ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 6
Woensdag" 21 November 1928
9e Jaargang
IJMU1DER COURANT
Waterstand IJmuiden.
jvember 1023 H.
water
L.
water
igen
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
2.24
2.35
10.23
10.36
V. M.
2.56
3.08
10.56
11.11
3.30
3.42
11.29
11.47
4.03
4.13
4.33
4.44
6.16
0.29
5.08
5.18
0.47
1.00
5.41
5.55
1.17
1.33
Frans Netscher f.
De heer Frans Netscher, die zoo-
s wij reeds meldden in het Diaco-
te Haarlem was opgeno-
en is daar Maandagavond over-
Met hem gaat een onzer beste burgers
jen, die veel voor onze gemeente
jeft gedaan. Hij heeft aan het open-
leven deelgenomen als weinig an-
en zijn krachten steeds gesteld
dienst der gemeenschap.
In den zomer van 1907 werd hij voor
Vrijz. Democratische Partij gekozen
lid van den gemeenteraad en wel in
II, IJmuiden. Op den eersten
insdag van September als raadslid
&ïnstalleerd, werd hij dadelijk tot wet-
ouder gekozen. Als wethouder kreeg
ij onderwijs en later het gasbedrijf,
et gasbedrijf was er toen nog niet,
laar de heer Netscher heeft een groot
gehad in de totstandkoming
larvan en toen dan na een warmen
rijd was beslist dat de gemeente niet
een gasfabriek zou bouwen, maar
aar gas van Haarlem ging betrekken,
de heer Netscher het bedrijf on
zijn bestuur. En dat was hij hem in
oede handen. Dit was ook met het on-
erwijs het geval, wat niet te verwon-
êren is, want de heer Netscher was
in man met een warm hart voor het
De volksgezondheid ging hem zeer
r harte, jarenlang was hij lid van de
ezondheidscommissie. Was mede on-
r zijn bestuur het wasbedrijf in 1910
t stand gekomen, daarna heeft hij
ede zijn schouders gezet aan de tot-
andkoming van de waterleiding. In
113 werd hij niet herkozen als wet-
luder en de werkzaamheden voor de
aterleiding werden in 1914 aanbe-
eed en in 1915 uitgevoerd. Maar aan
voorbereiding hiertoe had de heer
etscher een werkzaam aandeel ge
ld.
Op 2 September 1919 werd de heer
etscher gekozen tot tijdelijk wethou-
>r, wat hij bleef tot 3 September van
t jaar, toen hij als raadslid aftrad, na
116 jaar te zijn geweest.
In den raad was de heer Netscher
n militante figuur, scherp en strijd-
stig, maar wie het belang der ge-
eente immer ter harte ging. Weinig
len gaven zich zoo geheel en al; hij
t in tal van commissies, was jaren-
Qg ambtenaar van den Burg. Stand,
3 hoedanig hij heel wat huwelijken
sloten heeft. Over dag en des avonds
g men den heer Netscher op het
adhuis. In de Ziekenhuis-commissie
id hij tot zijn aftreden zitting en hij
is een der warme voorstanders voor
stichting van een gemeente-zieken-
is.
Een wakker strijder was hij voor de
rfraaiïng van onze gemeente. In 1914
id hij een voorstel tot onteigening
gronden tot verbetering van den
ksstraatweg te Santpoort, waarvan
aas nog niets gekomen is. De leelijke
en van de electrische straatverlich-
g waren hem een doorn in 't oog,
voor goede verkeerswegen en be
ating streed hij.
