VELSEN Oliëa met gegarandeerde aualy?e No. 64 Zaterdag 9 Juni 1923 8e Jaargang COURANT Abonnementsprijs: tl.— per 3 maanden, franco per post tl.35 Abonnementen worden aangenomen aan bet Bureau en bij de Agenten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd bet Advertentie- bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN. Advertentiën uiterlijk in te zenden WOENSDAG tot 9 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m. Yersehgnt Woensdags Zaterdsgs Uitgave van de N. V. UITOEVERS Mij. „IJMUIDEN" ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL Willemapiein 11 Telefoon 153 IJmuiden Ingeionde mededeoli»gea <0 otê. per reg»I Advertenties vnn 11. en m. S re»ele ;e,d",,™gel "eer J0 ct'Compeet gelette sdrertenties van 1 t, en m. b regels f 1.25, iedere regel meer 26 ets. Kleine advertenties en familieberichten zoomede vereeniglngs advertenties nit de gemeente, uitsluitend bij voot uitbeta ling, ran 1 tot en met 5 regels f0.76, iedere regel meer 16 ets, Bij niet contante betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties adres bureau van dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven wordt 10 ots. in rekening gebracht Bovenstaande regelpryzen worden met 6 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Veisen DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN. EERSTE BLAD Kleine Advertenties en Familieberichten kosten bij VOORUITBETALING slechts!5 Cent per regel. DRINGEND VERZOEK om bij verhnizing het onde en het nienwe adres, NIET aan den looper, doch aan ons bu reau WILLEMSPLEIN 11, op te geven De Administratie. VAN DEN WACHTTOREN. De Vereenvoudigde Spelling. De propaganda-commissie der Ver. v. Ver. Spelling heeft een aardig blaadje uitgegeven, om de ouder-coinmissies" voor de Ver. Spelling te winnen. Men vindt hier in kort bestek heel duidelijk alle argumenten voor de spellinghervor ming bijeen. Eerlijk moeten we zeggen, dat die argumenten heel sterk zijn en dat aan de spellinghervorming maar een ding in den weg staat, dat ze een hervorming, iets nieuws is. Wat nieuw is, heet immers raar en onmogelijk on heeft eerst heel wat misverstand, voor oordeel en conservatisme te overwin nen, voordat het aanvaard wordt. In het blaadje wordt opgemerkt, dat de Kolle- wijners volstrekt maar niet raak willen schrijven en alle vreemde woorden ver haspelen. Zij hebben vaste regels en een woordenboek en schrijven woorden, die als vreemde woorden worden uitgespro ken ook op buitenlandscke wijze. Ze maken dus van den bourgeois niet een boerswa. Onze officieele spelling is te moeilijk en moet vereenvoudigd wor den. Dat is in het belang der schoolkin deren; veel van den tijd, die aan de spelling op de school wordt besteed, is verloren tijd. De spelling van de Vries en Te Winkel houdt te veel rekening- met de taal, zooals ze vroeger was. Men heeft eens gezegd: de hoed van den koopman. Maar nu zegt niemand meer, dat de hoed van den koopman op den stoel ligt enz. Beren en beeren, kolen en kooien worden gei ijk uitgesproken. Ieder zegt hondehok, maar men moet hondenhok schrijven; vroeger sprak men van mensch (sg), nu van mens. Waarom zal men dan ook niet mens schrijven? De Vries en Te Winkel dwingen ons dikwijls anders te schrij ven, dan we spreken. De nieuwe spel ling wil zeven verbeteringen aanbren gen. Aan het eind van een lettergreep wordt steeds een e en een o geschreven. Alleen schrijft men op het eind van een woord twee e's. Aan het eind van een lettergreep schrijft men steeds ie. Sch wordt geschreven, als sch wordt gespro ken, dus schip maar mens en wens. N en s