ORGAAN VOOR DE Gi
VELSEN
Zaterdag 22 December 192S
9e Jaargang
Vemhynt Woensdags Zaterdags
IJ M UIDER COU RANT
Abor nementsprijsf 1.per 3 maanden, franco per post r 1.33
Abor nementen worden aangenomen aan bet Bureau en bij de
Agerten. Tot plaatsen van advertentiên van Buiten de gemeente
VEL SEN In dit blad is uitsluitend gereebtlgd bet Advertentie
bureau P. F. C. ROELSE, IJMU1DEN.
Advertentiên uiterlijk in te zenden
WOFNSDAO tot 0 uur v.m. en VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Uitgave; van de N. V. UITOEVERS Mij. „IJMUIDEN"
ADRES VOOR^ REDACTIE EN ADMINISTRATIE
- N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemspleio^ll Telefoon 153 IJmuiden
DIT NUHMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN. EERSTE BLAD
DRINGEND VERZOEK
om bij verhuizing het onde en
het nieuwe adres, NIET aan
der looper, doeh aan ons bu
rsa* WILLEMSPLEIN 11, op te
gev en De Adnünlstratle.
Kleine Advertenties
en Familieberichten kosten bflf
VOORUITBETALING
slechtslS Cent per regel.
Waterstand IJmniden.
December 1923 H.
water
L.
water
Dagen
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
23 V.M.
3.10
3.22
11.04
11.24
24
3.45
3.54
11.41
11.58
25
4.18
4.28
0.16
26
4.53
5.05
0.32
0.51
27
5 30
5.42
1.07
1.24
28
6.07
6.25
1.42
2.03
29
6.51
7.13
2.21
2.45
30 L.K.
7.43
8.10
3.04
3.30
31
8.39
9.11
3.57
4.30
Ingscondc medodeelingen 40 cte. per regol Advertenties van 1 t. en m. 5 regels
fl. iedere regel meor 20 ets. Compact gerotte advertenties van 1 t enm. B
regels f 1.26, iedere regel meer 26 ets. Kleine advertenties en familieberiehten
loomede vereeniglngs advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van 1 tot en met 6 regels f 0.76, iedere regel meer 16 ets. Bij niet contante
betaling worden de gewone prqren berekend Advertenties »adres bureau van
dit blad' 10 ets. extru; voor besorging van op advorténties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht Bovenstaande regelpryzen worden met
6 ets. verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Veisen
heerschen of er wellicht samenwerking
komt tusschen Duitsche en Fransche.
industrie, zal Engeland, als de band met
Frankrijk verbroken is, geisoleerd zijn,
zijn industrie zal kwijnen, de werkloos
heid nog grooter ramp worden. Daar
door blijven deze beide machtige staten
bij elkaar, hoewel ze allang niet meer
bij elkaar behooren.
„kleverige" "ministers komen; ze zullen
daardoor ook minder gevaar hebben,
van hun zetels geworpen te worden. De
verdeeldheid onder de coalitie, de onmo
gelijkheid, om eenige politieke partijer
tot een verbond en zoo tot een kamer
meerderheid te brengen, maken het in
eentimmeren van het kabinet zoo moet
lijk. Er zijn verschillende planken en
Tot nu toe heeft Frankrijk in de in- houtsoorten, waaruit het. kabinet in el-
ternationale politiek de leiding. Enge- kaar gezet moet worden. Waar is de
land mag volgen of pruilend en mok- knappe meubelmaker, die dit werk aan
kend achterblijven. Dat is voor de En- durft en er een fatsoenlijk meubel v,
gelsche eerzucht een leelijke geschie
denis en daarom is het lang niet on
waarschijnlijk, dat een nieuwe regee
ring den knoop eenvoudig doorhakt.
De liberalen bedanken ervoor, door de
sleepboot der Fransche politiek getrok
ken te worden, waarheen deze ^\il en
maken kan?
Bezuinigingen op subsidiën.
De subsidies vormen een niet onbe
langrijke en tot voor kort voortdurend
stijgende post op de begrootingen van
rijk en gemeenten.. Voor allerlei vereeni
de arbeiderspartij eischt herziening S^nS^n en doeleinden is aangeklopt en
VAN DEN WACHTTOREN.
"Sr
De
e Ingeland en Frankrijk.
