ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 60
Woensdag 28 Mei 1924
9e J&arg&ng
iJMUIDER COURANT
OFFICIEEL.
DIENSTPLICHT.
Bij beschikking van den Min. van
Oorlog van 20 Mei 1924 is aan Marinus
Gillis Koppelman, lichting 1924, vrij
stelling geweigerd wegens kostwin
nerschap.
BEKENDMAKING.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders der
Gemeente Velsen brengen ter open
bare kennis, dat op 23 Mei 1924 bij hen
is ingekomen een verzoekschrift van
Tieleman van Honk van beroep win
kelier, wonende te Velsen, om verlof
voor den verkoop van uitsluitend alco
holvrijen drank in de navolgende lo-
caliteit: de beneden voorkamer van
het perceel, plaatselijk gemerkt K 16
en gelegen aan den Rijksstraatweg al
daar.
Binnen twee weken na de dagteeke-
ning dezer bekendmaking kan een
ieder tegen het verleenen van dit ver
lof schriftelijk bezwaren bij Burge
meester en Wethouders inbrengen.
Velsen, den 24 Mei 1924.
Burgemeester en Wethouders voorn.,
de Secretaris, de Burgemeester,
J. KOSTELIJK. RIJKENS.
Het Staatsvisschershavenbedrij f
Onze medewerker G. V. plaatste in
Het Vaderland van Zondagmorgen j.l.
onderstaand artikel:
Blijkens het Voorloopig Verslag der
Tweede Kamer omtrent het ontwerp
van wet tot vaststelling van de begroo
ting van inkomsten en uitgaven van
het Staatsvisschershavenbedrijf te
IJmuiden voor het dienstjaar 1924
klaagden verscheidene leden er over,
dat dit bedrijf zoo groote tekorten
oplevert.
Aldus meldden de bladen ons. Deze
klacht is begrijpelijk, want voor te
korten schrikt men terug en men legt
niet gaarne geld toe op een bepaald
bedrijf. Maar hieruit en vooral uit wat
er verder door enkele Kamerleden is
opgemerkt, blijkt dat men zeer slecht
op de hoogte is.
Want, eerst het principieele, is het nu
zoo erg, dat het Rijk op het Staatsvis
schershavenbedrijf eenige honderd
duizenden moet toeleggen? Legt. de
Staat ook niet en veel meer? toe
op het bevaarbaar houden van den
Nieuwen Waterweg,, het Noordzeeka
naal en andere waterwegen? Die kos
ten worden toch niet door handel en
scheepvaart gedragen?
Iedereen vindt het logisch, dat de
Staat daarvoor zorgt, want het betreft
de belangen en de welvaart van ons ge-
heele volk en niet alleen van Amster
dam en Rotterdam. Z<oo vindt men het
logisch, dat het Rijk het meerendeel
der millioenen betaalt,, welke de bouw
der nieuwe schutsluis te IJmuiden
vordert.
Maar is de visscherij dan geen lands
belang en mag de Staat daar niets op
toeleggen? In den goeden tijd beroem
de men er zich op„ dat IJmuiden de
grootste visschershaven van het conti
nent bevat en viel er niemand over, dat
de Regeering geld! besteedde aan de
vervolmaking van de Rijksvisschers-
haven. Toen leverde liet bedrijf ook
geld op en kon er winst aan het Rijk
worden uitgekeerd, over 1915 bv.
f 146.000 (over 191.6 missen wij de cij
fers), over 1917 f 35.1.91; over 1918
f 77.099; over 1919 f 111.059. Daarna is
de groote malaise over ons land geko
men en vooral over het visscherijbe->
drijf. Met groote moeite heeft het zich
staande weten te houden. En steeds
heeft het ons volk van visch voorzien,
ook in de oorlogsjaren, toen er een nij
pend gebrek aan voedsel was. Wat is
ons volk to'£h ondankbaar, of moeten
we alleen zeggen de volksvertegen
woordigers? Want is men nu al verge
ten dat honderden visscherlieden de
voedselvoorziening vaai ons volk in de
oorlogsjaren en nog eetnige jaren daar
na met den dood moeeten bekoopen?
En hoevele schepen er «ook bleven, ge
torpedeerd of op mijnon geloopen, al
tijd zijn onze visschers maar weer ge
gaan. En, werden er voor de slachtof
fers van onze marine nronumenten op
gericht, in. de meeste visschersplaat-
sen is voor de honderd ipn slachtoffers
der vissche.rsvloot geen enkele herin
nering.
