ORGAAN VOOR DE Gi
LSEN
No. 92
Zaterdag 15 September 1923
8e Jaargang
IJMUIDER COURANT
Abor nemenlsprijstl— per 3 maanden, franco per post 11.35
Abor nementen worden aangenomen aan bet Bureau en bij de
Ager ten. Tot plaatsen van advertentiên van Buiten de gemeente
VELSEN in dit blad is uitsluitend gerechtigd bet Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN. - -
Advertentiên uiterlijk In te zenden
WOENSDAG tot 0 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uUr n.m.
Yersch|jnt Woensdags Zaterdags
Uitgave van de N. V. UITGEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
Ingexondo mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m. 5 regels
fl. iedere regel meer 20 etB. Compact gerotte advertenties van 1 t. enm. 6
regels fl.SS, iedere regel meer SB cte, Kleine advertenties en familieberioliten
xoomede vereenigings advertenties nit de gemeente, nitslnitend bi] vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 0 regels fO.fü, iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante
betaling worden de gewone prijien berekend Advertenties .adres bureau van
dit blad' 10 ets. extra; voor bexorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 cte. in rekening gebracht Bovenstaande rogelprijzen worden met
Beta, verhoogd voor advertentiee van buiten de gemeente Velson
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den Iooper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op ta
gev en De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kasten bl]
VOORUITBETALING
slechtsl5 Cent per regeL
OFFICIEEL.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
Velsen, brengen ter openbare kennis dat
ter Gemeentesecretarie Ier inzage ligt een
verzoek met bijlagen van
M. Blom, te Velseroord, om vergunning
tot het oprichten van een smederij, in een ge
bouwtje, gelegen achter het woon- en
winkelhuis Zeeweg E 44, kadastraal bekend
Gemeente Velsen, afd. IJmuiden, Sectie M,
No. 1315.
Op Donderdag, den 27 Sept. 1923, des
voormiddags te elf uren, zal ten Gemeente
huize gelegenheid bestaan om bezwaren
tegen dit verzoek in te brengen en deze
mondeling en schriftelijk toe te lichten.
Zoowel de verzoeker als zij, die bezwaren
hebben, kunnen gedurende drie dagen voor
het bovenvermelde tijdstip op de Secretarie
der Gemeente kennis nemen van de ter
zake ingekomen schrifturen.
Voorts wordt er aan herinnerd, dat vol
gens de bestaande jurisprudentie niet tot
beroep gerechtigd zijn zij, die niet overeen
komstig artikel 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of een of meer zijner leden
zijn verschenen, teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
Velsen, den 13 September 1923.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
de secretaris, de burgemeester,
J. Kostelijk. Rijkens.
VAN DEN WACHTTOREN.
Een graanpraatje.
Wie geen koopman is, stelt geen belang
in handelsberichten en gewoonlijk begrijpt
hij ze ook niet, want de handel heeft een
eigen taal. Toch mogen we wel eens graag
neuzen in het wekelijksche overzicht, dat
de Handel-Mij. v/h Gerard Polak geeft over
granen en meel. Het is gewoonlijk levendig
geschreven, 't is ook voor een leek begrij
pelijk en men krijgt er althans eenigszins
een oordeel door over de boterhamkwestie.
Goed en goedkoop brood is toch voor de
volkeren een zaak van levensbelang.
Na een korte stijging der graanprijzen
is er weer een daling gekomen. Toch valt
de oogst in Amerika niet mee en ook in
Canada blijft hij beneden verwachting.
Alles tesamen zal de^ooget in Amerika dit
jaar ongeveer gelijk zijn aan dien van het
vorige jaar. Hij wordt geschat op 400 mil-
lioen bushel (35,24 L.), dat is een stad vol
pakhuizen, een haven vol schepen met
graan en eenige bergen boterhammen.
De oogst in Europa buiten Rusland wordt
dit jaar grooter dan het vorige, maar Europa
kan zichzelf niet voeden; we zullen menige
boterham eten, waarvan het graan in verre
landen is verbouwd.
De geweldige gevolgen ook voor het
economische leven van de aardbeving in
Japan blijkt uit de verwachting, dat de
Amerikaansche industrie en ook de graan-
uitvoer erdoor bevorderd zullen worden.
