GEMEENTERAAD.
(Vervolg).
De heer Schilling zegt, dat het be
hoorlijk zou zijn deze zaak aan te hou
den en dat het onbehoorlijk is deze
zaak te willen afjakkeren. Nauwelijks
is het, plan van B. en W. een paar da
gen ter kennis van de burgerij geko
men en zijn desondanks in dien korten
tijd reeds stormen van verontwaardi
ging opgestoken tegea dit voornemen.
Ook in Chr. Historische kringen is
men van een roomsch ziekenhuis niet
gediend. Buitengewoon haastig er? bui
tengewoon geheimzinnig is dit zaakje
bekokstoofd en noch de burgerij, noch
de pers, noch de kiesvereenigingen
heeft men de minste gelegenheid gege
ven zich over deze voor de gemeente
zoo belangrijke zaak uit te spreken.
Moest men ons daarom de grootste ge
heimhouding opleggen, omdat men
bang was voor de publieke meening?
De Voorzitter zegt dat inderdaad ge
heimhouding was opgelegd in het be
lang van de aanvraagster. Dat er
spoed achter de zaak gezet is omdat de
ontvanger der registratie herhaalde
lijk op een beslissing aandrong inzake
den aankoop van de voormalige tucht
school. Een en ander stond in verband
met de koopcontracten. De jaarlijksche
subsidie zal niet geheel verloren zijn,
aangezien daartegenover 'n belangrijke
besparing van uitgaven zal staan.
De heer Schuitenmaker zegt dat de
ze zaak onvoldoende is voorbereid. Hij
mist in het prae-advies van B. en W.
de adviezen van de Ziekenhuis-Com
missie en van de Financiëele Commis
sie, wier oordeel men toch had behoo-
ren te vragen. Hij is als Vrijz. Demo
craat in principe tegen het verbod om
in 10 jaar geen gemeentelijk zieken
huis te mogen bouwen.
De heer Vermeulen vraagt of er bij
de stukken niet een adres is van een
aantal raadsleden, die in strijd met
het verzoek van de S. D. A. P.sche
raadsfractie juist, op een spoedige be
handeling aandringen.
De Voorzitter zegt dat dit verzoek
niet bij de stukken is, althans er niet
hij behoort, omdat het, aan B. en W.
gericht is.
De heer Vermeulen vervolgt: Bij de
behandeling van vele zaken ligt in. uit
stel geen gevaar. Hier echter wel, om
dat het tot afstel zou kunnen leiden.
Dat verzoek van de S, D. A. P.ers om
aanhouding, is dan ook niets als een
smoesje om afstel te krijgen.
We zijn hier als afgevaardigden van
de burgerij als eerlijke mannen bijeen
om uitsluitend de gemeentebelangen te
dienen en uitstel is overbodig, want
zooals we hier zitten hebben we allen
onze stem reeds in de zak en als man
nen zullen we hier van onze opinie
blijk geven. De zaak is thans reeds
drie weken in behandeling en er is
gelegenheid te over geweest om in
principe een beslissing te nemen. De
S. D. A. P.ers meent hij te moeten ver
gelijken bij den veldheer, die reeds
wint, al wint hij niets dan tijd. Zeker
vier vijfde van den raad is bereid
steeds de belangen van de gemeente te
dienen. Een insinuatie van links, dat
hij en zijn partijgenooten zich laten
leiden door coalitiegeest meent hij
met gelijken munt te kunnen batalen
door de tegenpartij te, beschuldigen
zich te laten leiden door papenhaat.
(Groot protest).
Hij stelt dé voorlichting van de pers
altijd; op hoogen prijs, doch het ge
meentebelang eischt hier een spoedige
beslissing.
Dö heer Bosman zegt, dat hij zijn
stem nog niet in de zak heeft. Waarom
wenscht de heer Vermeulen thans
geen advies van de financieele com
missie, dat hij anders voor elke luttele
gelegenheid gegeven wil zien. Voorheen
heeft de Maria St. vijfduizend gulden
per jaar gevraagd gedurende 25 jaar.
Thans vraagt ze het viervoudige. Is
dat wel juist en wel noodig. Hij vindt
aanhouding noodig om andere dan
politieke of religieuse redenen.
