Derde brief:
:k zelf ben ook werkeloos;
mijri ondevsicuning is 4 gulden. Maar
ik heb 4 kleine kinderen un de levens
middelen zijn veel duurder dan in Ne
derland. Melk krijgen mijn kinderen
niet te zien, droog brood met een droo-
ge aardappel, dat is onze kost. Aan
kleeren is niet te denken. Twee van
mijn kinderen zijn altijd ziek
Dat de schrijvers dezer brieven, Ne
derlanders in Duitschland woonach
tig, den toestand niet erger voorstel
len dan hij werkelijk is, blijkt uit de
volgende woorden, genomen uit een
brief van den Nederlandschen Consul
te K.: Teekenaar dezes is er eenige ma
len getuige van geweest, dat Neder-
landsche noodlijdenden door den hon
ger zoo uitgeput waren, dat zij voor
ons ondersteuningsbureau in elkaar
zakten".
Het mag allicht bekend worden ge
acht, dat het Nederlandsche Roode
Kruis een belangrijk gedeelte der inge
komen collecte-gelden heeft afgezon
derd en besteed voor Nederlanders in
Duitschland, terwijl uitteraard alle
giften, ingekomen voor „Nederlanders
in Duitschland" helaas te samen
slechts 1/7 gedeelte van de in totaal
voor den nood in Duitschland ingeko
men giften de gewenschte bestem
ming kregen.
Hoe onze steun op prijs gesteld
wordt, blijkt o.a. uit een schrijven van
den Consul te D., die onder meer zegt:
„Ik zal niet nalaten de aandacht op
Uwe schenking te vestigen, zowel van
de ondersteunden als van de beter ge
situeerde landgenooten hier en in Ne
derland, voor zoover die geacht kun
nen worden in staat te zijn het prij
zenswaardig voorbeeld te volgen.
Het Hoofdbestuur van het Neder
landsche Roode Kruis wensclit nu een
afzonderlijke actie te beginnen voor
de in nood verkeerende Nederlanders
in Duitschland; van verschillende zij
den heeft men hetzelfde dit gevraagd
en het acht het oogenblik daartoe
thans gekomen. De ingekomen gelden
en goederen zullen speciaal voor dit
doel worden aangewend, mits zij ons
toegezonden worden naar Princesse-
gracht 27, den Haag onder het motto
„voor Hollanders".
Dat intusschen giften voor de Duit-
schers in Duitschland even welkom
zijn als tot dusver, zal wel geen betoog
behoeven.
O. D. S.Stormvogels.
Het elftal van U. D. uat aus. Zon
dag tegen stormvogels speelt riet er als
voigt uit:
Best
Schreuder, v. d. Graaf
Grooienhoer, Kwak, Beuk
v. Hemert, Schmidts, v. Gent, Verwey,
Glimmerveen.
Volgens de Sportkr. zijn voor den
tijd van viji jaar (voorloopigj geschorst
een negental bestuursleden van V. S. V.,
waarvan enkelen ook actief voetballer
zijn, terzake van het feit, dat zij een
commissie van onderzoek en het Be
stuur van den N. V. B. geen voldoende
inlichtingen hebben verstrekt, een en
ander naar aanleiding van het mede
spelen van een ongerechtigd speler ia
den wedstrijd V. S. VHelder.
pe V. S. V.-aanvoerder werd wegens
misleiding voor twee jaar geschorst. j
RONDOM DE WERELD.
door M. B. O. Jr.
(Nadruk v-erbodeji).
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJ MUIDEN.
Dinsdag geeft we zeiden Eet
reeds Jan v. Dommelen met „Jacob
van Lennep" een juOiieumsvoorstel
ling in '1 liana. Hieronder voigen enke
le mjzonderlieden uit zijn 25-jarige too-
neelioopüaan.
Jan van jjommelen, thans verbonden
als looneeispeier en regisseur aan den
rrascati-scnouwhurg te Amsterdam,
was oorspronkelijk met voor het too-
neei hesiemd. kijn vader was militair
en ook hij zou dien loopbaan voigen.
