IJmuider Courant
/aterdag 8 Dec. 1923. 2e blad.
PREDIKBEURTEN
VOOR ZONDAG A.S.
IJMUIDEN.
NED. HERV. KERK.
!|0 uur: Ds. H. W. Creutzberg,
Pred. Duinoordkerk,Schaalcollecte.
3 uurDs. Erdman.
Bediening van den H. Doop.
Zaterdagavond 8 uur Bidstond.
GEREF. KERK.
10 uur: Ds. Jansen.
5 uur: Dezelfde.
Woensdagavond 7.30 uur: Dezelfde.
CHR. GEREF. KERK.
10 uur: Ds. Croes.
5 uurDezelfde.
j Doopsgez. Gem. Aid. Frot. Bond.
10.30 uurDs. W. Luikinga.
VELSEROORD.
NED. HERV. KERK.
10 uur: Ds. Kroese.
5 uurDezelfde.
GEREF. KERK.
,10 uur: Ds. Wissink.
5 uurDezelfde.
EVANGELISATIE HOOGEBERG
Zondagavond 7.30 uur: Samenkomst.
Spreker B. Jenninga,
Dinsdagavond 8 uur Bijbelbespreking.
VELSEN.
NED. HERV. KERK.
10 uur: Ds. O. B. Westenburg
van Beverwijk.
WIJKEROOG.
GEREF. KERK.
10 uur Ds. J. D. Boerkoel.
5 uurDezelfde.
SANTPOORT.
NED. HERV. KERK.
7 uur Dr. O. A. v. d. Bergh van Eysinga.
LOKAAL BETHEL.
10 uur: De heer G. B. Wurth.
Woensdagavond dezelfde.
EVANGELISATIE.
10 uur: Ds. Vunderink fe Haarlem
6 30 uur: De heer Wierstra fe Amsterdam
INGEZONDEN.
Men verzoekt ons plaatsing van
het volgende in de N. Rott. Ct. van
Dinsdag 4 Dec. jl. voorkomende inge
zonden stuk, dat als antwoord is ge
plaatst op het ingezonden stuk van
den heer J. L. Uitzinger, dat ook wij in
ons blad van Woensdag 28 Nov. opna
men.
Het nationaal comité voor viscfapropa-
ganda op de voedingstentoonstelling
te Amsterdam.
In uw ochtendblad van 28 dezer komt
een ingezonden stuk voor van den heer
Uitzinger te IJmuiden, waarin de in
zending van dit Comité op de voedings
tentoonstelling wordt gecritiseerd.
Het is weer het oude liedje; wordt er
iets feitelijks gedaan, dan staan de be
kende goede stuurlui aan den wal on
middellijk klaar om te vertellen, dat zij
het anders en natuurlijk veel be
ter zouden hebben gedaan.
Zooals bekend is- heeft het Comité
zich geconstrueerd uit vertegenwoor
digers van de reedersorganisaties, voor
de haringvisscherij, de treil visscherij,
van den IJmuider en Scheveninger
vischhandel en van de Gemeente Am
sterdam, terwijl verder nog eenige le
den, die in de volksvoeding en de eco
nomische ontwikkeling van ons vis
scherijbedrijf belangstelden, toetraden,
met het doel op genoemde tentoonstel
ling krachtig propaganda voor het
vischgebruik te maken en zoodoende
te trachten de volkshygiëne te bevorde
ren en in de zeer ernstige malaise, die
in ons visscherijbedrijf heerscht, ver
betering te brengen.
De poging van deze vertegenwoordi
gers van visscherijbedrijf en handel,
die het, te dikwijls vergeten, oud-hol-
landsche gezegde: „de cost geat voor
de baet „uit", voor.oogen hebben gehad,
verdient zeker meer waardeering dan
de inzender er voor blijkt te bezitten.
