GEMEENTERAAD. (Vervolg). De heer Schilling zegt, dat het be hoorlijk zou zijn deze zaak aan te hou den en dat het onbehoorlijk is deze zaak te willen afjakkeren. Nauwelijks is het, plan van B. en W. een paar da gen ter kennis van de burgerij geko men en zijn desondanks in dien korten tijd reeds stormen van verontwaardi ging opgestoken tegea dit voornemen. Ook in Chr. Historische kringen is men van een roomsch ziekenhuis niet gediend. Buitengewoon haastig er? bui tengewoon geheimzinnig is dit zaakje bekokstoofd en noch de burgerij, noch de pers, noch de kiesvereenigingen heeft men de minste gelegenheid gege ven zich over deze voor de gemeente zoo belangrijke zaak uit te spreken. Moest men ons daarom de grootste ge heimhouding opleggen, omdat men bang was voor de publieke meening? De Voorzitter zegt dat inderdaad ge heimhouding was opgelegd in het be lang van de aanvraagster. Dat er spoed achter de zaak gezet is omdat de ontvanger der registratie herhaalde lijk op een beslissing aandrong inzake den aankoop van de voormalige tucht school. Een en ander stond in verband met de koopcontracten. De jaarlijksche subsidie zal niet geheel verloren zijn, aangezien daartegenover 'n belangrijke besparing van uitgaven zal staan. De heer Schuitenmaker zegt dat de ze zaak onvoldoende is voorbereid. Hij mist in het prae-advies van B. en W. de adviezen van de Ziekenhuis-Com missie en van de Financiëele Commis sie, wier oordeel men toch had behoo- ren te vragen. Hij is als Vrijz. Demo craat in principe tegen het verbod om in 10 jaar geen gemeentelijk zieken huis te mogen bouwen. De heer Vermeulen vraagt of er bij de stukken niet een adres is van een aantal raadsleden, die in strijd met het verzoek van de S. D. A. P.sche raadsfractie juist, op een spoedige be handeling aandringen. De Voorzitter zegt dat dit verzoek niet bij de stukken is, althans er niet hij behoort, omdat het, aan B. en W. gericht is. De heer Vermeulen vervolgt: Bij de behandeling van vele zaken ligt in. uit stel geen gevaar. Hier echter wel, om dat het tot afstel zou kunnen leiden. Dat verzoek van de S, D. A. P.ers om aanhouding, is dan ook niets als een smoesje om afstel te krijgen. We zijn hier als afgevaardigden van de burgerij als eerlijke mannen bijeen om uitsluitend de gemeentebelangen te dienen en uitstel is overbodig, want zooals we hier zitten hebben we allen onze stem reeds in de zak en als man nen zullen we hier van onze opinie blijk geven. De zaak is thans reeds drie weken in behandeling en er is gelegenheid te over geweest om in principe een beslissing te nemen. De S. D. A. P.ers meent hij te moeten ver gelijken bij den veldheer, die reeds wint, al wint hij niets dan tijd. Zeker vier vijfde van den raad is bereid steeds de belangen van de gemeente te dienen. Een insinuatie van links, dat hij en zijn partijgenooten zich laten leiden door coalitiegeest meent hij met gelijken munt te kunnen batalen door de tegenpartij te, beschuldigen zich te laten leiden door papenhaat. (Groot protest). Hij stelt dé voorlichting van de pers altijd; op hoogen prijs, doch het ge meentebelang eischt hier een spoedige beslissing. Dö heer Bosman zegt, dat hij zijn stem nog niet in de zak heeft. Waarom wenscht de heer Vermeulen thans geen advies van de financieele com missie, dat hij anders voor elke luttele gelegenheid gegeven wil zien. Voorheen heeft de Maria St. vijfduizend gulden per jaar gevraagd gedurende 25 jaar. Thans vraagt ze het viervoudige. Is dat wel juist en wel noodig. Hij vindt aanhouding noodig om andere dan politieke of religieuse redenen. De heer Schilling zegt dat indien de gelegenheid gegeven wordt er nog een groot aantal adressen zal komen om het