IJmuider Courant
De Semaphoor
Zaterdag 28 juni 1924. 2e blad
Watinlaii UnolAeu.
Juni 1024
H.
water
L.
water
Dagen
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
29
1.21
1.47
9.04
9.38
30
1.58
2.24
9.47
10.16
Juli
t
2.35
2.58
10.32
10.52
2 N.M.
3.09
3.32
11.10
11.28
3
3.44
4.08
11.45
[4
4.10
4.41
0.02
0.18
5
4.51
5.16
0.35
0.52
6
5.27
5.51
1.09
1.26
Oeen Zomertijd.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Gevonden voorwerpen.
Een beurije met inhoud, een gouden
geidatukje, eenig zilvergeld, een damesrij
wiel, een manlelceintuur, een zwart kinder
schoentje, waarin een fantasiekousje met
elastiek, een oud heerenrijwiel, een donker
grijze pet, een jekker, 20 postzegels, een
duif, een bruinledercn damestasch met in
houd, een sleutel, een zilveren heerenhor
loge, een bruiniederen damestasch met twee
portemonnaie's enz.
Donderdagavond reed een persoon
met een rijwiel de hoogte van de hoflaan
naar de sluizen af. De vaart was zoo groot,
dat hij met het rijwiel over den kop sloeg.
De fietsrijder liep daarbij verwondingen
op, want hij lag te kreunen en werd door
eenige burgers het café van M. binnenge
dragen. De politie werd gewaarschuwd en
eenige agenten brachten den man naarDr.
Romellng. Hij had een wonde aan het
voorhoofd, zijn linkerschouder was gekneusd
en zijn linkerslaap ontveld. De man, een
Duitscher en S. genaamd, bleek eenigszins
onder den invloed van alcohol.
S. was stoker op den stoomtrawler Annie
IJ. M. S en werd door de politie aan boord
van dit schip gebracht.
door Carel Brensa
11
DOOR DEN KIJKER.
Een Onpartijdig Oordeel.
Zooals ik reeds de vorige week ver
telde, is het mij tot mijn groot genoe
gen gelukt een vrij kwartiertje te
kunnen boomen met een van de,.heeren
afgevaardigden van Boulogne, die
zooals bekend op eeh studiereis
met anderen o.m. de haven van
IJmuiden bezocht.
Iedereen weet, dat bij zulke gelegen-
aden het z.g. „officieele" gedeelte
eigenlijk het minst belangrijke gedeel
te is. Want het gaat ermee als met het
bezoek van een Koning of 'n president.
Men brengt de gasten waar men ze
Rebben wil en zorgt dat alles dan eerst
piekfijn gepoetst en geschuurd is
Nee 't echte van zoo'n officieel be
zoek, dat is 't glippertje! D.w.z.
het niet-officieele bezoek aan dit of dat
gebouw, of theater of café en het
ét-of ficieele babbeltje met iemand,
onder dat 't op 't programma staat
Dan hoor je de waarheid!
Dus ik was op m'n hoede en op 'n
oogenblik toen het hooge gezelschap
de Vischhal was, tikte ik een van
heeren gemoedelijk op den schou
der en fluisterde hem toe:
Parle-voe-Franzee mes jeu?
Oewie zei hij terug en ik
dacht: Dat is voor den bakker!
i Ik wenkte hem stilletjes mee en vijf
minuten later zaten we gezellig en wel
in het nieuwe lokaal op den kop van
de haven!
Dat schijnt hier nog nieuw?
meende de franschman en ik zei: Ja....!
jBij ons gaat 't zoo gauw niet Maar
wat denkt u nou van IJmuiden?
|i Om de waarheid te zeggen, kame-
jraad zei-die Ik begrijp er niks
vaitv Of ik snap IJmuiden niet of
ik snap niks van de menschen
[Zoojjpp 't eerste gezicht zien de men-
nchen er bijzonder vriendelijk uit. Zoo
Goedaardig en 't schijnen werkezels
Gan \eb ik jou daar Maar ze heb-
één gebrek
fer - dat is?, vroeg ik opspringend
jf-r- w_reed om een aanklacht bij den
commissaris van politie te gaan indie
nen
Gebrek aan humor! zei-die...