Het Comité heeft zich er verantwoor
delijk voor gevoeld, dat de door een
eigenlijk noodlijdend bedrijf bijeenge
brachte gelden, zoomede de Rijksgel-
den, die het als subsidie werden toever
trouwd, zeer zorgvuldig en zuinig be
heerd zouden worden en moest er z.i.
daarom voor zorgen, dat het beoogde
doel met de minste kosten zou worden
bereikt. Het heeft dan ook gemeend
niet het voorbeeld te moeten volgen van
sommige zeer groote industriën, die
aanzienlijke sommen voor reclame be
schikbaar kunnen stellen, en daarom
geen groote bedragen te moeten beste
den zooals de inzender blijkt te heb
ben gewild aan flinke royale meubi
leering der stands, met gedekte tafels,
voorzien van servies, couverts, enz. enz.
maar heeft gemeend zich tevreden te
moeten stellen met een keurige, maar
sobere aankleeding, en een eenvoudige,
maar doelmatige inrichting van de
stands. De uitkomst heeft haar daarin
volkomen in het gelijk gesteld; aan de
zeer groote vraag naar de visch, die er
verstrekt wordt soms worden een
paar duizend porties in weinig uren
uitgereikt kan met een klein perso
neel worden volstaan en het publiek
blijkt volstrekt geen behoefte te hebben
aan grootere royaliteit der inrichting
om zich de haring en de haringcon-
serven, zoomedé de gebakken visch er
uitstekend te laten smaken.
De aanduiding van deze stands door
den inzender als een „klein kraampje"
klinkt eenigszins vreemd, wanneer
men weet, dat het Comité over een
ruimte van 16 meter lengte bij 3 meter
diepte beschikt, dus totaal 48 Ms„ ver
deeld in twee afdeelingen. Het geheel
vormt zelfs een der grootste stands der
tentoonstelling.
Hoewel het Comité aanvankelijk voor
hare stands de voorkeur had gegeven
aan een plaats beneden in de zaal,
heeft zij zich met ruimte op de galerij
tevreden moeten stellen, om de een
voudige reden, dat er geen voldoende
ruimte in de zaal meer beschikbaar
was. Achteraf geoordeeld is het zelfs
gelukkig, dat het zoo geloopen is, om
dat bij het drukke bezoek, die de Comi
téstands genieten, de ruimte in de gan
gen beneden meermalen onvoldoende
zou zijn geweest en aanleiding tot op
stopping zou hebben gegeven. Zelfs op
de galerij, waar veel meer ruimte vooi
het publiek is, moet soms een „ver
keersagent"-het verkeer van de bezoe
kers aan onze stands regelen.
Dat het niet juist is, dat deze stands
„bijna onvindbaar" zouden zijn, zooals
de inzender opmerkte, blijkt hieruit
genoegzaam en hij zal dat dan ook
moeilijk kunnen voihouden; het wordt
ook niet bevestigd door het aantal uit
gereikte portie's visch 1000 a 2000
per dag in de uren dat deze verkrijg
baar werd gesteld, welk aantal boven
dien uiteraard volstrekt niet gelijk is
aan het aantal onzer bezoekers.
De inzender stelt voorts de vraag, of
de in het door het Comité verspreide
propagandaboekje vermelde prijzen
niet aan de waarheid te kort doen; dit
zou uit vergelijking met de op 23 No.v.
1923 door de gemeentelijke vischvoor-
ziening van Amsterdam uitgegeven
prijscourant blijken.
De in bedoeld boekje vermelde prij
zen (blz. 29) zijn echter de gemiddelde
berekend uit de officieele visscherij-
statistiek over het afgeioopen jaar en
vertegenwoordigen dus den prijs bere
kend uit den totalen aanvoer van een
bepaalde vischsoort en hare totale op
brengst. Zij zijn dus juist. Waar de lage
prijzen gewoonlijk bij groote en de hoor
ge bij kleine aanvoeren voorkomen, is
het duidelijk, dat de meer bij uitzonde
ring voorkomende hooge prijzen op dat
gemiddelde geen grooten invloed kun
nen hebben.
De aangehaalde prijzen van de Gem.
Vischvoorziening waren echter juist
zulke uitzonderingsprijzen. Men weet,
welk ruw, stormachtig weer in de we
ken van midden November op de
Noordzee heeft geheerscht, en het on
vermijdelijk gevolg daarvan is: kleine
vangsten, geringe aanvoeren, hooge
prijzen. De schijnbare tegenspraak tus-
sclien de vermelde prijzen en die van
23 November jl. wordt, naar wij ver
trouwen, hierdoor voldoende opgehel
derd.