voorstel van B. en W. niet. aan te nemen. Daarvoor schijnt men juist bang te zijn, vandaar dit af jakker systeem. Men vraagt ons er de poli tiek uit te houden, doch het geheele voorstel is één stuk politiek. In beslo- ten zitting hebben de stemmen over het voorstel gestaakt. Feitelijk was het daarmede van de baan. De heer Bmmebier wenscht te pro testeeren tegen het decreteeren van den wil van den heer Schilling en zal te gen zijn voorstel stemmen. Het verzoek van de 6 S. D. A. P.sche raadsleden de beslissing aan te hou den wordt in stemming gebracht en met 12 tegen 9 stemmen verworpen, (De heer Sluiters stemde met. links voor aanhouding: de heer Tusenius stemde met rechts voor directe behan deling). De discussies worden her opend. De heer Sluiters zegt, dat aan de raadsleden geheimhouding was opge legd, omdat anders de plannen van de Mariastichting geen voortgang konden hebben. Plotseling werd de geheimhou ding opgeheven zonder er een raadslid in te kennen. Men had daarmede de ziekenhuis-commissie de handen ge bonden en ernstig gehandicapt. Hij gunt de Roomsch-Katholieken hun ziekenhuis en een subsidie daarvoor, doch hij behoort niet tot degenen, die voor een hand vol zilverlingen hun principe verkoopen. Ter wille van de smeer likken hier de katten de kande- leer. Hij wenscht niet het verwijt van .het nageslacht te hooren: „Dat hebben we aan die stommelingen van onzen raad te danken." De heer ten Broek© zegt, dat als hij deze zaak zal steunen hij daarmede met zijn beginsel verKoopt. Hij heeft in uen aanvang wat schroomvallig tegen over deze aanvraag gestaan en wij t-.hr. liistorisciien moeten van schaam te de hanuen voor de oogen slaan, om dat wij zoo laksch zijn en Rome ons voor geweest is door haar ijver. Alvo rens mijn stem aan liet voorstel te ge ven, wenscht hij enkele vragen en oe- denkingéiï naar voren te brengen. Hij zegt een subsidie voor 50 jaar te lang te vinden en vraagt of dit een onaf wijs- bar en eisch is, dan wel of daarover nog niet de Mariastichting is te onderhan delen en hij vraagt oi bij de eventueele bouw van een tweede ziekenhuis de subsidie verdeeld kan worden naar geiang van het aantal beelden in beide stichtingen; of de niet-katholieke pa tiënten reclit zuilen hebben op eigen geestelijke behandeling De heer ftoeis© ondersteunt de de tailvragen van den heer ten Broeke en vraagt of we reeds moeten subsidieeren nog voor de plannen vaststaan. De heer Boeman: Mijn grootste wensch is een gemeentelijk ziekenhuis; kan dat niet dan liefst een protes tantsch. Een termijn van 25 jaar voor een subsidie vindt hij lang genoeg. Wanneer, vraagt hij, moet de subsidie ingaan; bij den aankoop of bij de ope ning. De heer-Groeaeveld zegt dat men bij' hem de deur plat geloopen heeft, alsof hij alleen de beslissing had. Hij zegt dat 't Velser ziekenfonds in een jaar 15.000 gulden aan ziekenverpleging te Haar lem heeft uitgegeven. Hij onderschrijft de bezwaren door den heer ten Broeke naar voren gebracht. De heer Schaar zegt, dat we 10.000 gulden jaarlijks geven gaan voor een Roomsch-Katholiek propaganda-insti- tuut. De heer van der Steen vraagt welke specialiteiten we aan het ziekenhuis zullen krijgen; dezelfde als te Haarlem of 7e of 8e rangsspecialiteiten. De heer Schilling zegt dat men toch niet moet veronderstellen dat hier een daad van menschlievendheid wordt ge daan. Dat is niet te wachten van een godsdienstige sekte, die gaarne alle an dersdenkenden van den aardbodem zou willen vagen. Heeft men naar de uitbreidingsplan nen voor de ziekenzorg te Haarlem ge ïnformeerd? Weineen. Weet men of niet te Schoten binnenkort een zieken huis zal worden gesticht. Met deze plan nen dient men niet het gemeentebelang Waarom heeft men de financieele com missie niet geraadpleegd? 