nigheid maar de jeugdige grijsaard van honderd jaar heeft zulk eer. groot cadeau wei verdiend. Mr. BKranen burg, Jan van Goyenkade 2-4, Amster dam is de algemeene penningmeester. De nadenkende lezer begrijpt wel, waarom we dit adres meedeelen! Werkïoozen en armenzorg. Tusschen Colijn en Wibaut, zoo kan men in sommige antirevolutionaire bladen en uit den mond van communis ten hooren, is eigenlijk geen verschil, wat betreft de zorg voor de werkïoozen. Colijn wilde ook bezuinigen door te breken met de uitkeering aan de werk ïoozen en hen te verwijzen naar het armbestuur. Eu Wibaut, de Amster- damsche wethouder van finantiën heeft aan zijn collega, die voor het vol gende jaar bijna eën millioon meer wil hebben voor ondersteuning van uitge trokken vverklooz'-n, verzocht te withui overwegen, .,of de onderscheiding tus- schen steun a^n uitgetrokken werkïoo zen ©enerzijds en bedeeling anderzijds niet /ij hot wellicht geleidelijk behoort n- worden Jo.sgelat* n in dv n zin, dat de uitgetrokken w'erkioozcn worden ondergebracht naar de andere categoriën ondersteuning genieten den1'. Zie je wel, roepen le communisten uit, Wibaut is niet beter dan Colijn! Zie je wel, roepen de anti-revolutio nairen, Colijn is niet minder dan Wi baut! Met politieke vijandschap is het vaak moeilijk klaar te onderscheiden. Als twee hetzelfde zeggen, is het niet hetzelfde. Wibaut heeft zich nader ver klaard. Er zijn in Amsterdam een aan tal beroepswerkloozen, die liefst werk loos willen blijven en de ondersteuning een buitenkansje achten. Hen wil Wi baut bij de armenzorg onderbrengen. Zij zijn niet de bona-fide-werkloozen, maar de onwilligen en minderwaardi gen en er is alle reden,, om hen van de eersten te onderscheiden. Zij, die willen werken en geen werk kunnen vinden en dat zijn er tiendui zenden, moet men niet tot bedeelden maken. Ook al zouden zij een even groot bedrag aan bedeeling als aan uit keering wegens werkloosheid krijgen, moet het vermeden worden. Er is een groot verschil tusschen, of men hulp ontvangt als recht of als genade. De be deeling gaat altijd samen met verne dering, ook al wordt ze op humane en kiesche wijze verstrekt. De bedeelde voelt zich afhankelijk. Hij is een opeter geworden in de samenleving. Hij krijgt het genadebrood en zijn fierheid komt daardoor pijnlijk in 't gedrang. De be deelde zakt licht af tot die lagen dei- samenleving, waar de lust en de moed, om zich er weer bovenop te werken, verloren gaan. Eens bedeeld is ge woonlijk altijd bedeeld. Bij de werkloozenuitkeering werken organisatie en overheid samen. De werklooze behoeft niet te vragen, maar hij heeft recht, om steun te ontvangen. Hij verliest niets van zijn onafhanke lijkheid. Hij zal in de meeste gevallen verlangen, zoo spoedig mogelijk weer aan den slag te komen. Bedeeling zou voor hen maatschappelijke val betee- kenen, waarvan ook menigeen zich niet weer zou herstellen. De leege ministerszetels. In de Fransche politiek is bijna steeds een jacht naar ministerzetels gaande. Er zijn voortdurend sollicitanten naar het ministerambt en dezen doen hun best regeeringen te doen vallen en va catures te doen ontstaan. Want, om. minister te kunnen worden, moet een ander eerst als minister heengaan. Die strijd om macht en eer bederft het poli tieke leven in Frankrijk.maar is bij ons bijna geheel onbekend. Zoo zal het ook wel alleen hier voorkomen, dat de ka binetsformateur zelf geen minister wordt. Nolens is de vader van het vo rige kabinet geweest, maar de vader heeft aan het familieleven geen deel ge nomen. Mr. Kooien zal trachten een nieuwe regeering te vormen, maar er hoogstwaarschijnlijk zelf geen