Jsn dat verklaart alles! Ik geloof, dat
lie «menschen hier veel beter zijn dan
v i ojis in Frankrijk maar onze men-
hen hebben zin voor humor en
li. arom geloof ik dat Frankrijk zoo
lp oot en Holland zoo klein is!
J Hard werken en eerlijk en zuinig en
VELSEROORD.
Voor den kantonrechter te Haarlem
moest zich verantwoorden een ingezetene
van Velseroord, die met paard en wagen
op een rijwielpad gereden had.
De kantonrechter maakte den man er
opmerkzaam op dat op deze wijze de rijwiel
paden vernield worden en veroordeelde hem
tot f2 boete of 2 dagen hechtenis.
Gevonden voorwerpen.
Een huissleutel, een éénschijfs takelblok,
een hond, een zwart lederen damestaschje
met inhoud, een haan (leghorn), een gabar
dine regenjas, een postduif, een zilveren
beursje, een dameshorloge.
VELSEN.
Zondagmiddag 2 uur heeft alhier op
een terrein naast Hotel De Prins een groote
meeting plaats, onder de leuze „Tegen den
oorlog".
Als sprekers treden op de heeren A. L.
Constandse, J. v. d. Eijnde, B. Lansink Jr.
en Mej. Jeanne de Jong.
De meeting zal worden opgeluisterd door
muziek van de Muziekvereeniging „Voot>
waarts" en Zang van de Zangvereeniging
„Morgenrood". Zij gaat uit van de Samen
werkende Rev. Anti Mil. Organisaties. Van
Amsterdam worden boot- en fietstochten
hierheen georganiseerd, terwijl van Bever
wijk en Haarlem optochten hierheen komen.
SANTPOORT.
Is een melkprijsverhooging in
den winter een heel gewoon iets, op
merkelijker is een dusdanig feit, wan
neer het in den zomer plaats vindt. De
ze week werden de huismoeders, „ver
blijd", met de tijding, dat ze 14 cent in
plaats van 13 cent mochten betalen.
Tot regiseur van de tooneelver-
eeniging „Varia" is ter vervanging
van den heer Van Dokkum benoemd
de heer De Groot van Schoten.
In de Donderdagavond gehouden
vergadering van de Protest. Dragers-
vereeniging is in plaats van den heer
W. v. Leeuwen, die als zoodanig had
bedankt, tot penningmeester der ver-
eeniging benoemd de heer Jan v. d.
Lijn.
godsdienstig wezen en al'es bij mekaar
beteekent niks als je er geen geest
bij hebt!
Hoe bedoelt u dat? vroeg ik.
Ik bedoel dat ik hier gebrek aan
humor en aan geest constateer ant
woordde hij Kijk en daar kun
je alles uit verklaren. Waar geen hu
mor is en geen geest, daar is geen fan
tasie en waar geen fantasie is daar
kunnen nooit groote dingen gebeu
ren Daarom gebeuren hier ook
geen werkelijk groote dingen! Kijk
zoo'n haven en zoo'n land aan zei
hij en wees naa^ buiten in de richting
van het fort Als wij in het buiten
land 'n gat van twee met.cr in 't vier
kant willen hebben, dan moeten we
komen met machines en dynamiet om
de rotsbodem te laten springen.
En hier? Kijk zoo'n grond!
Als je je kinderen er voor d'r plezier
met zandschepjes op uit stuurt, dan
graven ze 'n haven voor je die klinkt
als 'n klok! Hier zijn geen moeilijkhe
den! Daarom moest hier in IJmuiden
de grootste haven van de wereld we
zen. Amsterdam moest grooter zijn dan
Parijs! Hier aan die kalme zee, zonder
aardbevingen en overstrooming-m
zonder hinderlijke natuurverschijnse
len 't Is zonde voor god.
