voor den vaderlandschen handel, de
scheepvaart en de industrie door haar
wordt geacht".
En nog altijd waar zijn de woorden
waarmede de Oud-Gouverneur-Gene-
raai Van Heutz zijne uitspraak eindigt
al had ze dan ook betrekking op de
toenmaals noodig geoordeelde leening:
„veel meer dan noodig. is voor rente en
aflossing ligt op en in onzen Indischen
bodem", woorden die hare rechtvaardi
ging vinden in het feit, dat de Volks
raad in Ned.-Indië met groote meerder
heid de Vlootwet aannam en bij de Re
geering op onverwijlde aanneming aan
drong.
Kunnen wij die vloot betalen? is een
vijfde vraag.
De Vlootwet wil de bedrijfskosten en
de geheele kosten der steunpunten, noo
dig voor de vloot voor Nederland en die
voor Indië, brengen ten laste respectie
velijk der Staatsbegrooting en der In
dische begrooting; terwijl de kosten
van aanbouw der geheele vloot gelij
kclijk over de beide begrootingen ver
deeld wordt.
Het deel nu, dat ten laste der Staats
begrooting komt, is niet meer dan tot.
nog toe aan de Marine wordt besteed
In Maart 1922 zei Minister De Geer tot
de 2e Kamer: „of gij de vlootwet aan
neemt of niet, dat kost geen cent meer
op de begrooting".
De heer Patijn, de voorzitter van de
Vlootwet-commissie, die bij afzonder
lijke nota adviseerde om de vlootwet
aan te nemen, maar de uitvoering op te
schorten, zegt niet anders, als hij de
vraag stelt: „of het zakelijk juist en
met de politieke eerlijkheid in overeen
stemming te brengen zou zijn, indien de
Vlootwet gebruikt werd als stormram
tegen de reorganisatieplannen op fi-
nantiëel gebied" en dan die vraag ont
kennend beantwoordt.
En nog iets verder haalt de schrijver
aan wat Prof. Bruins zegt: „dit zijn de
vragen (of een eind gemaakt zal worden
aan de intering van ons nationaal ver
mogen) waar het in werkelijkheid om
gaat en waarvoor het voor het levens
belang van het geheele volk noodzake
lijk is, dat de oplossing Vlootwet of
geen Vlootwet thans onmiddellijk
en met volle kracht ter hand genomen
wordt."
Ligt met deze uitspraken de onwaar
heid om alle actie tegen bezuinigings
plannen vast te koppelen aan de Vloot
wet er niet duimen dik op en is dat niet
het beste bewijs dat men bij gebrek
aan zakelijke argumenten zijn toe
vlucht neemt tot onjuiste en onoprechte
middelen.
En al geven wij dat niet als een argu
ment vóór de Vlootwet, toch mag niet
vergeten worden, dat bij den aanbouw
van de voorgestelde vloot ca. 40 mil
lioen aan arbeidsloon en verwerkt zul
len worden; een lichtgevend punt, dat
in deze tijden van werkloosheid en de
pressie niet voorbij gezien mag worden.
Voor Indië evenwel zal de vlootwet
een belangrijke vermeerdering van uit
gaven medebrengen, maar als bedacht
wordt, dat de economische vooruit
zichten daar zeer beduidend beter zijn
dan in Europa, dat zelfs verwacht
wordt, dat het budgetair evenwicht in
1925 hersteld zal zijn, dat de Volksraad
met groote meerderheid op aanneming
der Vlootwet aandrong, dat hij het
deed, nadat de Indische Defensiecom
missie met. vette letters in haar verslag
schreef: „De Commissie is eenstemmig
van oordeel, dat de verhooging der be
grooting 1922 en de meerdere kosten in
volgende jaren voor leger en vloot te
besteden, zullen moeten worden aan
vaard, omdat de voorgestelde maatre
gelen voor een rationeele verdediging
van Nederlandsch-Indië onverwijld ten
uitvoer moeten worden gelegd," dat een
man als Treub uit Indië terug kwam
met de overtuiging, dat de deur geslo
ten moet blijven, dat er echter niets is
om ze gesloten te houden, dan is het een
dringende eisch van zelfbehoud om zich
niet te verzetten tegen de regeerings-
plannen, maar deze integendeel met al
le krachten te steunen.