Maar toen njj de krijgsartikelen hoorde
voorlezen „uroste" mj. 'loen moest hij
„in de tanak doen daarvan kon hij
ae lucht niet verdragen. Z,oo kreeg hij
emaeiijk zijn zin en mocht hij naar de
tooneeischooi. Van de schooi ging hij
naai- het i\ed. Tooneei. Zijn eerste be
langrijke roi kreeg mj in „Inkwartie
ring Daarna voiguen de vorst in „Hof
gunst" en „Vosmaer de JSpie" in „Gijs-
ureent van Amstei'.
Via Booyaaras en een gezelschap van
zijn zuster uaronne kwam hij bij den
film, waarvoor nij lü jaar gespeeld
heeit. Toen trok hij naar „net öciiouw-
tooneel", waar hy als was hij een
„jong broekje" waarachtig weer last
van plankenkoorts had. heiligen tijd
speeiue ny nog in 't „Grand Theatre" te
Amsterdam en toen ging hij naar „Fras-
cati", waar hij nog speelt.
Dinsdag wordt jan van Dommelen
door een comité, welker samenstelling
wij bereids mededeelden gehuldigd.
Voor deze huldiging zal ongetwijieid
groote belangstelling bestaan.
Üe „Ijinuiatr Diogisierij" van den
beer b u, Kanaalsuaat 50, heelt duor
verplaatsing naar net nieuwopgeuokken en
veroouwuc nevenperceel Nu. 54 een be-
langujke veibetei mg onaeigaan en is op
nieuw geresiauieeru. Het Oencdcnperccei
is geheel voor winkel, kan.oor en magazijn
ingelicht, zoodat deze alleszins aan het
muuerne beantwoorut. Hedenavond heelt
de opening psaats.
IJMUIDEN.
Men wil ook hier zeer gaarne een
avond organiseeren om het werk in de
stichtingen van JbT. von Bodelschwing
bij Bieieieid te laten zien met de bios
coop. In V'elsen is deze samenkomst
uitnemend geslaagd. Wij vertrouwen
dat lJmuiden niet zal achterblijven en
dat velen willen medewerken om bij
voorbaat te zorgen, dat deze avond
slaagt.
De stichtingen verdienen het ten
zeerste, want bewonderenswaard is de
arbeid der honderden diakonen en dia-
konessen onder de ergst-ongeiukkigen
uit onze samenleving.
Het Christusbeeld iu den loop der
eeuwen.
In de Doopsgezinde Kerk werd Vrij
dagavond een lezing gehouden over bo
venstaand onderwerp door Ds. W. Lui-
kinga. Daarvoor bestond flinke belang
stelling.
Ds. Luikinga liet ons het Christus
beeld zien ais herder, als lijder en als
prediker. En bij ieder van die beelden
kregen wij een duidelijke toelichting.
De opvatting der kunstenaars is zoo
gansch verschillend van aard. En de
geestelijke gesteldheid, de levensrich
ting vaii de uitbeelders spreekt zich uit
in de uitgebeelde voorstellingen. Dat
bleek vooral bij den Christus ais lijder.
Ds. Luikinga wees er op hoe hij de
kruising van Grunewald de Christus
geheel door het lijden ondergaat. Hij is
hier een overwonnene en geen overwin
naar. (Jok bij de ltaliaansche schilder
school is deze ondergang onder het lij
den, vaak Christus onwaardig.
Later, hij de meesters ais Albrecht
Dürer, van Dijck en anderen vinden wij
een manneiijken Christus, als Eén, die
de wereld, maar ook het lijden over
won.
Hij de beelden der opstanding en van
den zegenenden Christus wees Ds. Lui
kinga ook weer op de vaak zoetelijke
en vaak onmannelijke voorstelling, zoo
ver afstaande van het echt menschelij-
ke. Dit laatste hebben kunstenaars ais
Ude e.a. willen uitbeelden in hun schil
derijen van Christus in het gezin.
Weer hetzelfde bij Christus als den
prediker. Naast een meer bovennatuur
lijke of vergeestelijke voorstelling de
echte levende: als Christus predikende
in het schip, als kloppende Heiland en
tenslotte dat mooie schilderij van Eug.
Burnand met Christus te midden van
stoere mannen uitsprekende het hooge-
priesterlijk gebed.