deel aan nemen. Hij is liever Kamervoorzitter die door ieder gerespecteerd wordteen op een voortreffelijke wijze leiding geeft, dan eerste minister van een mi nisterie, dat een zware taak krijgt on bovendien geen sterke positie zal inne men tegenover de Kamer. Er is thans geen sterke regeering te vormen. De linkerzijde is in de minder heid en bestaat uit zeer ongelijksoorti ge elementen. De rechterzijde heeft, een groote meerderheid. Maar de anti-re volutionairen kunnen het met de ka tholieken niet recht meer vinden en on der de katholieken heerscht verdeeld heid, is een scheur, die niet meer weg te pleisteren is T-Tet is nog niet zeker, dat, Kooien de ondra.cht. om een regeering te vormen, zal aannemen. Maar doet hii dit, dan staat hij voor groote moeilijkheden. Men verwacht, dat hii een kabinet, zal pogen samen te stellen uit andere par tijen, rechts en links zitting zullen krij gen. Het voornaamste punt van het werkprogram zal de bezuiniging zijn. Een getemperd Colijnsche bezuiniging. Zal er ook een getemperde nieuwe vlootwet ingediend worden? Een vloot, die nog minder is dan het halve mini mum van verdedigende kracht, die een vloot voor Indië noodig heeft? We kunnen wel aan het vragen blij ven. Afwachten is echter de boodschap. Het kan nog wel best zijn, dat Mr. Koo ien in zijn poging, om een ministerie te vormen, niet slaagt en hij de konin gin moet verzoeken, hem van zijn taak te ontslaan. Een ander zal dan eindelijk wel sla gen, maar nu er wrijving en scheuring in de rechterzijde is en de coalitie veel heeft van een huwelijk op sprong van scheiding, zal er in geen geval een sterk kabinet komen. Het kan daarom nog wel een langen levensduur hebben Ook het kabinet-Cort van der Linden werd als een zwak wichtje geboren. En de man,"die als de sterke minister werd aangekondigd, Colijn, is maar eenige maanden Excellentie geweest. Als de nieuwe eerste minister de kunst verstaat, om door de klippen heen te sturen, zal het wel gaan. Maar aan gevaarlijke plaatsen in het vaar water, waardoor hij zijn koers moet vinden, zal het zeker niet ontbreken. Of het door Kamerontbinding moge lijk zou zijn geworden een regeering met een sterke meerderheid te vormen, betwijfelen we. Wellicht zou rechts een paar zetels verliezen, en de demokra- ten in de rechterzijde zouden zeker versterkt worden, maar et- zou niet. een sterke regeeringspartij komen. Het dure lager onderwijs. Bij de bezuiniging schijnt wel vooral het onderwijs het kind der rekening te moeten worden. Minister Colijn was van plan de salarissen eerst met 10 en later nog eens met 10 '"o te verlagen. Het rijk geeft aan salarissen ongeveer f 95 millioen uit; 20 verlaging zou dus een besparing van 19 millioon ge ven. Bij de bestaande schoolwet is geen andere besparing van beteekenis mo gelijk. Er is de laatste jaren een groot aantal nieuwe scholen bijgebouwd. Men mag wel zeggen voor tientallen en wel licht honderdtallen millioenen. Dat geld is gekomen uit de gemeentekassen, of beter, in de meeste gevallen is daar voor geleend. De gemeentekassen zijn leeg en men kan er zoo maar niet tien duizenden uithalen voor een nieuwe school. Maar aan iedere nieuwe school moeten onderwijzers geplaatst worden en zoo is de schatkist er toch ook nauw bij betrokken. Ongeveer 1100000 leerlin gen bezoeken de lagere school; op elke 32 kinderen is een onderwijzer. Er zijn dus ruim 34000 onderwijzers. Werd het aantal kinderen op iederen onderwij zer verhoogd tot 36, dan zou men al da delijk f 10000000 aan salarissen uitwin nen. Maar er zijn scholen met groote en met kleine klassen. Er zijn eenige dui zenden onderwijzers met klassen van 