Fa. GEER. BISCHOFF
USBROKKEN
LIMONADE SIROPEN
extra voordeelige aanbieding
HE JUISTE
MUZIEK-
mjmoL
"iiiiiMBm
ÜÜ3N> ilk "BFfe patjes» Dames en lleeren maten 98-108-118. Kindermaten 60 c.M- 1.19, pJ. 10 cent styging per maat
JOll JÈÊÈL, »MJfM Broekjes in alle maten vanaf 16 cent. Mutsen SPOTPRIJS 39 cent.
De nienwste Katoentjes 19-29-39 Wit Yoiïestof 90 c.M. breed slechts 47'|2
KINDERJURKEN (aardioapatrnoon) maat 60 f 3.00 pl. 25 cent stijging per maat.
ZEPHIR DAMES JAPONNEN in alle kleuren f 3.49. Piissé Dames COSTÜÜMEOEKEN z™t,,en f 4.69
Nog enkele KEÜIPPAKJES 39-59-89.
R men t>l©m©nt©n
WARMEE's MEUBELMAGAZIJN
IETS FRISCH
IETS FIJNS
52 Spaarnwouderstfaat
Ï\SIN JEWEL
Schilder en Behanger
Glas en Verfhandel
Kwasten en Peuseelen
Poorzitten dl?
10 cent per pakje
i IJSBONBONS mm cent
FIJNE DROPS
per ons
Houdt U van goede toiletzeep?
ICRAMA, Kleine Houtstraat 9, Haarlem.!
Alleen
bjj:
HARMONIKA-
W. van Oitters - Breestr. 7 - Haarlem
iCaté „de Klein® ïereeriiging
77 Kleine Houtstraat 77 - Haarlem
Dagelijks MIDDAG- en AVONDCONCERT
TIJDENS DEOPRUIMING
De grootste sorteering en de laagste prijzen, vindt men in
Solied- en vertrouwbaarsle adres te HAARLEM
52
OM DEN HEELEN ZOMER TE QEBRUIKEN.
Wilhelminakade 12 - IJmulden
Voorradig ruime keuze
Behangselpapier en Randen,
Olaspapier, Qlazen Deurplaten
enz. enz.
BELEEFD AANBEVELEND
bij wielrijders. ScJirjjn'jnde en smet-
lende plekken. Verbrande of ver-
jj schroeide huid door de zon. Gebruik
VerKrijqb. bij Apolh en Drogisterij
DIVERSE SOORTEN ig
Ooede zeep behoeft niet altijd duur te zijn.
Onze „RECLAME LAVEN DELZEE P" is een soort die j
I aanspraak kan maken op die twee eigenschappen.
I Daarbij is 't een flink, handig stuk, lekker geparfumeerd en j
toch kost 't maar 20 cent.
Voor f 2.10 krijgt U 12 stukken bij
j FRAMBOZEN-, CITROEN-, SINAASAPPEL en GRENADINE jj
f I 25 PER HEELE FLESCH - f 0.85 PER HALVE FLESCH
samenstelling der bassen, verhoogt de waarde van onze
en bevordert den luit tot spelen, daar men slechts dan het gewenschte
nummer zoo goed mogelijk weergeeft. Daardoor is het mogelijk op
onze 2-rijer Harmonika's in 3 M toonaarden te spelen. Overtuigt U
s. v. p. en U staat verbaasd ten opzichte van prijs, kwaliteit en
reusachtige sorteering.
RUILEN STEMMEN REPAREEREN
N.B. Instrumenten in Chromatische Stemming tot en met 140 bassen.
MATIOE. PRIJZEN GEZELLIG ZITJE
Aanbevelend, G. J. TIMMER.
I Gelegenheid voor Partijen en Vereenigingen
Zaal disponibel I
NATUURWANDELINGEN.
2e Serie
XI.
„Onder 't Lommer."
In deze dagen van hoöge tempera
tuur en drukkende hitte, snakt alles
naar koelte en verademing. Sommige
geven de voorkeur aan 't zeestrand om
er de noodige verfrissching te vindon,
doch ook een groot deel zoekt de scha
duw der bosschen op.
