ORGAAN VOOR D
NTE VELSEN
No. 99
Zaterdag 13 October 1933
8e Jaargang
1JMUIDER COURANT
Abor nementsprijii fl.per 3 maanden, franco per post f 1.35
Abor nemenfen worden aangenomen aan bet Bureau en bij de
Agerten. Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente
VELSEN In dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
Advertentiën uiterlijk in te zenden
WOFNSDAG tot 0 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Verschijnt Woensösigg Zaterdags
Uitgave van de N. V. UITGEVERS MIJ. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
Ingeionde mededeelingea 40 ets. per regel Advertenties van 11. en m. 6 regels
fl. iedere regel meer 20 ets. Compact gezette advertenties van 1 t.enm. 5
regels f 1.25, iedere regel meer £6 ets. £leine advertenties en familieberichten
zoomede vereeniglngs advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 5 regels f0.76, iedere regel meer 16 ets. By niet contante
betaling worden de gewone prijzen berekend Advertenties radres bureau van
dit blad' 10 ets. extra; voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelpryzen worden met
B ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Yellen
DRINGEND VERZOEK
o» bij verhuizing het oude en
het nieuwe adres, NIET aan
den looper, doch aan ons bu
reau WILLEMSPLEIN 11, op te
geven De Administratie.
Kleine Advertenties
en Familleberlohten kosten bij
VOORUITBETALING
slechtsl5 Cent per regel.
VAN DEN WACHTTOREN.
De vierde Volkenbondsvergadering.
De vierde Volkenbondsvergadering is
uiteengegaan, nadat de begrooting van
den Bond voor 24 ten bedragen van 23
millioen goudfranc was goedgekeurd.
De Bond is een dure instelling met een
heele staf van ambtenaren. De drang
naar bezuiniging beeft ook op deze be
grooting baar invloed uitgeoefend maar
toch blijft een uitgaaf van 23 millioen,
door de staten bij den Bond aangeslo
ten te betalen, voor menigeen reden, om
te pruttelen over het dure praatcollege
te Genève.
De Volkenbond is nog geen bond der
volken, belangrijke naties als Duitsch-
land, Rusland en Amerika houden zich
nog steeds afzijdig. Maar dit is een
kwestie van tijd. Eenmaal tot aanzien
en macht gekomen, zal de Bond zeker
alle staten der wereld omvatten gaan.
De Bond is nog in de kinderschoenen,
maar het is bij deze vierde vergadering
wel gebleken, dat het kind sterker
wordt. De Italiaansch-Grieksche kwes
tie van de vorige maand bracht den
Bond in een uiterst moeilijk parket. Al
te kras en dreigend optreden tegen Ita
lië zou zeker op een mislukking zijn
uitgeloopen. De Bond trad daarom ge
matigd en voorzichtig op en aan hem is
het zeker te danken, dat het geschil niet
met geweld van wapenen maar door
tusschenkomst van Volkenbond en Ge-
zantenraad is geschikt. Hierdoor is vrij
waarschijnlijk een oorlog voorkomen,
waarin ook wederom licht de eene
staat den andere had meegesleurd. Het
voorkomen van een oorlog is meer
waard dan een jaarlijksche uitgave
van 23 millioen franc.
De Raad van den Volkenbond heeft in
deze vergadering nadrukkelijk ver
klaard, dat elk geschil, dat tot een
breuk zou kunnen leiden, tot de be-
voegheid van den Volkenbond behoort,
als het tusschen bij den Bond aange
sloten staten gaat. Ook is er een ont
werp-ver drag van onderlingen bijstand
vastgesteld, dat waarborgen van veilig
heid geeft aan staten, die tot beperking
van bewapening willen overgaan.
De geest, waarin de leden van den
Volkenbond samenvergaderden, was
vriendschappelijk en welwillend. Bijna
alle tongen en talen werden daar ver
tegenwoordigd gevonden. Een vijftigtal
staten der wereld zijn toch bij den Bond
aangesloten. De Nederlander Loudon,
de Pool Skirmunt, de Noor Lange, Ur-
ratia, de Columbiaan, Zoba ed Dauleh,
de Pers, Alvarz van Chili, del la Fer-
riente van Cuba, Ishii van Japan, Nan-
8en van Noorwegen, Enckell van Fin
land, Branting van Zweden, Mc Neill
van Ierland, Murray van Zuid-Afrika,
de maharadjah van Nawanager
(Britsch-Indië) en vele anderen hebben
daar in Geneve gewerkt aan de vereeni-
ging van alle volken door het recht; ze
hebben weer een steentje gelegd van
het huis van den wereldvrede, waarin
eens alle volken zullen samenwonen.