Waarom een vlootfonds? is een zesde
vraag.
Als een fabriek werkende met kost
bare machines, die bovendien wil
't rendement zoo hoog mogelijk zijn
altijd up to date gehouden moeten wor
den, uit hare winsten niet zooveel af
zondert om nieuwe machines aan te
koopen als de oude vernieuwing behoe
ven, dan is die fabriek ten ondergang
gedoemd. Met de Marine is het niet an
ders. Zij maakt geen winst, maar het
Vlootfonds beoogt, dat niet alleen op
aanbouw gerekend worde, maar dat tij
dig geld op zij gelegd worde om daar
mede het materieel op peil te houden.
Doet zij dat niet, dan is de Marine en
daarmede het Rijk in Azië ten onder
gang gedoemd.
Waarom deze Vlootwet? is o.i. eigen
lijk geen vraag meer.
Deze technische kwestie, die alleen
door diepe en ernstige studie tot op-
- lossing kan gebracht worden, IS opge
lost door de Interdepartementale Com
missie, door de Indische Defensiecom
missie, door de Marine- en Legerstaven,
zoowel in Indië als in Nederland, is
aangenomen door den Volksraad, wat
zoggen wil, dat Indië bereid is om de
daaruit voortvloeiende lasten te dra
gen en is eindelijk nogmaals uit fi-
nanciëel oogpunt bestudeerd door de
Vlootwetcommissie, die eveneens op on
middellijke aanneming aandringt.
Beter advies is dan ook niet mogelijk.
Absolute zekerheid, dat wij met deze
vloot onze onafhankelijkheid en die
van ons Rijk in Azië onder alle omstan
digheden afdoende kunnen waarbor
gen, kan ze evenmin als eenig ander
plan, en evenmin als de grootste vloot
die zekerheid vermag te geven aan het
grootste rijk. Die eisch is eenvoudig
nooit te vervullen.
Maar deze vloot geeft een groote kans
van veiligheid, zij is als de waakhond,
die eiken indringer van het erf kan
houden, tot anderen met den revolver
gewapend ter hulpe komen.
Zie hier, in a nutshell, de dwingen
de noodzakelijkheid voor het aannemen
der Vlootwet bepleit. Het is die dwin
gende noodzakelijkheid, die ons, in het
waarachtig belang van het geheele
Rijk, noopt om een laatste, ernstig be
roep op het Nederlandsche Volk te doen.
opdat een ieder naar zijn vermogen
medewerke, dat de Vlootwet binnenkort
het Staatsblad zal bereiken.
De Zending in moeilijkheden.
Reeds eenige weken geleden werd
door middel der bladen en particulier
berichten bekend gemaakt, dat de in
het Zendingsbureau te Oegstgeest Sa
menwerkende Zes Zendingscorpora
ties ook dit jaar een Zendingsweek
hebben uitgeschreven en wel de week
van 1118 Nov. a.s.
Ieder, die in de laatste tijden met de
Zending medegeleefd heeft, is bekend
met de talrijke vragen, de vele zorgen
en de groote financieele moeilijkheden.
Meer dan ooit hebben de Besturen
er behoefte aan te weten, dat in de ge
noemde week gansch Christelijk Ne
derland met Gebed, Toewijding on Offer
het groote weide der Zending steunt.
Wil de Zendingsweek slagen, zal in
derdaad in het geheele land deze week
in het teeken der Zending komen te
staan, dan is tijdige voorbereiding en
organisatie noodzakelijk.
Dit inziende hebben de Besturen der
Corporaties dezer dagen de medewer
king gevraagd van H.II. Predikanten,
Godsdienstonderwijzers, Hoofden van
Onderwijs-Inrichtingen, enz. en van tal
van Vereenigingen.
't Gaat er thans om, dat men gehoor
geve aan onzen dringenden oproep om
hulp!
Vele bladen stellen ons in staat die
hulp door middel van een „ingezonden
stuk" nog eens te vragen.