De heer Schilling zegt dat indien de
gelegenheid gegeven wordt er nog een
groot aantal adressen zal komen om
het voorstel van B. en W. niet. aan te
nemen. Daarvoor schijnt men juist
bang te zijn, vandaar dit af jakker
systeem. Men vraagt ons er de poli
tiek uit te houden, doch het geheele
voorstel is één stuk politiek. In beslo-
ten zitting hebben de stemmen over
het voorstel gestaakt. Feitelijk was het
daarmede van de baan.
De heer Bmmebier wenscht te pro
testeeren tegen het decreteeren van den
wil van den heer Schilling en zal te
gen zijn voorstel stemmen.
Het verzoek van de 6 S. D. A. P.sche
raadsleden de beslissing aan te hou
den wordt in stemming gebracht en
met 12 tegen 9 stemmen verworpen,
(De heer Sluiters stemde met. links
voor aanhouding: de heer Tusenius
stemde met rechts voor directe behan
deling). De discussies worden her
opend.
De heer Sluiters zegt, dat aan de
raadsleden geheimhouding was opge
legd, omdat anders de plannen van de
Mariastichting geen voortgang konden
hebben. Plotseling werd de geheimhou
ding opgeheven zonder er een raadslid
in te kennen. Men had daarmede de
ziekenhuis-commissie de handen ge
bonden en ernstig gehandicapt. Hij
gunt de Roomsch-Katholieken hun
ziekenhuis en een subsidie daarvoor,
doch hij behoort niet tot degenen, die
voor een hand vol zilverlingen hun
principe verkoopen. Ter wille van de
smeer likken hier de katten de kande-
leer. Hij wenscht niet het verwijt van
.het nageslacht te hooren: „Dat hebben
we aan die stommelingen van onzen
raad te danken."
De heer ten Broek© zegt, dat als hij
deze zaak zal steunen hij daarmede
met zijn beginsel verKoopt. Hij heeft in
uen aanvang wat schroomvallig tegen
over deze aanvraag gestaan en wij
t-.hr. liistorisciien moeten van schaam
te de hanuen voor de oogen slaan, om
dat wij zoo laksch zijn en Rome ons
voor geweest is door haar ijver. Alvo
rens mijn stem aan liet voorstel te ge
ven, wenscht hij enkele vragen en oe-
denkingéiï naar voren te brengen. Hij
zegt een subsidie voor 50 jaar te lang
te vinden en vraagt of dit een onaf wijs-
bar en eisch is, dan wel of daarover nog
niet de Mariastichting is te onderhan
delen en hij vraagt oi bij de eventueele
bouw van een tweede ziekenhuis de
subsidie verdeeld kan worden naar
geiang van het aantal beelden in beide
stichtingen; of de niet-katholieke pa
tiënten reclit zuilen hebben op eigen
geestelijke behandeling
De heer ftoeis© ondersteunt de de
tailvragen van den heer ten Broeke en
vraagt of we reeds moeten subsidieeren
nog voor de plannen vaststaan.
De heer Boeman: Mijn grootste
wensch is een gemeentelijk ziekenhuis;
kan dat niet dan liefst een protes
tantsch. Een termijn van 25 jaar voor
een subsidie vindt hij lang genoeg.
Wanneer, vraagt hij, moet de subsidie
ingaan; bij den aankoop of bij de ope
ning.
De heer-Groeaeveld zegt dat men bij'
hem de deur plat geloopen heeft, alsof
hij alleen de beslissing had. Hij zegt dat
't Velser ziekenfonds in een jaar 15.000
gulden aan ziekenverpleging te Haar
lem heeft uitgegeven. Hij onderschrijft
de bezwaren door den heer ten Broeke
naar voren gebracht.
De heer Schaar zegt, dat we 10.000
gulden jaarlijks geven gaan voor een
Roomsch-Katholiek propaganda-insti-
tuut.
De heer van der Steen vraagt welke
specialiteiten we aan het ziekenhuis
zullen krijgen; dezelfde als te Haarlem
of 7e of 8e rangsspecialiteiten.
De heer Schilling zegt dat men toch
niet moet veronderstellen dat hier een
daad van menschlievendheid wordt ge
daan. Dat is niet te wachten van een
godsdienstige sekte, die gaarne alle an
dersdenkenden van den aardbodem zou
willen vagen.