Maar zoo begon ik tegen te
spreken
Nee zei de Franschman ge
loof me Geen zin voor humor
Dat kun je uit ieder gemeenteraads-
verslag hier lezen! Allemaal veel te
zwaar op de hand Ik maakte van
morgen 'n complimentje wij Fran-
schen maken graag complimenten!
tegen 'n juffrouw, die ik sprak aan de
ontbijttafel van 't hotel In mijn
land zou de juffrouw dankbaar zijn
geweest en heerlijk en vrijuit om de
aardigheid gelachen hebben Hier
niet! De juffrouw keek me aan of ik 'n
moordaanslag op haar had willen ple
gen Ik ben gauw weg geloopen en,
heb haar verder aangekeken met 'n
gezicht zoo zuur als azijn Dat be
viel haar veel beter
Maar 't is vreeselijk jammer
eindigde hij want degelegenheid
was hier schitterend Maar je moet
nooit geiooven dat het hier op deze
manier ooit 'n badplaats of 'n kurort
van beteekenis wordt De Buiten
landers willen dat niét de groote-
stadsmenscheh zelfs niet eens En
als je nou bedenkt dat de visscherij op
kleine schaal, zooals hier beoefend
wordt geen toekomst meer heeft en
dat de bloei van een plek aan zee gaat
afhangen van het internationale ver
keer met de zee als aantrekkelijkheid
nou dan mag er in IJmuiden nog
heel wat veranderen
Dat is mijn „Niet-officieele"
meening, jonge vriend eindigde de
Franschman en je zult verstandig
doen dit niet in de krant te zetten,
Onder de leden zal een oproep wor
den gedaan tot het vervullen van.een
vacature als aanspreker.
UIT DE KEUKEN VAN DE
DRAMATISCHE HUISHOUDING!
„'n Nieuw Stuk"
in het Grand Theater
te Amsterdam.
Het Tooneel is een geheimzinnige en
wonderlijke wereld! We weten er alle
maal wat van en we weten er allemaal
niks van! Geen sterveling of hij is in
den schouwburg geweest en toch weet
ieder, dat hijvan het eigenlijke ge
heim daarachter dat zonderlinge,
dat aantrekkelijke aan den andere
kant van het scherm en het voetlicht
niemendal weet!
Het is een gesloten boek zelfs voor
den grootsten tooneelliefhebber!
En nu is daar in Amsterdam een
theaterdirecteur gekomen, die dat ge
heimzinnig gesloten boek eens 'n beet
je heeft opengedaan. Deze directeur is
B. A. Mullens van het Grand Theater
in de Amstelstraat!
Het is niet de eerste keer, dat dit ge
beurt. De bekende oud-tooneelspeler
Jan C. de Vós Sr. heeft voor jaren ge
leden in zijn goede dagen een soortge
lijke proef genomen. Hij schreef een
stuk onder den titel: Ik heb 'n stuk ge
schreven en hij liet nu niet het stuk
opvoeren, maar de repetitie er
van met al de vreemdsoortige soeza
daaraan vast: de decors onderste bo
ven en de requisieten nog niet op z'n
plaats sukkelen met het licht en
standjes en ruzie tusschen de regisseur
en de spelers
Een tweede proef was voor eenige
jaren „De generale repetitie van een
Kostbaar Leven' van Harry Vosberg.
En degene, die toevallig dit styk moch
ten hebben gezien, zullen zich alles
nog herinneren. Het was een buiten
gewoon succes dat heele tooneeile-
ven bij open doek. Wat niemand an
ders ooit ziet, dat zag je nu! Decors en
meubelen nog niet klaar artisten
half in costuum de zenuwachtig
heid van de menschen de tooneel-
want ze zullen het je voorloopig nog
kwalijk nemen
En laten we nou nog 'n kopje van
die fijne Hollandsche koffie nemen
Die is in ieder geval par manière de
dire: Reusachtig!
Wat waar is is waar!