Ook is men vergeten dat in de twee
gouden jajren voor de vblscherij, 1915 en
1916, de reederijen vele millioenen heb
ben bijgedragen in de Oorlogswinstbe
lasting; zoo schat men de bijdrage
van IJmuiden alleen op 5 millioen
gulden. En heeft de Regeering in de
moeilijke jaren na 1919 het visscherij-
bedrijf geholpen? Er is tegen officieele
personen, als ze in den Haag kwamen,
gezegd: „Als het zich niet bedruipen
kan, moet het maar kapot." Ook moet
men niet vergeten de schade, die de
visseherijmaatschappijen hebben ge
leden door de inbeslagneming van
Regeeringsvisch in de mobilisatieja
ren, wat de heer Hub. Dirkzwager in
de N. R. Ct. nog pas berekende op 12
millioen gulden.
Maar nogmaals, het gaat om het
principe: is de visscherij een landsbe
lang, evenals de scheepvaart? Wie
hierop bevestigend antwoordt, zal het
niet erg vinden, dat de Staat eenige
tonnen toelegt op het instandhouden
der Visschershaven te IJmuiden. Er
worden veel grootere sommen ver
knoeid op andere Staatsbedrijven, b.v.
op de artillerie-inrichtingen.
Hoe slecht de Tweede Kamerleden
op de hoogte zijn, blijkt hieruit dat en
kele leden opmerkten, dat de verdien
sten van de visschers weer toenemen.
Zij vroegen of hierin geen aanleiding
zou kunnen worden gevonden tot ver
hooging van de retributies, voor het
gebruik van de vischhallen verschul
digd, waardoor het tekort zou kunnen
verminderen. Ieder, die met den werke-
lijken toestand op de hoogte is, zal om
deze vragen lachen. Zeker, de resulta
ten der visscherij waren dit voorjaar
voor de trawlervisscherij niet slecht.
Maar van winst maken was geen spra
ke en de opvarenden der schepen had
den een zorgvol bestaan. Want de
grootste reederij van IJmuiden, de
V ereenigde Exploitatie-Maatschappij,
onder wier beheer o.g. 50 stoomtraw
lers varen, heeft in December reeds de
loonen der opvarenden verminderd
en sinds 15 Mei jl. zijn de andere reede
rijen gevolgd. In doorsnee hebben de
opvarenden f 20 in de week en daar
gaat heel wat af. De toestand van de
ze menschen is dan ook zoo, dat ze
geen nieuwe laarzen kunnen koopen.
En nauwelijks was het warme weer ge
komen, of de toestand wordt voor
IJmuiden weer ellendig. Vele stoom
trawlers besommen voor een reis nog
geen f 1000, sommige f 800, zelfs f 500.
Daar moet veel geld bij en gevolg is
dat verschillende schepen weer werden
opgelegd. De werkloosheid onder de
havenarbeiders is groot, de gemeente
Velsen heeft dezen winter groote som
men uitgegeven voor steunverleening
en werkverschaffing en nog worden
groote bedragen uitgegeven, want de
werkverschaffing duurt nog steeds
voort.
En dan willen deze Kamerleden de
retributie verhoogen. Dit zou betee-
kenen dat er nog meer schepen zouden
worden opgelegd of in Engeland een
markt zoeken, zoodat de omzet in de
■vischhallen sterk zou afnemen. Ook
zou deze verhooging de visch duurder
maken en den. pas en nog zeer schuch
ter aangevangen export naar Duitsch-
land tegenwerken.
De Staat bezuinigt trouwens al op
het Staatsvisschershavenbedrijf en
gaat nog meer bezuinigen, waarschijn
lijk tot schade van de visscherij. Sinds
eenige jaren was er een uitnemend ge
organiseerd politietoezicht op de ter
reinen van het StaatsvischershaVen-
bedrijf vanwege de gemeente Velsen,
waarvoor het Rijk de kosten betaalde.
Met 1 Januari a.s. is deze overeenkomst
opgezegd en moet de gemeente Velsen
al deze menschen (11 agenten) op
wachtgeld stellen. Vroeger kwamen er
veel diefstallen voor op de terreinen,
vooral in de hallen, de laatste jaren
was daar zoo goed als geen sprake
meer van. Nu gaat het Rijk weer zelf
politietoezicht laten houden en
wijl er bezuinigd moet worden zal
dit waarschijnlijk zeer gebrekkig zijn.
Zoo is het visscherijbedrijf in veel
opzicht een stiefkind, dat slecht be
handeld wordt. Daarom meenden wij
te moeten opkomen tegen de opmerkin
gen van Kamerleden, die blijkbaar
zeer slecht op de hoogde zijn.