Wij benutten dankbaar deze gelegen
heid en vragen ook thans: „leg onze
bede om hulp niet onbeantwoord ter zij
de, maar wil doen, wat in Uw vermo
gen is."
Bij de organisatie van de Zendings
week kan door ieder hulp verleend wor
den.
Laat daarom, als degenen, die bereid
zijn te organiseeren, een oproep doen
om hulp, niet vruchteloos gevraagd
worden.
De Zending roept! Dat velen aan die
roepstem gehoor geven!
De Besturen der Samenwerkende
Zendings-Corporaties.
VISSCHERIJ.
Gedurende de week van 27 Sep
tember t/m. 3 October 1923 kwamen al
hier de navolgende vaartuigen binnen;
60 Iiollandsche-, 20 Duitsclie stoom
trawlers, 3 motor-, 32 zeilloggers, 2
sloepen, 1 stoom-, 1 motor-, 2 zeillog
gers, 13 Engelsche haringdrifters, 1
stoom Snurrevaarde en 197 kustvis-
schers.
De besommingen waren als volgt:
Hollandsche stoomtrawlers van f 1174
tot f 6064; Duitsclie stoomtrawlers van
f 1142 tot f 3912; motorharinglogger
van f tot f 2780; zeilharingloggers
van f 728 tot f 7745; stoomharinglogger
van f tot f 2771sloepen van f 582
tot f 588; motorloggers van f 367 tot
f 945; zeilloggers van f 219 tot f 602;
stoom snurrevaarde van f tot
f 2333; Engelsche haringdrifters van
f 724 tot f 4443, terwijl de kustvisschers
totaal f 11343 besomden.
De aanvoer bestond uit 898302 K.G.
trawlvisch, 3975 K.G. beugvisch, 542
kantjes, 6291 manden en 283 kisten
drijfnetvisch.
De totaal opbrengst bedr. f 261.053.11.
De arbitrage-commissie, die zich
heeft beziggehouden met den eisch om
loonsverhooging van de arbeiders in
het visscherijbedrijf, heeft, op grond
van de stijging van het indexcijfer, een
loonsverhooging toegestaan van 45 j
terwijl aan de arbeiders in de vischver-
koophallen 'n loonsverhooging van 55%
werd toegekend. De eisch der arbeiders
luidde echter een verhooging van 80
Zij wezen bovengenoemde arbitrale uit
spraak af. Indien het geschil niet nog
tijdig wordt bijgelegd, valt op een nieu
wc staking in dit bedrijf te rekenen,
die ernstige schade zou berokkenen
aangezien tal van visschersschepen
nog gelost moeten worden.
Zooals bekend had het Duitsche vis
sch er ij bedrijf dezen zomer eveneens
reeds te lijden onder een staking, die
bijna drie maanden geduurd heeft.
SCHEEPVAART.
Velsen. Er zullen weinig maanden
geweest zijn, dat er-zooveel schepen
voor de Papierfabriek aankwamen als
in de maand September. Er kwamen in
deze maand toch 20 stoomschepen aan.
waarvan 16 met papierhout en 4 met
steenkolen geladen.
Ging voor twee weken een voor hier
bestemde boot, de Vecht, naar Rotter
dam om te lossen, thans is bepaald, dat
alle voor hier bestemde booten hier
moeten lossen. Zondag lagen er behalv
twee voor de fabriek, nog 4 in liet ka
naal te wachten. Donderdag was het al
een week, dat de Turbinia op lossing
lag te wachten, de Danemark 5 dagen
De Ardglass, een Engelsche kolenboot
voor de fabriek, is na een dag wachten
echter naar Amsterdam doorgestoomd
en heeft daar de lading gelost.
In de week van 24 Sept tot 1 Oct.
zijn alhier door de sluizen geschut: uit
zee 80 stoomschepen en 2 zeelichters en
naar zee 62 stoomschepen en 1 zeelich
ter.
Waterstand IJmuiden.