Heeft men naar de uitbreidingsplan
nen voor de ziekenzorg te Haarlem ge
ïnformeerd? Weineen. Weet men of
niet te Schoten binnenkort een zieken
huis zal worden gesticht. Met deze plan
nen dient men niet het gemeentebelang
Waarom heeft men de financieele com
missie niet geraadpleegd? 't Is niet an
ders dan een doordrijfsysteem, ge
steund door d'en Voorzitter van den
Raad. De Voorzitter laat het jasje waai
en, waarheen ide meerderheid in den
raad het blaast. Als de raad anders
was samengesteld, zou zijn houding
ook anders geweest zijn. (Een stom
roept: Bah).
Ja., zeg maar bah, maar ik spreek
naar mijn overtuiging. Men bedisselt
hier dat zaakje maar onder elkaar.
De Voorzitter zegt het eerst het
woord te willen voeren voor een per
soonlijk feit. De heer Schilling heeft
een ernstige beschuldiging geuit. Hij
wenscht hier openlijk te verklaren,
dat hij de tot standkoming van dit
ziekenhuis een gemeentebelang acht.
Dat heeft hij ook voor twee jaar ge
zegd toen de raad links was.
De heer Dalmeijer zegt dat het op
leggen van geheimhouding in de laat
ste besloten zitting onnoodig is ge
weest, daar het gepubliceerde schrij
ven van de Mariastichting gedateerd
is van 4 Febr. 1924. De geheimhouding
zat dus niet bij de Mariastichting
maar in de kooponderhandelingen.
Men weet niet eens of de Mariastich
ting de tuchtschool kan krijgen, in
ieder geval niet voor den prijs, waar
voor de gemeente haar kan krijgen.
De heer Vermenen zegt, dat gebeken
is, dat medisch-technisch geen be
zwaar tegen de stichting bestaat. Van
gem ee ritelij k-hu ishoudkun d ige bezi en
kan de gemeente geen eigen ziekenhuis
bouwen. De bouw van dit ziekenhuis
is in de eerste plaats een arbeidersbe
lang, gezien de kosten die de zieken
fondsen moeten dragen. Voorts is liet
een gemeentebelang, omdat Velsen nu
een centrumgemeente kan worden*
waar zich doktoren en andere belas-
tingbetalenden zullen vestigen. Ook
patiënten uit andere gemeenten zullen
worden opgenomen, terwijl bij toene
ming der bevolking subsidie voor een
tweede, een protestantsch ziekenhuis
door aanneming van dit voorstel vol
strekt niet uitgesloten is. Hij meent,
dat de subsidie zou moeten ingaan, als
met den verbouw van de tuchtschool
wordt begonnen.
De Voorzitter zegt, dat de eisch van
in tien jaar geen gemeentelijk zieken
huis te bouwen en een subsidie voor
50 jaar alleen voortspruit uit zuiver
koopmansstandpunt. Iedere consessio-
naris stelt voorwaarden, die het ande
ren niet mogelijk maken direct con-
curreerend op te treden, bijv. bij het
aanleggen van spoor- en tramwegen.
Wellicht zijn door onderhandelingen
met het bestuur der Mariastichting
eenigszins mildere eischcn te verkrij
gen. Het stichten van een ziekenhuis
onverschillig van welke richting, is in
het belang der gemeente en de gele
genheid biedt zich thans aan.
De heer Dunnebier zegt, dat de sub
sidie eerst zal ingaan als de H. B. S. in
gebruik genomen kan worden. Ook hij
zou liever een protestantsch zieken
huis gehad hebben, doch een gemeen
telijk ziekenhuis zou er nog in geen
jaren kunnen komen.
De heer Tusenius merkt op, dat in
dien men een referendum zou houden,
men dit zou moeten doen onder, die
de ziekenhuizen hebben noodig gehad.
De heer Schilling zegt nog, dat, hij
bijv. aan een Oud-Roomsclie instelling
zijn volle medewerking zou willen ge
ven, doch hij maakt bezwaar tegen de
invretende Roomsch-Katholieke over
macht. Hij wil de subsidie niet toege
kend zien voor de opening der stich
ting of een bepaling .omtrent de datum
van ingebruikneming doen opnemen.
De heer Duimefoier zegt nog denzelf
den morgen telefonisch met den rector
gesproken te hebben, die heeft mede
gedeeld, dat de Mariastichting een
leening wenscht te sluiten bij de. Rijks-
verzekcringbank, waarin de financiëe
le gesties overeenkomstig het verzoek
zijn opgenomen. Misschien zouden die
nog eenigszins gewijzigd kunnen wor
den.