40 tot 48 kinderen; er zijn ook duizen den, die niet meer dan 20 leerlingen en ook wel minder hebben. Bijna 400 scho len hebben minder dan 40 leerlingen. De scholensplitsing werkt het ontstaan van zulke dwergschooltjes in de hand. Er zijn afgelegen gehuchten, waar wel een kleine school moet zijn, omdat de reis naar scholen in de buurt voor de kinderen te bezwaarlijk zou zijn. Maar het stelsel, dat iedere richting haar school mag hebben op kosten van het Rijk, is de voornaamste reden van het bestaan van de vele miniatuurschool tjes. Dit groote aantal scholen en on derwijzers kost het rijk veel geld, niet alleen de salarissen, maar ook de op leiding, de pensioenen, de wachtgelden, wellicht ook uitbreiding van 't school toezicht. De salarissen der onderwijzers zijn flink verhoogd, jaren, wellicht eeuwen lang hebben zij ook te weinig verdiend, zal men daarop nu gaan beknibbelen? De onderwijzer behoeft nu niet meer de „kale meneer" te zijn, de man met een boord en hoed maar met de porte- monnaie van den arbeider. Maar hij baadt zich 'waarlijk nog niet in weelde met zijn tegenwoordig salaris. Te hoog zouden wij het niet graag willen noe men. Niet het salaris maar het aantal der onderwijzers zouden wij liever willen verlagen. Maar hier stuit men ook op een moeilijkheid. De schoolstrijd is be slecht; de pacificatie is door de school wet van minister de Visser tot stand gekomen. Er is finantiëele gelijkstel ling gekomen tusschen de beide takken van onderwijs. Het bijzondere onder wijs is niet langer het verdrukte stief kind van den staat, dat het maar stel len moet met eenige subsidie. Er is ge lijk recht gekomen. Zoo is het mogelijk, dat ouders hun kinderen de school doen bezoeken van hun geest en richting. Maar al zouden we dat beginsel niet graag weer loslaten, in de praktijk heeft het geleid tot een jammerlijke schoolversplintering, die ook veel geld kost. Zelfs voorstanders van het bijzon der onderwijs erkennen dat kwaad. Door het aantal leerlingen, noodig, om een nieuwe school te mogen oprichten, hooger te stellen, zou men het kwaad kunnen keeren. Het beginsel: voor alle kinderen een school naar den geest der ouders is wel in het algemeen te huldi gen als goed en rechtvaardig maar in alle consequenties toch niet toe te pas sen. Men zou dan ook socialistische en communistische en theosofische en mormonenscholen moeten oprichten. Het aantal verschillende scholen zou dan even groot zijn als de verschillende godsdienstige en politieke richtingen en die zijn legio. Overigens is er ook reden te vragen, waarom juist het onderwijs, dat groo te volksbelang een voorwerp voor be- zuinigingspolitiek moet zijn. Wij zagen liever, dat men millioenen bespaarde op leger en vloot dan op het onderwijs, dat onze kinderen weerbaar maakt voor den levensstrijd. Vivisectie. Wij willen ons niet mengen in den strijd over de vraag, of de vivisectie in derdaad aan de wetenschap zulke groo te diensten bewijst, als sommigen ge leerden wel beweren. Er staan andere geleerden tegenover, die dit nut klein achten of zelfs ontkennen. Dat men dieren ziek maakt, besmet, in hun li chaam kerft, hen allerlei martelingen laat ondergaan voor proefnemingen, die in het belang der medische weten schap heeten te zijn, zal wel ieder met zijn gevoel afkeuren. In het Tijdschrift voor Geneeskunde staat een eigenaar dige verdediging der vivisectie. Een zekere Herophilos, een Grieksche geneesheer deed ontleedkundige onder zoekingen op levende krijgsgevange nen en meende als geleerde daartoe in zijn recht te zijn. Dat recht is het recht van den sterkste; de meeste rechten, ook dat der wetenschap berusten eigen