Jen militante figuur als de heer
tscher vond natuurlijk zijn bestrij-
Maar iedereen zal erkennen, dat
immer opkwam voor de belangen
onze gemeente. Nooit was hij
lerper, dan wanneer het optreden
a de regeering of van het provinciaal
ituur z.i. inging tegen onze belangen,
a sprong hij voor Velsen in de bres
hij deed dit met vaak vlijmende
lerpte, die er steeds voor was om het
bestuurders in den Haag en Haar-
zoo scherp mogelijk aan $t ver-
ad te brengen. Wij denken aan de
estie, toen Haarlem in de oorlogsja
ren gasprijs verhoogde en de gasle-
naar onze gemeente stopzette
aan den strijd van den heer Netscher
en de vervuiling door de beek op de
reinen van het Prov. Ziekenhuis te
itpoort.
en warm voorstander was de heer
Velsen. Daarom deed hij indertijd aan
de afscheidingsbeweging van een aan
tal Santpoorters niet mee er negeerde
hij deze actie volkomen. Hij zag een
goede toekomst voor de gemeente Vel
sen en daarom zag hij ook de groote
lijnen. Idealen had hij en eens sprak hij
ervan op een vergadering te IJmuiden.
Hij zag in den geest al een directen
spoorweg van IJmuiden over Sant
poort naar Amsterdam, een electrische
tram van Haarlem over Velsen naar
Velseroord en IJmuiden, welke tram
van Velsen naar IJmuiden zou rijden
langs een mooien boulevard aan het
Noordzeekanaal.
De heer Netscher is ook de stuw
kracht geweest voor de oprichting van
een Ambachtsschool. Daar lieeft hij
krachtig voor gewerkt en al kon de
Ambachtschool dan niet dadelijk ge
vestigd worden in een blijvend school
gebouw, het was toch een voldoening
voor hem, toen de school in tijdelijke
gebouwen te Velseroord en IJmuiden
geopend kon worden.
Voor eenige jaren is hij als voorzitter
der Vereeniging voor Ambachtsonder-
wijs afgetreden.
Wij zouden er nog op kunnen wijzen,
dat de heer Netscher vele jaren corres
pondent der Intercommunale Arbeids
bemiddeling was, lid van de Duurte-
commissie, van de Huurcommissie enz.
Maar wij meenen met dit resumé enz.
al voldoende geschetst te hebben welk
een ijverig en bekwaam man de heer
Netscher is geweest en hoe hij zijn le
ven heeft gesteld in dienst der gemeen
schap.
Na zijn aftreden als raadslid bleef
de heer Netscher niet werkloos. Als se
cretaris der Gezondheidscommissie
waartoe hij benoemd was en als cor
respondent der arbeidsbemiddeling, lid
der Huurcommissie enz. bleef hij nog in
ons midden werkzaam. Maar den laat-
sten tijd in den raad was hij al niet
meer de krachtige figuur van vroeger.
En spoedig is hij nu van ons weggeno
men. Maar onder ons zal hij blijven
voortleven als een trouw burger, die
naast zijn werk als letterkundige, mid
den in het volle practische leven stond
en die veel voor de gemeenschap heeft
gedaan.
G. V.
In de Telegraaf lezen we het volgen
de levensbericht.
Frans.Netscher werd den 30sten
April 1864 te 's Gravenhage geboren. Hij
studeerde Nederlandsche letteren on
der voorlichting van Prof. Jan ten
Brink, te Leiden, en bekwaamde zich
aanvankelijk als stenograaf bij den
cursus der Tweede Kamer. Hij was als
zoodanig werkzaam bij den Leidschen
gemeenteraad.
Netscher was de eerste Nederland
sche auteur, die in navolging van Emi-
le Zola z.g. „naturalistisch" proza
schreef. Zijn werk vond nogal eenige
bestrijding: de bekende sarcastische
eritiek, die Lodewijk van Deyssel in
zijn verzamelde critieken er op leverde,
heeft langen tijd (als voorbeeld van
fraai Nederlandsch proza) op het let
terkundig répertoire onzer Hoogere
Burgerscholen en Gymnasia gestaan.
Ze droeg niet weinig bij tot de algemee-
ne bekendheid van Netscher als
auteur.
Van zijn hand verschenen: „Studies
naar het naakt model" (1886), „Men-
schen om ons" (1888), „In en om de
Tweede Kamer" (1899), „Egoïsme,
Haagsche roman" (1892), „Uit ons par
lement" (1900), „Karakters" (1900), „Jo
zef Israëls, 1'homme et Tartiste" (met
Ph. Zilcken, (1902), en „Uit de Snijka
mer" (1904).