als tusschenletters worden niet ge schreven, als ze in de beschaafde uit spraak niet meer gehoord worden. De klinker in lik en liks wordt met i ge schreven. Algemeen gebruikelijke vreemde woorden worden op zijn Ne- derlandsch geschreven, dus sent, trem, boeket enz. Men gebruike de of den, hij of zij enz. zooals men ze spreekt. Dus: Het boek van die aardige, kleine jongen. En dat is alles. Toch kunnen, naar een hoofd der school berekend heeft door de invoering der ver.spelling 240 lesuren op de spellingoefeningen bespaard wor den. Het aantal onderwijzers en onder wijsvereenigingen, die deze spellingher vorming steunen, is dan ook zeer groot. Het aantal boeken, bladen, artikels in het Kollewijns neemt voortdurend toe. Er valt voor de invoering alles en erte gen niets te zeggen. We hebben alleen een kleine bedenking tegen het lik-stel- sel. Maar om de uniformiteit stappen we daarover graag heen. Zeker zal een spellinghervormer, die dit leest meesmuilend opmerken: Al weer een voorstander met het woord, die echter toch de oude spelling nog ge bruikt. Hij pleit voor mens en schrijft mensch. Zulke inconsequente spellers zijn er velen. Voor een deel is dat ge makzucht, maar ons groote bezwaar is het bestaan van twee spellingen. Dat werkt verwarrend. En dat staat ook lee- lijk. In het zelfde blad kan men lelik en leelijk, mensdom en menschdoni vinden Daarom zouden we het zeer toejuich en, als de school met de nieuwe spelling be gon en alle publicisten haai- gelijkertijd invoerden. Dan zouden we ons graag de moeite getroosten, ons aan de nieuwe spelling te wennen en de oude ai te lee- ren. Zoetjesan raakt de oude spelling echter al uit den tijd. Ze is duchtig aan het afbrokkelen, met de geslachten neemt niemand het zoo nauw meer en we merken het niet eens meer op, of er Zondagsschool dan .vel Zondagschool geschreven wordt. Black Mammy. Er is in Amerika veel moois, maar een leelijk ding, dat is de behandeling der negers. We nemen dadelijk aan, dat een volk, dat een halve eeuw geleden ruim nog in slavernij verkeerde en als tweebeenige werkbeesten behandeld werd, nog allerlei minder aangename en goede eigenschappen toont, die uit dat nabije verleden verklaard kunnen wor den. Het dier zit ook in den blanke, maar schijnt bij den neger nog wat gau wer los te breken. Men beweert zelfs, dat de neger een eigenaardig rasson- luchie heeft en in Amerika wordt hij als een minderwaardige beschouwd en behandeld. In theorie is hij de zwarte broeder, maar hij heeft veel reden om te klagen over de behandeling, die de blanke broe der hem aandoet. Aan een talentvol Amerikaansch negermeisje is door het Amerikaansche comité geweigerd, als leerlinge toegelaten te worden aan een Amerikaansche instelling voor kunst te Fontainebleau. Zij is om haar kleur af gewezen. Mijn broer, zoo heeft ze roak gezegd, werd wel goed genoeg be schouwd, om voor Amerika te gaan vechten in Frankrijk, maar waarom ben ik dan niet goed genoeg, om daar te gaan studeeren. Daar spreekt een fierheid uit, die zich ook openbaart hij vele negers in Ameri ka tegen het plan, om ecu standbeeld op te richten voor Black Mammy. Zwart Moedertje, zoo werd cms de neger vrouw genoemd, die de voedster was van blanke kinderen en er trouw voor zorgde, als ware ze haar eigen kinderen. Er zijn vele blanken in Amerika, die zoo eens als kleinen hun kopje tegen een zwarte borst hebben gevleid. Men kan Black Mammy vergelijke n tij de Indische baboes. Meerdere vooraan staande negers wijzen dit plan veront waardigd af. Zij vinden Black Mammy waardig genoeg om in steen vereeuwigd te