Bespottelijk.
De Haarlemsche bladen brachten
het bericht dat het gemeentebestuur
van Haarlem aan Gedep. Staten ver
zocht heeft het besluit van ónzen
raad, om het contract voor de gasleve
ring met Haarlem op te zeggen en om
daarvoor met het Hoogovenbedrijf een
contract aan te gaan, niet goed te keu
ren.
Als redenen worden daarvoor opge
geven dat het Hoogovenbedrijf geen
voldoende bedrijfszekerheid biedt en
dat het maken van den nieuwen zin
ker zeer kostbaar zal zijn. Wij konden
onze oogen niet gelooven, toen wij dit
lazen. Want, al zijn wij overtuigd dat
Gedep. Staten de aanvrage om vernie
tiging serieus zal onderzoeken, wij
kunnen ons toch nooit indenken, dat
Gedep. Staten tot een besluit zouden
komen, dat het Hoogovenbedrijf geen
bestaanszekerheid biedt. Dat is al uit
gesloten, omdat het raadsbesluit van
Amsterdam, om 5 millioen gulden in
het Hoogovenbedrijf te steken, werd
goedgekeurd. En het. zou toch al te gek
zijn, dat zoo'n raadsbesluit werd goed
gekeurd en dat Gedep. Staten dan la
ter beslisten: Amsterdam heeft zijn
millioenen wel gestoken in het Hoog
ovenbedrijf, maar wij achten het be
staan van dit bedrijf onzeker en daar
om zullen wij zorgen dat het zijn gas
niet aan Velsen kan leveren.
Het andere argument van Haarlems
gemeentebestuur is al even bespotte
lijk. Toneerste omdat die nieuwe zin
ker eerst noodig zal zijn, als het Noord
zeekanaal verbreed wordt. En gezien
het tempo, waarin de bouw der nieuwe
sluis te IJmuiden plaats heeft, zal het
nog wel eenige jaren duren, alvorens
men daaraan begint. Maar tenslotte is
het dan een kapitaalsuitgave, waar
van men verwacht dat ze meer dan de
rente en aflossing zal opbrengen.
Wij hebben ook geschreven dat het
contract met Haarlem voor onze ge
meente veel veiliger was. Maar wij
konden zeer goed begrijpen dat een
voordeel van f 418000 in 15 jaar zwaar
woog bij de meerderheid van den raad.
En terwille van dit voordeel heeft de
raad eenige risico aanvaard. Niet die
van de bestaanszekerheid van het be
drijf, maar van mogelijke arbeids
conflicten.
Wij twijfelen dan ook in 't minst niet,
dat het gemeentebestuur van Haarlem
met dit verzoek geen succes zal heb
ben. Wij betreuren alleen, dat een be
stuur als dit van Haarlem, waarin
rechtsgeleerden zitting hebben, tot
zulk een besluit komt. Dit. toch kan de
goede harmonie tusschen de twee ge
meentebesturen niet bevorderen. En
deze harmonie is zeer noodig met het
oog op verschillende andere belang
rijke vraagstukken, als de annexatie
plannen, de tramverbinding enz., za
ken, waarbij Haarlem minstens even
groote, zoo niet grootere belangen
heeft dan Velsen.
Wij kunnen het verzoek van Haar
lem's gemeentebestuur dan ook niet
anders bestempelen dan als bespotte
lijk.
G. V.
Waterstand IJnniéea
Mei 1924
H.
water L. water
Dagen
v.m.
n.m. v.m. n.m.
29
0.12
0.44 7.59 8.40
30
1.09
1.37 8.54 9 29
31
1.52
2 15 9.39 10.10
Geen Zomertijd.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
In de Vrijdag gehouden jaarver
gaderingen van de Stoomvisscherij
Maatschappij Hilda, van de Visscherij
Maatschij. Eendracht en de Coöp. Ijs
fabriek „Groenland" werden de balans
en de winst- en verliesrekening goed
gekeurd.
Mej. B. uit de Neptunusstraat ver
mist een voordeur-cocosmat die na
reiniging door haar op het hek aan de
Bik- en Arnoldkade is opgehangen. De
politie stelt een onderzoek in.
Fietstocht T. V. IJ.
Morgen Donderdag (Hemelvaartsdag)
organiseert T. V. IJ. voor leden en ge-
noodigden een fietstocht naar Bergen
en omstreken. Vertrek om 6.45 van het
Sluisplein.
Tusschen de families van O. en IC.,
beide een vischrookerij hebbende, is
het zoo'n beetje hommeles. Maandag
deed van O. aangifte dat hij door IC. en
diens broer en zoon mishandeld was.