Ook en wellicht in hoofdzaak, op
journalististiek gebied heeft Frans
Netscher zich met succes bewogen. In
1896 richtte hij de „Hollandsche Revue"
op. De uitvoerige karakterstudie van
op den voorgrond tredende persoonlijk
heden, die hij daarin maandelijks pu
bliceerde, hadden een vasten kring van
lezers, die maar noode de „Holl. Revue"
op 1 Jan. 1921 in andere handen zagen
overgaan. Op dien datum trad Net
scher, die het blad toen juist een kwart
eeuw had geredigeerd, uit de redactie.
Hoezeer de sympathie van het over-
groote deel van het Hollandsch intel
lect naar Netscher uitging, bleek wel
ten duidelijkste uit de grootsche hulde,
die hem op 18 April d. a. v. werd ge
bracht, als een daad van sympahtie en
waardeering.
De huldigings-commissie bestond
uit: Johan de Meester, Henri Dekking
sierde eere-disch waren de beste onzer
Nederlandsche litteratoren verzameld,
die daar op onomwonden wijze getuig
den van hun waardeering voor Net-
scher's arbeid, die (zooals Ary Prins
het hij die gelegenheid formuleerde)
„als met een scherpe bijl gehakt heeft
in het onkruid van de Nederlandsche
letterkunde", en hun vertrouwen uit
spraken, dat de energie, die N. steeds
had gekenmerkt hem ook in deze moei
lijkheden niet zou verlaten.
Kort daarop verscheen inderdaad bij
de Uitgevers-Maatschappij „De Maas
stad" te Rotterdam een getrouwe voort
zetting van de oude „Hollandsche Re
vue" onder den titel „Netscher's
Revue", waarvan Frans Netscher tot
aan zijn dood de leiding behield.
Van de verdere journalistieke arbeid
van Frans Netscher noemen we zijn bij
dragen aan ons blad, aan „De Gids", de
„N. Gids", „Nederland", „Woord en
Beeld", „Elseviers' Geïllustreerd
Maandschrift" en het weekblad „De
Amsterdammer".
Met ingang van 1 Jan. 1924 zou hij in
de redactie van „Morks' Magazijn" zijn
getreden, waarin hij van plan was zijn
bekende „Karakterschetsen" voort te
zetten.
De crematie van het stoffelijk over
schot zal Vrijdagmidag 12 uur plaats
hebben op Westerveld.
SPORT.
VOETBAL.
Nederl. Elftal-Stormvogels 4—1
Zonder bepaald te beweren, dat en geen
enkele Stormvogel was, die z'n vorm niet
had, is het toch onze meening, dat deze
nederlaag niet geweten kan worden aan
één of meer verdedigers. Wat er echter
gefaald heeft, is het systeem, dct de Storm
vogels-verdediging steeds, dus ook Zondag
toepast, en waarvan wij al zoo vaak getuigd
hebben, dat dit o.i. niet hèt systeem is.
Vooral nietwanneer de backs, die volgens
dit systeem den blnnenspeler moeten bewa
ken te veel achter blijven, waardoor het
binnentrio der tegenpartij te ver kan op
brengen zonder gehinderd te worden.
Nu zal men ons misschien tegenwerpen
dat dit ook het geval zal zijn bij de buiten
spelers, wanneer het andere systeem wordt
toegepast en de backs wederom te ved
achter blijven. Dit is echter o.i. niet in die
mate het geval, immers een half-back die
de binnenspeler bewaakt, heeft ook nog
een zekere macht over den buitenspeler,
Bovendien leert de praktijk, dat een half
back, die den buitenspeler moet bewaken
bij een aanval der eigen voorhoede onwil
lekeurig naar het midden afdwaalt, waardoor
de buitenspeler onbewaakt is.