Wat hierdoor intusschen wel duide
lijk wordt aangetoond, is de groote be-
teekenis van een meer algemeene toe
passing van methoden, waardoor de
versche visch in deugdelijken staat
wordt gehouden, zoodat de'ze bij groote
aanvoeren gedeeltelijk kan worden op
geslagen om bij kleine aanvoeren het te
kort aan te vullen, zooals b.v. de me
thode door het indertijd door den Staat
aangekochte patent Ottesen voor het
bevriezen van visch toegepast.
Ten slotte de vraag, waarom het Co
mité toestaat, dat er in zijn stands cir
culaires worden uitgereikt, waarin men
kan lezen: „groote inkomsten" „bij
klein kapitaal", enz:, wat de inzender
zoo zeer in strijd met den toestand in
IJmuiden, dus misleidend en „een
scheeve voorstelling" gevend „van de
handelingen van onze vischhandela-
ren" enz. enz. acht.
Men zou zich deze meening kunnen
begrijpen, indien daarin sprake was
van het visscherijbedrijf, maar dat is
juist niet het geval, zij heeft uitsluitend
betrekking op het moderne Engelsche
vischbakkerijbedrijf.
Men staat dan ook lichtelijk ver
baasd over dat oordeel, dat zich alleen
zou laten verklaren, wanneer de inzen
der de circulaire niet gelezen had. Zij
wordt verspreid door de Engelsche fir
ma Mabbutt, die de moderne Engelsche
vischbakovens in de stands van het
Comité demonstreert; de voordeelen
worden daarin uiteengezet, die het
vischbakken met dergelijke ovens
biedt, gebaseerd op de in Engeland
daarmede verkregen ervaring. Het
vischbakkerijbedrijf heeft ginds een
reusachtige uitbreiding gekregen; meer
dan 20.000 personen zijn er in werk
zaam en deze bakkerijen zijn ook een
weldaad voor de minder door de for
tuin bedeelden, omdat er voor weinige
stuivers een uitstekend voedzaam en
smakelijk warm maal wordt verstrekt.
Dat in Engeland dit verbruik per hoofd
der bevolking en per jaar ruim het zes
voudige van dat in Nederland uit
maakt, wordt dan ook voor een belang
rijk deel aan deze vischbakkerijen toe
geschreven en het is begrijpelijk, dat
hare ontwikkeling door de Britsche re
geering zooveel mogelijk bevorderd
werd.
Het zou, naar onze meening, een ze
gen zijn, zoowel voor onze volksvoe
ding, als voor het visscherijbedrijf, in
dien deze vischbakkerijen ook in ons
land wortel schoten, en mocht zulk een
bakkerij als gevolg van deze propagan
da zich hier te lande vestigen, dan zou
het Comité zich voor zijne bemoeiingen
ruimschoots beloond achten, overtuigd,
dat het vanzelf verder een grooten om
vang zal verkrijgen.
Het is intusschen duidelijk genoeg,
dat de vischhandel zelf in IJmuiden
daar niet anders dan groot voordeel en
geen nadeel van zou hebben.
Voor het Nationaal Comité voor
Vischpropaganda.
Prof. E. C. van Leersum, Voorz.
J. M. Bottemanne, Secretaris.
30 November 1923.
SPORT.
VOETBAL.
Overzicht.
Houdt het weer zich van het moment,
dat we dit schrijven tot Zondagmiddag
4 uur goed, dan is het zeker, dat do
zeer belangrijke wedstrijd Stormvogels-
Sparta zal gespeeld worden.
Tot dusver zijn onze plaatsgenoolen
nog ongeslagen, doch we mogen ons
niet ontveinzen, dat, als er één wed
strijd is geweest, welke niet geheel
verdiend is gewonnen, het de kamp te
gen Sparta is geweest. Met 21 was
het voordeel aan de zijde van Stormvo
gels, maar met een klein beetje geluk
hadden de Spartanen met 21 gewon
nen. In ieder geval was een gelijk spel
een juiste verhouding geweest.