En ik bestelde er nog twee
Brensa,
JAAP CO.
Strand-idylle.
(Vrij-gevolgd naar B.)
De natuur gaat boven de leer!
Maar sterker nog in c/e voetbal-
sporteer!
In 't mulle zand, op een zekeren dag
Een jongeling met zijn meisje lag.
En met een lieven blijden lach,
Ilij voor haar de IJmuider krant bezag.
De jongeling las er iets uit voor.
Het meisje spitste steeds haar oor.
En telkens -zei ze, „nee maar hoor!"
Als 't iets was uit de „Semaphoor".
Maar plotseling ziet hij daar iets in
de krant.
Terwijl ze liggen daar nog in het zand.
't Berooft hem bijna van zijn verstand,
Wat daar staat in die krant, aan het
strand.
Hij wordt bleek om zijn neus, en zijn
tint wordt grauw
Zijn handen gaan beven, zijn neus ziet
haast blauw.
En het meisje dat jammert, wat moet
ik nu doen.
Ze streelt hem zijn haren, en geeft
hem een zoen.
En 't komt van zijn lippen, (de kleur
is haast groen)
Ik lees daar, „De Stormvogels" geen f
kampioen".
En toen? ver ver weg over de
zee
Nam de wind de krant met de Jobs
tijding mee.
Een bewonderaar van Jaap Co.
OP 'T WACHTUUR.
De Letterkunst.
De vorige week noteerden we een
oude advertentie, die was samenge
steld uit B-woorden. We voegen hier
bij, dat in vroeger dagen de liefhebberij
voor taal en woordkunst vrij grooter
was dan tegenwoordig. Men voelde er
nog eens wat voor om zich in het ge
bruik van taal en van klanken en van
woorden te oefenen. Zelfs de ^grootste
mannen in het vak schrijvers en
publicisten, ontzagen zich niet deze
sport met eere te beoefenen. Het ge
volg was een hoog opgevoerde en bril-
lante techniek van de taal kennis
van duizend© woorden, die 'n ander
niet wist soepelheid, geestigheid,
knechten in hun werkjassen, de
lichtmeester en de kapper, de jonge
auteur in eigen persoon, die van toeten
noch blazen weet, de souffleur on de
schreeuwende regisseur enfin: de
heele geschiedenis van den tooneol-
keuken!
Ik mag het wel. Vooral als het arm
is en je hoofd niet meer staat naar de
serieuze winterkost. Dan is er geen
dankbaarder stof voor de gezonde
charge en de parodie. Dan is er geen
middel om onbedaarlijker te lachen
dan het klappen uit de tooneelhuis-
houding
Deze meening heeft zich weer ten
volle bewaarheid bij de bovenbedoelde
premiere van M'n Nieuw stuk", kluch
tig blijspel in 3 bedrijven van Bernard
Buchbinder. Er is ontzettend gelachen.
En het kan onmogelijk anders. Het
stuk geïmporteerd door Herr Direc
tor Mullens, is volstrekt goedaardig.
Men kan er zijn jongste dochter mee
naar toe nemen. En het is zoo iets ge
heel anders dan gewoon zoo iets an
ders dan 'n gewone klucht, zoo iets
frisch en natuurlijks (al moet je je dan
natuurlijk niet stellen op het zwaar
op de handsche Dramatische stand
punt), dat je ten leste niet anders kunt
zeggen, dan dat daar in het Grand
Theater een vondst is gedaan.
En iedere tooneelminnaar en iedere
theaterbezoeker zou dit van rechtswe
ge moeten gaan zien. Het is een open
bare les in tooneelkennis. Het is een
stuk van zijn educatie
Gezwegen'nog van het in den grond
sublieme spel. Want er. is behalve de
ze gelukkige vondst nog iets anders in
dit theater: dat is dat hier nu eens ge
broken is. met het z.g. ster-systeem er.
daarvoor in de plaats gebracht het
Sterren-systeem. Hier is 'sedert kort
een troep spelers samen, zooals het
beste gezelschap 't niet heeft. Hier is
geen hoofdrol meer met bijrollen
hier is een le plan-speler met tweede
en derde plan spelers Ik zwijg
van den ouden Chrispijn en van den
„jongen" Chrispijn van Marie van
Westerhoven van Jan C. de Vos
Ik zwijg van al de grooten! Ik zeg al-
goed begrip, duidelijker spreektrant en
uitdrukkingsvermogen dus rijper,
grooter, dieper, wijzer mensch!