Hier komt nog bij, dat het „systeem"
de half-back, den buitenspeler" dit voordeel
heeft, dat de half-backlinie de voorhoede
beter kan steunen wat liet dit Zondag
veel te wenschen over en de midhalf,
die anders een veel te groot middenterrein
heeft te bewaken, niet zoo van het kastje
naar de muur wordt gezonden.
Nogmaals, het heeft niet aan het falen
van een verdediger gelegen voor de
rust vooral vielen Koster en Blinkhoff
al bijzonder op en ook na de rust hebben
zij menigen aanval gebroken maar het
systeem is verkeerd. Door toepassing van
het andere systeem is met minder inspan
ning veel meer te bereiken.
Wie opmerkte, dat de verdediging in de
7 competitie-wedstrijden toch slechis zeven
maal gepasseerd, antwoorden wij dat dit
meer geweten moet worden aan de zwakke
voorhoeden dan aan de deugdelijkheid van
het systeem. Men leze goed: Wij doen geen
aanval op de capiciteiten van Blinkhaff Jr.
en Koster, noch op die van Strys, Snoeks
oj Bakker, maar op het systeem, dat zij
toepassen. Zij maken vrijwel van het huidige
systeem, wat er van te maken is, maar de
ondeugdelijkheid van hetzelve, treedt niet
voldoende aan het licht, doordat de meeste
voorhoedes te zwak zijn. Zoo profiteerde
A. S. C.-rechtsbuiten bijv. meermalen van
de fouten van het systeem, doch het bin
nentrio was hier weer te zwak voor de
kroon op het werk te zetten. Maar de voor
hoede van het Nederl. Elftal, hoewel lang
geen schitterenden indruk makend, deed dit
geholpen door Fortuna, viermaal, doch liet
minstens evenveel kansen onbenut. Een
voorhoede van de Beerschot A. C. bijv.
zou die kansen nog veel meer uitgebreid
hebben.
Een andere fout, die zich gewroken heeft,
is het niet voldoende spelen op beide
vleugels geweest. Zoo kreeg Oldenburg
bijv. voor de rust bijna geen bal toege
speeld, terwijl hij daarna, toen hierin
eenige verandering kwam, juist bewees goed
<»K;; „.out.- ,„oi
eenigzins rekening te worden gehouden
met den toestand van het Ajax-terrem, dat
meer dan slecht was.
Van de voorhoede-spelers heeft Visser
den besten indruk gemaakt. NaTdejhee
vooral toonde hij zich van zijn besten kant
en zoo verandering nog mogelijk ware,
zouden wij hem veel liever als links-binnen
tegen de Zwitsers "zien optreden dan de
Haas.
Zooals reeds tusschen de regelen te lezen
is geweest, mag uit de 4 -1 overwinning
niet gedistilleerd worden, dat het Ned.
Elftal een schitterende partij speelde. Slechts
het achtertrio en de buitenspelers voldeden
aan de eischen, welke men aan een inter
nationale mag stellen. De half-backlinie als
geheel viel tegen. Het verband tusschen
Tetzner en Krom was voor de rust vooral
voor een groot deel zoek. Hulsman was
nog de beste van het trio en ook met
Denes tusschen twee haakjes een pracht-
speler, hoe tactisch stelde hij zich telkens
tusschen binnen- en buitenspelers op en
wat viel zijn „plaatsen" naar de half-backs
te loven kon hij vrij goed overweg.
Het binnentrio viel eveneens niet mee.
Soms zagen wij wel eens individueele
handigheidjes, maar van gezamenlijk op
brengen was weinig sprake. Tot hun eer
zij gezegd, dat het overgeven van den bal
in een vlugger tempo geschiedde dan bij
Stormvogels.