Ook de 80-jarige vader van v. O. zou
mishandeld zijn geworden.
De oorzaak van de ruzie moet zijn het
neerwerpen van vischgrom dicht bij
de woning van v. O. in de Maliebaan.
De politie stelt een onderzoek in.
- Door den heer V., rijwielhandelaar,
werd aangifte gedaan dat een rijwiel,
hetwelk hij verhuurd had aan zekere
J., die gelogeerd was bij een ingezetene
alhier, vermiste, daar dit rijwiel nog
niet is teruggebracht.
Naar het Nwsbl. voor IJm. ver
neemt bestaan er plannen om te komen
tot het maken van een bad- en zwem
inrichting aan het toegangskanaal
naar de hoogovens.
Het ligt naar ICenn. meldt, in het
voornemen van Ncd. Maatschappij
voor Nijverheid en Handel om op Za
terdag 31 dezer, des namiddags een ex
cursie te houden naar de Koninklijke
Nederlandsche Hoogovvens on Staal
fabrieken.
De excursie zal worden besloten met
een gemeenschappelijke maaltijd in 't
Badhotel te Wijk aan Zee.
Aan den heer L. Brunsting alhier
is vergunning verleend tot het bouwen
van een woon- en winkelhuis aan de
Iluygensstraat.
De Vrijdag uitgaande stoomtraw
ler Zaanstroom VII IJ.M. 50 is weder
uit zee teruggekeerd, daar de opvaren
de O. uit Velseroord met zijn hand be
kneld was geraakt tusschen de ma
chine, waardoor hem een duim werd
afgeknepen. O. werd aan wal gezet, om
zich onder geneeskundige behandeling
te stellen.
Zaterdag is de Zaanstroom Vil we
der naar zee vertrokken.
VELSEROORD.
De R.IC. Harmonie St. Fidelis al
hier toog Zondag naar Wijk aan Zee,
om deel te nemen aan het concours
van den Prov. Bond van Harmonie- en
Fanfarekorpsen in Noord-Holland. In
den marsch wedstrijd behaalde het
corps een derde prijs en in de derde
afdeeling Harmonie eveneens een der
de prijs. Over het optreden van St,
Fidelis schreef de heer Jan de Nobel in
de ICenn. Editie:
Onder leiding van directeur F. Heere
mans werden het verplichte en het
vrije nummer vrij verdienstelijk voorge
dragen, in aanmerking genomen, dat
het hier een laagste sectie gold. De
stemming was tamelijk zuiver, de voor
dracht góed verzorgd en het tempo met
inzicht gekozen. Alleen was tamelijk
veelvuldig hoorbaar, dat er onervaren
krachten onder de medewerkenden
schuilden, waardoor vooral de houtbla
zers en een enkel maal het diepe koper
somwijlen derailleerden. Toch was het
als geheel een in haar soort verdienste
lijke prestatie, everredig aan de zorgen,
welke er blijkbaar aan besteed waren
Het R.K. Mandoline-gezelschap
„Ars et Labor" alhier zal bij genoegza
me deelname een cursus openen in
mandoline-, mandola- en guitaarspel
Zooals onze lezers weten heeft on
langs de Raad van Velsen besloten het
gas, dat de gemeente vroeger van
Haarlem ontving, voortaan door het
hoogovenbedrijf te laten leveren.
Het gemeentebestuur van Haarlem
heeft aan Ged. Staten verzocht, dit
Raadsbesluit niet goed te keuren. Er
kennende dat hierin een Haarlemsch
belang gelegen is, achten B. en W. van
Haarlem bedoeld Raadsbesluit ook in
strijd met het algemeen belang, omdat
het hoogovenbedrijf geen voldoende be
drijfszekerheid biedt en omdat het ma
ken van den nieuwen zinker, die voor
de levering noodig is, zeer kostbaar zijn
zal. H. Dbl.
Van het 15-tal arbeiders, dat eeni
ge woken geleden per s.s. „Texel" via
Rotterdam uit onze gemeente naar
Spitsbergen is vertrokken, zijn naar
Hl. Dbl. meldt, in de Noorsche haven
Bergen twee, nl. K. en A. beiden te Vel
seroord woonachtig, gedeserteerd,
Morgen, Hemelvaartsdag, zal op
het landgoed Rooswijk een landdag ge
houden worden van het Leger des
Heils.
Op den landdag, vanwege de Ge-
ref. Zondagsschoolvereeniging De Zaai
er uit Amsterdam, morgen op een ter
rein van het Hoogovenbedrijf te hou
den, zullen als sprekers optreden Ds. J.