Na al wat we van de diverse tegen
standers van Stormvogels gezien heb
ben, zijn we werkelijk overtuigd, dat
Sparta met Stormvogels een der sterk
ste vereenigingen uit de tweede afdee-
ling is. Roem is een bruikbare keeper,
terwijl Fucks,. doch vooral Van Zwiete-
ren, de kunst van backen zeer goed
verstaat. In de middenlinie is Oost
hoek een geweldig struikelblok, waar
dig gesteund door zijn partners v. Gils
en Roomberg. Uit deze opsomming van
de capaciteiten der verdedigers moge
afdoende blijken, dat de Stormvogels
voorhoede, speciaal het binnentrio, er
tegen een verdediging als deze met te
kort en te langzaam spel zeker niet zal
komen.
Van de voorhoede is, nu Schram nog
niet mee mag spelen, het binnentrio
Formenoyv. d. MarkRuffelse het
gevaarlijkst. Alle drie verstaan ze de
kunst van scoren heel goed. Een aan
wijzing te meer voor de Stormvogels
verdediging dit trio niet te dicht het
doel te laten naderen.
Een voorspelling te doen ook maar
met eenige zekerheid lijkt ons onmoge
lijk. De partijen zijn zoo aan elkaar ge
waagd, dat elke uitslag, een overwin
ning van een van beiden of een gelijk
spel. mogelijk is. Hopen we op goed
weer en een mooien, fairen wed
strijd.
Haarlem ontvangt O. D. S. en zal
wel niet veel moeite hebben de Dorde-
naren er onder te houden en waar A.
S. C. vrij zeker er Quick onder zal hou
den, wordt de positie der O. D. S.'ers
steeds wanhopiger.
Blauw-Wit ontvangt TI. B. S. Met de
Amsterdammers gaat het den laatsten
tijd al zeer slecht naar wensch en waar
H. B. S. er iets beter inkomt, verwach
ten we een kleine overwinning der be
zoekers.
ExcelsiorU. V. V. zal wel op een
overwinning voor Bak c.s. uitdraaien.
De V. S. V'ers gaan op bezoek bij de
Kennemers. Het schijnt ons toe, dat de
Wijkers dit seizoen slechter op dreef
zijn dan het vorige. Het lijdt o.i. dan
ook geen twijfel, of de punten gaan
mee naar Velseroord.
Stormvogels II speelt te Amsterdam
tegen Amstel II. Als volledig uitgeko
men wordt, dan kunnen de Stormvo
gels-reserves zeker de overwinning
behalen.
Het Stormvogels-elftal.
Stormvogels komt uit met:
v. d. Wint
Blinkhoff Jr. Koster
Struys Snoeks Bakker
Sprokkreeff, Blinkhoff Sr., Sint, Visser,
Oldenburg
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van he'.
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekt
komt onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar du
3 cent per week is men lid en heeft da) i
recht op kostelooze hulp van eeu de
wijkzusters en tevens gebruik van vei
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap geliev1
men te richten aan den Administrateu
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 1
te Velseroord.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Ernstig scheepsongeluk.
Donderdagmorgen is in onze haven
weer een ernstige ramp voorgevallen.
De "Engelsche kolenboot Transporter
ging uit en werd, zooals gewoonlijk,
vergezeld tot de pieren van de boot van
den loodsafhaaldienst Junior. Aan
boord daarvan bevonden zich tevens
eenige loodsen die naar den voorgaats
kruisende groote loodsboot gebracht
moesten worden.
Plotseling een aanvaring, waarvan
de rechte oorzaak nog niet bekend is,
tusschen de Transporter en de Junior.
Nog een ondeelbare spanne tijds en de
laatstgenoemde kleine boot verdween
in de diepte. Slechts met moeite kon
den de opvarenden, 4 loodsen en 2 man
equipage* aan dek zich in veilighgeid
brengen aan boord van andere vaartui
gen in de omgeving van het tooneel der
ramp.
De machinist echter, die beneden in
de machinekamer was, vermocht niet
zoo spoedig naar boven te komen en is
jammerlijk omgekomen.
De verongelukte, A. Mangel, Prins
Hendrikstraat alhier laat een vrouw
met 5 jonge kinderen achter.
Door duikeronderzoek werd vastge
steld dat M. beklemd is geraakt aan
boord van het schip zoodat het lijk niet
is te verwijderen, alvorens de boot ge
licht is.