Het was een prachtige avond, vol van
godsdienstige schoonheid, want bij de
mooie beelden wist Ds. Luikinga de
juiste woorden te kiezen tot het schep
pen van een hooger sfeer. En daartoe
droeg ook bij het mooie spel van den
organist, den heer Beider en van don
cellist, den heer Visser, die een drietal
nummers deden hooren.
De uitslag van de 7e ronde van
den Schaakwedstrijd is als volgt:
Groep I.
G. SantBos 10
WoudenbergBaarda 10
De stand is nu:
G. Sant 7 punten uit 8 partijen
Woudenberg 57a u 7
Koene 7a 2
Bos 3V2 5
H. Sant 4 8
C. J. Post 2 4
Scholten Va 3
C. E. Post 0 4
Baarda 0 5
G. Sant is uitgespeeld en kan door
geen ander meer worden ingehaald,
zoodat hij den eersten prijs wint. Om
de overige prijzen moet nog worden
gekampt.
Groep II.
Ten VaarwerkDeelder 0—1
LabreeKaaij 10
Stand:
Labree 3V2 punt. uit 5 partijen
v. Dijk 3Va 6
ten Vaarwerk 6
Stals 3 5
Deelder 2 5
Kaaij U/2 5
Demmenie 1 4
De partij Stals—Labree brengt de
beslissing wie van deze beide spelers
den eersten prijs behaalt.
Groep III.
RomBruggemans 10
NuijensC. C. Post Sr. 10
Hier is de stand thans:
C. C. Post 4 punt. uit 7 partijen
Bruggemans 3 4
v. d. Bos 3Vs ii 11 5
Rom 3 6
Kruiten 2 4
U
Hij vond dit zeer aardig en gaf ons
een frank. Wij wisten trouwens al uit
oudervinding dat men het van die hoo-
ge personages niet moesi nebben. Ze
vragen je honderd uit en willen alles
weten, maar je met een of ander van
dienst zijn, ho maar, de enkele goede
uitgezonderd. We zeiden hem goeden
dag en gingen weer op weg. We namen
nu een directen weg over Neerlinter en
Oplinter naar Tienen. Nu kwamen we
eigenlijk pas in de streek aan waar het
koren verbouwd werd. Zoover het oog
zag niets dan koren en nog eens koren.
Tegen 6 uur bereikten we bestofd en
bezweet Neerlinter. Hier begon men ook
al de overblijfselen te zien der wereld
oorlog, want verschillende huizen lagen
nog in puin, zoo ook het gemeentehuis
en gemeenteschool en dat na 8 jaren,
want die verwoesting had plaats gehad
in 1914 begin 1915. Toen we op 't
marktplein kwamen stapten we een
café binnen. Het marktplein was ook
al zeer verwaarloosd. Groote grasstuk
ken stonden er op. G. deed het voorstel
om aan den burgemeester toestemming
te vragen onze tent op een dier gras
stukken van het marktplein te zetten.
Wij vonden het goed. Dit zou tevens
een goede reclame voor onze kaarten-
verkoop zijn. G. ging op weg met de
stempelboeken naar den burgemeester.
R. en ik maakten midderwijl kennis
met de cafehoudster. Deze was oorlogs
weduwe én had nu twee oorlogswezen
tot kind aangenomen. Dit werd veel
gedaan in België. Kinderen die door
den oorlog vader en moeder verloren
hadden, werden meestal door weduwen
of andere familiën, die door den oorlog
ook een verlies van en een of andere
bloedverwant hadden geleden, als kind
aangenomen. Na eenigen tijd kwam G.
terug met de toestemming dat wij onze
tent op 't marktplein konden zetten.
Nu, dit deden wij onmiddellijk. Aan
kijkers geen gebrek, maar wij stoorden
ons daar niet aan en na eenigen tijd
was ons kamp gemaakt op 't markt-
plein. G. maakte het avondeten gereed.
Terwijl hij daarmede bezig was kwam
de caféhoudster met een groote pan pap
aandragen.
„Hier mijn jongens dat zal jullie
goed doen, het geeft force (kracht), met
deze woorden plaatste zij de pan mid
den tusschen ons in. En als jullie ge
geten hebben," vervolgde ze „dan kom
je nog een pintje pakken in m'n café."