Engelsche kiezer, die de vorige
week, zijn stem uitbracht, heeft daar
rfiee invloed uitgeoefend op de wereld
geschiedenis der komende jaren. Een
straatventer, een mijnwerker, een boe
renarbeider, een werkvrouw en huns
gelijken hebben bij den stembus mede
bepaald den koers, waarin Europa de
eerste jaren zal gaan. Want de nieuwe
regeering -lal niet kunnen blijven bij de
akelig weifelende tjn beslui telooze hou
ding, die Engeland de laatste jar« n le
genover de strijdvragen van intornatio
naai politieken aard heeft aangenomen.
De regeering van Baldwin zal wel moe
ten gaan, daar zij niet over een meerder
heid, om m-?e te werken, beschikt. En
dan? We wagen ons niet aart voorspel
lingen, maar het Engelsche volk heeft
genoeg van de entente, waarbij Enge
land wat mag prutteieri, maar Frank
rijk toch precies doet, wat het wil. En
geland heeft de bezetting van hei Roer
gebied afgekeurd, maar Frankrijk
heeft zich daarom niet bekommerd.
Engeland wil niet weten van een zelf
standigen Rijnl^andschen staat, maar
België en Frankrijk steunen de sepera-
tisten, die zonder dién steun allang
smadelijk weggejaagd waren. Enge
land wil, datlDuitschlands betaalkracht
zal worden onderzocht en daarmee re
kening gehouden bij het vaststellen der
schadevergoeding, maar Frankrijk laat
van de onmogelijke eischen van het
tractaat van Versailles niets vallen.
Het gaat Engeland en Frankrijk als
het echtpaar, dat bij elkaar niet blijven
kan maar tot scheiden evenmin kan
komen. De entente cordiale is al heel
weinig cordiale (hartelijk) meer. In
„Simplicissimus" een der beste Duit
sche spotbladen stond onlangs een
plaatje over de Engelsch-Fransche
vriendschap: twee mannen, die elkan
der minzaam buigend warm de hand
drukken. Maar het is een Röntgen-foto
en zoo ziét men, dat beiden onder hun
kleeren de zakken vol hebben met dol
ken, revolvers en bommen. De Entente,
die geheiligd werd door het bloed der
mannen en de tranen der vrouwen, zoo
als het hoogdravend gezegd is, loopt op
haar eind.
Engeland en Frankrijk blijven bij el
kaar, omdat ze zoo het minst last van
elkaar hebben. Heimelijk vreezen ze el
kaar. Een toenadering een verbond
wellicht tusschen Engeland en Duitsch-
land, zou Frankrijk nog meer doen
vreezen voor den vijand ten Oosten van
den Rijn. Engeland hangt als geen
staat af van zijn buitenlandschen han
del. Als Frankrijk al meer politiek en
economisch het vasteland gaat over-
van het tractaat van Versailles.
Wat voor de rust der wereld het bes
te is, dat Engeland en Frankrijk bij el
kaar blijven of scheiden gaan, is moei
lijk uit te maken. Maar zeker is het te
wenschen, dat Engeland zich wat meer
doet gelden en-Frankrijk in zijn angst
en wraakhouding tegenover Duitseh-
land gaat remmen. Dit is ook waar
schijnlijk, nu de kiezers aan liberalen
en arbeiderspartij een aanzienlijke
meerderheid hebben bezorgd.
De puzzle van den ministerieelen crisis.
Een niet al te handig jongetje had
van Sinterklaas een doos met puzzles
gekregen, doosjes met gaatjes en balle
tjes, doosjes met wonderlijk gevormde
blokjes, ijzeren ringen, op de zonder
lingste manier door elkaar gedraaid
enz. enz. Het was een paedagogisch ge
schenk; de jongen zou er wat geduld
door kunnen leeren en moeilijkheden
leeren oplossen. Wij moeten onze kin
deren niet gelukkig willen maken met
speelgoed, dat tevens leermiddel tot ka
raktervorming is, want dat lukt zeker
niet. Ze vinden het vervelend, moeilijk,
niks-an. Al dat gezoek met die stokjes
en staafjes en blokjes en stangetjes
maakt maar zenuwachtig en men wordt
er eer door afgeschrikt van moeilijk
heden dan dat men lust en vernuft
krijgt, om ze op te lossen.