't Is niet an ders dan een doordrijfsysteem, ge steund door d'en Voorzitter van den Raad. De Voorzitter laat het jasje waai en, waarheen ide meerderheid in den raad het blaast. Als de raad anders was samengesteld, zou zijn houding ook anders geweest zijn. (Een stom roept: Bah). Ja., zeg maar bah, maar ik spreek naar mijn overtuiging. Men bedisselt hier dat zaakje maar onder elkaar. De Voorzitter zegt het eerst het woord te willen voeren voor een per soonlijk feit. De heer Schilling heeft een ernstige beschuldiging geuit. Hij wenscht hier openlijk te verklaren, dat hij de tot standkoming van dit ziekenhuis een gemeentebelang acht. Dat heeft hij ook voor twee jaar ge zegd toen de raad links was. De heer Dalmeijer zegt dat het op leggen van geheimhouding in de laat ste besloten zitting onnoodig is ge weest, daar het gepubliceerde schrij ven van de Mariastichting gedateerd is van 4 Febr. 1924. De geheimhouding zat dus niet bij de Mariastichting maar in de kooponderhandelingen. Men weet niet eens of de Mariastich ting de tuchtschool kan krijgen, in ieder geval niet voor den prijs, waar voor de gemeente haar kan krijgen. De heer Vermenen zegt, dat gebeken is, dat medisch-technisch geen be zwaar tegen de stichting bestaat. Van gem ee ritelij k-hu ishoudkun d ige bezi en kan de gemeente geen eigen ziekenhuis bouwen. De bouw van dit ziekenhuis is in de eerste plaats een arbeidersbe lang, gezien de kosten die de zieken fondsen moeten dragen. Voorts is liet een gemeentebelang, omdat Velsen nu een centrumgemeente kan worden* waar zich doktoren en andere belas- tingbetalenden zullen vestigen. Ook patiënten uit andere gemeenten zullen worden opgenomen, terwijl bij toene ming der bevolking subsidie voor een tweede, een protestantsch ziekenhuis door aanneming van dit voorstel vol strekt niet uitgesloten is. Hij meent, dat de subsidie zou moeten ingaan, als met den verbouw van de tuchtschool wordt begonnen. De Voorzitter zegt, dat de eisch van in tien jaar geen gemeentelijk zieken huis te bouwen en een subsidie voor 50 jaar alleen voortspruit uit zuiver koopmansstandpunt. Iedere consessio- naris stelt voorwaarden, die het ande ren niet mogelijk maken direct con- curreerend op te treden, bijv. bij het aanleggen van spoor- en tramwegen. Wellicht zijn door onderhandelingen met het bestuur der Mariastichting eenigszins mildere eischcn te verkrij gen. Het stichten van een ziekenhuis onverschillig van welke richting, is in het belang der gemeente en de gele genheid biedt zich thans aan. De heer Dunnebier zegt, dat de sub sidie eerst zal ingaan als de H. B. S. in gebruik genomen kan worden. Ook hij zou liever een protestantsch zieken huis gehad hebben, doch een gemeen telijk ziekenhuis zou er nog in geen jaren kunnen komen. De heer Tusenius merkt op, dat in dien men een referendum zou houden, men dit zou moeten doen onder, die de ziekenhuizen hebben noodig gehad. De heer Schilling zegt nog, dat, hij bijv. aan een Oud-Roomsclie instelling zijn volle medewerking zou willen ge ven, doch hij maakt bezwaar tegen de invretende Roomsch-Katholieke over macht. Hij wil de subsidie niet toege kend zien voor de opening der stich ting of een bepaling .omtrent de datum van ingebruikneming doen opnemen. De heer Duimefoier zegt nog denzelf den morgen telefonisch met den rector gesproken te hebben, die heeft mede gedeeld, dat de Mariastichting een leening wenscht te sluiten bij de. Rijks- verzekcringbank, waarin de financiëe le gesties overeenkomstig het verzoek zijn opgenomen. Misschien zouden die nog eenigszins gewijzigd kunnen wor den. Hierna wordt, dit zeer belangrijke voorstel van B. en W. neergelegd in het prae-advies in stemming gebracht en aangenomen met 12 tegen 9 stem men. Weer stemde de heer Sluiters met links tegen en de heer Tusenius met rechts vóór. 3. Vasfstsümg van pensioengroxitdr slagiem, Wij stellen U voor, vast te steller het terzake bij de stukken gevoegd concept-besluit. Wordt conform het voorstel van B. en W. besloten. 