worden, maar ze maken bezwaar, dat blanken, die de negers verachten en verdrukken, haar met een standbeeld eeren. vi Mijn grootmoeder, die slavin was, zoo zegt de schrijver Adella C. Williams, zou van dit plan zeggen: Nee, mijn kind, ze behoeven zoo iets niet voor mij te doen. Als ze me geholpen hadden, om mij broers en zusters te vinden, die van mijn moeders borst verkocht werden en mijn eigen kinderen van de mijne ver kocht, zouden ze een monument ge sticht hebben, waaraan ik waarde hechtte. Of als ze nu maar bereid wor den u en uw kinderen te beschermen te gen de gewelddaden der menigte en je een kans gaven op burgerlijke positie, waarvoor gij bekwaam zijt, in plaats van u uit te sluiten, omdat je foto een zwarte huid toont. Wij verlangen al leen het standbeeld der rechtvaardig heid. The Black Valley News eon neger krant verwerpt eveneens het plan en wel met deze woorden: Black Mammy had geen huiselijk leven. Zij kon het niet hebben. Een wettig huwelijk was haar ontzegd. Als ze een schijnhuwelijk met een neger sloot, kon deze ieder oogenblik van haar zijde weggekocht zit genomen worden door haar meester, INGEZONDEN MEDEDEELING. Het beste adres voor HAETNGKADB TBLE1 298 zijn zoon, zijn opzichter of iederen blan ke op de plantage, die haar begeerde. Geen zwarte vrouw zou het standbeeld worden of zij van hein of zij kon als bij van Black Mammy kunnen zien met een droog oog bij de gedachte, hoe dikwl ijs het hart van deze slavin door wanhoop verscheurd werd, omdat haar kinderen haar werden ontrukt, zonder dat ze kans had, ze ooit weer te zien. Daar spreekt een gevoel van fierheid uit deze protesten, die weldadig aan doet; de negers zijn tot menschen ge maakt, ze worden nog niet altijd als menschen behandeld, maar ze voelen zich menschen en komen daarom tegen elke vernedering op, ook tegen een eer betoon al te zeer in strijd met de wreed heid, de minachting on onrechtvaardig heid, waarmee ze nog dikwijls behan deld worden. Een draadlooze redevoering. Ds. Schermerhorii, een van de beste sprekers in ons land, eon man van het krachtige, vurige woord heeft voor een paar dagen een redevoering gehouden voor drankbestrijding, die draadloos in verschillende plaatsen is aangehoord. Het heet, dat het gehoor veel aandach tiger was dan in een zaal, omdat niets hen bij" het luisteren afleidde. De spre ker had met zijn mooie stem, die klinkt als metaal, al spoedig zijn vele onbeken de en verre toehoorders te pakken en drie kwartier lang luisterden zij naar zijn betoog voor de onthouding. We twijfelen niet aan de aandacht, maar wel gelooven we niet, dat op den duur het contact tusschen spreker en geli jor op deze wijze zoo goed gevonden zal worden dan wanneer zij van aangezicht, tot aangezicht zich tegenover elkaar be vinden. Er openen zich hier wonderlijke mo gelijkheden: ieder kan thuis een preek, een rede, een debat aanhooren. Men kan de zalen en kerken on parlements gebouwen wel afbreken. In zijn stoel spreekt men thuis en zoo luistert men ook. Waarom zal men zich nog langer op de Handelingen van het parlement abonneeren, nu men ieder woord, iedere grap met de eigen, levende stem kan aanhooren? Dit spreken en luisteren op grooten afstand mist echter oen ding: de ge heimzinnige invloed, die van het gehoor op den spreker en van den spreker op het gehoor uitgaat. Menigeen kan niet recht luisteren, als hij den spreker ook niet ziet. En al weet hij door duizenden in verschillende oorden gehoord te wor den, de spreker zal, als hij alleen in zijn kamer een rede houdt, toch nooit zoo bezield worden en kunnen bezielen dan