„De Taal is gansch het Volk!'*
En dat de menschen, die tegenwoor
dig in vakvereeniging in bestuurs
functie in gemeenteraad en op hon
derd andere manieren soms in het pu
bliek" te spreken krijgen zich niet
wat meer toeleggen op deze kunst, is
onbegrijpelijk! Het is inderdaad 'n ont
zaggelijk gebrek en het ontneemt vaak
't mooie aan het respect, dat deze
menschen door hun harde werken
waard zijn.
Want nietwaar: Het is 'n prachtig
staaltje van durf en kracht, als 'n
eenvoudig werkmanzich door over
tuiging on hard werken en opoffering
van al z'n tijd en aandacht heeft weten
op te werken tot b.v. Lid van den
Rijksdag! Maar als dan zoo'n werker
zooals b.v. voor 'n paar weken geleden
'n rijksdaglid te Berlijn, op 'n oogen
blik roept: „Meneer de Voorzitter! Ik
vraag 't woord voor 'n interruptie!"
dan zou je er haast medelijden mee
krijgen!
Nee dan deden de vroegere men
schen het betert
Er bestaat dan ook 'n beduidende
schat van voorbeelden op het gebied
van taai-oefening in dezen zin. Wij
zullen er in den loop der tijd iets. van
publiceeren, en eens melding maken
van het feit, dat. de dichter J. J. A. ten
Kate zelfs 'n heel tijdschrift oprichtte
voor deze kunst. En dat bekende
schrijvers als Jacob van Lennep en
Bosscha e.a. soms weddenschappen
aangingen wie 't best bepaalde dingen
konden maken van letters en taal
IJMUIDEN VOORUIT!
'n Raadsel.
Tegelijk zullen wij het zelf probeeren!
Oefening baart kunst. Dus: IJ mui
den Vooruit!
Wie van de lezers van de „IJmuider
Courant" kan mij antwoord geven op
de volgende vragen?
Ik vraag:
Den voornaam van een vrouw
Den voornaam van een man.
Den achternaam van een vrouw of
man
Den naam van familieleden.
Den naam van een straat
Een nummer.
Den naam van een vak.
Den naam van een gerecht.
Den naam van dingen, die op iedere
trawler en ieder vischvaau'tuig aanwe
zig zijn. (meervoud).
En dit alles zóó dat het antwoord
van achteren naar voren gelezen kan
worden, zonder te varanderen!
Wij zullen een voorbeeld geven:
De voornaam van een vrouw:
Anna.
leen: Ga slechts zien naar het dienst
meisje en je vergeet haar nooit meer!
En wat er nu eigenlijk gebeurt! Ik
heb mij voorgenomen het u niet te
zeggen! Ga het zien en beleven, anders
zult u het nooit weten. Laat ik alleen
verklappen, dat ik me geamuseerd hel)
met al m'n onbekende stalles-buren
alsof we op een familie-feest waren.
En achteraf bekeken geloof ik stellig
dat 't dit was. Want geen van de spe
lers „speelt" werkelijk voor 't publiek.