lijk op dat der kracht. Dan volgt na de ze redeneering nog de opmerking: „Hierbij denk ik altijd aan een ant woord, dat ik van een professor kreeg, toen ik zekere proefnemingen afkeur de: „Och kom, als er vandaag of mor gen op onze aarde hoogere wezens dan wij zijn, zouden verschijnen, zouden zij het recht hebben, ook op u vivisectie te doen". Dat er geen ander recht zou zijn dan het recht van den sterkste, dus eigen lijk in het geheel geen recht, ontkennen we krachtens ons zedelijk bewustzijn. Duitschland had in '14 het recht van den sterkste, om België aan te vallen, maar wie twijfelt er aan, of dat recht was gruwelijk onrecht en het recht was aan den kant van België. In den om gang van zwakkeren en sterkeren, moe ten de eersten behandeld worden naar de gouden wet: behandel een ieder zoo als gij zelf behandeld wilt worden. Dan zal de sterke zijn macht niet misbrui ken en zich zelf ook niet langer wijs maken, dat die macht hetzelfde is als het recht. Vereeniging tot Bestrijding der Tuberculose te Velsen. In de IJmuider Courant van zeven tien Nov. j.l. gaf ik te kennen nader op het doel en werken, alsmede wat in de afgeloopen 4 jaar door bovengenoemde Ver. gedaan is terug zou komen. Aanvankelijk is begonnen als onder- afdeeling van het W. K. Door doktoren in onze gemeente woonachtig werd op bepaalde tijden Consultatie gehouden in de gebouwen van het W. K. te Velsen, IJmuid.en en Santpoort- Al spoedig bleek het, dat wilde men met succes werken, het noodzaak wns de Vereeniging geheel zelfstandig te maken. De stap daartoe was groot, de jonge afd. bezat niet veel, moest veel uitge ven en mocht nog weinig ontvangen. Het allereerst moest er gezorgd wor den voor een Consultatie-Bureau (C. B. waar de dokter zijn onderzoek zou kunnen houden, alsmede waar het ar- ehief zou kunnen worden geborgen. Een voor dien tijd geschikt lokaal was spoedig gevonden aan den Wil- lemsbeekweg 42 te Velseroorcl en was dus vrijwel in het centrum van de ge meente gelegen. Het voordeel liet zich al dadelijk ge voelen, het overzicht was gemakkelij ker, de administratie was één, terwijl de huisbezoekster tevens meer tijd ter beschikking kreeg, om huisbezoeken af te leggen. In 1921 en 1922 nam de toeloop naar het C. B. zoodanig toe dat er groot ge brek aan plaatsruimte was, terwijl het materiaal niet ter plaatse kon worden geborgen, 't Welk toch een eerste eisch is. Als wachtkamer deed dienst de gang, terwijl als regel minstens 10 12 bezoekers buiten moesten wachten, het geen nu niet altijd erg aangenaam was, doch ook het invullen van de formulie ren moest door de zuster daarin plaats hebben. Wat nu? vroeg het bestuur zich zelf af. Doch men had een groote stap ge daan, de tweede zou spoedig volgen. Rekening houdende met de financieele draagkracht, gemeente en de ingezete nen die de Vereeniging een goed hart toedragen, na veel wikken en wegen, viel het besluit. Het moet, het kan niet anders, een grooter gebouw naar de eischen van den tijd ingericht, is noodig. Zij wisten het de dames en heeren dat, daarvoor veel, zelfs zeer veel geld voor noodig was en nog is. He t staat er het monumentale ge bouw, ontworpen en onder toezicht van den heer Heijkoop, architect te IJmui- den, door de aannemers E. C. Servaas en J. F. Kipperman gebouwd. Een groot stuk rijker is de Vereeni- ging zeker, maar zie hoven Soms vragen bezoekers, waar zijn nu de ziekenkamers? Zijn die er niet!? Maar waarom dan zoo'n groot gebouw9 Dat had nu toch wel wat kleiner ge kend. In den regel wordt het gebouw dan hekeken en men zegt: „Het is niets te groot, precies wat noodig is, niets meer en niets minder. Een ieder die nog niet