wanneer hij de vele gezichten en oogen tegenover zich ziet en onbewust voelt, wat er in hen omgaat: de vijandige stemming en de geestdriftige instem ming en ook de verveling. Het luisteren naar een rede langs draadloozen weg zal daarom een aar digheidje blijven; het gesproken woord zal een krachtig woord zijn, zoolang het oog, als 't ware mee mag luisteren. Van daar dat er ook gewoonlijk niet zulk een goed contact tusschen publiek en spre ker is, wanneer het licht in een zaal ge doofd is, zooals bij het vertoonen van lichtbeelden. Dan wordt het oog afge leid en in de stilte voelt de spreker ge woonlijk, dat hij zijn gehoor niet zoo geheel meer boeit als bij het licht. GEMEENTERAAD. Vergadering van 5 Juni 1923. Voorzitter de Burgemeester. Aanwezig alle leden. De Voorzitter doet mededeeling van de ingekomen stukken. Brieven van Gedeputeerde Staten omtrent ter goedkeuring ingezonden raadsbesluiten. Berichten van aanneming van be noemingen. Een verslag der commis sie van toezicht op het lager onderwijs over 1922. Verslagen omtrent den cursus voor het vervolgonderwijs 1922—1923. Als voren betreffende verstrekte schoolvoeding en -kleeding over 1922. Als voren aangaande het gasbedrijf en de waterleiding over dat jaar Al deze voor kennisgeving aangeno men. Een adres van den Protestantschen Dragersbond te Santpoort om inge bruikstelling van een automatische in richting voor het neerlaten van lijk kisten op de algemeene begraafplaats „de Biezen". Naar B. en W. om advies. Een schrijven van den raad der ge meente Smilde, om er op aan te drin gen, de Rijksinkomstenbelasting te heffen naar het gemiddelde inkomen over eenige jaren. Voor kennisgeving aangenomen. Dergelijke adressen behooren uit te gaan van de Vereeniging van Neder- landsche gemeenten. Een ongezegeld verzoek van M. N. Nabarro, Directeur der N.V. Bioscoop Flora te Velseroord, e.a. om de belas ting op de publieke vermakelijkheden voor bioscoopbedrijven aanmerkelijk te verlagen. Als ongezegeld ter zijde gelegd; te vens merken B. en W. op, dat zij geen termen vinden om terzake een voorstel te doen. Een adres van de vereeniging „Zui gelingenzorg" te Haarlem, om een sub sidie van f 50 voor 1924. Wordt behandeld bij de begrooting voor dat jaar. Een adres van J. van den Berge, vrachtrijder te Wijkeroog, om hem als nog eene vergunning te verleenen tot het innemen van een standplaats hij den steiger der booten van de Alk- maar-Packet te Wijkeroog. Ter afdoening in handen van B. en W. gesteld, daar de beslissing op het verzoek ingevolge art. 67a der alge meene politieverordening alleen tot de bevoegdheid van dat college behoort. Een bericht van den Minister van Bin- nenlandsche Zaken, dat het aan de ge meente toegekende subsidie voor werk verschaffing is verlengd en dat de on derhanden zijnde werken vóór 1 Juli 1923 moeten worden beëindigd. Voor kennisgeving aangenomen. Medegedeeld wordt: In verband met de daaromtrent door den heer Netscher gestelde vraag, bij de rondvraag in de raadsvergadering van 8 Mei j.l., merken B. en W. op, dat door den Minister van Arbeid, Handel en Nijverheid bij de huurbepaling van de in den crisistijd met Rijkssteun ge bouwde woningen, als algemeene regel wordt aangenomen, dat door de huur ders der woningen, welke niet „self supporting" zijn, 1/6 1/7 van het ge zinsinkomen voor huur moet worden afgezonderd. Onder gezinsinkomen wordt verstaan het inkomen van het gezinshoofd, ver meerderd met de helft van het inko men der inwonende kinderea boven 15 jaar. Op grond van dezen algemeenen re gel is door den Minister, aan de hand van de