October 1923 H.
water
L.
water
Dagen
v.m.
n.m.
v.m.
n.m
7
0.20
051
8.21
8.41
8
1.13
1 39
9.17
10.45
9.35
9
1.58
2.20
10 04
11.38
10.22
10 N.M.
2.40
3 01
10.47
0.31
11.08
11
3.21
3.45
11.31
11.55
12
4.05
4.27
0.10
13
4.50
5.11
0 39
0.53
Oeen Zomertijd
POSTERIJEN.
Postkantoor IJmuiden*
Lijst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, van welke de afzenders onbekend
zijn.
Terugontvangen in de 2e helft der maand
September 1923.
Brieven Binnenland.
W. Roosen Pzn Overveen.
Amersfoort, Amsterdam.
Briefkaarten Binnenland.
G. Dikhout, Amsterdam.
Marienier, Amsterdam.
Briefkaarten Buitenland.
R. Bream, Brussel.
Baaten Lindner, Salsburg Oostenrijk.
RIJKSPOSTSPAARBANK.
Aan het postkantoor Velsen en de daar
onder ressorteerende hulppostkantoren werd
gedurende de maand Sept. 1923 ingelegd
f 12.238,03. Terugbetaald f 15.125,80
Het laatste door dat kantoor uitgegeven
boekje draagt het nummer 8115.
Boeken en Tijdschriften.
W-ij ontvingen een door de gezamen
ijke kaascontrolestations in Nederland
uitgegeven drukwerkje, ten doel heb
bende het publiek op onpartijdige wij
ze in te lichten omtrent de beteekenis
an het Rijkskaasmerk
Voor belangstellenden stelt de Com
missie gaarne exemplaren beschikbaar;
deze kunnen worden aangevraagd bij
het kaascontrolestation, Westerstraat
16, Utrecht.
BINNENLAND.
hoeve van die rekeninghouders, die
door de sluiting van den postchèque-
en girodienst in ernstige ongelegenheid
zouden geraken.
Voor de behandeling van daarop be
trekking hebbende zaken zijn voorloo
pig aangewezen de thesaurier-generaal
van het departement van Financiën,
de algemeene secretaris van de Poste
rijen en Telegrafie en de beheerder van
de schatkist-postrekening.
Uitkeeringen uit voorloopig tegoed,
Men deelt mede, dat rekeninghou
ders bij den postcbèque- en girodienst,
die in ernstige moeilijkheden komen
ten gevolge van de beslissing, dat voor
loopig over het tegoed bij genoemden
dienst niet kan worden beschikt, zich
tot de daarvoor aangewezen commis
sie kunnen wenden met verzoek tot
uitkeering van een zoodanig gedeelte
van hun saldo, als ter verwijdering van
moeilijkheden noodzakelijk is. Zij zul
len daartoe gebruik moeten maken van
met ingang van heden Zaterdag 6 Oct.
op de postkantoren verkrijgbare for
mulieren.
Slechts verzoeken, waarvoor van de
ze formulieren wordt gebruik gemaakt,
worden in overweging genomen. Den
rekeninghouders wordt in het belang
van een spoedige afwikkeling van za
ken dus in hun eigen belang dringend
verzocht van het bovenstaande niet af
te wijken.
Ontslag gehuwde ambtenaressen.
Naar de „Rsb." verneemt, heeft de
Regeering besloten, met ingang van 1
Januari a.s. ontslag te geven aan alle
gehuwde ambtenaressen.
Deze worden daartoe verdeeld in
twee groepen: Groep A zijn die ambte
naressen, die reeds een minimum pen
sioen hebben bereikt en worden zonder
meer ontslagen. Dit zijn zij, die zeven
of meer dienstjaren hebben.
Tot Groep B bebooren zij, die nog
niet voor pensioen in aanmerking ko
men en op -vrachtgeld zullen worden
gesteld. Zij zullen dan evenveel maan
den wachtgeld krijgen als zij dienstja
ren tellen.
Verder zullen geen gehuwde ambte
naressen meer in rijksdienst worden
genomen en zal aan ambtenaressen, die
in het huwelijk treden, eervol ontslag
worden verleend.