In verhouding van de graanprijzen is
mais bijzonder duur. Dit moet verklaard
worden uit uitbreiding van de varkens
fokkerij in Amerika. In hot voorjaar zijn er
in de Ver. Staten vijf millioen jonge varkens
bij gekomen. Dat leger krulstaarten en
knorrepotten slobbert heel wat mais op en
daardoor is de prijs der voergranen ook
gestegen.
Men heeft heel wat vitrwachting gehad
van den graanexport van Ruslandhet
schijnt echter, dat de sovjetregeering hier
wat al te optimistisch is geweest. Levert
Rusland minder, dan zal er meer uit de
landen buiten Europa in ons werelddeel
ingevoerd moeten worden.
Hoeveel duizenden in de sterk verarmde
landen, Rusland, Duitschland, Oostenrijk,
en anderen zullen niet het brood kunnen
koopen, dat zij noodig hebben, terwijl een
snee brood voor zoovele anderen haast geen
waarde heeft. Er komt immers menig stuk
brood in het kippenhok terecht, omdat het
wat oud en droog is geworden. Andere
zouden er van smullen, als wij van het
heerlijkste gebakje. Er is nog een en ander
niet in orde met de verdeeling der aardsche
goederen
Uitwisseling van kinderen.
Er is een sterke band tusschen Nederland
en Vlaanderen. Wij spreken dezelfde taal,
alleen is de taal der Vlamingen wat losser
en leuker, wat frisscher en vrijer dan de
onze en dat ik ook het verschil van volks
karakter tusschen Noord- en Zuid-Nederland.
Om den band tusschen Nederland en
Vlaanderen hechter te maken, is men het
vorige jaar begonnen kinderen uit te wisse
len. Jongens en meisjes van 10 tot 18jaar
vandaar kwamen hier een paar weken op
bezoek en omgekeerd. Het vorige jaar werd
de proef genomen met 25 kinderen; dit
jaar waren er 76 ruilkinderen. Ze kwamen
uit België van de drie groote steden Ant
werpen, Gent en Brugge, uit ons land
van de groote steden maar óok van Enk
huizen, Kedichem, Baflo, Delfzijl, Scheemda,
Veendam, Winschoten enz. Eerst brachten
onze kinderen veertien dagen in België
door; ze kwamen terug met de Belgische
gastjes.
Er werden gemeenschappelijke uitstapjes
gemaakt onder deskundige leiding. Overa)
werden de logees gastvrij ontvangen en
onthaald. Het was een prettige tijd een
maand lang waren zoo onze kinderen met
de Belgische kameraden samen. De kosten
waren niet hoog eigenlijk alleen de trein
reis per uitstapjesbiljet tegen verminderden
prijs.
Deze uitwisseling zal zeker al meer in
praktijk worden gebracht. Ze geeft aan de
kinderen een bijzonder prettigen en leer-
zamen logeertijd. Ze leerèn een ander land
en volk kennen en ontvangen daar vele
indrukken voor hun leven. Wij zijn den
Vlamingen reeds welgezind en omgekeerd
zij ook ons; nog veel meer waarde zou
deze uitwisseling van kinderen van vijandig-
gezinde naties hebben. Kleine Duitschers
en Franschen, Grieken en Turken, Oosten
rijkers en Hongaren, zouden door vriend
schappeiijken omgang de dwaasheid leeren
inzien, om elkander te verachten, te honen
en haten om economische en politieke ge
schillen, die niet door middel van wapenen
uitgevochten behoeven te worden.
Voor vele ouders is het iederen zomer
een moeilijke vraag, bij wie hun kinderen
uitlogeeren zullen gaan. Ze hebben alleen
maar een knorrigen oom, een ouden groot
vader, een ziekelijke tante als familie, en
die kunnen hen niet ontvangen. Nu is deze
kwestie opgelost. En zeker zullen de meeste
uitgewisselde kinderen na hun terugkeer
zeggenDees perzik smaakt naar meer
Er zullen wel ouders zijn, die het een
vreeselijke onderneming vinden hun kind
zoo ver weg naar wildvreemde menschen te
laten gaan. Maar dat verre land is in
een dag te bereiken en wildvreemde men
schen zijn niet als wilden tegen vreemde
kinderen. Misschien zouden onze kinderen
in een gezin kunnen komen, wat slordiger
en vuiler dan het onze, wat ruwer van toon
en losser van levenswijze. Maar ook ons
eigen familieleven is niet volmaakt en kin
deren zulten in een paar weken niet bederven
Bovendien is er een Comité, dat toezicht
houdt en wel zal waken, dat de kinderen
niet in een absoluut verkeerde omgeving
komen. Hoe is het met de Weensche en
andere vreemde kinderen in ons land ge
gaan De meesten hebben hier goede zorg
en leiding ontvangen en zijn hier wel vet
gemest maar daarbij niet bedorven terug
gekeerd. Een weinig vertroeteld te worden
is immers nog geen bederft
Indexcijfers.