De Chotbah voor de koningin.
De Mohamedanen in onzen Oost heb
ben 31 Aug. den verjaardag der Konin
gin ook godsdienstig gevierd. Een offi
cieel gebed is waarschijnlijk door een
der hoogste geestelijken voor deze ge
legenheid voorgeschreven, waarvan de
aanvang aldus luidt:
„O Heer, die onze kracht zijt en die de
wereld en het Heelal beheerscht. Gij
voorwaar zijt het, die beter dan wij
stervelingen weet, wat er op de wereld
geheim of in bet openbaar voorbijgaat.
O Heer, zooals Gij over ons hebt ge
waakt in het geheele land, is or voor ons
geen beletsel geweest op het gebied van
den godsdienst, noch van het gebed
noch op het gebied van ons huwelijk en
van ons leven
Er spreekt uit dit gebed gehechtheid
aan onze regeering en de Mohamedanen
blijken trouwe onderdanen te willen
zijn. Ze voelen zich vrij en thuis onder
Nederlandsch bewind, omdat dit hun
toelaat als Mohamedaan te leven.
We merken hetzelfde bij de Joden in
ons land op. Zij zijn over het algemeen
zeer Oranjelievend. In ons land hebben
zij allang gelijke burgerrechten met de
Christenen. Zij bezitten alle vrijheid,
om ambten en waardigheden te beklee-
den; de wet zondert hen van geen enkel
recht uit. Het is een eenvoudige waar
heid, die echter door regeeringen vaak
vergeten wordt, dat men achting en
trouw ontvangt, als men recht en vrij
heid geeft. Voor de wet moet ieder gelijk
zijn en de staat moet niet de eene groep
der bevolking voortrekken boven de
andere. Daardoor beeft onze regeering
Joden en Mohamedanen tot vrienden
gekregen.
De onderdrukte, achterafgezette ele
menten in een volk, zij het om een an
dere godsdienst dan de algemeen gang
bare, zij het om een ander ras, zij het
om lagere klasse, zijn ook de gevaarlij
ke en lastige elementen; vrijheid en ge
lijkheid van rechten wekt eerbied je
gens de overheid en is het cement van
den staat.
Pittige woorden uit de pers.
Een Amerikaansch weekblad geeft
telkens een groot aantal rake, geestige
woorden uit Engelsche en Amerikaan-
scbe bladen. Een groot deel daarvan
verliest de fijnheid door vertaling, an
deren zinspelen op toestanden, die ons
vreemd zijn. Maar sommigen kunnen
wij ook waardeeren. Een paar daarvan
moge hier volgen.
Men heeft uitgerekend, dat ieder
kind bij zijn geboomte belast is met f 132
van den nationalen schuld. Dat is zeker
de reden, waarom kleine kinderen zoo
veel schreien. Er zijn 37 oorzaken voor
oorlog, de voornaamste daarvan is de
overtuiging, dat men zijn tegenpartij
tegen de vlakte kan slaan. Apen heb
ben gauw van iets genoeg; de statistiek
der echtscheidingen bewijst, dat de af-
stammingstheorie van Darwin toch zoo
gek nog niet is. Men kan tegenwoordig
met Duitsche Marken maar een ding
mee doen: er Russische roebels voor
koopen. Daar Coolidge twee jaar presi
dent van den senaat is geweest en de
ijdelheid van het woord heeft leeren in
zien, is hij waarschijnlijk zoo zwijg
zaam. Bijna iederen dag wordt iets ge
daan, dat niet mogelijk is. Het schijnt
de ellende te zijn, dat er zooveel over
evolutie gepraat wordt en zoo weinig
evolutie is.
De moeilijke kunst der rechtspraak.