Ons vorig artikel dat over de omstre
ken van Beverwijk handelde, vermeld
de de heide landgoederen Scheijbeek en
Akerendam. Daarbij, komen nog in die
omgeving Rooswijk, Westerhout en
Duinwijk. Deze allen zijn betrekkelijk
de eenige lommergevende bosschen na
bij liet Stedeken. Verder is rondom alles
vlak land, tuinen, zonnige, stoffige
straat- en grindwegen, een vrij eentoo-
nig landschap, bij deze ondragelijke
hitte ongenietbaar. Men ziet er de boe
ren zweten en blakeren bij den hooi
bouw; de bloembollen-kweekers en
tuinders zwoegen in de heete en stoffige
tuinen bij bollenoogst en aardbeicnpluk.
Schaduw en koelte brengt alleen de
nacht.
Zonderling en onverantwoordelijk is
het, hoe men vroeger, en ook nog on
langs zoo roekeloos benoorden Veisen
en Beverwijk, de bosschen heeft uitge
roeid.
Langs den geheelen Straatweg, den
Hoflandarweg en waar al niet, is geen
houtgewas van eenige beteekenis meer
te vinden.
Aardbeientuinen op de geestgronden
en weiland op de klei, zie daar het een-
toonig landschap. Zelfs de Castricum-
sche bosschen, die even voor de inkomst
van dat dorp, den straatweg oostwaarts
overschreden, zijn onlangs uitgeroeid
en tot teellancl gemaakt.
Willen vvij dus in de schaduw wande
len, en noordwaarts gaan, dan moeten
wij ons naar het lommerijke Ileilo of
naar het zorgvuldig onderhouden bosch
van Bergen begeven. Ook Schoorl is
gemakkelijker te bereiken clan vroeger.
Met Heilo betreden wij tevens oud-hi-
storischen grond, waaraan zoovele her
inneringen kleven uit het grijs verleden,
zoodat die plaats een beroemdheid
heeft, inzonderheid uit den tijd dat het
Christendom zich voor 't eers baan brak
in deze landen.
De bosschen van Heilo zijn een begin
van een aaneengeschakelde lommerrij
ke, met hout begroeide strook, die zich
tot bij Alkmaar uitstrekt. Ze heeton
eigenlijk de Kennemerhout en de Gees
terhout, en zijn de geliefkoosde wandel
plaatsen der Alkmaarders.
Het bosch munt wel niet uit dooi' aan
leg of door bizondere houtsoorten, cloch
bevat veel beuken, iepen, eschcloorns en
eiken, waaronder er zijn van kolossalen
omvang. Heiloo, het dorp, waarvan de
huizen gegroepeerd zijn rond de aloude
witgepleisterde Kerk, is ook in den
laatsten tijd zeer gemoderniseerd. In
den loop der jaren werden er vele vil
laatjes gebouwd en vestigden er zich ve
le renteniers, daar de bodem er zandig
en droog is, een gezonde woonplaats..
Doch het oude karakter verdwijnt er
meer en meer. Dat is te vinden in de:
boerenwoningen met de hooge puntige!
daken, de lijsten der gevels en ramen'
aangestreken met een lichtgroene'
kleur, ook is dit bij de gewone huizen.
De zeden en gewoonten der bevolking,
zooals die zijn in hunne kleederdraeht
en in hunne boerenwagens en optuiging,
maken plaats voor de meer moderne en
practische. De bevolking is hier een
mengsel van den Kennemer- en West-
Frieschen stam. De groene beschilde
ring der oude boerderijen is verwant
aan die der Skandinaviërs, want even
als hier in Noord-Holland is die ook te
rug te vinden bij de Zweden, Noren en
Finnen. Naar men zegt, is ze oorspron
kelijk uit den Heidenschen tijd afkom
stig, toen men in den langen wintertijd
alles deed, om door groene kleuren,
dennentakken, het aansteken en onder
houden van groote vuren enz., het duis
ter te verdrijven ten einde de booze
geesten die zooals men meende dan
rondwaarden, te mislij den en te doen
alsof het volle zomer was. Het bosch tus
schen Heiloo en Alkmaar loopt even
wijdig met den straatweg en heeft wes
telijk lange lanen die men, den straat
weg willende vermijden, vanaf Heiloo
tot Alkmaar kan bewandelen. Thans nu
alles in vollen bladerdos is, bloeien er
nog slechts de schoone Kamperfoelie,
een enkele wilde Rozenstruik en cle zoo
miskende, doch toch ook zoo mooie
Vlier.
