakter van den Neder
lander handhaven -en verlevendigen.
Daarbij bestaat zeker het gevaar van
nationale zelfverheffing en zelfgenoeg
zaamheid. Of de minister daar wel ge
heel aan ontkwam?
Hij noemde den Nederlandsclien
volksstam als een natuurlijk verbin
dingslid tusschen Duitschland, Frank
rijk en Engeland. De Nederlander heeft
den Duitschen aard en het Duitsche
bloed, den hoogeren cultuurzin van den
Franschman en den handelsgeest en
den trek naar zee van den Engelsch-
man. Hij kan Duitsc.h denken, Franseh
voelen en Engelsch willen.
Is dat niet wat al te mooi? Terecht
prees minister de Visser als nationale
karaktereigenschappen onze volharding
en vrijheidszin.
„Het volk, dat zijn land aan de zee
heeft moeten ontwringen en geworsteld
heeft om zijn zelfstandigheid, is een
volk van volhouden."
„De vrijheidszin zit ellken Nederlan
der in het bloed. De kinderen van de la
ge landen zijn ruime vergezichten en
wijde vlakten gewoon. Zij moeten ruim
kunnen ademhalen. Geen belemmerin
gen moeten hun in den weg treden. Zij
moeten zichzelf kunnen zijn."
Vaak wordt de beteekenis der taal en
de waarde van het volkskarakter te ge
ring geschat. Laat de minister daarom
zijn loftonen een weinig al te hoog gezet
hebben, wij willen ook niet vergeten, dat
hij een rede hield bij een zilveren jubi
lee, waarbij men gewoonlijk wat veel
don overtreffenden trap gebruikt.
De nood der Russische intellektueelen.
Moet men het aan de eig'-uaardige
Slavische lijdzaamheid toeschrijven,
dat het Russische volk de communisti
sche dictatuur blijft te verdragen en bet
Sovjetbewind stevig in het zadel blijft
zitten? Of heeft het niet-communisti-
sche volksgedeelte te veel geleden, is het
te zeer verzwakt, om nog in verzet te
kunnen komen?
De vertegenwoordigen van het Ned.
Nansen-Comité schrijft in een brief over
de hulpactie, dat er aanvraag om hulp
kwam van een universiteit, die niet
meer in staat zal zijn, zijn professoren
en ander personeel te onderhouden en
daarom tot verval gedoemd schijnt. Het
is hier een kwestie van levensmiddelen.
Maar ons comité beschikt niet over de
middelen ook hier te helpen. De heer
Riemerma betreurt dit, omdat veel jon
gelui uit verarmde families nu hun stu
die zullen moeten staken. Hij deelt ook
mee, dat verschillende studenten in on
ze inrichtingen aangesteld zijn. Ze heb
ben de studie voor een jaar aan kant
gezet, om met het Nederlandsche voed
selrantsoen, kleeren en eenig salaris
liun familie te steunen.
We krijgen hier een klein kijkje op de
wanhoop en honger, die in de wereld
der wetenschap geleden wordt. Honger
maakt niet altijd oproerig. Men kan er
ook onder versuffen en er machteloos
door worden. Dit 'ijkt ons het geval met
een deel van liet Russische volk, dat
daarom lijdzaam uit vrees en uit on
macht het communistische regime blijft
voortduren.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Dezer dagen slaagden voor het
praktijk-examen van de Federatie van
Nederlandsche Accountants, de hoeren
I'. Kee, Velsen en R. W. Doekson, IJmui
den, leerlingen van den heer C. W.
Kohier, accountant te Beverwijk.
Het visscherijbedrijf.
Door het bestuur der Reedersvereeni-
ging is aan de vakorganisaties het vol
gende schrijven gezonden:
„In verband met de besprekingen, die
ons bestuur heeft gehad met de verte
genwoordigers der vijf plaatselijke vak
organisaties, inzake de regeling der ar-
beids- en loonsvoorwaarden in het vis
scherijbedrijf, bevestigen wij u hierbij
de voorstellen, zooals die door ons mon
deling aan u werden meegedeeld.
Ten aanzien van den lossen arbeid in
het bedrijf aan de zuidzijde werd voor
gesteld bet standaard-uurloon terug te
brengen van 60 op 50 cent en dat voor
lossen arbeid van korteren duur dan 8
achtereer..\o'gende werkuren van 75 op
65 cent.
Voor wat aangaat de regeling voor
het lossen van de visch uit. de Noordzee-
trawlers werd voorgesteld inplaats van
„voor normale reizen voon besommin
gen tot f 2500 per man" te lezen
„voor normale reizen voor besommin
gen tot f 1500.f 3.50 per man" enz.
Tn art. 7 van dezelfde overeenkomst
stellen wij u voor te lezen voor f 2 per
man extra aan de vischpakkers f 1.50
per man exiia, terwijl aan de overeen,
komst zou worden toegevoegd een be-
ialing dat vior laner boenen zal wor
den betaald f 2.