Hierna wordt, dit zeer belangrijke
voorstel van B. en W. neergelegd in
het prae-advies in stemming gebracht
en aangenomen met 12 tegen 9 stem
men. Weer stemde de heer Sluiters
met links tegen en de heer Tusenius
met rechts vóór.
3. Vasfstsümg van pensioengroxitdr
slagiem,
Wij stellen U voor, vast te steller
het terzake bij de stukken gevoegd
concept-besluit.
Wordt conform het voorstel van B.
en W. besloten.
4» Interpellatie van den lieer J. EL
Sluiters inzake de aanstelling
van een controleur voor de
armbesturen.
In de vorige vergadering werd aan
gehouden het. volgende schrijven van
den heer Sluiters:
„De ondergeteekende, lid van Uwen
Raad, verzoekt in Uwe vergadering
van Dinsdag 12 Februari 1924 de vol
gende vragen voor te stellen.
Is er door B. en W. al een controleur
voor de armbesturen aangesteld?
Zoo niet.
Achten B. en W. het dan niet ge-
wenscht, gezien de enorme uitgaven
der armbesturen er nog toe te beslui
ten?"
Wij stellen voor, het vereischte ver
lof tot het vragen dezer inlichtingen te
verleenen.
Reeds nu zij het volgende medege
deeld.
Zooals is opgemerkt in het prae-ad
vies op de motie, door den heer Schil
ling voorgesteld, oordeel en wij hef
noodzakelijk, dat de burgerlijke arm
besturen voortaan geen bemoeiing
meer hebben met de ondersteuning
van werkloozen, die in staat zijn ar
beid te verrichten. Volgt men dezen
weg, dan wordt, de armenzorg, welke,
den laats ten tijd belangrijk was toege
nomen, teruggebracht tot de eigenlijke
taak der armbesturen.
Aanstelling van een speciaal ambte
naar, zij het ook tijdelijk, voor het
houden van controle, schijnt in ver
band hiermede overbodig, waarom
wij onze terzake ingediende voor
dracht terugnemen.
De heeren Sluiters, Schilling en Vis
ser bepleiten aanstelling van een con
troleur voor beide armbesturen.
De heer Nijssen zegt, dat het R.K.
Armbestuur den voorgestelden contro
leur niet heeft gewild, niet omdat hij
protestant was, doch. omdat men de
steunverleening in andere banen
wenschte te leiden en aan de armbe
sturen ontnemen.
5. Prae-advies op een door den
heer D. F. G. Schilling ingedien
de motie inzake werkverschaf-
lis:u of steunverleening.
Het advies luidt:
Door U werd den 12 Februari j.I. in
onze handen gesteld om advies de vol
gende motie, ingediend door den heer
D. F. G. Schilling.
„De raad der gemeene Velsen. in
openbare vergadering bijeen op 24 Fe
bruari 1924:
gehoord de besprekingen omtrent de
werkloosheid in onze gemeente;
spreekt als zijne meening uit, dat
het op den weg ligt, van het college van
burgemeester en wethouders alles te
doen het betrokken departement te be
wegen een subsidie aan de gemeente
Velsen te verleenen voor werkver
schaffing of uitkeeringen;
verzoekt burgemeester en wethouders
intusschen onverwijld maatregelen te
nemen en de werkloozen te helpen,
zoo noodig geheel voor rekening van
de gemeente."
Naar aanleiding hiervan heeft op
het departement van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw eene bespreking
plaats gehad. De Regeering is niet be
reid, bij te dragen in de kosten van
eene algemeene steunregeling en wijl
de gemeente financieel niet in staat is
alleen de kosten- van een zoodanige, re
geling te betalen, kan van de invoering
daarvan geen sprake zijn. Alleen zou,
met een bijdrage van liet Rijk, eene
steunregeling kunnen worden getrof
fen voor arbeiders, behoorende tot be
drijven waarin, naar het oordeel van
den Minister, algemeene crisiswerk
loosheid beerscht. Daar zoodanige re
geling in deze gemeente slechts zeer
weinig arbeiders zou kunnen omvat
ten, omdat d. Minister steun aan bouw
vakarbeiders, waaronder ook de
grondwerkers worden begrepen, reeds
bij voorbaat uitsluit, achten wij het
niet gewenscht daarop in te gaan.