De meeste menschen kunnen zicli niet
begrijpen, dat sommigen lust hebben
chirurg te worden en een groot deel
van bun leven door te brengen te mid
den van al de verschrikking van een
operatiekamer. Maar het valt velen
even moeilijk te begrijpen, hoe sommi
gen de zware verantwoordelijkheid van
het ambt van rechter kunnen en wil
len dragen. Immers een rechter moet
kunnen zien in de diepste diepten van
het hart en de geheimste beweegrede
nen kennen, om juist te oordeelen. Hij
mag zich niet laten leiden door meelij
den, maar hij moet recht doen. Door
zijn vonnis maakt hij niet een persoon
maar allen, die met hem verbonden
zijn, ongelukkig. Hij gaat na de recht
zitting naar huis, gaat wandelen, eten,
genieten van gezellig familieleven, <3e
veroordeelde gaat naar de cel, het graf
voor levende lijken. De rechter moet
even koud en onbewogen zijn als bet
beeld van justitia en zooals deze een
blinddoek draagt, zoo moet de rechter
zonder aanzien des persoons oordeelen:
hij mag niet zachter zijn tegen iemand
met een innemend gezicht als tegen een
boeventronie, tegen zijn besten vriend,
wanneer deze als beklaagde voor hem
gebracht wordt als tegen den man, dien
bij nooit heeft kunnen luchten.
Wij kunnen niet zonder rechters en
gelukkig behoeft de rechter niet alleen
het koude recht te laten gelden, mag
hij ook rekening houden met verzach
tende omstandigheden en behoeft hij
zijn gevoel niet af te leggen, als hij zijn
toga aantrekt.
Maar als hij te veel aan zijn gevoel
toegeeft, kan hij geen goede rechter zijn.
Hij mag tegenover den berouwvollen
zondaar niet spreken als Christus eens
deed tegenover de overspelige vrouw:
Ga heen en zondig niet meer! Hij zal bij
ernstige misdaden, ook al pleit zijn
hart voor genade, toch niet voorwaar
delijk veroordeelen, omdat de straf dan
haar afchrikkende werking zou verlie
zen.
In Frankrijk heeft men nog de leeken-
rechtspraak. Daar oordeelt een jury
over onschuldig en schuldig. De jury
leden zijn nog niet ambtelijk verhard,
laten zich licht meesleepen door mee
lijden, komen licht onder den indruk
van een welsprekend en gevoelig plei
dooi, worden ontroerd door de ellende
en het berouw van den schuldige. Mis
daden, die voortkomen uit minnenijd,
worden door een jury niet zwaar aan
gerekend. De man, die zijn vrouw be
trapt op ontrouw en haar of haar ver
leider of beiden dood, heeft een goede
kans, er bij een jury zonder straf af te
komen.
Een kantoorbediende te Parijs stal
onlangs uit den kas»df*r zaak, waaraan
hij verbonden was ter wille van zijn
meisje, dat veel noodig had en veel van
hem eischte. Zijn liefde voor haar was
zoo groot, dat hij bereid was, alles voor
haar te doen. Ze kon hem maken en
breken en heeft hem gebroken. De jury
leden hebben hem om zijn hartstochte
lijke liefde voor het meisje vrijgespro
ken.
Hier wordt aan de verzachtende om
standigheden te groote kracht toege
kend; ons rechtsgevoel heeft met deze
vrijspraak geen vrede, ook al hebben
we te doen met den zwakkeling, die om
zijn meisje een dief werd.
Terecht wordt in het dagblad „Le
Journal" de opmerking gemaakt, waar
om nog de arme duivel veroordeeld
wordt, die in een eethuis zijn maag vol
smult en dan moet bekennen, dat hij
geen cent bezit. De honger is een niet
minder dringende kracht dan de liefde.
Zoo ziet men, dat het heel moeilijk
is, om het rechte evenwicht tusschen
rechtsgevoel en medegevoel te vinden,
waarom wij ons verheugen, dat de
rechterlijke toga ons werkkleed en de
strafwet onze heilige schrift niet is.
Onveilig reizen in Duitsehland.
We kregen een paar nummers van
een dagblad, dat te Magdeburg ver
schijnt, „Volksstimme" genaamd in
handen. In een paar woorden bovenaan
vindt men heel den gruwelijken nood,
waarin het Duitsche volk verkeert, ge-
teekend. Einzelpreis 2x/2 Millionen. Een
nummer van deze krant van klein for
maat en 5 pagina's kost dus 2x/2 milli
oen Mark. Verderop lezen we eert offi
cieele mededeeling. Het Rijksindexcij
fer voor de kosten der levensmiddelen
is 24 Sept. gesteld op het 28 millioon-
voudige van den tijd voor den oorlog.