4» Interpellatie van den lieer J. EL Sluiters inzake de aanstelling van een controleur voor de armbesturen. In de vorige vergadering werd aan gehouden het. volgende schrijven van den heer Sluiters: „De ondergeteekende, lid van Uwen Raad, verzoekt in Uwe vergadering van Dinsdag 12 Februari 1924 de vol gende vragen voor te stellen. Is er door B. en W. al een controleur voor de armbesturen aangesteld? Zoo niet. Achten B. en W. het dan niet ge- wenscht, gezien de enorme uitgaven der armbesturen er nog toe te beslui ten?" Wij stellen voor, het vereischte ver lof tot het vragen dezer inlichtingen te verleenen. Reeds nu zij het volgende medege deeld. Zooals is opgemerkt in het prae-ad vies op de motie, door den heer Schil ling voorgesteld, oordeel en wij hef noodzakelijk, dat de burgerlijke arm besturen voortaan geen bemoeiing meer hebben met de ondersteuning van werkloozen, die in staat zijn ar beid te verrichten. Volgt men dezen weg, dan wordt, de armenzorg, welke, den laats ten tijd belangrijk was toege nomen, teruggebracht tot de eigenlijke taak der armbesturen. Aanstelling van een speciaal ambte naar, zij het ook tijdelijk, voor het houden van controle, schijnt in ver band hiermede overbodig, waarom wij onze terzake ingediende voor dracht terugnemen. De heeren Sluiters, Schilling en Vis ser bepleiten aanstelling van een con troleur voor beide armbesturen. De heer Nijssen zegt, dat het R.K. Armbestuur den voorgestelden contro leur niet heeft gewild, niet omdat hij protestant was, doch. omdat men de steunverleening in andere banen wenschte te leiden en aan de armbe sturen ontnemen. 5. Prae-advies op een door den heer D. F. G. Schilling ingedien de motie inzake werkverschaf- lis:u of steunverleening. Het advies luidt: Door U werd den 12 Februari j.I. in onze handen gesteld om advies de vol gende motie, ingediend door den heer D. F. G. Schilling. „De raad der gemeene Velsen. in openbare vergadering bijeen op 24 Fe bruari 1924: gehoord de besprekingen omtrent de werkloosheid in onze gemeente; spreekt als zijne meening uit, dat het op den weg ligt, van het college van burgemeester en wethouders alles te doen het betrokken departement te be wegen een subsidie aan de gemeente Velsen te verleenen voor werkver schaffing of uitkeeringen; verzoekt burgemeester en wethouders intusschen onverwijld maatregelen te nemen en de werkloozen te helpen, zoo noodig geheel voor rekening van de gemeente." Naar aanleiding hiervan heeft op het departement van Binnenlandsche Zaken en Landbouw eene bespreking plaats gehad. De Regeering is niet be reid, bij te dragen in de kosten van eene algemeene steunregeling en wijl de gemeente financieel niet in staat is alleen de kosten- van een zoodanige, re geling te betalen, kan van de invoering daarvan geen sprake zijn. Alleen zou, met een bijdrage van liet Rijk, eene steunregeling kunnen worden getrof fen voor arbeiders, behoorende tot be drijven waarin, naar het oordeel van den Minister, algemeene crisiswerk loosheid beerscht. Daar zoodanige re geling in deze gemeente slechts zeer weinig arbeiders zou kunnen omvat ten, omdat d. Minister steun aan bouw vakarbeiders, waaronder ook de grondwerkers worden begrepen, reeds bij voorbaat uitsluit, achten wij het niet gewenscht daarop in te gaan. De Regeering is ook niet bereid een bijdrage te