Thans nog iets over den wedstrijd. In
de eerste helft gaat het spel vrij gelijk op,
doch de Stormvogels-aanvallen zijn iets
gevaarlijker. Sint en Visser lossen een aantal
schoten, doch het gladde terrein belet hun
zuiver te richten, terwijl bij de enkele goed
gerichte schoten de Boer op de juiste
plaats staat. Bij de aanvallen van het
N. t. blijkt Koster een geweldig struikelblok
te zijn, evenals Blinkhoff Jr., die steeds met
forsche trappen het terrein zuivert. Hun
systeem is echter oorzaak, dat de vijande
lijke voorhoede te ver kan doordringen.
Oelukkig zijn de N. E.-binnenspelers vrij
tam, zoodat van de Wint het niet al te
druk krijgt. Alleen een schuin schot van
Verlegh bezorgt hem vrij wat moeite, doch
hij redt werkelijk fraai. Snoeks, die goed
op dreef is, en Sint plaaisen nog al vaak
naar rechts, waar Sprokkreeff enkele goede
voorzetten geeft, doch over het geheel nog
al faalt, ondanks het feit, dat Tetzner en
Krom hem vrij spel laten. Een hard schot
van Visser suist juist over de lat. Rust (0—0)
De tweede helft begint met een hevigen
druk op het Stormvogels-doel. Voorloopig
houden de Stormvogels stand, doch een
goal hangt in de lucht. Af en toe tracht
vooral Visser wat opluchting te brengen,
doch door het te ver achter blijven van
de half-backs beteekent elke door Denis c.s.
weggetrapte bal een schoone kans voor
Van Son c.s. tot het doen van een aanval
Tenslotte scoort De Haas met een onhoud
baar schot (1—0) De Stormvogels-verdedi
ging ziet zich hierna, vooral door Groos
johan, die te veel wordt vrijgelaten, her
haaldelijk gepasseerd. Wanneer Van de
Wint een scherp schot van de Haas keurig
stopt, maar niet kan wegwerken, scoort
Verlegh, wat hij kort hierna herhaalt (30).
Thans doen de Stormvogels eenige ener
gieke aanvallen, waarbij vooral Visser
opvalt Een magnifique laag schot van hem
stopt de Boer schitterend. Oldenburg Sr.
geeft een paar fraaie voorzetten, waarvan
de Boer er één corner werkt. Onverwacht
maakt Bul dan met een ver schot nummer
vier (4—0), doch dan komt het reeds zoo
lang verdiende tegenpunt, als Blinkhoff Sr.
een pracht-voorzet van Oldenburg inkopt
(4 1). Met deze stand komt even hierna
het einde.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Zondagavond werd door de kust
wacht kennis gegeven, dat twee vlet-
terlieden aan het strand eon man had
den aangetroffen, die doornat was. Het
bleek de verpleegde A. uit het Prov.
Ziekenhuis te Santpoort, die later door
twee verplegers werd afgehaald.
De man was voorzien van eon wan-
delkaart om in de duinen te wandelen.
De chauffeur H. van eer. autobus
deed Zondagavond aangifte dat hij
door iemand uit het publiek met een
revolver was bedreigd. De politie stelde
een onderzoek in, zij trof in de richting
Velseroord een dronken persoon aan,
maar deze had geen revolver bij zich.
Zondagmiddag werd door den
heer B. aangifte gedaan dat zijn auto
bus op de Wilhelminakade bij de Kei
zer Wilhelmstraat was aangereden
door de autobu3 van den heer O., zoo
dat hij zijn reis niet kon vervolgen.
T»ÖO oimnrlü A&tiA Tïaor "R njincifte
dat zijn autobus op het Willemsplein
wederom aangereden was door dezelfde
autobus, waarbij zijn radiator onbruik
baar werd. De politie doet onderzoek.
Door B. P. uit Velseroord werd
aangifte gedaan dat hij op de Koningin
Wilhelmina (de voetbalboot) mishan
deld was geworden door P. V. en L. W.
van hier, waarbij hij een blauw oog op
liep. De oorzaak scheen te liggen in het
gooien met bier. De politic stelt een
onderzoek in.