Wij bedankten haar en even later za
ten we aan de pap. Nadat we ook aan
de uitnoodiging om een pintje te pak
ken zooals ze in Vlaanderen zeggen,
hadden gevolg gegeven, gingen we in 't
dorp onze kaarten verkoopen, wat
groot succes had. Iedereen uoodigde
ons uit om binnen te komen, bij enke
len gaven we daar gevolg aan, maai
bij de meesten sloegen wij 't af, daar we
geen zin hadden van de daarbij komen
de biertjes of wijntjes half dronken te
worden, wat natuurlijk het onvermijde-
lijk gevolg zou zijn, wanneer wij bij on-
geveer 60 families binnen zou gaan.
Onder dit al was het aardig laat gewor
den. Tegen 11 uur gingen wij naar onze
tent. Een nadeel hadden wij bij 't kam
peeren aan den openharen weg. Men
moest wacht loopen; dit moesten we
doen op order van den secretaris. Enfin
G. zou de eerste wacht loopen, R. de
tweede en ik de derde van 4 uur6 uur.
26 Juli op 27 Juli s'morgens tusschen
4 uur en 6 uur.
„Ben, wordt eens wakker, het is jou
beurt om rond te kuieren!"
Met deze woorden werd ik des 's mor
gens 4 uur van den 27en Juli wakker
gemaakt. Ik stond op en kleedde mij
aan. Even later stond ik buiten met
een cape om, want de nachtlucht is al
tijd even koud. R. was de tent ingegaan
om te slapen. Het was niet erg donker,
want de lucht was helder, bezaaid met
sterren. De maan kon niet veel licht
geven, want het was eerste kwartier.
Tegen 5 uur begon er wat leven in de
brouwerij te komen. Verschillende jon
ge dochters der boeren kwamen naar
buiten met het juk over de schouders
voor de melkemmers. Ze gingen de
koeien melken. Het was een groeten en
goeden morgen zeggen. Dat gaf een
beetjee afwissling. De weiden die zeer
ver af lagen, daar ging men met een
wagentje naar toe, waar een grauwtje
voor gespannen was. Nier erg vriende
lijk klinkt de morgengroet van die
ezels in de stilte. Na een uur kwam
men terug met de melk. Deze werd in
verzegelde bussen gedaan en allen op
een hoek van het marktplein gezet.
Even later kwam een wagen die laad
de de bussen op en bracht ze naar Tie
nen.
Kufhus 2 3
Nuijens U/2 5
Mus 1
De leiders werden geslagen uoor
Nuijens en Rom. Daardoor kom; m de
ze groep eemgszms spanning voor de
eerste piaais. xNa zijn J eerste nederla
gen houdt vooral Nuyens zich kranig
uoor de vorige week aan v. d. Bos een
V2 en thans aan Dost een punt te ont
nemen.
De heide opgezonden partijen van
de heeren Koene en B. öant uit den
wedstrijd tegen Alkmaar zijn heide
voor ijinuiden verloren verklaard.
Door deze beslissing is de einduit
slag van bovengenoemden wedstrijd
0u geworden.
VELSEROORD.
Drankbestrijding.
De afd. der Nat. Dhr. Gebeei-Onth. Ver-
eemgmg had gisteravond in samenwer
king met de aid. Velseroord iichtbeei-
aensamenkomsten belegd 111 het gebouw
voor Dhr. Belangen. Des middags na
ren een 4UU kinaeren, des avonds 200
grooten. De heer hoornen vertelde de
geschiedenissen van „Haai- Benny" en
„ken jongen gevraagd en het kwartet
uer aid. v eiseroord zong eenige 1 .ede-
ren. De aideenng won twee nieuwe le
den en eenige lezers op het orgaan.
Gisteren zaten we hier zonder
electrischen stroom, wat voor de be
drijven zeer lastig was. Des avonds
hadden we echter weer licht.
De Haariemsche rechtbank ver
oordeelde D. V., tuinder alhier, thans
gedetineerd, wegens diefstal door twee
tfereenigde personen, tot een voorwaar
delijke gevangenisstraf van drie maan
den, met een bijzondere voorwaarde.
Bij de Woensdag in café Het Wa
pen van Velsen alhier gehouden ver-
kooping van een woonhuis aan den
Wiliemsbeekweg werd dit gekocht door
de N.V. Expl. Mij Velseroord alhier
voor f 2403.
VELSEN.