in de gelegen heid is geweest om het gebouw te be zichtigen is daarvoor in de gelegen heid den eersten Zaterdag in de maand van 4 tot 5 uur n.m. Heeft eene Vereeniging tot bestrij ding der T. B. C. voldoende aan haar C. B.? Neen, want als dokter noodig oor deelt, dat een buiten-rustkuur gehou den moet worden, dan kan h$j dat wel zeggen, doch niet ieder is in de gele genheid dat bij de woning te doen. Gevolg: De Vereeniging moest dus over een ligterrein kunnen besphikken. Door den heer Jhr. Mr. Boreel van Hoo gelanden is de Vereeniging in staat ge steld op zijn boschrijk landgoed een ligterrein in te richten. Van April t/m. October worden daar de 1-, 2- en 3-persoons ligtenten opge steld (bijna allen zijn draaibaar). In den regel is er plaats voor 20 personen, die op rieten ligstoelen of ledikanten met toebehooren de tenten in beslag ne men, van 1s morgens 9 uur tot 's avonds 5 uur. Op het terrein is steeds toezicht (be halve dat van de zuster), le. Opdat de voorschriften nageleefd zullen worden. 2e. Als het tijd is met de jeugdige pa- tienten eene wandeling door het boseh te maken. 3e. Er voor zorgen dat het eten en drinken op tijd genuttigd wordt. De mindergegoede kunnen gratis hun melk ontvangen. De Vereeniging wordt daartoe in staat gesteld door ingezete nen die hiervoor hun maandelijksch offer brengen. Aangezien het terrein zeer ver afge legen ligt van Santpoort, Driehuis, Jan- Gijsenvaart, is door de dames Huigh en Verkerk (oud-verpleegsters) de Ver eeniging aangeboden, indien noodig. voor dat deel der gemeente een stuk van hun terrein af te staan om te ku ren, terwijl zij één van beiden toezicht zullen uitoefenen. Voorwaar een mooi aanbod. Thuis kam er ook gekuurd worden, als dan ontvangt men een ligtent met toebehooren in bruikleen en men kan dan zomer en winter doorkuren. Materiaal van de Vereeniging dat ter beschikking staat van de patiënten be staat uit, behalve wat hier hoven reeds genoemd is: ledikanten, bedden, matrassen, de kens, lakens, sptuum-flacons en potten, uitkookketels, raamhorren, enz, enz hetgeen kosteloos in bruikleen wordt afgestaan. (Zonder de verplichting lid te zijn). Aan de Vereeniging is verbonden Dr. Anema voor het te verrichten onder zoek; zuster Bakker, als huisbezoek- ster, is belast met het geven van raad en inlichtingen, het afleggen van huis bezoeken en geeft advies a., d. perm. Comm. over het al of niet verstrekken van materiaal, zoodat men steeds door deskundig personeel wordt terzijde ge- sta.an. Wat is er gedaan. Thans nog moet de huisbezoekster 135 personen per week bezoeken. 1140 consultaties hebben plaats gehad. 20 personen hebben gedurende 730 dagen gekuurd. 50 personen steun ontvangen voor verpleging Sanatoria of Ziekenhuis. Alle ligtenten zijn steeds in gebruik (die bestemd zijn voor kuren huiten het ligtententerrein 8 stuks), alsmede 12 bedden en 12 ruststoelen met toebehoo ren, alsook de noodige sputum-potten en fleschjes. Na gebruik wordt alles door de ge- meente-ontsmettingsdienst ontsmet. Terwijl de goederen die gewasschen kunnen worden, bovendien die bewer king ondergaan. Dat dit alles over de afgeloopen 4 jaar veel geld heeft gekost, behoeft voor zeker geen nader betoog. Doch dank zij de offervaardigheid van ingezetenen, alsmede de medewer king van tooneel, muziek, voetbal, en gymnastiek-vereenigingen, stroom de nog al eens geld in kas van den pen ningmeester, buiten het lidmaatschap en de subsidie van Rijk, Prov. en Ge meente om. Doch de bezuiniging, die allerwei heerscht, zal ook ons niet sparen en ia kunnen niet bezuinigen. Steeds komt er me|r bezoekers; j.l. Woensdag wart Dus in plaats van hebben