De Duitschers mogen graag woorden
aan elkaar smeden en zoo lezen we hier
het woord: „Vorkriegszeit". In onze
pers leest men soms het leelijke Ger
manisme: vooroorlogsche tijd, daar
naar gemaakt. Dit indexcijfer zal wel
vastgesteld worden tot bepaling der
loonen, die zich regelen naar de vroe
gere waarde van den Mark. Deze bere
kening is echter heel zuinig en krap
Immers de waarde van één Mark
voor den oorlog is zoo ongeveer gelijk
met die van 100 millioen thans. Men
mag echter wel aannemen, dat het
Duitsche volk voor den oorlog drie,
viermaal meer kon uitgeven voor nood
zakelijke levensbehoeften dan thans.
De armoede drukt dit volk niet, hij
heeft het bij de keel gegrepen. Een der
gevolgen der schrikkelijke ellende,
waarin het Duitsche volk verkeert, is
de groote onveiligheid en misdadigheid.
Roofaanslagen en moorden in den trein
komen er zoo dikwijls voor, dat er bij
zondere maatregelen tegen genomen
zijn.
We lezen in de „Volksstimme", dat
een voorzitter der directie van de Rijks
spoorwegen een soort veiligheidsdienst
heeft ingesteld in het bijzonder voor de
nachttreinen. De conducteurs moeten
meermalen door de waggons rondgaan
De afdeelingen in den trein voor hét
dienstpersoneel bestemd, zullen zoo
weinig mogelijk gebruikt worden, al
leen voor het gebruiken van den maal
tijd en de administratie. Verder wor
den de reizigers vermaand, om niet al
te vertrouwelijk met vreemden om te
gaan en zeker niet hun bagage over te
laten „zur Aufsicht", om er op te
passen.
Deze maatregelen gelden voor het ge
bied, dat onder de directie Berlijn res
sorteert, maar ook in het overige
Duitschland wordt liet publiek tegen
de treindieven en moordenaars be
schermd. Wij zien hier het sterke ver
hand, dat tusschen armoe en misdaad
bestaat.
Huisbezoeksters bij de tuberculose
bestrijding.
De meeste vereenigingen voor wijk
verpleging laten de zusters ook huisbe
zoek hij de tuberculoselijders doen; in
de steden heeft men gewoonlijk een
huisbezoekster, die zich aan dit werk
geheel wijdt. Het is hier niet te doen,
om den patient te verplegen, maar wel
om hem en het geheele gezin te loeren
alles te doen, wat de gezondheid kan
baten en alles na te laten, wat haar
kan schaden; het een en het ander is
niet weinig.
In een bespreking van het jaarver
slag der Tuberculose-inspectie zegt de
medische medewerker der Nieuwe Rot-
terd. Courant, dat het gevaar van een
zijdigheid en verstarring zoo groot is
dat geen enkele huisbezoekster, die
geen wijkverpleegster tevens is on
slechts weinige wijkverpleegsters huis-
bezoeksters daaraan ontkomen.
„Bij het „deskundig huisbezoek"
staat in den gedachtcngang van de be
zoekster de tuberculose veel te veel op
den voorgrond en daaronder lijdt het
algemeen hygiënisch-propagandis
tisch karakter, dat dit bezoek naar on
ze meening behoort te bezitten."
Deze critiek is niet malsch. Het werk
der huisbezoeksters is zeker niet mak
kelijk; ze moeten bijzonder veel tact
bezitten, ze mogen de patiënten niet
bang maken, ze mogen niet den indruk
maken bemoeiziek te zijn, ze moeten
op een prettige manier maar toch be
slist allerlei kleine hervormingen we
ten door te zetten. Zij moeten daartoe
het vertrouwen winnen en als een wel
kome bezoekster en aller vriendin ont
vangen worden. Dan kunnen ze aller
lei slechte gewoonten en toestanden hij
wasschen, slapen, eten enz. langzamer
hand veranderen. We kennen zusters,
dit dit werk voortreffelijk verrichten,
of het over het algemeen zoo weinig
waarde heeft en slecht verricht wordt,
als de medische medewerker der N. R.
Crt. beweert, wagen wij niet uit te ma
ken.