De koningin heeft zich nu al welden
lang bezig gehouden met het oplossen
van een puzzle: het vormen van een
kabinet, dat op een meerderheid in de
Kamer kan rekenen. Ze heeft adviezen
gekregen van de politieke leiders en
den Kamervoorzitter, ze heeft zoo al
lerlei oplossingen kunnen wikken en
wegen; de moelijkheid van Kameront
binding, van een voortzetting van het
kabinet-Ruys, van een bezuinigings
ministerie met een rechtsch signatuur
van een zakenkabinet enz. enz. Wel
licht krijgen we ten slotte een kabinet
waarin rechtscbe en linksche mannen
samenwerken voor bezuiniging en de
defensie ter zee. Maar iedere onder
stelling is niet meer waard dan de an
dere. De koningin zal weer een nieuwen
candidaat als kabinets-formateur moe
ten uitnoodigen, deze zal dan weer
trachten zijn mannetjes bijeen te krij
gen, maar daartoe is de medewerking
der politieke fracties der Kamer noodig.
En dan moet er geschikt en geplooid
worden, er moeten concessies gedaan en
ook aan bepaalde wenschen gehoor
gorden gegeven en ten slotte blijkt er
nog een kleinigheid te ontbreken en die
kleinigheid maakt de puzzle onoplos
baar. Zoo blijft men bij het oplossen van
een puzzle ook met een steentje zitten,
waar men nergens plaats voor kan
vinden; de andere steentjes blijken niet
gelegd te zijn en men kan op
nieuw beginnen.
Als het eindelijk lukt, een ministerie
te vormen, zal dit wellicht juist sterk
zijn, omdat het zoo zwak is. Alle ande
re combinaties zijn geprobeerd en mis
lukt en nu is dit ministerie eigenlijk in
wanhoop geboren. De ministers zullen
geen vechtfiguren zijn; ze zullen kun
nen zeggen, omdat niemand anders
wilde en er toch ministers moeten we
zen, hebben we het moeilijke ambt op
ons genomen. Er zullen zeker geen
meestal met goed gevolg. Sommigen
zijn principieel tegen dergelijke subsi
dies en meenen, dat de vereenigingen
zichzelf moeten redden of als ze hulp
noodig hebben, bij particulieren moeten
aankloppen.
Die particuliere steun is echter vaak
onvoldoende en zonder subsidie zou
menige vereeniging haar werk sterk
moeten beperken of zelf geheel staken,
Bij het subsidie-stelsel betalen boven
dien allen naar evenredigheid van hun
inkomen en kan niemand zich onttrek
ken aan medewerking tot de algemeer
maatschappelijke belangen, die de sub
sidie-vragende vereenigingen willen
dienen. Hangen dezen af van de genade
en goedgecfsclïheid van particulieren
dan betalen de royalen voor de schrie
len, de menschen met gemeenschapsge
voel voor de egoïsten. De vele vereeni
gingen van tuberculose-bestrijding
kunnen zonder subsidie hun werk niet
voortzetten. Zij zouden er zonder al
thans weinig meer kunnen doen. Vra
gen ze goede gaven, dan krijgen, ze nul
op het rekest bij menigeen, die zonder
bezwaar tien, twintig gulden zouden
kunnen missen en daarentegen een
paar guldens of rijksdaalders van men
scben, die graag wat voor dit doel ge
ven maar eigenlijk niets kunnen mis
sen.
Daarom voelen wij veel voor het sub
sidiestelsel; de bezuinigingsnoodzaak
zet echter allicht het potlood aan het
schrappen bij den post subsidies. Het is
al gebeurd onder minister van Geer
Colijn zou de stroom subsidies nog
meer ingedijkt hebbend De gevolgen
daarvan zijn echter voor sommige ver
eenigingen noodlottig.
Het Bestuur van ..Valkenheide". hof
Opvoedingsgesticht der Ned. Herv.
Kerk. waar van menigen verwilderden
of misdadigen jongen een mensch go-
maakt wordt, trekt aan den noodklok.
Er is gevaar, dat dit gesticht moet wor
den opgeheven. Het tekort is gestegen
tot f 70000. Ten gevolge van den benar
den finantieelen toestand van de schat
kist heeft het rijk een groot deel van
zijn subsidie aan deze inrichting inge
trokken. Het bestuur vraagt thans
dringend om hulp van particulieren
opdat het gesticht niet gesloten be
hoeft te worden.
Het is een pikante bijzonderheid, dat
deze bede om hulp onderteekend is
door minister de Visser, lid van het mi
nisterie, dat verschillende subsidies
sterk heeft ingekort.