Van ouds was het hier een waterland
bij uitnemendheid; tal van meren en
poelen, meestal onderling verbonden,
rijk aan viseh en waterwild, vormden
hier een warnet van wateren. Maar
langs de zeekust liep de breede duin
zoom en daarmede evenwijdig strekte
zich een hooge zandrug uit, door de
moerassen en meren heen. Op de uiter
ste punt ten Noorden lag Alkmaar, als
op een landtong in een onmetelijke bin
nenzee, terwijl zich de geestgrond ach
ter Heiloo in den duinzoom verloor.
De wateren zijn droog gelegd, doch
het gansche landschap draagt nog de
duidelijke karaktertrekken, die aan
den ouden toestand herinneren, in de
scherpe afscheiding van weiland en
bosch.
Van Heiloo uit voert de weg terweers-
zijden langs de bezitingen van Jhr. N.
van Foreest, die ook burgemeester der
gemeente Heiloo is. Zijne bosschen
staan evenals het oude landgoed „ter
Coulstcr", voor het publiek open. Er zijn
lanen en paden in overvloed en het
bosch van Foreest sluit aan den Alk
maarder Hout onmiddellijk aan.
Het eigenlijke landgoed der aloude
Kollandsche familie van Foreest, heet-
„Nijenburgh", weleer „Iepenlaan", tot
dat in de 18e eeuw een afstammeling-
uit het doorluchtig geslacht Egmond,
eigenaar werd, die den naam van zijn
voorvaderlijk kasteel Nyenburgh bij
Oudorp hierop overbracht.
Een oud adellijk huis is Nijenburgh
niet, maar het heeft de adellijke huizen
in deze streek overleefd. Want het def
tige slot Ypenstein, met zijn torens en
geka.nteelde voormuur, viel onder don
moker, zoo ook „ter Coulster", het stam
huis van een der oudste geslachten van
Holland, dat, herhaaldelijk verwoest en
herbouwd, sinds 1643 zijn hoogen, vier
kanten toren boven-zijn roode daken
verhief, maar op het einde .van de J 8e
eeuw werd het deels gesloopt, deels tot
arbeiderswoning gedëclasseerd, totdat
eindelijk ook het laatste overblijfsel
verdween.
Niettegenstaande dat blijft Heiloo
een schoongelegen landelijk dorp, voor
al door het lommerrijk geboomte.
Het blijft een merkwaardige plek, het
overoude HeiJlicMoe (Het Heilige
Bosch).
Vermoedelijk was het reeds een hei
lig oord, vóórdat in den aanvang der 8e
eeuw de apostel der Friezen, Wille-
brord, er het Christendom bracht. Het
verhaal luidt, hoe Willebrord met de
zijnen hierdoor de vijandig gezinde
Heidenen ingesloten, gekweld door hon
ger en dorst, op zijn gebed een frissche
bron zag ontspringen, en hoe dit toeken
de bevolking van Kennemerland won
voor den dienst van dien God, die zoo
zichtbaar cle zijnen beschermde.
De historische Kritiek wijst er op, hoe
cle eerste Evangeliepredikers in deze
landen hij voorkeur zich ophielden bij
zulke plaatsen, clie door de Heidenen als
heilige plaatsen werden vereerd.
Door taalstudie gesteund, vindt ze be
halve de Willehrordusput die vóór den
hoofdingang voor de Protestantsclie
Kerk te Heiloo ligt ook de Runksputte
onder Oesden (tusschen Limmen en
Heiloo) en in Alc-mere (Alkmaar) der
gelijke overoude heiligdommen. Zij her
innert, hoe op dergelijke van ouds ge*,
wijde plekken de christelijke kapellen
en bedehuizen werden gesticht en in den
regel een christelijke legende het hart
des volks zijn oude eeredienst moest
doen vergeten en aan de nieuwere ge
wennen moest.
Wordt vervolgd.
S. C. LP.