De indexcijfers, die ons den stand der
prijzen van de meest belangrijke artikelen,
graan, vleesch, thee, suiker, weef- en delf
stoffen, rubber, hout, petroleum enz. leeren,
worden gewoonlijk ontleend aan het ver
trouwbare Engelsche tijdschrift, ;i „Econo
mist". Een vergelijking van deze cijfers
toont aan,; dat de levenskosten sinds Januari
1922 behoudens enkele schommelingen
vrijwel S gelijk gebleven zijn. De duurte
begint een chronisch karakter aan te nemen.
Wanneer men het indexcijfer voor de
jaren 19011905 stelt op 100 krijgt men
een stijging tot 379 in Maart 1920dat
was een topcijfer, daarna jkwam er daling.
In de laatste helft wan 1920 was deze vrij
belangrijkgedurende het jaar 1921 zette
de daling zich langzaam en vrij geleidelijk
voort, maar daarna blijft het indexcijfer
vrijwel gelijk. Voor Augustus van dit jaar
is het 190.4 en in September van het vorig
jaar eveneens 190.4. Augustus toont een
lichte opwaartsche beweging. Er is eenige
stijging bij de graanproducten en het vleesch,
ook thee en suiker werden na de sterke
daling in Juli iets duurder. Rubber, hout
en petroleum zijn voortdurend dalende.
De kans op sterke daling der levenskosten
in den eersten tijd schijnt wel heel gering.
Veel hangt af van een regeling tusschen
Duitschland en de geallieerden. Doch al
komt deze ook tot stand en wordt het
Roergebied langzamerhand ontiuimd, zal
Duitschland zich toch maar langzaam van
de zware slagen, die het heeft ontvangen,
kunnen herstellen en ook om die reden
de algemeene malaise nog wel lang blijven
heerschen. Mocht onze gulden zijn solieden
naam verliezen, dan zou de duurte nog
aanmerkelijk verergeren, al zullen we wel
niet met cijfers van honderdduizend en
zelfs millioen moeten gaan rekenen voor
gewone, betrekkelijk geringe uitgaven.
Uit het laatste indexcijfer blijkt wel, dat
de levenskosten nog steeds ongeveer twee
maal duurder zijn dan in de periode 1901
1905. Bedenkt men daarbij nog de hooge
huren, de zware belastingen enz., dan mag
men wel van ruim tweemaal zoo hooge
levenskosten spreken.
Des te zwaarder valt de verlaging van
lóonen en tractementen, waardoor in menig
geval den levensstandaard tof beneden het
peil van voor den oorlog neergedrukt wordt.
VISSCHERIJ.
Gemeentel ij ke vise h voorziening.
Uit Heemskerk wordt gemeld dat het
gemeentebestuur voor den a.s.. winter ten
gerieve der bevolking maatjesharing be
schikbaar heeft gesteld a 2'/i cent per stuk,
verkrijgbaar bij den vischhandelaar J. Koe
dijk, zoowel bij groote als kleine hoeveel
heden.
De Opr. Haart. Ct. voegt daaraan toe:
zeer zeker is het een goede gedachte
geweest om dit zoo uitmuntend volksvoedsel
in den komenden winter aan de gemeen
tenaren, waarvan het grootste gedeelte tot
de tuindersbevolking behoort en waarvan
de financieële toestand lang niet rooskleurig
is, voor een matig prijsje te, verkoopen.
We twijfelen niet of er zal een druk gebruik
van gemaakt worden.