De bioscoopavond ten bate van de
stichting Bethel bij Bielefeld, Donder
dagavond in Concordia gehouden,
heeft een bate van f 87.30 opgebracht.
Naar men ons mededeelde, waren er
meerdere aanwezigen, die betreurden
dat er geen collecte werd gehouden. Zij,
die echter nog een bijdrage willen ge
ven voor dit mooie werk, kunnen deze
brengen bij de heeren J. P. Nauta alhier
en L. Broeze te Wijkeroog. De giften
zullen dan 111 Velsens Nieuws- en Ad
vertentieblad worden verantwoord.
De gemeentelijke geneeskundige,
de heer P. C. Mensonides, heeft wegens
gezondheidsredenen tegen 1 April eer
vol ontslag gevraagd uit zijn,functie.
Burgerlijke Stand Velsen.
Ondertrouwd: K. Broek en W.
P. v. d. Stelt; A. L. C. Perrisutti en J.
A. Spuls; A. H. Verschoor en J v. Zelf;
S. Meyer en A. v. Poelje.
G e h u w d E. Prins en W. P. Smit;
H. Bosman en G. Ooms; I. Notenboom
en A. Kabel.
Bevallen: E. C. FoekemaWe-
lagen, z.; C. Handgraafv. Eeken, z.;
A. FrankenLooman, zA. v. d. Valk-
v. d. Pijl, z.; A. Houweling—Rouw, d. A.
Stangenberger—Slager, z.; W. Zwaan-
Terhorst, d.; G. Ritskesv. d. Sluis, z.;
W. M. Jansen—Ruitenbeek, 2 d.; M. ,T.
BruisschaartZandvliet, d.
Overleden: Hendrik v. Hulst, 89
j., wedn. van A. P. Vos.
SANTPOORT.
Maandag en Dinsdag a.s. geeft ons
symphonie-orkest „Caecilia", directeur
de heer Ant. Pusch, een concert voor
donateurs en kunstlievende leden. Het
programma bevat „elck wat wils".
Mevr. Pruys (mezo-sopraan) en mevr.
Vincent (plano) beiden van hier verlee-
nen hare medewerking.
BURGERLIJKE STAND.
Gemeente Egraond aan Zee.
Ondertrouwd: Hendrik Groen en
Neeltje Blok; Willem Visser en Aafje
OroenCornelis Bakkum en Johanna Pau
lina DruivenIJsbrand van der Plas en
Pietertje Wijker.
O e t r 0 u w dKlaas Zwart en Neeitje
OroenJan Konijn en Jansje Wijker.
O e b o r e n Lena Johanna, dr. van Jan
de Oroot en Elisabeth Jacoba Konijn.
UIT DE GEMEENTE.
Door Burgemeester en Wethou
ders van Velsen zijn de volgende
bouwvergunningen verleend:
Aan D. Koomen, te Santpoort, voor
twee woonhuizen aan den Hagelinger-
weg, aldaar.
Aan M. van Veen, te Santpoort, voor
een landhuisje aan den Brederoodsche
weg, aldaar.
Aan G. C. Bleeker, te Velseroord,
voor twee woonhuizen aan den Velser-
duinerbuurtweg, aldaar.
Aan G. C. Sanders, te Santpoort,
voor twee dubbele woonhuizen aan
Schipbroelcenweg, aldaar.
Aan J. Leegwater, te lJmuiden, voor
een woonhuis aan de Julianakade, al
daar.
Aan H. Th. Reitsma, te Velseroord,
voor twee woonhuizen aan de Tromp
straat, aldaar.
Aan J. Bleeker, te Velseroord, voor
tien woonhuizen aan de Piet Heinstraat
te Velseroord.
Aan J. Falk, te lJmuiden, voor een
autogarage aan den Rijksstraatweg, al
daar.
Aan J. Velthoven, te Jan Gijsenvaart,
voor een woonhuis aan den Bloemen-
daalsche straatweg, aldaar.
Aan de Maatschappij tot Detail
verkoop van Petroleum, te Rotterdam,
is vergunning ingevolge de Hinderwet
verleend tot het oprichten van eene on-
dergrondsche benzinebewaarplaats met
aftapinrichting voor het perceel van J.
Zwier aan de Prins Hendrikstraat te
lJmuiden.