Eenigen tijd geleden werd medege
deeld, dat de Regeering besloten heeft,
wèl de periodieke verhoogingen toe te
kennen. In aansluiting hierop ver
neemt de „Rsb." intusschen, dat alle
extra rangsverhoogingen, die gepaard
zouden gaan met buitengewone tract c-
mentsverhooging, op last van den mi
nister van Financiën moeten worden
geschrapt.
Gebroken zal ook worden met het sy
steem der automatische promoties,
zonder dat er een vacature is of veran
dering van werkkring een promotie
wenschelijk maakt.
De salarisverlaging.
De minister van Financiën heeft aan
een medewerker van het „Vad." zijn
meening gezegd inzake de salarisver
laging. Volgens Z. Ex. heeft de ambte
naar minder van den algemeenen fi-
nanciëelen druk te lijden dan welke an
dere salaris- en inkomentrekker ook.
Immers het nationale inkomen daalde
tusschen 1922 en 1923 met een milliard
twee honderd millioen. De ambtenaars
stand maakt ongeveer 12 van de be
volking uit. Hij zou dus, gelijk omge
slagen, 100 millioen minder inkomen
moeten hebben. In werkelijkheid deelt
de ambtenaar maar voor 35 tot 40 mil
lioen in den nationalen achteruitgang.
Verder werd medegedeeld, dat de
minister bij de tweede tienpercents ver
laging wel degelijk van plan is indivi
dueel te werk te gaan en den last naar
draagkracht, en dus ongelijk te verdee-
len.
Te laat is, volgens Z. Ex., ingegrepen
en daarom moest nu dadelijk krachtig
worden gehandeld. De tijd ontbrak voor
het opmaken van een verdeeling als Z.
Ex. voor de toekomst overweegt.
Postchèque- en Girodienst.
De directeur van den postchèque- en
girodienst heeft na overleg met de re
geering besloten den postchèque- en gi-
odienst tijdelijk te sluiten.
Een groot aantal fouten in de admi
nistratie ven vermelden dienst is de re
den die tot dezen maatregel noopt. Het
noodzakelijk, dat deze fouten eerst
worden opgespoord, hetgeen thans al
leen mogelijk blijkt bij sluiting van den
dienst, om te voorkomen, dat het aan
tal fouten nog grooter wordt.
Het controle-bureau is reeds in wer
king om te trachten met spoed de ge
maakte fouten te acherhalen en te ver
beteren.
Zoodra dit bureau met zijn arbeid ge
reed is, kan heropening van den dienst
eerst in overweging genomen worden.
De regeering overweegt welke maat
regelen zij zal kunnen nemen ten be-
De jubileum-postzegels.
Just Havelaar schrijft in bet „Vad."
het volgende:
Nu de 10 cents en de 5 cents jubileums
postzegel een tijdje in gebruik zijn ge
weest, zal 't ieder wel duidelijk worden,
dat we hier eindelijk voortreffelijke ze
gels hebben. Het is een voortdurend ge
noegen deze karaktervolle zegels te
ontvangen, die iets feestelijks geven
aan de vriendenbrieven en die de meer
zakelijke epistels nog even deel doen
hebben aan de schoonheid. Niet zon
der lichte huivering denkt men aan de
kortstondige bestemming dezer zegels.
Het is vooral de grootheid van stijl, die
ze zoo mooi doet zijn. Hoewel ik den 10
cents postzegel de voorkeur geef, acht
ik den anderen toch volkomen geslaagd
en op de beste wijze origineel.
De vraag doet zich voor zij werd
mij door een mijner vrienden gesugge
reerd en 'de gedachte leek mij een
van Columbus de vraag doet zi
voor waarom we deze zegels zoo k(
genieten zouden. Verander bij den
cents-postzegel de jaartallen bovena:
in het woord Nederland, doe hetzeS
bij den 5 cents-postzegel, het onder*
strookje afsnijdend (waardoor <u
postzegel normaler van verhouding
eigenlijk schooner, ja zelfs markant
wordt), en wij hebben eindelijk e
paar postzegels, die men den buitc
landers toonen kan, en die men zond
tegenzin op zijn couverten zal plakki
Tegen de Rijwielbelasting.