De N. Haarl. Ct. zegt er het volgende van
De verkooper, die met de haring ook
langs de huizen zal komen venten, is bereid
op aanvrage de smakelijkste bereidingswijze
mede te deelen, opdat het doel, dat het
gemeentebestuur beoogt, n.l. den inwoners
in den komenden moeilijken winter, dien
wij tegemoet gaan, een goed en goedkoop
voedingsmiddel te verschaffen, bereikt worde.
Voor groote huisgezinnen, die zich voor
stellen den geheelen winter geregeld van
dit voedingsmiddel gebruik te maken, is
bij den verkooper een ton van deze haring,
inhoudende 800-900 stuks, te bestellen voor
een prijs, die voorloopig niet hooger zal
zijn dan f 15, terwijl ook kleinere hoeveel
heden verkrijgbaar zullen zijn.
Misschien is dit ook eens iets voor andere
gemeentebesturen om te overwegen. Het
ziet er immers naar uit, dat we een lang
niet gemakkelijken winter tegemoet gaan
SCHEEPVAART.
Waterstand IJmuiden.
September 1923 H. water
n.m.
7.04
8.02
9.16
10.48
0.45
1.40
2.22
Dagen
v.m.
16
6.40
17 E.K.
7.33
18
8.40
19
10.04
20
11.38
21
0.11
22
1.12
23
1.58
Geen Zomertijd
L.
v.m.
2.25
3.09
4.01
5.09
6.41
8.06
9.11
10.28
10.01
11.22
water
n.m.
2.40
3.27
4.24
5.43
7.16
8.31
9.31
10.17
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Zondagmiddag is naar de Kenn. Ed.
meldt, door een agent van politie aan het
bureau te Haarlem gebracht de bestuurder
van de autobus E 24648, stedelijk nummer
39, toebehoorende aan Hoogland en rijdende
van Haarlem naar IJmuiden.
De agent had namelijk geconstateerd,
dat de remmen op de voorwielen defect
waren. De chauffeur verklaarde, dat dit
defect hem en zijn patroon bekend was
De autobus is naar een garage gebracht
ter herstelling, terwijl tegen den bestuurder
en den exploitant proces-verbaal is opge
maakt.
VELSEROORD.
Op Donderdagavond 20 September
a.s zal door den heer J. W. van Dartelen
uit Haarlem een simuttaan-seance gegeven
worden in de Velser Dam- en Schaakclub.
Deze seance, welke te 7.30 zal aanvan
gen, zal plaats vinden in de Flora-Bioscoop
te Velseroord.
Heeren dammers mogen aan deze seance
deelnemen, Borden en schijven mede nemen.
Tijdens de kinderspelen alhier, met
de jubileumfeesten gehouden, kwam mede
op het programma voor een wedloop met
touwspringen over 50 M. voor meisjes en
over 100 M. hardloopen voor jongens.
Door den regen konden deze echter niet
plaats hebben. Nu hadden zij Woensdag
morgen plaats, nabij school H.
De prijswinnaars waren Oerrit Plugboer
en Leuntje Keur, beide leerlingen der hoog
ste klasse van school H, die daardoor in
het bezit kwamen van een zilveren heeren
horloge en een zilveren dameshorloge in
armband, door de heeren H. A. Repko en
R. de Boer beschikbaar gesteld.
De heer A. Taanman, vice-voorzilter der
Oranje-Vereeniging, bedankte de heeren
voor dit mooie geschenk en reikte daarna
met een kleine toespraak de prijzen aan de
winnaars over.
VELSEN.
Door de afd. Velsen der Ned. Ver
van Fabrieksarbeiders was op Dinsdag 11
September een vergadering belegd waarin
als spreker optrad de propagandist H
Albers, met het onderwerp „De toestand in
de papierindustrie, Nationaal en Inter
nationaal".
Na een korte inleiding van den voorzit
ter was het woord aan den heer Albers.
Spr. begon met naar Hl-.Dbl. meldt, de
hoop uit te spreken, dat alle leden het
artikel in het laatste nummer der „Fabriek
arbeiders" over de fabrieken van Van Gelder,
hadden gelezen Spr. zal hierover dus niei
verder uitweiden, mocht men over de cijfers
daarin genoemd nog iets wiilen weten, dan
was spr. bereid dit te verduidelijken.
Er wordt door de verschillende leidende
figuren in de papierindustrie gemompeld
dat er in October weer iets staat te ge
beuren. Het gaat niet aan, om alleen vanuit
Velsen den toestand in de industrie te be
palen, er moet terdege rekening worden
gehouden met de internationale industrie
zoowel als de nationale.