De Regeering is ook niet bereid een
bijdrage te verleenen in de kosten van
het armwezen. De gemeente is in dit
verband gewezen op het, bepaalde in
art. 29, tweede lid der Armenwet lui
dende als volgt:
„Aan armen, die tot arbeiden in
staat zijn, wordt ondersteuning zoo
veel mogelijk gegeven in den vorm
van loon voor arbeid."
Bij wijze van werkverschaffing zou
dus aan de arbeiders welke in staat
zijn te werken, arbeid kunnen worden
geboden. Al naar gelang van de groot
te van het gezin zou dan, waar noodig,
voor 2, 3 of 4 dagen per week werk
kunnen worden gegeven, in plaats van
ondersteuning door de armbesturen.
Daardoor krijgt de gemeente dan een
zeer belangrijke ontlasting van deze
instellingen.
Hoewel eene toezegging niet kon
worden gedaan, zal de Regeering in
geen geval een hooger uurloon dan 35
cent, of voor taakwerk 42 cent, goed
keuren. In de kosten van zoodanige
werkverschaffing zal de Regeering ver
moedelijk wel bijdragen.
Wij zijn van meening, dat werkver
schaffing in den hier aangegeven vorm
momenteel wenschelijk moet. worden
geacht en stellen U dan ook voor daar
toe te hesluiten.
Als objecten van werkverschaffing
kunnen worden aangewezen, behalve
de werken daarvoor reeds door U be
stemd:
a. afgraving van bermen van den
Groote Fout- of Koningsweg:
b. ophoosing van het Hanenland-
c. ophooging van terreinen van de
Maatschappij Oosterduifi
d. verbetering van den voet vn
bet duin waarop de watertoren is ge
bouwd
e. verbreeding van een gedeelte
van den Driebuizerkerkweg.
Het uurloon is vast te stellen op 35
cent en in taakwerk op ten hoogste 42
cent. De beoordeeling. hoeveel dagen
°en. werkloozc in één week zal werken,
dient aan de betrokken raadscommis
sie te worden overgelaten, terwiil haar
daarbij de bevoegdheid ware te ver
strekken tot. aanstelling, in tiideliikm
dienst, van een ronroleur op een door
ons te bepalen belooning.
In de kosten der werkverschaffing
zullen wij aan het Rijk en de Provin
cie een bijdrage vragen.
Wij stellen U verder voor, te beslui
ten, dat gedurende een door ons te be
palen tijdvak, door de burgerlijke
armbesturen der gemeente,- zonder onze
toestemming, geen ondersteuning, in
welken vorm ook, mag worden ver
strekt aan personen, welke in staat
zijn om te werken.
De heer Schilling zegt zich niet met
het prae-advies van B. en W. te kun-
non vereenigen. De Regeering wil wel -
een kleinigheid doen,, doch dan de
creteeren wat voor loon we zullen mo
gen betalen.
Hij vraagt of de werkloozen niet aan
het maken van rioleerbuizen gezet
kunnen worden, waarvan we nog en
kele duizenden Meters noodig hebben.
Hij vraagt daarnaar een onderzoek in
te stellen. Een werkverschaffing van
2 a 3 of 4 dagen per week is absoluut
onvoldoende tegen de voorgestelde
loon en. j
De Vooizitter zegt, dat het plan van
de rioolbuizen in overweging genomen
kan worden.
De heer Tusenius zegt:
Zonder motiveering heb ik de vorig<
mnd. tegen de begroeting gestemd. II
vond de uitgaven te hoog, hooger al
thans dan noodzakelijk was eenerzijd;
en andere uitgaven welke blijkbaa;
moesten komen welke de Raad vai
plan was te voteeren in de toekomst
werden wéggelaten. Ik wilde niet me
de verantwoordelijk zijn voor een be
grooting welke sluitend was gemaak
en het in werkelijkheid niet was. Al
eerste uitgave van deze soort zie ik he
voorstel om maar weer werk te gaai
verschaffen, zonder dat het College vai
B. en W. blijkbaar zelf weet hoe wi
aan het benoodigde geld zullen komen
Ziehier een van de eerste motievei
waarom ik mij niet kan vereenigei
met dit voorstel. Er is echter noj
veel meer wat mij verhindert voo
l dit voorstel te stemmen. M. i. is e;
j hier geen sprake van crisis of buiten
gewone werkloosheid, maar heeft mei
veeleer hier te doen met een blij vent
verschijnsel en op goede grondel
meen ik dit te kunnen beweren. Di
Noordzee-trawl-visscherij wordt zeke:
in dezelfde mate uitgeoefend als vooi
of in den oorlog. Het aantal trawlers
in de vaart is eer hooger dan lager, bo
vendien heeft zich in onze Gemeenti
gevestigd het Hoogovenbedrijf ei
wordt de Nieuwe Sluis gemaakt en is
de bouwnijverheid niet minder druli
dan vroeger. Slechts de Haring vissrhe
rij wordt in mindere mate uitgeoefend
maar dit kan buiten beschouwing blij.