Ze zijn ongeschminkt en gewoon ge
kleed en ze noemen mekaar bij de
gewone namen! Gusta heet Gusta,
Martha heet Martha, Willem Hunsche
heet Willem Hunsche en Jan C. de Vos
heet Jan C. de Vos! En u kunt begrij
pen hoe gezellig het wordt als op 'n
oogenblik blijkt dat Willem Hunsche
en Marie van Westerhoven vlak naast
je in de zaal zitten, dat Mevrouw
Chrispijn-Mulder aan het publiek in de
zaal uitleg komt geven van een huise
lijke twist met haar man Lou Chris
pijn, dat het alleraardigste dienst
meisje op de bovenste gaanderij zit
en dat onderwijl op het tooneel alles
finaal in het honderd ligt vanwege een
oneenigheid tusschen Jan C. de Vos en
den regisseur Folkert Kramer, waar
bij inmiddels Lou Chrispijn, tengevolge
van een hevige verliefdheid op Sien de
la Mar, alle pogingen in het werk stelt
om voor tooneelspeler te leeren!.!
Er is gebulderd van 't lachen en we
stonden als één man overeind in de
zaal!
Zoodat. ik maar zeggen wil: Lezers
van dit blad, die van deze gelegenheid
wenschen te profiteeren Gaat dit
zien, Burgerlui! Gaat dit zien!!
Carel Brensa.
BURGERLIJKE STAND.
Gemeente Egmond aan Zee.
Ondertrouwd: Coenraad Broek en
Appolonia Maria Stoker.
O e b o r e nOuurtje, dr. van Engel Zwart
en Neeltje Wijker.
Overleden: Hendrika Dekker, 12 jaar,
dr. van Oerrit Dekker en Hendrika Blok.
De voornaam van een man:
O 11 o.
Er zijn er natuurlijk meer.
Ook kunnen willekeurige woorden
bijgevoegd worden en van deze woor
den korte zinnetjes gemaakt, fcoo dat
ieder woord op zichzelf om te keeren
is!
Degene die de meeste woorden vindt
krijgt den prijs.
Oplossingen en inzendingen aan de
redactie van den „IJmuider".
B.
PRAATJE VAN DEN VLETTERMAN.
Gevonden voorwerpen.
'Ieder mensch verliest wel eens wat
of laat wel ergens eens iets liggen. Dus
ook de ondergeteekende.
Het is om deze reden, dat ik altijd
met buitengewone aandacht de rubriek
van de gevonden voorwerpen door
lees. Je kunt nooit weten! En de
IJmuider is zoo buitengewoon uitvoe
rig in deze dingen, dat het gewoon 'n
lust is.
Maar één ding is me daarbij opge
vallen!
En dat is niet in de eerste plaats de
meer dan bijzondere verscheidenheid
van die gevonden voorwerpen Het
is gewoon ongelooflijk, wat in IJmui
den de menschen de gewoonte hebben
al niet te verliezen- De meest zon
derlinge dingen! Ik moet zeker als
kleine jongen ook zoo'n beetje IJmui-
dens bloed in m'n aderen gehad heb
ben, want mijn moeder zei altijd tegen
me: Jongen als jouw hoofd niet
vast zat dan zou je 't beslist nog 's
vergeten!
Maar het zijn vooral sommige dingen
ik zou haast zeggen 'n soort leven
de have, die altijd m'n aandacht trek
ken. Ik kan me natuurlijk best be
grijpen, dat 'n vrouw 'n haarspeld ver
liest, of 'n kammetje of zelfs 'n
kousenband en dat 'n man 't sleuteltje
van z'n horloge kwijtraakt of 'n broek-
veer onder 't fietsen of 'n potloodje
achter z'n oor vandaan
Maar ik lees onder de gevonden
voorwerpen altijd: 'n gele Herders
hond 'n Dobberman pincher 'n
paar duiven 'n kanarievogel
Weer 'n hond en nog 's 'n hond
Allemaal levende beesten!
Hoe is het mogelijk dat iemand die
kan verliezen en hoe is het in de twee
de plaats mogelijk dat iemand zoo
maar 'n Duitsche herdershond kan
vinden?
Als ik 'm zag liggen, dan zou ik
'm stilletjes laten liggen!
Ik heb zeker geen moed genoeg!
Want ik zou eerder 'n hollandsche
rijksdaalder oprapen dan 'n duitsche
hond.
B.