Men kan evenwel stellig aannemen, dat
in geen enkel bedrijf philantropie heerscht,
overal is het te doen om winst te maken
Van de omliggende landen zijn door de
Internationale van Fabrieksarbeiders ge
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per (aar dut
3 cent per week is men lid en heeft dan
recht op kostelooze hulp van een de/
wijkzusters en tevens gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateuf
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 12
te Velseroord,
gevens verstrekt, doch deze zijn niet van
toepassing op Duitschland, dii moet door
de valutacrisis worden uitgeschakeld. In
1922 was in de papierindustrie in Duitsch
land de toestand hoopgevend, doch dat is
maar voor een korten tijd geweest. Dit
neemt niet weg dat in de toekomst met
dit land terdege rekening moet worden
gehouden.
In Zweden zijn in Februari van dit jaar
de loonen verlaagd, hierdoor ontstond een
staking .die geruimen tijd duurde, en tot
resultaat had dat een verlaging is doorge
voerd van 30 tot 35 pCt. Voorgesteld was
50 a 60 pCt.
in België waren in 1921, 60 pCt. der
mannen in de papierindustrie werkloos, dit
had tot oorzaak de groote productie van
Engeland en de opleving der papierindustrie
in Frankrijk. Door samenwerking van de
leiders der papierfabrieken is hierin nu wel
weer verandering gekomen, doch een
kwaad ding voor de Nederlandsche industrie
dat in België momenteel nog langer
wordt gewerkt dan hier.
Daarbij komt, dat in de Scandinavische
landen de grondstoffen goedkooper wor
den gefrabriceerd dan in Nederland, waar
échter tegenover staat, dat de Nederland
sche fabrieken beter geoutilleerd zijn dan in
die lauden.
Nu is het niet zoo erg dat in die landen
plannen worden gemaakt om aan de arbeids
voorwaarden te tornen. Hier spreken andere
factoren mee, nl. in hoofdzaak, de machls-
kwestie. Hoe het met het economisch leven
loopen zal, zegt spr., is niet te zeggen daar
door het Roerconflict, Duitschland lam ge
slagen is als industrie-staat. Fintand kan nu
een groot concern vormen dat alles op
papier goed voor elkaar heeft, wanneer
er evenwel betere economische verhoudingen
komen, is dat absoluut onuitvoerbaar. Men
zal hiermee toch rekening moeten houden,
want tiet zou dwaasheid zijn niet de groote
moeilijkheden te willen zien. Wij moeten
zien te voorkomen, zegt spr. wat te voor
komen is en de voorz. der werkgevers
vereniging heeft reeds doen uitkomen, dat
het de schuld der organisaties is, dat nog
niet met veranderde arbeidsvoorwaarden,
dus verslechterde, zegt spr., is aan te komen.
Dit geeft ons te denken en te handelen, te
handelen door de organisaties te versterken,
hen er in te halen die er nu nog buiten
staan. Er zijn reeds ztoare klappen gevallen
en wij zijn er nog niet. Spr. geeft eenige
voorbeelden van reactie, n.l. verslechtering
van het onderwijs en verlaging der loonen
bij de werkverschalfing. Met deze dingen is
terdege rekening te houden, want slecht
voorbeeld doet slecht volgen. Spr. zal niet
tgng uitweiden, hij meent te hebben aan
getoond, dat er heel wat op het spel staat
voor de arbeidersklasse in het algemeen en
voor de arbeiders in de papierindustrie in
het bijzonder Er moet worden aangepakt,
niet eenmaal, maar geregeld, zonder op
houden. Met een ernstige opwekking aan
allen die nog iets voelen voor hun levens
peil, zich in den komenden tijd aan de
propaganda te geven, besloot spr. zijn luid
toegejuichte rede.
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen werd geen gebruik gemaakt en na
nog eenige mededeelingen sloot de voor
zitter deze goed bezochte vergadering.
Op de Woensdag in Hotel „De Prins"
gehouden openbaren veiling is de villa
„De Rietvink", aan de Stationsweg alhier,
gekocht door den heer Maters te Beverwijk,
voor de som van f 17850.
Er was niet veel belangstelling.