verleenen in de kosten van het armwezen. De gemeente is in dit verband gewezen op het, bepaalde in art. 29, tweede lid der Armenwet lui dende als volgt: „Aan armen, die tot arbeiden in staat zijn, wordt ondersteuning zoo veel mogelijk gegeven in den vorm van loon voor arbeid." Bij wijze van werkverschaffing zou dus aan de arbeiders welke in staat zijn te werken, arbeid kunnen worden geboden. Al naar gelang van de groot te van het gezin zou dan, waar noodig, voor 2, 3 of 4 dagen per week werk kunnen worden gegeven, in plaats van ondersteuning door de armbesturen. Daardoor krijgt de gemeente dan een zeer belangrijke ontlasting van deze instellingen. Hoewel eene toezegging niet kon worden gedaan, zal de Regeering in geen geval een hooger uurloon dan 35 cent, of voor taakwerk 42 cent, goed keuren. In de kosten van zoodanige werkverschaffing zal de Regeering ver moedelijk wel bijdragen. Wij zijn van meening, dat werkver schaffing in den hier aangegeven vorm momenteel wenschelijk moet. worden geacht en stellen U dan ook voor daar toe te hesluiten. Als objecten van werkverschaffing kunnen worden aangewezen, behalve de werken daarvoor reeds door U be stemd: a. afgraving van bermen van den Groote Fout- of Koningsweg: b. ophoosing van het Hanenland- c. ophooging van terreinen van de Maatschappij Oosterduifi d. verbetering van den voet vn bet duin waarop de watertoren is ge bouwd e. verbreeding van een gedeelte van den Driebuizerkerkweg. Het uurloon is vast te stellen op 35 cent en in taakwerk op ten hoogste 42 cent. De beoordeeling. hoeveel dagen °en. werkloozc in één week zal werken, dient aan de betrokken raadscommis sie te worden overgelaten, terwiil haar daarbij de bevoegdheid ware te ver strekken tot. aanstelling, in tiideliikm dienst, van een ronroleur op een door ons te bepalen belooning. In de kosten der werkverschaffing zullen wij aan het Rijk en de Provin cie een bijdrage vragen. Wij stellen U verder voor, te beslui ten, dat gedurende een door ons te be palen tijdvak, door de burgerlijke armbesturen der gemeente,- zonder onze toestemming, geen ondersteuning, in welken vorm ook, mag worden ver strekt aan personen, welke in staat zijn om te werken. De heer Schilling zegt zich niet met het prae-advies van B. en W. te kun- non vereenigen. De Regeering wil wel - een kleinigheid doen,, doch dan de creteeren wat voor loon we zullen mo gen betalen. Hij vraagt of de werkloozen niet aan het maken van rioleerbuizen gezet kunnen worden, waarvan we nog en kele duizenden Meters noodig hebben. Hij vraagt daarnaar een onderzoek in te stellen. Een werkverschaffing van 2 a 3 of 4 dagen per week is absoluut onvoldoende tegen de voorgestelde loon en. j De Vooizitter zegt, dat het plan van de rioolbuizen in overweging genomen kan worden. De heer Tusenius zegt: Zonder motiveering heb ik de vorig< mnd. tegen de begroeting gestemd. II vond de uitgaven te hoog, hooger al thans dan noodzakelijk was eenerzijd; en andere uitgaven welke blijkbaa; moesten komen welke de Raad vai plan was te voteeren in de toekomst werden wéggelaten. Ik wilde niet me de verantwoordelijk zijn voor een be grooting welke sluitend was gemaak en het in werkelijkheid niet was. Al eerste uitgave van deze soort zie ik he voorstel om maar weer werk te gaai verschaffen, zonder dat het College vai B. en W. blijkbaar zelf weet hoe wi aan het benoodigde geld zullen komen Ziehier een van de eerste motievei waarom ik mij niet kan vereenigei met dit voorstel. Er is echter noj veel meer wat mij verhindert voo l dit voorstel te stemmen. M. i. is e; j hier geen sprake van crisis of buiten gewone werkloosheid, maar heeft mei veeleer hier te doen met een blij vent verschijnsel