Ook het maatschappelijk werk bij ze
nuwlijden en krankzinnigheid dreigt
gevaar stopgezet te worden om dezelf
de reden. De vereeniging, die zenuw
en geesteszieken, die daarvoor geschikt
zijn, aan het werk zet en daarmee hun
maar ook de maatschappij een goeden
dienst bewijst, zal wellicht door alge-
heele intrekking van het Rijkssubsidie
ophouden te bestaan.
We hebben hier een bezuiniging, die
lang'niet zooveel bespaart, als wel lijkt.
Men zou een goed deel der subsidies
productieve" uitgaven kunnen noe
men. Ze helpen menschen, om van
nietsnutters of van verkeerde elemen
ten of van ongelukkigen, die niets kun
nen doen, tot meewerkende, nuttige le
den der maatschappij te worden. Sub
sidie voor drankbestrijding voorkomt
b.v. een deel der uitgaven voor armen
zorg, politie en justitie, van dergelijke
subsidies, die duidelijk het algemeer
belang dienen, moeten de bezuinigers
afblijven. Hier geldt de wijsheid der
moeder, die in elk geval zorgt, dat haar
kinderen een stevigen boterham krij
gen, omdat ze liever den bakker dan
den dokter betaalt.
Het Grieksch-Italiaansche geschil en
de Volkenhond.
Het officieele verslag van de vierde
zitting der vergadering van den Vol
kenbond is verschenen. De Volkenbond
is zijn vijfde levensjaar ingetreden. We
leven snel! Wie herinnert zich niet al
de discussies bij de oprichting van den
Bond, onze grieven over de geringe
macjit aan deze internationale vredes-
inst.elling toegekend, de vrees, dat de
Volkenbond niets zou zijn dan een in
strument der geallieerden.
Deze laatste vrees is ijdel gebleken
de Volkenbond heeft bij zijn beslissin
gen de geallieerden niet naar de ooger
gezien en de neutrale staten, die ertoe
behooren, hebben gewaakt, tegen oen
partijdig karakter van den Bond. Maar
zwak is de Volkenbond nog altijd. De
meest belangrijke internationale be
slissingen hebben de geallieerden bui
ten den Bond om genomen. Frankrijk
heeft er zich tegen verzet, dat de kwes
tie der bezetting van het Roergebied
voor het forum van den Volkenbond
werd gebracht. Het Grieksch-Italiaan
sche geschil, dat op een nieuwen oor
log dreigde uit te loopen. is niet direct
door den Volkenbond bijgelegd. Indi
rect heeft deze er echter wel degelijk
invloed ten goede op uitgeoefend.
Volgens het verslag heeft de voorzit
ter van den raad van den Volkenbond
aan de vergadering meegedeeld, dat
i\et conflict het onderworp van belang
rijke discussies in den Raad was en dat
de vergadering zich voorloopig van een
besprekng van dit punt zou onthouden
De vergadering vond dit goed maar
hield zich het recht voor, haar stem te
doen hooren, als het verloop der aange
legenheid daartoe aanleiding mocht ge
ven. Het conflict is daarna opgelost
door middel van den gezantenraad. Een
aantal afgevaardigden, ook onze land
genoot Loudon hebben hun afkeuring
erover uitgesproken, dat de geschilpun
ten niet ter beslissing waren voorge
legd aan het Permanente Hof van Int.
Justitie. Ook verklaarden meerderen
zich ontstemd, dat door de conferentie
van gezanten de door Griekenland ge
storte 50 millioen Lire aan Italië waren
toegekend. Ook die beslissing had door
het Hof van Int. Justitie genomen moe
ten worden. Onze afgevaardigde Lou
don heeft nog even duidelijk de puntjes
op de i gezet en verklaard met groote
voldoening door den voorzitter van den
Raad te hebben hooren bevestigen, dat
elk geschil, dat valt tijsschen de leden
van den Bond en een bfeuk ten gevolge
zou kunnen hebben, tot de werkzaam
heid van den Bond behoort.
Dat de Volkenhond nog geen macht
die staat hoven de staten en door
hen gehoorzaamd wordt, is tijdens het
Grieksch-Italiaansche conflict wel ge
bleken. Maar toch heeft de Volkenbond
een stootje gegeven in de goede rich
ting naar een vreedzame oplossing. Dat
is niet veel, maar toch iets. Van deze
jeugdige instelling moet men niet te
veel nog verwachten: laat haar tijd. om
te groeien. Wanneer de internationale
verhoudingen beter geworden zullen
zijn en de oorlogsgecst. niet langer na
werkt, kan de Volkenbond inderdaad
wel de toeziende voogd met gezag be
kleed worden over de wereld en het
fundament, waarop het schoone ge
bouw van den duurzame wereld vrede
zal verrijzen.