Wat betreft de loonovereenkomst met
de opvarenden, werd voorgesteld dat
voor de loonen der schippers geen uni
forme regeling zal worden getroffen en
de reeders vrij zullen blijven dienaan
gaande een regeling te treffen met hun
ne schippers, met dien verstande dat
een minimum loon van 4 procent der
netto-besomming gehandhaafd blijft.
Verder stelden wij u voor, dat het
vaste loon van de bemanning onveran
derd gehandhaafd zal blijven, maar dat
het percentage van de besomming zoo
zal worden vastgesteld dat, ongeacht de
hoegrootheid van de besomming, het
percentage van de netto-besomming zal
bedragen voor den stuurman l procent,
voor den machinist 11/2 procent, voor
den 2en machinist 3/4 procent, voor de
stokers en matrozen 1/2 procent en voor
de tremmers en koks Va procent.
De laatste wijziging, die wij u voor
stelden, betrof de vergoeding, die aan
de bemanning gegeven-wordt bij reizen
op Engeland en welke tot nu toe heeft
bedragen voor braadje en arbeidsloon
tezamen f 5 en die zou moeten" worden
teruggebracht tot f 2.50 per man.
Wij stellen er prijs op, dat deze voor
stellen thans binnen korten tijd door u
aan het oordeel uwer ledenvergadering
worden onderworpen, aangezien het in
onze bedoeling ligt u tegen 8 Juni a.s.
tot een nieuwe bijeenkomst uit te noo-
digen, om te bespreken het aangaan van
nieuwe contracten op deze voorwaar
den.
Wij stellen ons daarbij voor dat deze
nieuwe contracten in de plaats zullen
treden van de tot nu toe van kracht
zijnde, doch binnenkort in te trekken,
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekt i
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dm
3 cent per week is men lid en heeft dan
recht op kostelooze hulp van een de-
wijkzusters en tevens gebruik van ver -
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateu -
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 1 i
te Velseroord.
brief van 20 September 1922.
Met het oog op de op Donderdag 7 Ju
ni a.s. door ons bestuur te houden ver
gadering, stellen wij er prijs op schrif
telijk mededeeling te mogen ontvangen
van het gevoelen uwer ledenvergade
ring en dit schrijven te ontvangen uiter
lijk Donderdag v.m., opdat van den in
houd van dit schrijven in onze bestuurs
vergadering kan worden kennis geno-
De overplaatsing van onzen
Stationschef.
Het vertrek van den heer P. II. van
den Born, die als stationschef van hier
naar Leiden is verplaatst, is niet onop
gemerkt voorbijgegaan.
Zaterdag 26 Mei werd hem namens het
personeel bij monde van den heer Ver
meulen een leuningstoel aangeboden
als bewijs van erkentelijkheid voor de
zeer humane wijze waarop genoemde
heer met zijn personeel wist om te gaan.
De Amsterdamsche kooplieden ver
rasten hem met een typische foto in
lijst van het interne der vischhal.
Dinsdag 29 Mei vertrok hij met zijn
gezin naar zijn nieuwe standplaats.
Zijne echtgenoote had een bloemenhul
de in ontvangst te nemen, terwijl het
personeel, door in zoo groot mogelijk
getal op het perron aanwezig te zijn
nogmaals uiting gaf aan haar geve el
van sympathie voor haar vertrokken-
den chef.
Zeer onder den indruk van dit harte
lijk uitgeleide, vertrok de heer van don
Born, waaraan niet alleen het perso
neel, doch ook handel en burgerij een
zeer hulpvaardig en humaan ambte
naar verliezen.
De stoomtrawler Johanna Y.M. 20,
voor eenigen tijd door den heer C. Stam
c.s. in Engeland aangekocht ter uit
oefening v. de snurrevaadvisscherij, is
thans weder naar Engeland verkocht.
ONDERLING HULPBETOON.
1898—1923.
„Doe wel en Zie niet om".
In den tijd, toen we nog niet zoo mild
dadig gezegend waren met rijkswet
ten voor ongevallen, steun, werkloos
heid, ziekte en zooveel andere, die men
Sociale wetten noemt, werd te IJmuiden
een vereeniging van werklieden opge
richt, die tot doel had de loden geduren
de eenigen tijd financieelc hulp te ver
schaffen bij ziekten en ongevallen. De
vereeniging kreeg den naam „Onderling
Hulpbetoon" en werkte met groot suc
ces gedurende 25 jaar en timmerde zoo
weinig aan den weg, dat haar bestaan
zelfs aan uwe correspondent, die toch
sedert 18 jaar te IJmuiden zijn neus in
allerlei zaken heeft gestoken, niet eer
bekend was, dan toen hij werd uitge-
noodigd de vijf-en-twintigste jaarver
gadering bij te wonen. Wat een groote
verrassing voor hem was. Een zuivere
werkliedenvereeniging, waaruit ieder
moet treden die het tot werkgever
brengt.
Hoe hecht deze vereeniging in elkan
der zit moge blijke uit het feit, dat in
het bestuur nog twee leden zaten van de
oprichting af, dus 25 jaar achtereen.
I Het zijn de heeren A. de Koning en T.