Daar het. wrak gevaarlijk lag voor
de scheepvaart bij uitgaande schepen
is er een wrakboei uitgelegd.
De Transporter vervolgde haar reis.
Vrijdag zou men met het bergings
werk beginnen en men hoopt Zaterdag
de boot gelicht te hebben.
De Junior is een kleine sleepboot
van bureau „Wijsmuller" ongeveer 4
jaar oud en was tegenwoordig in dienst
van het rijk voor den loodsdienst.
Sf. Nicolaas op school.
Als lid van de Ouder-commissie ont
vingen we van het hoofd van school A
den heer L. Janssen de vriendelijke
uitnoodiging de St. Nicolaasviering
„voor de grooten" op Donderdag bij te
wonen, van welke uitnoodiging we gre
tig gebruik wilden maken. Te voren
hadden reeds de blijde herdenkingen
aan dit typisch, Ilollandsch feest plaats
gevonden voor de „kleintjes" en voor
de „middelklassen".
Thans mochten we met „de grooten"
eens mede feestvieren. „De grooten",
waarvan de broeken reeds droomen
van het zachte dons onder den neus
en de rokken van „blousjes" en „opge
stoken haar", als ja, als de snel
vliegende jeugdjaren ze tot jonge
heeren en tot jonge dames heeft ge
promoveerd. Dezen middag waren het
nog „groote kinderen" met allures van
„echte menschen".
Wat zijn we den heer Janssen dank
baar voor zijn uitnoodiging en hoeveel
genoegen heeft ons het medemaken, zij
het dan door omstandigheden niet ten
volle van dit St. Nicolaasfeest op
school verschaft.
Er was natuurlijk geen Sint Nicolaas,
niet te paard en niet te voet en ook geen
Zwarte Piet. Deze voelen zich niet
meer thuis in het milieu van half lan
ge kuitbroeken en bakvisschen. „Den
goeden Sint en zijn getrouwe is het
Koninkrijk der kinderen. Van blagen
houden ze niet; zij die met eigenwijze
wijsneuzen in den wind praten, dat er
geen „echte" Sint meer s. Ai, hoe zou
den ze nog beven voor den rammelen
de ketting en de echte zak. Sint zelf
was er dus dezen middag niet.
Het was een feest voor en door groo
ten en als we den weemoedigen blik,
waarmede de grijsaard van dit vroeg
rijp goedje afscheid heeft genomen ver
geten zijn, dan zien we verlangend uit
naar de wijze, waarop „de grooten" het
groote feest vieren.
Ja, dat is wel anders. Daar doen ons
alleen de chocolaadjes, de borstplaat-
jes, de speculaasjes en de marsepijnen
blokken nog aan het kinderlijke feest
denken. Al het andere is modern, maar
toch en gelukkig echt kinderlijk.
Daar werd in de hoogste perfectie
een kinderoperette opgevoerd, „Repel
steeltje" dat door de grootere leerlin
gen, nagenoeg allen meisjes tot drie
maal en met steeds stijgend succes
voor het schoolvoetlicht werd gebracht
Hoe moeten „de kleinjes" en „de mid
delsten" daarvan genoten hebben, als
de belangstelling „der groot ?n" nog
zoo gespannen was als wij Donderdag
middag zagen.
Het sprookje is reeds beschreven; de
uitvoering was in alle opzichtori su
bliem. In de groote gymnastiekzaal, als
schouwburgzaal klein, kwamen 'zang
on tekst zoo volkomen tot haar recht,
dat we hier het gemis van oen tekst
boekje, zooals we dat in Thalia gedaan
hadden, volstrekt niet voelden. De de-
buttanten waren immers „onder ons"
en in éigen huis. Zoodat zij zich veel
vrijer durfden geven.
Bijzonder aardige en leerzame too-
neelstukjes voor kinderen volgden en
een dertienjarige leerling der school
verraste het gehoor op een vioolsolo,
die ademloos werd aangehoord «*n een
stormachtig applaus, zeer verdiend,
oogstte. De pianobegeleiding van eer,
der heeren onderwijzers was ver boven
allen, lof,
Zoo ging een middag en eenhalve
avond vol afwisseling voort, teveel om
op te noemen en waarbij we opzettelijk
geen namen noemen om de besten niet
ijdel en de minder besten niet jaloersch
te maken. Maar wat we wel willen noe
men en roe-men?