hem verstrekte gegevens om trent de gezinsinkomens, bepaald, dat van de met Rijkssteun gebouwde wo ningen der in deze gemeente gevestigde woningbouwverenigingen een gemid delde huurprijs moet worden geheven, welke voor de verschillende bouwblok ken varieert van f 5.10 tot f 5.90 per HET CONSULTATIEBUREAU zal geopend zijn Woensdagmiddag van 2—3 uur, Willemsbeekweg 42, Velser oord. Het onderzoek is kosteloos en ge schiedt door Dr. Anema nit Haarlem. Voorzitter van het Consultatiebureau aldaar. week, terwijl voor enkele met name ge noemde huurders van de R.K. vereeni ging „Woningbouwvereniging" nog afzonderlijke huurprijzen zijn vastge steld, welke in het tijdvak van 1 Maart 1922 tot 1 October 1923 van f 5.50 por week tot f 8.10 per week moeten wor den opgevoerd. In het bepalen van de huur voor ie deren bewoner afzonderlijk, in verband met zijn draagkracht, blijft de vereeni ging vrij, mits daarbij als regel wordt aangenomen, dat voor vvoninghuur 1/6 1/7 van het gezinsinkomen moet worden afgezonderd. De laatstelijk vastgestelde huren be treffen die van de woningen der wo ningbouwvereniging „Velsen" te Wij keroog. Hierbij werd bepaald, dat de huren geleidelijk moeten worden opgevoerd met dien verstande, dat ingaande 1 Januari 1923 een gemiddelde huur van f 5.50, zoo mogelijk van f 5.75, per week moest worden verkregen. Aangezien uit 't bovenstaande blijkt, dat bij den Minister hét streven voor zit, de huren zoo hoog mogelijk op tc voeren, hetgeen dan ook bij de laatste lijk aan de bedoelde verenigingen toe gekende aanvullingsvoorschotten uit drukkelijk werd bepaald, achten B. en W het vruchteloos, pogingen in de richting van huurverlaging aan te wenden. Naar aanleiding van eer. door den heer Tusenius gemaakte opmerking, omtrent de vervuiling van een terrein nabij de betonbrug te IJmuiden, declen B. en W. mede, dat hun bij onderzoek het volgende is gebleken Door één- der straatreinigers werd op het bovenbedoelde terrein een wagen afgestoven zand gestort, juist op 'n tijd, dat genoemde heer daar passeerde. De ze maakte hierop den straatreiniger aanmerking, waarop de werkman me dedeelde, dat het hier geen straatvuil, doch zand betrof. De heer Tusenius antwoordde toen, daarvan toch melding te zullen maken Maatregelen zijn thans getroffen, dat op bedoeld terrein door den reinigings dienst geen stortingen van zand meer zullen plaats hebben. Op 18 Mei j.l. is èen onderzoek inge steld naar den duiker onder den spoor weg, waarvan door den heer Diepen- daal werd medegedeeld dat deze ver stopt was. Dit onderzoek geschiedde in tegen woordigheid van den betrokken ploeg baas der Ned. Spoorwegen. Daarbij is gebleken, dat van verstop ping geen sprake is. In verband met de door den heer Vermeulen gemaakte opmerkingen bij de rondvraag, in de raadsvergaderin gen van 17 April en 8 Mei j.l., omtrent den toestand van het materiaal be stemd voor vuil-vervoer alsmede met betrekking tot het niet afdekken en la ten liggen van de vaartuigen, vestigen B. en W. er de aandacht op, dat door den aannemer zijschotten op de schui ten zijn geplaatst, zoodat bij het stor ten geen vuil meer over boord kan val len. De vaartuigen in de Visschershavcn blijven nooit langer dan 2 a 3 dagen liggen en worden eiken avond door schotten afgedekt. Het materiaal is overigens van een kwaliteit, waarop moeilijk aanmerking gemaakt kan worden. Als gevolg van een daaromtrent ge stelde vraag door den heer Davidson in de raadsvergadering van 17 April jj., is door den directeur van openbare

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1923 | | pagina 1