De onvindbare lasteraar.
Men beweert vaak, dat de dader op
het berkhof ligt, ook de lasteraar. Hij
onvindbaar, een doode gelijk.
gemeente Veisen
Het Consultatie-Bureau van de Ver
eeniging tot bestrijding der tuberculose
is voortaan gevestigd Briniostraat, Vel-
seroord, vlak bij het station Velsen.
Eiken Woensdag van 23 wordt
hier spreeknnr gehouden. Het onder
zoek is kosteloos en geschiedt door Dr.
Anema van Haarlem.
Ouders laat vooral nw kinderen on
derzoeken!
WOENSDAO 2e KERSTDAO
CONSULTATIE-BUREAU OESLOTEN.
Maar in één opzicht is hij geen doode,
de lasteraar althans blijft leven in zijn
booze woorden, die voortgaan en zich
vermenigvuldigen als onkruid.
In een brochure van een Comité te
gen revolutie wordt verteld, dat op een
kweekschool voor onderwijzers te Rot
terdam als schrijfvoorbeeld op het bord
geplaatst werd: Leve Rusland! Leve
Lenin! Leve Trotzky! Een der leerlin
gen had in zijn schrift eraan toege
voegd: Leve Koningin Wilhelmina! De
ze zou later geen goed meer hebben
kunnen doen in de oogen van den co.m-
munistischen leeraar. Het verhaal ging
daarna rond in allerlei bladen. De di
recteur der eenige kweekschool*van on
derwijzers in Rotterdam ontkent het ge
val ten sterkste. Hij verklaart, van der
gelijke malligheden nooit iets op zijn
school vernomen te hebben. De betrok
ken leeraar in 't schrijven is noch revo
lutionair noch communistisch en
noemt hét verhaal van a tot z een leu
gen.
De wethouder van onderwijs heeft
zich tot het genoemde comité tegen de
revolutie gewend en had een onder
houd met een der bestuursleden. Deze
beloofde hem bewijzen voor de be
schuldiging te zullen geven; de schrij
ver der brochure heeft dit echter on
mogelijk gemaakt, indien het mogelijk
ware. Hij schrijft: „Onze zegsman mag
niet genoemd worden, ten einde te voor
komen, dat de bewuste leerling niet
nog meer gedupeerd wordt door Y dan
reeds geschiedde. Aan den zegsman is
geheimhouding van ziin naam beloofd,
welke belofte niet verbroken wordt."
Daarop heeft de wethouder een on
derzoek in de school ingesteld en daar
bij de leerlingen gehoord. Allen ver
klaarden, dat het schrijfvoorbeeld niet
gegeven was en van den betrokken leer
aar ook niet verwacht kon worden.
Daarmee is de zaak uit. Maar best
mogelijk, dat men over een paar jaar
in een redevoering nog eens het ver
haaltje te hooren krijgt als een bewijs,
hoe gevaarlijk de openbare school is.
waar een leeraar van een kweekschool
de leerlingen openlijk liefde voor het
communistische Rusland instampt.
Waar is nu de lasteraar? Want ge
lasterd is er zoo goed als zeker! Hij is
niet te vinden, hij verschuilt zich ach
ter de belofte van geheimhouding.
Zoo'n belofte moet men echter-nooit ge
ven, waar het zulke ernstige beschul
diging betreft, die gepubliceerd wordt.
Dan moet men man en paard kunnen'
noemen, of anders loopt men gevaar
compagnon in een lasterzaak te wor
den. De vraag mag ook gesteld worden,
of men de belofte van geheimhouding
in zulk een geval moet houden. Een
conflict van plichten, waarbij de goede
keuze zeker lang niet makkelijk is.
Sinaasappelen.
De tijd nadert weer, dat we langs de
straat zullen hooren schreeuwen: Si
naasappelen, mooie waar, en we dur
ven niet schrijven van drie of vier voor
een dubbeltje maar. Voorloopig zal men
minstens vijf cent voor een klein vrij
zuur appeltje moeten betalen. Maar ze
worden al gauw goedkooper en zeker
zoeter. Het is verbazend, zooals in de
laatste vijf en twintig jaar het gebruik
van vruchten is toegenomen. Men
merkt 't het best aan de vele fruitwin
kels in de steden. De koelschepon wer.-
ken dit in de handschepen vol heerlij-