D. Boerkoel alhier, Ds. Y. van der Zee
te Sloterdijk, Ds. Joh. Jansen te IJmui
den en de heer N. Baas, straatprediker
te Amsterdam.
De Vereeniging De Zaaier arriveert
om 10 uur per boot met muziek in de
sluis te IJmuiden en gaat door het zij
kanaal naar de haven van het Hoog
ovenbedrijf.
Bij ongunstig weer heeft de landdag
plaats in het Casino van het Hoogoven
bedrijf.
VELSEN.
Op Donderdag 29 Mei, Hemel
vaartsdag, zal de heer Rensen in zijn
tuin een concert laten geven, onder lei
ding van den heer Louis Bouwmeester
van 3 tot 10 uur.
Gedurende het seizoen zal dit eiken
Zondag op die uren plaats hebben.
Maandagavond werd in het Geb.
voor Christ. Belangen een gemeen
teavond gehouden voor de leden der
Ned. Ilerv. Kerk. In deze vergadering
werd de quaestic behandeld, welke zich
voordoet naar aanleiding van de voor
ziening in de vacature van Ds. Eggink.
Lang en breed werd deze zaak bespro
ken en velen voerden daarover bet.
woord, maar vruchtbaar waren de dis
cussies niet.
Arbeidsbemiddeling Velsen.
Als werkloos ingeschreven 24 Mei 1924:
1 mach. houtbewerker, 3 kuipers, 2
stokers, 3 machinisten, 1 ketelmaker, 1
vuurwerker, 1 bankwerker, 1 chauf
feur, 1 modelmaker, 1 constructiewer
ker, 2 plaatwerkers, 1 electricien, 1
bakker, 3 kantoorbedienden, 71 diver
sen.
Gevonden voorwerpen.
POLITIEPOST WIJKEROOG.
Een beige overjas, een ring met 3 sleu
tels, een hondje (terrier), een bril in
étui, twee portemonnaie's met inhoud,
een kinderarmbandje.
De Harmoniekapel „De Eendracht"
hoopt a.s. Zondagavond in het park van
„Concordia" een concert te geven, toe
gankelijk voor den geringen prijs van
11 cent. Het volgend programma zal ten
gehoore gebracht worden, waarvan de
nummers 4 en 5 concoursnummers v.
Wormerveer zijn. (Zie bijgaand pro
gramma). Het is te hopen, dat het weer
zal meewerken.
Programma:
1. Marsch Gounod.
2. Ouverture Wilhelm Tell Rossini.
3. Romance (voor Clarinet-solo)
Beethoven.
uit te voeren door den heer Cli. Hol
lander.
4. L'Suite Arlésienne, G. Bizet.
5. Ouverture Patria G. Bizet.
Wals Immer oder Nimmer,
Waldteufel.
Fais Hongroise Tucik.
Marsch.
INGEZONDEN.
De Blauwe Week-actie.
Aan de ingezetenen.
Morgen vangt de Blauwe Week weder
aan en als inzet daarvan zal het blau
we drankbestrijdingsbloempje worden
verkocht. Wij hopen dat men onze da
mes, die het bloempje zullen aanbieden,
niet zal teleurstellen. Het werk der
drankbestrijding is'even noodig, als de
bestrijding der tuberculose enz. Want
het aantal slachtoffers van het alco
holisme is veel grooter dan van de tu
berculose. De alcohol is in zeer vele ge
vallen een van de oorzaken van de t.b.c.,
men leze maar eens het boekje van Dr.
Vos, den directeur van het Sanatorium
Hellendoorn.
Verleden jaar hebben wij door het
zeer slechte weer, waarin de dames
toch uitgingen, een onbevredigende
opbrengst gehad. Laat men nu blijmoe
dig offeren en zorgen dat wij de schade
van het vorige jaar inhalen.
Voorts wekken wij den ingezetenen
op onze propaganda-feestvergadering
te bezoeken op Vrijdagavond a.s. te
IJmuiden (Zie de annonce in dit blad)
en tenslotte: Bezoekt de landelijke slui
tingsdemonstratie op Tweeden Pink
sterdag op het Terras te Santpoort,
waar drie sprekers en acht zangkoren
zich zullen doen hooren en waar dicht
bij op een ander terrein ook een groot
kinderfeest zal plaats hebben,
j Leest onze Blauwe Week-courant, die
huis aan huis gratis verspreid wordt.
Steunt ons in onzen mooien strijd!
Het Bestuur van het Centraal
Drankweer-Comité in de gem.
Velsen.