Zondagavond is ten huize van den
heer O. in De Rijpstraat een droevig on
geval gebeurd. Mej. O. was alleen thuis
en lijdende aan een kwaal, waardoor
zij wel eens bewusteloos werd gevon
den. Zij heeft blijkbaar het gas willen
aansteken, maar het niet zoo ver kun
nen brengen. Toen men later thuis
kwam, stond de gaskraan open en
vond men de vrouw levenloos. Dr. R.
probeerde nog de levensgeesten op te
wekken, echter tevergeefs.
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
Donderdagavond 8 uur zal in het ge
bouw voor Christelijke Belangen een
voordrachtavond worden gehouden,
waarop door den heer Louis Landry
van 's Gravenhage o.m. zal worden
voorgedragen: De geschiedenis van
Saïdjah en Adinda, Het gebed van den
onwetende, van Multatuli, Scheeps-
praet van Huygens en Fragmenten uit
de Camera Obscura van Hildebrand.
Voor niet-leden zijn kaarten aan de
zaal verkrijgbaar 25 cent per persoon.
Kinder-Operette-Vereeniging
„Vriendenkring".
Vrijdag 30 November a.s., des avonds
7.30 geeft bovengenoemde vereeniging
onder directie van den heer J. Post een
uitvoering in „Thalia". Opgevoerd zal
worden Reepelsteeltje, kinder-operette
door Johanna Veth en Goudmuiltje,
kinder-operette in twee bedrijven door
M. M. Brandts Buijs Jr. De heer Piet
Post zal de piano-begeleiding verzor
gen^ terwijl „The Musical Six" hare
medewerking zal vcrleenen, We twijfe
len er dan ook niet aan of dezen avond
zal evenals de vorigen weer flink bezet
zijn.
Op het tweetal bij de Chr. Geref.
Gemeente te Gouda komt voor Ds. J. B.
G. Croes alhier.
In de Geref. Kerk alhier is gecol
lecteerd voor den nood in Hongarije de
som van f 69.15.
Tot onderwijzeres aan de Groen
van Prinsterer School alhier is be
noemd Mej. D. C. Groot te Breezand.
Door zekere K. uit Zandvoort is
aangifte gedaan dat hij zijn portemon-
naie met ruim f 20 vermiste. Hij was
des avonds met eenige personen uitge
weest. Door de politie wordt een onder
zoek ingesteld.
Kerkelijke verkiezingen Ned. Herv.
Gemeente.
In tegenstelling met wat men dik
wijls in andere plaatsen ziet is hier ter
plaatse gewoonlijk niet veel belang
stelling voor deze verkiezingen.
De strijd der richtingen ontbreekt.
Het was voor de leden dier kerk dus
eenigszins verrassend toen bij de
Maandagavond gehouden stemming,
propaganda werd gemaakt voor een
groep candidaten voor het kiescolle
ge, afwijkende van de door de bekende
kiesvereeniging gestelde.
Toch schijnt het meer om personen
dan om richting te gaan. Waar echter
voor het eerst ook de vrouwelijke lid
maten mochten stemmen schenen ver
rassingen niet uitgesloten.
De uitslag was, dat uitgebracht wer
den 85 geldige stemmen, waarvan op P.
Heere (aftr.) 78, A. Beenhakker (aftr.)
63 en S. Tijssen (aftr.) 49, die dus direct
herkozen waren. Verder moet nog een
herstemming voor 2 vacatures plaats
vinden tusschen de heeren J. M. Jim-
mink (aftr.), A. Oort (aftr.), G. Severs,
W. P. Mets en H. J. te Loo. Deze her
stemming moet gehouden worden
Maandag 4 December.
De Staatscourant bevat de statuten
van de N. V. Zeevischgroothandel Noord
zee alhier. Het kapitaal bedraagt f 50 000,
verdeeld in 50 aandeelen, elk groot f 1000.
Godsdienst en Wetenschap.
Te Velseroord had 1 Maart j. 1. een
vergadering plaats waar een afd. van de
„Dageraad" werd opgericht. Wij gaven
daar destijds verslag van en dit deed weer