we geld noodig. Als op de Bestrijding der T. B. C b zuinigd wordt, dan zegt Vrouwe T J C., zie zoo mijn bezuiniging is afgei0, pen, ik ga vermeerderen, inplaats va 10.000 slachtoffers per jaar zal ik eri probeeren 20.000 te krijgen. Dat, (roept, neen brult het allen) d nooit! Voor 2 cent per week ben ik lid. Voor 2 cent per week donateur va het ligtenten-terrein. Want eenmaal moeten we komt tot dat, waar zomer en winter doore kuurd kan worden. Mijn brievenbus is nog niet verstoi van de ingezonden inteekenbiljette Zie IJm. Courant van Woensdag jj. Prop. PLAATSELIJK NIEUWS. IJMUIDEN. De leverantie van rundvleesch behoeve van de soldatenmenage van Pantserfort alhier, gedurende bet tij vak 1 Januari—30 Juni 1924, is opa dragen aan den heer J. P. Krabbendai alhier. De 2e luitenant der artillerie G I Bosch van het Pantserfort alhier, wor) 1 December a.s. overgeplaatst naar ld Reg. Kustartillerie te Helder. Tooneel-Cabaret. Zooals per affiche en per adverten wordt bekend gemaakt zal bet Van o Hilst-Ensemble Dinsdagavond in Tb lia een voorstelling geven. De heer Reinoud van der Hilst J dien wij vroeger hier hebben leen kennen als een consentieus en fijn u lend kunstenaar heeft een met zo saamgesteld programma voor di avond, daartoe in staat gesteld door medewerking van een aantal artist die een uitnemende reputatie hebl en zeer gunstige kritieken in dive bladen. Het program bevat o.m. twee e acters, waarvan het drama „Het smi lied van Pierrot" van groote ontroer moet zijn. Voorts een comedie, ca retliedjes en Hugo Blum als karakl humorist, meenen we een bezoek t Thalia tot het bijwonen van de kunstavond, vol van afwisseling, rust te mogen aanbevelen. Rijden op het zwarte pad. De Gebr. B., welke een bekeuring h den gekregen, wegens het rijden op zwarte pad bij de Ivennemerlaan, jl. Woensdag door het Kantongerf te Haarlem ontslagen van rechtsver ging en vrijgesproken. De stoomtrawler Stormvogels IJ.M die zooals we reeds meldden, wegens kt gebrek te Terschelling binnenliep, had vreeselijk weer doorslaan, dat de beman e. fegen op/ag. om weer naar buiier gaan. Na gebunkerd ie hebben, bes men binnendoor naar Nieuw-ndieptes en verder door het Noord-Hollandsch ki naar Ijmuiden te varen. VELSEROORD. De aannemers der uitbreiding school D, de firma Morren, Omme: en Co. te IJmuiden, hebben het ma van het betonwerk opgedragen den heer N. van Strien te Haarlem, Drankbestrijding. De afdeeling der Ned. Chr. Ge Onth. Vereeniging had Dondert avond een vergadering belegd ii concertzaal Tivoli, met als spreker heer Ernst Meier uit Zürich. Na een openingswoord van den i zitter, den heer G. Voet, verkree spreker het woord, die vertelde va onthoudersbeweging in Zwitser Wij hoorden van de voortrekker professoren Bunge en Forel, Ds, chard, de stichter van het Bit Kruis, voorts van den practischei beid, waarvan bleek dat men in i seriand een groot aantal alcohol restaurants en gebouwen heeft. De spreker voerde de aanwe: daarna mede op zijn i eizen, die hl maakt heeft en schetste de ellend degeneratie vooral in de groote sti waarvan hij de resulaten bv. hat zien in de stichtingen van pastoor Bodelschuring te Bielefeld. De voorzitter dankte den sprekt wenschte hem zegen ook op zijn vet reizen. Na de pauze vertoonde de heer 5 een aantal fraaie lichtbeelden en een film van Zwitserland. De vergadering was maar matl zocht. Een tevoren gehouden kind menkomst had een stampvolle zat geven. SCHEEPVAART. In de week van 12 tot 19 Nov alhier door de sluizen geschut: ul 61 stoomschepen en naar zee 57 sti schepen en 2 zeelichters.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1923 | | pagina 2