In.de eerste plaats de groote liefde
van het personeel voor de kinderen
die uit alles zoo duidelijk aan het licht
trad en de aanhankelijkheid*der kinder
ren voor hun leeraren en leeraressen.
Wc willen noemen de groote ambitie
waarmede het personeel dit feest heeft,
voorbereid en met zoo schiterend suc
ces heeft doen slagen. En als we hier
wel enkele namen noemen, dan is 't,
omdat we overtuigd zijn dat we nie
mand ijdel en niemand jaloersch ma
ken, doch dat we in den geest van allen
handelen, als we in de eerste plaats
hier namens de ouders van de kinde
ren dezer school_een woord van warme
dank en waardeering richten tot Mej.
A. J. Uyttenboogaard, die met groote
bekwaamheid, onvermoeide werklust,
grcnzelooze liefde en onuitputtelijk ge
duld de leiding van al het ten tooneele
gebrachte heeft gehad, daarin met niet
minder volle toewijding bijgestaan
door Mej. T. Nanning van Haarlem een
hui'Sgenoote van Mej. Uittenboogaard,
doch geen onderwijzeres aan school A.
Dan voelen we ons verplicht de namen
te noemen van de heeren H. van Da
len, J. Prakken en de Waal. De eerste
toch zorgde met artistieke hand voor
de beschildering der décors en de aan
kleeding der diverse tooneelen; de
tweede vervaardigde de programma's,
die gedurende drie middagen zijn uit
gevoerd en de derde heeft voor de zeer
doelmatige verlichting gezorgd. Een
woord van dank past verder aan het
gemeentebestuur, dat voor do gehoele
betimmering zorgde, waardoor het
gymnastieklokaal als het ware in een
schouwburgzaal was gemetamorfo
seerd, keurig en smaakvol versierd
door de gedienstige handen der leerlin
gen, van de school; en zeker niet het
minst aan het hoofd der school, den
heer L. Janssen en zijn staf van Onder
wijzeressen en onderwijzers, die onaf
gebroken bezig zijn geweest dit feest
dien luister en die genoeglijkheid te
geven, die het hebben gekenmerkt als
een voor de schooljeugd onvergetelijk
gebeuren. De ouders der kinderen zijn
wel zeer verplicht aan het personeel
der school' voor de genoeglijke uren
hun kinderen bereid, waartoe de groo
te en kleinen, uitverkoren om de keu
rige operette, de aardige stukjes enz.
enz. op te voeren, zoo krachtdadig heb
ben medegewerkt. De spontane bloe-
menhuldiging der beide dames Uitten
boogaard en Nanning, zoowel door de
leerlingen, als door het personeel was
dan ook alleszins verdiend.
Was het wonder, dat bij enkele le
den der ouder-commissie de idee naar
voren kwam een ouder-avond te doen
houden om daarop het geheele feest te
doen repeteeren, indachtig, dat onge
twijfeld alle ouders wel eens zouden
willen zien hoe de kinderen met het
onderwijzend personeel feest hebben
gevierd. Bij een bespreking tusschen
het hoofd der school en den voorzitter
der ouder-commissie bleek die idee in
goede aarde te vallen en zou men be
reid zijn, daartoe te besluten, indien de
ouders daartoe het verlangen te ken
nen gaven en zich daarvoor een zeer
kleine geldelijke opoffering zouden
willen getroosten.
Een uitvoering voor de ouders zou
n.l. niet kunnen plaats hebben in het
gymnastieklokaal der school, daar dit
voor andere doeleinden ontruimd moet
worden en trouwens ook veel te klein
zou zijn. Er zijn n.l. ongeveer 800 moe
ders en vaders van schoolgaande kin
deren, dus zou naar eon groote zaal
bijv. Thalia moeten worden omgezien.
Ter bestrijding van huur van zaal, cos
tumes, requisiten e.a. zou een kleine
bijdrage van de ouders niet gemist kun
nen worden en we twijfelen er geen
oogenblik aan, of alle ouders zullen