en op goede grondel meen ik dit te kunnen beweren. Di Noordzee-trawl-visscherij wordt zeke: in dezelfde mate uitgeoefend als vooi of in den oorlog. Het aantal trawlers in de vaart is eer hooger dan lager, bo vendien heeft zich in onze Gemeenti gevestigd het Hoogovenbedrijf ei wordt de Nieuwe Sluis gemaakt en is de bouwnijverheid niet minder druli dan vroeger. Slechts de Haring vissrhe rij wordt in mindere mate uitgeoefend maar dit kan buiten beschouwing blij. ven, als zijnde een seizoenbedrijf. Dt allernaaste toekomst zal ook in dit be. drijf een normalen toestand te zien ge. ven. Bovendien maakte de Arbeidswet ge ving een grooter aa.ntal arbeids. krachten noodzakelijk. Alzoo eer werkverruiming over de geheele linie Hoe men nog meer werkverruiming kan verwachten is mij een raadsel. In soortgelijke plaatsen als IJmuiden vooral heeft men steeds een zeker pen centage arbeidsreserve. Misschien wordt mij tegengeworpen dat dezfj noodig is, ik heb echter steeds gezien dat iemand zelf moest betalen wat hi noodig had. De Gemeente Velsen ai,j zoodanig heeft deze behoefte niet. Wel heeft de Gemeente Velsen te IJmuiden behoefte aan een goede arbeidsverdee ling. De arbeidersleiders welke ziel vaak zoo machtig toonden, móchten ill deze hun goede wil en hun macht wj| eens toonen; met of zonder medewcyj king van werkgeverszijde is een op! lossing te vinden. Egaliseeren en nil velleering zou de kwaal „werkloos held" zeker tot kleine afmetingen te rugbrenger). Uitbreiding van het in wonorstal tot boven 30000 is gevier met belooning en zilveren lepel. Al hiermede afgekocht was de rest wa volgen moet, zou 't een koopje zijn. D vestiging van nieuwe inwoners is or gecontroleerd, kan worden een gevaa voor onze financiën, gezien dit vooi stel. De duizenden van huiten di langzamerhand werk en brood in or ze Gemeente zoeken en vinden e daarna hiér willen en zullen wonei zijn in de toekomst voor een ge-deelt nieuwe sollicitanten voor werkvei schaffing enz. De Gemeente verhïnde) door op deze wijze in te grijpen het it treden van wat men zou kunnen not men normale toestanden in onze ha venplaats, waar een groot gedeelt van den arbeid seizoenarbeid is c anderdeels lossen arbeid met de risic daaraan verbonden. Belangrijk zo het zijn te vernemen hoevelen er zijl onder de te ondersteunen werkloozei welke vroeger geheel of gedeeltelij in hun onderhoud voorzagen door h< Noordzee-visschersbedrijf uit te oefe nen of werkzaam waren in de nevei bedrijven en daarin vervangen zij door andere krachten van buiten. Ho< velen er door mechaniseering van de arbeid overbodig werden? Er is eer een Raadscommissie geweest welk eenige gegevens heeft verzameld; ee goed begin om bijv. op verder te boi wen. Heeft het College van B. en W. e eenig idee van wanneer en hoe w eens zullen komen aan het eind va deze dingen? Wanneer wij aan h( eind van ons financieel kunnen zijn i misschien gemakkelijker te zeggen. I er eenige zekerheid dat we steun kri gen van Rijk of Provincie, wij di zoo royaal waren bij de laatste b( grooting, veel en veel royaler dan he Rijk bijv. zal kunnen zijn in lange tijd? Het ware gemakkelijk aan dez vragen nog meerdere soortgelijke toe t voegen, moeilijker zal het zijn hiero een afdoend en bevredigend antwoor te geven. Voor de hand ligt -dat geanl woord zal worden met een wedervraag of ik dan meen dat er in het gehee niets moet gebeuren? Dan meen i! hierop te moeten antwoorden: stelt I op de hoogte van den toestand zooal deze werkelijk is, dan ben ik er zeke van dat men ook tot de overtuiging za komen dat er daar, waar nood heerscli deze misschien wel direct veroorzaak

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1924 | | pagina 6