VTSSCHERIJ.
Bij de Woensdag te Beverwijk ten
overstaan van notaris Dólleman uit
lJmuiden gehouden verkooping van de
fabrieksgebouwen met volledige in
stallatie voor vischmcel- en traanfabri-
cage, behoorende aan de N.V. Chemi
sche Fabriek „Beverwijk", werd koop
ster de N.V. Chemische Fabriek
Noord-Holland te Beverwijk voor
f 75000.
De logger Dirk Job IJ.M. 314 is
hier van Yarmouth aangekomen met
750 tonnen haring voor de firma Gouda
26 Juli 1923.
Om 8 uur werd ik wakker. Na opge-
staan te zijn en mij gewasschen te heb-
ben, ging ik het café binnen. Daar trof
ik G. die mijn wacht om 6 uur overge-
nomen had reeds aan het ontbijt. Ben
kwam even later ook. Nadat wij ont
beten hadden, pakten wij onze bagage
en rolden onze tent op. Daarmede be-1
zig zijnde, kwamen er twee marechaus-
sée's te paard het plein oprijden. Ze
vroegen wat voor landslui wij waren
en zagen onze paspoorten in, die na-
tuurlijk goed bevonden werden. Wij
besloten daarna nog de andere helft
van het dorp af te gaan om onze kaar- j
len te verkoopen, waarmede wij tame-
lijk succes hadden. Zoo was het met dat
al 12 uur geworden. Nadat we een heer-
lijk maal genoten hadden in het café,
namen wij afscheid van de vriendelijke
eigenares en gingen weer op weg. Het
was weer een snikheete dag, dus kon-
den wij weer genieten van de warmte. I
Na een wandeling van twee uren door
groote korenvelden, waar de weg zich
met groote bochten door heen slinger-1
de, bereikten wij het dorpje Oplinter.
Het bleek dat de oorlog in 1914 hier
nog meer had gewoed dan in Neerlin
ter. Er was niet een huis of het was be
schadigd of gedeeltelijk verwoest. Bij
de kerk hielden wij halt en spraken
een oude man aan, om te vragen waar
de secretaris woonde. Hij wees ons den
weg. Ik vroeg hem enkele bijzonderhe
den van den oorlog.
„Och mijnheer," begon hij te vertel
len, „dat is een verschrikkelijke herin
nering. Ik leefde met mijn huisgezin
rustig in vrede in het dorpje. Plotseling
ging het gerucht door ons dorpje dat de
„Boche" (Duitschers) ons arm landje
waren binnengevallen. Mijn beide zoons
moesten de ploeg laten staan om het
geweer ter hand te nemen. Ik zie ze nog
vertrekken met zoovele andere jonge
mannen van 't dorp. In menig huisge
zin was droefheid over het afscheid ge
slagen. Ieder bericht wat in ons dorpje
kwam over den oorlog verslonden wij
met gretigheid. Toen kwam de dag, dat
het bericht kwam dat het 22e Linie-re
giment slaags was geraakt met den
Dutsch bij de heide van Neerlinter.
Mijn jongens vochten daar ook. Spoe
dig kwamen de eerste gewonden ons
dorp binnen. Deze vertelden ons dat de
Duitschers met een 10-voudige meer- 1
derheid met onze jongens vochten. Het
was daar een hel, vertelden ze, van
vuur en ijzer. Tegen den avond kwam
het bericht dat den Dutsch gewonnen
had en al onze jongens op het veld van
eer gesneuveld waren enkele uitgezon
derd, die al vechtende op ons dorpje
terugtrokken. Toen moesten wij vluch
ten. Ik vluchtte niet, maar bleef bij
mijn jongens, die ook tot de terugtrek-
kenden behoorden. De verwoesting van
ons dorpje begon een aanvang te ne
men. Mijn huisje vloog in brand, gelijk
zoovele andere. Ik ging er naar toe om
nog te redden wat er te redden was.
Men is z'n hoofd kwijt mijnheer, geloof
dat vrij. Doch nog grooter slag stond
mij te wachten. Mijn oudste zoon kwam 1
strompelend het plein over als Iemand
die dronken was. Zijn kleeren ge
scheurd, zwart van de kruitdamp.
Wordt Tervolgd.