ven, als zijnde een seizoenbedrijf. Dt
allernaaste toekomst zal ook in dit be.
drijf een normalen toestand te zien ge.
ven. Bovendien maakte de Arbeidswet
ge ving een grooter aa.ntal arbeids.
krachten noodzakelijk. Alzoo eer
werkverruiming over de geheele linie
Hoe men nog meer werkverruiming
kan verwachten is mij een raadsel. In
soortgelijke plaatsen als IJmuiden
vooral heeft men steeds een zeker pen
centage arbeidsreserve. Misschien
wordt mij tegengeworpen dat dezfj
noodig is, ik heb echter steeds gezien
dat iemand zelf moest betalen wat hi
noodig had. De Gemeente Velsen ai,j
zoodanig heeft deze behoefte niet. Wel
heeft de Gemeente Velsen te IJmuiden
behoefte aan een goede arbeidsverdee
ling. De arbeidersleiders welke ziel
vaak zoo machtig toonden, móchten ill
deze hun goede wil en hun macht wj|
eens toonen; met of zonder medewcyj
king van werkgeverszijde is een op!
lossing te vinden. Egaliseeren en nil
velleering zou de kwaal „werkloos
held" zeker tot kleine afmetingen te
rugbrenger). Uitbreiding van het in
wonorstal tot boven 30000 is gevier
met belooning en zilveren lepel. Al
hiermede afgekocht was de rest wa
volgen moet, zou 't een koopje zijn. D
vestiging van nieuwe inwoners is or
gecontroleerd, kan worden een gevaa
voor onze financiën, gezien dit vooi
stel. De duizenden van huiten di
langzamerhand werk en brood in or
ze Gemeente zoeken en vinden e
daarna hiér willen en zullen wonei
zijn in de toekomst voor een ge-deelt
nieuwe sollicitanten voor werkvei
schaffing enz. De Gemeente verhïnde)
door op deze wijze in te grijpen het it
treden van wat men zou kunnen not
men normale toestanden in onze ha
venplaats, waar een groot gedeelt
van den arbeid seizoenarbeid is c
anderdeels lossen arbeid met de risic
daaraan verbonden. Belangrijk zo
het zijn te vernemen hoevelen er zijl
onder de te ondersteunen werkloozei
welke vroeger geheel of gedeeltelij
in hun onderhoud voorzagen door h<
Noordzee-visschersbedrijf uit te oefe
nen of werkzaam waren in de nevei
bedrijven en daarin vervangen zij
door andere krachten van buiten. Ho<
velen er door mechaniseering van de
arbeid overbodig werden? Er is eer
een Raadscommissie geweest welk
eenige gegevens heeft verzameld; ee
goed begin om bijv. op verder te boi
wen. Heeft het College van B. en W. e
eenig idee van wanneer en hoe w
eens zullen komen aan het eind va
deze dingen? Wanneer wij aan h(
eind van ons financieel kunnen zijn i
misschien gemakkelijker te zeggen. I
er eenige zekerheid dat we steun kri
gen van Rijk of Provincie, wij di
zoo royaal waren bij de laatste b(
grooting, veel en veel royaler dan he
Rijk bijv. zal kunnen zijn in lange
tijd? Het ware gemakkelijk aan dez
vragen nog meerdere soortgelijke toe t
voegen, moeilijker zal het zijn hiero
een afdoend en bevredigend antwoor
te geven. Voor de hand ligt -dat geanl
woord zal worden met een wedervraag
of ik dan meen dat er in het gehee
niets moet gebeuren? Dan meen i!
hierop te moeten antwoorden: stelt I
op de hoogte van den toestand zooal
deze werkelijk is, dan ben ik er zeke
van dat men ook tot de overtuiging za
komen dat er daar, waar nood heerscli
deze misschien wel direct veroorzaak