Het bestuur van het Bureau voor
ciale Actie ten dienste van Handelsr
zigers en Handelsagenten in Nederla;
heeft een adres aan de regeering
zonden, waarin wordt aangedrong
bij het ontwerpen van het voorstel
heffing van een rijwielbelasting,
zoodanig te doen, dat zij, die een rijv,
voor de uitoefening van het beroep n
dig hebben, betgeen voornamelijk
de handelsreizigers het geval is, in
geval van belastingbetaling word
vrijgesteld.
Voor handelsreizigers klemt dit v
zoek om vrijstelling te meer, omdat
van alle groepen van werknemers,
een rijwiel gebruiken, de eenigen zul]
zijn die reeds zooveel betalen voor t
rijwiel. De jaarlijksche kosten, die
bevrachting per spoor van het rijv
voor hen meebrengt, drukken tha
zeer zwaar op het bestaan van c
handelsreiziger.
Waarom prinses Juliana niet naa.
Alkmaar mag.
Ongeveer tweeduizend ingezeten
van Alkmaar hadden aan de l
ningin een schrijven gericht, waarin,
haar verzochten de prinses toe te sta
de feesten op 8 dezer, ter gelegen!;
van het 350-jarig Ontzet, bij te worn
Donderdag kwam echter bericht in
dit verzoek niet kan worden ingev
ligd, omdat de prinses, nu reeds
dikwijls ter gelegenheid van het reg
rings jubileum uit is geweest, weer i
ernst haar lessen moet volgen.
De Vereeniging van Belanghebbend
bij de Zuiderzeevisscherij.
Een commissie, benoemd uit de i
diteuren in het faillissement der
eeniging van Belanghebbenden bij
Zuiderzeevisscherij, heeft aan deni
nister van Binnenlandsche Zaken
schrijven gericht, waarin zij uitvoe
de geschiedenis van het totstandkon
van deze vereeniging uiteenzet, en
bij de regeering op aan dringt nognia
een commissie te benoemen, ten eii
te onderzoeken in hoeverre zij aansp
fcelijk is voor.de door genoemde v
eeniging geleden verliezen.
De
De Werkloozensteun.
regeering heeft goedgevond
dat ook voor 1924 de mogelijkheid
geopend blijven, dat aan werklooz]
kassen een subsidie van meer dan
pCt., overeenkomstig de bepalin;
van het Werkloosheidsbesluit li
wordt verleend, doch alleen in gtf
len, waarin het dringend noodig blij
Het Kamerlid Gerretson.
Naar „De Standaard" meldt, is del
stand van het C.H.-Kamerlid Gen
son goed vooruitgaande. De spijsvei
ring werkt weer meer normaal;
nachtrust is beter.
170 billioen mark maken een nood
landing.
Donderdagmiddag deed een Ned|
land sch vliegtuig op het vliegtéffj
te Vlissingen een noodlanding.
In het toestel bevond zich een Du
sch er, die 170 billioen mark in bank]
pier met zich meevoerde en op i
was naar Londen.
Daar de man van behoorlijke pap
ren voorzien was, werd hem toegesta
zijn reis te vervolgen.
Naar de Tel. was het geld
stemd om via Londen naar Keulen v
voerd te worden.
Een verloren chèque.
De politie te Rotterdam heeft een I
jarigen man aangehouden, wege
diefstal van een chèque van frs. 27'
Deze chèque was op 28 September af]
geven aan toonder door een koopffl
in parfumerieën. De man, voor wien-
bestemd was, deelde een dag na aai
gifte mede, dat hij haar verloren ka
Er werd toen een nieuwe chèque, <1
maal op naam, afgegeven. De Incass
bank, waar zij moest worden uitl
taald, kreeg aanzegging dat de eer
chèque ongeldig was en niet moest vt
den uitbetaald. Ze werd echter Dond
dag toch aangeboden. De man, die ha
presenteerde, vertelde, dat zijn vroi
haar voor f 300 had gekocht van iemai
dien zij van aanzien kende. De poli
heeft echter geen geloof gehecht
dit verhaal en het echtpaar voorloo]
vastgehouden.