Maar wel komt een andere gedachte
hij ons boven. Waarom bezoeken deze
zendelingen van gezondheid, reinheid,
levenskracht alleen de gezinnen der tu
berculoselijders op? Zij zouden hun
raad en hulp met succes kunnen geven
in vele gezinnen, waar veel gesukkel
is en allen den indruk van zwakte ma
ken, bedreigde gezinnen en verder daar,
waar vuilheid en zorgeloosheid een
voortdurend gevaar zijn voor de ge
zondheid. Zij zouden eigenlijk alle ge
zinnen wel eens mogen opzoeken,
want overal wordt op het gebied der
gezondheid gezondigd. Slaapkamers,
waar niet of weinig geventileerd wordt,
Het Consultatie-Bureau van de Ver-
eeniging tot bestrijding der tuberculose
is voortaan gevestigd Brinlostraat, Vel-
seroord, vlak bij het station Volsen.
Eiken Woensdag van 23 wordt
hier spreekuur gehouden. Het onder
zoek is kosteloos en geschiedt door Dr.
Anema van Haarlem.
Onders laat vooral uw kindereu on
derzoeken!
menschen, die alleen hun lichaam ho
ven de hals met water in aanraking
doen komen, kelders, donker en be
nauwd, waar het eten eer bederft dan
tegen bederf wordt beschermd, drink
water, dat een zee vol ziektekiemen is,
melk, die niet koel cn zuiver bewaard
wordt, W. C.'s, als een enge donkere
stinkende cel enz. enz. Waarlijk ge-
zondheidszusters zouden overal vele
goede wenken kunnen geven, waar
schuwen, op verbeteringen aandringen
en zoo uitstekende diensten bewijzen,
om de gezondheid te bewaren. Op het
gebied der gezondheid laat men nog al
tijd kalveren verdrinken, voordat men
den put dempt!
Het modelhuis.
Wij hebben jaren geleden eens een
boek gelezen, waarvan we titel en
schrijver vergeten zijn en ook van den
inhoud weten we niets meer dan de be
schrijving van een wonderhuis. De ka
mers waren circelvormig, zoodat er
geen donkere, stoffige hoeken de ge
zondheid konden schaden, de ramen
lieten genoeg licht toe, maar niet te
veel, zoodat men geen gordijnen be
hoefde te gebruiken. Electriciteit deed
het werk van dienstpersoneel. Door op
een knopje te drukken werd uit de keu
ken langs een soort Jakobsladder het
eten, schotels, borden enz. naar binnen
op tafel geschoven. De bezoeker be
hoefde niet te bellen. Stond hij op den
stoep, dan ging er automatisch een bel
over. Hij hoefde zijn schoenen niet te
vegen. De mat schudde en trilde en
schoof onder zijn voeten en maakte
zijn zolen absoluut stofvrij enz. enz.
In dit huis werd niet gewerkt maar
alles vooral door electriciteit machi
naal verricht.
We moesten aan dit wonderhuis den
ken bij de beschrijving, die de roman
schrijfster Augusta de Wit geeft van
een modelhuis, te Weimar gebouwd.
Alles is zoo praktisch en eenvoudig
v mogelijk ingericht. Er is geen trap en
er zijn geen gangen, kasten, tafels en
stoelen hebben geen richels, waarin
het stof zich licht vastzet. De badkamer
heeft een hellende vloer, zoodat het
water van zelf wegloopt, er zijn in de
slaapkamers geen waschtafels, men
maakt van de badkamer gebruik, als
men opstaat. De tafel in de eetkamer is
met een glazen plaat bedekt, men heeft
geen kleeden noodig. Het huis wordt
centraal verwarmd; men hoeft geen
kachels te poetsen en aan te maken,
geen turf en kolenvoorraden aan te
dragen, de vloer der kamers is met li
noleum bedekt; men heeft niet zes a
acht losse kleedjes in iedere kamer;
eetkamer en keuken zijn vlak bij el
kaar. In de kinderkamer staan met
linoleum bekleedde kisten, die als
bank, stoel, tafel en zelfs als wagentje
dienst kunnen doen en waaraan niets
valt te bederven. Alles is eenvoudig en
toch smaakvol ingericht.
Het huis met eenige der meubelen,
die ervoor gemaakt zijn, kost 36000
goudMark; een volkswoning is het dus
niet.
Een bezoek aan zulk een modelwo
ning zou echter menige huisvrouw kun
nen leeren, dat zij het zich heel wat ge
makkelijker kon maken door huis en
werk anders in te richten. Alles kon
veel meer op het gemak geregeld wor
den. Het zien van het modelhuis heeft
een ouderwetschen Duitscher doen uit
roepen: „Vooral geen inspanning. Me
vrouw kan op de sofa liggen lezen en
het huiswerk is toch gedaan. Zulk
